BÀI GIẢNG PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THÔNG TIN

Email:
Website: mis.ueh.edu.vn/blog/ngale

Phát triển Hệ thống Thông tin Kinh tế
ThS. Lê Thị Quỳnh Nga
Hệ thống thông tin kinh doanh


Mục tiêu bài giảng
•
•
•
•

Định nghĩa phân tích thiết kế hệ thống thông tin
Thảo luận các phương pháp phân tích thiết kế
Mô tả vòng đời phát triển HTTT (SDLC).
Hiểu được vai trò, công việc và các kỹ năng cần có
của nhân viên phân tích thiết kế hệ thống.


Nội Dung
 Tổng quan về phát triển HTTT:
 Định nghĩa Hệ thống Thông tin, phân tích thiết kế HTTT
 Các phương pháp Phân tích và Thiết kế HTTT
 Vòng đời phát triển HTTT (SDLC)
 Sơ đồ tổng quát quá trình phân tích thiết kế HTTT
 Nhân viên phân tích thiết kế hệ thống


Hệ thống

• Hệ thống (system) là một tập quy trình nghiệp
vụ liên quan đến nhau, các quy trình này kết
hợp với nhau để thực hiện một mục đích cụ
thể
– Ví dụ: Hệ thống quản lý SV ở phòng Đào tạo lưu
giữ các thông tin chung của SV, các môn học,
điểm, v.v… nhằm phục vụ mục đích quản lý SV dễ
dàng, khoa học, hiệu quả.


Hệ thống
• Hệ thống
– Hệ thống tồn không tồn tại một mình mà tương
tác với môi trường của hệ thống.
– Đường biên phân tách hệ thống với môi trường
của nó
– Hệ thống lấy đầu vào từ bên ngoài , xử lý và
chuyển kết quả là đầu ra ra môi trường.


Đặc tính của hệ thống
1. Thành phần (components)
2. Các thành phần có liên
quan (Interrelated
Components)
3. Đường biên (Boundary)
4. Muc đích (Purpose)
5. Môi trường (Environment)
6. Giao diện (Interfaces)
7. Ràng buộc (Constraints)

8. Đầu vào (Input)
9. Đầu ra (Output)

Nguồn: giáo trình trang 6


Ví dụ về hệ thống

Mô tả 1 trường Đại học như
1 hệ thống
Nguồn: Giáo trình trang 8


Hệ thống thông tin
• Được xây dựng và sử dụng để thu thập, tạo,
và phân phối các dữ liệu, thông tin và tri thức
nhằm phục vụ các mục tiêu của tổ chức
• Bao gồm:
–
–
–
–
–
–

Phần mềm (application software, systems software)
Phần cứng (hardware)
Tài liệu đặc tả và hướng dẫn sử dụng
Các vị trí công việc liên quan đến hệ thống
Người dùng

Thành phần điều khiển (Controls)


Hệ thống thông tin

Nguồn: Giáo trình
trang 5


Tại sao cần phát triển HTTT
• Có ~ vấn đề cản trở/hạn chế
• Tạo ưu thế mới, năng lực mới
• Do yêu cầu của đối tác

• Xây dựng HTTT ko chỉ là giải pháp kỹ thuật mà là 1 bộ
phận quan trọng trong chiến lược tổng thể phát triển
tổ chức  cần lộ trình chuyển dịch tổ chức về TC &
QL


Phân tích thiết kế HTTT
• Là quy trình phát triển và bảo trì các hệ thống
thông tin nhằm thực hiện các chức năng
nghiệp vụ (Vd: lưu giữ ttin KH, xử lý đơn hàng,
trả lương nhân viên, v.v…)
• Mục đích: nâng cao hiệu suất làm việc bằng
cách ứng dụng các giải pháp phần mềm để
thực hiện các công việc.

Phân tích thiết kế HTTT
• Phân tích hệ thống thực hiện việc phân tích và
thiết kế dựa trên:
– Hiểu biết về muc tiêu, cấu trúc và các tiến trình
nghiêp vụ của tổ chức.
– Khai thác CNTT để nhằm đạt được mục tiêu một
cách hiệu quả.


