skkn một số biện pháp giúp trẻ 5 6 tuổi hình thành biểu tượng về kích thước

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HUYỆN ĐỨC HÒA
TRƯỜNG MẦM NON SƠN CA

Giáo viên: VĂN THỊ THANH NƯƠNG
Lớp :LÁ 5

Năm học: 2015-2016


I.

MỤC LỤC
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
1. Đặt vấn đề………………………………………………………………1-2
2. Mục đích đề tài: …..…………………………………………………… ...3
3. Lịch sử đề tài:...…………………………………………………………... 3-4
4. Phạm vi đề tài:.............................................................................................. 4
II. NỘI DUNG CÔNG VIỆC ĐÃ LÀM:
1. Thực trạng đề tài: ..………………………………………………………. 5-6
2. Nội dung cần giải quyết: ..……………………..............................................6
3. Biện pháp giải quyết: ..………………………………………………….. .6-9
*Biện pháp 1: Phối hợp giữa hoạt động hình thành biểu tượng toán ban đầu về

kích thước với các hoạt động giáo dục khác theo chủ đề……...………..………9
*Biện pháp 2: Sử dụng hệ thống các câu hỏi mang tính gợi mở, kích thích trẻ
quan sát suy nghĩ….…...………………………………………...………...9-13
*Biện pháp 3: Tổ chức thường xuyên cho trẻ hoạt động gắn với chủ đề theo
hướng tích hợp……………………………...………………………….…….13
*Biện pháp 4: Sử dụng các loại đồ dùng đồ chơi, ứng dụng công nghệ thông
tin phù hợp với chủ đề……………………………………………………...13-16
*Biện pháp 5:Sử dụng phối hợp mở rộng đa dạng hóa các loại trò chơi…..16-20

4. Kết quả chuyển biến…………………………………………………….20-21
III.KẾT LUẬN:
1. Tóm lược giải pháp: ..…………………………………………………..22-23
2. Phạm vi đối tượng áp dụng : ……………………………………………....23

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

2


LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
1. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Chúng ta đã nhận thức được: “Trẻ em là hạnh phúc của mỗi gia đình, là
tương lai của dân tộc, trẻ em hôm nay là công dân của thế giới ngày mai”. Việc
bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em không chỉ là trách nhiệm của mỗi người mà là
của tất cả của mọi người, của nhà nước và của toàn xã hội. Chính vì nhận thức
được điều đó mà toàn xã hội đã có những biện pháp hữu hiệu để chăm sóc và giáo
dục, bảo vệ trẻ em nhằm tạo ra những con người mới, con người phát triển về mọi
mặt (đức, trí, thể, mĩ) để có thể tiếp thu thông tin nhanh nhạy, đúng đắn, nhằm đưa
đất nước ngày càng phát triển hơn. Vấn đề mang tính chất thời đại và cấp thiết với
giáo dục, giáo dục quốc dân, đặt nền tảng cho việc giáo dục và đào tạo con người
trong tương lai.
Trường mầm non là môi trường thuận lợi nhất tạo điều kiện cho sự nảy nở
và phát triển của trí tuệ đang còn ấp ủ trong trẻ, là môi trường tạo điều kiện cho trẻ
phát triển nhân cách toàn diện. Chính vì vậy, giáo dục mầm non hiện nay cũng đặt
ra hàng loạt nhiệm vụ, mục tiêu xây dựng con người mới đầy đủ phẩm chất và
trình độ nhất định. Một trong những nhiệm vụ quan trọng đó là “Hình thành cho
trẻ 5-6 tuổi biểu tượng về kích thước” đây là nhiệm vụ vô cùng quan trọng đối
với việc phát triển biểu tượng toán học sơ đẳng, là hành trang trong cuộc sống

hằng ngày cho trẻ cung cấp vốn từ,cũng như quá trình nhận thức phân biệt các đối
tượng xung quanh trẻ. Làm sao để biết phân biệt, so sánh các đối tượng đó với
nhau một cách chính xác như làm sao phân biệt được đối tượng đó cao hay thấp,
rộng- hẹp, dài- ngắn… thì trẻ phải biết quan sát đặt các đối tượng gần nhau để so
sánh hoặc ước lượng bằng mắt về các đối tượng đó, để biết kết quả chính sát trẻ có
thể dùng các đơn vị để đo kích thước (que tính, băng giấy,…) . Vì vậy, hình thành
những biểu tượng về kích thước cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi là cơ sở để dạy trẻ nắm
vững những kiến thức về sự vật xung quanh trẻ một cách sâu sắc và nó sẽ trở nên
dễ dàng hơn với trẻ khi tìm hiểu về một đối tượng nào đó. Như chúng ta được biết
từ nhỏ ở trẻ đã diễn ra sự tích lũy những kinh nghiệm tri giác và xác định kích

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

3


thước các vật thể. Những kinh nghiệm này dần dần được tích lũy trong quá trình
trẻ thao tác với các đồ vật, đồ chơi có kích thước khác nhau.
Vì vậy, hình thành cho trẻ những biểu tượng kích thước là vô cùng quan
trọng đối với trẻ mẫu giáo và nhất là đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
Trên thực tế trường Mầm non Sơn Ca nói riêng, và các trường mầm non trên
địa bàn nói chung, việc tổ chức dạy trẻ hình thành những biểu tượng về kích thước
vẫn còn lúng túng, máy móc, áp đặt. Khi lên lớp một tiết dạy trẻ so sánh nhận biết
kích thước của đồ vật thì giáo viên chưa xác định được đâu là trọng tâm của từng
loại tiết, chưa chú trọng vào việc hình thành biểu tượng về kích thước cho trẻ. Trẻ
chưa hứng thú với tiết dạy. Do soạn bài khô khan, rập khuôn, soạn một cách máy
móc, chưa có sự sáng tạo, sự chủ động tham gia vào tiết học còn ít, dẫn đến tiết
học còn trầm, kết quả học tập còn yếu, vì vậy khả năng phát triển những biểu
tượng về kích thước cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi chưa được tốt.

