sáng kiến kinh nghiệm một vài kinh nghiệm giáo dục kĩ năng sống cho học sinh qua môn đạo đức lớp 3

UBND HUYỆN TÂN THẠNH
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

MỘT VÀI KINH NGHIỆM
GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH
QUA MÔN ĐẠO ĐỨC LỚP 3

Tên tác giả: Nguyễn Thị Ngọc Diễm
Đơn vị: Trường Tiểu học Tân Hòa A

Tân Thạnh, năm 2016


NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC GIÁO DỤC
-CẤP CƠ SỞ:
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
Tân Hòa, ngày 11 tháng 4 năm 2015
CT.HĐKHGD

Đặng Hữu Mẫn
-CẤP HUYỆN:
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................

...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
-CẤP TỈNH:
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................

2


LỜI NÓI ĐẦU
á

năng sống h họ s nh ó thể quan n ệm là v ệ tổ hứ

á h ạt động g á

đa ạng, ph ng phú nhằm í h thí h họ s nh tham g a

một á h tí h ự

hủ động và

h ặ thay đổ hành v
nhân á h t àn

á quá trình h ạt động, qua đó hình thành

ủa trẻ the hướng tí h ự nhằm góp phần phát tr ển

ện; g úp họ s nh ó thể sông an t àn, hỏe mạnh và tí h

ự , hủ động,… tr ng uộ sống hằng ngày
sinh là g á

h

á

năng sống h họ

á em ó á h sống tí h ự tr ng xã hộ h ện đạ , là xây

ựng h ặ thay đổ ở á em á hành v the hướng tí h ự phù hợp vớ

m

t êu phát tr ển t àn

ện nhân á h ngườ họ trên ơ sở g úp họ s nh ó

tr thứ , g á trị, thá độ và

năng phù hợp

năng sống đượ hình thành thông qua một quá trình sống, rèn luyện,
họ tập tr ng g a đình, nhà trường và ng à xã hộ

ì vậy,

năng sống ủa

mỗ ngườ vừa ó tính á nhân, vừa ó tính xã hộ và hịu ảnh hưởng ủa g a
đình, ộng đồng, ân tộ .
Rèn luyện

năng sống h họ s nh là một v ệ làm hết sứ

ủa xã hộ , á em hông hỉ b ết họ g ỏ về
luyện những

năng sống qua đó tạ

an t àn, tí h ự , vu vẻ để trang bị h
sống để bướ và đờ tự t n hơn

h

ần th ết

ến thứ mà òn phả đượ tô

á em một mô trường lành mạnh,
á em vốn

u t phát từ m

ến thứ ,

năng, g á trị

t êu ủa môn họ , ạy ạ

đứ là ạy họ s nh những hành v ứng x phù hợp vớ

á

hu n mự đạ

đứ xã hộ và quyền trẻ em tr ng á tình huống đơn g ản

thể ủa uộ

sống hàng ngày
gá

ộ

ung ủa môn ạ đứ

trá h nh ệm bổn phận ủa họ s nh

và tr ng á g ờ họ để rèn
ua quá trình ạy môn

năng sống h

ết hợp g ữa g á

quyền vớ

hính vì vậy tô luôn lồng gh p
á em.

ạ đứ ở lớp

òn nh ều lúng túng về á h x l tình huống,

tô nhận th y đa số họ s nh
năng thự hành,

nhận x t á hành v , hu n mự đạ đứ . ể nâng a v ệ g á

năng

và rèn

3


năng sống h họ s nh t ểu họ , vớ

ương vị là ngườ g á v ên, tô hết sứ

băn h ăn và trăn trở: Làm thế nà để nâng a v ệ g á
sống h họ s nh? Làm thế nà để họ s nh b ết á h vận
vào trong uộ sống hằng ngày? Bản thân môn
nộ

ung l ên quan đến

năng sống như:

ng

năng

năng sống

ạ đứ đã hứa đựng nh ều

năng g a t ếp, ứng x (vớ ông

bà, ha mẹ, anh chị em,bạn bè ,thầy ô g á
thân,

và rèn

)

năng bày tỏ

ến ủa bản

năng ra quyết định và g ả quyết v n đề phù hợp vớ lứa tuổ (tr ng

á tình huống đạ đứ ở g a đình, nhà trường) k năng g ữ gìn vệ s nh á
nhân,

năng thu thập và x lí thông t n về á v n đề tr ng thự t ễn đờ

sống ở nhà trường ở ộng đồng ó l ên quan đến hu n mự hành v đạ đứ .
á

năng sống tr ng môn

ạ đứ

hông những thể h ện ở nộ

ung môn họ mà òn thể h ện ở phương pháp ạy họ đặ trưng ủa môn
học. Quá trình ạy họ t ết

ạ đứ là quá trình tổ hứ

h họ s nh thự

h ện á h ạt động họ tập ph ng phú, đa ạng như: phân tí h x lí tình
huống; hơ trò hơ , đóng t ểu ph m, hát múa ,đọ thơ .Và chính thông qua
vệ s
tạ

ng á phương pháp,

thuật ạy họ tí h ự đó, họ s nh đã đượ

ơ hộ để thự hành, trả ngh ệm nh ều

lứa tuổ D

năng sống ần th ết phù hợp vớ

á đặ trưng trên nên ó thể hẳng định môn

họ r t ó t ềm năng tr ng v ệ g á

ạ đứ là môn

năng sống h họ s nh t ểu họ

đặ b ệt là họ s nh lớp .
hận thứ rõ tầm quan trọng ủa v ệ g á
năng sống thông qua môn

ạ đứ

đạ đứ , giáo

h họ s nh t ểu họ tr ng năm họ này

tô mạnh ạn ngh ên ứu đề tà “M t v i inh nghi m giá
ng ch học inh u m n Đạ

c

3”.

