Việt Bắc tác phẩm hay nhà thơ Tố Hữu

VIỆT BẮC
Tố Hữu là “ lá cờ đầu của nền thi ca cách mạng Việt Nam”. Những bài thơ lớn của ông
đều đc stac vào những thời điểm lịch sử quan trọng, Việt Bắc cũng vậy,dc stac vào 1 thời điểm
trọng đại của đất nước ,kháng chiến chống P dành thắng lợi,hòa bình lập lại,chủ tịch HCM,TW
Đảng,bộ đội,cán bộ rời chiến khu VB trở về Thủ đô HN.VB k chỉ là đỉnh cao của thơ Tố Hữu mà còn
là một trong những thành tựu rực rỡ trong nền thi ca kháng P.
Cuộc tiễn đưa bịn rịn của VB đối vs ng về xuôi như một khúc hát chia tay được cất lên
bởi ng ở lại
“Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng
MĐ bài thơ là lời nhắn gửi của người ở lại với cán bộ miền xuôi,ng về có nhớ VB,có
thủy chung k .Ng ở lại mở lời trc là rất đúng vì thông thường trong những cuộc chia li thì ng ở lại sẽ
có nhiều trăn trở,k yên.Ngay ở câu đầu,chỉ có 6 tiếng mà có tới 2 tiếng “mình” nghe thật thân
thương,hòa quyện,gắn bó. Tiếng gọi ấy được lặp lại như để nói lòng mình với ng về xuôi và cũng
xoáy sâu vào lòng ng về xuôi những tình cảm chan chứa tình nghĩa.Từ “mình” và “ta” ở đầu 2 câu
phải chăng đó là tượng trưng của 2 đầu nỗi nhớ dta sự xa cách chia lìa của ng dân VB vs cán bộ về
xuôi.Sd câu hỏi tu từ gợi kỷ niệm thiết tha mặn nồng,15 năm là chi tiết thực chỉ độ dài thời gian từ
1940 thời k/c Nhật t ptrao Việt-Minh,đồng thời 15 năm ấy là thời gian gắn bó. Lời nghe như ca
dao nhưng lại phản phất âm hưởng thơ Kiều “15 năm ấy bk bn tình”.
Cái đặc sắc của thơ k chỉ thể hiện qua kết cấu câu hỏi mà còn qua h/ả đc viết ra từ những
câu ca dao.Đọc câu thơ:
Mình về mình có nhớ k
Nhìn cây nhớ núi nhìn sông nhớ nguồn?
Mà ta ngỡ như đọc câu ca dao : “Qua cầu ngã nón trông cầu/cầu bn nhịp dạ sầu bấy nhiêu”
Nếu như câu trc là câu hỏi về tg thì đến câu tiếp là câu hỏi chỉ kg, liệu rằng ng về xuôi có
nhớ núi rừng Việt Bắc k .Một câu hỏi làm bâng khuâng cả núi rừng cả đất trời và cả khung cảnh
chia tay
Chỉ vs 4 câu thơ mà có 4 chữ “mình” ,4 chữ “nhớ” ,1 chữ “ta” gắn bó như hình vs bóng
gợi t/cảm thủy chung,ân tình sâu đậm.Sd khá nh bp tu từ như ẩn dụ,phép điệp,câu hỏi tu từ như
khơi kỷ niệm vào ng về xuôi,qua đó ta cũng cảm nhận được sự trăn trở nhớ thg của ng ở lại đvs ng
về xuôi

Sau khúc hát dạo đầu thì tiếp đến là tiếng lòng của ng về xuôi,ở 4 câu tiếp này,dường
như có sự nhớ thương đáp lại sự thương nhớ,thiết tha đáp lại tha thiết,bịn rịn,k nỡ xa rời.
Tiếng ai tha thiết bên cồn


