TÀI LIỆU HỌC TẬP HOÁ 10 KÌ I (FULL LÍ THUYẾT VÀ BÀI TẬP TRỌNG TÂM ĐA DẠNG CÓ ĐÁP ÁN)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (593.5 KB, 33 trang )

SỞ GDĐT TP. HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG THPT VÕ VĂN KIỆT
----------

PHAN TẤT HỒ

TÀI LIỆU HỌC TẬP
MÔN HOÁ 10
HỌC KÌ I

Hä Vµ T£N HS: .......................................................................
Líp: 10A.............

L¦U HµNH NéI Bé
Nă m họ c 2016 - 2017

Tài Liệu Học Tập Mơn Hố 10
Trang 2

PHAN TẤT HỒ

 CÁC CÔNG THỨC

 Tính số mol

n=
 Khi biết khối lượng:

CM =
 Tính nồng độ: 

m
M

n=
 Khi biết thể tích khí (đktc):

n
Vdd

C% =


%A =
 Thành phần % khối lượng:

d=
 Khối lượng riêng:

m
V

mA
.100%
mhh

(g/ml).

CM =
 Khi biết C% và khối lượng riêng d →

d A/ B =

 Tỉ khối:

10.d .C %
M

MA
MB

H=
 Hiệu suất phản ứng:

lượng thực tế
.100%
lượng lí thuyết

mct
.100%
mdd

V
22, 4

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 3

PHAN TẤT HOÀ

BẢNG HOÁ TRỊ VÀ M CỦA CÁC CHẤT THƯỜNG GẶP
Chất

M

Hoá trị

Chất

Hoá trị

M

Chất

Hoá trị

M

Na

I

23

Ca

II

40

Fe

II và III

56

K

I

39

Mg

II

24

Al

III

27

Ag

I

108

Cu

II

64

C

12

Cl

I

35,5

Zn

II

65

Mn

55

NO3-

I

62

Ba

II

137

Cr

52

Br

I

80

CO32-

II

60

N

14

I

I

127

SO42-

II

96

S

32

Chöông I: NGUYÊN TỬ
Bài 1: THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ
I. THÀNH PHẦN CẤU TẠO CỦA NGUYÊN TỬ
1. Electron
a. Sự tìm ra electron
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
b. Khối lượng và điện tích của electron
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
2. Sự tìm ra hạt nhân nguyên tử
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

Tài Liệu Học Tập Mơn Hố 10
Trang 4

PHAN TẤT HỒ

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
3. Cấu tạo của hạt nhân ngun tử
a. Sự tìm ra proton
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
b. Sự tìm ra nơtron
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
c. Cấu tạo của hạt nhân ngun tử
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
II. KÍCH THƯỚC VÀ KHỐI LƯỢNG NGUN TỬ
1. Kích thước
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

2. Khối lượng
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Phần Học Thuộc: Thành phần ngun tử, điện tích của các hạt.
Bài 2: HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ – NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC – ĐỒNG VỊ
I. HẠT NHÂN NGUN TỬ
1. Điện tích hạt nhân
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 5

PHAN TẤT HOÀ

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
2. Số khối
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
II. NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
1. Định nghĩa
..............................................................................................................................................................................
2. Số hiệu nguyên tử

..............................................................................................................................................................................
3. Kí hiệu nguyên tử
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
III. ĐỒNG VỊ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
IV. NGUYÊN TỬ KHỐI VÀ NGUYÊN TỬ KHỐI TRUNG BÌNH CỦA CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ
HỌC
1. Nguyên tử khối
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
2. Nguyên tử khối trung bình
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Tài Liệu Học Tập Mơn Hố 10
Trang 6

PHAN TẤT HỒ

..............................................................................................................................................................................

với
- Ngun tử khối trung bình:

MX =
+ Với ngun tử có 2 đồng vị:

A1 x + A2 y
100

MX =

A1a1 + A2 a2 + A3a3 + A4a4 + ...
100

+ Với ngun tử có nhiều đồng vị:
Ghi nhớ:
- Tổng số hạt trong ngun tử: 2Z + N
- Số hạt mang điện trong ngun tử : 2Z
- Số hạt khơng mang điện: N
- Số hạt mang điện tích âm: Z
- Số hạt mang điện tích dương: Z
- Số hạt mang điện trong hạt nhân: Z
II. DẠNG BÀI TẬP TRỌNG TÂM

DẠNG I: THÀNH PHẦN NGUN TỬ
Câu 1: Tổng số hạt trong một ngun tử là 24. Trong đó, số hạt mang điện nhiều hơn số hạt khơng mang
điện là 8. Hãy xác định số hạt mỗi loại.
Câu 2: Tổng số hạt trong một ngun tử là 37. Trong đó, số hạt mang điện nhiều hơn số hạt khơng mang
điện là 11. Hãy xác định số hạt mỗi loại.
Câu 3: Tổng số hạt trong một ngun tử là 18. Trong đó, số hạt mang điện nhiều gấp 2 lần số hạt khơng

mang điện. Hãy xác định số hạt mỗi loại.
Câu 4: Tổng số hạt trong một ngun tử là 36. Trong đó, số hạt mang điện tích dương bằng số hạt khơng
mang điện. Hãy xác định số hạt mỗi loại.

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 7

PHAN TẤT HOÀ

Câu 5: Tổng số hạt trong một nguyên tử là 60. Trong đó, số hạt không mang điện bằng số hạt mang điện
tích âm. Hãy xác định số hạt mỗi loại.
Câu 6: Tổng số hạt trong một nguyên tử là 45. Trong đó, số hạt mang điện tích dương ít hơn số hạt không
mang điện là 3. Hãy xác định số hạt mỗi loại.
5

Câu 7: Tổng số hạt trong một nguyên tử là 112. Trong đó, số hạt mang điện bằng
điện. Hãy xác định số hạt mỗi loại.
42.

3

số hạt không mang
ĐS: Z = 35; N =
8
15

Câu 8: Tổng số hạt cơ bản trong một nguyên tử là 46. Trong đó, số hạt không mang điện bằng
số hạt
mang điện. Hãy xác định số hạt mỗi loại?

