Trình bày các bước chiến lược tìm thông tin dược

THỰC HÀNH DƯỢC LÂM SÀNG
Slide - Nhóm I – Tổ 2
Trình bày các bước/ chiến lược tìm thông tin
để trả lời câu hỏi:
 Liều của các thuốc đã hợp lý chưa?
 Có tương tác thuốc nào không? Cách xử lý


Nguồn thông tin
Cấp 1
Xác định câu hỏi
• Nghiên
cứusự
lâm
thực
sàng
• Báo cáo khoa học
• Bài báo, tạp chí, …
Phân loại câu hỏi
thực sự

Phát triển chiến lược
tìm kiếm và tiến
hành tìm kiếm

Xác định thông tin về
người Cấp
đặt 2câu hỏi
• Mục lục các thông
tin
• Các bài tóm tắt của

nguồn thông tin
Các bước
tìm kiếm
thông tin

Cấp 3
Theo dõi
• Sách giáo khoa
• Sách hướng dẫn
điều trị
• Sách tham khảo
Lưu trữ

Soạn và cung cấp câu
trả lời
Đánh giá, phân tích,
tổng hợp thông tin


1. XÁC ĐỊNH THÔNG TIN VỀ NGƯỜI ĐẶT CÂU HỎI

Bác sĩ
kê đơn/ điều trị
Sử dụng ngôn ngữ và kiến thức chuyên môn
Dược sĩ phát
thuốc

Bệnh nhân

Sử dụng ngôn ngữ và kiến thức cơ bản, dễ

hiểu và đời thường

Chưa xác định
rõ

Sử dụng làm tài liệu tham khảo


2. XÁC ĐỊNH CÂU HỎI THỰC SỰ

Đây là câu hỏi liên
quan đến bệnh
nhân cụ thể

Câu hỏi thực sự
phải trả lời

- Nữ 67 tuổi, 57 kg
- Chẩn đoán: Viêm phổi mắc phải tại cộng đồng, suy thận, tăng
HA, nhồi máu cơ tim đã đặt cầu nối động mạch vành.
- Tiền sử
Câuhóa
hỏi định tính
- Chỉ số sinh
- Thuốc sử dụng
các thuốc
Mô vàhình
PS kê đơn.

Bệnh

nhân/
Tình
huống)
- (Liều
các thuốc
được
kê đơn
đã hợp lý chưa.
+ Tuổi
+ Bệnh lý kèm theo
+ Chức năng gan thận
+ Thời điểm dùng
- Tương tác giữa các thuốc đang sử dụng, các thuốc điều trị,
thực phẩm và bệnh mắc kèm,…
+ Tương tác thuốc – thuốc / thuốc-thức ăn

- Với thuốc thông thường có thể dùng kiến thức trả lời trực tiếp: liều
Paracetamol 500mg mỗi 4-6h, không quá 4g/ngày
- Vì sử dụng phối hợp nhiều thuốc và các bệnh lý mắc kèm, nên cần tìm
hiểu thông tin chính xác cho từng thuốc đối với tình trạng bệnh nhân


3. PHÂN LOẠI CÂU HỎI THỰC SỰ

- Loại câu hỏi về LIỀU:

Ta có thể tìm kiếm thông tin dựa vào các nguồn, tài liệu: Sách dược lý, Sách
dược lâm sàng, Drugs facts and comparisons, Dược thư quốc gia Việt Nam…

- Loại câu hỏi về TƯƠNG TÁC THUỐC:

Ta có thể tìm kiếm thông tin dựa vào các nguồn, tài liệu: Sách dược lý, Sách dược
lâm sàng, Trang Stabilis, Handbook on injectable Drugs, Drugs.com,…


4. PHÁT TRIỂN CHIẾN LƯỢC TÌM KIẾM VÀ TIẾN HÀNH TÌM KIẾM

Cấp 1

Cấp 2

Cấp 3

Bài báo cáo, nghiên cứu,
báo khoa học,…

Cập nhật
Cần kỹ năng
tìm thông tin,
đánh giá độ
tin cậy

Trang web Drugs.com,
Pubmed,…

Sách DLS, Dược lý,…

Dễ đọc
Tìm nhanh
Tính cập
nhật kém

 Thủ thuật tìm kiếm:
Từ khóa

Từ tiếng Anh

Các thuật toán
tìm kiếm

Trang web

• P: Bệnh nhân cao tuổi, suy thận
• S: Liều sử dụng và tương tác thuốc
• P: Old, the elderly,...
• S: Dose, Interaction.
•
•
•
•

Liều cho bệnh nhân suy thận
Tương tác thuốc-thuốc, thuốc-thức ăn
Drug interaction,...
Dose of drug,...

•
•
• ,...