c

năng

n đề mà hắ hẳn hông hỉ

r êng tô mà r t nh ều đồng ngh ệp đã ngh ên ứu, nh ều sá h bá đã nó đến
nhằm làm sa họ s nh ó những
tốt, ó í h h xã hộ

ây

năng sống tốt, trở thành những

n ngườ

ng là một v n đề mà ph huynh và xã hộ hết

sứ quan tâm

4


ề tà về g á

năng sống h họ s nh đã đượ nh ều sá h bá ,

anh hị đồng ngh ệp đã ngh ên ứu
ứu và áp
t

áp

ng tr ng năm họ 2014-2015. Tr ng năm họ 2015-2016 tô t ếp

ng nhằm g á

đứ lớp

ố vớ đề tà này, bản thân tô ngh ên

và rèn

năng sống h họ s nh qua môn

ạ

tô g ảng ạy ở trường T ểu họ Tân Hòa A, xã Tân Hòa, huyện

Tân Thạnh, tỉnh L ng An
ề tà

hông đ sâu t t ả những nộ

họ s nh mà hỉ đưa ra những

ung g á

năng sống h

nh ngh ệm tr ng v ệ thự h ện g á

năng sống h họ s nh thông qua á bà họ tr ng môn ạ đứ lớp 3.

5


NỘI DUNG
PHẦN 1: THỰC TRẠNG
Trong quá trình g ảng ạy ở lớp , trường T ểu họ Tân H à A, tô th y
năng sống ủa á em hưa a . Bên ạnh một số họ s nh ó
tốt

òn ó một số họ s nh

năng sống

năng sống òn hạn hế thể h ện qua á hành v

thá độ họ tập.
ua quá trình the
thông qua môn

õ tìm h ểu á

năng sống ủa họ s nh thể h ện

ạ đứ ở uố năm họ 2013- 2014 và đầu năm họ 2014-

2015, đầu năm họ 2015-2016 (2 năm này s số họ s nh đều là 22 họ s nh ,
tô gh nhận đượ

ết quả như sau:
Tổng
số

Thờ g an

họ
sinh

ó

năng

ó hình thành

sống tốt

năng sống

năng sống
òn nh ều
hạn hế.

SL

TL%

SL

TL%

SL

TL%

46

11

23,9

18

39,1

17

37

22

5

22,7

9

40,9

8

36,4

22

6

27,3

9

40,9

7

31,8

uố năm họ
2013-2014
ầu năm họ
2014-2015
( ua họ 5
t ết ở môn ạ
đứ )
ầu năm họ
2015-2016
( ua họ 5
t ết ở môn ạ
đứ )
Từ bảng số l ệu trên h th y:

6


uố năm họ 2013- 2014: ( h hưa áp
- ó2 ,

họ s nh ó

- ó

số họ s nh ó hình thành

,1

- òn

ng đề tà

năng sống tốt.

họ s nh ó

năng sống.

năng sống òn nh ều hạn hế.

ầu năm họ 2014- 2015: ( Qua 5 t ết họ ở môn ạ đứ )
- ó 22,

họ s nh ó

- ó 40,

họ s nh ó hình thành

- òn 6,4

năng sống tốt.

họ s nh ó

năng sống.

năng sống òn nh ều hạn hế.

ầu năm họ 2015- 2016: ( ua 5 t ết họ ở môn ạ đứ )
-Có 2 ,

họ s nh ó

năng sống tốt.

-Có 40,9% họ s nh ó hình thành
- òn 1,

họ s nh ó

năng sống.

năng sống òn nh ều hạn hế.

hư vậy v ệ họ s nh ó

năng sống còn hạn hế h ếm tỉ lệ há a

Qua thự tế g ảng ạy ở trường, đặ b ệt là v ệ
th y

năng sống ủa họ s nh hưa tốt là

ạy môn

ạ đứ tô nhận

những nguyên nhân sau:

*Về giá viên:
-G á v ên hưa thự sự quan tâm đến v ệ g á
họ s nh mà hỉ hú trọng truyền th
thứ và phương pháp tổ hứ

h

năng sống h

ến thứ ở sá h g áo khoa nên các hình

á h ạt động

hưa gây hứng thú cho họ

sinh.
-Bản thân g á v ên
g ảng những bà ó g á

ng gặp nh ều hó hăn tr ng quá trình s ạn
năng sống.

*Về học inh:
- ệ ứng x

á

hu n mực hành v đạ đứ

ủa á em òn hạn hế.

- á em thự h ện á hành v nhưng hả năng vận

ng á

năng

sống òn lúng túng.
*Về h huynh học inh:

7


-Ph huynh họ s nh hỉ huyến hí h á
hướng h

n em mình á

- á bậ

n tìm

ến thứ mà quên

năng g a t ếp tr ng uộ sống.

ha mẹ hưa hú trọng g á

và rèn

năng sống h

á

em ở nhà Cho nên họ s nh gặp hó hăn tr ng ứng x vớ tình huống thự
ủa uộ sống
Từ những nguyên nhân vừa nêu trên, tô nhận th y ần phả
g ả pháp

thể để g á

và rèn

ó những

năng sống h họ s nh là một v ệ

ần

th ết mà nh ều g á v ên ần phả quan tâm

8


PHẦN 2: GIẢI PHÁP
1-Xác ịnh n i ung giá
c

c

năng

ng hi u uả v

m n học Đạ

3.
ôn

ạ đứ g úp họ s nh ó h ểu b ết ban đầu về một số hu n mự

hành v đạ đứ phù hơp vớ lứa tuổ .
môn

ạ đứ là r t quan trọng.

