Báo cáo thực tập tại bảo hiểm xã hội việt nam

Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=

MỤC LỤC
MỤC LỤC........................................................................................................1
Phần

I:

GIỚI

THIỆU

CHUNG

VỀ

BẢO

HIỂM

XÃ

HỘI

VIỆT NAM.......................................................................................................3
I. Lịch sử hình thành và phát triển:...............................................................3
II. Chức năng, nhiệm vụ và hệ thống tổ chức BHXH Việt Nam.................4
2.1. Hệ thống tổ chức BHXH Việt Nam...................................................4

2.2. Chức năng, nhiệm vụ của BHXH Việt Nam......................................6
2.3. Ban thực hiện chính sách BHXH.......................................................8
2.4. Chức năng, nhiệm vụ của Phòng Tổng hợp (phòng thực tập).........10
Phần 2: TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA BHXH VIỆT NAM NĂM 200812
I. Chỉ tiêu kế hoạch năm 2008:.....................................................................12
II. Kết quả thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ chủ yếu ................................12
2.1. Đối với công tác mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHYT........12
2.2. Công tác thực hiện chế độ, chính sách BHXH.................................14
2.3. Công tác chi trả và quản lý đối tượng..............................................15
2.4. Công tác giám định y tế...................................................................16
2.5. Công tác kiểm tra, tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo.............17
III. Đánh giá chung kết quả hoạt động của BHXH Việt Nam trong
năm 2008........................................................................................................18
1. Một số kết quả nổi bật.........................................................................18
2. Về những hạn chế ...............................................................................18
Phần 3: NHIỆM VỤ CÔNG TÁC TRONG NĂM 2009............................19
I. Những chỉ tiêu chủ yếu..............................................................................19
II. Những nhiệm vụ trọng tâm.....................................................................19
III. Một số giải pháp chủ yếu........................................................................20
Nguyễn Thị Hồng Vân


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=

Phần I: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI
VIỆT NAM
I. Lịch sử hình thành và phát triển:

Bảo hiểm xã hội (BHXH) được thực hiện ở Việt Nam từ những năm đầu
thành lập nước và đã trải qua nhiều lần bổ sung, sửa đổi đặc biệt trong các năm
1961, 1985 và 1995.
Ngày 27/12/1961 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 218 nhằm cung
cấp các dịch vụ phúc lợi xã hội cho tất cả các cán bộ, viên chức làm việc trong
ngành nội chính, giáo dục, y tế, các doanh nghiệp Nhà nước, nội vụ. Năm 1964
Nghị định 218 thực hiện BHXH cho quân nhân.
Từ năm 1975 thì chính sách BHXH được thực hiện thống nhất trong cả
nước. Chế độ BHXH bao gồm: trợ cấp hưu trí, mất sức lao động và tử tuất, cùng
với các chế độ ốm đau, thai sản và tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp do cơ
quan, đơn vị và doanh nghiệp đóng góp.
Trước năm 1995, BHXH do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chịu
trách nhiệm quản lý thực hiện về các chế độ trợ cấp dài hạn (hưu trí, tử tuất, tai
nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đối với người nghỉ việc), Tổng Liên đoàn Lao
động chịu trách nhiệm quản lý thực hiện các khoản chi trả trợ cấp ngắn hạn (trợ
cấp đau ốm, thai sản và tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đối với người đang
làm việc).
Đến tháng 01/1995, Bộ Luật Lao động có hiệu lực, trong đó có chương
XII về BHXH. Ngày 16/02/1995 Chính phủ ban hành Nghị định số 19/CP của
Chính phủ thành lập hệ thống BHXH Việt Nam để giúp Thủ tướng Chính phủ tổ
chức thực hiện các chính sách, chế độ về BHXH, BHYT và quản lý quỹ BHXH.
Ngày 26/01/1995 Chính phủ Việt Nam ban hành Nghị định số 12/CP về điều lệ
BHXH đối với dân sự với 5 chế độ BHXH: chế độ trợ cấp ốm đau; trợ cấp thai
sản; trợ cấp tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp; chế độ hưu trí và chế độ trợ

Nguyễn Thị Hồng Vân

2

Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
cấp tử tuất. Và ngày 15/07/1995, Chính phủ ban hành Nghị định số 45 quy định
về BHXH đối với quân sự (quân đội, công an).
Ngày 24/01/2002, Chính phủ có Quyết định số 20/2002/QĐTTg chuyển
hệ thống BHYT trực thuộc Bộ Y tế sang BHXH Việt Nam và ngày 06/12, Chính
phủ ra Nghị định 100/NĐCP quyết định chức năng nhiệm vụ, quyền hạn và tổ
chức bộ máy của BHXH (bao gồm cả BHYT).
II. Chức năng, nhiệm vụ và hệ thống tổ chức BHXH Việt Nam
2.1. Hệ thống tổ chức BHXH Việt Nam
Theo nghi định số 100/2002/NĐ-CP ngày 6/12/2002 của Chính phủ bộ
máy hoạt động của BHXH Việt Nam như sau:

Nguyễn Thị Hồng Vân

3


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
CHÍNH PHỦ

HỘI ĐỒNG QUẢN LÝ
Các Phó Tổng
giám đốc

TỔNG GIÁM ĐỐC

- Ban thực hiện chính sách BHXH
- Ban thực hiện chính sách BHYT
- Ban Thu
- Ban Chi
- Ban cấp sổ, thẻ
- Ban Tuyên truyền
- Ban Hợp tác quốc tế
- Ban Kiểm tra
- Ban Thi đua - Khen thưởng
- Ban Kế hoạch – Tài chính
- Ban tổ chức cán bộ
- Văn phòng.
- Viện khoa học BHXH
- Trung tâm Thông tin
- Trung tâm Lưu trữ
- Trường đào tạo nghiệp vụ BHXH
- Báo BHXH
- Tạp chí BHXH