Liều dùng
Tìm thông tin cấp 3: Dược thư quốc gia Việt Nam


Thông tin cấp 2: Trang web tin cậy


Thông tin cấp 1: Các bài nghiên cứu


Tương tác thuốc


 Cách xử lý:
- Dựa vào phác đồ chuẩn của bộ y tế
- Theo bệnh án của bệnh nhân, kinh nghiệm của
sĩ công bố quốc tế
-bác
Theo

Đưa ra cách giải
quyết


Các tài liệu tham khảo:
Sách
Dược thư quốc gia Việt Nam
Thuốc biệt dược và cách sử dụng thuốc
Mims drug reference

Vidal Việt Nam
…
Trang web






Canhgiacduoc.org.vn
…


5. ĐÁNH GIÁ, PHÂN TÍCH, TỔNG HỢP THÔNG TIN

- Từ nhiều nguồn thông tin tìm được, đánh giá đối chiếu các
thông tin để đảm bảo sự thống nhất.
- Tập hợp các thông tin, chọn lọc những thông tin có độ tin
cậy cao nhất, phân tích và đi đến kết luận.
- Lập danh sách, thống kê lại các thông tin theo bảng tham
khảo, dễ theo dõi.


6. SOẠN VÀ CUNG CẤP CÂU TRẢ LỜI
- Bằng miệng, văn bản hoặc cả hai.
7. LƯU TRỮ

Câu hỏi

Tài liệu tham khảo

Câu trả lời

- Lưu bằng văn bản
- Lưu trong máy tính

- Vai trò của dược sĩ
- Tra cứu trong tương lai
- Bằng chứng pháp lý


8. THEO DÕI
Mục đích:
- Cung cấp thêm bằng chứng xác minh tính hợp lý, đúng đắn của thông tin đã
đưa ra trước đó
- Cập nhật , xem xét những thay đổi liên quan đến thông tin và tình huống
Phương pháp:
- E-mail
- Văn bản
- Điện thoại


Tổng kết vấn đề
- Các tương tác thuốc có thể xảy ra trong quá trình sử dụng thuốc:
Thuốc

Thuốc

Tác hại

Ceftriaxon

Enoxaparin

Ramipril

Furosemid

Tăng tác dụng của thuốc chống đông máu
enoxaparin
Nguy cơ hạ huyết áp cấp tính, suy thận

Enoxaparin

Ramipril

Tăng độc tính của ramipril

Atenolol

Amlodipin

Nguy cơ hạ HA nặng

Atenolol

Furosemid

Có nguy cơ

Ceftriaxon

Furosemid

Tăng độc tính của furosemide, nguy cơ độc thận

Paracetamol

Enoxaparin

Tăng tác dụng của enoxaparin

Thuốc

Thức ăn

Ảnh hưởng

Atenolol

Nước Cam

Giảm sinh khả dụng của Atenolol

Ramipril

Thức ăn giàu K

Nguy cơ tăng K huyết ở người đang dùng ACE

Amlodipin

Nước ép bưởi

Tăng nồng độ Amlodipin/ máu


Thuốc

Thuốc

Tác hại

Ceftriaxon

Enoxaparin

Tăng tác dụng của thuốc chống đông máu
enoxaparin

Ceftriaxon

Furosemid

Tăng độc tính của furosemide, nguy cơ độc thận

Có thể chỉ sử dụng Moxifloxacin mà không cần thêm Ceftriaxon để
giảm các tương tác thuốc
Hoặc giảm liều các thuốc Enoxaparin, Furosemid

Thuốc

Liều dùng

Liều lưu ý cho bệnh nhân

Ceftriaxon

2g/lần/ngày, IV

Liều bình thường nếu Clcr >10
Nếu Clcr <10
không quá 2g/ ngày

Paracetamol

500mg, sốt> 380

10< Clcr <50: dùng 6h/ lần
Clcr <10: dùng 8h/ lần

Enoxaparin

40mg/lần/ngày,
tiêm dưới da

Clcr <30: 30mg/lần/ngày, tiêm dưới da

Atenolol

25mg/lần/ngày

Clcr <15: 25mg/lần/ngày
15
Ramipril

5mg/lần/ngày

10Clcr <10: giảm 25%-50% liều
Tăng huyết áp dùng đơn độc: khởi đầu 2.5mg 1
lần/ngày

Furosemid

20mg/lần/ngày

PO: 20-80mg
Cao huyết áp: 1/2 – 1 viên x 1 – 2 lần/ngày


Thuốc

Liều dùng

Liều lưu ý cho bệnh nhân

Moxifloxacin

400mg/lần/ngày,
truyền TM

Không cần điều chỉnh liều

Amlodipin

10mg/lần/ngày

Người cao tuổi THA: liều khởi đầu 2,5mg 1
lần/ngày

Tất cả các thuốc sử dụng đều nằm trong liều khuyến cáo cho bệnh nhân
suy thận, cao tuổi và tăng HA


Cách xử lý
Thay thế thuốc
Giảm các thuốc không cần thiết
Theo dõi chức năng Gan, Thận và điều chỉnh liều dùng
Chú ý thời gian bán thải của thuốc, điều chỉnh thời gian dùng
thuốc để tránh tương tác
Báo cáo bác sĩ điều trị về các vấn đề tương tác thuốc, các dấu hiệu
bất ổn