Bâng khuâng trong dạ bồn chồn bc đi
Từ “ai” k dùng để hỏi mà là đại từ phiếm chỉ để chỉ chung đối tượng chung,đtg k xđ,nhằm
tăng tình cảm yêu thương,câu nói bỗng trở nên tình tứ xa xôi.SD từ láy “tha thiết” ,”bâng khuâng”,
“bồn chồn” diễn tả tâm trạng k nỡ xa rời của ng về xuôi.Từ “bâng khuâng” dta rất đúng tâm trạng
của ng về xuôi vs những kỷ niệm còn vương vấn,dâng đầy trong lòng.Còn từ”bồn chồn” dta những
bc chân k nỡ rời xa mảnh đất đã từng gắn bó,mỗi bc đi là mỗi nỗi nhớ nhung.
Áo chàm đưa buổi phân li
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay ...
.Áo chàm là h/ảnh hoán dụ chỉ ng dân VB, gợi c/s giản dị,mộc mạc,đầy nghĩa tình sẽ
mãi là niềm thương nỗi nhớ trong lòng ng về xuôi. cái lặng đi trong sp chia li đc thể hiện qua có
cách ngắt nhịp lạ 3/3/2 gợi vẻ lưu luyến bịn rịn trong giờ phút chia tay sau bao dùn dằn trì
hoãn.H/ả cầm tay nhau rất có giá trị thể hiện tình cảm gần gũi gắn bó. Bất chợt làm ta nhớ đến câu
thơ “bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi” (BTVTĐXKK:PTD) hay “thương nhau tay nắm lấy bàn tay”
(Đồng chí,Chính Hữu). Trong giờ phút chia li,k nói 1 lời,k phải là k có điều gì để nói mà có quá nhiều
lời để nói,lòng tràn ngập nhớ thương k nói nên lời.Nó chất chứa tình cảm mà nhiều khi ngôn từ
bất lực,im lặng chính là đỉnh cao của âm thanh,im lặng để lắng nghe,tri âm.Dấu chấm lửng cuối
câu là một dấu lặng trên khuôn nhạc thể hiện tình cảm ngân dài,sâu lắng.
Sử dụng thành công thể thơ lục bát,lời thơ tha thiết tâm tình.Cách xưng hô “mình-ta”
thân thiết,gần gũi,đậm phong vị ca dao,2 nv mình ta là sự phân thân của cái tôi trữ tình .ĐB là điệp
từ “nhớ” nhấn mạnh nỗi nhớ ,ân tình sâu đậm.Cuộc ct cũng đầy bịn rịn nhớ thương nhưng k buồn,
k đãm lệ như trong thơ xưa,bởi lẽ đây là cuộc ct của những con ng vừa làm nên chiến thắng.
Ng dân VB vừa gợi nỗi nhớ trong lòng ng về,vừa gửi gắm lòng mình 1 cách kín đáo
Mình đi có nhớ những ngày
Mưa nguồn suối lũ những mây cùng mù
Mình về,có nhớ chiến khu

Miếng cơm chấm muối,mối tình nặng vai?
Mình về rừng núi nhớ ai
TRám bùi để rụng,măng mai để già.
Xuất hiện hàng loạt cụm từ “có nhớ”,gợi tâm trạng của ng ở lại quan tâm,lo lắng, liệu
rằng ng về có còn nhớ VB k?NHớ Cảnh TN VB hoang sơ,thời tiết khắc nghiệt nhưng vẫn đậm chất
trữ tình lãng mạn. H/ả gợi cảm: miếng cơm chấm muối,mối tình nặng vai,trám rụng,măng mai để
già . Miếng cơm chấm muối là kỉ niệm k/c đầy khó khăn,gian khổ,và mối thù của ND ta đc cụ thể qa
h/ả “mối thù nặng vai”,làm ta liên tưởng đến mối thù vs những kẻ cướp nước,qua đó bộc lộ thầm
kín niềm tự hào,”mình và ta” đã kề vai sát cánh tiêu diệt kẻ thù,giành độc lập tự do. Hai h/ả trên


vừa đx vừa KH tạo nên ý nghĩa đặc biệt đoàn kết chiến đấu để chống lại kẻ thù xâm lược. “Trám
bùi”, “măng mai” là món ăn thường nhật của bộ đội và ng dân VB. Mình về xuôi khiến núi rừng VB
trở nên trống vắng,u buồn đến lạ thường.Tg lấy cái thừa của vật chất để nói cái thiếu của tình cảm.
H/ả “ rừng núi nhớ ai” ( nhân hóa,hoán dụ)đó là nỗi nhớ của rừng núi hay đó chính là nỗi nhớ của
con ng VB
Mình đi có nhớ những nhà
Hắt hiu lau xám,đậm đà lòng son
Từ láy “hắt hiu” kết hợp vs hình ảnh “lau xám” Gợi nhớ những cảnh đặc trưng của
núi rừng Việt Bắc.Hình thức đối lập giữa bên ngoài hắt hiu lau xám nhưng bên trong là đậm đà
lòng son của đồng bào Việt Bắc thể hiện c/s tuy khó khăn,vất vả nhưng trong lòng thì lại thủy
chung sắt son.
Mình về,còn nhớ núi non
Nhớ khi kháng Nhật,thuở còn Việt Minh
Mình đi,mình có nhớ mình
Tân Trào,Hồng Thái mái đình cây đa?
Nhắc lại chặng đường gian khổ từ thời kháng nhật đến thuở Việt Minh.Nhớ chiến khu
VB –cái nôi của cách mạng vs địa danh khắc sâu vào lòng ng. trong 1 câu thơ 6 chữ mà có đến 3
chữ “mình”,từ mình thứ nhất và thứ 2 là ng về xuôi, cò từ “mình” thứ 3 có 2 cách hiểu,cũng có thể
là ng về xuôi cũng có thể là ng ở .tg nhắc đến hai địa danh gắn liền vs 2 sự kiện qtrojng từng xảy ra