đầu về á
những

ộ

ó ung

ung g á
p h

năng sống và

á em những h ểu b ết ban

năng g a t ếp, ứng x lễ ph p tr ng uộ sống hàng ngày, đó là
năng sống ần th ết h mỗ

ện nhân á h h

n ngườ , góp phần phát tr ển t àn

á em ma sau. Tr ng mố quan hệ ủa á em vớ những

ngườ thân tr ng g a đình; vớ bạn bè và ông v ệ
Bá Hồ và những ngườ ó ông vớ đ t nướ vớ

ủa lớp, ủa trường; vớ
ân tộ ; vớ hàng xóm láng

g ềng; vớ th ếu nh và há h quố tế; vớ ây trồng, vật nuô và nguồn nướ ,
vớ lờ nói, v ệ làm ủa bản thân mà nộ
đến. ộ

ung g á

ung môn

ạ đứ lớp

đã đề ập

năng sống và môn ạ đứ qua á bà như sau:

Bà 1: ính yêu Bá Hồ.
- á
làm the

năng sống:

lỗ

gương và

ăm đ ều Bá Hồ ạy.

Bà 2:
- á

ính yêu và b ết ơn Bá Hồ;

ữ lờ hứa.
năng sống:

ữ lờ hứa vớ bạn bè và mọ ngườ ; B ết x n

h th t hứa; đồng tình vớ những ngườ b ết g ữ lờ hứa.
Bà
- á

: Tự làm l y v ệ

ủa mình.

năng sống: Tự g á , hăm hỉ thự h ện ông v ệ

tình ủng hộ những ngườ tự g á thự h ện ông v ệ

ồng

ủa mình.

Bà 4: uan tâm, hăm só ông bà, ha mẹ, anh hị em.
- á

năng sống: B ết yêu qu , thể h ện sự quan tâm, hăm só

ông bà, ha mẹ, anh hị em tr ng g a đình.
Bà 5: h a sẻ vu buồn ùng bạn.

9


- á

năng sống: h a sẻ vu buồn ùng bạn; Phê phán những a

hông quan tâm đến bạn bè.
Bà 6: Tí h ự tham g a v ệ lớp, v ệ trường.
- á
hộ, n

năng sống:Tí h ự tham g a v ệ lớp, v ệ trường;

ng

gương những bạn tí h ự .
Bà

: uan tâm, g úp đ hàng xóm láng g ềng.

- á

năng sống: Tôn trọng, quan tâm, g úp đ hàng xóm láng

g ềng; ồng tình vớ những a b ết quan tâm đến hàng xóm láng g ềng.
Bà

: B ết ơn thương b nh, l ệt s .

- á

năng sống: Tôn trọng, b ết ơn á thương b nh, l ệt s ; ẳn

sàng tham g a á ph ng trà đền ơn, đáp ngh a; phê bình và nhắ nhở những
a

hông ính trọng, g úp đ
Bà 9:

ô hú thương b nh,l ệt s .

àn ết vớ th ếu nh quố tế.

- á
tộ

á

năng sống: tôn trọng, g úp đ

á bạn th ếu nh ở á

ân

há nhau.
Bà 10: Tôn trọng đám tang.
- á

năng sống: ảm thông, h a buồn vớ ngườ tr ng g a đình

ó tang; ngh êm tú , lị h sự tr ng đám tang.
Bà 11: Tôn trọng thư từ, tà sản ủa ngườ
- á

năng sống: Tôn trọng, thư từ, tà sản ủa ngườ

Bà 12: T ết

ệm và bả vệ nguồn nướ .

- á

năng sống: T ết

những ngườ b ết t ết

ệm và bả vệ nguồn nướ ;

ồng tình

ây trồng, vật nuô .

năng sống: Thự h ện hăm só

tình, ủng hộ những hành v hăm só
hẳng hạn h

há .

ệm nướ .

Bà 13: hăm só
- á

hác.

ạy bà

ây trồng,vật nuô ; đồng

ây trồng, vật nuô .

: Tự làm l y ông v ệ

ủa mình

10


Qua t ết họ này á em b ết đượ lợ í h ủa v ệ tự làm l y v ệ
mình là g úp bản thân t ến bộ, hông làm ph ền ngườ

ủa

há tr ng họ tập, la

động và s nh h ạt ở trường, ở nhà.... tự òn g úp á em b ết tự g á , hăm hỉ
thự h ện ông v ệ
vệ

ồng tình ủng hộ những ngườ tự g á thự h ện ông

ủa mình. Ng à thờ g an quản l

á em trên lớp thờ g an òn lạ tô

phố hợp vớ ph huynh họ s nh những ngườ luôn gần g
uộ sống hằng ngày hú

và nhắ nhở h

vớ á em trong

á em thự h ện tốt.

vậy mà á em tự t n hơn và đặ b ệt như á em họ s nh lớp
á em đã tự mình làm l y một số ông v ệ tự ph

v

ng nhờ

thì bản thân

h mình mà hông

ần nhờ vả bố mẹ như: r a ly h n, qu t nhà, n u ơm, r a bát, g ặt hăn tay,
trông em,..Tu và từng bà

ạy để lựa họn á phương pháp ạy họ phù

hợp gây hứng thú họ tập h

á em Tô luôn h họ s nh thả luận nhóm

á tình huống để đóng va nhằm huyến hí h á em đượ thể h ện v ệ làm
ủa mình hông hỉ qua lờ nó mà ngay ả những hành động mình đang làm.
hững bà tr ng hương trình đượ

u trú the 5 mố quan hệ ủa

họ s nh vớ bản thân, g a đình, nhà trường, ộng đồng và mô trường tự
nh ên

ỗ nộ

ung bà đượ g á

từng

năng há nhau, phù hợp vớ

lứa tuổ á em. hư vậy, v ệ xá định đúng nộ

ung g á

tr ng môn ạ đứ đã g úp h tô định hướng v ệ g á

năng sống
á em một á h

phù hợp vớ đặ đ ểm tâm l lứa tuổ ủa họ s nh lớp 3.
2- R n

năng

ng hi u uả u các giờ học Đạ

Trong á g ờ họ
hình thành, rèn luyện á

ạ đứ , v ệ rèn

c.

năng sống nhằm g úp họ s nh

năng ơ bản tr ng uộ sống

ồng thờ g úp á

em ó những hành v đúng đắn đố vớ bản thân, quan hệ bạn bè, g a đình và
xã hộ .

