BÀI GIẢNG QUẢN LÝ CHẤT THẢI Y TẾ

QUẢN LÝ CHẤT THẢI Y TẾ
Dựa theo “Quy chế Quản lý chất thải y tế” được ban hành
kèm theo Quyết định số 43/2007/QĐ-BYT

ThS. Nguyễn Thị Bích
Trưởng Bộ môn Sức khỏe môi trường
Khoa Y tế Công cộng
Email:
Mobile: 0935 282 782
1


MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Nêu được các hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý
chất thải y tế và liệt kê các loại chất thải y tế.
2. Trình bày được tiêu chuẩn các dụng cụ bao bì dựng
và vận chuyển chất thải rắn trong các cơ sở y tế.
3. Nêu được cách phân loại, thu gom, vận chuyển và
lưu giữ chất thải rắn tại các cơ sở y tế.
4. Trình bày được mô hình, công nghệ xử lý và tiêu
hủy chất thải rắn y tế.
5. Trình bày được cách xử lý nước thải và chất thải khí.
2


QUẢN LÝ CHẤT THẢI Y TẾ
I.
II.
III.
IV.
V.

VI.
VII.

Một số thuật ngữ thường dùng, đối tượng áp dụng
và các hành vi bị nghiêm cấm trong QLCTYT
Phân loại chất thải y tế
Tiêu chuẩn các dụng cụ bao bì đựng và vận chuyển
CTR trong các CSYT
Phân loại, thu gom, vận chuyển và lưu giữ CTR tại
các CSYT
Vận chuyển CTR y tế ra ngoài CSYT
Mô hình, công nghệ xử lý và tiêu hủy CTR y tế
Xử lý nước thải và chất thải khí
Tổ chức thực hiện

3

VIII.


I. Một số thuật ngữ thường dùng, đối tượng
áp dụng và các hành vi bị nghiêm cấm trong
QLCTYT

1.1. Một số thuật ngữ thường dùng
1.2. Đối tượng áp dụng
1.3. Các hành vi bị nghiêm cấm trong QLCTYT

4

1.1. Một số thuật ngữ thường dùng
 ………………
Chất thải y tế

Vật chất ở thể rắn, lỏng và khí được thải ra từ các
cơ sở y tế bao gồm chất thải y tế nguy hại và chất
thải thông thường.
Chất thải y tế nguy hại
 …………………
Chất thải y tế chứa yếu tố nguy hại cho sức khỏe
con người và môi trường như dễ lây nhiễm, gây
ngộ độc, phóng xạ, dễ cháy, dễ nổ, dễ ăn mòn hoặc
có đặc tính nguy hại khác nếu những chất thải này
không được tiêu hủy an toàn.
5


1.1. Một số thuật ngữ thường dùng (tt)
Quản lý chất thải y tế
…………………………
Hoạt động quản lý việc phân loại, xử lý ban đầu,
thu gom, vận chuyển, lưu giữ, giảm thiểu, tái sử
dụng, tái chế, xử lý, tiêu hủy chất thải y tế và kiểm
tra, giám sát việc thực hiện.
 ……………………………..
Giảm thiểu chất thải y tế
Các hoạt động làm hạn chế tối đa sự phát thải chất
thải y tế, bao gồm: giảm lượng chất thải y tế tại
nguồn, sử dụng các sản phẩm có thể tái chế, tái sử

dụng, quản lý tốt, kiểm soát chặt chẽ quá trình thực
hành và phân loại chất thải chính xác.


6


1.1. Một số thuật ngữ thường dùng (tt)
 …………………………………………
Thu gom chất thải tại nơi phát sinh

Quá trình phân loại, tập hợp, đóng gói và
lưu giữ tạm thời chất thải tại địa điểm phát
sinh chất thải trong cơ sở y tế.
 …………………………
Vận chuyển chất thải
Quá trình chuyên chở chất thải từ nơi phát
sinh, tới nơi xử lý ban đầu, lưu giữ, tiêu
hủy.
7


1.1. Một số thuật ngữ thường dùng (tt)
 …………
Tái chế

Việc tái sản xuất các vật liệu thải bỏ thành
những sản phẩm mới.
 ………………
Tái sử dụng

Việc sử dụng một sản phẩm nhiều lần cho
đến hết tuổi thọ sản phẩm hoặc sử dụng sản
phẩm theo một chức năng mới, mục đích
mới.
8