ở VB.Cây đa Tân Trao là nơi làm lễ xuất quân của Đội VN tuyên truyền giải phóng quân. Mái đình
Hồng Thái là nơi họp Quốc dân Đại hội (8-1945) quyết định tiến hành k/c. Một loạt từ “nhớ” làm ta
cảm nhận đc tâm trạng ng ở lại quan tâm lo lắng cán bộ về xuôi.
Chỉ vs 12 câu thơ,tg đã đưa ta vào thế giới hoài niệm và kỷ niệm ngọt ngào êm ái.TG
sd khéo lép cụm từ đối lập “đi-về”,thông thg “đi-về” chỉ hai chiều ,hướng trái ngc nhau,nhưng
trong thơ TH, “đi-về”chỉ 1 chiều là về xuôi,về HN.Âm điệu nhẹ nhàng,du dương phù hợp với phong
cách thơ của TH.
TH đã để cho ng ra đi tl nh hơn,vì trong họ chất chưa bao nỗi nhớ về quê hương cách
mạng khi phải rời xa đây
Ta với mình,mình với ta
Lòng ta sau trc mặn mà,đinh ninh
Mình đi mình lại nhớ mình
Nguồn bn nước nghĩa tình bấy nhiêu...
“ta” vs “mình” có sự sắp xếp liền đôi,thành cặp và đảo trật tự từ là cho câu thơ nồng
nàn,ấm áp,yên lòng ng ở lại.khẳng định t/c của mình trc sau như 1 k thể phai nhòa, “mặn mà đinh


ninh” càng kđ 1 cách chắc chắn hơn tấm lòng của ng đi. Cả đoạn thơ như lời nhắn gửi của ng cán
bộ có về thủ đô hoa lệ, dù c/s xa hoa nơi phồn hoa đô hội vs những cám dỗ,cặm bẫy và bao bận
rộn lo toan thì CB về xuôi vẫn k bh quên VB,t/c ấy dạt dào như nước trong nguồn,nghĩa tình ấy k
bh có thể vơi cạn.
Qua hoài niệm,trái tim ng ra đi cứ trào lên biết bao nhiêu nỗi nhớ với đủ màu sắc đẹp
đẽ,có nỗi nhớ thơ mộng,có nỗi nhớ ấm áp.
Nhớ gì như nhớ ng yêu
Trăng lên đầu núi,nắng chiều lưng nương
Nhớ từng bản khói cùng sương
Sớm khuya bếp lửa ng thương đi về.
Nhớ từng rừng nứa bờ tre
Ngòi Thia,sông Đáy,suối Lê vơi đầy.
Tg sd phép tu từ ss lấy nỗi nhớ ng iu,h/ả ss rất gợi cảm,đó là nỗi nhớ cồn cào,da diết,

k phải là nỗi nhớ nghĩa vụ mà là nỗi nhớ bằng cả trái tim yêu thương chân thành.TN VB lung
linh,huyền ảo đẫm trong cảm xúc mơ màng,lãng mạn “ TLĐNNCLN” h/ả bản làng như chìm vào
trong sương khói,những bếp lửa hồng trong ngôi nhà sàn quen thuộc,rừng nứa bờ tre,ngòi
Thia,sông Đáy,suối Lê.K chỉ nhớ đến tên mà nhớ đến sự vơi đầy của con nc.Khung cảnh TN VB hiện
lên trong nh khoảng tg khác nhau buổi chiều,đêm trăng,sớm,khuya .Với những nét vẻ đơn sơ,gam
màu nhẹ man mác,cảnh VB hiện lên với vẻ đẹp giản dị mà nên thơ.Cảnh gắn vs hình bóng “ng
thương” nên càng sâu đậm,chỉ ng con gái VB trong ty vs ng CB nge da diết và rất gợi cảm. Nỗi nhớ
có hình ảnh,tg,kg đó là nỗi nhớ sâu đậm,quá đỗi chân thành.
Nhớ những ngày cay đắng ngọt bùi,nhớ cũng con ng cầm lao lặng thầm,đầy nghĩa
tình,sẵn sàng hy sinh vì k/c
Ta đi ta nhớ những ngày
Mình đây ta đó đắng cay ngọt bùi...
Thương nhau chia củ sắn lùi
Bát cơm sẻ lửa chăn sui đắp cùng.
Nhớ ng mẹ nắng cháy lưng
Địu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô
Nhớ sao lớp học i tờ
Đồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan
Nhớ sao ngày tháng cơ quan
Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo.
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều
Chày đêm nện cối đều đều suối xa...