Vì thế bản thân là một giáo viên mầm non, rất tâm huyết với nghề dạy trẻ.
Tôi nhận thấy trẻ em bây giờ rất thông minh và lanh lợi. Tôi luôn mong muốn
truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn
có. Chính vì điều đó tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo, để tìm ra những cách
thức hay, những phương pháp tốt nhất cho bài giảng của mình. Trong tất cả các
môn học của trẻ đa phần môn nào cũng là môn mà tôi rất yêu thích. Nhưng trong
đó môn toán là môn làm cho tôi phải suy nghĩ đắn đo khi lên tiết dạy cho trẻ. Làm
sao để truyền đạt hết những kiến thức cho trẻ nắm mà không cứng nhắc, không
máy móc, làm thế nào để trẻ lớp mình bộc lộ hết khả năng vốn có của mình một
cách hứng thú say mê trong đó giúp trẻ hình thành biểu tượng kích thước là vấn đề
tôi quan tâm nhất.
Vì tất cả các lý do trên tôi luôn mong muốn mình phải làm thế nào để giúp
trẻ hình thành biểu tượng kích thước thật tốt, tôi đã không ngừng suy nghĩ và sáng
tạo để tìm ra những cách thức giảng dạy và tạo môi trường học tập tốt nhất cho trẻ
bằng tất cả sự nổ lực, cố gắng đó tôi cảm thấy một phần nào ý nguyện của mình đã
thực hiện được.nên bản thân tôi đã đề xuất thử nghiệm một số biện pháp dạy trẻ
nhằm giúp trẻ có những biểu tượng về kích thước được tốt hơn và hi vọng rằng
những nghiên cứu này của tôi sẽ góp phần vào công việc nâng cao kết quả học tập,
trong công tác giáo dục trẻ hiện nay.
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

4


2. MỤC ĐÍCH ĐỀ TÀI:
Tôi nghiên cứu đề tài “một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi hình thành biểu
tượng về kích thước” nhằm mục đích nâng cao hiệu quả giáo dục. Phát triển ở trẻ
khả năng phân biệt, nhận biết về kích thước vật thể kinh nghiệm cảm giác của
chính bản thân trẻ thông qua các thao tác thực tiễn với các đồ vật, đồ chơi mà trẻ

so sánh chúng với các đồ vật quen thuộc xung quanh trẻ.
Trên cơ sở đó giúp trẻ nắm được những đặc điểm, đặc trưng của chúng như
cấu tạo, hình dạng…của đồ vật. Những kiến thức về hình dạng giúp trẻ có thể so
sánh về kích thước, độ lớn nhỏ của các vật, dựa vào những dấu hiệu mang tính chất
cơ bản kích thích ham hiểu biết, óc tò mò, trí sáng tạo của trẻ.

3. LỊCH SỬ ĐỀ TÀI:
Vấn đề được quan tâm hàng đầu là trẻ em, cũng như bài hát :
“Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai”
Không chỉ là khẩu hiệu kêu gọi thôi thúc toàn thế giới chú trọng quan tâm
hơn đến vấn đề chăm sóc giáo dục “sợi chỉ đỏ’’ xuyên suốt quá trình xây dựng cải
cách giáo dục của tất cả các quốc gia trên toàn hành tinh chúng ta. Bởi vì đất nước
luôn phồn vinh và cường thịnh không tụt hậu với thời gian và luôn đi trước thời đại
thì rất cần thế hệ kế cận trong tương lai, sự thông minh, trí tuệ, cần cù, ham hiểu
biết, bản lĩnh,giàu lòng nhiệt tình, cùng với khả năng sáng tạo không ngừng. Trẻ
em chính là chủ nhân tương lai của đất nước, là lớp người kế tục và phát huy
những tinh hoa của nhân loại trong quá khứ.Hiện tại để có những bước đi vững
chắc, có nhưng bước đi thần kỳ nhanh chóng đưa xã hội đi đến đỉnh cao của ước
mơ xã hội cộng sản văn minh mà Mác-ăng Ghen đã dự đoán.
Lứa tuổi Mầm Non được làm quen với bộ môn toán hình thành những biểu
tượng toán sơ đẳng là môn học rất quan trọng. Trong đó, hình thành biểu tượng
kích thước là điều kiện không thể thiếu trong quá trình dạy học nhằm phát triển trí
tuệ và nhân cách toàn diện cho trẻ.
Vì vậy, bắt đầu từ bây giờ ở lứa tuổi mầm non chúng ta giáo dục, hướng dẫn
trẻ hình thành biểu tượng về kích thước bằng nhiều biện pháp khác nhau trẻ sẽ cảm
thụ được đầy đủ các phép toán dưới các dạng bài tập khác nhau. Từ những bài toán
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

5

về kích thước đơn giản kết hợp với tư duy của trẻ, trẻ có thể thực hiện được những
bài toán khó hơn sau này bằng nhiều biện pháp khác nhau.
Ví dụ: Để đo được chiều dài của cái bàn với chiều dài của tấm bảng bằng
một đơn vị đo. Thì trẻ phải biết chọn một đơn vị đo bằng thước hoặc que tính...
Một số biện pháp hình thành biểu tượng về kích thước cho trẻ mẫu giáo là
bước đầu giúp trẻ có tư duy, nhận thức, phát triển trí tuệ tốt hơn. Tất cả những
phép tính đều có sự tính toán rõ ràng chính xác. Giáo viên phải biết lựa chọn
phương pháp và nội dung bài học sao cho phù hợp với trẻ, hình thức, ý tưởng
phong phú và đa dạng nhằm lôi cuốn trẻ thích thú học.
4.PHẠM VI ĐỀ TÀI:

Tất cả chúng ta đều biết chương trình giáo dục mầm non có rất nhiều
phương pháp dạy đổi mới lồng ghép, tích hợp giữa các môn học nhằm nâng
cao chất lượng giảng dạy cũng như giúp trẻ phát triển một cách toàn diện về
mọi mặt.
Với đề tài này tôi nghiên cứu đối với các cháu lớp Lá 5 năm học: 2015 –
2016 Trường Mầm Non Sơn Ca. Xoay quanh vấn đề hình thành biểu tượng kích
thước cho trẻ 5-6 tuổi.

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

6


II/ NỘI DUNG CÔNG VIỆC ĐÃ LÀM:
1.
Thực trạng đề tài:

- Nhìn chung tất cả giáo viên trong trường đều qua lớp đào tạo chuyên môn
nghiệp vụ ,có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy .Hiện trường có 15 giáo viên
đạt trình độ cao đẳng, đại học ;15 giáo viên có trình độ trung cấp
- Trường luôn được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp lãnh đạo,đến nay trường
luôn đạt danh hiệu tiên tiến, công đoàn vững mạnh, đạt nhiều thành tích trong các
hội thi làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo: thi tiếng hát mầm non cấp trường ,huyện
,tỉnh đều có giải …
-Giáo viên không ngừng học hỏi nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục các
cháu. Chính vì thế hằng năm chiến sĩ thi đua cấp cơ sở, điều đạt chỉ tiêu của phòng
giáo dục đưa ra.
Năm học 2015- 2016 được sự phân công của ban giám hiệu nhà trường tôi
chủ nhiệm lớp lá 5 với tổng số học sinh 34 cháu nam:18- nữ :16. Độ tuổi 100%
đồng đều cũng là một thuận lợi cho việc truyền thụ kiến thức cho trẻ.
Ngay từ những tháng đầu tiếp xúc cũng như dạy dỗ tôi nhận thấy yêu thích
tìm tòi cũng như thích khám phá, nhận thức của các cháu ở nhiều mức độ khác
nhau và đặc biệt hơn là khi cho trẻ làm quen với biểu tượng kích thước thì điều
làm cho tôi rất ngạc nhiên vì các cháu của mình tỏa ra chán nản không tập trung
chú ý lên cô những câu hỏi nghỉ rằng rất đơn giản nhưng các cháu lại không biết
trả lời, có cháu thì mạnh dạn trả lời nhưng lại không phân biệt được thế nào là cao
thế nào là thấp cũng như cách dùng từ còn chưa chính xác.Chính vì thế mà làm cho
tiết học trở nên nhàm chán cô và trẻ cũng không hứng thú khi học.Là một giáo viên
khi chuẩn bị cho các cháu lớp mình học thì ai cũng mong các cháu lớp mình sẽ tiếp
thu thật tốt những kiến thức mà cô đã truyền đạt vì tôi nhận thức được rằng trẻ ở
lứa tuổi mầm non là lứa tuổi tiếp thu kiến thức nhiều nhất và chính ở lứa tuổi này
những gì người lớn dạy trẻ sẽ khắc sâu trong quá trình nhận thức ở trẻ sau này.
Nhưng vì phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, giáo dục của người lớn xung quanh, vì
đa số phụ huynh ở lớp là nông dân,công nhân lao động phải làm việc cả ngày nên
thời gian quan tâm cho cháu là không nhiều. Vì thế phần đông các cháu chưa mạnh
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

