Bài 19: Các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm thế kỉ X - XV

Giáo án : lịch sử 10 ban cơ bản
GV: NGUYỄN TRƯỜNG SƠN


Bài 19 Những cuộc kháng chiến chống ngoại
xâm ở các thế kỷ X - XV

I.Các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống
1.Cuộc kháng chiến chống Tống thời Lê

Nhà Tống thành lập năm 960 sụp đổ năm
1271 trong thời gian tồn tại nhà Tống đà 2
lần sang xâm lược Đại Việt
HS đọc SGK trả lời câu hỏi:Nguyên nhân nhà
Tống xâm lược nước ta?Nhà Lê đà tổ chức
kháng chiến như thế nµo


Năm 979 Đinh Tiên Hoàng và con trưởng bị ám sát triều
Đinh gặp khó khăn quân Tống sang xâm lược

Trước nguy cơ xâm lược Thái Hậu Dương Thị đÃ
đặt quyền lợi đất nước lên quyền lợi dòng họ
tôn Lê Hoàn làm vua để lÃnh đạo
Chỉ trong vòng 1 tháng Lê Hoàn cùng với nhân
dân ta phá tan quân Tống.
Năm 981 kháng chiến thắng lợi mở ra một kỷ
nguyên độc lập cho d©n téc.


Nguyên nhân thắng lợi

-Đoàn kết dân tộc, động viên nhân
dân ở mức cao nhất, vua tôi đồng
lòng.
-Có tướng Lê Hoàn tµi giái


2.Cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý.

a.Nguyên nhân.
HS:Nêu nguyên nhân nhà Tống xâm lược nước ta
-Do sự khủng hoảng của nhà Tống, phía bắc phải
đối phó với nước Liêu và nước Hạ, trong nước
nhân dân nổi dậy
-Trong bối cảnh đó vua Tống đánh Đại Việt dùng
chiến công bên ngoài để lấn áp tình hình trong nư
ớc.


b.Diễn biến.
HS:Nhà Lý kháng chiến như thế nào
*Nhà Lý kháng chiến qua 2 giai đoạn
-GĐ1:Chủ động đem quân đánh Tống.
-GĐ2:Chủ động lui về phòng thủ.
+Nắm được âm mưu xâm lược nhà Tống nhà
Lý đà chủ động:
Ngồi im đợi giặc không bằng đem quân ra trước
để chặn thế mạnh của địch


Ngµy 27 – 10 – 1075 Lý Th­êng KiƯt

chØ huy đạo quân chủ động đánh
sang đất Tống (ở Ung Châu), sau đó
lui về phòng thủ

+Năm 1077, 30 vạn quân Tống kéo vào nư
ớc ta Lý Thường Kiệt đà thao lược chØ
huy


Trận phản công trên sông như nguyệt

2-1077 quân Tống rút vÒ


II.Cuộc kháng chiến chống xâm lư
ợc Mông nguyên ở TK XIII
*.Cuộc kháng chiến lần I (1258)


Lược đồ cuộc kháng chiến lần I (1258)

29-1-1258 ta
phản công đanh
tan quân giặc

12-1-1258 quân
Mông kéo vào nước ta
theo sông Thao

*Cuộc kháng chiến lần II
Trước khi quân Nguyên kéo vào
vua Trần Nhân Tông đà tổ chức hội
nghị Bình Than (11-1282)Sau đó là
hội nghị Duyên Hồng cả nước đồng
lòng đánh giặc quân dân ta đÃ
khắc vào tay 2 chữ sát thát và
với kế hoạch vườn không nhà
trống để tiêu hoa sinh lực địch.


Lược đồ diễn biến lần II(1285)
1-1285 Thoát
Hoan đem 50 vạn
quân sang xâm lư
ợc nước ta và 10
vạn quân của Toa
Đô từ Chiêm
Thành đánh ra
Với chiến thắng
Chương Dương,
Hàm Tử, Vạn Kiếp
6-6-1285 kháng
chiến thành công


Lược đồ kháng chiến lần III(1287-1288)

Mùa đông năm
1287quân

Nguyên kéo vào
nước ta
8-1-1288 ta
chặn đánh 300
thuyền ở cửa
biển Đại Bàng
-8-3-1288 quân
Nguyên hội ở
Bạch Đằng


Lược đồ chiến thắng bạch đằng (1288)


III.Phong trào chống quân xâm lư
ợc minh và khởi nghĩa Lam sơn.
1.Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh
của nhà Hồ
2.Khởi nghĩa Lam sơn.
a.Nguyên nhân
HS: Đọc SGK trả lời
b.Diễn biến


Lược đồ tiến quân ra bắc của nghĩa quân lam s¬n


Lược đồ trận tốt động chúc động cuối năm 1426

Lược đồ trận chi lăng xương giang tháng 10-1427


Sơ kết bài học
Củng cố:Em hÃy nêu rõ một vài đặc điểm khởi
nghĩa lam sơn
-Từ một cuộc chiến tranh ở địa phương phát triển
thành cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc
-Suốt từ đầu đầu đến cuối khởi nghĩa tư tưởng
nhân nghĩa được đề cao.
Dặn dò: HS về nhà trả lời c©u hái SGK