“ta đi ta nhớ”, “mình đây ta đó” kết cấu đối xứng thể hiện giọng thơ rắn rỏi, nói lên
tình cảm gắn bó tha thiết, nhớ thương của người cán bộ đối với Việt Bắc.Cuộc k/c thiếu thốn,gian
khổ nhưng có sự giúp đỡ của ng dân VB “Mình đây ta đó” chỉ sự gắn bó bên nhau cùng chia
sẻ,đồng cam cộng khổ những “ đắng cay ngọt bùi”. K chỉ sẻ chia theo kiểu tinh thần mà còn chia
những vật chất tuy bình dị đơn sơ nhưng có ý nghĩa vô cùng to lớn “bát cơm sẻ lửa”, “chăn sui đắp
cùng”. Cái đẹp nhất ở tình nghĩa của con ng ở sự san sẻ,cùng chung mọi gian khổ và niềm vui.

Nghĩa tình càng đẹp hơn nữa trong c/s gian nan thiếu thốn,càng thấm thía trong khó khăn,thử
thách.
Hình ảnh ng mẹ địu con lên rẫy như 1 bức họa khắc tạc vào tâm trí ta sự vất vả,gian
khổ nhưng vẫn ánh lên vẻ đẹp riêng của bản sắc dân tộc. Ng mẹ “bẻ từng” nghe chắt chiu,ít ỏi , để
góp lương thực cho k/c, Từ đó tình cảm sắc son cao đẹp của người dân tộc đối với cách mạng càng
hiện lên rõ nét.Con người và cảnh vật gắn bó với nhau. Nhớ về con người Việt Bắc, người cán bộ
cách mạng lại nhớ trở lại những kỷ niệm gắn bó ở Việt Bắc. Đó là kỷ niệm với những lớp học bình
dân học vụ (lớp học i tờ), những đêm liên hoan văn nghệ giữa núi rừng, những ngày tháng công tác
ở cơ quan, gian nan nhưng lạc quan, đầy ắp yêu thương với tiếng hát , tiếng ca vang dội cả núi
rừng.Đồng khuya đuốc sáng : hình ảnh những đêm liên hoan văn nghệ, vui vẻ tưng bừng nơi rừng
núi.Ca vang núi đèo:lời thơ mang tính chất ẩn dụ, phản ánh tinh thần lạc quan. cảnh vật Việt Bắc
với nét gợi cảm trong buổi chiều và đêm tối, hiện lên sống động, tha thiết trong nỗi nhớ của người
cán bộ về xuôi.Từ nghi vấn “sao” kết hợp với “nhớ” làm cho giọng thơ trở nên tha thiết, phù hợp
với tâm trạng của ng CB về xuôi. Rừng chiều, suối xa : hình ảnh thơ gợi lên khung cảnh trữ tình, gợi
cảm của núi rừng VB tưởng như rất buồn nhưng lại vui vẻ hẳn lên với những âm thanh tiếng mỏ,
chày đêm nện cối thể hiện khung cảnh đặc trưng của núi rừng. Xuyên suốt phần thơ là sự hiện
diện của điệp từ “nhớ” được sử dụng 5 lần, trong đó 3 lần được kết hợp với từ “sao” đã tạo nên
giọng thơ đầy ắp cảm xúc, đầy ắp nhớ thương ở người cán bộ ra đi.