ên v ệ g á

họ là vô ùng quan trọng

đạ đứ

h họ s nh ngay từ h bướ và trường

hính vì thế môn họ

em những h ểu b ết ban đầu về á
uộ sống hàng ngày, đó là những

ạ đứ

ung

p h

á

năng g a t ếp, ứng x lễ ph p tr ng
năng sống ần th ết h mỗ

n ngườ ,

11


góp phần phát tr ển t àn
bà đượ rèn á

ện nhân á h h

á em ma sau. ộ

năng há nhau, g á

ung ở mỗ

tự nh ên, nhẹ nhàng tạ sự hứng

thú ủa á em tr ng họ tập và rèn luyện. Tôi luôn luôn hú

nhắ nhở á

em thự hành á hành v đã họ .
í

: Họ s nh ở lớp hưa ó

hỉ thể h ện đúng hành v đạ đứ

như: hưa b ết g ữ lờ hứa vớ bạn, hưa b ết h a sẻ n ềm vu hay những nỗ
buồn ủa bạn. Tr ng á g ờ họ tô đều hướng

n á hành v đúng h

á

em phả thể h ện lờ hứa ủa mình vớ bạn vớ mọ ngườ xung quanh; đặ
b ệt á em phả b ết ảm thông h a sẻ những nỗ buồn hay n ềm vu
bạn Từ đó tình ảm ủa á em ngày đượ thân thí h, gần g
ủa nhau hơn. Tr ng quan hệ g a t ếp vớ g a đình, xã hộ

ủa

và là bạn tốt

á em

ng b ết

ì vậy lựa họn á phương pháp ạy thí h hợp vớ từng bà

ạy gây

thể h ện á hành v hu n mự

ủa mình.

hứng thú họ tập h họ s nh

hông rập huôn máy mó , hông áp đặt tình

huống, ần sáng tạ the từng t ết ạy
the tranh, quan sát tranh và trả lờ

ua từng bà tập trò hơ , ể huyện

âu hỏ , đánh g á và tự đánh giá hành vi

ủa bản thân và những ngườ xung quanh, đóng va the tranh theo tình
huống. Họ s nh tự hám phá và h ếm l nh

ến thứ mớ ,

năng mớ g á

v ên ết luận hành v đạ đứ đúng
í

:

h

ạy bà 5

h a sẻ vu buồn ùng bạn môn

h họ s nh thự hành đóng va :
ết lạ và

uố t ết

h a sẻ vu buồn ùng bạn và tổng

m nà nhận đượ nh ều lờ

tuyên ương Ngoài ra tôi òn tổ hứ

ạ đứ , tô

h

h a sẻ nh t s đượ

á em tra đổ :

+ m nó lờ h a sẻ vu buồn ùng bạn hi nào?
+Bạn đã ảm ơn em về đ ều gì?
+ m ảm th y như thế nà

h đượ bạn nó lờ h a sẻ ?...

Qua đó á em s bộ lộ những suy ngh ủa mình.

12

Hướng

n á em thực h ện hành v qua á trò hơ , sắm va , nêu ý

ến ủa mình để ủng ố gh nhớ hành v đã họ

Tôi huyến hí h những

em tính á h nhút nhát tham g a và trò hơ Tạ

hông hí lớp họ th ả

má , nhẹ nhàng, sô nổ , họ s nh tập ph n hở bằng những lờ động v ên,
hen ngợ ủa tôi, các em tham g a một á h tí h ự , không gò ép.
í
hứ

: Khi thự hành bà 3 Tự làm l y ông v ệ

ủa mình , tô tổ

h họ s nh hơ trò hơ A hăm hỉ hơn .
á h hơ như sau: mỗ độ là 6 em, ha độ

ẳn tù tì để ành quyền

hơ trướ Ra âu hỏ về một ông v ệ nhà bằng hành động ( ễn tả như ị h
câm), hẳng hạn: ùng tay x a đ x a lạ trên mặt bàn (lau bàn , h ặ ha tay
g ả làm động tá như ầm hổ , lia lia tay the động tá qu t nhà,...

Thông qua ạy môn

ạ đứ , tô luôn ết hợp g á

họ s nh rèn

năng

sống. Nhờ vậy mà á em tự t n hơn và á em đã tự mình làm l y một số
ông v ệ tự ph
í

v

h mình mà hông ần nhờ vả bố mẹ g úp đ

: Khi thự hành bà 6 Tí h ự tham g a v ệ lớp, v ệ trường :

h đến lớp tôi hú

nhắ nhở á em tham g a làm những v ệ ở lớp, ở

trường tí h ự phù hợp vớ

hả năng ủa mình.Tôi the

õ và ngày th y em

nà tí h ự tham g a v ệ lớp, ở trường uố mỗ g ờ họ tôi nhận x t tuyên
ương những em đã thự h ện tốt trướ lớp, tôi động v ên, g ả thí h h

những em hưa tí h ự tham g a v ệ lớp, v ệ trường. Dần ần á em b ết
thự hành á hành vi ùng á bạn một á h tự g á , tí h ự
í

á

ông v ệ .

: Kh thự hành bà 12: Tôn trọng thư từ, tà sản ủa ngườ

há ".

Tô h họ s nh sắm va tình huống:
-Tình huống 1: Bạn em ó quyển truyện tranh mớ để tr ng ặp. G ờ ra
hơ , em muốn mượn xem nhưng hẳng th y bạn đâu.
-Tình huống 2:
l ền l y m làm bóng đá

ờ ra hơ , Thịnh hạy làm rơ m

Th y vậy, m y bạn

ếu ó mặt ở đó, em s làm gì ?

