Kỹ thuật bảo vệ rừng

Võ Duy Khoa
2013

L ớp: QLNN & B ồi d ưỡng Ng ạch Ki ểm lâm Viên K1-

CHUYÊN ĐỀ 1:

KỶ THUẬT BẢO VỆ RỪNG
Câu hỏi 1: Trình bày các hành vi chặt phá rừng tại đ ịa ph ương ho ặc n ơi
công tác. Phân tích nguyên nhân dẫn đến chặt phá rừng và đề xuất biện pháp
giải quyết?
Câu hỏi 2: Anh (chị) hãy cho biết các loại cháy rừng và nguyên nhân cháy
rừng tại địa phương nơi công tác. Phân tích thực trạng và đề xuất bi ện pháp
PCCCR hiệu quả nhất tại đơn vị.
Câu hỏi 3: Anh (Chị) hãy liệt kê 3 loại sâu hại, 3 loại bệnh hại trên cây
rừng trên địa bàn công tác; Đề xuất biện pháp phòng tr ừ đ ối v ới t ừng lo ại sâu
bệnh?

Bài thực hành Số 2

GVHD: Vũ Thị Lan

1


Võ Duy Khoa
2013

L ớp: QLNN & B ồi d ưỡng Ng ạch Ki ểm lâm Viên K1-

Câu 1: Trình bày các hành vi chặt phá rừng tại địa phương hoặc nơi công tác.

Phân tích nguyên nhân dẫn đến chặt phá rừng và đề xu ất bi ện pháp gi ải
quyết?
Qua thực tế tình hình tại địa bàn Vườn quốc gia Núi Chúa quản lý trên 02
huyện trong những năm qua, Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Núi Chúa đã xác định
được vùng trọng điểm và các hành vi vi phạm phổ biến như sau:
- Lấn, chiếm rừng trái pháp luật: Cơi nới rẫy núi tại TK 138, 141 154, 145,
155
- Khai thác rừng trái phép: Khai thác gỗ, hầm than tại tiểu khu 138, 139
- Buôn bán, vận chuyển, kinh doanh trái phép lâm sản, đăc biệt là vùng giáp
ranh giữa tỉnh Khánh Hòa với Ninh Thuận.
Đối tượng là một số người dân tại địa phương và một số tại xã Cam Thịnh
Đông, Cam Lập - Cam Ranh – Khánh Hòa. Đối t ượng ph ần l ớn là dân trí th ấp,
không có nghề nghiệp ổn định, thiếu đất canh tác do nhà đông con,... là những
nguyên nhân chủ yếu chặ phá rừng ở đây.
* Biện pháp giải quyết:
- Tổ chức tuyên truyền, học tập, phổ biến, giáo dục pháp luật:
+ Hình thức tuyên truyền: Họp dân tuyên truyền phôí hợp với tuyên truyêǹ
PCCCR nhăm
̀ thực hiêṇ tôt́ nhiêm
̣ vụ PCCCR và BVR tại các điểm dân cư,
+ Đối tượng tuyên truyền: người dân trên địa bàn VQG, cać trường h ọc, các
điểm du lịch...
- Nắm bắt tình hình, kiểm tra, truy quét khu vực giáp ranh, vùng trọng điểm
phá rừng, khu vực thường xảy ra phá rừng, buôn bán, vận chuy ển lâm sản trái
phép.
- Đề xuất cơ quan chức năng rà soát và cấp đất canh tác, tạo việc làm ổn
định cho nhân dân địa phương sống ven rừng.
- Phối hợp với Ban Chỉ huy BVR & PCCCR của các xã, TP. Cam Ranh –
Khánh Hòa tuyên truyền vận động và tuần tra truy quét nh ằm tăng c ường tính răng
đe.

Câu 2: Anh (chị) hãy cho biết các loại cháy rừng và nguyên nhân cháy r ừng t ại
địa phương nơi công tác. Phân tích thực trạng và đề xu ất bi ện pháp PCCCR
hiệu quả nhất tại đơn vị.

