Đề tài:
Kết hợp phần mềm Powerpoint và Violet trong thiết kế giáo án
điện tử
A. Đặt vấn đề
I. Cơ sở khoa học
Việc đa công nghệ thông tin vào hoạt động giảng dạy trong nhà trờng nói chung
đang đợc sự quan tâm đăc biệt của ngành giáo dục. Thực tế đó đòi hỏi cần phải nhanh
chóng nâng cao chất lợng giảng dạy bằng cách phát huy những u thế của lĩnh vực
CNTT, phải biết tận dụng nó, biến nó thành công cụ hiệu quả phục vụ cho sự nghiệp
giáo dục.Việc đa CNTT vào giảng dạy những năm gần đây đã chứng minh, công nghệ
tin học đem lại hiệu quả rất lớn trong quá trình dạy học, làm thay đổi nội dung, phơng
pháp dạy học. CNTT là phơng tiện để tiến tới xã hội học tập. Mặt khác, giáo dục và
đào tạo đóng vai trò quan trọng thúc đẩy sự phát triển của CNTT thông qua việc cung
cấp nguồn nhân lực cho CNTT. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng yêu cầu đẩy mạnh ứng
dụng CNTT trong giáo dục đào tạo ở tất cả các cấp học, bậc học, ngành học theo h ớng
dẫn học CNTT nh là một công cụ hỗ trợ đắc lực nhất cho đổi mới phơng pháp dạy học
ở các môn.
II. Tính cần thiết của sáng kiến kinh nghiệm
Sử dụng phần mềm trong hoạt động dạy học cũng là một yêu cầu trong đổi mới
phơng pháp dạy học nhằm tích cực hoá các hoạt động của học sinh với sự trợ giúp của
các phơng tiện dạy học hiện đại.
ở nhà trờng THCS công nghệ thông tin đã đợc sử dụng vào hầu hết các bộ môn
nh: toán, lí, hóa, văn, sử...với các phần mềm: Paintbrush, Autocad, VCD Cutter,
Proshow, Powerpoint, Violet. Tuy nhiên, trong quá trình ứng dụng CNTT - nhất là đối
với việc thiết kế giáo án điện tử - vẫn còn gặp không ít những khó khăn nh: Việc thiết
kế bài giảng một cách công phu bằng các dẫn chứng sống động trên các slide là một
điều không phải dễ dàng với nhiều giáo viên. Để có một bài giảng nh thế đòi hỏi phải
mất nhiều thời gian chuẩn bị trong khi cha phải giáo viên nào cũng thành thạo vi tính.
Số tiết thực dạy của mỗi giáo viên trong tuần là khá lớn, trang thiết bị còn thiếu nên
giáo viên còn ngại áp dụng CNTT vào công tác chuyên môn nghiệp vụ. Mặt khác một
số giáo viên bớc đầu làm quen với việc soạn giảng bằng giáo án điện tử nên cha có
§Ị tµi:
KÕt hỵp phÇn mỊm Powerpoint vµ Violet trong thiÕt kÕ gi¸o ¸n
®iƯn tư”
nh÷ng kinh nghiƯm xư lÝ sao cho bµi gi¶ng tèt nhÊt, tèn Ýt thêi gian mµ hiƯu qu¶ cao.
V× nh÷ng khã kh¨n trªn mµ viƯc sư dơng gi¸o ¸n ®iƯn tư trong d¹y häc cßn h¹n chÕ.
ChÝnh v× thÕ, trong ®Ị tµi nµy t«i xin tr×nh bµy mét biƯn ph¸p nhá nh»m thiÕt kÕ mét
gi¸o ¸n ®iƯn tư cã hiƯu qu¶ mµ ®ì tèn thêi gian b»ng viƯc kÕt hỵp phÇn mỊm
Powerpoint vµ Violet trong thiÕt kÕ mét gi¸o ¸n ®iƯn tư. §©y lµ mét c«ng viƯc dƠ
dµng vµ mang l¹i nhiỊu tiƯn Ých cho gi¸o viªn võa tiÕt kiƯm thêi gian kiƯm ®ỵc thêi
gian c«ng søc cho gi¸o viªn.