ĐS: Z = 15; N =
16.
Câu 9: Tổng số hạt cơ bản trong một nguyên tử là 18, biết rằng số hạt không mang điện bằng 50% số hạt
mang điện. Hãy xác định số hạt mỗi loại.
ĐS: Z = N = 6.
Câu 10: Tổng số hạt cơ bản trong một nguyên tử là 52, biết rằng số hạt không mang điện bằng 52,94% số
hạt mang điện. Hãy xác định số hạt mỗi loại.
ĐS: Z = 17; N = 18.
Câu 11: Tổng số hạt trong một nguyên tử là 180. Trong đó số hạt mang điện chiếm 58,89% tổng số hạt. Hãy
tìm số hạt mỗi loại?
ĐS: Z = 53; N = 74.
Câu 12: Tổng số hạt trong một nguyên tử là 29. Trong đó, tổng số hạt ở hạt nhân nhiều hơn số hạt ở lớp vỏ
nguyên tử là 11. Hãy tìm số hạt mỗi loại?
ĐS: Z = 9; N = 11.
Câu 13: Tổng số hạt trong một nguyên tử là 40. Trong đó, số hạt không mang điện nhiều hơn số hạt mang
điện âm là 1. Hãy tìm số hạt mỗi loại?
ĐS: Z = 13; N = 14.
Câu 14: Tổng số hạt trong một nguyên tử là 50. Trong đó, tổng số hạt mang điện dương ít hơn số hạt không
mang điện là 2. Hãy tìm số hạt mỗi loại?
ĐS: Z = 16; N = 18.
Z ≤ N ≤ 1, 5Z
Câu 15: Tổng số hạt cơ bản trong một nguyên tử là 10. Xác định số hạt mỗi loại, biết rằng
.
ĐS: Z = 3; N = 4.
Z ≤ N ≤ 1, 5Z
Câu 16: Tổng số hạt cơ bản trong một nguyên tử là 14. Xác định số hạt mỗi loại, biết rằng
.
ĐS: Z = 4; N = 6.
Z ≤ N ≤ 1, 5Z
Câu 17: Tổng số hạt cơ bản trong một nguyên tử là 16. Xác định số hạt mỗi loại, biết rằng

.
ĐS: Z = 5; N = 6.
Câu 18: Hai nguyên tố X, Y có tổng số điện tích hạt nhân là 15. Tổng electron trong phân tử XY 2 là 23. Xác
định số hạt proton và electron của X, Y.
ĐS: ZX = 7; ZY = 8.
Câu 19: Hai nguyên tố X, Y tạo hợp chất XY 2 có đặc điểm: tổng số proton trong hợp chất là 32, còn hiệu số
nơtron của X so với Y bằng 8. Biết nguyên tử X, Y đều có số proton bằng nơtron. Hãy tìm số hạt mỗi loại
trong X, Y?
ĐS: ZX = 16; ZY = 8.
Câu 20: Một hợp chất có công thức là M2X. Biết tổng số hạt cơ bản trong M2X là 140, trong đó hạt mang
điện nhiều hơn hạt không mang điện là 44. Số khối của M nhiều hơn số khối của X là 23. Tổng số hạt của
ion M+ nhiều hơn của ion X2- là 31. Xác định hợp chất M2X?
ĐS: K2O.
+
Câu 21: Một nguyên tử M có số khối là 39. Tổng số các hạt trong ion M là 57 hạt. Hãy xác định số hạt mỗi
loại?
ĐS: Z = 19; N = 20.
Câu 22: Tổng số các hạt cơ bản (p, n, e) trong ion X2- là 50 hạt. Trong đó, số hạt mang điện nhiều hơn số hạt
không mang điện là 18. Hãy xác định số hạt mỗi loại?
ĐS: Z = N = 16.
DẠNG II: XÁC ĐỊNH SỐ HẠT, ĐIỆN TÍCH HẠT NHÂN, TÍNH NGUYÊN TỬ KHỐI TRUNG
BÌNH
Câu 1: Cho biết số hạt electron, proton, nơtron, điện tích hạt nhân của các nguyên tử sau:
1
27
39
56
207
1 H, 13 Al, 19 K, 26 Fe, 92 Pb.
a.

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 8
35
17

Cl,

31
15

P,

65
29

Cu,

80
35

52
24

Br,

PHAN TẤT HOÀ

Cr.

b.
Câu 2: Tính nguyên tử khối trung bình của các nguyên tố sau:

a.

40

Ar (99,63%);

36

Ar (0,31%);

b.

58

Ni (67,76%);

60

Ni (26,16%); Ni (2,42%);

c.

55

Fe (5,84%); Fe (91,68%); Fe (2,17%); Fe (0,31%)

d.

204

56

Pb (2,5%);

206

38

Ar (0,06%)

61

57

Pb (23,7%);

207

62

Ni (3,66%)

58

Pb (22,4%);

208

Pb (51,4%)

Câu 3: Oxi có 3 có 3 đồng vị là 16O (chiếm x1 %), 17O (chiếm x2 %), 18O (chiếm x3 %). Biết rằng: x1 = 15x2 ;
(x1 – x2) = 21x3. Tính nguyên tử khối trung bình của oxi.
DẠNG III: TÌM THÀNH PHẦN % MỖI LOẠI ĐỒNG VỊ
Câu 1: Liti có 2 đồng vị bền là 7Li và 6Li. Biết nguyên tử khối trung bình của Li là 6,78. Hãy xác định thành
phần % mỗi loại đồng vị?
Câu 2: Natri có 2 đồng vị bền là 22Na và 23Na. Biết nguyên tử khối trung bình của Na là 22,862. Hãy xác
định thành phần % mỗi loại đồng vị?
Câu 3: Argon có 2 đồng vị bền là 38Ar và 40Ar. Biết nguyên tử khối trung bình của Ar là 39,978. Hãy xác
định thành phần % mỗi loại đồng vị?
Câu 4: Kẽm có 2 đồng vị bền là 64Zn và 66Zn. Biết nguyên tử khối trung bình của Zn là 64,945. Hãy xác
định thành phần % mỗi loại đồng vị?
Câu 5: Coban có 2 đồng vị bền là 56Co và 60Co. Biết nguyên tử khối trung bình của Co là 59,869. Hãy xác
định thành phần % mỗi loại đồng vị?
DẠNG IV: TÌM SỐ KHỐI A
Câu 1: Liti có 2 đồng vị bền là 7Li chiếm 78% và ALi. Biết nguyên tử khối trung bình của Li là 6,78. Hãy
xác định số khối A?
Câu 2: Cacbon có 2 đồng vị bền là 12C chiếm 95% và AC. Biết nguyên tử khối trung bình của C là 12,05.
Hãy xác định số khối A?
Câu 3: Chì có 2 đồng vị bền là APb chiếm 85% và 206Pb. Biết nguyên tử khối trung bình của Pb là 206,85.
Hãy xác định số khối A?
Câu 4: Bạc có 2 đồng vị bền là 106Ag và đồng vị AAg chiếm 85,5%. Biết nguyên tử khối trung bình của Ag
là 107,71. Hãy xác định số khối A?
81
35