Bài thực hành Số 2

GVHD: Vũ Thị Lan

2


L ớp: QLNN & B ồi d ưỡng Ng ạch Ki ểm lâm Viên K1-

Võ Duy Khoa
2013

* Khái niệm cháy rừng:
Cháy rừng là sự xuất hiện và lan truyền của những đám cháy trong rừng mà
không nằm trong sự kiểm soát của con người; gây lên những tổn thất nhiều m ặt
về tài nguyên, của cải và môi trường.
* Các loại cháy rừng tại nơi công tác:
- Cháy dưới tán rừng;
- Cháy tán rừng.
* Nguyên nhân:
- Về điều kiện tự nhiên: VQG Núi Chúa – Ninh Thuận là nơi có Nhiệt độ,

Gió cao nhất và Độ ẩm thấp nhất cả nước; Địa hình đồi núi dốc hiểm trở; Ki ểu
rừng lùn trên núi đá, rừng khô hạn.
- Về Kinh tế - xã hội:
+ Chủ yếu là do con người đốt nương làm rẫy, đốt th ảm c ỏ đ ể săn b ắt thú,

phế liệu chiến tranh, … gây cháy lan .

+ Lâm phần VQG Núi Chúa nằm trên 2 huyện Ninh Hải và Thuận Bắc có
tới 65% đồng bào dân tộc Răć Lây, Chăm sống gần rừng, ven rừng có tập quán s ản
xuất nương rẫy theo hinh
̀ thức du canh lam
̀ cho lực lượng Ki ểm lâm r ất khó qu ản
lý, kiêm
̉ soat.
́
* Thực trạng và giải pháp:
Theo số liệu cập nhập từ đầu mùa khô đến nay, trên lâm ph ần VQG Nuí
Chuá đã xảy ra 05 vụ cháy với tổng diện tích 5,3 ha, hiện trạng chủ y ếu là trảng
cỏ tranh, nuí đá (Ia,NDA) điạ baǹ xã Lợi Hai,
̉ Công Hai,
̉ Băć Sơn. Các v ụ cháy đ ều
được tổ chức cứu chữa kịp thời với tổng lực lượng tham gia ch ữa cháy là 152
người, loại cháy lướt trên mặt đất, mức độ thiệt hại không đáng kể.
Công tác tuyên truyền nội dung chưa phong phú, chưa được cải tiến, còn rập
khuôn nên chưa thu hut́ sự quan tâm cuả người dân, chưa thực sự nâng cao nhận
thức của người dân, nhất là các thôn đồng bào dân tộc it́ người.
Mức độ quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương cấp xã về công tác
QLBVR còn hạn chế, xem việc BVR là trách nhiệm của Kiểm lâm nên ch ưa phối
hợp với lực lượng Kiểm lâm để thực hiện công tác QLBVR tại địa phương.
Công tác tham mưu cho chính quyền địa phương cấp Xã còn chậm
Để PCCCR tốt nhất cần các biện pháp sau :
+ Biện pháp tổ chức - hành chính :

Bài thực hành Số 2

GVHD: Vũ Thị Lan

3


Võ Duy Khoa
2013

L ớp: QLNN & B ồi d ưỡng Ng ạch Ki ểm lâm Viên K1-

- Củng cố BCH-BVR&PCCCR VQG Nuí Chuá và 04 xã Công Hải, Lợi Hải,
Bắc Sơn, Vĩnh Hải.
- Củng cố 09 tổ chuyên trach
́ BVR&CCCR ở cać thôn, bản gồm Suối Giếng,
Xóm Đèn, Suối Đá, Kiền Kiền 2, Láng Me, Xóm B ằng, Thái An, Đá Hang, C ầu
Gẫy.
- Thanh
̀ lâp̣ 07 tổ trực PCCCR gồm Suối Giếng, Xóm Đèn, Suối Đá, Ki ền
Kiền 2, Láng Me, Xóm Bằng và Thái An.
- Phân công cać tram
̣ Kiêm
̉ lâm theo doĩ công tać PCCCR trên điạ baǹ quan̉ ly.́
- Tăng cường phối hợp triển khai nhiệm vụ PCCCR, giám sát, ki ểm tra, đôn
đốc việc thực hiện kiêm
̉ tra viêc̣ thực hiêṇ phương an,
́ nhiêm
̣ vụ PCCCR&CPR t ại
địa phương và cać Tô,̉ Đôi,
̣ Tram
̣ Kiêm