III. Mơc ®Ých
N¨m häc 2007 – 2008 t«i ®· sư dơng phÇn mỊm Violet, Powerpoint ®Ĩ
thiÕt kÕ gi¸o ¸n ®iƯn tư vµ ®· cã ®¹t ®ỵc kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Microsoft PowerPoint lµ
mét phÇn mỊm tr×nh diƠn gióp cho c¸c gi¸o viªn cã thĨ tù x©y dùng ®ỵc c¸c gi¸o ¸n
®iƯn tư theo ý tëng cđa m×nh mét c¸ch nhanh chãng, dƠ dµng. Víi phÇn mỊm nµy cho
phÐp c¸c gi¸o viªnt¹o ra c¸c bµi gi¶ng, thĨhiƯn c¸c bµi gi¶ng mét c¸ch linh ho¹t nhÞp
nhµng. ®Ỉc biƯt ®iĨm m¹nh cđa phÇn mỊm nµy lµ cho phÐp liªn kÕt víi tÊt c¶ c¸c ch-
¬ng tr×nh ®ỵc t¹o ra tõ c¸c c«ng cơ t¹o bµi gi¶ng kh¸c.§ång thêi phÇn mỊm cho phÐp
t¹o ra c¸c bµi gi¶ng cã ©m thanh, h×nh ¶nh, chun ®éng vµ t¬ng t¸c víi c¸c hiƯu øng
hÕt søc phong phó... Nhê vËy th«ng qua phÇn mỊm bµi gi¶ng nµy gi¸o viªn hoµn toµn
cã thĨ t¹o ra ®ỵc c¸c gi¸o ¸n theo ý tëng cđa m×nh.
Ngoài ra để có một bài giảng điện tử hoàn thiện thì ta cần phải có thêm một
số phần mềm hỗ trợ khác như Violet, SketchPad, Math type….
Violet lµ phÇn mỊm c«ng cơ gióp cho gi¸o viªn cã thĨ tù x©y dùng ®ỵc c¸c bµi
gi¶ng trªn m¸y tÝnh mét c¸ch nhanh chãng vµ hiƯu qu¶. Violet rÊt chó träng trong viƯc
t¹o ra c¸c bµi gi¶ng cã ©m thanh, h×nh ¶nh, chun ®éng vµ t¬ng t¸c...phï hỵp víi mäi
®èi tỵng häc sinh.
Violet cã giao diƯn ®ỵc thiÕt kÕ trùc quan vµ dƠ dïng, ng«n ng÷ giao tiÕp vµ
phÇn phơ trỵ ®Ịu b»ng tiÕng ViƯt, nªn rÊt phï hỵp víi gi¸o viªn kh«ng giái tin häc vµ
ngo¹i ng÷. Violet cho phÐp nhËp c¸c d÷ liƯu v¨n b¶n, c«ng thøc, c¸c file d÷ liƯu
multimedia (h×nh ¶nh, mµu s¾c, ©m thanh, phim, ho¹t h×nh Flash...), sau ®ã l¾p ghÐp
c¸c d÷ liƯu, s¾p xÕp thø tù, c¨n chØnh h×nh ¶nh, t¹o c¸c hiƯu øng chun ®éng vµ biÕn
®ỉi, thùc hiƯn c¸c t¬ng t¸c víi ngêi dïng. Víi nh÷ng tÝnh n¨ng trªn khi thĨ hiƯn bµi
Đề tài:
Kết hợp phần mềm Powerpoint và Violet trong thiết kế giáo án
điện tử
giảng đợc thiết kế với phần mềm này, giờ học sẽ trở nên sống động, thu hút sự chú ý
của học sinh vào bài dạy. Đây cũng là cơ sở để học sinh phát huy tính độc lập, tự giác,
tích cực trong học tập.
Mỗi phần mềm đều có những u điểm của mình, nếu kết hợp đợc hai phần mềm
đó với nhau thì rất có hiệu quả. Từ suy nghĩ trên với việc đợc tham gia tập huấn các
lớp bồi dỡng tin học tôi đã sử dụng thành thạo và kết hợp một số phần mềm tiện ích
trong việc thiết kế giáo án điện tử phục vụ cho công tác chuyên môn của mình. Cách
làm đó còn có tác dụng thực sự cho việc nâng cao chất lợng giảng dạy và học tập ở
nhà trờng THCS.
IV. Đối t ợng, phạm vi, kế hoạch nghiên cứu
Violet và Powerpoint là phần mềm công cụ giúp cho giáo viên có thể tự xây
dựng đợc các bài giảng trên máy tính một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Với đề tài này, tôi không có tham vọng viết tất cả các công dụng của phần mềm
trong thiết kế giáo án điện tử. Từ thực tế những việc đã làm đợc tôi mạnh dạn đa ra
những ý kiến để đồng nghiệp trao đổi bàn bạc, rút ra kinh ngiệm và vận dụng một cách
có hiệu quả các phơng tiện hiện đại vào công tác chuyên môn nghiệp vụ. Đó chính là
lí do tôi chọn đề tài: Kết hợp phần mềm Powerpoint và Violet trong thiết kế giáo
án điện tử
Đề tài này đợc tôi thử nghiệm và thực hành trong chơng trình ngữ văn lớp 8 trờng
THCS Đông Mĩ năm học 2007 - 2008
Đề tài:
Kết hợp phần mềm Powerpoint và Violet trong thiết kế giáo án
điện tử
B. Nội dung
I. Cơ sở lý luận
Nh tôi đã trình bày ở trên, sử dụng phần mềm và kết hợp các phần mềm tiện ích
vào thiết kế giáo án điện tử là phơng pháp dạy học mới cần đợc ứng dụng để đem lại
kết quả tốt nhất trong việc dạy và học. Đó còn là một cách tiếp cận công nghệ thông
tin phát huy tính tích cực, chủ động, mạnh dạn tiếp thu và sử dụng tin học trong nhà tr-
ờng của cả giáo viên và học sinh.