Br

Câu 5: Brom có 2 đồng vị bền, trong đó đồng vị
chiếm 52,5%. Biết nguyên tử khối trung bình của Br
là 80,05. Hãy tìm đồng vị còn lại?
Câu 6: Nguyên tố Cu có 2 đồng vị là X và Y, có nguyên tử khối trung bình là 63,54. Biết tổng số khối của
X và Y là 128, số nguyên tử đồng vị X = 0,37 lần số nguyên tử đồng vị Y. Hỏi số nơtron của đồng vị Y ít
hơn số nơtron của đồng vị X bao nhiêu?
Câu 7: Trong tự nhiên nguyên tố Clo có 2 đồng vị 35Cl và 37Cl có phần trăm số lượng tương ứng là 75% và
25%. Nguyên tố Cu có 2 đồng vị trong đó 63Cu chiếm 73%. Biết Cu và Cl tạo được hợp chất CuCl 2 trong đó
Cu chiếm 47,228% khối lượng. Xác định đồng vị thứ 2 của Cu.
ĐS: 65Cu.
Câu 8: Một nguyên tố R có 2 đồng vị có tỉ lệ số nguyên tử là 27/23. Hạt nhân của R có 35 hạt proton. Đồng
vị thứ nhất có 44 hạt nơtron, đồng vị thứ 2 có số khối nhiều hơn đồng vị thứ nhất là 2. Nguyên tử khối trung
bình của nguyên tố R là bao nhiêu?
ĐS:
Câu 9: Trong tự nhiên oxi có 3 đồng vị 16O, 17O và 18O (chiếm 4%). Biết nguyên tử khối trung bình của oxi
là 16,14. Hãy tính thành phần % của 16O và 17O.
Câu 10: Nguyên tố X có 2 đồng vị X1 và X2. Đồng vị X1 có tổng số hạt là 18. Đồng vị X 2 có tổng số hạt là
20. Biết rằng % các đồng vị bằng nhau và các loại hạt trong X 1 cũng bằng nhau. Tính nguyên tử khối trung
bình của X?
Câu 11: Nguyên tố Argon có 3 đồng vị khác nhau 36Ar (0,34%), 38Ar (0,06%) và AAr. Tính số khối của đồng
vị AAr, biết nguyên tử khối trung bình của argon bằng 39,98.

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 9

PHAN TẤT HOÀ

Câu 12: Nguyên tố X có 2 đồng vị mà số nguyên tử của chúng có tỉ lệ 27:23. Hạt nhân đồng vị thứ nhất có

35p và 44n. Đồng vị thứ hai nhiều hơn đồng vị một 2n. Tính nguyên tử khối trung bình của X?
Câu 13: Bo có 2 động vị là 10B và 11B. Biết nguyên tử khối trung bình của Bo bằng 10,812. Vậy, nếu có 94
nguyên tử 10B thì số nguyên tử 11B là bao nhiêu?
Câu 15: Trong tự nhiên, nguyên tố X có hai đồng vị bền với số nguyên tử tỉ lệ nhau theo thứ tự lần lượt là
1:4. Tổng số khối của hai đồng vị là 21, hạt nhân đồng vị thứ hai hơn hạt nhân đồng vị thứ nhất 1 nơtron.
Xác định nguyên tử khối trung bình của nguyên tố X?
Câu 16: Nguyên tử của nguyên tố A có tổng số e trong các phân lớp p là 11. Nguyên tử của nguyên tố B có
tổng số hạt mang điện ít hơn tổng số hạt mang điện cuả A là 12. Xác định A và B.
Phần Học Bài: Điện tích các loại hạt, cách xác định số khối, Viết kí hiệu
nguyên tử, tính nguyên tử khối trung bình!

Bài 4: CẤU TẠO VỎ NGUYÊN TỬ
I. SỰ CHUYỂN ĐỘNG CỦA CÁC ELECTRON TRONG NGUYÊN TỬ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
II. LỚP VÀ PHÂN LỚP ELECTRON
1. Lớp electron
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
2. Phân lớp electron
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
III. SỐ ELECTRON TỐI ĐA TRÊN 1 PHÂN LỚP, 1 LỚP
..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 10

PHAN TẤT HOÀ

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Phần Học Thuộc: Lớp e, phân lớp e, số e tối đa trên phân lớp, lớp!

Bài 5: CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ
I. THỨ TỰ CÁC MỨC NĂNG LƯỢNG TRONG NGUYÊN TỬ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
II. CẤU HÌNH ELECTRON CỦA NGUYÊN TỬ
1. Cấu hình electron của nguyên tử
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
2. Cấu hình electron của 20 nguyên tố đầu
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 11

PHAN TẤT HOÀ

..............................................................................................................................................................................
3. Đặc điểm của lớp electron ngoài cùng
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Phần Học Bài: Thứ tự các mức năng lượng, cấu hình electron nguyên tử, đặc
điểm lớp e ngoài cùng!

Bài 6: LUYỆN TẬP: CẤU TẠO VỎ NGUYÊN TỬ
I. KIẾN THỨC CẦN GHI NHỚ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
II. BÀI TẬP TRỌNG TÂM
DẠNG I: BÀI TẬP VỀ CẤU HÌNH ELECTRON
Thứ tự mức năng lượng: 1s 2s2p 3s3p 4s 3d 4p 5s...

