Kiểm chứng và phê duyệt phần mềm

Kiểm chứng và phê duyệt phần mềm

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 1


Mục tiêu
●

●

●

Giới thiệu về kiểm chứng và nghiệm thu phần mềm
và sự khác nhau giữa hai khái niệm này
Thảo luận về qui trình xem xét một chương trình và
vai trò của nó trong kiểm chứng và nghiệm thu
Tìm hiểu các kỹ thuật kiểm thử phần mềm

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 2

Các chủ đề liên quan
●
●
●
●

Kế hoạch kiểm chứng và nghiệm thu
Xem xét phần mềm
Phân tích tĩnh tự động
Phát triển phần mềm phòng sạch

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 3


Kiểm chứng và nghiệm thu
●

●

Kiểm chứng (Verification)
Phần mềm có phù hợp với đặc tả của nó không?
Nghiệm thu (Validation)

Phần mềm có thực hiện được đòi hỏi mà người sử
dụng thực sự mong muốn không?

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 4


Qui trình kiểm chứng và nghiệm thu
●

●

Đây là qui trình mang tính chu trình – do đó V & V
phải được áp dụng cho mọi giai đoạn trong qui trình
phần mềm.
Hai mục đích chính của V & V:

Bùi Th H ng

•

Phát hiện các nhược điểm trong một hệ thống;

•

Đánh giá xem liệu hệ thống có ích và có thể sử dụng
được trong một tình huống vận hành bất kỳ không.

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 5


Các mục tiêu của V& V
●

●

●

Kiểm chứng và đánh giá cần phải tạo ra được sự tin
tưởng vào sự phù hợp của phần mềm đối với các
mục đích đã đặt ra.
KHÔNG chỉ mang ý nghĩa là phần mềm hoàn toàn
không có lỗi.
Hệ thống phải được sử dụng đủ tốt cho những mục
đích của người sử dụng và cách thức sử dụng sẽ
quyết định mức độ hài lòng cần phải có.

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 6


Sự tin tưởng vào V & V
●

Phụ thuộc vào mục đích của hệ thống, sự mong đợi
của người sử dụng và môi trường tiếp thị
•

•

•

Bùi Th H ng

Chức năng phần mềm
• Mức độ hài lòng phụ thuộc vào mức độ quan trọng
của phần mềm đối với một hệ thống.
Sự mong đợi của người sử dụng
• Người sử dụng có thể không mong chờ gì nhiều vào
một số loại phần mềm nhất định.
Môi trường tiếp thị
• Nhanh chóng đưa sản phẩm ra thị trường có thể sẽ
quan trọng hơn việc tìm ra các nhược điểm trong một
chương trình.

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 7


Kiểm chứng tĩnh và động
●

●

Kiểm chứng tĩnh. Liên quan đến việc phân tích cấu
trúc, trình bày của hệ thống để phát hiện các vấn đề
(các tài liệu phân tích, thiết kế, tổ chức và thực hiện
hệ thống).
Kiểm thử phần mềm. Liên quan đến việc thử
nghiệm và quan sát hành vi của phần mềm (kiểm
chứng động)
•

Bùi Th H ng

Hệ thống được thực hiện với dữ liệu thử và hành vi hoạt
động của nó được quan sát

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 8

V & V tĩnh và động
Software
inspections

Requirements
specifica
tion

High-level
design

Formal
specification

Detailed
design

Program
testing

Prototype

Bùi Th H ng

Program

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 9


Kiểm thử chương trình
●

●

●

Có thể phát hiện ra sự hiện diện của các sai sót
nhưng không thể phát hiện được sự vắng mặt của
chúng.
Kỹ thuật kiểm chứng duy nhất đối với những yêu
cầu phi chức năng là cho phần mềm thực hiện và
quan sát xem nó hành động như thế nào.
Nên sử dụng cùng với kiểm chứng tĩnh để có một
kết quả toàn diện cho qui trình V&V.

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 10

Các kiểu kiểm thử
●

Phát hiện khiếm khuyết
•
•

●

Các phép thử được thiết kế để phát hiện các khiếm
khuyết của hệ thống.
Một kiểm thử khiếm khuyết thành công là một phép thử
phát hiện được sự hiện diện của các khiếm khuyết trong
một hệ thống.

Kiểm thử chấp nhận
•
•

Bùi Th H ng

Nhằm mục đích chỉ ra sự phù hợp của phần mềm đối với
các yêu cầu.
Một kiểm thử chấp nhận thành công là một phép thử chỉ
ra được một yêu cầu của hệ thống đã được thực hiện
một cách hoàn toàn đúng đắn.

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 11


Kiểm thử và gỡ rối
●

●

●

●

Kiểm thử để phát hiện lỗi và gỡ rối là các qui trình
khác nhau.
Kiểm chứng và nghiệm thu liên quan đến việc xác
minh sự tồn tại của các khiếm khuyết trong một
chương trình.
Gỡ rối liên quan đến việc định vị và sửa chữa
những sai sót này.
Gỡ rối bao gồm việc hình thành các giả định về
hành vi của chương trình sau đó kiểm thử các giả
định này để tìm ra lỗi của hệ thống.

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 12


Qui trình gỡ rối

Test
resu lt s

Specifi cat ion

Locat e
error

Design
error repair

Bùi Th H ng

Ch

Test
cases

Repai r
error

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Ret est
program

Trang 13


Lập kế hoạch V & V
●

●

●

●

Lập kế hoạch chi tiết là yêu cầu bắt buộc để có thể
vạch ra tất cả các qui trình kiểm thử và đánh giá cần
thiết.
Kế hoạch này phải bắt đầu ngay từ qui trình phát
triển.
Kế hoạch phải cân đối giữa kiểm chứng tĩnh và kiểm
thử.
Kế hoạch kiểm thử phải xác định được các chuẩn
cho qui trình kiểm thử chứ không chỉ là mô tả các
phép thử sản phẩm.

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 14


Mô hình kiểm chứng phát triển

Requ irem en t s
specifi ca
t ion

Syst em
specifi ca
t ion

Syst em
in t eg
rat ion
t est plan

Accept an ce
t est plan

Service

Bùi Th H ng

Syst em
design

Accept an ce
t est

Ch

Det ail ed
design

Su b-syst em
in t eg
rat ion
t est plan

Syst em
in t eg
rat ion t est

M odu le an d
u n it code
an d t est

Su b-syst em
in t eg
rat ion t est

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 15


Cấu trúc của một kế hoạch kiểm thử
phần mềm

●
●
●
●
●
●
●

Qui trình kiểm thử.
Danh sách các yêu cầu cần theo dõi.
Các hạng mục cần kiểm thử.
Lịch kiểm thử.
Các thủ tục lập biên bản kiểm thử.
Các yêu cầu về phần cứng và phần mềm.
Các ràng buộc.

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 16


Kế hoạch kiểm thử phần mềm

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 17


Kiểm tra phần mềm
●

●

●

Kiểm tra (Inspection) bao gồm việc xem xét các tài
liệu gốc mô tả hệ thống nhằm mục đích phát hiện
những điều không bình thường và những khiếm
khuyết của hệ thống.
Kiểm tra chương trình không bao gồm việc xem xét
xem chương trình có thể được sử dụng không.
Việc kiểm tra phải được tiến hành đối với mọi mô tả
của hệ thống (các yêu cầu, thiết kế, dữ liệu cấu
hình, dữ liệu kiểm thử, v.v).

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 18

Qui trình kiểm tra
●

●

Nhiều khiếm khuyết khác nhau có thể được phát
hiện trong khi kiểm tra. Khi kiểm thử, một lỗi có thể
che dấu một vài lỗi khác và do đó đòi hỏi phải thực
hiện nhiều phép thử.
Việc kiểm tra phần mềm cần phải được tiến hành
bởi những chuyên gia có nhiều kinh nghiệm trong
lập trình và phát triển hệ thống. Họ có thể sẽ phát
hiện rất nhanh những kiểu lỗi thường hay mắc phải.

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 19


Kiểm tra và kiểm thử
●

●
●

●

Kiểm tra (Inspections) và kiểm thử (Test) là những
qui trình bổ sung cho nhau và không đối lập với các
kỹ thuật kiểm chứng.
Cả hai cần phải được sử dụng trong qui trình V & V.
Kiểm tra có thể xem xét được sự đúng đắn của một
đặc tả nhưng không xác định được sự phù hợp của
các yêu cầu thực tế của người sử dụng.
Kiểm tra cũng không xem xét được các đặc tính phi
chức năng của hệ thống ví dụ như hiệu suất, tính
khả dụng v.v.

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 20


Qui trình kiểm tra

Plan n in g
Overview

Foll ow-u p
In div i du al

preparat ion

Bùi Th H ng

Ch

Rework
In spect ion
m eet in g

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 21


Thủ tục kiểm tra
●

●

●

●

Tổng quan về hệ thống cần phải được trình bày cho
đội kiểm tra.
Chương trình và các tài liệu liên quan phải được
chuyển trước cho các thành viên kiểm tra.
Tiến hành kiểm tra và ghi lại những lỗi đã phát hiện
được.

Tiến hành những thay đổi cần thiết để sửa những lỗi
đã phát hiện được.

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 22


Các vai trò của kiểm tra

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 23


Danh sách kiểm tra 1

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 24


Danh sách kiểm tra 2

Bùi Th H ng

Ch

ng 13. Ki m ch ng và phê duy t ph n m m

Trang 25