Kỹ năng thuyết trình

Kỹ năng thuyết trình: 10 tuyệt chiêu giúp bạn có kết bài hoàn hảo

Cấu trúc của một bài thuyết trình hiệu quả
Một bài thuyết trình cần có cấu trúc logic: phần mở đầu, nội dung và phần kết. Nó
phải được diễn giải theo trình tự và nhịp độ để người nghe dễ tiếp nhận. Trong khi
bản báo cáo có phụ lục và chú thích để hướng dẫn người đọc thì trong một buổi
thuyết trình, người nói cần phải tập trung vào những ý chính để thu hút người
nghe.
Tuy nhiên, việc tổ chức và thể hiện các phần như thế nào thì lại là vấn đề khác.
Hẳn là khi chuẩn bị bài thuyết trình, chúng ta đều có những thắc mắc liên quan
đến kỹ năng thuyết trình như: Làm thế nào để có một mở bài sắc nhọn lôi cuốn?
Làm thế nào để có một thân bài chặt chẽ phù hợp? Làm thế nào để có một kết luận
chắc chắn, dễ nhớ và đi vào lòng người? Dưới đây là gợi ý:

•

Để mở đầu cho đề tài, chúng ta có thể dùng cách đặt câu hỏi, gây bất ngờ
cho người nghe bằng câu trả lời ít ai nghĩ đến hoặc liên hệ đến những tình
tiết phù hợp để khơi gợi sự hứng thú của người nghe với đề tài sắp trình bày.

•

Riêng phần nội dung chính cần có từ bốn đến sáu ý chính mà bạn có thể
thêm thắt vào những số liệu thống kê, những câu chuyện ngắn hoặc nhiều ví
dụ tương tự.

•

Cuối cùng, kết luận bằng cách nhấn mạnh thông điệp bạn muốn truyền tải.
Có thể kết luận mang hướng “mở ” hoặc liên hệ ngược lại với phần mở đầu.

Điều mà bạn cần gây ấn tượng chính là phần kết. Đây là phần mà mọi người sẽ nhớ
nhất sau khi bài thuyết trình của bạn kết thúc (có thể là vì nó vừa diễn ra). Kết bài
cần cô đọng mạnh mẽ bao trùm được toàn bộ bài thuyết trình. Dưới đây là một số ý
tưởng giúp bạn có thể tạo kết bài thuyết trình ấn tượng.
Kỹ năng thuyết trình: Các cách kết bài hiệu quả cần tham khảo


1. Trình chiếu danh sách những người đã hỗ trợ bạn
Đôi khi, bạn nên cảm ơn mọi nguời một cách công khai tại một sự kiện quan trọng
vì đã giúp đỡ bạn chuẩn bị cho bài thuyết trình tuyệt vời của mình.
Để khiến bài thuyết trình cuốn hút hơn, bạn có thể sử dụng tính năng Credits trong
Power Point để chiếu danh sách đó lên màn hình và làm hiệu ứng chữ chạy như ở
chúng ta thường thấy ở cuối mỗi bộ phim.
2. Dùng một bức tranh biếm họa
Trong bài phát biểu về The Paradox of Choice (Nghịch lý của sự lựa chọn) tại
TED, nhà tâm lý học Barry Schwartz đã kết thúc bài thuyết trình của mình bằng
một bức tranh biếm hoạ trên tờ The New Yorker với một cái bình cá, trong đó có
một con cá bố và một con cá con. Bên dưới bức tranh là lời con cá bố nói với con
của mình: “Con có thể trở thành bất cứ thứ gì con muốn – không có giới hạn”.
Schwartz đã chỉ ra nghịch lý của bức tranh này. Ông nói “Nếu bạn đập vỡ cái bình
cá (tương tự như việc xoá bỏ các giới hạn) thì mọi thứ đều có thể xảy ra, bạn
không có tự do, bạn bị tê liệt (như cá không có nước). Vì vậy, mọi người đều cần
cho mình một chiếc bể cá ẩn dụ, biết đặt ra những giới hạn phù hợp với bản thân.
Sự biến mất của cái bể cá ẩn dụ hay những giới hạn sẽ đem lại sự đau khổ và theo
tôi, đó còn là một thảm hoạ.” Đây là một cái kết bài thuyết trình thông minh kết
hợp nhiều yếu tố để thu hút khán giả: hình ảnh thị giác, một chút hài hước và một
phép ẩn dụ. Hãy cân nhắc việc thỉnh thoảng kết thúc bài phát biểu của bạn bằng
một bức tranh biếm hoạ có liên quan để giải thích cho thông điệp của bạn,
3. Kết thúc bằng một câu hỏi/ câu hỏi tu từ
Kết thúc bằng một câu hỏi hoặc một câu hỏi tu từ là kỹ năng thuyết trình hiệu