7


dạn, tự tin để bộc lộ hết khả năng vốn có của mình. Cho nên tôi nhận thấy việc
giúp cháu hình thành biểu tượng kích thước chính là phương tiện giáo dục nhận
thức, thẫm mỹ ,tình cảm xã hội , góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn
đến sự phát triển nhân cách của trẻ.
Từ những thực trạng trên tôi xác định mình phải có trách nhiệm uốn nắn, dạy
dỗ cháu. Vừa làm mẹ hướng dẫn cháu từng bước vào đời, vừa làm cô để giải đáp
mọi thắc mắc trong cuộc sống. Cũng như từng bước dìu dắt trẻ đi vào cuộc sống
một cách nhẹ nhàng và thoải mái, đầy hứng thú. Giúp các cháu năng động, giúp
cháu nhút nhát dần dần tham gia hoạt động cùng cô và các bạn. Qua đó giúp cháu
phát triển trí tuệ một cách toàn diện. Đó là lý do tôi chọn đề tài này
2. Nội dung cần giải quyết:
Đối với trẻ em ở lứa tuổi mầm non thì việc học ăn, học nói cũng là bài học đầu
tiên về cuộc sống, về con người.Cho nên việc giúp trẻ hứng thú trong quá trình
nhận thức cũng như hình thành biểu tượng về kích thước không chỉ ở trường,ở lớp
mà chính ngay cả trong hoạt động hằng ngày, điều đó góp phần hết sức quan trọng
trong việc cảm nhận về cuộc sống cũng như phát triển cả về mặt đạo đức, lẫn trí
tuệ cho trẻ nên mới có câu nói :
“Trẻ thơ như búp trên cành
Biết ăn, biết nói, biết học hành là ngoan”
Chính vì thế, muốn thực hiện tốt việc lồng ghép phù hợp, nhuần nhuyễn, muốn
có trò chơi mới để trẻ tăng hứng thú với hoạt động hình thành biểu tượng kích
thước cho trẻ 5-6 tuổi cần phải giúp trẻ:
- Phát triển khả năng nhận biết sự khác biệt về độ lớn, chiều dài, chiều rộng,
chiều cao của hai đối tượng trên cơ sở ước lượng kích thước của chúng
- Dạy trẻ so sánh nhận biết mối quan hệ kích thước của hai đối tượng về độ
lớn, về bề rộng, về chiều cao, về chiều dài

- Dạy trẻ so sánh sắp xếp thứ tự về độ lớn, về chiều dài, về bề rộng, về chiều
cao, về bề rộng của 3 đối tượng. Dạy trẻ cách diễn đạt mối quan hệ này.
3. Biện pháp giải quyết:
-Trẻ được luyện tập và thường xuyên được thao tác trên đồ dùng đồ chơi thông
qua hoạt động chung, hoạt động góc.

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

8


- Giúp hoàn thành tốt việc hướng dẫn cháu hòa nhập vào việc hình thành biểu
tượng kích thước một cách dễ dàng, tôi đã không ngừng học hỏi ở các bạn đồng
nghiệp ở trường, được tham gia dự chuyên đề trường bạn. Chính vì điều đó đã giúp
tôi có những cách thức tổ chức tốt hơn trong hoạt động hình thành biểu tượng kích
thước cho các cháu lớp mình tốt hơn
- Trẻ có những kiến thức về hình thành biểu tượng kích thước, tôi áp dụng một
số biện pháp sau:
+Bằng các biện pháp gợi mở như: Câu đố, hệ thống câu hỏi tạo tình huống.
+ Trẻ tự tìm tòi, khám phá để giải quyết vấn đề.
+Gây hứng thú chú ý, hấp dẫn trẻ qua các thủ thuật:
+ Trò chơi, kể chuyện, hát … lồng ghép một cách tích hợp thông qua giờ
học giờ chơi.
+ Bằng các biện pháp so sánh, phân tích tổng hợp.
+ Bằng các bài tập nhỏ.
Những biện pháp trên cần phải được vận dụng một cách linh hoạt nhằm hình
thành biểu tượng về kích thước cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại trường mầm non làm
tiền đề cho việc học toán sau này của trẻ.
* Muốn xây dựng một số biện pháp hình thành biểu tượng kích thước cho trẻ

mẫu giáo 5-6 tuổi giáo viên cần đảm bảo một số nguyên tắc sau:
- Nguyên tắc tính hệ thống và tính trình tự.
- Nguyên tắc đi đôi với thực hành giáo dục gắn liền với cuộc sống.
- Nguyên tắc trực quan.
- Nguyên tắc dạy học đảm bảo tính chính xác và vừa sức.
- Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học.
- Nguyên tắc dạy học mang tính trực quan
- Nguyên tắc dạy học phát triển.
- Nguyên tắc dạy học mang tính giáo dục.
- Nguyên tắc dảm bảo tính ý thức và phát huy tính tích cực của trẻ.
* Những nguyên tắc trên góp phần thực hiện mục tiêu cho giáo dục mầm non
nói chung và mục đích nâng cao mức độ hình thành biểu tượng kích thước cho trẻ
mẫu giáo 5-6 tuổi nói riêng.