Tôi h a lớp thành 4 nhóm g a nh ệm v

h

á nhóm

13


Nhóm 1 - nhóm sắm va tình huống 1
Nhóm 2 - nhóm 4 sắm va tình huống 2
- á nhóm hu n bị
- á nhóm thể h ện va

ễn trướ lớp

ớ mỗ tình huống, nên h nh ều họ s nh lên sắm va để á em
đượ luyện tập

năng ứng x và ó thể nhận x t những á h ứng x

há

nhau trong ùng một tình huống
Tôi h họ s nh thả luận đánh g á á h ứng x

ủa á bạn tr ng va

vừa sắm ó phả là đúng hông, đúng ở mứ nà
Tôi nhận x t ết luận hành v đúng
tốt v ệ tôn trọng thư từ, tà sản ủa ngườ

hen ngợ
há .

á nhóm đã thự h ện

ộng v ên, nhắ nhở nhóm

hưa thự h ện hành v v ệ tôn trọng thư từ, tà sản ủa ngườ
Tô họn những tình huống

thể ó nộ

đó h họ s nh thả luận (tô nên tạ
hú
tự

há .

ung phù hợp vớ bà

hông hí thả luận ở mở, đặ b ệt

đến những em òn nhút nhát g úp á em mạnh ạn hơn
trình bày quan đ ểm ủa mình Trướ

gá

ạy, sau

h

năng sống để họ s nh gh nhớ, h ặ

ết luận tô

á em đượ

ùng một âu hỏ

ó thể thự hành bằng hành

động
í
*

: Bà 2:

ữ lờ hứa ( H thả luận nhóm

t êu:

-Họ s nh b ết vì sa mình ần phả g ữ lờ hứa và ần phả làm gì h
hông thể g ữ lờ hứa vớ ngườ
-

há

năng sống ần đượ g á

:

+ ó hả năng tự thự h ện lờ hứa
+

năng đảm nhận trá h nh ệm h

hông thể thự h ện lờ hứa

*Tình huống: Hằng ó quyển truyện mớ Thanh mượn bạn đem về nhà
xem và hứa s g ữ gìn

n thận

hưng về nhà, Thanh sơ

để em b nghị h

làm rá h truyện

14


âu hỏ thả luận: Theo em Thanh nên làm gì ? ếu là Thanh em họn
cách nào?
* á h g ả quyết tình huống ủa họ s nh
- n t ền bố mẹ mua trả bạn quyển truyện mớ
-Dán lạ và x n lỗ bạn sau h trả truyện Hứa vớ bạn lần sau nếu làm
b t ứ ông v ệ gì s
Tô

ết luận:

n thận và hông để xảy ra sự v ệ như vậy
á em nên họn á h g ả quyết tình huống, án lạ và

x n lỗ bạn vì v ệ đã sơ xu t để em b làm rá h truyện sau đó ết hợp h
họ s nh đóng va tự đàm th ạ

hông ị h bản the

ặp đô và

ễn xu t

trướ lớp
uố

ùng tô

huống ó thể

ùng âu hỏ gh nhớ để họ s nh tự l ên hệ đến tình

ễn ra đố vớ bản thân mình

- ể tránh hông làm rá h truyện ủa bạn sau h mượn, á em ần
phả làm gì để tránh làm rá h ủa bạn h mình hông đọ nữa h ặ bận phả
làm v ệ

há

Họ s nh tự l ên hệ để trả lờ
+ Dọn ẹp lên g á sá h

n thận h ặ

Tô tuyên ương những em ó
ua á g ờ họ

ạ đứ nộ

nh ên, nhẹ nhàng đượ hình thành á

ọn ẹp và

ặp sá h

ến trả lờ hay
ung g á

cho á em một á h tự

năng ần th ết: b ết g ữ lờ hứa, b ết

h a sẻ vu buồn ùng bạn, ó hả năng tự làm l y ông v ệ
v ứng x phù hợp hu n mự tr ng á tình huống đơn g ản,
b ết thự hành á hành v
v ệ gần g

vớ

ủa mình, hành
thể

ùng á bạn một á h tự g á , tí h ự

g à ra
á

ông

á em tr ng uộ sống hàng ngày đó là vốn sống ủa á

em.
3-Rèn

năng

ng th c hi n các h nh vi ạ

c u vi c t ch h

v

các m n học.

15


ểgá
quả tô vận

năng sống về á hành v đạ đứ
ng và

h họ s nh ó h ệu

á môn họ , t ết họ , nh t là á môn như: T ếng

ệt,

ạ đứ , Tự nh ên và xã hộ , An toàn giao thông ...
Qua á môn này họ s nh đượ g á

và rèn một số

năng ơ bản

ần th ết về á hành v đạ đứ .
Tr ng hương trình lớp ba, ở môn T ếng
đ ểm

á

m:

h ế á len ;

bà tr ng truyện
Bà

uạt h bà ngủ đượ lồng g á

thể qua các bà đọ Tô

hành vi

ệt phân môn Tập đọ

hủ
các

hỉ gợ mở bằng những âu hỏ như:

ua

h ế á len anh em phả đố x vớ nhau như thế nà ?

