Giáo án luyện tập tóm tắt văn bản nghị luận

NhiÖt liÖt chµo mõng
quý thÇy c« gi¸o vµ c¸c em


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến
thức:
1. Mục đích:
2. Yêu cầu:

Nêu mục đích và yêu
cầu của việc tóm
tắt văn bản nghị
luận?


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến
thức:
1. Mục đích:
2. Yêu cầu:
3. Cách tóm
tắt:

Theo dõi văn bản
nghị luận “ Giá trị
của con người”
tìm luận điểm
chính để tóm tắt
văn bản?

GIÁ TRỊ CON NGƯỜI
Người ta chẳng qua là một cây sậy, cây sậy mềm yếu nhất trong tạo
hóa nhưng là một cây sậy có tư tưởng.
Cần gì cả vũ trụ phải tòng hành nhau mới đè bẹp cây sậy ấy? Một
chút hơi, một giọt nước cũng đủ làm chết được người. Những dù vũ trụ
có đè bẹp người ta, người ta so với vũ trụ vẫn cao hơn vì khi chết thì biết
rằng mình chết chứ không như vũ trụ kia khỏe hơn người nhiều mà
không tự biết rằng mình khỏe.
Vậy thì giá trị chúng ta là ở tư tưởng.
Ta tự cao dựa vào tư tưởng chứ đừng cậy ở không gian, thời gian là
hai thứ chúng ta không bao giờ làm đầy hay đọ kịp. Ta hãy rèn luyện để
biết tư tưởng cho hay, cho đúng, đó là nền tảng của nhân luân.
Tôi không căn cứ vào không gian để tìm lấy giá trị của tôi, mà tôi
trông cậy vào sự quy định tư tưởng một cách hoàn toàn; dù tôi có bao
nhiêu đất cát cũng chưa phải là “giàu hơn”, vì trong phạm vi không gian
này, vũ trụ nuốt tôi như một điểm con, nhưng trái lại nhờ tư tưởng, tôi
quan niệm bao trùm toàn vũ trụ.
(Theo Pa-Xcan, bản dịch của Nghiêm Toàn)


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến
thức:
* Luận điểm chính:
1. Mục đích:
- Con người yếu nhất trong tạo hóa
2. Yêu cầu:
thế nhưng con người có tư tưởng.
3. Cách tóm

- Giá trị con người là ở tư tưởng, cần
tắt:

rèn luyện để biết suy nghĩ cho hay,
cho đúng, để trở nên giàu có, lớn
lao.


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến
- B1: Đọc kỹ văn bản gốc
thức:
1. Mục đích:
2. Yêu cầu:
3. Cách tóm
tắt:

- B2: Dựa vào nhan đề, phần mở đầu
và kết thúc để lựa chọn những ý,
những chi tiết phù hợp với mục
đích tóm tắt.
- B3: Lập dàn ý, trình bày một cách
logic hệ thống luận điểm.
- B4: Tìm cách diễn đạt các luận
điểm, luận cứ bằng lời văn của
mình một cách mạch lạc


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến

thức:
1. Mục đích:
2. Yêu cầu:
3. Cách tóm
tắt:
II. Luyện tập
1 Bài tập 1:

Đọc văn bản “Mấy
nét về thơ mới
trong cách nhìn lại
hôm nay” của Huy
Cận


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến - Một bạn dự định tóm tắt:
thức:
+ Cái buồn của thơ mới không ủy mị
mà chứa nhiều yêu tố tích cực.
1. Mục đích:
2. Yêu cầu:
+ Thơ mới là phong trào văn học
3. Cách tóm
phong phú, một phong trào sáng tạo
tắt:
dồi dào, có nhiều yếu tố tích cực.
II. Luyện tập
+ Phong trào thơ mới đã nhiều đóng
1 Bài tập 1:

góp về nghệ thuật thơ.
+ Thơ mới xứng đáng được mệnh
danh là “một thời đại trong thi ca”
như Hoài Thanh đã nói.


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến - Những nội dung dự định tóm tắt nêu
thức:
lên còn thiếu và chưa chính xác ở một
1. Mục đích:
2. Yêu cầu:
3. Cách tóm
tắt:
II. Luyện tập
1 Bài tập 1:

số điểm sau đây:
+ Thiếu:
• Thơ mới không nói đến đấu tranh
cách mạng, đó là nhược điểm lớn…
Nhược điểm của thơ mới là thiếu
khí phách cách mạng.
• Thơ mới đã góp phần vào sự đổi mới
và phát triển của tiếng Việt.


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến + Chưa chính xác:

thức:
Văn bản gốc: "Nhưng cái buồn của
1. Mục đích:
thơ mới đâu có phải đều là ủy mị"
2. Yêu cầu:
Dự định tóm tắt: “Cái buồn của thơ
3. Cách tóm
mới không ủy mị mà chứa nhiều yếu
tắt:
tố tích cực".
II. Luyện tập
1 Bài tập 1:
=> Không phải tất cả cái buồn trong

thơ mới đều là ủy mị như vậy nghĩa
là không buồn ủy mị không có nghĩa
là tích cực. Không nên khái quát
thành "Chứa nhiều yếu tố tích cực".


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến
thức:
-Thay đổi:
1. Mục đích:
+ Thơ mới buồn , nhưng không ủy mị.
2. Yêu cầu:
- Bổ sung:
3. Cách tóm
+

Thơ
mới
không
nói
đến
đấu
tranh
tắt:
cách
mạng,
đó
là
nhược
điểm
lớn…
II. Luyện tập
Nhược điểm của thơ mới là thiếu
1 Bài tập 1:

khí phách cách mạng.
+ Thơ mới đã góp phần vào sự đổi
mới và phát triển của tiếng Việt.


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến
thức:
1. Mục đích:
2. Yêu cầu:
3. Cách tóm

tắt:
II. Luyện tập
1 Bài tập 1:
2 Bài tập 2

Đọc lại bài thơ “Một thời trong
thi ca” của Hoài Thanh và thực
hiện các yêu cầu sau:
Xác định
chủ đề và
mục đích
của văn
bản
Tìm bố cục
của văn bản

Tóm tắt ý
từng phần và
viết thành văn
bản tóm tắt


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến
thức:
- Chủ đề: Tinh thần thơ mới.
1. Mục đích:
- Mục đích nghị luận: Giúp người đọc
2. Yêu cầu:
nhận thức đúng về cuộc cách mạng

3. Cách tóm
của thơ mới, khắc họa tinh thần thơ
tắt:
mới là sự cách tân về thơ từ “cái ta”
II. Luyện tập
chuyển sang “ cái tôi” đầy mầu sắc
1 Bài tập 1:
2 Bài tập 2
cá nhân , đưa tiếng Việt lên một tầm

cao mới.


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến - Bố cục đoạn trích:
thức:
+ Phần mở đầu: Nguyên tắc đi tìm tinh
thần của thơ mới
1. Mục đích:
2. Yêu cầu:
+ Thân bài: Tinh thần của thơ mới
3. Cách tóm
• Cái khó trong việc đi tìm ra tinh
tắt:
thần thơ mới và xác định cách tiếp
II. Luyện tập
cận đúng đắn.
1 Bài tập 1:
• Những biểu hiện của cái tôi cá
2 Bài tập 2

nhân với bi kịch đáng thương trong
thơ mới ( buồn, bế tắc, mất niềm tin
nhưng khao khát với cuộc sống đất
nước , con người )


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến - Bố cục đoạn trích:
thức:
+ Phần mở đầu:
+ Thân bài:
1. Mục đích:
2. Yêu cầu:
+ Phần kết : Sự vận động của thơ mới
3. Cách tóm
xung quanh cái tôi và bi kịch của nó.
tắt:
II. Luyện tập
1 Bài tập 1:
2 Bài tập 2


LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Nhắc lại kiến
thức:
1. Mục đích:
2. Yêu cầu:
3. Cách tóm
tắt:

II. Luyện tập
1 Bài tập 1:
2 Bài tập 2

Tóm tắt ý từng phần
và viết thành văn bản
tóm tắt


GV: BÙI THỊ NHƯ QUỲNH
LỚP 11A4