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

9


* Phù hợp đặc điểm khả năng hình thành biểu tượng kích thước cho trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi.
- Giáo viên phải nắm được tình hình của từng lớp, nhóm trẻ biết được phát triển
tâm sinh lý của trẻ qua các hoạt động, đặc biệt là biện pháp trò chơi để lồng vào
tiết học để tạo sự hứng thú và gây hứng thú chú ý tập trung cao về nội dung mà cô
cần truyền đạt.
- Khi trẻ muốn tìm hiểu nhiều điều thì trẻ thường đặt câu hỏi như: Vì sao? Tại
sao? Như thế nào?... Từ đó giáo viên cần lựa chọn chủ đề của từng hoạt động sao
cho phù hợp với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi.
* Phù hợp với nhận thức của trẻ là cần dựa vào những kinh nghiệm của trẻ đã

biết từ đó cung cấp những kiến thức mà trẻ chưa biết để dẫn dắt trẻ vào nội dung
và đảm bảo được nguyên tắc như từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó hay nói
cách khác là trẻ so sánh các kích thước khác nhau như: rộng hẹp, to nhỏ, dài ngắn,
cao thấp ….
*Đảm bảo tính cá biệt của trẻ là lựa chọn phương pháp, nội dung, tổ chức các
hoạt động phù hợp với trẻ, vậy đòi hỏi cô giáo cần hiểu rõ về đặc điểm quá trình
xúc cảm nhận thức, tốc độ nhạy bén tính tích cực sáng tạo từng cá nhân của trẻ
nhằm phát huy tối đa, về nhận thức của trẻ.
Ví dụ: Đối với trẻ có tính hiếu động thì cô giáo đưa trẻ vào trò chơi động để trẻ
đáp ứng được tính hiếu động của trẻ, còn đối với trẻ nhút nhát thì cô cho trẻ tham
gia vào trò chơi tĩnh và đặt câu hỏi đơn giản vừa sức với trẻ để tất cả trẻ cùng tham
gia trong mọi hoạt động.
* Phát huy tính tích cực độc lập trong quá trình học là xuất phát từ hứng thú của
trẻ, khi thực hiện dạy trẻ hình thành biểu tượng kích thước giáo viên nên quan sát
xem trẻ thích cái gì và quan tâm đến cái gì? Khi tổ chức các hoạt động giáo viên
cần linh hoạt mềm dẻo trong các hoạt động như đi dạo ngoài trời, hay tập thể dục
buổi sáng trẻ thấy các cây xanh trong sân trường, hay các con chuồn chuồn đang
bay… Trẻ điều ngừng lại và tập trung ngắm nhìn các cây xanh lúc này giáo viên
tận dụng cơ hội cho trẻ so sánh cây cao thấp như thế nào ?
Ví dụ: Ở chủ đề thế giới thực vật giáo viên vừa đáp ứng sự hứng thú vừa cho trẻ
tìm hiểu kích thước về chiều cao của các cây xanh. Ở hoạt động góc cô cho trẻ xây
vườn cây cô cho trẻ sắp xếp các cây từ thấp đến cao từ cây to đến cây nhỏ vậy
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

10


muốn cho trẻ phát huy được tính tích cực sáng tạo. Trong quá trình thì cô phải tạo
điều kiện cho trẻ chủ động tìm tòi suy nghĩ, nắm bắt được những kiến thức kỹ năng

thành thạo của trẻ trên cơ sở trẻ đã tri giác. Từ đó mới phán đoán ước lượng bằng
mắt và giải quyết được nhiều cách khác nhau cùng một sự việc.
Tóm lại:
Để xây dựng các biện pháp thì trước tiên giáo viên phải đảm bảo tính nguyên
tắc nêu trên, dựa vào đặc điểm tình hình của trẻ lớp mình và cơ sở vật chất trường
học, chủ đề, thời gian mà giáo viên xây dựng các biện pháp thông qua trò chơi vận
động, học tập để giúp trẻ phát triển toàn diện đặt biệt là giáo dục trí tuệ nhằm hình
thành và phát triển khả năng hình thành biểu tượng kích thước cho trẻ, vì vậy giáo
viên phải nắm vững phương pháp, biện pháp và triển khai rõ nội dung cho phù hợp
để tạo cho trẻ sự phấn chấn và hứng thú trong khi chơi.

* Một số biện pháp hình thành biểu tượng kích thước cho trẻ mẫu giáo
5-6 tuổi:
3.1. Biện pháp 1: Phối hợp giữa hoạt động hình thành biểu tượng toán ban đầu
về kích thước với các hoạt động giáo dục khác theo chủ đề:
- Mục đích: Trẻ biết quan tâm đến những người thân và biết yêu quí kính
trọng, biết thể hiện tình cảm giữa trẻ với cô, với bà, với mẹ…, nhân các ngày lễ hội
20/11, ngày 8/3, sinh nhật….
- Cách sử dụng : Tôi sử dụng trò chơi “Thi gói quà nhanh” nhằm giúp trẻ
nhận thức được tình cảm xã hội. Qua đó trẻ thể hiện được năng khiếu và cách trang
trí ước lượng của đồ vật, đây là không khí vui vẻ và nhộn nhịp của những ngày
học. Tạo cho trẻ cảm xúc tình cảm yêu thương và gắn bó với cô, với bạn bè, và
những người thân trong các ngày lễ hội, ngày sinh nhật hoặc ngày ra trường để
chúc mừng vui vẻ.
Trò chơi “ Thi gói quà nhanh”
- Cách chơi: Cô phát mỗi trẻ hai băng giấy. Một băng giấy dài và rộng, 1 băng
giấy ngắn và hẹp, 2 phần quà, 1 hộp keo dán, 2 cái nơ, sau đó cô mở nhạc cho trẻ
nghe, xong 1 bài hát bạn nào gói xong 2 phần quà bạn đó sẽ thắng.
3.2. Biện pháp 2: Sử dụng hệ thống các câu hỏi mang tính gợi mở, kích thích
trẻ quan sát suy nghĩ:

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

11


- Mục đích: Nhằm củng cố lại kiến thức các cặp kích thước đã học như to nhỏ,
dài ngắn, cao thấp, rộng hẹp, cũng như nguyên vật liệu làm ra và công dụng của
chúng, sự phát triển nhạy cảm của xúc giác và thị giác ở trẻ được nhanh nhẹn hơn.
- Cách sử dụng: Tôi sử dụng trò chơi “Đây là cái gì? Làm bằng gì?” Nhằm
củng cố trò chơi ở hoạt động có chủ đích có lồng ghép “Môn làm quen môi trường
xung quanh” tìm hiểu về nguyên vật liệu và công dụng của chúng …. Đây là trò
chơi mang tính tập thể, trẻ biết trả lời câu hỏi của cô với tinh thần tự nguyện tự
giác của từng trẻ.
- Trò chơi “Đây là cái gì? Làm bằng gì?”
- Chuẩn bị: Một số đồ dùng đồ chơi làm bằng nhựa, gỗ, nhôm, …
- Luật chơi: Trẻ nói tên nguyên vật liệu làm ra đồ dùng đồ chơi, tên kích thước
công dụng của chúng .
- Cách chơi: Cô cầm đồ chơi và hỏi trẻ “Đây là cái gì? Làm bằng gì?” Có kích
thước như thế nào? Ai nói đúng thì nhận được nhiều đồ vật là bạn đó thắng cuộc
Ví dụ 1: Cô đặt 2 cái giường lên bàn 1 cái rộng 1 cái hẹp, cô hỏi cái giường màu
xanh như thế nào? Cái giường màu vàng như thế nào với cái giường màu xanh
Ví dụ 2: Cô đặt cây thước và cây viết (cây thước dài cây viết ngắn) cô hỏi thước và
cây viết cây nào dài hơn cây nào ngắn hơn? Cây thước và cây viết được làm bằng
gì có công dụng gì?
*Con hãy đặt quả cam vào rổ to hơn ?