quả để thu hút sự chú ý bởi vì những câu hỏi có thể kích thích vỏ não của chúng ta.
Tác giả Dorothy Leeds giải thích: “Bộ não của con nguời xưa kia hoạt động bởi
linh tính. Đó là phần con trong mỗi con nguời. Họ không đặt câu hỏi. Còn mục
đích của bộ não con nguời ngày nay là để phát triển và thử thách bộ não cổ xưa đó,
và chúng ta làm việc đó bằng cách đặt câu hỏi”. Vào giây phút bạn đặt câu hỏi,
người nghe sẽ thường ngay lập tức suy nghĩ tìm câu trả lời. Thậm chí, họ còn suy
nghĩ nhiều hơn khi đó là một câu hỏi đầy khiêu khích hoặc khi nó đụng chạm đến
những vấn đề nhạy cảm trong cuộc sống.


CEO – đồng thời là một doanh nhân Ric Elias đã kết thúc bài nói chuyện của mình
về “3 điều tôi đã học được khi máy bay của mình bị rơi” với một loạt câu hỏi về
cuộc sống, và một câu hỏi đầy khiêu khích được nêu ra ở cuối bài: “Và hơn hết,
liệu bạn có phải những bậc phụ huynh tuyệt vời nhất hay không?”
4. Chốt bằng một cụm từ/ câu ngắn khái quát vấn đề
Trong kỹ năng thuyết trình, cái kết này được gọi bằng thuật ngữ Sound bite (một
cụm từ hoặc một câu ngắn nhưng thâu tóm toàn bộ nội dung cốt lõi của những điều
diễn giả muốn truyền đạt) là một nam châm thu thút sự chú ý. Nó đi sâu tới gốc rễ
của thông điệp trung tâm và là một trong những hình thức thu hút được nhiều sự
chú ý nhất trong thời đại truyền thông với số lượng từ bị giới hạn như trên twiter.
Hãy xem xét lời cuối cùng trong bài phát biểu nổi tiếng của Steve Jobs tại đại học
Stanford “Stay hungry, stay foolish” (tạm dịch: Hãy luôn khao khát, hãy sống dại
khờ).
Hãy nghĩ xem bạn có thể cô đọng thông điệp của mình thành những tuyên bố đáng
nhớ ra sao. Sau khi đã tạo ra nó, hãy tự hỏi: liệu nó có đáng được tweet/ đăng
không? Hơn hết, liệu nó có thể hiện giọng điệu thật của bạn? Liệu nó có cô đọng
một cách chính xác về điểm cốt lõi của thông điệp? Bạn nên biết rằng, nguời nghe,
đặc biệt là những nguời trong giới kinh doanh, thường có khả năng nhanh chóng
phát hiện ra liệu diễn giả có đang nỗ lực tạo ấn tượng hay chỉ đơn thuần đưa ra một
thông điệp quan trọng.

10 tuyệt chiêu
giúp bạn có kết bài thuyết trình hoàn hảo nhất
5. Nguyên tắc 3 từ
Nguyên tắc 3 từ là một trong những kỹ năng thuyết trình giúp lời nói của bạn trở
nên dễ nhớ nhất. Hãy nghĩ về những câu tuyên ngôn như: “Quyền được sống, được
tự do và mưu cầu hạnh phúc” hay những slogan 3 chữ như “Just do it” của hãng
giày thể thao Nike chẳng hạn. Dưới đây là một vài ví dụ về việc các diễn giả nên
sử dụng quy tắc này như thế nào.
Dianna Cohen, nhà đồng sáng lập của Plastic Pollution Coalition đã kết thúc bài
phát biểu về việc nhựa có thể gây hại đến môi trường như thế nào bằng lời tuyên
bố với 3 yếu tố: Bằng việc sử dụng các sản phẩm thay thế cho nhựa, chúng ta có
thể bảo vệ đại dương, cứu hành tinh và cứu chính mình”
Alan Siegel – một cố vấn nhận diện thương hiệu cũng sử dụng quy tắc này để kết
thúc bài phát biểu về việc nên đơn giản hoá ngôn ngữ trong pháp luật : “Làm thế
nào chúng ta có thể thay đổi thế giới?” – “Bằng cách khiến sự rõ ràng, tính minh
bạch và sự đơn giản trở thành những điều được ưu tiên tại mỗi quốc gia”