uạt h bà ngủ

n háu đố x vớ bà như thế nà ? Sau đó h

á

em tự nó một á h tự nh ên h àn t àn hông gò bó áp đặt
á

và rèn

năng sống ó h ệu quả òn đượ tô vận

ng há

nh ều tr ng môn họ thông qua x lí tình huống hay á trò hơ họ tập ó

nộ

ung gần g

vớ

uộ sống hằng ngày ủa á em Rèn

h ệu quả òn đượ tô vận
x lí tình huống ó nộ
í

:

năng sống ó

ng há nh ều tr ng tr ng á môn họ thông qua

ung gần g

vớ uộ sống hằng ngày ủa á em

ôn Tự nh ên và xã hộ bài: Họ nộ , họ ng ạ tô g á

năng sống á hành v đạ đứ

h họ s nh: B ết yêu qu , quan tâm g úp đ

những ngườ họ hàng bên nộ , bên ng ạ ủa mình.
H ệu quả đà tạ

năng sống hông đ đếm đượ bằng những

hính xá nhưng đượ thể h ện bằng những b ểu h ện

n số

thể: á em có ý

thứ , thá độ há vớ mọ ngườ tr ng g a đình; luôn h à đồng vớ bạn bè; tự
t n h nó năng

đó hính là h ệu quả từ đà tạ

năng sống

ệ s nh

h ạt the nhóm tạ mô trường làm v ệ thân th ện, g úp á em ả th ện
hành v g a t ếp thông qua á h ạt động tra đổ

ễn ra thường xuyên

á

em trở nên thân th ện, từ đó g úp bầu hông hí họ tập, la động trở nên sô
động hơn Tham g a s nh h ạt the nhóm g úp á em họ s nh hưng ph n
hơn tr ng họ tập và tạ nên á h ứng x hợp l tr ng mọ tình huống

h

16


s nh h ạt nhóm, tô luôn đưa ra nh ều tình huống tạ sự phát tr ển tư uy h
á em

ó

ng là á h tạ sự gần g

g à ra tô
Tự nh ên và xã hộ :

òn hú

rèn

á bài:

g ữa á em vớ nhau

sống á hành v đạ đứ thông qua môn
ột số h ạt động ở trường";

trò hơ nguy h ểm; á h ạt động thông t n l ên lạ ;
ua á bà họ này g á

hông hơ

á

ệ s nh mô trường

năng sống h họ s nh qua á hành v đạ

đứ : b ết tham g a g úp đ g a đình thương b nh, l ệt s , g úp đ ngườ tàn tật,
ngườ g à; b ết g úp đ bạn, huyên bạn hông hơ
b ết tôn trọng thư từ tà sản ủa ngườ
g à ra để á em ó

á trò hơ nguy h ểm;

há ; hông vứt rá bừa bã .

năng phòng hống ta nạn g a thông, đuố

nướ và á thương tí h há tô đã g á
t àn g a thông, Tự nh ên và xã hộ , hướng

á em thông qua á t ết: An
n á em phòng hống ta nạn

g a thông và á thương tí h há bằng á h đưa ra những tình huống cho
á em x lí
hẳng hạn :
- h đ qua ngã tư ó đèn tín h ệu gặp đèn đỏ ngườ và xe phả như thế
nào ?
- h nà thì ngườ và xe mớ đượ ph p đ ?
-

bộ qua đường em phả đ ở đâu?

- h đ bộ em đ ở đâu ? ếu đường hông ó vỉa hè thì thế nà ?
- m ó nên hơ đùa trên đưòng phố hông ? Có leo trèo qua dãi phân
cách và hơ gần ã phân á h hông? Vì sao?
-

ệ

hơ gần đường ray xe l a ó nguy h ểm hông ?

guy h ểm

như thế nà ?
-

h ngồ trên xe máy em phả như thế nà ? m hãy nêu á h độ m

bả h ểm? êu sự ần th ết phả độ m bả h ểm ?
- á em đã nhìn th y ta nạn trên đường hưa ? Theo các em vì sao tai
nạn xảy ra ?

17


-

á

h

á em tránh á ta nạn trên đường: hông đượ

hạy

la ra đường, hông đượ bám bên ng à ô tô, hông đượ thò tay, hân, đầu
ra ng à

h đ trên tàu, xe, ghe, đò
hư vậy, á em ó thể tự lập, x lí đượ những v n đề đơn g ản h

gặp phả
Ở bà : "Phòng háy h ở nhà" môn Tự nh ên và xã hộ : á em đượ
đóng va x lí tình huống s

ễ gây háy h ở nhà như: Thùng ầu để gần

bếp l a, ủ để gần bếp, hơ que

êm

á nhóm s thả luận nhóm sau đó

lên thể h ện, những em òn lạ quan sát và ó nhận x t đố vớ những tình
huống mà á bạn mình vừa x lí để rút ra
ua v ệ rèn

năng x l khi xảy ra háy.

năng sống á hành v đạ đứ

h họ s nh qua á

môn họ Tô nhận th y họ s nh ần ần hình thành đượ

á

năng hành v

đạ đứ một á h hiệu quả.
ng hương há trò chơi

4-Sử
v i giá

c

năng

m vai tr ng m n Đạ

c t ch h

ng.

Trò hơ là nhu ầu t t yếu ủa trẻ Thông qua trò hơ , á em nhỏ
nh t là t ểu họ như đượ thâm nhập và một xã hộ

ó n ềm vu và ó nhu

ầu sáng tạ , ó luật hơ , ó sự hen hê...Trò hơ trự t ếp tạ ra thú vu
h trẻ và g án t ếp hình thành h trẻ năng lự nhận thứ

á tình huống, đề

ra ph p ư x , hành động để g ả quyết.
ua hơ mà luyện tập và tập luyện những tha tá , những hành v đạ
đứ phù hợp vớ

hu n mự đã họ một á h tự nh ên, hứng thú Từ đó g á

năng sống h

ác em.

ua hơ mà phát huy đượ tính tí h ự , hủ động sáng tạ tr ng họ
tập (như nảy s nh những tha tá , những á h ứng x

ng à những đ ều g á

v ên đã ạy).
h ệm v
hành v đạ đứ

hủ yếu là tổ hứ luyện tập g á

năng sống về á

h họ s nh ó:

18


-

năng nhận x t, đánh g á hành v , hu n mự đạ đứ .