*Con hãy đặt quả quýt vào rổ nhỏ hơn?

* Con đặt ô tô to vào cổng rộng hơn?

* Còn cỗng hẹp hơn con đặt ô tô nào?

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

12


* Con hãy đo và nói chiều dài của băng giấy màu xanh dài bằng mấy lần so với
chiều dài hình chữ nhật ?

HÌNH CHỮ NHẬT

* Vậy hình chữ nhật có dài bằng băng giấy màu xanh không?
* Con voi, con hổ, con hươu, con hãy sắp xếp theo thứ tự từ con vật nhỏ nhất?

* Con đánh dấu cộng (+) vào cây dừa cao nhất, dấu trừ (-) vào cây dừa thấp
hơn. Dấu chấm (.) Vào cây dừa thấp nhất?

* Con hãy so sánh và nói cho cô biết cây thước và cây viết cây nào dài hơn?

• Con hãy tìm nối ngôi nhà cao nhất với cây xanh cao nhất

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

13

* Con hãy tìm quả táo nhỏ bỏ vào rổ nhỏ, táo to bỏ vào rổ to.

* Con hãy đánh dấu (+) vào con hươu cao nhất và dấu (-) vào con hươu thấp

hơn. Đánh dấu (=) vào con hươu thấp nhất?

* Con hãy đo chiều cao của tivi và chiều cao của tủ lạnh với đơn vị đo là băng
giấy. Cho biết chiều cao của tivi, tủ lạnh bằng bao nhiêu băng giấy?

Đơn vị đo
(băng giấy)
* Con hãy lập dãy các băng giấy sau theo chiều tăng dần và ngược lại con hãy
xếp theo chiều giảm dần?

* Con hãy đo chiều dài của tấm bảng bằng nhiều đơn vị đo như: Thước, băng
giấy và gang tay…
Đo kích thước

Đơn vị đo:
(Thước đo)
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

14


(Băng giấy)
* Con hãy ước lượng xem các con hươu, con hổ và con voi các con vật này có
kích thước như thế nào so với nhau?

* Con hãy đo chiều dài, chiều rộng, và chiều cao của tủ lạnh bằng thước đo và
nói kết quả đo?

Đơn vị đo:
3.3. Biện pháp 3: Tổ chức thường xuyên cho trẻ hoạt động gắn với chủ đề theo
hướng tích hợp.
- Mục đích: Nhằm củng cố sự phân biệt về cao-thấp cũng như một số con côn
trùng, rèn luyện sự khéo léo nhanh nhẹn của bản thân trẻ.
- Cách sử dụng: Tôi sử dụng trò chơi này phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất
của trường, những trẻ hiếu động cũng như những trẻ nhút nhát điều được tham gia
trong trò chơi để cùng vận động phản xạ của trẻ củng cố tiết học. Tạo sự khéo léo
hứng thú khi chơi, biết giữ gìn trật tự không xô đẩy nhau, có ý thức trong học tập
cũng như trong giờ chơi. Qua trò chơi tôi tích hợp được môn âm nhạc, thể dục tạo
hình, để gây hứng thú cho trẻ trong giờ chơi và phát triển về trí nhớ và khéo léo
của đôi bàn tay cho trẻ.
Trò chơi: “ Bắt chuồn chuồn”
Chuẩn bị: Một con chuồn chuồn cắt bằng bìa buộc vào sợi dây dài 50cm đầu
kia buộc vào cái que dài 80cm.
Luật chơi: Chỉ cần chạm tay vào con chuồn chuồn, coi như bắt dược con chuồn
chuồn.
Cách chơi: Cho trẻ đứng xung quanh cô. Cô giáo cầm cái cần có con chuồn
chuồn và nói: “Các con xem này con chuồn chuồn đang bay cao các con hãy nhảy
lên cao để bắt được con chuồn chuồn, cô giáo khen, sau mỗi lần chơi cô có thể cho
trẻ vừa đi vừa hát một bài hát chủ đề thế giới động vật như bài “Con chuồn chuồn”
hoặc ca dao “Chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì râm”.
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

15

3.4. Biện pháp 4: Sử dụng các loại đồ dùng đồ chơi, ứng dụng công nghệ
thông tin phù hợp với chủ đề:
- Mục đích chơi: Củng cố nhận biết về kích thước như: To - nhỏ, rộng - hẹp,
cao - thấp, dài - ngắn ở trong lớp học cũng như ở gia đình theo chủ đề. Rèn luyện
sự nhanh nhẹn, sự khéo léo và phát triển của trẻ.
- Cách sử dụng: Tôi sử dụng trò chơi “Hãy tìm đồ vật này” đây là trò chơi học
tập nhằm củng cố cho trẻ “Chơi mà học, học mà chơi” trò chơi này rất phù hợp với
điều kiện cơ sở vật chất của trường lớp tôi đang công tác. Tất cả trẻ ở trong lớp đều
được tham gia trong trò chơi, qua trò chơi trẻ biết được tác dụng lợi ích trong cuộc
sống hằng ngày, trẻ biết giữ gìn đồ dùng không xô đẩy bạn, có ý thức trong học tập
cũng như trong giờ chơi theo yêu cầu của cô. Trẻ nắm được luật chơi, cách chơi,
và tổ chức theo hướng dẫn của cô.
Trò chơi: “Hãy tìm đồ vật có dạng kích thước này”.
- Chuẩn bị: Một số đồ dùng đồ chơi có kích thước tương ứng do cô giáo. Cô
phát cho trẻ cầm trên tay sau mỗi bài hát hoặc bài thơ trẻ tìm xung quanh lớp.
Mỗi trẻ có đồ dùng đồ chơi kích thước như trên:
- Luật chơi: Trẻ có đồ dùng đồ chơi có kích thước tương ứng do cô giáo phát
trẻ cầm trên tay sau mỗi bài hát hoặc bài thơ trẻ tìm xung quanh lớp có những đồ
dùng đồ chơi nào giống đồ của trẻ, thì trẻ cầm đem về cho mình. Ai đem về được
nhiều thì bạn đó sẽ thắng.
- Cách chơi: Mỗi lần chơi cô cho trẻ đưa đồ vật lên ví dụ hình tròn to, cây
thước dài, cái tháp cao…
(hình tròn to)

(cây thước dài)

(cái tháp cao)