BẢO HIỂM XÃ HỘI
VIỆT NAM

Giám đốcGiám đốc
BẢO HIỂM XÃ HỘI
cấp tỉnh

Các
Các

Phó
Phó
giám
giám
đốc
đốc

BẢO HIỂM XÃ HỘI
cấp huyện

HỆ THỐNG ĐẠI LÝ
BHXH ở xã, phường, thị
trấn

Nguyễn Thị Hồng Vân

Các Phó
giám đốc

- Phòng Chế độ, chính sách
- Phòng
hoạch
– Tài chính
- PhòngKếChế
độBHXH
- Phòng
- Phòngthu
Giám định BHYT
- Phòng
- PhòngGiám

Thu định chi
- Phòng
- PhòngBảo
Kếhiểm
hoạchtự–nguyện
Tài chính
- Phòng
Công
nghệ–thông
- Phòng Tổ chức
Hànhtin
chính
- Phòng
Kiểm
tra
- Phòng Kiểm tra
- Phòng
chứcnghệ
– Hành
chính
- PhòngTổCông
thông
tin
- Phòng Cấp sổ, thẻ
-Phòng tiếp nhận quản lí hồ sơ

Giám đốc

Các công chức – viên chức

4


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
2.2. Chức năng, nhiệm vụ của BHXH Việt Nam
a. Vị trí và chức năng:
- BHXH Việt Nam là cơ quan thuộc Chính phủ, có chức năng tổ chức
thực hiện chế độ, chính sách bảo hiểm bắt buộc, BHXH tự nguyện, bảo hiểm y
tế bắt buộc, bảo hiểm y tế tự nguyện; tổ chức thu, chi chế độ bảo hiểm thất
nghiệp; quản lý và sử dụng các quỹ: bảo hiểm xã hội bắt buộc, BHXH tự
nguyện, bảo hiểm thất nghiệp (gọi chung là BHXH), bảo hiểm y tế bắt buộc, bảo
hiểm y tế tự nguyện (gọi chung là bảo hiểm y tế) theo quy định của pháp luật,
- BHXH Việt Nam chịu sự quản lý nhà nước của Bộ Lao động Thương
binh và Xã hội về BHXH, của Bộ Y tế về bảo hiểm y tế, của Bộ Tài chính về
chế độ chính sách đối với các quỹ BHXH, bảo hiểm y tế.
b. Nhiệm vụ và quyền hạn:
Theo NĐ 94/CP, BHXH Việt Nam có 28 nhiệm vụ và quyền hạn tất cả.
Nhìn chung BHXH Việt Nam có các nhiệm vụ chính sau đây:
- Xây dựng, trình thủ tướng Chính Phủ phê duyệt chiến lược phát triển
nghành BHXH Việt Nam và kế hoạch dài hạn 5 năm về thực hiện chính sách
chế độ BHXH, đề án bảo tồn giá trị và tăng trưởng quỹ BHXH.
- Chỉ đạo và tổ chức thực hiện chính sách chế độ BHXH, thu các khoản
đóng BHXH bắt buộc và tự nguyện, chi các khoản trợ cấp về BHXH cho đối
tượng tham gia BHXH đầy đủ, thuận tiện, đúng thời hạn theo quy định của pháp
luật.
- Cấp các loại sổ thẻ BHXH.
- Quản lý quỹ BHXH theo nguyên tắc tập trung thống nhất theo chế độ tài

chính của Nhà nước, hạch toán độc lập và được Nhà nước bảo hộ.
- Kiến nghị với Chính Phủ, Thủ Tướng Chính Phủ và các cơ quan nhà
nước có liên quan về việc sửa đổi, bổ sung chính sách chế độ về BHXH cơ chế
quản lý quỹ, cơ chế quản lý tài chính ( kể cả chi phí quản lý bộ máy của BHXH
Việt Nam ) và tổ chức thực hiện sau khi được phê duyệt.
Nguyễn Thị Hồng Vân

5


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
- Ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện việc giải quyết các chế độ
BHXH và nghiệp vụ thu, chi BHXH theo thẩm quyền quản lý nội bộ ngành
BHXH Việt Nam.
- Tổ chức hợp đồng với các cơ sở khám, chữa bệnh hợp pháp để phục vụ
người có sổ, thẻ bảo hiểm theo quy định của pháp luật.
- Kiểm tra việc ký kết hợp đồng và thực hiện thu, chi BHXH đối với cơ
quan, đơn vị, tổ chức sử dụng lao động, cá nhân, cơ sở khám chữa bệnh; kiến
nghị với cơ quan tổ chức có thẩm quyền và cơ quan cấp trên của đơn vị có sử
dụng lao động; cơ sở khám chữa bệnh để xử lý những hành vi vi phạm pháp luật
về BHXH.
- Từ chối việc chi trả các chế độ BHXH khi đối tượng tham gia không đủ
điều kiện hưởng chế độ bảo hiểm theo quy định của pháp luật hoặc khi có căn
cứ pháp lý về các hành vi giả mạo, khai man hồ sơ để hưởng bảo hiểm.
- Bồi thường mọi khoản thu, chi sai quy định của pháp luật về chế độ
BHXH cho đối tượng tham gia BHXH.
- Giải quyết khiếu nại tố cáo của tổ chức và cá nhân về thực hiện chính