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 12

PHAN TẤT HOÀ

Cấu hình electron: 1s 2s2p 3s3p3d 4s4p...
Câu 1: Viết cấu hình electron của các nguyên tử sau, cho biết chúng có tính chất kim loại, phi kim hay khí
hiếm? Giải thích?
a. Các nguyên tố có: Z = 7, Z = 10, Z = 13, Z = 17, Z = 19, Z = 20.
b. Các nguyên tố có: Z = 21, Z = 26, Z = 28, Z = 33, Z = 35, Z = 38.
Câu 2: Nguyên tử 27X có cấu hình electron 1s22s22p63s23p1. Hãy xác định số hạt mỗi loại trong nguyên tử
X?
Câu 3: Nguyên tử X có 20 hạt nơtron. Phân lớp ngoài cùng của nguyên tử đó là 4s 2. Hãy xác định số hạt
mỗi loại và số khối A của X.
Câu 4: Lớp thứ 3 của nguyên tử X có 3 electron. Trong hạt nhân, số hạt không mang điện nhiều hơn số hạt
mang điện là 2. Xác định số hạt mỗi loại trong nguyên tử X?
Câu 5: Nguyên tử X có 4 lớp electron, lớp ngoài cùng có 1e. Hãy viết cấu hình electron đầy đủ của X và
cho biết X là kim loại, phi kim hay khí hiếm?
Câu 6: Nguyên tử X có 3 lớp electron, lớp ngoài cùng có 5e. Hãy viết cấu hình electron đầy đủ của X và
cho biết X là kim loại, phi kim hay khí hiếm?
Câu 7: Tổng số electron thuộc các phân lớp p của nguyên tử X là 9. Hãy viết cấu hình electron đầy đủ của X
và cho biết X là kim loại, phi kim hay khí hiếm. Giải thích?
Câu 8: Nguyên tử X có tổng số electron ở các phân lớp s là 6 và số electron lớp ngoài cùng là 6. Hãy viết
cấu hình electron đầy đủ của X và cho biết X là kim loại, phi kim hay khí hiếm. Giải thích?
Câu 9: Tổng số hạt proton, nơtron, electron trong 2 nguyên tử kim loại A và B là 142 trong đó số hạt mang
điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 42, số hạt mang điện của B nhiều hơn A là 12. Xác định 2 kim
loại A và B. Viết cấu hình electron của A, B.
Câu 10: Nguyên tử Y có tổng số proton, nơtron, electron là 22. Xác định Y, viết cấu hình electron của Y và
cho biết Y là kim loại, phi kim hay khí hiếm? Vì sao?
Câu 11: Nguyên tử của nguyên tố A có tổng số electron trong các phân lớp p là 7. Nguyên tử của nguyên tố
B có tổng số hạt mang điện nhiều hơn của A là 8. Hãy viết cấu hình electron của A và B?
Câu 12: Ba nguyên tử X, Y, Z có số hiệu nguyên tử là 3 số tự nhiên liên tiếp. Tổng số proton trong 3

nguyên tử này là 33. Hãy viết cấu hình e và cho biết X, Y, Z là kim loại, phi kim hay khí hiếm?
16
17
18
8O
8O
8O
Câu 13: Oxi có 3 đồng vị là
,
,
. Cacbon có 2 đồng vị là 12C và 13C. Xác định các loại phân tử
CO2 có thể tạo thành. Tính khối lượng các phân tử CO2 đó?
Câu 14: Hidro có nguyên tử khối là 1,008. Hỏi có bao nhiêu nguyên tử của đồng vị 2H trong 1ml nước (cho
1

2

rằng trong nước chỉ có đồng vị H và H, cho

M H 2O

= 18, khối lượng riêng của nước là 1g/ml.

DẠNG II: BÀI TẬP TÍNH % KHỐI LƯỢNG ĐỒNG VỊ TRONG PHÂN TỬ CHẤT
Câu 1: Trong tự nhiên đồng vị 37Cl chiếm 24,23,% số nguyên tử clo.Tính thành phần phần trăm về khối
lượng 37Cl có trong HClO4 (với hidro là đồng vị 1H, oxi là đồng vị 16O). Cho khối lượng nguyên tử trung
bình của Clo là 35,5.
Câu 2: Trong tự nhiên Cu có 2 đồng vị là 63Cu và 65Cu . Khối lượng nguyên tử trung bình của Cu là 63,54.
Thành phần phần trăm về khối lượng của 63Cu trong CuCl2 là bao nhiêu (biết MCl = 35,5).
Câu 3: Trong tự nhiên Brom có 2 đồng vị là 79Br và 81Br có nguyên tử khối trung bình là 79,92. Thành phần

% về khối lượng của 81Br trong NaBr là bao nhiêu. Cho MNa = 23.

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 13

PHAN TẤT HOÀ

Câu 4: Nguyên tử khối của B là 10,81. B gồm 2 đồng vị 10B và 11B. Có bao nhiêu phần trăm đồng vị 11B
trong axit boric H3BO3. Cho H = 1, O = 16.
Câu 5: Trong tự nhiên Cu có 2 đồng vị là 63Cu và 65Cu. Nguyên tử trung bình của Cu là 63,546. Số nguyên
tử 63Cu có trong 32g Cu là bao nhiêu biết NA = 6,022.1023.
DẠNG III*: TÍNH BÁN KÍNH, KHỐI LƯỢNG RIÊNG CỦA NGUYÊN TỬ
1nm = 10-9m = 10-7cm.
1A0 = 10-10m = 10-8cm.
1nm = 10 A0
Câu 1: Tính bán kính gần đúng của Fe ở 20 0C, biết ở nhiệt độ đó khối lượng riêng của sắt là 7,87 g/cm 3 với
giả thiết trong tinh thể các nguyên tử Fe là những quả cầu chiếm 75% thể tích tinh thể. Phần còn lại là khe
rỗng giữa các quả cầu. Cho nguyên tử khối của Fe là 55,85.
Câu 2: Tính bán kính gần đúng của Au ở 20 0C, biết ở nhiệt độ đó khối lượng riêng của Au là 19,32g/cm 3
với giả thiết trong tinh thể các nguyên tử Au là những quả cầu chiếm 75%, phần còn lại là khe rỗng giữa các
quả cầu. Cho khối lượng nguyên tử của Au là 196,97.
Câu 3: Bán kính của nguyên tử hidro xấp xỉ bằng 0,053nm. Còn bán kính của proton bằng 1,5.10 -15m. Cho
rằng cả nguyên tử hiđro và hạt nhân đều có dạng hình cầu. Tính tỉ lệ thể tích của toàn nguyên tử hiđro với
thể tích của hạt nhân.
Câu 4: Nếu thừa nhận rằng nguyên tử Ca, Cu đều có dạng hình cầu, sắp xếp đặc khít bên nhau thì thể tích
chiếm bởi các nguyên tử kim loại chỉ bằng 74% so với toàn thể khối tinh thể. Hãy tính thể tích nguyên tử
Ca, Cu (theo đơn vị A 0) biết khối lượng riêng ở đktc của chúng đều ở thể rắn tương ứng là 1,55 g/cm 3, 8,9
g/cm3 và khối lượng nguyên tử Ca là 40,08 đvC, của Cu 63,546 đvC.
Phần Học Bài: Lớp e, phân lớp e, Số e tối đa trên các phân lớp, lớp;

