Đánh giá ứng viên trong tuyển dụng tại ngân hàng TMCP xăng dầu petrolimex

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

------------------

PHẠM THU HÀ

ĐÁNH GIÁ ỨNG VIÊN TRONG TUYỂN DỤNG
TẠI NGÂN HÀNG TMCP XĂNG DẦU PETROLIMEX

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

Hà Nội - 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

------------------

PHẠM THU HÀ

ĐÁNH GIÁ ỨNG VIÊN TRONG TUYỂN DỤNG
TẠI NGÂN HÀNG TMCP XĂNG DẦU PETROLIMEX
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số: 60 34 01 02

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. LÊ QUÂN

Hà Nội – 2015


MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................. i
DANH MỤC BẢNG ..................................................................................................ii
DANH MỤC HÌNH ................................................................................................. iii
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ
LUẬN ......................................................................................................................... 5
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ................................................................... 5
1.2. Cơ sở lý luận .................................................................................................... 8
1.2.1. Tuyển dụng nhân lực ................................................................................ 8
1.2.1.1. Khái niệm tuyển dụng nhân lực ...........................................................8
1.2.1.2. Quy trình tuyển dụng nhân lực ............................................................9
1.2.2. Đánh giá ứng viên trong tuyển dụng nhân lực ..................................... 14
1.2.2.1. Khái niệm ...........................................................................................14
1.2.2.2. Các nguyên tắc đánh giá ứng viên trong tuyển dụng nhân lực .........16
1.2.2.3. Cơ sở đánh giá ứng viên trong tuyển dụng nhân lực ........................17
1.2.2.4. Nội dung, phương pháp đánh giá ứng viên trong tuyển dụng nhân lực
.........................................................................................................................19
1.2.2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến đánh giá ứng viên trong tuyển dụng nhân
lực....................................................................................................................32
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................. 35
2.1. Trình tự nghiên cứu...................................................................................... 35
2.2. Phƣơng pháp thu thập thông tin ................................................................. 35
2.3. Phƣơng pháp xử lý thông tin ....................................................................... 36
CHƢƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐÁNH GIÁ ỨNG

VIÊN TRONG TUYỂN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP XĂNG DẦU
PETROLIMEX ....................................................................................................... 38
3.1. Giới thiệu chung về Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex ................. 38


3.1.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex ....................... 38
3.1.2. Giới thiệu về Bộ phận Tuyển dụng - Phòng Nhân sự Ngân hàng
TMCP Xăng dầu Petrolimex............................................................................. 41
3.2. Quy trình tuyển dụng, đánh giá ứng viên tại PG Bank ............................ 43
3.3. Cơ sở đánh giá ứng viên trong tuyển dụng nhân lực tại PG Bank .......... 45
3.3.1. Bộ mô tả công việc................................................................................... 45
3.3.2. Bản tiêu chuẩn đối với người thực hiện công việc ................................ 48
3.4. Các phƣơng pháp đánh giá ứng viên đang đƣợc áp dụng tại PG Bank .. 49
3.4.1. Vòng sơ loại ............................................................................................. 50
3.4.2. Vòng thi tuyển ......................................................................................... 52
3.4.3. Vòng phỏng vấn....................................................................................... 54
3.4.4. Xác minh thông tin về ứng viên .............................................................. 59
3.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến đánh giá ứng viên trong tuyển dụng nhân lực
tại PG Bank .......................................................................................................... 61
3.5.1. Văn hóa PG Bank.................................................................................... 61
3.5.2. Chính sách tuyển dụng nhân sự ............................................................. 62
3.5.3. Năng lực của cán bộ tuyển dụng ............................................................ 63
3.6. Một số chỉ tiêu đánh giá hiệu quả công tác đánh giá ứng viên trong tuyển
dụng nhân lực tại PG Bank................................................................................. 64
3.6.1. Tỷ lệ nhân viên thử việc thành công, đáp ứng được nhu cầu công việc64
3.6.2. Năng suất lao động của ứng viên được tuyển dụng .............................. 67
3.6.3. Đánh giá của cán bộ quản lý/nhân viên/ứng viên về công tác đánh giá
ứng viên trong tuyển dụng ................................................................................ 68
3.6.1. Đánh giá của cán bộ quản lý ................................................................68
3.6.2. Đánh giá của nhân viên ........................................................................70