II. Thực trạng vấn đề
Trớc đây, trong các tiết dạy ngữ văn, tôi đã sử dụng phần mềm Powerpoint và
Violet để thiết kế bài giảng nhng thờng sử dụng độc lập với nhau. Thực tế trong quá
trình soạn giảng để có thể rút ngắn thời gian soạn bài thì việc kết hợp những phần
mềm tiện ích rất có lợi. đặc biệt là việc sử dụng những tính năng u việt của các phần
mềm để kết hợp với nhau. Powerpoint cho phép thiết kế các dạng bài tập phong phú,
còn Violet lại cho phép sử dụng nhiều mẫu bài tập chuẩn thờng đợc sử dụng trong
sách giáo khoa và sách bài tập nh:
+ Bài tập trắc nghiệm, gồm có các loại: một đáp án đúng, nhiều đáp
án đúng, câu hỏi ghép đôi, chọn đúng/ sai,...
+ Bài tập ô chữ: học sinh phải trả lời các ô chữ hàng ngang để tìm ra
ô chữ hàng dọc.
+ Bài tập kéo thả chữ/ kéo thả hình ảnh: học sinh phải kéo thả các
đối tợng này vào đúng những vị trí đợc qui định trớc trên một hình ảnh hoặc
một đoạn văn bản. Bài tập này còn có thể thể hiện dới dạng bài tập điền
khuyết hoặc ẩn/ hiện.
Ngoài ra Violet còn hỗ trợ sử dụng rất nhiều các module cho từng môn học, giáo
viên có thể tạo đợc những trang bài giảng chuyên nghiệp một cách dễ dàng:
+ Vẽ đồ thị hàm số
+ Vẽ hình học
+ Ngôn ngữ lập trình mô phỏng
Đề tài:
Kết hợp phần mềm Powerpoint và Violet trong thiết kế giáo án
điện tử
Sau khi soạn thảo xong bài giảng trên phần mềm Powerpoint ta có thể nhúng
Violet vào Powerpoint một cách dễ dàng.
Việc sử dụng phơng tiện hiện đại một cách hợp lý, khoa học và rút ngắn khoảng
cách giữa lý thuyết với thực hành và làm cho quá trình nhận thức của học sinh đợc cụ
thể hơn. Các em lĩnh hội tri thức một cách đầy đủ chính xác hơn đồng thời củng cố,
mở rộng, khắc sâu và nâng cao kiến thức cơ bản cho các em.
III. Kinh nghiệm Kết hợp phần mềm Powerpoint và Violet trong thiết kế giáo
án điện tử
III.1. Các bớc tiến hành:
Để kết hợp các phần mềm Powerpoint và Violet trong thiết kế một giáo án điện tử, ta
có thể tiến hành các bớc nh sau:
Bớc 1: Mở chơng trình Violet soạn các nội dung cần nhúng vào Powerpoint.
(Ta có thể soạn sẵn các mẫu bài tập để sử dụng cho từng phân môn, từng bài
Tạm gọi là ngân hàng bài tập
Bớc 2: Mở chơng trình Powerpoint soạn giáo án nội dung bài dạy.
Bớc 3: Nhúng Violet vào Powerpoint.
Bớc 4: Đóng gói và lu giáo án (hoàn thành soàn một bài giáo án điện tử)
Ví dụ:
Bớc 1: Mở chơng trình Violet soạn các nội dung cần nhúng vào Powerpoint.
*Sử dụng kiểu bài tập điền khuyết để kiểm tra lý thuyết.
Ví dụ: Hãy chọn từ, cụm từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong câu sau:
Văn bản thuyết minh là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống
nhằm cung cấp ................về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân ... của các
hiện tợng và sự vật trong tự nhiên, xã hội bằng trình bày,
giới thiệu, giải thích.
Tri thức trong văn bản thuyết minh đòi hỏi khách quan,......................, hữu ích
cho con ngời,.