6. Thể hiện sự khiêm tốn của bản thân
Trong một thế giới mà tất cả mọi người luôn cố “khoe” về những thành tựu và ý
kiến của mình thì những người có kỹ năng sống, biết cách thể hiện sự khiêm tốn sẽ
toả sáng.
Siêu mẫu Cameron Russell đã kết thúc cuộc nói chuyện của cô tại TED bằng câu
nói: "Nếu có một cái kết cho bài phát biểu này, tôi hy vọng đó là việc tất cả chúng
ta đều cảm thấy thoải mái khi thừa nhận sức mạnh của hình ảnh trong việc nhận
thức về những thành công và thất bại của bản thân" . Hãy so sánh câu nói trên với
một câu khác có phần "thể hiện" hơn và bạn sẽ nhận thấy sự khác biệt: "Như tôi đã
chứng minh cho bạn thấy, hình ảnh đóng một vai trò mạnh mẽ trong nhận thức của

chúng ta về những thành công và thất bại mà mình nhận được."
7. Sử dụng hình ảnh chiếc đồng hồ
Giám đốc Tiếp thị và quảng cáo Dietmar Dahmen đã kết thúc bài diễn
thuyết Create Your Own Change với một chiếc đông hồ đếm ngược trên màn
hình trong khi ông đưa ra lời kết. "Người dùng nắm quyền quyết định nên hãy
ngừng việc chờ đợi và hãy bắt tay vào hành động. Và bạn phải làm điều đó ngay
bây giờ vì thời gian đang dần hết.” Nếu bạn đang đưa ra một thông điệp liên quan
đến các vấn đề nhạy cảm về thời gian, và bạn muốn thúc giục người nghe của bạn
hành động một cách nhanh chóng thì bạn có thể chiếu một slide với hình một chiếc
đồng hồ đang chạy hoặc đồng hồ đếm ngược để tăng thêm sức lôi cuốn cho tuyên
bố cuối cùng của bạn.
8. Trình chiếu một hình ảnh ấn tượng
Trong bài phát biểu về sức mạnh của Video - In The Power of Video, Tiến sĩ
Michio Kaku, một nhà vật lý lý thuyết, nói rằng một lượng lớn năng lượng não bộ
của chúng ta được dành cho việc xử lý các hình ảnh trực quan. "Đó là cách chúng
ta giao tiếp, đó là cách chúng ta chia sẻ thông tin", Kaku nói. "Bằng những hình
ảnh, tranh vẽ, video, chúng ta có thể hiểu được cả vũ trụ." Hãy sử dụng sức mạnh
này bằng cách kết thúc bài thuyết trình của bạn với một hình ảnh đầy ấn tượng
và có liên quan đến thông điệp của bạn. Các hình ảnh sẽ trở thành một ẩn dụ trực
quan khiến thông điệp in sâu trong tâm chí khán giả.
9. Liên kết về lời mở đầu của bài thuyết trình


Một lời khuyên thường thấy về cách kết bài thuyết trình hoàn hảo là hãy gợi nhớ
về đoạn mở đầu của bạn. Ví dụ, hãy nhắc đến những gì bạn đã sử dụng khi bắt đầu
bài thuyết trình của mình. Đó có thể là cái kết của câu chuyện mà bạn đã nhắc đến
hoặc câu trả lời cho câu hỏi bạn đặt ra ở đầu bài phát biểu. Nó cũng có thể là một
sự tái khẳng định các đề mục bạn đã trình bày hoặc tiêu đề của hội nghị mà bạn
đang tham gia.
10. Mở rộng vấn đề

Steve Jobs thường kết thúc các bài thuyết trình của mình với "một điều nữa." Bạn
có thể sử dụng chiến thuật tương tự để tăng thêm sự phong phú cho bài thuyết trình
của bạn khi tổng kết nó. Điều này giống như quả cherry được bổ sung trên ly kem
sundae. Nó khiến khán giả hứng thú hơn và kiên trì lắng nghe cho tới những phút
cuối cùng
Kết luận:
Ấn tượng cuối cùng luôn là ấn tượng sâu đậm nhất, kết bài thuyết trình cũng
vậy. Một người có kỹ năng thuyết trình chuyên nghiệp sẽ biết cách dẫn dắt vấn
đề và làm cho bài thuyết trình kết thúc một cách hoàn hảo nhất. Vì thế, nếu bạn
đang mong muốn hoàn thiện khả năng nói trước đám đông của mình thì đừng
quên luyện tập cho người nghe một cái kết ấn tượng nhất nhé!
Tham khảo từ Saga