Cấu hình e, Đặc điểm lớp e ngoài cùng!
Chöông 2: BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC

VÀ ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN

Bài 7: BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
I. NGUYÊN TẮC SẮP XẾP CÁC NGUYÊN TỐ TRONG BẢNG TUẦN HOÀN
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
II. CẤU TẠO CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
1. Ô nguyên tố
..............................................................................................................................................................................
2. Chu kì
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 14

PHAN TẤT HOÀ

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
3. Nhóm nguyên tố
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Phần Học Thuộc: Cách xác định Số thứ tự Ô, Chu kì và nhóm!

Bài 8: SỰ BIẾN ĐỔI TUẦN HOÀN CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN

TỬ CỦA CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
I. SỰ BIẾN ĐỔI TUẦN HOÀN CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ CỦA CÁC NGUYÊN TỐ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
II. CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ CỦA CÁC NGUYÊN TỐ NHÓM A
1. Cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố nhóm A
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 15

PHAN TẤT HOÀ

..............................................................................................................................................................................
2. Một số nhóm A tiêu biểu
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Phần Học Thuộc: Số nhóm A = Số e lớp ngoài cùng; Tính chất các nhóm A
tiêu biểu!

Bài 9: SỰ BIẾN ĐỔI TUẦN HOÀN TÍNH CHẤT CỦA CÁC NGUYÊN TỐ

HOÁ HỌC
ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN
I. TÍNH KIM LOẠI,TÍNH PHI KIM
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
1. Sự biến đổi tính chất trong 1 chu kì
..............................................................................................................................................................................

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 16

PHAN TẤT HOÀ

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
2. Sự biến đổi tính chất trong 1 nhóm A
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

3. Độ âm điện
a. Khái niệm
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
b. Bảng độ âm điện
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
II. HOÁ TRỊ CỦA CÁC NGUYÊN TỐ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 17

PHAN TẤT HOÀ

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
III. OXIT VÀ HIĐROXIT CỦA CÁC NGUYÊN TỐ NHÓM A
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
IV. ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Phần Học Thuộc: Cách so sánh tính kim loại, tính phi kim, bán kính nguyên
tử và độ âm điện trong chu kì, trong nhóm; Hoá trị của nguyên tố và Viết
công thức oxit cao nhất và hợp chất với hiđro; Tính chất của oxit, hiđroxit!

Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
I. QUAN HỆ GIỮA VỊ TRÍ VÀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ CỦA NÓ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 18

PHAN TẤT HOÀ

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
II. QUAN HỆ GIỮA VỊ TRÍ VÀ TÍNH CHẤT CỦA NGUYÊN TỐ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
III. SO SÁNH TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA 1 NGUYÊN TỐ VỚI CÁC NGUYÊN TỐ LÂN CẬN
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Ghi nhớ:
* Vị trí nguyên tố
- Số thứ tự ô = số e = số p = Z.
- Số chu kì = số lớp electron.
- Số nhóm A = số electron lớp ngoài cùng.
* Tính kim loại, tính phi kim
- Tính kim loại là tính chất dễ nhường electron của nguyên tử để trở thành ion dương.
- Tính phi kim là tính chất dễ nhận electron của nguyên tử để trở thành ion âm.
- Trong 1 chu kì, khi đi từ trái sang phải, tính kim loại yếu dần, tính phi kim mạnh dần.
- Trong 1 nhóm A, khi đi từ trên xuống dưới, tính kim loại mạnh dần, tính phi kim yếu dần.
* Độ âm điện
- Là đại lượng đặc trưng cho khả năng hút e của nguyên tử khi hình thành liên kết.
- Trong 1 chu kì, khi đi từ trái sang phải, độ âm điện nói chung tăng dần.
- Trong 1 nhóm A, khi đi từ trên xuống dưới, độ âm điện nói chung giảm dần.
* Hoá trị của các nguyên tố
- Hoá trị cao nhất trong oxit = số nhóm A.
VD: S thuộc nhóm VIA → công thức oxit cao nhất là: SO3.
- Hoá trị trong hợp chất với hiđro = 8 – số nhóm A.

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 20

PHAN TẤT HOÀ

VD: S thuộc nhóm VIA nên có hoá trị 8 – 6 = 2 trong hợp chất với hiđro → công thức hợp chất với hiđro là
H2S (hoặc SH2).
Hoá trị trong oxit cao nhất + hoá trị trong hợp chất với hiđro = 8
- Các oxit cao nhất và hiđroxit tương ứng có tính chất giống với tính kim loại, tính phi kim của các đơn chất.
Các hợp chất của kim loại có tính bazơ, còn các hợp chất của phi kim có tính axit.
Tính phi kim
Độ âm điện
(Tính axit của hợp chất)
Tính kim loại
Bán kính nguyên tử
Tính bazơ của hợp chất
Ghi nhớ: Theo chiều mũi tên chỉ, các tính chất của các nguyên tố/ hợp chất tăng.
Ví dụ: Chiều từ trên xuống và từ phải qua trái là chiều tăng tính kim loại.

DẠNG I: BÀI TẬP VỀ QUAN HỆ GIỮA CẤU HÌNH ELECTRON VÀ VỊ TRÍ NGUYÊN TỐ
Câu 1: Nguyên tố X có cấu hình electron là 1s22s22p4. Hãy xác định vị trí của X trong bảng tuần hoàn. Giải
thích?
Câu 2: Nguyên tố X có cấu hình electron là 1s22s22p63s23p3. Hãy xác định vị trí của X trong bảng tuần hoàn.
Giải thích?
Câu 3: Nguyên tố X có cấu hình electron là 1s22s22p63s23p64s1. Hãy xác định vị trí của X trong bảng tuần
hoàn. Giải thích?
Câu 4: Nguyên tố X ở chu kì 2, nhóm VIA của bảng tuần hoàn. Viết cấu hình electron của X.
Câu 5: Nguyên tố X ở chu kì 3, nhóm IIIA của bảng tuần hoàn. Viết cấu hình electron của X.
Câu 6: Nguyên tố X ở chu kì 4, nhóm IA của bảng tuần hoàn. Viết cấu hình electron của X.

Câu 7: Nguyên tử của nguyên tố X có cấu hình electron ở phân lớp ngoài cùng là 2p 4. Viết cấu hình electron
của X.

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 21

PHAN TẤT HOÀ

Câu 8: Nguyên tử của nguyên tố X có cấu hình electron ở phân lớp ngoài cùng là 3p 2. Viết cấu hình electron
của X.
Câu 9: Nguyên tử của nguyên tố X có cấu hình electron ở phân mức năng lượng cao nhất là 4s 1. Viết cấu
hình electron của X.
Câu 10: Nguyên tố X ở chu kì 2 và có 7 electron ở lớp ngoài cùng. Hãy viết cấu hình electron của X.
Câu 11: Nguyên tố X ở chu kì 3 và có 3 electron ở lớp ngoài cùng. Hãy viết cấu hình electron của X.
Câu 12: Nguyên tố X ở nhóm VIIA và có 2 lớp electron. Hãy viết cấu hình electron của X.
Câu 13: Nguyên tố X ở nhóm IVA và có 3 lớp electron. Hãy viết cấu hình electron của X.
Câu 14: Nguyên tố X ở nhóm IIA và có 4 lớp electron. Hãy viết cấu hình electron của X.
Câu 15: Tổng số hạt proton, nơtron, electron trong nguyên tử của một nguyên tố thuộc nhóm VIIA là 28.
Tính khối lượng nguyên tử và viết cấu hình e ?
Câu 16: Cho hai nguyên tố X và Y ở hai ô liên tiếp nhau trong một chu kì của bảng tuần hoàn và có tổng số
proton bằng 13. Hãy viết cấu hình electron nguyên tử và xác định vị trí của X, Y trong bảng tuần hoàn.
Câu 17: Cho hai nguyên tố X và Y ở hai ô liên tiếp nhau trong một chu kì của bảng tuần hoàn và có tổng số
proton bằng 27. Hãy viết cấu hình electron nguyên tử và xác định vị trí của X, Y trong bảng tuần hoàn.
Câu 18: Nguyên tử X thuộc chu kỳ 3. Nguyên tử X có số electron các phân lớp p nhiều hơn số electron các
phân lớp s là 3. Biện luận và viết cấu hình electron của nguyên tử X?
Câu 19: Viết cấu hình electron của Al (Z=13). Để đạt được cấu hình bền của khí hiếm gần nhất trong bảng
tuần hoàn thì nguyên tử Al nhường hay nhận bao nhiêu electron? Al thể hiện tính kim loại hay phi kim?
Câu 20: Viết cấu hình electron của Cl (Z=17). Để đạt được cấu hình bền của khí hiếm gần nhất trong bảng
tuần hoàn thì nguyên tử Cl nhường hay nhận bao nhiêu electron? Cl thể hiện tính kim loại hay phi kim?

Câu 21: Viết cấu hình electron của Ca (Z=20). Để đạt được cấu hình bền của khí hiếm gần nhất trong bảng
tuần hoàn thì nguyên tử Ca nhường hay nhận bao nhiêu electron? Ca thể hiện tính kim loại hay phi kim?
Viết công thức oxit cao nhất và hiđroxit tương ứng.
Câu 22: Viết cấu hình electron của P (Z=15). Để đạt được cấu hình bền của khí hiếm gần nhất trong bảng
tuần hoàn thì nguyên tử P nhường hay nhận bao nhiêu electron? P thể hiện tính kim loại hay phi kim? Viết
công thức oxit cao nhất và hiđroxit tương ứng.
Câu 23: Hai nguyên tố A và B đứng kế tiếp nhau trong cùng một chu kỳ của bảng tuần hoàn. Tổng số điện
tích hạt nhân của A và B là 25.

a.
b.

Xác định A và B

a.
b.

Xác định X và Y

Viết cấu hình electron nguyên tử của A và B
Câu 24: Hai nguyên tố X và Y thuộc cùng một nhóm A và ở hai chu kỳ liên tiếp của bảng tuần hoàn. Tổng
số điện tích hạt nhân của X và Y là 16.
a. Xác định X và Y
b. Viết cấu hình electron nguyên tử của X và Y
Câu 25: Hai nguyên tố X và Y thuộc có tổng số điện tích hạt nhân là 58. Biết X và Y thuộc cùng một nhóm
A và ở hai chu kỳ liên tiếp của bảng tuần hoàn.
Viết cấu hình electron nguyên tử của X và Y
Câu 26: Hai nguyên tố A và B thuộc hai nhóm liên tiếp và ở hai chu kỳ liên tiếp của bảng tuần hoàn. Tổng
số proton của A và B bằng 19. Xác định A, B. Biết A thuộc nhóm IVA còn B thuộc nhóm IIIA.
Câu 27: Một hợp chất ion cấu tạo từ ion M 2+ và ion X-. Tổng số gạt p, n, e trong phân tử MX 2 là 186 hạt,

trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 54 hạt. Số khối của ion M 2+ nhiều hơn nhiều
hơn trong X- là 21 hạt. Tổng số hạt p, n, e trong M 2+ nhiều hơn trong X- là 27 hạt. Xác định vị trí của M, X
trong bảng tuần hoàn,

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 22

PHAN TẤT HOÀ

Câu 28: Một hợp chất ion cấu tạo từ ion M+ và ion X2-.Trong phân tử M2X có tổng số hạt là 140 hạt, trong
đó hạt mang điện nhiều hơn hạt không mang điện là 44 hạt. Số khối của ion M + nhiều hơn ion X2- là 23.
Tổng số hạt trong M+ nhiều hơn trong X2- là 31
a. Viết cấu hình e của X2- và M+
b. Xác định vị trí của M và X trong bảng HTTH.
DẠNG II: SO SÁNH TÍNH CHẤT CỦA CÁC NGUYÊN TỐ VÀ HỢP CHẤT
Câu 1: Cho các nguyên tố: Al, P, Na, Si, S và Mg.

a.
b.

Sắp xếp theo chiều tăng tính kim loại.

a.
b.

Sắp xếp theo chiều tăng tính phi kim.

a.
b.

Sắp xếp theo chiều tăng tính phi kim.

a.
b.
c.

Sắp xếp theo chiều tăng tính kim loại.

a.
b.
c.

Sắp xếp theo chiều giảm dần tính kim loại.

a.
b.

Viết cấu hình e và xác định vị trí các nguyên tố trong bảng tuần hoàn. Giải thích?

Sắp xếp theo chiều giảm bán kính nguyên tử.
Câu 2: Cho các nguyên tố: Al, K, P, Na, Si, S, Mg và Cl.
Sắp xếp theo chiều giảm bán kính nguyên tử.
Câu 3: Cho các nguyên tố: C, Al, O, P, Si, N, Mg và F.
Sắp xếp theo chiều giảm bán kính nguyên tử.
Câu 4: Cho các nguyên tố: C, Ca, Al, P, Si, N, Mg, và K.
Sắp xếp theo chiều giảm bán kính nguyên tử.

Viết công thức oxit cao nhất và hiđroxit tương ứng. Sắp xếp theo chiều tăng tính bazơ của các hợp
chất đó.

Câu 5: Cho các nguyên tố: Cl, Al, P, Ca, Si, S, Mg, và K.
Sắp xếp theo chiều tăng dần bán kính nguyên tử.

Viết công thức oxit cao nhất và hiđroxit tương ứng. Sắp xếp theo chiều tăng tính axit của các hợp
chất đó.
Câu 6: Cho các nguyên tố: X (Z = 15), Y (Z = 16), M (Z = 19).
Viết công thức oxit cao nhất và hiđroxit tương ứng. Chi biết các hợp chất đó có tính axit hay bazơ?
Tại sao?
Câu 7: So sánh tính chất của Mg (Z=12) với các nguyên tố Na (Z=11), Al (Z=13) và với Be (Z=4), Ca
(Z=20). Từ đó so sánh tính chất của các oxit cao nhất và hiđroxit tương ứng?
Câu 8: Hãy sắp xếp có giải thích các hạt vi mô cho dưới đây theo chiều giảm dần bán kính hạt: Rb + (Z =
37), Y3+ (Z = 36), Br- (Z = 35), Se2- (Z = 34), Sr2+ (Z = 38).
Câu 9: Cho biết Ne có 10e, Na có 11e, Mg có 12e. Sắp xếp thứ tự giảm dần bán kính của Mg 2+, Na+, Ne.
Giải thích?
Câu 10: Cho các hạt vi mô: Na, Na +, Mg, Mg2+, Al, Al3+, F-, O2-. Sắp xếp các nguyên tố theo chiều giảm dần
bán kính hạt.
DẠNG III: DẠNG TOÁN RxOy – RHa
Câu 1: Oxit cao nhất của một nguyên tố là RO 2, trong hợp chất của nó với hiđro có 25% H về khối lượng.
Hãy xác định nguyên tử khối của nguyên tố đó?
Câu 2: Oxit cao nhất của một nguyên tố là RO 3, trong hợp chất của nó với hiđro có 5,88% H về khối lượng.
Hãy xác định nguyên tử khối của nguyên tố đó?

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 23

PHAN TẤT HOÀ

Câu 3: Hợp chất với hiđro của một nguyên tố là RH 2, trong oxit cao nhất của nó chứa 60% O về khối lượng.
Hãy xác định R?

Câu 4: Hợp chất với hiđro của một nguyên tố là RH 3, trong oxit cao nhất của nó chứa 56,338% O về khối
lượng. Hãy xác định R?
Câu 5: Oxit cao nhất của một nguyên tố là R 2O5, trong hợp chất của nó với hiđro có 8,82% H về khối lượng.
Hãy xác định nguyên tử khối của nguyên tố đó?
Câu 6: Hợp chất với hiđro của một nguyên tố là RH 3, trong oxit cao nhất của nó chứa 43,66% R về khối
lượng. Hãy xác định R?
Câu 7: Oxit cao nhất của một nguyên tố là RO2, trong hợp chất của nó với hiđro có 75% R về khối lượng.
Hãy xác định R?
Câu 8: Hợp chất với hiđro của một nguyên tố là RH 4, trong oxit cao nhất của nó chứa 53,33% O về khối
lượng. Hãy xác định R?
Câu 9: Oxit cao nhất của một nguyên tố là R 2O5, trong hợp chất của nó với hiđro có 82,353% R về khối
lượng. Hãy xác định R?
Câu 10: Hợp chất với hiđro của một nguyên tố là RH, trong oxit cao nhất của nó chứa 61,2% O về khối
lượng. Hãy xác định R?
Câu 11: Oxit cao nhất của một nguyên tố là R 2O7, trong hợp chất của nó với hiđro có 2,74% H về khối
lượng. Hãy xác định R?
Câu 12: Hợp chất với hiđro của một nguyên tố là RH 4, trong oxit cao nhất của nó chứa 27,27% R về khối
lượng. Hãy xác định R?
Câu 13: Nguyên tố R là phi kim thuộc nhóm A trong bảng tuần hoàn. Tỉ lệ giữa % nguyên tố R trong oxit
cao nhất và % R trong hợp chất khí với hiđro bằng 0,425. Tìm R?
Câu 14: Nguyên tố R có Hóa trị cao nhất trong hợp chất HRO4, trong hợp chất với hiđro R chiếm 97,26%
khối lượng. Tìm R?
Câu 15: Oxit cao nhất của nguyên tố R thuộc nhóm IVA có tỉ khối hơi so với metan là 2,75. Tìm R?
Câu 16: Một nguyên tố R mà oxit cao nhất của nó chứa 60% oxi về khối lượng. Hợp chất khí của R với
hiđro có tỉ khối hơi so với H2 bằng 17. Xác định R và viết công thức oxit cao nhất và công thức hợp chất với
hiđro của R?
DẠNG IV: XÁC ĐỊNH KIM LOẠI
Các phản ứng thường gặp
Kim loại + H2O
Kim loại hoá trị I (hoặc nhóm IA):

M + H2O → MOH + 0,5H2↑.
Kim loại hoá trị II (hoặc nhóm IIA): M + 2H2O → M(OH)2 + H2↑.
Kim loại chưa biết hoá trị: 2M + 2xH2O → 2M(OH)x + xH2.
(với x là hoá trị, x = 1, 2 hoặc 3)
Kim loại + axit
Kim loại hoá trị I (hoặc nhóm IA): M + HCl → MCl + 0,5H2↑.
2M + H2SO4 → M2SO4 + H2↑.
Kim loại hoá trị II (hoặc nhóm IIA): M + 2HCl → MCl2 + H2↑.
M + H2SO4 → MSO4 + H2↑.
Kim loại chưa biết hoá trị: 2M + 2xHCl → 2MClx + xH2↑.
2M + xH2SO4 → M2(SO4)x + xH2↑.
Kim loại + Clo
Kim loại hoá trị I (hoặc nhóm IA, kim loại kiềm): 2M + Cl2 → 2MCl.
Kim loại hoá trị II (hoặc nhóm IIA, kim loại kiềm thổ): M + Cl2 → MCl2.
Kim loại chưa biết hoá trị: 2M + xCl2 → 2MClx.