̉ lâm, cać Điêm
̉ trực PCCCR.
- Bố trí lực lượng trực PCCCR có thời gian và địa điểm rõ ràng, cụ thể.
+ Biện pháp tuyên truyền giáo dục:
- Thời gian tuyên truyền: Vào đầu mùa khô và trong các tháng cao điểm.
- Đối tượng tuyên truyền: Đa số các vụ cháy rừng đều do con người gây ra.
Do đo,́ để công tác PCCCR đạt hiệu quả cao, công tác tuyên truy ền trong dân là h ết
sức quan trọng. Việc tổ chức họp dân tuyên truyền các quy đinh
̣ của các cấp, các
ngành liên quan đến công tác QLBVR&PCCCR sẽ giúp cho bà con nhân dân hi ểu rõ
hơn nữa về tầm quan trọng của công tác QLBVR nói chung và công tác PCCCR nói
riêng. Đối tượng tuyên truyền chính là người dân trên địa bàn VQG, cać tr ường
học, các điểm du lịch...
- Nội dung tuyên truyền: Phổ biến đường lối, chủ trương, quan điểm, chính
sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về PCCCR và BVR, các văn b ản ch ỉ đ ạo c ủa
các cấp và hướng dẫn việc dùng lửa an toàn và tác h ại c ủa vi ệc m ất r ừng. Hướng
dẫn đồng bào quy trình kỹ thuật đốt nương làm rẫy, mô hình sản xu ất nông lâm
kết hợp…
- Họp dân tuyên truyền: phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức họp
dân vào đầu mùa khô và trong các tháng cao điểm để thu hut́ người dân tham gia
thực hiêṇ tôt́ nhiêm
̣ vụ PCCCR, BVR tại các điểm dân cư,
- Tuyên truyền truyền thanh: trong đầu mùa khô và các tháng cao điểm, kết
hợp với chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền bằng hệ th ống phát thanh
của địa phương để hộ dân trong vùng nắm bắt thông tin về cấp dự báo cháy rừng
và PCCCR, từ đó có biêṇ phaṕ BVR kịp thời.
+ Biện pháp lâm sinh:
Tại các tiểu khu có nhiều diện tích nương rẫy của đồng bào dân tôc̣ phân bố
gần với rừng tự nhiên (như TK141, 138, 167...), vào các tháng cuối mùa khô đ ầu

Bài thực hành Số 2

GVHD: Vũ Thị Lan

4


Võ Duy Khoa
2013

L ớp: QLNN & B ồi d ưỡng Ng ạch Ki ểm lâm Viên K1-

mùa mưa thì đồng bào thường đốt dọn râỹ chuẩn bị canh tac.
́ Vì vậy, V ườn quôć
gia Núi Chúa phaỉ có những hướng dẫn về kỹ thuật đốt nương làm rẫy: th ời gian
đốt vào chiều tối và lúc gió nhẹ; gom vật liệu cháy thành t ừng đông
́ nh ỏ riêng bi ệt
và đốt lần lượt từng đông
́ theo hướng ngược chiều gió; dọn sạch vật li ệu cháy
xung quanh rẫy nơi tiếp giáp với rừng tự nhiên để chông
́ cháy lan; tổ ch ức canh
trực suốt trong quá trình đốt; sau khi đốt xong phải tổ ch ức ki ểm tra và d ập t ắt
hoàn toàn những tàn lửa nhỏ còn lại mới ra về, đồng thời ký cam kết chấp hành các
quy định trong việc làm nương rẫy.
+ Tổ chức cảnh báo cháy rừng và phát hiện sớm các điểm cháy rừng:
- Thông tin cấp dự báo cháy rừng do BCH-BVR&PCCCR tỉnh cung c ấp b ằng
công văn hoặc bằng điện thoại. Khi tiếp nhận đ ược thông tin c ấp d ự báo cháy
rừng, văn phòng BCH-BVR&PCCCR VQG (thường trực là Hạt ki ểm lâm VQG) có
trách nhiệm sử dụng điện thoại thông báo đến các BCH-BVR&PCCCR c ấp xã, t ổ,
đội PCCCR, các trạm Kiểm lâm triển khai các biện pháp phòng chữa cháy r ừng