TN hiện lên v ới vẻ đẹp đa dạng trong TG,Kg khác nhau,các mùa thay đổi
.Điều đb là TN gắn liền vs con ng làm cho cảnh b ớt hoang s ơ hiu hắt mà tr ở nên gần
gũi,tha thiết
Ta về,mình có nh ớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng ng.
MĐ là câu hỏi tu từ nhưng hỏi chỉ là cái cớ để bộc lộ chiều sâu t/c. Từ “hoa” thật cô
đọng và gợi cảm. Hoa có thể hiểu theo nghĩa rộng.Hoa chính là TN làm say đắm lòng ng,nhớ hoa
cũng chính là nhớ ng. Hai câu thơ kđ,nhấn mạnh nỗi nhớ da diết của ng về Thủ đô đồng thời giải
tỏa những băn khăn trong lòng ng ở lại

TH dựng nên bức tứ bình đặc sắc ,mỗi bức tranh có 1 màu sắc,âm thanh,h/ả chủ đạo.
Khi lắng dịu,khi rực rỡ chói chang khi rộn ràng náo nức. Tương ứng vs mỗi màu sắc,âm thanh của
thiên nhiên là 1 nét đẹp của con ng. TN làm nền cho con ng ,chính con ng cũng tô điểm cho TN làm
TN trở nên đẹp đẽ,sinh động hơn
Rừng xanh hoa chuối đỏ t ươ i
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt l ưng
Bức tranh mùa đông hiện lên vs màu xanh bát ngát,bao la của cánh rừng,có điểm
những bông hoa chuối đỏ tươi như bó đuốc thắp sáng xua đi cái hoang sơ lạnh giá hắt hiu vốn có
của núi rừng khi đông về. “đỏ tươi” k chỉ đơn thuần là tính từ chỉ màu sắc mà nó còn là sự bừng
thức,1 khám phá ngỡ ngàng đến rung động rất đỗi thi nhân.Tất cả đã tạo nên bức tranh mùa đông
vs đg nét,màu sắc vừa đối lập,vừa hài hòa,vừa cổ điển nhưng vừa hiện đại. Con ng VB lên núi làm
nương,phát rẫy trồng lt cc k/c. Trc khung cảnh TN bao la,con ng dường như càng trở nên hùng vĩ lạ
thường. Ở đây nhà thơ k tả dáng ng hay nét mặt mà lại tả tư thế của con ng trong cvc,tư thế vững
chãi của ng làm chủ TNÁnh sáng lấp lánh của MT phản chiếu vào dao gài ở thắt lưng.Con ng trở
thành linh hồn của bức tranh khác với hình ảnh “ Lom khom dưới núi tiều vài chú” của bà Huyện
Thanh Quan.
Đông qua, xuân đến mang lại bn điều tốt lành cho con ng,báo hiệu niềm vui,sức sống
trỗi dậy.
Ngày xuân m ơ nở trắng r ừng
Nhớ ng đan nón chuốt từng s ợi giang
Khác v ới b ức tranh TN th ứ nhất,BT th ứ 2 này nêu rõ th ời gian. Hai ch ữ “m ơ
nở”, điệp âm “ ơ” phép đảo t ừ r ừng trắng thành “ trắng r ừng”, h/ả hoa m ơ khiến cả kgian
VB như bừng sắc trắng hoa m ơ khi đất tr ời vào xuân. Màu trắng d ường nh ư lấn át tất cả
mọi màu,làm b ừng sáng cả khu r ừng b ởi sắc trắng m ơ màng,bâng khuâng,dịu mát của
hoa mơ. Trên nền đó hiện lên hình ảnh “ng đan nón”. Đt “chuốt” làm cho ng đọc hình dung
đc những ngón tay nhẹ nhàng chuốt t ừng s ợi giang để tạo ra sp đẹp cho đời,câu th ơ thể
hiện thái độ trìu mến yêu thươ ng đvs ng lđ.B ức tranh ấm áp và sinh động hẳn lên b ởi h/ả
con ng
Mùa hè đến,bức tranh TN sống động h ơn bao gi ờ hết vs âm thanh rộn rã của
tiếng ve kêu.

Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng 1 mình
Câu thơ là 1 chuỗi vận động liên hoàn,tiếng ve gọi mùa hè đến,mùa hè đến
làm cả rừng phách đổ vàng. Đtừ mạnh“đổ” diễn ta s ự chuyển động đột ngột t ừ xanh sang
vàng. Khi hè sang nghe tiếng ve kêu,r ừng phách cũng nh ư cảm nhận đc bc đi s ự luân
chuyển tg nên vội vàng khoác lên mình màu áo mỹ miều,câu th ơ g ợi cho ta s ự liên t ưởng