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 24
Ng.tố
Li
Na
K

Hoá
trị
I
I
I

PHAN TẤT HOÀ

BẢNG M CỦA MỘT SỐ NGUYÊN TỐ THƯỜNG GẶP
Hoá
M Ng.tố
M Ng.tố Hoá trị M
Ng.tố
trị
7
Be
II
9
Al
III
27
C
23 Mg
II
24 Fe
II, III
56
N
39 Ca
II
40 Cl
I
35,5 Si

M

Ng.tố

M

12
14
28

P
S
Ba

31
32
137

Câu 1: Cho 6 gam một kim loại thuộc nhóm IIA tác dụng với dung dịch HCl dư thu được 5,6 lít khí H2
(đktc). Tìm kim loại đó.
Câu 2: Cho 0,78 gam một kim loại nhóm IA tác dụng với dung dịch HCl thu được 0,224 lít khí thoát ra
(đktc). Xác định tên kim loại đó.
Câu 3: Khi cho 5,4 gam một kim loại M tác dụng với oxi không khí thu được 10,2 gam 1 oxit M 2O3. Tìm
tên kim loại M.
Câu 4: Cho 0,78g một kim loại kiềm X tác dụng với nước thì có 0,224 lít khí H 2 ở đktc. Hãy cho biết tên
kim loại kiềm.
Câu 5: Cho 10 g một kim loại A hóa trị II tác dụng hết với nước thì thu được 5,6 lít khí H 2 (đktc). Tìm tên
kim loại đó.
Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn 7,2g một kim loại B nhóm IIA cần dùng 6,72 lít (đktc) khí clo. Xác định kim
loại B.
Câu 7: Đốt cháy hoàn toàn m gam một kim loại M nhóm IA cần dùng 4,48 lít (đktc) khí clo, sau phản ứng
thu được 23,4g muối. Xác định kim loại M.

Câu 8: Đốt cháy hoàn toàn 20,55g một kim loại M nhóm IIA trong khí clo dư, thu được 31,2g muối. Xác
định tên kim loại đó.
Câu 9: X là nguyên tố thuộc nhóm VIIA. Oxit cao nhất của nó có phân tử khối là 183.
a. Xác định tên X.
b. Y là kim loại hóa trị III. Cho 10,08 lít khí X (đktc) tác dụng với Y thu được 40,05g muối. Tìm tên Y.
Đáp án: a) Clo; b) nhôm
Câu 10: Cho 0,48 g một kim loại thuộc nhóm IIA vào dung dịch HCl dư thì sau phản ứng thu được dung
dịch có khối lượng tăng 0,44g. Xác định kim loại nhóm IIA.
Câu 11: Cho 8,5 g hỗn hợp kim loại kiềm ở hai chu kì kế tiếp nhau vào nước dư thì thu được 3,36 lít khí H 2
ở đktc và dung dịch X.
a. Xác định tên mỗi kim loại kiềm.
b. Tính khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp.
c. Tính thể tích dung dịch HCl 2M cần dùng để trung hoà hết dung dịch X?
Câu 12: Cho 3,1 gam hỗn hợp 2 kim loại kiềm ở hai chu kì liên tiếp tác dụng hết với nước, thu được 1,12
lít khí ở đktc. Xác định 2 kim loại và % theo khối lượng của chúng trong hỗn hợp?
Câu 13: Cho 8,8g hỗn hợp hai kim loại nhóm IIA ở hai chu kì liên tiếp nhau vào dung dịch HCl dư thì sau
phản ứng khối lượng dung dịch axit tăng thêm 8,2g so với lúc đầu.
a. Xác định tên mỗi kim loại.
b. Tính % khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp.
Câu 14: Để hòa tan hoàn toàn 1,16g một hiđroxit kim loại R hoá trị II cần dùng lượng dung dịch chứa
1,46g HCl. Xác định tên kim loại R, công thức hiđroxit.
Đáp án: Mg
Câu 15: Khi cho 8g oxit kim loại M nhóm IIA tác dụng hoàn toàn với dung dịch HCl 20% thu được 19g
muối clorua.
a. Xác định tên kim loại M.
b. Tính khối lượng dung dịch HCl đã dùng.
Đáp án: a) Mg ; b) 73g.
Câu 16: Hòa tan hoàn toàn 6,85g một kim loại kiềm thổ R bằng 200 ml dung dịch HCl 2M. Để trung hòa
lượng axit dư cần 100 ml dung dịch NaOH 3M. Xác định tên kim loại trên.
Đáp án: Ba

Tài Liệu Học Tập Môn Hoá 10
Trang 25

PHAN TẤT HOÀ

Câu 17: Cho 1,8 gam kim loại nhóm IIA tác dụng với dung dịch HCl dư thì sau một thời gian thể tích khí
thoát ra đã vượt quá 3,36 lít (đktc). Xác định kim loại?
Câu 18: Cho 3,33 g một kim loại kiềm M tác dụng hoàn toàn với 100 ml nước (d = 1 g/ml) thì thu được
0,48g khí H2.
a. Tìm tên kim loại đó.
b. Tính nồng độ phần trăm của dung dịch thu được.

Phần Học Bài:
hương!

Lí thuyết và các dạng bài tập trọng tâm của C
C höông 3: LIÊN KẾT HOÁ HỌC
Bài 12: LIÊN KẾT ION – TINH THỂ ION

I. SỰ HÌNH THÀNH ION, CATION, ANION
1. Ion, cation, anion
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................

TÀI LIỆU HỌC TẬP HOÁ 10 KÌ I (FULL LÍ THUYẾT VÀ BÀI TẬP TRỌNG TÂM ĐA DẠNG CÓ ĐÁP ÁN)

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về