8 câu đầu Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ

8 câu đầu "Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ"

Nội dung câu hỏi :Hướng dẫn ôn tập 8 câu đầu “Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ” ( trích “chinh ph ụ
ngâm”- Đặng Trần Côn)
Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước,
Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen.
Ngoài rèm thước chẳng mách tin,
Trong rèm dường đã có đèn biết chăng ?
Đèn có biết, dường bằng chẳng biết,
Lòng thiếp riêng bi thiết mà thôi.
Buồn rầu nói chẳng nên lời,
Hoa đèn kia với bóng người khá thương “

Hướng dẫn ôn tập:
1. Nêu hoàn cảnh sáng tác “Chinh Phụ Ngâm”
+Vào đầu thời Lê Hiển Tông, có nhiều cuộc khởi nghĩa nông dân nổ ra ch ống lại tri ều đình Đây là th ời kì
vô cùng rối ren của xã hội phong kiến. Chiến tranh xảy ra liên miên, hết Lê-M ạc đánh nhau đến Tr ịnhNguyễn phân tranh, đất nước chia làm hai nửa. Ngai vàng của nhà Lê mục ruỗng. Nông dân b ất bình n ổi
dậy khởi nghĩa ở khắp nơi. Nhân dân sống trong cảnh loạn li nồi da nấu th ịt, cha m ẹ xa con, v ợ xa
chồng.
+Chinh phụ ngâm được viết bằng chữ Hán, do tác giả Đặng Trần Côn sáng tác vào khoảng n ửa đầu th ế
kỉ XVIII. Tác phẩm Chinh phụ ngâm của Đặng Trần Côn ra đời đã nhận được sự đồng cảm rộng rãi c ủa
tầng lớp Nho sĩ. Nhiều bản dịch xuất hiện, trong đó bản dịch sang chữ Nôm c ủa bà Đoàn Th ị Đi ểm được
coi là hoàn hảo hơn cả.
2.Nội dung chính của đoạn trích:
Đoạn trích miêu tả những cung bậc sắc thái tình cảm của người chinh phụ sau khi ti ễn ch ồng ra m ặt
trận :Nỗi cô đơn của người chinh phụ trong cảnh lẻ loi; cảm giác về th ời gian chờ đợi; cố tìm cách gi ải
khuây nhưng không được.
3. Đọc hiểu chi tiết: Các em có thể tham khảo gợi ý sau:
+Người chinh phụ tiễn chồng ra trận với mong muốn người chồng sẽ lập được công danh và tr ở v ề cùng
với vinh hoa, phú quý. Nhưng ngay sau buổi tiễn đưa, nàng sống trong tình c ảnh lẻ loi, ngày đêm xót xa
lo lắng cho chồng. Thấm thìa nỗi cô đơn, nàng nhận ra tuổi xuân c ủa mình đang qua đi và c ảnh l ứa đôi

đoàn tụ hạnh phúc ngày càng xa vời. Người chinh phụ rơi vào tâm trạng cô đơn đến cùng c ực. Khúc
ngâm thể hiện rất rõ tâm trạng cô đơn ấy.
+Đoạn thơ đã mở ra trước mắt người đọc một không gian chật hẹp,nơi thềm hiên vắng lặng,nơi mà
người chinh phụ đang cố gắng vượt qua sự cô đơn trống vắng khi người chồng đã đi xa.Bằng cách s ử
dụng nghệ thuật tả cảnh ngụ tình,Đặng Trần Côn đã vẽ nên bức tranh tâm trạng đầy xúc động,thể hiện
nỗi sầu của người chinh phụ cũng như bút pháp tinh tế của ông trong việc miêu tả nội tâm nhân vật.
+Trong đêm thanh vắng quạnh hiu này,chỉ có tiếng bước chân của nàng ,m ột mình đối diện với chính
mình .Bước chân ấy đi đi lại lại trên hiên nhưng có lẽ tâm trí nàng đang chìm đắm trong miên man.M ỗi
bước chân là 1 nỗi nhớ,mỗi bước chân là một nỗi lo,tất cả đang làm cho tâm trạng nàng nặng trĩu lo âu
và thương nhớ người chồng đang chinh chiến ở ải xa.
+Người chinh phụ hết đi đi lại lại , rồi lại buông rèm ,cuốn rèm không biết bao nhiêu l ần… Đây là nh ững
động tác,cử chỉ và hành động được lặp lại nhiều lần mà không hề có mục đích của người chinh phụ
Đúng như nhan đề của tác phẩm,đoạn thơ là tâm trạng cô đơn trống vắng của ng ười chinh phụ.Sau khi
tiễn chồng ra trận nàng trở về trong nỗi chờ mong khắc khoải .Nàng dường nh ư quên hết m ọi th ứ xung
quanh. Cái cô đơn ,khắc khoải ở trong tâm trí đã len lỏi, gậm nh ấm nàng để rồi nó hi ện thành hình hài
qua dáng vẻ thơ thơ,thẩn thẩn như người mất hồn. Nhịp thơ chậm gợi cảm giác như th ời gian ng ưng
đọng.Giữa không gian tịch mịch,tiếng bước chân như gieo vào lòng ng ười âm thanh l ẻ loi, cô độc .Dáng
vẻ ủ ê,ngao ngán,bề ngoài gầy gò khắc sâu nỗi đau trong tim.nàng thật bơ bơ,l ạc lõng,l ại đáng th ương
quá đỗi. Nàng biết làm gì đây khi ngày lại tiếp ngày,đêm lại tàn đêm trong n ỗi nh ớ mong vô vọng.
+Đã lâu lắm rồi “thước chẳng mách tin” không có một lá thư,cũng không có ng ười thân qua l ại.
+Nàng lại quay về với không gian chật hẹp của căn phòng,nơi mà nàng đối diện với bóng mình,đối diện
với ngọn đèn khuya hiu hắt .Nhưng thật trớ trêu, đền dù sao chỉ là một vật vô tri vô giác,có biết cũng như
ko.câu hỏi tu từ “Đèn có biết..chẳng biết”là một lời than thở,là nỗi khắc khoải chờ đọi và hi vọng trong
nàng day dứt không yên.Tâm trạng của người chinh phụ đã chuyển giọng tự nhiên từ l ời kể bên ngoài
thành lời tự độc thoại nội tâm , da diết , dằn vặt và ngậm ngùi.nàng quả là m ột ng ười đáng th ương!
Trong đêm vắng chỉ có ngọn đèn có ánh sáng ,nó càng làm nổi bật đêm tối mênh mang và nỗi cô đơn
dường như nhân lên gấp bôi trong lòng người thiếu phụ.
+Đánh giá chung:

-Về nghệ thuật,với thể thơ song thất lục bát,cách dung từ,hình ảnh ước lệ,đoạn thơ đã thể hi ện m ột cách
tinh tế các cung bậc sắc thái tình cảm khác nhau của nỗi cô đơn bu ồn khổ c ủa người chinh ph ụ luôn
khao khát được sống trong tình yêu và hạnh phục lứa đôi.
-Về nội dung,đoạn trích cũng thể hiện tấm lòng thương yêu và cảm thông sâu s ắc c ủa tác gi ả v ới khát
khao hạnh phúc chính đáng của người chinh phụ.Cất lên tiếng kêu nhân đạo,ph ản đối chi ến tranh phong
kiến phi nghĩa.