đúng lúc và có hiệu quả. Trong suốt mùa khô, các BCH-BVR&PCCCR xã, t ổ, đội
PCCCR, các trạm Kiểm lâm phải phân công bố trí lực l ượng canh phòng đ ảm b ảo
thời gian theo từng cấp cháy rừng, không cho người qua lại các khu vực trọng
điểm, tiếp nhận và xử lý thông tin cấp dự báo cháy rừng từ BCH-BVR&PCCCR
huyện (Hạt kiểm lâm VQG Núi Chúa).
- Khi phát hiện có cháy, người phat́ hiêṇ phải báo gấp về BCH gâǹ nhât́ để
tăng cường lực lượng, dụng cụ, phương tiện ngăn chặn kịp thời và dập tắt triệt để
đam
́ chay.
́
+ Xây dựng, sửa chữa, mua sắm các trang thiết bị, công trình ph ục v ụ công tać
PCCCR:
Đề nghị BCH-BVR&PCCCR tinh
̉ câṕ kinh phí sửa chữa 04 biển báo hiệu cấp
dự báo cháy rừng, 30 cây rựa, 20 đeǹ pin sac̣ nhăm
̀ phuc̣ vụ tôt́ cho công tać truyên
truyêǹ nâng cao nhân
̣ thức cho nhân dân và tham gia chữa chay
́ rừng.
Câu 3: Anh (Chị) hãy liệt kê 3 loại sâu hại, 3 loại bệnh hại trên cây rừng trên
địa bàn công tác; Đề xuất biện pháp phòng trừ đối với từng loại sâu bệnh?
* Ba loại sâu hại cây rừng:
- Sâu đục thân (Celosterna pollinosa sulphurea Heller): Loài sâu đục thân này
ngoài gây hại cây sao đen còn gây hại trên một số loài cây khác thuộc họ dầu.
=> Biện pháp phòng, trừ:
+ Bảo vệ tốt các cây trên thảm thực địa dưới tán rừng, nơi các loài thiên
địch của sâu hại rừng cư trú.

Bài thực hành Số 2

GVHD: Vũ Thị Lan

5


Võ Duy Khoa
2013

L ớp: QLNN & B ồi d ưỡng Ng ạch Ki ểm lâm Viên K1-

- Tiểu khu: 138, 146 Suối Giếng xã Công Hải;
- Tiểu khu: 145, 154 Kiền Kiền xã Lợi Hải;
2. Vùng đệm:
Tuyến đường Mỹ Thanh – Cam Lập - Bình Tiên và ngước lại
IV. Kế hoạch triển khai: 04 đợt/tháng, mỗi đợt từ 02 – 03 ngày
1. Thời gian:
Trong tháng, do Hạt lệnh điều động địa điểm truy quét.
2. Lực lượng tham gia truy quét: Mỗi đợt 13 người
- Tổ tuần tra truy quét lực lượng Kiểm lâm: 13 người;
- Các lực lượng phối hợp: 04 người ( nếu cần thiết ).
V. Dự toán kinh phí: Tổng dự toán kinh phí: 6.400.000 đồng
a. Hỗ trợ lực lượng tham gia truy quét:
13 người x 04 đợt x 03 ngày/đợt x 100.000 đồng/người/đợt = 5.200.000 đ
b. Nhiên liệu: ( xe Ô tô )
Khoán xăng dầu: 300.000 đồng/đợt x 04 đọt = 1.200.000 đồng
VI. Tổ chức thực hiện:
1. Lực lượng:
- Hạt Kiểm lâm sẽ sử dụng lệnh điều động cán bộ công chức các tổ, trạm,
sẽ bố trí đủ lực lượng theo yêu cầu cho mỗi đợt tuần tra truy quét;
- Khu vực tuần tra, truy quét do trạm nào quản lý thì trạm đó ch ủ công và

chịu trách nhiệm chính;
- Địa điểm tập kết lực lượng ( giữ bí mật tuyệt đối );
- Báo cáo kết quả sau đợt tuần tra truy quét cho hạt Kiểm lâm;
- Quyết toán kinh phí sau truy quét.
2. Phương tiện: Sử dụng xe ô tô của Hạt Kiểm lâm
3. Vũ khí quân dụng, công cụ hỗ trợ: Sử dụng súng AK, súng bắn hơi cay và
công cụ hỗ trợ khác của Hạt Kiểm lâm.
VII. Kiến nghị:

Bài thực hành Số 2

GVHD: Vũ Thị Lan

26


Võ Duy Khoa
2013

L ớp: QLNN & B ồi d ưỡng Ng ạch Ki ểm lâm Viên K1-

Đề nghị Vườn quốc gia Núi Chúa hỗ trợ kinh phí theo kế hoạch xây dựng
để tổ chức thực hiện đạt hiệu quả tốt.
Trên đây là kế hoạch tuần tra truy quét chống phá rừng tại vùng giáp ranh và
các điểm nóng trong tháng trên lâm phần Vườn quốc gia Núi Chúa và vùng đ ệm
của Hạt Kiểm lâm Vườn quốc gia Núi Chúa.
HẠT TRƯỞNG

Nơi nhận:
- Lãnh đạo Vườn QGNC ( b/c );

- Lãnh đạo Hạt KL;
- các tổ, trạm thuộc Hạt KL;
- Lưu VT, HKL.

Nguyễn Trọng Huynh

Hết

Bài thực hành Số 2

GVHD: Vũ Thị Lan

27