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

16


Yêu cầu trẻ tìm xung quanh lớp những đồ dùng đồ chơi có kích thước như trên,
các trẻ khác theo dõi bạn tìm đúng là bạn đó thắng, bạn nào tìm nhầm sẽ thua.
- Việc thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin, giúp cháu có thể tự mình tìm
hiểu và khám phá một cách khắc sâu qua các hình ảnh cũng như các trò chơi thật
thú vị trên máy, qua đó trẻ càng hứng thú tìm tòi và nhận thức tốt hơn về kích
thước trẻ có thể đo, so sánh trực tiếp trên vật thật. Đó cũng là phương tiện hổ trợ
thật sự hấp dẫn lôi cuốn với cháu, như có một phép lạ nào đó càng thu hút cháu tập
trung chú ý nhiều hơn nữa.
Ví dụ:
Đề tài: PHÂN BIỆT TO, NHỎ
I. Mục đích
1. Kiến thức:
- Trẻ biết phân biệt được sự khác biệt giữa các cặp đồ chơi như: Đầu lân to hơn,
bé hơn, lồng đèn to hơn, bé hơn và trống cơm to hơn, bé hơn.
2. Kỹ năng:
- So sánh, phân biệt.
3. Thái độ:
- Hứng thú tham gia hoạt động
II. chuẩn bị:
-Hai lồng đèn cá vàng (1 lớn, 1 nhỏ).
- Hai gói quà trung thu(1 lớn, 1 nhỏ).
- Nhiều lồng đèn cá chép (lớn, nhỏ).
- Hai búp bê (1 lớn, 1 nhỏ).
- Hai bánh trung thu (1 lớn, 1 nhỏ).

- Hai đầu lân (1 lớn, 1 nhỏ).
- Hai trống cơm (1 lớn, 1 nhỏ).
- Hai cái thùng (1 lớn,1 nhỏ).
III. Tiến hành
- Cho lớp hát 1 bài: "Rước đèn dưới ánh trăng".
- Cô hỏi: Các con vừa hát bài gì?
- Cô đưa ra 2 chiếc lồng đèn thiên nga nhỏ và lớn hỏi: Cô có gì đây?
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

17


- Cô nói: Các con cùng chơi với chiếc lồng đèn này nhé!
- Cô hỏi: Con có nhận xét gì về 2 chiếc lồng đèn thiên nga này?
- Cô đặt 2 lồng đèn sát lại nhau cho trẻ so sánh. (Một lồng đèn lớn,1 lồng đèn
nhỏ)
- Cô nói: Cô có 2 bạn búp bê rất muốn chơi lồng đèn cô mời 2 bạn đại diện cho
lớp lên tặng lồng đèn lớn cho bạn búp bê lớn, lồng đèn nhỏ cho bạn búp bê nhỏ.
- Cô tiếp: Hai bạn búp bê cũng rất muốn được phá cổ cùng lớp mình, cô mời 2
bạn khác đại diện cho lớp lên tặng bánh Trung thu lớn cho bạn búp bê lớn, bánh
Trung thu nhỏ cho bạn búp bê nhỏ.
+ Trò chơi 1: "Tìm bạn"
- Cách chơi- Cô yêu cầu:
- Đầu lân to tìm đầu lân bé.
- Trống to tìm trống bé.
- Lồng đèn cá chép to tìm lồng đèn cá chép bé.
- Bánh Trung thu to tìm bánh Trung thu bé.
- Cô nhận xét khen trẻ.
+ Trò chơi 2: "Múa lân"

Cách chơi: Cháu có đầu lân, trống, lồng đèn lớn hợp thành đôi lân lớn. Cháu có
đầu lân, trống, lồng đèn nhỏ hợp thành đội lân nhỏ.
- Sau đó cô yêu cầu đội lân lớn múa, đội lân nhỏ ngủ và ngược lại.
- Múa xong cô đặt 2 gói quà to hơn, bé hơn kề nhau và yêu cầu lân to lấy gói to,
lân bé lấy gói bé.
- Sau đó trống nhỏ dần.
- Cô nhận xét khen 2 đội chơi.
+ Trò chơi 3: "Ai đúng hơn"
- Cách chơi: Mỗi đội chơi tự nguyện mang đồ chơi đi cất: Đầu lân, trống, lồng
đèn lớn cất vào thùng lớn,đầu lân, trống, lồng đèn nhỏ cất vào thùng nhỏ. Đội nào
cất đúng, nhanh, đội đó thắng.
- Cho lớp hát "Chiếc đèn ông sao"
3.5. Biện pháp 5:Sử dụng phối hợp mở rộng đa dạng hóa các loại trò chơi.
Mục đích: Nhằm tạo hứng thú cho trẻ học tập, phù hợp với tâm sinh lý của trẻ
với phương thức “Học mà chơi, chơi mà học”.
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

18


Giúp tiết học nhẹ nhàng, sinh động không gò bó áp đặt trẻ. Thay thế các trò
chơi củ như đã sử dụng lâu nay:
Nâng cao hiệu quả giáo dục nói chung tiếp nhận tri thức, tri thức kiến thức một
cách dễ dàng hơn. Mặc khác nâng cao mức độ khả năng nhận biết phân biệt hình
thành biểu tượng kích thước cho trẻ 5-6 tuổi.
Như IB. Bêdêđốp đã nói: Chơi là phương tiện dạy học cho trẻ mẫu giáo “Nếu
trong tiết học cô giáo sử dụng các phương pháp, biện pháp trò chơi hoạt động tiến
hành tổ chức dưới dạng trò chơi thì sẽ đáp ứng nhu cầu phù hợp với đặc điểm của
trẻ, tất nhiên hiệu quả giờ dạy sẽ cao hơn …”.

Để thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ và mục đích nêu trên. Tôi
chọn các loại trò chơi sử dụng trong tiết học hình thành biểu tượng kích thước cho
trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi và phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất của Trường Mầm
Non Sơn Ca.
Gồm các trò chơi sau:
*Trò chơi: “Ai khéo tay”
- Nhiệm vụ: Luyện kỹ năng so sánh đồng thời 2 thông số kích thước của 2, 3
vật.
- Đồ dùng:
+ 2 rổ đựng các hình chữ nhật có những màu sắc được phân làm 3 kích thước:
(2 x 4 cm)
(3 x 6 cm)
(4 x 8 cm)
+ 2 rổ không.
Luật chơi: Trẻ phải tìm những hình chữ nhật có kích thước chuẩn theo gợi ý
của cô.
Tiến hành:
+ Bước 1: Hướng dẫn trẻ phải tìm đúng hình chữ nhật mà cô gợi ý.
Trong quá trình tìm, trẻ có thể so sánh bằng mắt hoặc dùng hình chữ nhật để so
sánh.
Khi tìm được hình thì cho vào rổ bên cạnh. Cô chọn mẫu cho trẻ xem.
+ Bước 2: Cho trẻ chơi
Chia tách cả lớp làm 2 đội: Đội xanh và đội đỏ.
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