1.1. Một số thuật ngữ thường dùng (tt)
 …………
Xử lý ban

đầu
Quá trình khử khuẩn hoặc tiệt khuẩn các
chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao tại nơi
chất thải phát sinh trước khi vận chuyển tới
nơi lưu giữ hoặc tiêu hủy.
 ………………
Xử lý và tiêu hủy chất thải
Quá trình sử dụng các công nghệ nhằm làm
mất khả năng gây nguy hại của chất thải đối
với sức khỏe con người và môi trường.
9


1.2. Đối tượng áp dụng
 Tất

cả các cơ sở y tế
 Các tổ chức, cá nhân tham gia vận chuyển,
xử lý, tiêu hủy chất thải y tế.

10


1.3. Các hành vi bị nghiêm cấm
Thải các CTYTNH chưa được xử lý, tiêu hủy đạt tiêu
chuẩn vào môi trường.
 Xử lý và tiêu hủy CTYTNH không đúng quy trình kỹ
thuật và không đúng nơi quy định.
 Chuyển giao CTYT cho tổ chức, cá nhân không có tư
cách pháp nhân hoạt động trong lĩnh vực quản lý chất
thải.
 Buôn bán chất thải nguy hại.
 Tái chế CTYTNH.


11


II. Phân loại chất thải y tế

12


2.1. Chất thải lây nhiễm

Chất thải sắc nhọn (loại A)
13

2.1. Chất thải lây nhiễm (tt)

Chất thải lây nhiễm không sắc nhọn
(loại B)
14


2.1. Chất thải lây nhiễm (tt)
Chất thải có nguy cơ lây nhiễm cao (loại C):
Phát sinh trong các phòng xét nghiệm: bệnh phẩm và
dụng cụ đựng, dính bệnh phẩm.
 Chất thải giải phẫu (loại D):
Bao gồm các mô, cơ quan, bộ phận cơ thể người: nhau
thai, bào thai và xác động vật thí nghiệm.


15


2.2. Chất thải hóa học nguy hại
(1) Chất hóa học nguy hại thường được sử
dụng trong y tế.
Formaldehyde
 Các chất quang hóa học: Hydroquinone, kali
hydroxide, bạc, glutarldehyde
 Các dung môi: Các hợp chất halogen và không có
halogen, các thuốc gây mê bốc hơi.
 Oxite ethylene
 Các chất hóa học hỗn hợp: Phenol, dầu mỡ, các
dung môi làm vệ sinh, cồn ethanol, methanol, acide



16


2.2. Chất thải hóa học nguy hại (tt)
(2) Chất gây độc tế bào
Vỏ các chai thuốc, lọ thuốc, các dụng cụ dính
thuốc gây độc tế bào và các chất tiết từ người
bệnh được điều trị bằng hóa trị liệu.

17


2.2. Chất thải hóa học nguy hại (tt)
(2) Chất gây độc tế bào (tt)

18


2.2. Chất thải hóa học nguy hại (tt)
(3) Chất thải chứa kim loại nặng
Gồm chì, thủy ngân, cadimi

19


2.3. Chất thải phóng xạ
 Bao

gồm các chất thải phóng xạ rắn, lỏng và khí
phát sinh từ các hoạt động chẩn đoán, điều trị,
nghiên cứu và sản xuất.

20


2.4. Bình chứa áp suất
 Bình

đựng oxy, CO2, bình ga, bình khí dung

21


2.4. Bình chứa áp suất


Xy lanh khí nén, can nước và các bình chứa khí nén

22


2.5. Chất thải thông thường
 Chất

thải sinh hoạt
 Chất thải phát sinh từ các hoạt động chuyên
môn y tế
 Chất thải phát sinh từ các công việc hành

chính
 Chất thải ngoại cảnh

23


III. Tiêu chuẩn các dụng cụ bao bì đựng
và vận chuyển CTR trong các CSYT
3.1. Mã màu sắc
3.2. Túi đựng chất thải
3.3. Dụng cụ đựng chất thải sắc nhọn
3.4. Thùng đựng chất thải
3.5. Biểu tượng chỉ loại chất thải
3.6. Xe vận chuyển chất thải

24


3.1. Mã màu sắc
 Màu

vàng: chất thải lây nhiễm.
 Màu đen: chất thải hóa học nguy hại và
chất thải phóng xạ.
 Màu xanh: chất thải thông thường và các
bình áp suất nhỏ.
 Màu trắng: chất thải tái chế.
25