vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống (hóa học 11) NUÔI BA BA HOA DIỆT ốc bươu VÀNG”

Bài dự thi vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn

CUỘC THI VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN GIẢI QUYẾT CÁC
TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC

-

Sở giáo dục và Đào tạo thành phố Hà Nội
Phòng giáo dục và đào tạo Hà Nội
Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ
Địa chỉ: 560B – Quang Trung – Hà Đông – Hà Nội
Thông tin về học sinh: Nguyễn Thị Vân Anh
Lớp: 11 - Hóa 1

1. TÊN TÌNH HUỐNG:

Nguyễn Thị Vân Anh- Lớp 11 Hóa 1- Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ

1


Bài dự thi vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn

“NUÔI BA BA HOA DIỆT ỐC BƯƠU VÀNG”
2. MỤC TIÊU GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG:
Vận dụng kiến thức liên môn để áp dụng vào nuôi ba ba hoa đạt hiệu quả ,vừa
giúp nhà nông diệt ốc bươu vàng ,làm tăng năng xuất lúa,có thêm nguồn thu
nhập ,vừa bảo vệ môi trường (do ốc bị vứt bừa bãi ,chất thành đống).
3. TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC GIẢI
QUYẾT TÌNH HUỐNG:
Để nghiên cứu đề tài này, tôi đã áp dụng kiến thức của những môn học

sau để giải quyết việc “Nuôi ba ba hoa diệt ốc bươu vàng”:
-Về Toán học:
+ Đo diện tích ao bể
+ Đo độ sâu của nước
+ Ước lượng số ba ba có thể thả: Cỡ giống từ 50g-100g thả từ 10-15
con/1m2; cỡ giống 200g thả từ 4-7 con/1m2
+ Ước lượng lượng thức ăn cần thiết hàng ngày cho ba ba.
- Về sinh học:
+ Tập tính sống: Ba ba sống dưới nước là chính, có thể sống trên cạn. Ba ba
thở bằng phổi là chủ yếu nên thỉnh thoảng phải nhô lên mặt nước để hít thở không
khí. Ba ba lên khỏi mặt nước khi có nhu cầu di chuyển đẻ trứng, phơi lưng. Ba ba
thích sống nơi yên tĩnh, ít tiếng ồn, kín đáo.
+ Tập tính ăn: Ba ba ăn chủ yếu là động vật. Có thể dùng kiến thức về tập
tính động vật sống dưới nước nuôi xen ( các loại động vật không xương sống như
trùng chỉ, giun, các loại cá như cá tép nhỏ, cá mè, trôi trắm để dọn sạch ao và làm
thức ăn cho ba ba).
Nguyễn Thị Vân Anh- Lớp 11 Hóa 1- Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ

2


Bài dự thi vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn
+ Sinh trưởng: Ba ba lúc mới nở: Từ 3-6 gam/1con. Từ cỡ giống 100200g/1con, sau 6-8 tháng đạt cỡ 0,5->0,8kg/con.
+ Sinh sản: Ba ba hoa cỡ 0,5kg thì mới bắt đầu đẻ trứng. Thường đẻ vào
mùa mưa: Ban đêm bò lên bờ tìm chỗ kín đáo, có đất cát ẩm, tơi xốp bới tổ đẻ
trứng.
- Về vật lý: Nuôi ba ba hoa ở nơi có ánh nắng, xung quanh ao bể nên trồng cây tạo
bóng mát (Bầu, bí, mướp, …).
- Về công nghệ: Vỏ ốc phân hủy làm phân bón cho cây.
4+5. GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG VÀ THUYẾT MINH TIẾN

TRÌNH GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG:
* Chỗ ở của ba ba:
- Nuôi trong ao:
+ Diện tích: 100-600m2
+ Độ sâu: Từ 1 – 1,5m
+ Độ trong của nước: 30cm; đáy ao có lớp bùn dày từ 10-20 cm
+ Nước sạch, cấp thoát nước chủ động, yên tĩnh, gần nhà để dễ bảo vệ.
+ Quanh ao, vườn xây tường cao 0,7-0,8m, đỉnh tường có gờ gang rộng
10cm để ba ba khỏi đi mất. Khoảng cách giữa ao và tường bảo vệ tốt nhất để rộng
1m và trồng cây bóng mát. Bờ ao dốc thoải, hay bắc cầu, tạo 1-2 lối cho ba ba dễ
lên xuống phơi mình tắm nắng.
- Nuôi trong bể xi măng: Diện tích 10m 2. Nước sâu 0,6-1m. Có cống tràn (Miệng
cống ngăn bằng lưới sắt) để giữ mức nước cố định ở mức cao nhất, có cống tháo ở
đáy để bớt công bơm, tát nước. Quanh bể cũng nên để một khoảng đất trồng cây