-

năng lựa họn á h ứng x tr ng một tình huống

-

năng thự h ện hu n mự đạ đứ .

thể.

êu hỉ nêu tình huống để họ s nh phát b ểu phả x l tình huống đó
như thế nà và nhận x t về hành v đạ đứ mà á bạn nêu tr ng á h x l
đó thì sự thu hút số đông họ s nh và bà họ
hông gây đượ

hông a , g ờ họ

ễ tẻ nhạt,

n tượng sâu sắ về thá độ và hành v đạ đứ phả

ó ần

luyện tập để x l tình huống.
Trò hơ sắm va đượ s

ng trên ơ sở họ s nh đã họ bà đạ đứ ở

t ết 1 Ở đây á em đượ phân va á nhân vật tr ng một tình huống và phả
vận

ng bà đạ đứ đã họ để g ả quyết tình huống gặp phả tr ng đờ sống

hàng ngày ở lớp, ở nhà, ở trường, tr ng xã hộ
sung h va

ua đó đượ nhận x t, bổ

ễn.

Trò hơ sắm va đượ đưa và quá trình ạy họ môn

ạ đứ vì nó

g úp á em:
ua hơ mà họ những hu n mự hành v đạ đứ một á h nhẹ

-

nhàng, th ả má .
ỗ họ s nh đều phả nắm vững tình huống đề ra, tình huống phả

-

vừa sứ và phổ b ến để á em ó thể sắm va đượ .
- ung

p h họ s nh b ết á h

( Tôi ó thể gợ

ễn đạt, nh t là những lờ th ạ .

h họ s nh)

- Hóa trang để gây hứng thú h họ s nh.
í

:

a bà:
Ông:
ẹ:

uàng hăn
e

ính

e tú

- ó ít nh t 2 lần họ s nh sắm va để á em đượ tra đổ , nh ều em

đượ

hơ

19


- Tránh nhàm hán, tôi sưu tầm
s nh đóng va để á bạn nhận x t va
í

thể những m u huyện nhỏ h họ
ễn h ặ bổ sung thêm h bà họ .

: ua t ểu ph m đó ần họ tập a ?
hông họ a ?

ì sa ?

ì sa ?

Từ đó họ s nh thêm hắ sâu bà họ .
- ố họ s nh òn lạ ủa lớp the
nó h ặ làm (

õ , nhận x t từng va , bổ sung " ên

hỉ, hành động, thá độ

như thế nà

h hay hơn đúng

hơn
Từ đó á em rút ra đượ

nh ngh ệm ứng x tr ng những tình huống

thể.
Quá trình đ ều h ển trò hơ sắm va :
-

á v ên phổ b ến tình huống.

- êu ầu họ s nh nhắ lạ tình huống, á va tr ng tình huống.
- Họ s nh xung ph ng sắm va (thêm trang ph

đơn g ản).

- Lờ nhận x t, g á v ên bổ sung thêm.
-

á v ên hốt:

Phân tí h rút ra bà họ gì ?
ỗ tình huống ần ứng x như thế nà ?

ua bà tập á em đã h ểu và b ết á h ứng x một số tình huống
thể về hủ đề: hăm só ông bà, ha mẹ Bây g ờ ô s hướng

n lớp mình

hơ trò hơ sắm va á em ó thí h hông ?
Tình huống 1: m đang ngồ họ , nếu em ủa em hạy và

hó vì ngã

b n quần á thì em s hành động như thế nà ?
- Trang ph : m b quần á xộ xệ h và ở á

h á ng à để anh hị

thay cho em.
Tình huống 2: h ều nay đ họ về, th y hị mình bị ốm nằm ở g ường,
em s ứng x như thế nà ?
- Trang ph : 2 ghế h họ s nh ngồ , gố , hăn đắp trên trán, ố
nướ .

20


Tôi hướng
sung h

n họ s nh hơ , h họ s nh ở ướ nhận x t, góp

á bạn, từ đó rút ra những

bổ

nh ngh ệm h r êng mình về á h ứng

x đố vớ anh hị em tr ng g a đình.
Lưu :

g à ra tôi ó thể h họ s nh sưu tầm những m u huyện về

hủ đề đã họ , sắm va tr ng những t ểu ph m đó để á bạn nhận x t va
ễn.
ua trò hơ , họ s nh hông những đượ phát tr ển về mặt trí tuệ, thể
h t, th m m và òn đượ hình thành nh ều ph m h t, hành v đạ đứ và
á

năng sống ần th ết h

á em.

21


PHẦN 3: KẾT QUẢ
ua v ệ thự h ện á b ện pháp trên, tô th y á em ó t ến bộ rõ rệt
a số á em đều ó

thứ tốt tr ng v ệ rèn luyện á

rõ qua những v ệ làm ở lớp
á em b ết vận

ng như ở nhà, tr ng v ệ g a t ếp bằng lờ nó ,

ng những lờ nó thân th ện và thự tế

Tr ng quá trình the
môn

năng, đượ thể h ện

õ

á

năng sống ủa họ s nh thể h ện qua

ạ đứ ở uố năm họ 2014-2015 và năm họ 2015-2016 (2 năm này

s số họ s nh đều là 22 họ s nh , ết quả như sau:

Thờ g an

Tổng

ó

năng

số họ

sống tốt

ó hình
thành

2013-2014
uố năm họ
2014-2015 (tuần 0

năng

sống

sinh
uố năm họ

năng sống
òn nh ều
hạn hế

SL

TL%

SL

TL%

SL

TL%

46

11

23,9

18

39,1

17

37

22

10

45,5

11

50

1

4,5

22

6

27,3

9

40,9

7

31,8

22

14

63,6

8

36,4

0

0

ầu năm họ
2015-2016
( ua họ 5 t ết ở
môn ạ đứ )

uố năm họ
2015-2016 (tuần 0

Từ bảng số l ệu trên h th y:
- ó 6 ,6
tăng 1 ,1

họ s nh ó

năng sống tốt, tăng 6,

s vớ năm họ 2014- 2015, tăng

,

s vớ đầu năm và

s vớ năm họ 201 -

2014.
- hông òn họ s nh

năng sống òn nh ều hạn hế.