có bàn tay vô hình nào đó đang đổ loan màu vàng lên cả r ừng phách.Câu th ơ dta s ự
chuyển đổi màu sắc trên diện rộng. R ừng núi mùa hè đc tô điểm thêm b ởi 1 h/ả rất g ợi
cảm “ cô e gái hái măng 1 mình”, gọi cô gái là e gái nh ư có mối quan hệ gần gũi v ới mình.
Gọi việc lấy măng là “hái măng” thể hiện s ự dịu dàng ,uyển chuyển,góp phần làm tăng
thêm vẻ đẹp lãng mạn,thơ mộng cho b ức tranh. T ừ “1 mình” nghe rất lãng mạn,th ơ
mộng,xao xuyến,bộc lộ niềm thầm kín,mến th ương.
Khung cảnh núi rừng VB nh ư đc tắm trong ánh trăng xanh lung linh huyền ảo
khi trời vào thu.
Rừng thu trăng rọi hòa bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung
Cũng như nh nhà th ơ khác khi ns đến mùa thu,tg k quên nhắc đến ánh
trăng.Cảnh thu hiện ra vs màu sắc ánh trăng thu bàn bạc,nhuốm màu s ương khói huyền
ảo. “trăng rọi hòa bình” là ánh trăng chiếu sáng không khí thanh bình n ơi chiến khu VB.
Những ai từng đi qua nh ững ngày “ m ưa bom bão đạn” thì m ới thấy s ự xúc động của lòng
ng trong đêm trăng hòa bình ấy. Vì vậy ,cảnh trăng r ừng k thấy vắng lặng lạnh lẽo mà trái
lại gợi lên cảm giác rạo rực,đắm say. H/ả con ng xh trong b ức tranh thu,k còn là con ng cụ
thể “ dao gài thắt l ưng” , “ng đan nón” , “e gái hái măng” mà là đt ừ phiếm chỉ “ai” ,có thể là
1 ng cụ thể đang hát hay có thể là hình ảnh ng dân VB ns chung,giàu tình ngh ĩa thủy
chung,nghe bóng gió,xa xôi
Đây là đoạn thơ vừa sâu sắc về nd v ừa độc đáo về nt,nó x ứng đáng là đoạn
thơ hay nhất VB.Đoạn th ơ thể hiện rõ phong cách th ơ Tố H ữu tr ữ tình sâu lắng,mang đậm
tính dân tộc.Đặc biệt t ừ “nh ớ” đc lặp đi lặp lại nhiều lần,mỗi lần 1 khác,sắc thái c ứ tăng

dần làm cụ thể hơn tấm lòng của ng ra đi đvs ng ở lại.
Giữa bao nhiêu nỗi nh ớ,tác giả đã dành cho TN VB 1 tình cảm đb. TN VB k
chỉ hùng vĩ nên th ơ,mà đó còn là TN đã cùng con ng đánh giặc và ghi lại biết bao chi ến
tích a hùng
Nhớ khi giặc đến giặc lùng
Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây
Núi giăng thành lũy sắt dày
Rừng che bộ đội,rừng vây quân thù
Mênh mông bốn mặt s ươ ng mù
Đất trời ta cả chiến khu một lòng
Nỗi nhớ như đc chạm khắc vào những th ời điểm cam go nhất của cuộc chiến
tranh,qua nh ững câu th ơ đó ta cảm nhận đc s ứ mạnh dân tộc.Tg nhân hóa núi r ừng,VB
bỗng trở nên có inh hồn,có trái tim yêu n ước nồng nàn.R ừng tr ở thành lũy thép “giăng” ,
“vây” quân thù. nh ững t ừ ng ữ g ợi hình,t ừ láy,đảo ng ữ. Ch ữ r ừng rãi kín nh ững câu th ơ,rãi


kín đất VB tạo h/ả trườ ng thành lũy thép vây bọc quân thù.Đoạn th ơ là khúc ca hùng tráng
về cuộc k/c chống P nhịp th ơ sôi nổi,giọng th ơ hào hùng,sảng khoái v ới nh ững h/ả gây ấn
tượ ng mạnh mẽ. Khung cảnh núi r ừng VB hùng vĩ,hiểm tr ở,TL cho quân ta đánh giặc. Đó
là vẻ độc đáo của 1 VB đứng lên à h/ả tr ườ ng thành lũy thép vây bọc quân thù.
Ai về ai có nhớ k?
Ta về ta nhớ Phủ Thông,đèo Giàng
Nhớ sông Lô,nh ớ phố Ràng
Nhớ từ Cao-Lạng, nh ớ sang Nhị Hà...
SD bp liệt kê những địa danh gắn liền v ới trận đánh lịch s ử và điệp t ừ
nhớ,lặp lại 6 lần nh ư 1 điệp khúc về nỗi nh ớ.Nỗi nh ớ ngập tràn trong lòng nhà th ơ về
những kỷ niệm vs chiến công hiển hách,l ưu danh lịch s ử.
Theo dòng cảm xúc hồi t ưởng,bài th ơ dẫn ng đọc vào một khung cảnh VB
trong cuộc tổng phản công bằng chiến dịch “ Điện Biên l ừng lẫy địa cầu”
Những đường VB của ta

Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Hai câu th ơ gợi kg rộng l ớn và th ời gian dài đằng đẵng của cuộc kháng chiến
tr ườ ng kỳ. Ở mọi nẻo đg đâu2 cũng có các chiến sĩ hành quân, k chỉ 1 đêm mà là rất nhiều
đêm. Từ “của ta” rất có ý nghĩa,thể hiện s ự t ự hào dân tộc. Và Tại sao th ời gian lại là
đêm? Phải chăng khi đó,ban ngày máy bay địch rà soát,đánh phá,ban đêm chúng bất l ực
nhườ ng lại ưu thế cho ta.Màn đêm bỗng tr ở thành ng bạn đáng tin cậy.Trong c/s bt,đêm là
lúc vạn vật chìm vào trong giấc ngủ,nh ưng trong th ời chiến,đêm là th ời gian chuẩn bị cho
ngày mai t ươ i sáng.Trái vs th ời gian đêm đêm là khí thế xung trận đc cảm nhận bằng âm
thanh rầm rập- từ láy tượ ng thanh k chỉ diễn tả tiếng động mạnh của bc chân mà còn giúp
ng đọc hình dung ra nhịp điệu khẩn tr ươ ng,gấp gáp, tất cả đã gộp lại thành s ức mạnh có
thể rung chuyển cả mặt đất. Sd phép SS c ườ ng điệu “DDRRNLĐR” để nêu lên s ức mạnh
đoàn kết ,quyết tâm bảo vệ độc lập t ự do. Cuộc k/c chống P tr ường kì,gian khổ nh ưng dân
tộc VN vẫn k nhụt chí,trái lại vẫn rất v ững vàng,kiên c ường,chung s ức chung lòng đưa k/c
đến thắng lợi.
Quân đi điệp2 trùng2
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan
h/ả cảnh bộ đội ta hành quân ra trận v ừa hào hùng,lãng mạn. T ừ láy DDTT
khắc họa đoàn quân đông đảo bc đi mạnh mẽ nh ư nh ững đợt sóng dâng trào,đợt này nối
tiếp đợt kia,trải dài đến vô tận. Tuy trang bị vật chất còn thiếu thốn,chiến s ĩ ra trận độ mũ
nan đan = tre l ợp vải,nh ưng đoàn quân DDTT. Trong đêm dài hành quân chiến đấu, ở đầu
mũi súng ng lính ng ời sáng ánh sao đó là ánh sao là hiện th ực hay chính là h/ả ẩn dụ ánh
s của lí tưở ng CM chỉ đg cho ng chiến sĩ. h/ả ấy làm ta liên t ưởng đến h/ả “ đầu súng
trăng treo” trong bài đồng chí của Chính H ữu.


K chỉ có bộ đội mà cả ng dân ở bất c ứ đâu cũng hăng hái góp s ức mình vào
cuộc chiến,đồng hành cùng bộ đội là nh ững đoàn dân công phục vụ k/c
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bướ c chân nát đá muôn tàn l ửa bay
Hai câu th ơ vẻ ra cảnh tượ ng r ực r ỡ,h ừng h ực khí thế vs nh ững nét gân

guốc,mạnh mẽ.Những bó đuốc đỏ rực soi đg làm b ừng sáng h/ả nh ững đoàn dân công
tiếp lươ ng tải đạn. Có đủ già trẻ trai gái,họ đến t ừ nhiều miền quê trên đất nc . Có câu
thành ngữ “chân c ứng đá mềm” TH chuyển thành “bc chân nát đá” bp nói quá kđ ý chí phi
thườ ng,sức mạnh to l ớn của nhân dân,phát huy s ức mạnh của cá dân tộc chiến đấu vì s ự
nghiệp bv Tổ quốc,vì thế ta nhất định thắng.
Nhìn đêm thăm thẳm sươ ng dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên
Màn sươ ng dày thăm thẳm vùi chôn VB trong s ự lặng lẽ,bỗng bị xé rách b ởi
ánh đèn pha.Hai câu th ơ kđ niềm tin v ững chắc “ Tr ường kì k/c nhất định sẽ thắng l ợi”. S ự
tươ ng quan đối lập của sáng và tối, nếu nh ư câu trên khắc họa bóng đen đêm tối kiếp
sống nô lệ dướ i ách đô hộ của bọn th ực dân thì câu d ưới lại b ừng lên ánh sáng của niềm
tin vào ngày mai chiến thắng huy hoàng,TL t ươi đẹp.Sd nh ững cụm t ừ chỉ as : ánh s, đỏ
đuốc, lửa ,bật sáng, lấn át đi bóng tối : đêm 2 ,nghìn đêm,thăm thẳm.Dườ ng như tác giả có
dụng ý nêu chiến thắng tất yếu của ND ta trc kẻ thù hắc ám,đồng th ời kđ ngày mai t ươi
sáng.Không còn tiết tấu ngân nga,ngọt ngào,tha thiết mà thay vào đó là tiết t ấu dồn d ập
như những bướ c chân vũ bão
Đoạn thơ vừa đậm chất sử thi hào hùng giàu tính lãng mạn,t ượng tr ưng,diển
tả thành công khí thế k/c ở VB.Qua đó khắc sâu h/ả dân tộc VN a hùng.
Tin vui chiến thắng trăm miền
Hòa bình,Tây bắc,Điện Niên vui về
Vui từ Đồng Tháp,An khê
Vui lên VB,đèo De,núi Hồng.
Đây là khúc ca khải hoàn của dân tộc. Niềm vui trên diện rộng,chiến thắng
đồng loạt từ miền ng đến miền xuôi,từ VB đến TN,khắp B-T-N. Liệt kê nh ững địa danh
chiến thắng ,nhà th ơ khái quát hóa chiến thắng trăm miền. Điệp t ừ “vui” 4 lần “tin vui” , “vui
về” , “vui từ” , “vui lên” diễn tả niềm vui bất tận,niềm vui chiến thắng lan toản khắp mọi
miền.Nhịp thơ nhanh,mạnh,dồn dập thể hiện niềm vui s ướ ng trc chiến thắng của dân tộc.
Ai về ai có nhớ k?
Ngọn cờ đỏ thắm gió lồng cửa hang.
Nắng trưa rực rỡ sao vàng

TƯ,CP luận bàn vc công
Điều quân chiến dịch Thu-Đông


Nông thôn phát động,giao thông m ở đường
Giữ đê phòng hạn thu l ươ ng
Gửi dao miền ngượ c,thêm tr ườ ng các khu
Với câu hỏi tu t ừ,tác giả liệt kê hàng loạt nh ững việc làm mà T Ư,CP đã làm
để giúp cho VB cho ĐN
Ở đâu u ám quân thù
Nhìn lên VB :Cụ Hồ sáng soi
Ở đâu đau đớn giống nòi
Trông về VB mà nuôi chí bền
Thể hiện hiện thực đau th ươ ng mà dân tộc ta đã trải qua “ u ám quân thù” ,
“đau đớn giống nòi”,những điệp cấu trúc câu . Khẳng định vai trò,vị trí của BH,VB
Mườ i lăm năm ấy ai quên
Quê hươ ng CM dựng nên CH
Khẳng định tình cảm của mình,để tl cho nỗi vấn v ươ ng
“mình về mình có nh ớ ta/15 năm ấy thiết tha mặn nông”
Mình về mình lại nh ớ ta
Mái đình Hồng Thái,cây đa Tân Trào
Tl cho câu hỏi :”Mình đi mình có nh ớ mình/Tân Trào,Hồng Thái,cây đa,mái đình”
VB đã trở thành đầu mối quy tụ t ư t ưởng tình cảm dân tộc,VB là cái nôi
CM,VB k còn là kí hiệu riêng t ư,mà tr ở thành biểu t ượng chung cho s ức mạnh k/c cho ý
chí toàn dân.VB bình dị bỗng tr ở thành VB thiêng liêng-linh hồn của dân tộc.
Cả bài thơ là niềm hoài niệm nhớ thương tuôn chảy về chiến khu VB rất gian khổ
nhưng cũng rất vui tươi hào hùng.SD thể thơ dân tộc lục bát ngọt ngào,mượt mà và sâu lắng.Lối
đối đáp quen thuộc trong ca dao,đại từ xưng hô “mình” , “ ta” thể hiện sự tha thiết,tình nghĩa mặn
nồng.Đặc biệt là điệp từ “nhớ” đc điệp đi điệp lại nhiều lần nhằm khắc sâu ấn tượng về nỗi
nhớ,cùng với giọng thơ thủ thỉ tâm tình gợi tình thương mến.Như Xuân diệu từng nx :”TH đã đưa

thơ ctri lên đến trình độ thơ rất đỗi trữ tình”