Học cách dạy con tự lập của người Nhật

Học cách dạy con tự lập của người Nhật
Mẹ Tây thường xuyên cho con ra ngoài chơi để con tự lập, nhưng việc áp
dụng cách dạy con như vậy ở Việt Nam rất khó. Nói về việc học tập đất nước
nào trong cách giáo dục và nuôi dạy trẻ, mẹ Nhật vẫn được mê mẩn hơn cả.

Chúng ta biết tới việc dạy con tự lập, thả con ra ngoài theo cách của các bà mẹ Tây,
vậy nhưng thực ra việc nuôi con theo “Tây” khó lắm vì đó là cả một sự khác biệt
rất xa về văn hoá, quan điểm sống, môi trường và cả điều kiện tự nhiên. Do đó,
nếu để nói về việc “thích” học tập đất nước nào trong cách giáo dục và nuôi dạy
trẻ, thì tôi “mê” mẹ Nhật hơn cả.
Cùng là một quốc gia châu Á với nhiều nét văn hoá tương đồng, vậy nhưng mẹ
Nhật lại có cách dạy con rất tài tình. Một trong những điều khiến tôi ngưỡng mộ
nhất, đó là cách dạy con tự lập của người Nhật.
Cho con tự lập thì cần thiết dùng một số công cụ nhỏ để hỗ trợ
Nhiều cha mẹ Việt cũng muốn để trẻ tự lập, vậy nhưng hay vướng phải rắc rối khi
bọn trẻ không đủ kiên nhẫn để theo đuổi và ngay lập tức bỏ cuộc. Cha mẹ cũng tự

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


cho rằng “làm như vậy khó quá, trẻ con làm sao được” rồi sau đó lại làm hộ con.
Thực tế, không phải cứ muốn con tự lập thì quẳng con ra ngoài và mặc kệ con, mẹ
Nhật luôn để con tự làm mọi thứ trong mức khả năng tối đa có thể nhưng đồng
thời cũng tạo điều kiện và cung cấp những hỗ trợ cần thiết nhất để con có thể bước
đầu tự lập, lặng lẽ giúp bé nâng cao sự tự tin nhưng vẫn không bị lệ thuộc cha mẹ.
Cụ thể là gì?

Mẹ Nhật luôn có những dụng cụ giúp việc tự lập của con được dễ dàng hơn
Khi trẻ tập ăn, để hạn chế bát đũa đổ vỡ và các con bôi bẩn lung tung, cha mẹ Nhật
thường trải một tấm thảm nhựa dưới chân ghế ăn, bát, đũa cũng dùng những loại
bằng nhựa, được thiết kế đặc biệt phù hợp với khả năng cầm của trẻ và thực phẩm

cũng luôn cắt gọn để trẻ có thể tự xúc mà không gặp rắc rối.
Trên bàn ăn, cha mẹ Nhật lúc nào cũng đặt một chiếc khăn ướt và một chiếc khăn
ăn để trẻ có thể học theo người lớn tự vệ sinh. Bồn rửa mặt và đánh răng quá cao
thì mẹ Nhật sẽ thiết kế một chiếc ghế để con trèo lên. Quần áo nhiều cúc con chưa
biết cởi thì mẹ Nhật sẽ thiết kế những loại khoá kéo, kim băng cài hoặc cúc bấm
đơn giản để con có thể tự mặc quần áo.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


Về giày dép, luôn có một hình ngôi sao hoặc hoạ tiết nhỏ thêu vào để con biết
phân biệt giày trái – phải mà tự đi đúng chân. Ở nhà muốn con biết tự cất đồ chơi
thì cha mẹ sẽ làm một vài chiếc giỏ, trên đó dán đề can hiển thị loại đồ chơi được
phép bỏ vào giỏ để trẻ hiểu qui tắc mà phân loại, cất giữ đúng chỗ.
Đừng chỉ trích kết quả
Một đứa trẻ khi làm tốt thì chắc chắn mong muốn nhận được lời khen. Tuy nhiên
điều đó không có nghĩa trẻ làm gì sai thì cũng sẽ thích nghe mẹ chê bai, phàn nàn.
Giáo dục ở lứa tuổi mầm non điều quan trong nhất là quá trình chứ không kết quả.
Quá trình để trẻ khám phá, học cách làm và rút ra kinh nghiệm tự lập cho lần sau
quan trọng hơn kết quả nhiều.

Chúng ta đã phải làm một việc tới hàng trăm nghìn lần mới có thể thành thao, do
đó nếu trẻ mới bắt đầu tự làm, có chậm chạp sai sót cũng là điều dễ hiểu. Đó chính
là quan điểm khi mẹ Nhật dạy con tự lập. Một lời chê trách của cha mẹ dù là hoàn
toàn chính xác cũng sẽ khiến trẻ muốn đứng im, không còn hào hứng tự làm và tự
lập.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


Tự lập phải từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp

Việc bắt gặp một đứa bé nhỏ, tự xách đồ của mình, cùng mẹ đi siêu thị hay đi
ngoài đường là một hình ảnh rất thường thấy ở Nhật. Trẻ em ở Nhật được dạy cách
tự lập ngay từ khi còn rất nhỏ. Tuy nhiên, những công việc mẹ Nhật giao con bao
giờ cũng theo qui tắc từ dễ đến khó.
Trẻ em Nhật thay đồ rất nhiều khi đến trường. Khi mới đến lớp, bé phải tháo giày
ra và thay bằng dép đi trong nhà. Nếu có giờ học thể dục, bé cũng phải tự thay đồ
và giày trong giờ ra chơi. Khi tham gia các câu lạc bộ, bé lại thay đồ cho phù hợp
với nội dung câu lạc bộ mà mình tham gia.
Bé phải thu dọn bàn ghế và phòng học của mình sau giờ học. Việc này được phân
công đều cho tất cả các bạn trong lớp. Những công việc thường thấy là lau bảng,
giặt khăn lau, quét lớp…
Thời gian học ở Nhật thường kéo dài từ sáng tới chiều. Các bé thường được mẹ
chuẩn bị bữa ăn mang theo và tự ăn trong những giờ nghỉ trưa. Việc một đứa trẻ
nhỏ tự ăn và dọn dẹp phần ăn của mình là điều hết sức bình thường ở Nhật. Thậm
chí, có bé mới học cấp 1 đã có thể nấu ăn.
Bắt đầu từ những việc đơn giản và tăng dần mức độ khó lên khi bé đã quen dần.
Như khi bé quen với việc cất đồ chơi sau khi chơi, mẹ Nhật mới khuyến khích bé
tự dọn dẹp phòng của mình hoặc giúp mẹ làm những công việc nhà đơn giản.
Dần dần tuần tự, trẻ em Nhật lớn lên và trở thành những đứa trẻ độc lập không
kém trẻ em “Tây” theo cách mẹ Nhật dạy con tự lập như vậy.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí