Bài giảng việt bắc phần 2 thầy phạm hữu cường

Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - C: Môn Ng v n (Th y Ph m H u C

ng)

Vi t B c – T H u

VI T B C (PH N 2)
Giáo viên: PH M H U C
NG
TÀI LI U BÀI GI NG
ây là tài li u đi kèm v i bài gi ng Vi t B c (Ph n 2) thu c khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN-C: Môn Ng v n
(Th y Ph m H u C

ng) t i website Hocmai.vn.

I. TR NG TÂM KI N TH C VÀ PH M VI RA
:
1. Hoàn c nh sáng tác, nh ng bi u hi n c a tính dân t c trong n i dung và hình th c c a bài th .
2. Giá tr , ý ngh a c a l i x ng hô “mình-ta”, hình th c đ i đáp dân gian và th th l c bát trong bài th .
3. C m nh n đ c các đo n th tiêu bi u.
4. N i nh “nh ng hoa cùng ng i và v đ p c a b c tranh t bình qua b n mùa đ c đáo.
5. Nét n đ nh và bi n đ i trong n i dung và hình th c c a th T H u, c ng nh phong cách ngh thu t c a
nhà th .
6. Phong v dân gian trong bài th Vi t B c (Có th so sánh v i T ng t c a Nguy n Bính)
7. Tình c m đ i v i đ t n c và nhân dân, ân tình ân ngh a v i Cách m ng và kháng chi n trong bài th (Có
th so sánh v i Bên kia sông u ng c a Hoàng C m, t n c c a Nguy n ình Thi, Ti ng hát con tàu c a
Ch Lan Viên, trích đo n t n c trong M t đ ng khát v ng c a Nguy n Khoa i m…)
8. Th th l c bát trong Vi t B c c a T H u (Có th so sánh v i T ng t c a Nguy n Bính)
II. KI N TH C C B N:
o n th : “Mình đi có nh nh ng ngày…Tân Trào, H ng Thái, mái đình, cây đa”

Nh c đ n T H u thì ai c ng bi t ông là m t trong nh ng nhà th tr tình Cách M ng hàng đ u c a n n v n
h c Vi t Nam. Th T H u là ti ng th c a l s ng l n, tình c m l n, ni m vui l n c a con ng i Cách
m ng và cu c s ng Cách M ng. Bài “Vi t B c” là đ nh cao trong s nghi p sáng tác th c a T H u nói
riêng, c a th kháng chi n ch ng Pháp nói chung.Có th nói, “Vi t B c” là khúc tình ca và c ng là khúc
hùng ca, th hi n ân tình sâu n ng, th y chung c a nhà th đ i v i c n c đ a Cách M ng c n c. i u này
càng đ c kh c h a rõ nét h n trong kh th :
Mình đi,có nh nh ng ngày
.
Tân Trào, H ng Thái, mái đình, cây đa?”
Vi t B c” là tác ph m tr ng thiên,dài 150 dòng,đ c T H u vi t vào tháng 10/1954 khi Trung ng
ng và chính ph , Bác H và cán b t giã “Th đô gió ngàn” đ v v i “Th đô hoa vàng n ng Ba ình”
.Bao trùm đo n th là m t ni m hoài ni m nh th ng v nh ng n m tháng chi n khu Vi t B c, là n i
nh da di t, tâm tr ng bâng khuâng, l u luy n c a k
ng i đi – ng i mi n ng c và ng i đi kháng
chi n.
M đ u đo n th là hàng lo t câu h i r t ng t ngào:
Mình đi, có nh nh ng ngày
M a ngu n su i l , nh ng mây cùng m a
Mình v , có nh chi n khu
Mi ng c m ch m mu i, m i thù n ng vai”
kh th , xu t hi n m t lo t c m t “có nh ”, đi u này g i cho ta c m nh n đ c tâm tr ng c a ng i l i
– m t tâm tr ng quan tâm, lo l ng không bi t: “Cán B v xuôi, Cán B có còn nh chi n khu VB n a
không ?”.
cho VB h i là vì nhà th mu n kh i g i l i nh ng ngày kháng chi n gian kh . Nh thiên
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 1 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - C: Môn Ng v n (Th y Ph m H u C

ng)

Vi t B c – T H u

nhiên VB “m a ngu n su i l , nh ng mây cùng mù” , câu th đã đ c t đ c c nh thiên nhiên hoang s ,
th i ti t kh c nghi t n i núi r ng VB, tuy khung c nh có chút m đ m nh ng v n mang đ m ch t tr tình,
th m ng, phóng khoáng và hùng v . Ngoài vi c ph i đ i m t v i s kh c nghi t,khó kh n c a thiên nhiên,
“mình và ta” còn ph i đ i di n v i cu c s ng thi u th n,đ y gian kh “mi ng c m ch m mu i”. Hình nh
hoán d “m i thù n ng vai”, g i liên t ng đ n “m i thù” sâu n ng c a nhân dân đ i v i nh ng k c p
n c, nh ng k đan tâm bán n c ta cho gi c.
ng th còn là l i nh c nh kín đáo c a ng i l i v m t
th i r t đ i t hào, “mình và ta” đã cùng sát cánh bên nhau, cùng nhau tiêu đi t k thù chung, giành l i đ c
l p t do và đem đ n cho nhân dân cu c s ng h nh phúc, m no. Ng thu t ti u đ i k t h p v i cách ng t
nh p 2/2/2 - 4/4 đ u đ n khi n cho câu th tr nên nh p nhàng, cân đ i, l i th càng thêm tha thi t.
Ti p m ch c m xúc, v n là nh ng l i h i c a VB nh ng n ch a trong v n th l i là l i b c b ch tâm s c a
ng i l i, bày t tình c m l u luy n v i cán b v xuôi:
Mình v , r ng núi nh ai
Trám bùi đ r ng, m ng mai đ già”
T H u đã s d ng bi n pháp hoán d “r ng núi nh ai” – “r ng núi” chính là hình nh ng i l i, còn đ i
t “ai” là ch ng i cán b v xuôi – nh m nh m m nh tình c m th m thi t và n i nh da di t c a nhân dân
VB đ i v i nh ng ng i kháng chi n, v i ng và chính ph …Thiên nhiên và con ng i VB nh cán b v
xuôi nhi u đ n m c “trám bùi đ r ng, m ng mai đ già” – “trám bùi và m ng mai” là hai món n th ng
nh t c a b đ i, c a cán b kháng chi n; đ ng th i c ng là “đ c s n” c a thiên nhiên VB. “Mình v ” khi n
núi r ng VB b ng tr nên tr ng v ng, bu n bã đ n l th ng, ngay c khi “trám bùi – m ng mai” mà c ng
không ai thu hái. Ng i l i đã b c l tình c m c a mình th t chân thành và tha thi t.
Nhân dân VB v n ti p t c h i, nh ng đo n th này l i h i đ c nh n m nh h n, th hi n c th và rõ ràng
h n: “Cán B v xuôi có nh c nh v t VB, con ng i VB, nh nh ng n m tháng cùng nhau kháng chi n
hay không ?”

Mình đi, có nh nh ng nhà
H t hiu lau xám, đ m đà lòng son
Mình v , có nh núi non
Nh khi kháng Nh t, thu còn Vi t Minh.”
C m t “nh nh ng nhà” – bi n pháp hoán d - g i cho ta c m nh n đ c tâm tr ng lo l ng không bi t
r ng: Cán b có nh nh ng ng i dân VB hay không ?Ch nhân dân VB nh cán b nhi u l m,nh đ n n i
”h t hiu lau xám”.T láy “h t hiu” k t h p v i hình nh đ c tr ng c a thiên nhiên VB “lau xám” càng làm
n i b t h n khung c nh hoang v ng,đ n s , im l ng n i núi r ng. Nh ng đ i l p v i khung c nh y là “t m
lòng son”, t m lòng m áp và chân thành c a con ng i VB. Ngoài ra, nhân dân VB còn mu n bi t thêm
r ng: Cán b v xuôi có nh “núi non”, nh thiên nhiên VB hùng v hay không? Có nh kho ng th i gian
cùng nhau “kháng Nh t”, “thu còn làm Vi t Minh” hay không? Chính ngh a tình c a đ ng bào VB đ i v i
b đ i, v i Cách M ng; s đ ng c m cùng san s m i gian kh , ni m vui, cùng gánh vác nhi m v n ng n ,
khó kh n làm cho VB – quê h ng c a Cách M ng, c i ngu n nuôi d ng cho Cách M ng – càng thêm
ng i sáng trong tâm trí nhà th nói riêng av2 trong lòng ng i đ c nói chung.
K t l i đo n th là n i nh v nh ng đ a danh l ch s :
Mình đi, mình có nh mình
Tân Trào, H ng Thái, mái đình, cây đa.”
Ch v i hai câu th ,nh ng tác gi đã g i g m r t nhi u tình c m, n ch a r t nhi u đi u; đ c bi t là câu
th sáu ch có đ n ba t “mình” quy n vào nhau nghe th t tha thi t và chân thành. T “mình” th nh t và
th hai đ c dùng đ ch ng i cán b v xuôi, còn t “mình” th ba ta có th hi u theo nhi u cách.M u
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 2 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - C: Môn Ng v n (Th y Ph m H u C

ng)

Vi t B c – T H u

hi u theo ngh a r ng, “mình” là VB – đ i t nhân x ng ngôi th hai – thì câu th mang hàm ý: Cán b v
xuôi, v Hà N i không bi t cán b có còn nh đ n nhân dân VB, nh đ n ng i l i không?”. ngh a h p
h n, “mình” chính là cán b v xuôi – đ i t nhân x ng ngôi th nh t – khi n cho câu th đ c hi u theo
m t ngh a khác: Cán b v xuôi, cán b có nh chính mình hay không? Có còn nh đ n quá kh c a b n
thân, nh nh ng n m tháng chi n đ u gian kh vì lí t ng cao đ p,vì đ c l p t do c a dân t c hay không?”.
V i cách hi u th hai này, ng i l i đã đ t ra m t v n đ có tính th i s , s r ng m i ng i s ng quên
trên chi n th ng, quên đi quá kh hào hùng c a mình, th m chí s ph n b i l i lí t ng cao đ p c a b n
thân. Nhà th T H u đã hình dung tr c đ c di n bi n tâm lý c a con ng i sau chi n th ng, đây qu là
câu th mang tính tr u t ng và tri t lý sâu s c.
Tân Trào, H ng Thái, mái đình, cây đa.”
câu th cu i trong kh ba, ng i l i nh c đ n hai đ a danh n i ti ng g n li n v i hai s ki n quan tr ng
đã t ng di n ra VB. a đi m th nh t: s ki n “cây đa Tân Trào” (12/1944), đây là n i đ i VN tuyên
truy n gi i phóng quân làm l xu t phát, lúc đ u ch v i m y ch c thành viên nh ng sau đó tr thành đ i
quân VN- l c l ng ch ch t đã làm nên chi n th ng ngày hôm nay. CÒn đ a đi m th hai là t i đình “H ng
Thái” n i Bác đã ch trì cu c h p (8/1945) quy t đ nh làm cu c CMT8; chính nh quy t đ nh sáng su t này
mà cu c kháng chi n ch ng Pháp đã thành công vang d i,có th giành l i đ c l p t do cho n c nhà. T
H u l ng hai đ a danh l ch s vào trong câu th nh m nh n m nh câu h i c a ng i l i, đ ng th i còn là
l i nh c nh nh nhàng: Không bi t r ng cán b v xuôi có còn nh r ng VB chính là cái nôi c a CM, là
ngu n nuôi d ng Cách M ng hay không? Và li u r ng cán b v xuôi có còn th y chung, g n bó v i VB
nh x a không hay là đã thay lòng đ i d ?”
Ch v i 12 câu th trong kh 3 c a bài VB, T H u đã đ a ta vào th gi i c a hoài ni m và k ni m, vào
m t th gi i êm ái,ng t ngào, du d ng c a tình ngh a Cách M ng. Cái hay nh t trong kh th chính là Tó
H u đã s d ng r t khéo léo và đ c s c hai c m t đ i l p “mình đi – mình v ”.Thông th ng, đi và v là
ch hai h ng trái ng c nhau, nh ng trong kh th này thì “mình đi – mình v ” đ u ch m t h ng là v
xuôi,v Hà N i.V i l i đi p c u trúc k t h p nh p th 2/2/2 - 4/4 đ u đ n, khi n cho âm đi u th tr nên
nh p nhàng, cân x ng gi ng nh nh p chao c a võng đong đ a, r t phù h p v i phong cách th tr tình –
chính tr c a T H u.
Gi ng th tâm tình ng t ngào tha thi t và ngh thu t bi u hi n giàu tính dân t c” c a T H u đã góp ph n

t o nên s thành công cho bài VB. Nh ng chi ti t v ánh sáng và tình ng i, t “mi ng c m ch m mu i,
trám bùi,m ng mai, mái nhà h t hiu lau xám…” đ n m i thù” hai vai chung gánh, nh ng “t m lòng son”
s không bao gi phai nh t,s s ng mãi trong lòng nhà th và trong tâm trí c a ng i dân VB,c a nh ng cán
b v xuôi
III. TÀI LI U THAM KH O:
A. VI T B C ậ CU C BI T LI
C ÁO (T.s Ph m H u C ng ậ T p chí V n h c)
Ng i yêu th T H u, không ai có th không nh , không yêu Vi t B c, không yêu nh ng n i ni m th ng
nh khôn nguôi c a con ng i trong cu c ti n đ a. Và c ng vì yêu, mà m i ng i, khi đ i di n v i cu c
chia ly này, l i khám phá ra m t đôi đi u m i m .
N u Nguy n ình Thi chú ý đ n “cái nút đ ng c a c bài th ” trong l i chào Vi t B c tr c khi v xuôi, thì
Xuân Di u l i chú ý đ n n ng l c làm cho “v n ch ng cách m ng, v n ch ng chi n đ u”, tr thành “cái
v n ch ng chí ngh a, chí tình, cái v n ch ng nên th , nên nh c” c a T H u. Nguy n
c Quy n say s a
v i “th hát đ i đáp r t dân t c”, v i “ngôn ng đ m đà màu s c dân t c”; còn Tr n ình S l i đ m say
trong cái nh p ru đ y đam mê, tri n miên - lây lan t mi n này sang mi n khác c a Vi t B c… M i ng i
m t v , m i ng i m t khám phá riêng, m t phát hi n thú v v cu c ti n đ a đ c đáo này.
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 3 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - C: Môn Ng v n (Th y Ph m H u C

ng)

Vi t B c – T H u

S c s ng v ng b n nh t, tr ng c u nh t c a tác ph m v n h c, suy cho cùng, là s c s ng trong tâm h n,

trong trái tim ng i đ c. G n n a th k nay, nh ng n i ni m ân tình ân ngh a c a con ng i trong Vi t B c
v n không nguôi đánh đ ng, xáo tr n tâm h n đ c gi . Nh ng, cu c ti n đ a trong Vi t B c còn khu y
đ ng, đánh th c bi t bao nh ng cu c ti n đ a khác đã t ng đ m sâu trong hàng ngàn n m v n hoá, đã t ng
thao th c trong bao áng c thi. Nó g i nh l i đôi m t nhoè l và cái dáng ng n ng c a thi tiên Lý B ch
trong Hoàng H c lâu t ng M nh H o Nhiên chi Qu ng L ng. Nó c ng làm s ng d y nh ng n i ni m c a
ng i chinh ph khi ti n ch ng ra tr n (Chinh ph ngâm), n i ni m c a Thuý Ki u “đã mòn con m t
ph ng tr i đ m đ m” khi t bi t Thúc Sinh, T H i… Và còn bi t bao nh ng cu c chia tay, nh ng l n
t ng bi t khác đã đi vào v n ch ng, s sách nh cu c t ng bi t c a Thái t Yên an đ i v i Kinh Kha,
cu c t ng bi t “không đ a qua sông” c a Thâm Tâm (T ng bi t hành) và c l n chia tay v i b n c a Hàn
M c T : “Ng i đi m t n a h n tôi m t / M t n a h n tôi b ng d i kh ”… d ng nh c ng đ c ph c
sinh. Ch có đi u, t t c nh ng cu c chia ly y đ u là nh ng l n chia ly cá nhơn, đ n đ c, v i nh ng
c m nh n đ y m t mát, b t h nh c a con ng i và bao gi c ng đ c nhìn, đ c c m, đ c th hi n
t phía ng i l i. V n là dáng d p cu c chia ly muôn thu vƠ v nh h ng, nh ng nh m t ngo i l
đ c đáo, Vi t B c là cu c chia tay t p th đ u tiên và duy nh t trong v n h c, đ ng th i c ng lƠ cu c
chia ly đ u tiên đ c nhìn t c hai phía k - ng i đi. Nh ng n i ni m c a m t ng i nh ng ch cho
n i ni m c a t p th đ i v i t p th , c a ng i mi n ng c đ i v i mi n xuôi và ng c l i; c a nhân dân
mi n núi đ i v i Trung ng ng, Chính ph và ng c l i. Vì đ c nhìn t c hai phía k
ng i đi, nên
Vi t B c đ c k t c u b ng th hát đ i đáp r t dân t c và tình t , có ng i h i và k đáp, có b n kho n c a
k l n l i h n c c a ng i v xuôi. Nh ng câu h i nhi u khi c nh xoáy vào tâm h n ng i đ c:
“Mình v mình có nh ta
M i l m n m y thi t tha m n n ng?
Mình v , mình có nh không
Nhìn cây nh núi, nhìn sông nh ngu n…?”
Câu h i y nh đã gói g n t t ng ch đ o c a toàn Vi t B c, là cái x ng s ng, cái c t y u t ch c c u
trúc c a c bài th . Hai câu h i, m t câu h i v th i gian, m t câu h i v không gian, h i v m t th i gian,
m t câu h i v không gian, h i v m t th i cách m ng. Không có gì có th t n t i ngoài th i gian và không
gian. Ch khi nh c v th i gian, v không gian, thì n i nh v Vi t B c m i th c s đ đ y, tr n v n và
sâu s c. L i đáp l i c a k v xuôi chính là m t ni m hoài ni m l n, m t n i nh day d t khôn nguôi v cái
th i gian và không gian y. Ng i v xuôi kh ng đ nh n i nh c a mình trong c hai ph m vi th i gian và

không gian:
- “Ta v i mình, mình v i ta
Lòng ta sau tr c m n mà đinh ninh
Mình đi mình l i nh mình
Ngu n bao nhiêu n c ngh a tình b y nhiêu”
- “M i l m n m y ai quên
Quê h ng cách m ng d ng nên C ng hoà”.
Nh ng câu h i c n i ti p nhau, h t câu h i này, lan sang câu h i khác, nh ng ni m day d t, b n kho n lan
trong th i gian, lan trong không gian, lây lan t mi n này sang mi n khác. T t c h p thành m t câu h i l n
v ng xoáy vào tâm can k v xuôi. C ng thi t l p b ng nh ng câu h i nh th , nh ng T ng bi t hành c a
Thâm Tâm là l i t h i mình c a ng i l i và m t c u trúc phi đ i x ng, có h i mà không có đáp, t c là
m t c u trúc không hài hoà: không ph i chi u mà hoàng hôn đ y m t, níu gi mà không l i, tâm t ng
không tin là đi, nh ng th c t v n đi… H u nh không có m t nét tình c m nào c a ng i ra đi dành cho
ng i ti n (ch không ph i ng i l i). Vi t B c thì khác. L i h i nào đ c nêu ra, c ng đ c đáp l i r t
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 4 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - C: Môn Ng v n (Th y Ph m H u C

ng)

Vi t B c – T H u

đ y đ , r t tr n v n, th m chí còn c th , chi ti t h n nhi u so v i l i h i. L i đ i đáp y, t o nên m t th
gi i đ i x ng, h t s c hài hoà, tr n v n, viên mãn, r t đ c tr ng cho h n th T H u và cho th ca 45-75.
Nó t o nên m t th gi i hô ng, hài hoà, nh p nhàng, m t cu c chia ly đ c nhìn t c hai phía. Thì ra, tình
c mc ac k

l n ng i đi đ u sâu n ng nh nhau! Thay cho c m giác m t mát, b t h nh, tr u n ng đau
bu n trong nh ng cu c chia ly truy n th ng là m t tình c m s t son, chung thu , m t ni m tin t ng l c
quan, réo r t ni m vui. i u này có v ngh ch lý, có s hoà h p, đ đ y c a tình c m? Nh ng ch ngh ch lý
y l i là ch h n ng i c a T H u, nó làm nên cu c bi t ly đ c đáo c a riêng ông, b ng cách c m nh n,
gi ng đi u và s th hi n mà ch mình ông có.
D u là m t cu c bi t ly khác hoàn toàn truy n th ng, d u là cu c giã t trong c m nh n c a h n th C ng
s n, nhi u ni m vui, chan hoà, réo r t… nh ng không vì th mà Vi t B c đ n đi u. Nh ng l i h i đáp đ c
đ t ra phong phú và tinh t h n nhi u. Có câu h i v ng vào quá kh , vào m i l m n m y, nh ng c ng có
câu h i vang xa mãi v phía t ng lai nh m t ni m day d t không th nào quên:
“Mình v thành th xa xôi
Nhà cao còn th y núi đ i n a ch ng?
Ph đông còn nh b n làng
Sáng đèn còn nh m nh tr ng gi a r ng?”
Nh ng l i h i y đ t ra qu th t là đúng lúc, đúng quy lu t tâm lý. Làm sao có th không lo l ng, day d t
tr c nguy c “ph đông, nhà cao, đèn sáng” có th làm phai nh t tình c m con ng i, có th bào mòn ký
c v m t th i nh c nh n kh i “chia c s n lùi”, “bát c m s n a”. ý ni m v th i gian t ng lai, v s
cách tr “
ng xa ngh n i sau này mà kinh” đã làm cho ni m day d t càng thêm sâu s c. H nh phúc đ
đ y c a hi n t i và t ng lai có th làm cho ng i ta lãng quên quá kh , lãng quên nh ng gì đã t ng tr i
nghi m. Nh ng trong th gi i c a s hài hoà cân x ng này, “nhà cao ch ng khu t non xanh”. Quy lu t tình
c m này c ng có vè ngh ch lý. Thông th ng, ng i ta th ng t gian kh , khó kh n mà ngh đ n h nh
phúc đ đ y, sung s ng; t mi n núi, nông thôn mà m
c v thành th . N i nh c a con ng i trong Vi t
B c, vì th là n i nh ng c ngu n n i nh c i ngu n. Vi t B c tr thành linh h n, thành c i r c a dân t c,
c a cách m ng. Cái ma l c tha thi t, quy n luy n c a ch t th trong Vi t B c đâu ch nh p th , nh c
đi u, nh ng câu h i kh i sâu vào k ni m, mà còn n i nh c i ngu n, s c đánh đ ng v c i r . Không
ph i ng u nhiên, trong Vi t B c, bên c nh nh ng dòng th trên, còn có hàng lo t câu th nh c g i l i tình
c m c i ngu n:
- “Mình đi mình l i nh mình
Ngu n bao nhiêu n c, ngh a tình b y nhiêu”.

- “Mình v mình có nh không
Nhìn cây nh núi, nhìn sông nh ngu n”
- “Mình đi mình có nh mình
Tân Trào, H ng Thái, mái đình cây đa”.
Tân Trào, H ng Thái là nh ng đi m kh i đ u và xu t phát c a cách m ng, là cái vành nôi v đ i mà t đó
cách m ng đã sinh ra và l n lên. N i nh c i ngu n y v n là n i nh muôn đ i, th ng tr c trong truy n
th ng ca dao, dân ca v n r t ân tình ân ngh a c a cha ông; cái truy n th ng “ n qu nh k tr ng cây”,
“u ng n c nh ngu n”. N i nh y c ng là ni m thao th c l n, r t ph bi n trong th T H u:
- “Ra sông nh su i, có ngày nh đêm”
- “Ph i bao máu th m trong lòng đ t
M i ánh h ng lên s c t hào”
Nh ng gì đã qua, nh ng gì đã thu c v quá kh v n không ng ng ti p s c cho hi n t i và t ng lai. Nó làm
cho tình c m c a con ng i tr nên v nh vi n. c Vi t B c vì th , ng i ta không th không ngh đ n cu c
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 5 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - C: Môn Ng v n (Th y Ph m H u C

ng)

Vi t B c – T H u

bi t ly huy n tho i c a L c Long Quân và Âu C thu tr c. Dù lên r ng xu ng b , dù v xuôi hay l i, t t
c nh ng trái tim kia đ u chung h ng v m t c i ngu n.
Là nh ng n i nh chung, là cu c chia ly t p th , nh ng, m i tình y l i đ c T H u c m nh n và th hi n
nh m t m i tình riêng c a m t l a đôi muôn thu . Cái chung hoá thân vào s đ m đà, sâu s c c a cái
riêng. M i tình Vi t B c và mi n xuôi c ng đ c di n t b ng c m nh n c a ng i trong cu c, bão hoà c m

xúc và gi ng đi u ch quan. S c h p d n, quy n r c a Vi t B c còn to ra t nh ng l i th h t s c đa di n,
phong phú, tinh t . Nh ng cu c chia ly x a nay, hình nh nh ng ni m lo âu, ph p ph ng bao gi c ng cành
h t cho ng i l i, còn ng i ra đi sao mà thanh th n và d ng d ng đ n th ! Nh ng, s d ng d ng thanh
th n y nh đã giã t k ra đi trong Vi t B c, khi c t lên câu h i v n l i không ph i là không đáng quý:
“Ta v , mình có nh ta?”
Ng i v xuôi nh c ng th y rõ ý th c đ i tho i v i truy n th ng, nên t khu bi t và đ i l p mình v i bao
nhiêu con ng i khác, đ t kh ng đ nh n i nh c a mình. Cho nên nh ng câu h i “Ai v ai có nh không?”
l p đi l p l i nh m t đi p khúc, v a đ t o th t ng ph n cho l i kh ng đ nh “Ta v ta nh …” l i v a t o
thành nh ng b n kho n, day d t, không ch dành cho ng i l i mà nh dành cho t t c m i ng i. N i
nh c i ngu n vì th càng tr nên vang v ng h n bao gi h t. Nó đánh đ ng cõi lòng c a bi t bao ki p
ng i, bao th h , bao k yêu th . Và c nh ng câu h i c a ng i l i, c ng đâu ph i ch dành cho k v
xuôi, mà còn h i vào s tr ng v ng nay mai c a lòng mình, h i r ng h i núi, h i ng i l i:
“Mình v r ng núi nh ai
Trám bùi đ r ng, m ng mai đ già”.
S ra đi y nh hút l y h n c a t t c nh ng gì l i, làm cho chung tr nên gn n ng , tr ng v ng, vô ngh a.
Và, bên c nh n i lo v s lãng quên quá kh , lãng quên Vi t B c, lãng quên ng i l i, còn có n i lo c a bi
k ch t đánh m t mình, t quên mình: “Mình đi, mình có nh mình”. Anh đi, anh có nh b n thân anh
không. Chao i! Nh ng lo âu và ph p ph ng c a ki p ng i đây c xoáy vào tâm can ng i ta, làm cho
không trái tim nào có th d ng d ng, có th b qua. Vi t B c, do v y là m t bài th lòng h i lòng, lòng t
d n lòng, là m t “Bài ca không quên”, nói theo cách nói c a nhà th - nh c s Ph m Minh Tu n.
S c s ng c a Vi t B c, chính là s c s ng c a nh ng k ni m, c a h i c. Vi t B c đâu ch là m t đ a danh,
m t vùng quên trên b n đ T qu c, m t n i mình đã s ng. V i T H u, nó đã hoá thân thành s s ng ngay
trong tâm h n, trong cõi lòng nhà th . Vi t B c là nh ng ngày “đ ng cay ng t bùi”, là “s m khuya b p l a”,
là “ngày tháng c quan”, là “ti ng mõ r ng chi u”, là “chày đêm”, là “ngày xuân”, “ngày h ”, “r ng thu”…
nói cách khác là m i th i đi m th i gian trong “m i l m n m y”. Vi t B c còn là “đ u núi”, “l ng
n ng”, là “r ng núi, b tre”, “ngòi Thia, sông áy, su i Lê”, là “r ng xanh”, “đèo cao n ng ánh”, là c
“chi n khu”… N i nh c n cào kh p th i gian, không gian. M i đ a danh, m i th i đi m, m i ph m vi
không gian đ u hoá thân thành n i nh , đ u làm cho n i nh s ng d y, có da, có th t, có linh h n. Có n i
nh v âm thanh, c âm thanh t nhiên l n âm thanh c a s s ng con ng i: ti ng ve hoà l n đan xen cùng
ti ng hát; ti ng chày đêm quy n ti ng mõ r ng chi u, ti ng quân đi r m r p… Có n i nh v m t dáng hình,

c ch ; m t ánh sáng l p lánh n i đèo cao n ng ánh; và có c n i nh r c r s c màu v i “r ng xanh hoa
chu i đ t i”, v i “ngày xuân m n tr ng r ng”, v i ti ng ve làm “r ng phách đ vàng”, v i đoàn “dân
công đ đu c”… Nét đ c đáo c a Vi t B c còn ch , trong ti ng lòng muôn thu này c a con ng i, có s
xu t hi n dày đ c c a các tính t ch m c đ , tr ng thái c m giác: “v i đ y, “đ ng cay ng t bùi”, “ti ng hát
ân tình thu chung”, “b c chân nát đá”, “đ t rung”… và hàng lo t các t láy: “h t hiu”, “đ m đà, gian
nan”, “đi p đi p trùng trùng”, “th m th m”, “u ám”, “đau đ n”… Ch tính riêng đo n trích trong SGK V n
12 (NXB Giáo d c 1994), theo s th ng kê ch a đ y đ c a chúng tôi, có kho ng 20 t láy và 30 tính t ,
tr ng thái khác. T t c nh ng tính t , tr ng t , t láy, nh ng âm thanh và màu s c… y đã làm cho nh ng k
ni m, nh ng gì c a n i nh tr nên s ng đ ng nh th c, vô cùng chân th c, và Vi t B c y là Vi t B c hi n
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 6 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - C: Môn Ng v n (Th y Ph m H u C

ng)

Vi t B c – T H u

h u ngay trên m t đ t này, n i cõi lòng, trong tâm kh m nhƠ th ch không ph i trong n i nh , trong
hoài ni m. Victo Huygo có l n kh ng đ nh, cái ch t đáng s nh t là cái ch t trong lòng ng i. Nh ng, v i
k v xuôi, Vi t B c v n luôn s ng trong m i con ng i, r t chân th t, nguyên v n, đ đ y, không h phai
l t. Có nh ng đi u mà nh ng cu c chia ly, nh ng s cách xa c n tr , nh ng l p b i th i gian không th g m
mòn. Cái c m giác “n ng cháy l ng” n i ng i m , cái b c chân “r m r p nh là đ t rung” kia là nh ng
c m giác th c s chân th c. V i ng i v xuôi “tâm h n ta là Vi t B c ch còn đâu!”. Vâng, k v xuôi
trong th T H u đã th nghi m đúng cái chân lý mà sau này, Ch Lan Viên có l n chiêm nghi m:
“Khi ta ch là n i đ t
Khi ta đi đ t đã hoá tâm h n”

(Ti ng hát con tàu)
Nói cách khác, m i k v xuôi, đ u mang trong tâm h n mình, tâm trí mình m t Vi t B c, m t Vi t B c đã
t ng chia ng t s bùi. C k v xuôi, c ng i l i đ u chung m t Vi t B c, đ u coi Vi t B c là c a chính
mình. Chi n khu kháng chi n, c i ngu n dân t c, vì th , đã tr thành b t t , đã s ng m t cu c s ng v nh
h ng. Không ph i ng u nhiên mà ph n cu i c a Vi t B c, nh ng t ng ch ý ni m v m t th i gian v nh
vi n nh “đ i đ i”, “ngàn n m”, “dài lâu” r i l i “ngàn n m”, “đ i đ i” c láy đi láy l i nh m t đi p khúc.
Nó làm cho Vi t B c tr thành ti ng lòng muôn đ i, thành m i ân tình ân ngh a thu chung, v ng b n, v nh
vi n…
Ch v i Vi t B c, l n đ u tiên trong l ch s v n h c dân t c m i có lòng đ ng c m c a con ng i trong
cu c ti n đ a, m t lòng đ ng c m t c hai phía, h t s c hài hoà, tr n v n, nh p nhàng. C nh ng câu
h i, nh ng l i đáp, nh ng cách dùng t ng hình nh, c cách nh c g i k ni m quá kh … đ u gõ m nh vào
lòng đ ng c m y.
Vi t B c, do v y, v a k th a truy n th ng dân gian, truy n th ng s sách và v n h c, l i v a đ i tho i v i
truy n th ng y, qu th c, là m t khúc ca bi t ly đ c đáo, m t “bài ca không quên” c a con ng i, là nh ng
gì không th xói mòn c a c i ngu n dân t c Vi t Nam.

Giáo viên: Ph m H u C ng
Ngu n :
Hocmai.vn

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 7 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

5 L I ÍCH C A H C TR C TUY N







Ng i h c t i nhà v i giáo viên n i ti ng.
Ch đ ng l a ch n ch ng trình h c phù h p v i m c tiêu và n ng l c.
H c m i lúc, m i n i.
Ti t ki m th i gian đi l i.
Chi phí ch b ng 20% so v i h c tr c ti p t i các trung tâm.

4 LÍ DO NÊN H C T I HOCMAI.VN





Ch

ng trình h c đ c xây d ng b i các chuyên gia giáo d c uy tín nh t.
i ng giáo viên hàng đ u Vi t Nam.
Thành tích n t ng nh t: đã có h n 300 th khoa, á khoa và h n 10.000 tân sinh viên.
Cam k t t v n h c t p trong su t quá trình h c.

CÁC CH

NG TRÌNH H C CÓ TH H U ÍCH CHO B N

Là các khoá h c trang b toàn
b ki n th c c b n theo
ch ng trình sách giáo khoa

(l p 10, 11, 12). T p trung
vào m t s ki n th c tr ng
tâm c a kì thi THPT qu c gia.

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

Là các khóa h c trang b toàn
di n ki n th c theo c u trúc c a
kì thi THPT qu c gia. Phù h p
v i h c sinh c n ôn luy n bài
b n.

Là các khóa h c t p trung vào
rèn ph ng pháp, luy n k
n ng tr c kì thi THPT qu c
gia cho các h c sinh đã tr i
qua quá trình ôn luy n t ng
th .

Là nhóm các khóa h c t ng
ôn nh m t i u đi m s d a
trên h c l c t i th i đi m
tr c kì thi THPT qu c gia
1, 2 tháng.

-