sách, chế độ BHXH theo quy định của pháp luật.
- Lưu trữ hồ sơ của đối tượng tham gia và hưởng chế độ BHXH theo quy
định của pháp luật.
- Tổ chức nghiên cứu, ứng dụng khoa học; ứng dụng công nghệ thông tin
trong quản lý, điều hành hoạt động BHXH.
- Tổ chức đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn BHXH.
- Tổ chức công tác, thông tin, tuyên truyền, phổ biến chính sách, chế độ
BHXH.
- Thực hiện công tác quốc tế về BHXH theo quy định của pháp luật.
- Chủ trì, phối hợp với các cơ quan nhà nước,các tổ chức chính trị xã hội,
tổ chức xã hội ở trung ương và địa phương, với các bên tham gia BHXH để giải

Nguyễn Thị Hồng Vân

6


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
quyết các vấn đề có liên quan đến việc thực hiện các chính sách chế độ BHXH
theo quy định của pháp luật.
- Quản lý tổ chức, cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, tài chính và tài
sản của BHXH Việt Nam theo quy định của pháp luật.
- Thực hiện chế độ báo cáo với Chính Phủ, Thủ Tướng Chính Phủ và các
cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
2.3. Ban thực hiện chính sách BHXH
a. Vị trí và chức năng
- Ban Thực hiện chính sách BHXH là tổ chức trực thuộc BHXH Việt

Nam, có chức năng giúp Tổng giám đốc BHXH Việt Nam tham gia xây dựng
chính sách pháp luật về BHXH, hướng dẫn và quản lý thực hiện các chế độ
BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện, bảo hiểm thất nghiệp (sau đây gọi chung là
BHXH) theo quy định của pháp luật.
- Ban Thực hiện chính sách BHXH chịu sự quản lý trực tiếp, toàn diện
của Tổng giám đốc.
- Ban Thực hiện chính sách BHXH có tư cách pháp nhân không đầy đủ,
không có con dấu và tài khoản riêng.
b. Nhiệm vụ và quyền hạn
- Tham gia với các cơ quan Nhà nước trong việc xây dựng hoặc sửa đổi,
bổ sung các văn bản pháp luật về BHXH.
- Xây dựng trình Tổng giám đốc ban hành các văn bản hướng dẫn thực
hiện giải quyết các chế độ BHXH, điều chỉnh mức hưởng các chế độ BHXH
theo quy định của pháp luật và hướng dẫn về hồ sơ, quy trình giải quyết hưởng
các chế độ BHXH.
- Trình Tổng giám đốc về việc từ chối yêu cầu trả BHXH không đúng quy
định và giải quyết cho các trường hợp hưởng tiếp chế độ BHXH theo quy định
của pháp luật.
- Hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các chế độ BHXH đối với BHXH
Nguyễn Thị Hồng Vân

7


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là BHXH tỉnh),
BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Bộ Công an, BHXH Ban Cơ yếu Chính phủ.

- Tiếp nhận hồ sơ hưởng chế độ BHXH hàng tháng giải quyết chưa đúng
do Trung tâm Lưu trữ chuyển đến để kiểm tra và chỉ đạo BHXH tỉnh, BHXH Bộ
Quốc phòng, BHXH Bộ Công an, BHXH Ban Cơ yếu Chính phủ điều chỉnh lại
cho đúng quy định của chính sách.
- Hướng dẫn và quản lý cấp giấy chứng nhận hưởng chế độ BHXH hàng
tháng.
- Thực hiện việc tính toán các quỹ BHXH để phục vụ công tác quản lý.
- Quản lý đối tượng hưởng BHXH hàng tháng (bao gồm cả đối tượng
tăng, giảm và di chuyển giữa các tỉnh, thành phố) của BHXH tỉnh, BHXH Bộ
Quốc phòng, Bộ Công an, Ban Cơ yếu Chính phủ.
- Hàng năm lập dự toán về đối tượng và kinh phí hưởng các chế độ
BHXH của năm sau, chuyển Ban Kế hoạch - Tài chính để xây dựng kế hoạch
chung toàn ngành.
- Trả lời thư, đơn, công văn của tổ chức, cá nhân đề nghị hướng dẫn về
nội dung liên quan đến chế độ, chính sách BHXH.
- Phối hợp với BHXH tỉnh, BHXH Bộ quốc phòng, BHXH Bộ công anh,
BHXH Ban Cơ yếu Chính phủ trong việc hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các
chế độ BHXH của các đơn vị sử dụng lao động tham gia BHXH.
- Phối hợp với Ban Kiểm tra trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về
thực hiện các chế độ BHXH có liên quan.
- Phối hợp với Trung tâm thông tin trong việc ứng dụng công nghệ thông
tin để giải quyết các chế độ BHXH, điều chỉnh mức hưởng các chế độ BHXH
theo quy định và quản lý đối tượng hưởng BHXH.
- Tham gia công tác nghiên cứu khoa học, đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn
nghiệp vụ và tuyên truyền về chế độ chính sách BHXH.
- Thực hiện chế độ thông tin, thống kê, báo cáo theo quy định.

Nguyễn Thị Hồng Vân

8

Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
- Quản lý công chức, viên chức và tài sản của đơn vị.
c. Cơ cấu tổ chức:
Cơ cấu tổ chức gồm 3 phòng:
1/ Phòng Chế độ BHXH bắt buộc
2/ Phòng chế độ BHXH tự nguyện
3/ Phòng Tổng hợp. (phòng thực tập)
2.4. Chức năng, nhiệm vụ của Phòng Tổng hợp (phòng thực tập)
a. Vị trí và chức năng:
Phòng Tổng hợp là đơn vị trực thuộc Ban Thực hiện chính sách BHXH,
có chức năng giúp Trưởng ban nghiên cứu trình Tổng Giám đốc tham gia với
các cơ quan chức năng của Nhà nước xây dựng hoặc sửa đổi, bổ sung chế độ
chính sách BHXH; xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện các chế độ
BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện, bảo hiểm thất nghiệp (sau đây gọi chung là
chế độ bảo hiểm xã hội) và quản lý đối tượng hưởng chế độ BHXH.
b. Nhiệm vụ:
-Nghiên cứu, chuẩn bị nội dung để BHXH Việt Nam tham gia với các cơ quan
Nhà nước về xây dựng hoặc bổ sung, sửa đổi chế độ chính sách BHXH, bảo hiểm thất
nghiệp;
- Dự thảo văn bản hướng dẫn thực hiện chế độ BHXH, điều chỉnh mức hưởng
chế độ BHXH theo quy định của pháp luật;
- Thực hiện việc tính toán các quỹ BHXH để phục vụ công tác quản lý;
- Nghiên cứu, quản lý và hướng dẫn cấp giấy chứng nhận hưởng chế độ BHXH
hàng tháng;
- Hàng tháng tổng hợp số liệu đối tượng giải quyết hưởng chế độ hưu trí, tử

tuất, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, trợ cấp thất nghiệp; hàng quý tổng hợp số
liệu đối tượng hưởng chế độ ốm đau, thai sản, nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe (kể

Nguyễn Thị Hồng Vân

9


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
cả BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Bộ Công an, BHXH Ban Cơ yếu Chính phủ);
- Tổng hợp, theo dõi và quản lý đối tượng hưởng chế độ BHXH hàng tháng
(bao gồm cả đối tượng tăng, giảm và di chuyển giữa các tỉnh, thành phố) trong toàn
ngành;
- Tiếp nhận, quản lý và theo dõi công văn đến; quản lý, lưu trữ công văn đi
cùng hồ sơ liên quan; quản lý và đánh giá chương trình công tác quý, năm của Ban;
thực hiện công tác thống kê nghiệp vụ và báo cáo theo quy định.
- Tham gia dự thảo văn bản hướng dẫn về hồ sơ và quy trình giải quyết hưởng
chế độ BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện;
- Phối hợp với Trung tâm Thông tin về áp dụng công nghệ thông tin để giải
quyết các chế độ BHXH, điều chỉnh mức hưởng các chế độ BHXH theo quy định; với
các đơn vị khác của BHXH Việt Nam về các nội dung liên quan.
- Quản lý công chức, viên chức theo phân cấp và tài sản được giao.
- Thực hiện các nhiệm vụ khác do Trưởng ban giao.

Nguyễn Thị Hồng Vân

10

Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=

Phần 2: TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA BHXH VIỆT NAM
NĂM 2008
I. Chỉ tiêu kế hoạch năm 2008:
- Thu BHXH, BHYT : 38.093 tỷ đồng, trong đó:
+ BHXH bắt buộc : 29.329 tỷ đồng
+ BHXH tự nguyện : 260 tỷ đồng
+ BHYT bắt buộc : 7.254 tỷ đồng
+ BHYT tự nguyện :

1.250 tỷ đồng

- Chi BHXH : 44.662 tỷ đồng
+ Từ NSNN:

23.718 tỷ đồng

+ Từ quỹ BHXH:

20.944 tỷ đồng

- Chi khám, chữa bệnh: 10.004 tỷ đồng
+ Từ quỹ KCB bắt buộc: 7.811 tỷ đồng
+ Từ quỹ KCB tự nguyện :

2.193 tỷ đồng

II. Kết quả thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ chủ yếu
2.1. Đối với công tác mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHYT
a. Kết quả thu được
Trong năm qua BHXH Việt Nam một mặt đã tập trung sửa đổi, bổ sung
các điểm chưa phù hợp trong các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ, tạo thuận lợi
cho đơn vị và cá nhân khi tham gia BHXH, BHYT; mặt khác đã tích cực chỉ đạo
BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp với các sở, ngành chức năng của địa
phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, kiểm tra, nắm bắt tình hình sản xuất,
việc làm, thu nhập của các doanh nghiệp để mở rộng số người tham gia theo quy
định.
Với các biện pháp tích cực, sát thực tế nên số người tham gia BHXH,
BHYT trong năm đã đạt 40,7 triệu tăng 7,5 % so với năm 2007, trong đó:
+ Số cùng tham gia BHXH, BHYT bắt buộc là 7,3 triệu người, tăng 5 %
Nguyễn Thị Hồng Vân

11


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
+ Số tham gia BHXH tự nguyện: 6.200 người
+ Số chỉ tham gia BHXH bắt buộc: 1 triệu người
+ Số chỉ tham gia BHYT là 21,8 triệu người, tăng 7,2 %
+ Số tham gia BHYT tự nguyện: 10,6 triệu người tăng 13%
Với số lao động tham gia trên, số thu trong năm đạt: 39.715 tỷ đồng tăng

1,04% so với kế hoạch Ngành giao và tăng 5,7% so với dự toán do Thủ tướng
Chính phủ giao; trong đó:
+ Thu BHXH, BHYT bắt buộc: 38.057 tỷ đồng tăng 6,9%;
+ Thu BHYT tự nguyện: 1.649 tỷ đồng bằng 95,8%;
+ Thu BHXH tự nguyện: 9,58 tỷ đồng, bằng 3,68 %.
Nguyên nhân không đạt được chỉ tiêu thu BHYT tự nguyện là do trong
1.720 tỷ đồng được Thủ tướng Chính phủ giao bao gồm cả đối tượng cận nghèo,
nhưng trong năm văn bản hướng dẫn của các bộ chức năng chậm ban hành nên
BHXH Việt Nam chưa triển khai được với đối tượng này.
b. Hạn chế
- Việc triển khai thực hiện BHXH tự nguyện ở hầu hết các địa phương còn
gặp rất nhiều khó khăn, một mặt do các đối tượng tham gia loại hình này chủ yếu
sống ở vùng nông thôn, điều kiện kinh tế khó khăn, thu nhập thấp, không ổn
định, mặt khác đây là chế độ mới được thực hiện, công tác tuyên truyền, vận
động còn hạn chế nên kết quả đạt được rất thấp, cụ thể trong toàn quốc mới có
6.200 người tham gia với số thu chỉ đạt 3,7% so với dự toán được Thủ tướng
Chính phủ giao (9,58/260 tỷ đồng)
- Việc triển khai thực hiện Thông tư liên tịch số 03 ngày 18/2/2008 của
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước về
thủ tục buộc trích tiền từ tài khoản gửi của người sử dụng lao động để nộp tiền
BHXH chưa đóng, chậm đóng và tiền lãi phát sinh được coi là biện pháp mạnh
nhưng khi thực hiện vẫn còn nhiều vướng mắc.

Nguyễn Thị Hồng Vân

12


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam

===============================================
=
- Về cấp và quản lý thẻ BHYT, sổ BHXH: Vào những tháng cuối năm
2008 và đầu năm 2009 do chuyển đổi việc cấp sổ BHXH từ mẫu cũ sang mẫu
mới nên có những trường hợp người lao động đã đóng BHXH nhưng khi chuyển
sang địa phương khác chưa được cấp sổ. Việc quản lý thẻ BHYT, sổ BHXH của
BHXH một số tỉnh, thành phố chưa chặt chẽ, chưa kiểm soát được số thực tế đã
sử dụng và số tồn tại địa phương
2.2. Công tác thực hiện chế độ, chính sách BHXH
a. Kết quả thu được
Trong năm, toàn Ngành đã giải quyết kịp thời, đúng chế độ, chính sách và
thuận lợi cho trên 3,7 triệu người lao động khi đủ điều kiện để hưởng các chế độ
BHXH theo quy định, cụ thể:
- Giải quyết gần trên 120 nghìn người hưởng BHXH hàng tháng, tăng 11%
so với năm 2007, trong đó hưởng lương hưu hàng tháng là 98.597 người.
- Giải quyết hưởng trợ cấp một lần cho trên 382 nghìn người, tăng 80,7%
so với năm 2007.
- Giải quyết trên 2,5 triệu lượt người hưởng chế độ ốm đau, gần 600 nghìn
lượt người hưởng trợ cấp thai sản và trên 300 nghìn người hưởng trợ cấp dưỡng
sức.
b. Hạn chế
- Văn bản hướng dẫn về chế độ chính sách BHXH của các cơ quan chức
năng thường chậm nên sau khi văn bản được ban hành phải điều chỉnh lại chế độ
đối với người lao động làm tăng thêm một khối lượng lớn công việc, tăng chi
phí quản lý; một số nội dung về chính sách chưa có hướng dẫn hoặc hướng dẫn
chưa rõ làm ảnh hưởng đến việc giải quyết chế độ, chính sách đối với người lao
động.
- Việc triển khai chương trình xét duyệt chế độ ốm đau, thai sản ở đơn vị
sử dụng lao động còn chậm, có nơi chưa triển khai; cùng với việc nhiều đơn vị
không giữ lại 2% trên tổng quỹ lương để chi trả chế độ ốm đau, thai sản cho

Nguyễn Thị Hồng Vân

13


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
người lao động dẫn đến việc cơ quan BHXH phải trực tiếp xét duyệt các chế độ
này làm tăng thêm khối lượng công việc cho BHXH tỉnh, thành phố.
2.3. Công tác chi trả và quản lý đối tượng
a. Kết quả thu được:
Năm 2008, BHXH Việt Nam đã cấp kinh phí để BHXH các tỉnh, thành
phố chi BHXH, BHYT với số tiền 53.817 tỷ đồng, tăng 28% so với thực hiện
năm 2007. Trong đó:
- Chi từ nguồn NSNN

: 22.889 tỷ đồng

- Chi BHXH, BHYT từ nguồn quỹ

: 30.928 tỷ đồng

Số tiền chi BHXH, BHYT tiếp tục tăng cao so với năm 2007 nhưng do
chủ động về nguồn kinh phí, nên BHXH các tỉnh, thành phố đã đảm bảo chi trả
kịp thời, thuận lợi, đúng chế độ chính sách và an toàn cho gần 3 triệu người
hưởng các chế độ BHXH; tạm ứng và thanh toán kịp thời cho các cơ sở y tế để
đảm bảo quyền lợi cho 86 triệu lượt người tham gia BHYT đi khám, chữa bệnh.
Để tạo thuận lợi cho người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, đồng thời

giảm lượng tiền mặt lưu thông trong quá trình chi trả, BHXH Việt Nam tiếp tục
phối hợp với các Ngân hàng có đủ điều kiện, triển khai thực hiện phương thức
chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng qua tài khoản thẻ ATM cho những
người tự nguyện lựa chọn phương thức này.
- Cùng với việc chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH, công tác quản lý đối
tượng của BHXH các tỉnh, thành phố tiếp tục được quan tâm hơn; các trường
hợp cắt giảm chậm khi hết thời hạn được hưởng hoặc bị chết đã được kiểm soát
chặt chẽ ở nhiều địa phương.
b. Hạn chế:
- Việc quyết toán chế độ ốm đau, thai sản của nhiều đơn vị sử dụng lao
động với cơ quan BHXH còn chậm, vẫn còn tình trạng người lao động vừa
hưởng lương, vừa nhận trợ cấp BHXH.

Nguyễn Thị Hồng Vân

14


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
- BHXH một số tỉnh chưa thực sự quan tâm đến việc đảm bảo an toàn tiền
mặt khi chi trả, vẫn còn hiện tượng lưu tiền qua đêm tại trụ sở cơ quan BHXH
với số lượng lớn mà không tăng cường biện pháp đảm bảo, cá biệt có địa
phương còn để mất tiền. Đây là bài học để BHXH các tỉnh, thành phố quan tâm
hơn nữa đến các biện pháp đảm bảo an toàn tiền mặt và thực hiện đúng các quy
định của Ngành trong công tác chi trả.
2.4. Công tác giám định y tế
a. Kết quả thu được:

Để đảm bảo công tác này, ngay từ đầu năm, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo
BHXH các tỉnh, thành phố chủ động ký hợp đồng khám, chữa bệnh với 2.149 cơ
sở khám, chữa bệnh (tăng 236 cơ sở so với năm 2007), trong đó có 115 cơ sở y
tế tư nhân; đồng thời phối hợp với các cơ sở y tế đảm bảo quyền lợi khám, chữa
bệnh cho khoảng 86 triệu lượt người tham gia BHYT, (tăng 3,7% so với 2007)
trong đó khám, chữa bệnh ngoại trú là 80,5 triệu lượt người, nội trú là 5,5 triệu
lượt người với số tiền chi từ quỹ khám, chữa bệnh ước 10.756 tỷ đồng.
b. Hạn chế
- Khối lượng công việc phát sinh trong công tác giám định y tế ngày càng
tăng trong khi lực lượng giám định y tế tại nhiều địa phương còn thiếu về số
lượng và chưa đạt yêu cầu về chất lượng, trong khi đó việc tuyển vào người có
chuyên môn về y, dược vào Ngành lại rất khó.
- Tình trạng bội chi quỹ khám, chữa bệnh vẫn còn xảy ra ở hầu hết các cơ
sở khám, chữa bệnh có ký hợp đồng với cơ quan BHXH.
- Sự phối hợp giữa cơ quan BHXH với các cơ sở khám, chữa bệnh trong
việc kiểm tra, giám sát và đảm bảo quyền lợi cho người có thẻ BHYT khi đi
khám, chữa bệnh ở một số địa phương chưa được thường xuyên, thiếu chặt chẽ
do vậy đã ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh; đồng thời còn là nguyên
nhân làm gia tăng tình trạng lạm dụng quỹ khám, chữaa bệnh.

Nguyễn Thị Hồng Vân

15


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
2.5. Công tác kiểm tra, tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo.

a. Kết quả thu được:
- Trong năm 2008, BHXH Việt Nam đã thực hiện kiểm tra theo kế hoạch
và kiểm tra đột xuất tại một số địa phương trên cả nước, BHXH các tỉnh thành
phố cũng tiến hành các cuộc kiểm tra về những nội dung liên quan đến việc thực
hiện chế độ chính sách BHXH, BHYT. Qua các cuộc kiểm tra này đã phát hiệm
ra những sai sót ở các mức độ khác nhau trong việc thực hiện chính sách
BHXH, BHYT của đơn vị sử dụng lao động cũng như trong công tác quản lý
hoạt động nghiệp vụ của Ngành.
- Tiếp nhận và giải quyết kịp thời 6.578/ 8.840 đơn thư khiếu nại, tố cáo
về các vụ việc liên quan đến thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT (đạt
96 %); tiếp 14.121 lượt công dân đến cơ quan BHXH hỏi hoặc khiếu kiện về chế
độ, chính sách (tăng 25% so với 2007), trong đó trên cơ quan BHXH Việt Nam
là 450 lượt (giảm 28% so với 2007); BHXH các tỉnh, thành phố 13.671 lượt
(tăng 28% so với 2007).
b. Hạn chế
- Các vụ sai phạm trong thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT còn
nhiều nhưng do lực lượng thanh tra chuyên ngành của các Bộ chức năng còn
mỏng nên số đơn vị vi phạm bị thanh tra chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ, mặt khác
cơ chế xử lý các vi phạm còn chồng chéo, chưa rõ trách nhiệm giữa các bên,
mức xử phạt còn quá nhẹ chưa đủ mức để đơn vị bị phạt quan tâm nên hiệu quả
đạt được của các cuộc kiểm tra, thanh tra còn thấp.
- Về chủ quan, một số địa phương chưa thật sự quan tâm đến công tác
kiểm tra, cán bộ làm công tác kiểm tra còn thiếu, yếu về nghiệp vụ và không ổn
định; việc xử lý các sai phạm sau kiểm tra của cơ quan BHXH các cấp nhìn
chung còn thiếu kiên quyết, chủ yếu mới chỉ dừng ở việc nhắc nhở rút kinh
nghiệm, làm giảm hiệu lực các kết luận sau kiểm tra.

Nguyễn Thị Hồng Vân

16

Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
III. Đánh giá chung kết quả hoạt động của BHXH Việt Nam trong
năm 2008
1. Một số kết quả nổi bật
- Tập trung nghiên cứu tham gia với các Bộ chức năng và Chính phủ về
những nội dung liên quan đến BHXH tự nguyện, bảo hiểm thất nghiệp; Luật
BHYT và chức năng, nhiệm vụ của Ngành. Là cơ quan trực tiếp tổ chức thực
hiện chính sách BHXH, BHYT nên các đóng góp của Ngành là khách quan và
phản ánh đúng yêu cầu cấp bách của thực tiễn; vì vậy về cơ bản đã được các Bộ
chức năng và Chính phủ tiếp thu, đưa vào nội dung các văn bản ban hành.
- BHXH Việt Nam đã chủ động đề xuất với Bộ Nội vụ về cơ cấu tổ chức
của Ngành trong giai đoạn mới, những đề xuất này đã được chấp nhận đưa vào
nội dung Nghị định 94/2008/NĐ-CP ngày 22/8/2008 của Chính phủ về chức
năng nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức và quyền hạn của BHXH Việt Nam. Đây là một
thuận lợi rất cơ bản để Ngành triển khai thực hiện một cách có hiệu quả chức
năng, nhiệm vụ được giao trong năm 2009 và các năm tiếp theo.
- Quan hệ phối hợp của BHXH Việt Nam với các Bộ chức năng liên quan là
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế đã có bước đột phá và chuyển biến
tích cực, thông qua việc Lãnh đạo các bên đồng ý xây dựng Quy chế phối hợp giữa
cơ quan BHXH và hai ngành từ Trung ương xuống địa phương. Trên cơ sở này, các
đơn vị chức năng của BHXH Việt Nam đã chủ động tích cực phối hợp với các vụ
chức năng của hai Bộ khẩn trương xây dựng Quy chế, tạo điều kiện để các hoạt động
của Ngành ở địa phương được thuận lợi và đạt hiệu quả cao nhất. Đến cuối năm
2008, Quy chế phối hợp giữa BHXH Việt Nam và Bộ Y tế đã được ký ban hành.
2. Về những hạn chế

- Mối quan hệ phối hợp công tác giữa các đơn vị nghiệp vụ trên cơ quan
BHXH Việt Nam và giữa các phòng chức năng thuộc BHXH các tỉnh, thành phố
chưa được thường xuyên, chưa chặt chẽ ảnh hưởng đến hiệu quả chỉ đạo và thực
thi các chỉ tiêu, nhiệm vụ của Ngành.
Nguyễn Thị Hồng Vân

17


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
- Một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức trong Ngành khi thực thi
nhiệm vụ còn thụ động, tính năng động, sáng tạo thấp, nhất là trong công tác
tham mưu, xây dựng văn bản chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ của BHXH Việt
Nam và trong thực thi nhiệm vụ của BHXH các tỉnh, thành phố. Kỷ luật lao
động, hiệu quả sử dụng thời gian làm việc của một số cán bộ, công chức, viên
chức còn thấp.

Phần 3: NHIỆM VỤ CÔNG TÁC TRONG NĂM 2009
I. Những chỉ tiêu chủ yếu
Căn cứ dự toán được Hội đồng Quản lý BHXH Việt Nam thông qua, các
chỉ tiêu chủ yếu Ngành cần phấn đấu đạt được trong năm 2009 là:
- Tổng thu BHXH, BHYT

: 41.108 tỷ đồng, trong đó:

+ Thu quỹ BHXH

: 30.821 tỷ đồng

+ Thu quỹ BHXH tự nguyện

: 44 tỷ đồng

+ Thu quỹ BHYT bắt buộc

: 8.668 tỷ đồng

+ Thu quỹ BHYT tự nguyện

: 1.575 tỷ đồng

- Chi BHXH, BHYT

: 65.740 tỷ đồng, trong đó

+ Chi BHXH từ nguồn NSNN

: 25.946 tỷ đồng

+ Chi BHXH từ nguồn quỹ BHXH

: 26.634 tỷ đồng

+ Chi quỹ BHXH tự nguyện

: 10 tỷ đồng

+ Chi quỹ BHYT bắt buộc

: 9.780 tỷ đồng

+ Chi quỹ BHYT tự nguyện

: 3.370 tỷ đồng

II. Những nhiệm vụ trọng tâm
1/ Hoàn thiện văn bản hướng dẫn nghiệp vụ của Ngành, tạo sự đồng bộ và
chuyển biến thực sự trong công tác chỉ đạo, điều hành của BHXH Việt Nam,
đảm bảo hiệu lực, hiệu quả. Phát triển mạnh đối tượng tham gia BHXH, bảo
hiểm thất nghiệp và BHYT; chú trọng triển khai, thực hiện tốt các chính sách
mới về bảo hiểm thất nghiệp và BHYT.
Nguyễn Thị Hồng Vân

18


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
2/ Tiếp tục rà soát, đơn giản thủ tục hành chính, quy trình giải quyết công
việc, tạo thuận lợi cho người tham gia BHXH, BHYT; triển khai thống nhất
trong toàn Ngành cơ chế “một cửa liên thông” trong giải quyết chế độ, chính
sách và trong các hoạt động nghiệp vụ của Ngành.
3/ Kiện toàn tổ chức bộ máy, nhân sự của các đơn vị trong Ngành phù
hợp với Nghị định 94/2008/NĐ-CP của Chính phủ; tăng cường phân cấp cho địa
phương, cơ sở trong các hoạt động nghiệp vụ, nâng cao trách nhiệm người đứng

đầu.
4/ Đẩy mạnh công tác tuyên truyền một cách sâu rộng, thường xuyên để
người lao động, chủ sử dụng lao động và nhân dân hiểu rõ chế độ, chính sách
BHXH, bảo hiểm thất nghiệp và BHYT để tích cực, tự giác tham gia.
5/ Tăng cường công tác kiểm tra, chấp hành chính sách pháp luật, giữ
vững kỷ luật, kỷ cương, thực hành tiết kiệm, chống lãnh phí, tham nhũng.
6/ Chuẩn bị các điều kiện để tổ chức Kỷ niệm 15 năm thành lập Ngành
(16/2/1995 - 16/2/ 2010).
III. Một số giải pháp chủ yếu
Để thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ trọng tâm trên, các đơn vị trong
Ngành theo chức năng, nhiệm vụ được giao phải xây dựng chương trình hành
động với các mục tiêu thi đua, với biện pháp và thời gian cụ thể để thực hiện,
trong đó tập trung vào:
1/ Chủ động phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế
và các bộ liên quan, xây dựng văn bản hướng dẫn BHXH các tỉnh, thành phố
trong việc thực hiện bảo hiểm thất nghiệp và các nội dung mới quy định trong
Luật BHYT; quy chế phối hợp, triển khai giám sát thực hiện các chế độ BHXH,
BHYT cho người lao động và nhân dân và đánh giá tình hình thực hiện Luật
BHXH sau 2 năm thực hiện, chỉ ra những vướng mắc, hạn chế về cơ chế chính
sách trong tổ chức thực hiện để kiến nghị với các bộ chức năng và Chính phủ
sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.
Nguyễn Thị Hồng Vân

19


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=

2/ Phân định rõ chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm của từng đơn vị, từng
cá nhân, đặc biệt là trách nhiệm người đứng đầu trong công tác xây dựng văn
bản, trong chỉ đạo hướng dẫn và thực thi nhiệm vụ. Kiên quyết khắc phục tính
thiếu đồng bộ trong xây dựng văn bản và trong chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ,
tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động, đơn vị sử dụng lao động và nhân dân
khi tham gia và thụ hưởng BHXH, BHYT.
3/ Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao, các đơn vị cần phối
hợp giữa công tác chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ với công tác kiểm tra hoạt động
của địa phương, của cơ sở nhằm kịp thời phát hiện và chấn chỉnh các sai phạm
trong hoạt động nghiệp vụ của Ngành, tránh tình trạng coi công tác kiểm tra chỉ
là nhiệm vụ của cơ quan kiểm tra.
4/ Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức mới theo Nghị định
94/2008/NĐ-CP của Chính phủ, các đơn vị cần rà soát lại việc bố trí cán bộ,
công chức của đơn vị dựa trên nguyên tắc từ yêu cầu công việc, nhiệm vụ để bố
trí cán bộ, công chức cho phù hợp, khắc phục tình trạng bố trí cán bộ mà không
tính đến yêu cầu nhiệm vụ.
5/ Từng đơn vị, từng cán bộ, công chức, viên chức trong Ngành phải xây
dựng chương trình công tác với mục tiêu và biện pháp cụ thể để làm căn cứ thi
đua và tổ chức thực hiện; chương trình công tác đề ra phải khắc phục được
những tồn tại, hạn chế đã nêu, phải khắc phục được tình trạng thụ động, hành
chính trong chỉ đạo điều hành và trong thực thi công vụ.
6/ Toàn Ngành từ các đơn vị thuộc cơ quan BHXH Việt Nam, BHXH các
tỉnh thành phố đến BHXH các quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh phải tự
giác tham gia và hưởng ứng tích cực các phòng trào thi đua của Ngành, của các
đoàn thể và của địa phương phát động. Mục tiêu, nội dung thi đua phải sát với
chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao và tất cả đều hướng tới mục tiêu chung là hoàn
thành thắng lợi và toàn diện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao của Ngành năm
2009.

Nguyễn Thị Hồng Vân

20


Báo cáo thực tập tổng hợp
Bảo hiểm xã hội Việt Nam
===============================================
=
Năm 2008 có nhiều khó khăn, thách thức, nhưng năm 2009 còn có nhiều
khó khăn, thách thức hơn. Ngoài việc tiếp tục phải chịu ảnh hưởng tiêu cực của
cuộc khủng hoảng tài chính, suy thoái kinh tế thế giới, toàn Ngành còn phải triển
khai thêm một khối lượng lớn công việc liên quan đến thực hiện bảo hiểm thất
nghiệp và Luật BHYT. Trước những diễn biến không thuận lợi, đòi hỏi từng đơn
vị, từng tập thể, từng cán bộ, công chức, viên chức trong Ngành phải phát huy
mạnh mẽ những kết quả, thành tích đã đạt được, nhanh chóng khắc phục những
hạn chế đã nêu; năng động, sáng tạo, đoàn kết nỗ lực phấn đấu hoàn thành thắng
lợi, toàn diện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, lập thành tích chào mừng kỷ
niệm 15 năm ngày thành lập Ngành./.

Nguyễn Thị Hồng Vân

21