Bài giảng luật doanh nghiệp hoàng thu thủy 2015

GI I THI U MỌN H C LU T
DOANH NGHI P
- S tín chỉ: 3
- M c tiêu môn học

- Nội dung môn học
- Giới thiệu tài liệu tham kh o

- Hình th c t ch c dạy học
- Hình th c kiểm tra, đánh giá
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

1


N I DUNG H C PH N
Những v n đề cơ b n c a Lu t Kinh doanh.
Quy trình thành l p doanh nghiệp, hộ KD, HTX.
Quy ch pháp lý c a DN, hộ KD, HTX.
Quy ch pháp lý về t ch c lại, gi i thể DN, HTX.

Quy ch pháp lý về đ u t .
Quy ch pháp lý về phá s n.

Quy ch pháp lý cơ b n về h p đ ng th ơng mại.
Gi i quy t tranh ch p trong th ơng mại.


M C TIểU C TH

- Nắm đ c những quy định về thành l p các loại hình
doanh nghiệp, H p tác xã, Hộ kinh doanh.

- Nắm đ c các đặc điểm pháp lý c a các loại hình doanh
nghiệp, H p tác xã, hộ kinh doanh .
- Nh n diện đ c từng loại hình doanh nghiệp, phân biệt
chúng và đánh giá đ c u, nh c điểm c a từng loại hình
doanh nghiệp cũng nh H p tác xã.
- Nắm đ c những quy định về cơ c u t ch c, qu n lý c a
từng loại hình doanh nghiệp, H p tác xã.
- Nắm đ c m c đích, các hình th c và cách th c t ch c lại
doanh nghiệp, H p tác xã.
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

3


M C TIểU C TH
- Nắm đ

c những nội dung cơ b n c a Lu t Đ u t .

- Nắm đ c các nội dung cơ b n liên quan đ n h p đ ng:
Khái niệm, đặc điểm, ký k t, thực hiện h p đ ng, các biện
pháp ch tài, các tr ng h p miễn trách nhiệm; h p đ ng
vô hiệu và cách xử lý.

- Nắm đ c và phân biệt đ c b n ch t c a việc ch m d t

hoạt động DN, HTX thông qua gi i thể và phá s n.
- Nắm đ c th t c gi i quy t yêu c u phá s n doanh
nghiệp, H p tác xã.
- Nắm đ c các hình th c gi i quy t tranh ch p, các cơ
quan gi i quy t tranh ch p, u nh c điểm c a từng hình
th c.
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

4


TẨI LI U H C T P
TƠi li u lƠ giáo trình
1- Giáo trình Lu t th ơng mại t p 1 và t p 2,
Tr ng ĐH Lu t Hà Nội, NXB Công An Nhân dân,
Hà Nội, 2008.
2- Giáo trình Lu t kinh t - Lê Văn H ng ậ NXB
Đại học Qu c gia TP HCM, 2008
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

5


TẨI LI U H C T P
TƠi li u lƠ Văn b n pháp lu t
1- Lu t doanh nghiệp năm 2014

2- Lu t H p tác xư năm 2012
3- Lu t Đ u t năm 2014
4- Lu t th ơng mại năm 2005
5- Bộ Lu t Dân sự 2015 (Ph n H p đ ng)
6- Lu t Phá s n năm 2014
7- Lu t Trọng tài th ơng mại năm 2010
8- Bộ lu t T t ng dân sự 2015 (Ph n Tòa Kinh t )
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

6


TẨI LI U H C T P
TƠi li u lƠ Ngh đ nh
1- Nghị định 96/2015/NĐ-CP ngày 19/10/2015 H ớng d n
thi hành Lu t DN năm 2014 (8/12/15).
2- Nghị định 78/2015/NĐ-CP ngày 14/9/2015 c a Chính Ph
về đăng ký DN
3- Nghị định 193/2013/NĐ-CP ngày 21/11/2013 quy định chi
ti t một s điều c a Lu t HTX năm 2012;
4- Nghị định 155/2013/NĐ-CP ngày 11/11/2013 c a Chính
ph quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực k
hoạch và đ u t .
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