22


hư vậy h áp
thông qua môn

thứ tốt tr ng v ệ rèn luyện á

năng, đượ thể h ện

ệ s nh h ạt hằng ngày trên lớp, á em b ết vận

thân th ện và thự tế, những lờ
b ết tự làm l y những ông v ệ
đạ đứ

năng sống h họ s nh

ạ đứ lớp , tôi nhận th y họ s nh đã có sự t ến bộ rõ rệt

a số á em đều ó
rõ qua:

ng đề tà và v ệ rèn

ng những lờ nó

hà , ảm ơn hay x n lỗ , b ết g ữ lờ hứa,
ủa mình, b ết ứng x phù hợp á hành v

đã trở thành thó quen đượ

á em vận

ng hằng ngày

ác em

r t hăng há phát b ểu tr ng t ết họ . Ph huynh họ s nh r t vu mừng ph n
hở vớ
Vớ

ết quả này ủa lớp
ết quả đạt đượ

hứng tỏ phần nà sáng

ến ủa tô đưa ra và áp

ng ó h ệu quả Th ết ngh , mỗ g á v ên tr ng trường đều áp
k ến này tr ng ông tá

hủ nh ệm ủa mình thì họ s nh s

ó

ng sáng
năng sống

tốt hơn Giúp cá em ó thể tự t n, hủ động hông bị quá ph thuộ và
ngườ lớn mà v n ó thể tự bả vệ mình, tự đem lạ lợ í h hính đáng, đ ều
ện thuận lợ

h bản thân mình rèn luyện, họ tập ph n đ u vươn lên đáp

ứng đượ ph ng trà th đua

ây ựng trường họ thân th ện, họ s nh tí h

ự

23


KẾT LUẬN
Rèn luyện

năng sống h họ s nh là một v ệ làm hết sứ

ủa xã hộ , á em hông hỉ b ết họ tốt về
luyện những

năng sống qua đó tạ

an t àn, tí h ự , vu vẻ.

h

ến thứ mà òn phả đượ tô

á em một mô trường lành mạnh,

ệ gá

năng sống ngay từ lớp nhỏ s rút

ngắn thờ g an để trang bị h

á em vốn

làm hành trang bướ và đờ

ì thế the tô để làm tốt v ệ rèn

h họ s nh thông qua môn ạ đứ lớp
ầu t ên tôi xá định nộ
họ

ạ đứ lớp 3.

ần th ết

ến thứ ,

năng, g á trị sống để
năng sống

như sau:

ung g á

năng sống h ệu quả và môn

hững bà tr ng hương trình

ạ đứ lớp 3 đượ

u

trú the 5 mố quan hệ ủa họ s nh vớ bản thân, g a đình, nhà trường, ộng
đồng và mô trường tự nh ên

ỗ nộ

há nhau, phù hợp vớ lứa tuổ
ung g á
vệ gá

ung bà đượ g á

á em

năng sống tr ng môn

từng

năng

hư vậy, v ệ xá định đúng nộ
ạ đứ đã g úp h tô định hướng

á em một á h phù hợp vớ đặ đ ểm tâm l lứa tuổ

ủa họ

s nh lớp 3.

T ếp the
qua á g ờ họ

ần rèn

năng sống h ệu quả qua á g ờ họ

ạ đứ , đã hình thành á

ạ đứ . Vì

năng ần th ết h

á h tự nh ên, nhẹ nhàng đượ hình thành á

á em một

năng ần th ết như: b ết g ữ

lờ hứa, b ết h a sẻ vu buồn ùng bạn, ó hả năng tự làm l y ông v ệ

ủa

mình, hành v ứng x phù hợp hu n mự tr ng á tình huống đơn g ản,
thể
á

g à b ết thự hành á hành v ùng á bạn một á h tự g á , tí h ự
ông v ệ gần g

vớ

á em tr ng uộ sống hàng ngày đó là vốn sống

ủa á em
ồng thờ tô
v ệ tí h hợp và

òn rèn

năng sống thự h ện á hành v đạ đứ qua

á môn họ như: T ếng

An t àn g a thông

ệt,

ạ đứ ,Tự nh ên và xã hộ ,

ua á môn này họ s nh đượ g á

và rèn một số

24


năng ơ bản ần th ết tr ng uộ sống hàng ngày như
năng g a t ếp,

năng hợp tá ,

năng phòng hống ta nạn thương tí h,…

Ngoài ra để thu hút họ s nh tí h ự tham g a và

á h ạt động ủa

t ết họ tô luôn hú trọng đến v ệ tạ sự hứng thú tr ng á g ờ họ nên đã
s

ng phương pháp trò hơ sắm va tr ng môn
năng sống nhằm đạt đượ
Từ thự t ễn vận

ết quả như m ng muốn.

ng “M t v i inh nghi m giá

ch học inh u m n Đạ
sinh đã góp phần nâng a

ạ đứ tí h hợp vớ g á

c

c

năng

3” và quá trình g ảng ạy, g á

h t lượng họ môn

họ

ạ đứ nói chung và giáo

năng sống h họ s nh nó r êng Tô ngh đề tà này ó thể áp
cho họ s nh lớp

ng

ng

ở trường T ểu họ Tân H à A nó r êng và á trường T ểu

họ trong Tỉnh Long An nói chung Từ đó s góp phần ùng á anh hị đồng
ngh ệp g á

năng sống h họ s nh ở trường T ểu họ ngày một tốt

hơn.

25