Quy trình công nghệ phần mềm
• Phân tích thiết kế HTTT được thực hiện dựa
vào quy trình công nghệ phần mềm
• Quy trình công nghệ phần mềm (software
engineering process) bao gồm:
– phương pháp luận
– công nghệ
– công cụ


Quy trình công nghệ phần mềm

Nguồn: Giáo trình
trang 5


Quy trình công nghệ phần mềm
• Phương pháp luận (Methodologies)
– Trình tự của cách tiếp cận từng bước để phát triển sản
phẩm cuối cùng là HTTT

• Kỹ thuật (Techniques)
– Trình tự mà người phân tích tuân theo để đảm bảo việc
phân tích và thiết kế được thực hiện một cách đầy đủ, kỹ
lưỡng

• Công cụ
– Chương trình máy tính. Ví dụ như CASE (computer-aided
software engineering) để thực hiện các kỹ thuật cụ thể


Phát triển HTTT
Làm sao đi được tới ROME
du lịch một chuyến nhỉ?

10/13/2014


Phát triển HTTT

10/13/2014


10/13/2014


Phát triển HTTT và Vòng đời phát triển HTTT (SDLC)
• System Development Life Cycle (SDLC):

– Quá trình phát triển HTTT kể từ khi sinh ra đến khi tàn lụi
– Là phương pháp luận cho phát triển, duy trì & thay thế

HTTT

• Các pha SDLC:
– Khởi tạo & lập kế hoạch (Planning)
– Phân tích (Analysis)
– Thiết kế (Design)
– Triển khai và vận hành(Implementation and Operation)


Phát triển HTTT và Vòng đời phát triển HTTT (SDLC)

Nguồn: Giáo trình trang 13)


Các pha trong SDLC
1. Lập kế hoạch dự án và chọn lựa
– Xác định nhu cầu
– Điều tra và xác định phạm vi dự án
–  Xác định tính khả thi của dự án (feasibility study) ???

2. Phân tích hệ thống
–
–
–
–

Xác định yêu cầu chi tiết của hệ thống
Đưa ra bản mô tả các giải pháp thiết kế sơ bộ khác nhau đáp
ứng yêu cầu
So sánh các giải pháp

Đề xuất giải pháp tốt nhất


Các pha trong SDLC
3. Thiết kế hệ thống: Chuyển bản mô tả giải pháp thành
đặc tả hệ thống logic và vật lý
–
–

Thiết kế logic: tập trung vào khía cạnh nghiệp vụ của HT
Thiết kế vật lý: Bản đặc tả kỹ thuật  Các đặc tả logic được
chuyển thành các chi tiết cụ thể gắn với công nghệ

4. Triển khai và vận hành:
–

Triển khai (Implementation)
•
•
•
•

Cài đặt phần cứng và phần mềm
Lập trình
Huấn luyện người dùng
Viết tài liệu mô tả


Các pha trong SDLC
4. Triển khai và vận hành (tt):

– Vận hành (Operation)
• Đưa hệ thống vào vận hành
• Thay đổi hệ thống khi có những thay đổi nghiệp vụ
• Tuy nhiên, khi:
– Hệ thống không vân hành như mong muốn
– Chi phí vận hành hệ thống quá cao
– Yêu cầu của tổ chức thay đổi đáng kể

•  Thay thế hệ thống cũ bằng Hệ thống mới


Sản phẩm của các pha của SDLC

Nguồn: Giáo trình trang 17)


Mô hình thác nước

Giai đoạn xác định những “đòi
hỏi” (“What”) liên quan đến
chức năng và phi chức năng mà
hệ thống phần mềm cần có
Giai đoạn hiện thực “làm thế
nào” (“How”) được chỉ ra
trong giai đoạn “Phân tích hệ
thống và thiết kế”

Giai đoạn định ra “làm thế nào”
(“How”) để hệ thống phần mềm
đáp ứng những “đòi hỏi”

(“What”) mà khách hàng yêu
cầu trong SRS

10/13/2014

Giai đoạn cài
đặt, cấu hình và
huấn luyện
khách hàng

Giai đoạn này sẽ tiến
hành kiểm thử mã
(code) đã được hiện
thực

Trang 25