7

Ph n t ng quan
KHÁI QUÁT V LU T KINH DOANH ậ
CH TH KINH DOANH
1- NGHIÊN C U CÁC QUAN ĐI M V LU T
KINH T , LU T TH
NG M I, LU T KINH
DOANH.
2- Đ I T

NG VÀ PH

NG PHÁP ĐI U CH NH

3- CH TH KINH DOANH.
4- VAI TRÒ C A LKD TRONG N N KINH T TH
TR
NG.


I- NGHIÊN C U CÁC QUAN NI M V LU T KINH
T , LU T TH
NG M I, LU T KINH DOANH

I.1- Quan đi m v lu t kinh t :
Đ c bi t đ n các n ớc t b n vào những năm đ u
th kỷ XX. Với nội dung g m:
- Lu t th ơng mại,
- Lu t lao động,

- Lu t điều chỉnh s hữu công nghiệp;
- Và một s ch định, quy phạm c a Lu t dân sự.
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

9


I.1- Quan đi m v lu t kinh t :
Lu t kinh t
các n ớc XHCN ra đ i sau CM
Tháng 10 Nga với hình th c s hữu XHCN về t
liệu SX là cơ s c a nền kinh t qu c dân XHCN.
Du nh p vào Việt Nam vào những năm 60 TK XX,
với những điều kiện kinh t , chính trị, xã hội cơ
b n gi ng với Liên Xô và các n ớc Đông Âu, vì
v y Lu t Kinh t Việt Nam bắt ngu n từ Liên xô
với b n ch t là nền kinh t KHH t p trung l y s
hữu toàn dân làm nền t ng c a nền kinh t .
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

10


I.1- Quan đi m v lu t kinh t :
Lu t Kinh t đ c định nghĩa là “ngành lu t độc

l p, bao g m t t c các quy phạm pháp lu t do Nhà
n ớc ban hành, điều chỉnh các quan hệ phát sinh
trong quá trình qu n lý kinh t và quá trình SXKD
giữa các cơ quan qu n lý kinh t c a nhà n ớc với
nhau, với các t ch c kinh t XHCN và giữa các t
ch c kinh t XHCN với nhau nhằm xây dựng và
thực hiện k hoạch c a Nhà n ớc". (Giáo trình luật
kinh tế c a Liên Xô)
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

11


I.1- Quan đi m v lu t kinh t :
Đ it

ng điều chỉnh:2 nhóm quan hệ

* Nhóm quan h kinh t mang tính ch t m nh l nh
+ Giao v n, c p phát v n đ i với các t ch c k.t
+ Giao chỉ tiêu k hoạch
* Nhóm quan h SX-KD
+ Ch thể: các t ch c kinh t
+ M c đích: xây dựng và thực hiện chỉ tiêu k hoạch
c a nhà n ớc.
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

12


I.1- Quan đi m v lu t kinh t :
Trong đi u ki n kinh t th tr

ng

Xu t hiện nhiều quan điểm mới:
- B Lu t kinh t và để Lu t dân sự điều chỉnh
- V n để Lu t kinh t nh ng ph i hoàn thiện.
Chấp nhận quan điểm nào, tại sao?
Luật kinh tế là tổng thể các quy phạm pháp luật
đ ợc nhà n ớc ban hành hoặc thừa nhận, điều
chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình
tổ chức, quản lý và hoạt động SX – KD giữa các
DN với nhau và với các cơ quan quản lý nhà n ớc.
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

13


I.2- Quan đi m v lu t th

ng m i:

Lu t th ơng mại ra đ i và t n tại các n ớc theo

hệ th ng pháp lu t châu Âu L c địa, cùng với lu t
dân sự điều chỉnh các quan hệ tài s n mang tính
ch t hàng hóa tiền tệ.
Kh i th y là lu t c a th ơng nhân, điều chỉnh các
quan hệ mua bán trên thị tr ng.
Kinh t càng phát triển, quan niệm hành vi th ơng
mại ngày càng m rộng g m đ u t , s n xu t, trao
đ i, cung ng dịch v nhằm m c đích sinh l i.
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

14


I.2- Quan đi m v lu t Th

ng m i:

Sự du nh p c a Lu t th ơng mại vào Việt Nam
- Th i kỳ phong ki n và nh h ng c a th ơng mại
Trung Hoa
- Th i kỳ Pháp thuộc và ba đạo lu t về th ơng mại
- Th i kỳ đ i mới với việc ban hành LTM 1997
Lu t th ơng mại điều chỉnh các hành vi th ơng
mại, là lu t c a th ơng nhân.
- Khái niệm hành vi th ơng mại?
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

15


I.2- Quan đi m v lu t Th

ng m i:

Khái ni m hành vi th ng m i: LTM các n ớc không
định nghĩa về hành vi th ơng mại mà đa ph n là liệt kê
danh sách các hành vi th ơng mại .
Có thể đ a ra quan niệm “Hành vi TM là hành vi c a
th ơng nhân nhằm m c đích kinh doanh vì lợi nhuận”.
LTM 1997 Việt Nam định nghĩa “Hành vi th ơng mại là
hành vi c a th ơng nhân trong hoạt động th ơng mại làm
phát sinh quyền và nghĩa v giữa các th ơng nhân với
nhau hoặc giữa th ơng nhân với các bên có liên quan”
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

16


I.2- Quan đi m v lu t Th

ng m i:

Có ba loại hành vi th ơng mại:

- Hành vi th ơng mại thuần túy: là những hành vi có tính
ch t th ơng mại
- Hành vi th ơng mại ph thuộc: là những hành vi có b n
ch t dân sự nh ng do th ơng nhân thực hiện theo nhu c u
nghề nghiệp hay nhân lúc hành nghề.
- Hành vi hỗn hợp: là hành vi th ơng mại đ i với ch thể
này nh ng lại là hành vi dân sự đ i với ch thể kia.
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

17


I.2- Quan đi m v lu t Th

ng m i:

* Hành vi th ơng mại thuần túy : G m 14 hành vi
th ơng mại (theo LTM 1997)

- Mua bán hàng hóa

- Dịch v GNHH

- Đại diện trong TM

- Dịch v GĐHH

- Môi giới trong TM

- Khuy n mại

- y thác MBHH

- Qu ng cáo trong TM

- Đại lý MBHH

- Tr ng bày, GThiệu HH

- Gia công trong TM

- Hội ch - triễn lãm TM

- Đ u giá hàng hóa

- Đ u th u hàng hóa

2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

18


I.2- Quan đi m v lu t Th

ng m i:

* Lu t th ơng mại VN năm 1997
Hàng hóa g m máy móc, thi t bị, nguyên liệu,
nhiên liệu, v t liệu, hàng tiêu dùng, các động s n
khác đ c l u thông trên thị tr ng, nhà dùng để
kinh doanh d ới hình th c cho thuê, mua, bán.
* Liên hệ quan niệm về th ơng mại trong BTA:
- Th ơng mại hàng hóa
- Th ơng mại s hữu trí tuệ
- Th ơng mại dịch v
- Th ơng mại đ u t
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

19


I.2- Quan đi m v lu t Th

ng m i:

* Hoạt động th ơng mại trong Pháp lệnh TTTM 2003:
bao g m MBHH, cung ng dịch v , phân ph i, đại diện,
đại lý th ơng mại; ký g i; thuê, cho thuê; thuê mua; XD;
t v n; kỹ thu t; li-xăng; đ u t ; tài chính; ngan hàng;
b o hiểm; thăm dò, khai khác;v n chuyển hàng hóa,
hành khách bằng đ ng hàng không, đ ng biển, đ ng
sắt, đ ng bộ và các hành vi th ơng mại khác theo quy
định c a pháp lu t”
* Lu t th ơng mại VN năm 2005: Hoạt động th ơng

mại là hoạt động nhằm m c đích sinh l i, bao gồm mua
bán hàng hóa, cung ứng dịch v , đầu t , xúc tiến th ơng
mại và các hoạt động nhằm m c đích sinh lợi khác”
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

20


I.3- Quan đi m v lu t Kinh doanh:
Xu t hiện cu i Th kỷ 20 trên các tài liệu nghiên
c u và gi ng dạy pháp lý.
Liên bang Nga, Lu t Kinh doanh đ c hiểu là
“Tổng thể các quy phạm pháp luật, điều chỉnh các
quan hệ kinh doanh và các quan hệ xã hội khác
liên quan mật thiết với quan hệ kinh doanh, trong
đó có các quan hệ trong lĩnh vực quản lý nhà n ớc
đối với hoạt động kinh doanh nhằm bảo đảm lợi
ích c a nhà n ớc và c a xã hội”.
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

21


I.3- Quan đi m v lu t Kinh doanh:
Việt Nam, theo PGS.TS Lê H ng Hạnh :”Luật
kinh doanh điều chỉnh các quan hệ gắn liền với

hoạt động sản xuất kinh doanh”
Theo PGS.TS D ơng Đăng Huệ, cho rằng nội dung
c a kinh doanh có b n bộ ph n cơ b n c u thành:
pháp lu t về các loại hình doanh nghiệp; pháp lu t
về hành vi kinh doanh; pháp lu t về v n , phá s n;
pháp lu t vê cơ quan tài phán trong kinh doanh.
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

22


TịM L I
một ph ơng diện nào đó thì Luật kinh tế, luật
th ơng mại hay luật kinh doanh đ ợc sử d ng nh
những khái niệm cùng loại – đều là ngành luật điều
chỉnh các quan hệ xã hội trong lĩnh vực kinh tế,
th ơng mại hoặc kinh doanh tại một quốc gia nào
đó, trong một giai đoạn lịch sử nào đó. Tuy nhiên,
tùy thuộc vào cách thức và mức độ can thiệp c a
nhà n ớc vào hoạt động nói trên mà trong nội
dung c a chúng cũng có những điểm khác nhau.
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

23

II. Đ I T

II.1. Đ i t

NG VÀ PH

NG PHÁP ĐI U CH NH

ng đi u ch nh:

Điều chỉnh ba nhóm quan hệ:
- Quan hệ giữa các ch thể kinh doanh phát sinh
trực ti p trong quá trình SXKD => thông qua h p
đ ng, là quan hệ tài s n, bình đẳng.
- Quan hệ giữa cơ quan qu n lý nhà n ớc về kinh
t với các ch thể kinh doanh: không bình đẳng
- Quan hệ giữa các đơn vị nội bộ trong một ch thể
kinh doanh.
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

24


II.2. Đ I T

* Ph

NG VÀ PH

NG PHÁP ĐI U CH NH

ng pháp đi u ch nh:

- Phương pháp mệnh lệnh: ngày càng thu hẹp,
điều chỉnh quan hệ trong quá trình hình thành hoặc
ch m d t hoạt động c a DN.
- Phương pháp bình đẳng (th a thu n, định đoạt)
giữa các ch thể kinh doanh
- Phương pháp gợi ý, hướng dẫn: điều chỉnh các
quan hệ đ u t khi đ u t vào những lĩnh vực, địa
bàn nhà n ớc khuy n khích đ u t .
2/26/2016

Bài giảng Luật kinh doanh - ThS Hoàng Thu Thủy

25