19


Giáo viên sử dụng bản nhạc ngắn để tính thời gian và gây hứng thú. Mỗi lần

mời 5 trẻ đại diện mỗi đội lên chơi.
Cho trẻ chọn hình chữ nhật có kích thước lớn hơn (nhỏ hơn hoặc bằng) hình
chữ nhật chuẩn.
Để phân biệt thắng, thua tiến hành đếm số chữ nhật của mỗi đội tìm được sau
mỗi lần chơi. Kết quả cuối cùng sẽ là tính số lần thắng, thua của mỗi đội. Cuối
cùng, đội xanh thắng với 2 lần thắng, 1 lần thua. Đội đỏ thua với 1 lần thắng và 2
lần thua.
*Trò chơi: “Đóng gói hoa quả”
- Nhiệm vụ: Luyện kỹ năng so sánh đồng thời 3 kích thước.
- Đồ dùng: 2 rổ đựng quả có kích thước khác nhau.
2 rổ đựng hộp có kích thước khác nhau.
2 rổ không.
- Luật chơi: Phải chọn đúng hộp có kích thước tương xứng với quả mà mình
lựa chọn.
- Tiến hành:
+ Bước 1: Hướng dẫn trẻ chọn đúng hộp cho quả mình lựa chọn chẳng hạn:
Quả thơm to, chọn hộp to, thấp, quả táo chọn hộp nhỏ….
Khi chọn được hộp thì cho quả vào, đậy nắp và cho sang rổ bên cạnh, cô chơi mẫu
cho trẻ xem.
+ Bước 2: Chia tách lớp làm 2 đội, thi đua nếu đội nào đóng gói nhanh và đúng
sẽ giành chiến thắng.
Giáo viên sử dụng bản nhạc để gây hứng thú.
Khi tổ chức trò chơi này, chia làm 2 đội “Thỏ trắng” và “Cá vàng” kết quả đội
“Thỏ trắng” thắng.
*Trò chơi 3: “Tìm vật để lập dãy”
- Nhiệm vụ: Luyện kỹ năng lập dãy các vật theo kích thước tăng ,giảm dần.
- Đồ dùng: Khối hộp có kích thước giảm dần.
Băng giấy có kích thước tăng dần

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương

Trường Mầm Non Sơn Ca

20


- Luật chơi: Lập dãy theo kích thước tăng, giảm dần.
- Tiến hành:
+ Bước 1: Hướng dẫn trẻ phải tìm trong số băng giấy, khối hộp trên bàn những
băng giấy, khối hộp thích hợp để lập dãy theo yêu cầu của cô.
Nhắc trẻ nhớ lại kỹ năng lập dãy.
+ Bước 2: Chia lớp làm 2 đội. Đội hình tròn và đội hình vuông. Mỗi lần chọn 5
trẻ, khi lên chơi trẻ tìm băng giấy, khối hộp thích hợp đặt tiếp nối với băng giấy
khối hộp trước để lập dãy. Chúng tôi tiến hành cho trẻ lập dãy theo chiều dài tăng
(giảm dần). Đội nào có số lần thắng nhiều nhất thì giành chiến thắng, kết quả cuối
cùng đội hình vuông thắng đội hình tròn.
*Trò chơi 4: “Tìm theo vật chuẩn đo trước”
- Nhiệm vụ: Luyện kỹ năng ước lượng kích thước vật thể bằng mắt.
- Đồ dùng: Bố trí xung quanh lớp những đồ dùng cần thiết.
- Luật chơi: Trẻ tìm nhanh và đúng theo yêu cầu của cô.
- Tiến hành:
+ Bước 1: Cho trẻ biết phải tìm những vật theo yêu cầu của giáo viên, cô chơi
mẫu.
+ Bước 2: Cho trẻ chơi và yêu cầu trẻ quan sát, tìm vật theo yêu cầu tiêu chuẩn
kích thước cô gợi ý.
Chẳng hạn:
+ Cháu hãy tìm một vài thứ nhỏ hơn cái bàn, nhưng lại lớn hơn cái ca uống
nước.
+ Ai có thể tìm được vật nào nhỏ hơn cái ti vi nhưng lại lớn hơn cái nồi.
+ Ai có thể tìm được vật dài hơn cái thìa nhưng lại ngắn hơn cái đũa.
Cứ như vậy, chúng tôi đưa ra những câu hỏi gợi ý về đồ vật có kích thước khác

nhau. Khi trẻ quen, chúng tôi cho một số trẻ khác đưa ra gợi ý và cô cùng các trẻ
khác đoán.
Tóm lại:
Trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi học kích thước vật thể và lập dãy các vật theo chiều dài
cần so sánh kích thước vật thể cần phải thực hiện trên các tiết học toán và các tiết
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

21


học khác nhau như âm nhạc tạo hình, văn học… Các kiến thức, kỹ năng kỹ xảo mà
trẻ tiếp thu được cần được ứng dụng mở rộng vào các hoạt động khác nhau trong
sinh hoạt hằng ngày của trẻ.
4. Kết quả chuyển biến đối tượng:
Cho trẻ làm quen với kích thước một cách chính xác. Đó là phương pháp khảo
sát cung cấp kiến thức đơn giản đến phức tạp. Để lứa tuổi mẫu giáo lớn trẻ nhận
biết được đồng thời 2 kích thước và lập dãy theo các vật theo từng kích thước diễn
đạt bằng lời các quan hệ của chúng. Vì trẻ nắm bắt các kỹ năng căn bản từ các thao
tác cụ thể tay mắt thậm chí của cơ thể, kích thước chung thử nghiệm các ý tưởng
và chấp nhận các lời giải của chúng đều tạo ra cho chúng sự tự tin để tiếp tục suy
nghĩ, đặt câu hỏi và cộng tác. Như vậy ngôn ngữ tiếp tục phát triển nhanh chóng và
lời nói được dùng nhiều hơn để thực hiện các khái niệm kích cỡ, dài ngắn, về độ
dài của vật … Chúng học cách phân biệt vật thể bằng cách dùng những thông tin
mà chúng thu thập được về đặc điểm như là màu sắc, hình dạng và kích thước. Vậy
vai trò của giáo viên là nuôi dưỡng niềm đam mê về toán học cho trẻ. Đây là nền
tảng, là cơ sở toán học cho trẻ sau này.Chính vì thế mà sau một thời gian thực hiện
các biện pháp nêu trên, việc hình thành biểu tượng kích thước ở các cháu lớp tôi
nay đã có sự chuyển biến rõ nét. Mức độ trung bình đã giảm xuống đáng kể. Mức
độ khá giỏi tăng cao ở gần cuối năm học mức độ yếu chỉ còn một vài trẻ. Điều đó

chứng minh rằng suốt thời gian áp dụng các biện pháp trên cháu đã có sự tiến bộ rõ
rệt khả năng quan sát cũng như nhận thức về kích thước ngày càng chính xác và
hứng thú hơn khi học.
Bảng mức độ hình thành biểu tượng kích thước ở trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi
(Tính theo 100%)
1. Phát triển khả năng nhận biết sự khác biệt về độ lớn, chiều dài, chiều rộng,
chiều cao của hai đối tượng trên cơ sở ước lượng kích thước của chúng .Tổng số
thực nghiệm là 34cháu:
Mức độ
Trước thực nghiệm
Sau thực nghiệm