Nguyễn Thị Vân Anh- Lớp 11 Hóa 1- Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ

3


Bài dự thi vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn
bóng mát, bắc cầu cho ba ba len xuống, thềm để ngập nước và thả kín bèo tây
(giúp ba ba có chỗ ẩn).
* Về chọn giống:
- Ba ba phân bố chủ yếu ở vùng nước ngọt thuộc đồng bằng sông Hồng

Ba ba hoa
- Cỡ giống: Tốt nhất là lớn hơn 100 gam/con.
- Khi chọn giống: Cần chọn những con khỏe (Khi lật ngửa có thể tự lật sấp lại
ngay), có ngoại hình hoàn chỉnh, không bị xây sát, chảy máu, không chọn ba ba bị

câu hay bị đánh điện vì loại này dễ bị thương hay bị liệt dễ chết.
- Giống được chọn nên đồng cỡ.

* Thả giống:
- Trước khi thả giống phải tẩy dọn ao bể.
Nguyễn Thị Vân Anh- Lớp 11 Hóa 1- Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ

4


Bài dự thi vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn
- Thả giống tốt nhất là vào khoảng tháng 2-3 dương lịch.
* Thức ăn:
- Bệ, máng đựng thức ăn cho ba ba đặt ổn định: Bệ được xây bằng gạch lát xi
măng, máng được đóng bằng gỗ có thành cao 5-10cm. Trong ao nên có từ 2-4 bệ
máng thức ăn, bể thì cần 1-2 máng. Bệ, máng chìm ngập sâu 20cm. Có thể dùng
mẹt, nia treo ngập nước 20cm.
- Thức ăn cho ba ba có 3 loại chủ yếu: Thức ăn động vật tươi sống, thức ăn động
vật khô, thức ăn công nghiệp. Nhưng phổ biến nhất là thức ăn động vật tươi sống.
Thức ăn tươi sống gồm động vật còn nguyên con, còn sống hoặc đã chết nhưng
thịt còn tươi như cá (cá mè trắng, cá tép, …); động vật giáp xác (tôm, cua); côn
trùng (giun đất, nhộng tằm).
Thay vì việc cho ba ba ăn những loài động vật không hẳn rẻ tiền đó, tại sao
chúng ta không tận dụng ốc bươu vàng- loài động vật ngoại lai hại lúa nhưng lại
giàu đạm, khoáng và sinh tố, đặc biệt lại có sẵn trong thiên nhiên làm nguồn thức
ăn chủ yếu cho ba ba?

Ốc bươu vàng
Thức ăn phải vừa miệng ba ba:

Nguyễn Thị Vân Anh- Lớp 11 Hóa 1- Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ

5


Bài dự thi vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn
+ Ba ba mới nở: Ăn động vật phù du (Thủy trần); giun nước (trùng chỉ);
giun quế
+ Ba ba giống mới bắt về: Ta có thể giã nhuyễn ốc bươu vàng cho ăn hoặc
cũng có thể tỉ mỉ hơn: Đem ốc bươu vàng đi luộc nhể lấy thịt, băm nhuyễn ra rồi
thả xuống cho ba ba ăn. Thỉnh thoảng có thể thay đổi thức ăn cho ba ba để tránh
nhàm chán: Cá hoặc giun đất, …
+ Ba ba đã lớn: 0,5 – 2kg; ta có thể bắt ốc bươu vàng con cho chúng ăn trực
tiếp.
Đối với phần cứng ba ba không ăn được: Vỏ ốc bươu vàng, ta có thể sử
dụng để chăn nuôi động vật trên bờ như gà vịt, .., hoặc cũng có thể tán nhỏ đem đi
đốt thành tro rồi dùng để làm phân bón rất tốt cho cây trồng.
- Ba ba mới nở ngày cho ăn từ 3-4 lần, ba ba giống từ 2- 3 lần, ba ba thịt và ba ba
bố mẹ từ 1-2 lần/ngày, lượng cho ăn buổi tối nhiều hơn buổi sáng.
- Lượng thức ăn cho ăn trong 01 ngày đêm là: Ba ba mới nở 15-16%, ba ba giống
10-12%, ba ba thịt và ba ba bố mẹ: 3-6% so với trọng lượng ba ba nuôi trong ao.
- Đối với các ao rộng, bể nuôi ba ba với mật độ thưa có thể kết hợp nuôi cá tép
nhỏ, cá mè, trôi, trắm, chép…cho ba ba tự bắt ăn dần, không nhất thiết phải cho ba
ba ăn hàng ngày. Dùng phân xanh, phân vô cơ để gây nuôi động , thực vật làm
thức ăn cho tép nhỏ, cá mè… hoặc có thể dùng các loại cám cho tép nhỏ, cá mè…
ăn trực tiếp.
- Trước khi cho ăn phải dọn sạch sàn bệ, máng cho ăn.
- Ở miền bắc, trước khi vào mùa đông cho ăn thức ăn giàu dinh dưỡng và có độ
béo cao như mỡ trâu, bò, …để ba ba tích lũy mỡ dùng trong mùa đông.
* Quản lý và chăm sóc: Sức đề kháng của ba ba khá mạnh trong quá trình nuôi ít

sinh bệnh, nhưng nếu quản lý không tốt thì sẽ vẫn bị bệnh.
Nguyễn Thị Vân Anh- Lớp 11 Hóa 1- Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ

6


Bài dự thi vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn
- Nơi ở cho ba ba phải đảm bảo yên tĩnh, hạn chế tháo nước, đánh bắt gây hoảng
sợ.
- Không để nước ao, bể bị bẩn, bị thối bản, có thể thả cá chép, diếc, trôi để làm
sạch ao.
- Vào mùa đông (tháng 12- tháng 3 năm sau) ngoài biện pháp cho ăn tích cực, cần
có biện pháp chống rét: Dâng cao mực nước hay thả bèo tây 1/2 diện tích ao bể.
* Thu hoạch:
- Có thể xuống ao, bể mò bắt, kéo lưới, cất vó khi muốn thu tỉa.
- Thu toàn bộ: Tháo cạn tát ao để bắt.
- Mùa thu hoạch chủ yếu vào tháng 11 -12 và tháng 1 dương lịch, mùa này nhiệt
độ thấp, tỉ lệ ba ba sống cao.
6. Ý NGHĨA CỦA VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG:
Các biện pháp trên đều được lấy từ những kinh nghiệm đời sống và những
kiến thức đã học. Ví dụ như: Vỏ ốc đem đốt tạo thành tro dùng để làm phân bón
rất tốt cho cây trồng. Phương pháp này dựa trên cơ sở môn công nghệ: Khi xác
động thực vật phân hủy sé góp phần làm tăng nguồn dinh dưỡng cho đất, giúp tăng
năng suất cây trồng. Đây là có thể làm một cách rất dễ làm phân bón cho cây
nhưng không phải ai cũng biết áp dụng. Trong thực tế, hầu như chúng ta chỉ biết
vứt xác ốc bươu vàng thành đống hoặc vứt dải dác, gây ô nhiễm môi trường mà
không biết dùng tro của chúng làm phân bón cho cây thay thế các loại phân bón có
sẵn. Sức đề kháng của ba ba khá mạnh, trong quá trình nuôi ít sinh bệnh. Nuôi ba
ba vừa giúp nhà nông diệt ốc bươu vàng, bảo vệ môi trường, làm tăng năng suất
lúa, vừa có thêm nguồn thu nhập ổn định đời sống.

Nguyễn Thị Vân Anh- Lớp 11 Hóa 1- Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ

7


Bài dự thi vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề thực tiễn
Trên đây là một số học hỏi của bản thân tôi về tự nhiên và những hiểu biết
dựa trên những gì đã được học. Mong rằng các biện pháp này sẽ được áp dụng
trong thực tế giúp người nông dân có thêm một số kinh nghiệm làm giàu tăng kinh
tế gia đình.

Hà Nội, ngày 29/10/2014
Người viết đề tài

Nguyễn Thị Vân Anh

Nguyễn Thị Vân Anh- Lớp 11 Hóa 1- Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ

8