Yếu
Số Trẻ
Tỉ lệ %
Số Trẻ
Tỉ lệ %

Trung bình
3 trẻ
9%
1 trẻ
3%

Khá
22 trẻ
65%
10 trẻ
29%

Giỏi
10 trẻ
29%
17 trẻ
50%

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

22


2. Dạy trẻ so sánh nhận biết mối quan hệ kích thước của hai đối tượng về độ
lớn, về bề rộng, về chiều cao, về chiều dài .Tổng số thực nghiệm là 34 cháu:
Mức độ
Trước thực nghiệm

Yếu
Trung bình Khá
Giỏi
Số Trẻ
7 trẻ
20 trẻ 9 trẻ
Tỉ lệ % 21%
59%
26%
Sau thực nghiệm
Số Trẻ
2 trẻ
9trẻ

18 trẻ
Tỉ lệ % 6%
26%
53%
3. Dạy trẻ so sánh sắp xếp thứ tự về độ lớn, về chiều dài, về bề rộng, về chiều
cao, về bề rộng của 3 đối tượng. Dạy trẻ cách diễn đạt mối quan hệ này. Tổng số
thực nghiệm là 34cháu:
Mức độ
Trước thực nghiệm
Sau thực nghiệm

Yếu
3 trẻ
9%
2 trẻ
6%

Trung bình
26 trẻ
76%
11 trẻ
32%

Khá
10 trẻ
29%
15 trẻ
44%

Giỏi

3 trẻ
9%
12 trẻ
35%

III/ KẾT LUẬN:
1. Tóm lược giải pháp:
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

23


Hình thành biểu tượng về kích thước vật thể cho trẻ mẫu giáo5-6 tuổi là một nội
dung quan trọng của chương trình hình thành biểu tượng toán học sơ đẳng cho trẻ
mầm non, góp phần chuẩn bị cho trẻ học toán ở trường tiểu học sau này. Vì vậy
trường mầm non cần phải nắm vững nội dung cải tiến phương pháp dạy học sau
cho phù hợp đạt hiệu quả cao nhất, góp phần giúp trẻ phát triển toàn diện. Chính vì
vậy, trong quá trình giải quyết nhiệm vụ các bài tập đề ra dưới hình thức dạy học,
giáo viên phải sử dụng các biện pháp, phương pháp một cách có hệ thống, linh
hoạt, giúp trẻ nắm vững các bài tập ở các dạng khác nhau. Đồng thời khi truyền thụ
kiến thức cô cần đưa ra những câu hỏi gợi ý liên quan nội dung truyền đạt, hoặc
khi sử dụng phương pháp trực quan phải kết hợp lời nói chính xác và thao tác rõ
ràng để trẻ tiếp thu bài một cách sâu sắc. Bên cạnh đó giáo viên phải chuẩn bị đồ
dùng dạy học đầy đủ và hướng dẫn trẻ cách sử dụng.
Từ những vấn đề đã trình bày ở trên, tôi rút ra một số kết luận sau:
a/ Việc hình thành biểu tượng về kích thước cho trẻ mẫu giáo5-6 tuổi là một
trong những nội dung lớn của chương trình hình thành những biểu tượng về toán
học sơ đẳng cho trẻ mầm non, nhằm phát triển trí tuệ và các mặt khác nhau của
nhân cách toàn diện, góp phần quan trọng vào việc chuẩn bị cho trẻ học ở trường

tiểu học sau này.
b/ Việc làm này không chỉ có ý nghĩa lớn lao đối với những nhà nghiên cứu mà
đối với các trường mầm non, đặc biệt là những giáo viên mầm non phải cần nắm
vững những nội dung của chương trình và thường xuyên mở rộng nội dung chương
trình. Ngoài việc cung cấp cho trẻ những kiến thức, kỹ năng mới cần phải thường
xuyên tổ chức cho trẻ được luyện tập bằng các biện pháp phù hợp nhằm ôn luyện,
củng cố và nâng cao chất lượng các biểu tượng về kích thước cho trẻ.
c/ Tôi đã xây dựng hệ thống các bài tập và trò chơi học tập theo hệ thống từ đơn
giản tới phức tạp và tổ chức cho trẻ được ôn luyện, củng cố làm quen kiến thức, kỹ
năng về kích thước như: Phân biệt kích thước, lập dãy các vật kích thước tăng
giảm dần, đo lường đơn giản, ước lượng kích thước các vật bằng mắt. Kết quả thu
được phù hợp với giả thuyết khoa học mà tôi đưa ra.
Trong quá trình nghiên cứu thực trạng, chúng tôi nhận thấy biểu tượng kích
thước của trẻ mầm non còn nghèo nàn, hạn chế nguyên nhân hoàn toàn không phụ
thuộc về phía trẻ, không phải là do trẻ không có khả năng lĩnh hội những kiến thức,
Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

24


kỹ năng cơ bản và mở rộng về nội dung kích thước và toán học sơ đẳng nói chung
mà do chúng ta chưa giúp trẻ ghi nhớ sâu sắc và mở rộng những biểu tượng toán
học sơ đẳng đó. Chính vì vậy, công việc nghiên cứu tìm tòi những biện pháp dạy
học có hiệu quả để hỗ trợ phương pháp hình thành biểu tượng về kích thước nói
riêng và toán học nói chung là rất cần thiết và luôn luôn mới với những người tâm
huyết với nghề, với trẻ.
2. Phạm vi áp dụng:
- Áp dụng vào hoạt động hình thành biểu tượng kích thước ở các cháu mẫu giáo
5-6 tuổi.

- Tác dụng của đề tài:
• Thể hiện được sự hứng thú ham học hỏi, khả năng so sánh,ước lượng một
cách chính xác
• Cháu tham gia học tốt, sinh động.
• Kiến thức về kích thước được nâng cao, khắc sâu.
Tôi đang áp dụng biện pháp trên ngay tại lớp của mình trong năm học 20152016 và tôi nhận thấy sự tiến bộ rõ rệt của các cháu so với đầu năm học tôi tin rằng
với biện pháp “ Hình thành biểu tượng kích thước cho trẻ 5-6 tuổi ” có thể áp dụng
rộng rãi cho các cháu lớp lá ở các trường mầm non trong Huyện đều đạt hiệu quả
cao.
Hậu nghĩa, ngày 04 tháng 04 năm 2016
Người viết

Văn Thị Thanh Nương

Người thực hiện : Văn Thị Thanh Nương
Trường Mầm Non Sơn Ca

25