3.6.3. Đánh giá của ứng viên ..........................................................................71
3.7. Đánh giá công tác đánh giá ứng viên trong tuyển dụng tại Ngân hàng
TMCP Xăng dầu Petrolimex .............................................................................. 72
3.7.1. Mặt tích cực ............................................................................................. 72


3.7.2. Mặt hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế ................................ 73
CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP, KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN
CÔNG TÁC ĐÁNH GIÁ ỨNG VIÊN TRONG TUYỂN DỤNG TẠI NGÂN
HÀNG TMCP XĂNG DẦU PETROLIMEX ....................................................... 75
4.1. Phƣơng hƣớng phát triển của Ngân hàng trong thời gian tới .................. 75
4.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác đánh giá ứng viên trong
tuyển dụng ............................................................................................................ 76
4.2.1. Hoàn thiện bộ mô tả công việc, tiêu chuẩn đối với người thực hiện
công việc ............................................................................................................ 76
4.2.2. Hoàn thiện quy trình đánh giá ứng viên ................................................ 77
4.2.2.1. Vòng sơ loại hồ sơ .............................................................................77
4.2.2.2. Vòng thi tuyển ....................................................................................77
4.2.2.3. Vòng phỏng vấn .................................................................................78
4.2.2.4. Vòng tham vấn thông tin ....................................................................82
4.2.3. Nâng cao năng lực của người đánh giá ................................................. 82
KẾT LUẬN .............................................................................................................. 84
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 85


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong giai đoạn hiện nay, Việt Nam đang trên con đường hội nhập kinh tế
quốc tế, điều này đặt ra cho nước ta nhiều cơ hội phát triển, nhưng cũng không ít
những thách thức phải vượt qua.

Đặc biệt đối với các doanh nghiệp, những thách thức ấy đòi hỏi các doanh
nghiệp phải phát huy được tối đa các nguồn lực của mình, trong đó nguồn lực con
người được coi là yếu tố tiên phong, quyết định đến hiệu quả sản xuất kinh doanh
của một tổ chức. Một đội ngũ người lao động có năng lực, luôn sáng tạo và cống
hiến hết sức mình cho công việc sẽ tạo nên sức mạnh thành công của doanh nghiệp.
Việc xác định đúng vai trò của nguồn nhân lực sẽ giúp doanh nghiệp khai
thác tối đã các nguồn lực khác, đồng thời phát huy được thế mạnh của doanh nghiệp
để họ đứng vững được trong môi trường cạnh tranh gay gắt của cơ chế thị trường.
Muốn vậy thì công tác tuyển dụng nhân lực – đầu vào của nhân sự phải được chú ý
đúng mức. Những việc làm khác sẽ không phát huy được tác dụng, thậm chí không
có hiệu quả nếu công tác này không được quan tâm đúng mức và không thường
xuyên được củng cố. Trong đó, đánh giá ứng viên là một trong những bước rất quan
trọng của quá trình tuyển dụng nhân sự. Quá trình đánh giá sẽ giúp nhà tuyển dụng
có cơ hội nhìn nhận lại năng lực thực sự của từng ứng viên, những điểm mạnh,
điểm yếu của từng người. Qua đó nhà tuyển dụng có thể tìm được các ứng viên có
năng lực phù hợp nhất cho công việc cần tuyển, lựa chọn được lao động có trình độ,
chất lượng phù hợp với mục tiêu, tính chất công việc, vị trí công việc mà doanh
nghiệp đang có nhu cầu tuyển dụng.
Đặc biệt đối với doanh nghiệp trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng mang
tính chất đặc thù như Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex (PG Bank) thì công
tác đánh giá ứng viên trong tuyển dụng để lựa chọn nhân sự phù hợp càng cần được
coi trọng như một nhân tố quyết định tới chất lượng sản phẩm dịch vụ, hiệu quả

1


hoạt động cũng như uy tín của doanh nghiệp, nhằm tạo cho doanh nghiệp chỗ đứng
vững chắc trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh nóng bỏng hiện nay.
Với những lý do như trên, tác giả đã chọn đề tài “Đánh giá ứng viên trong
tuyển dụng tại Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex” để thực hiện bài luận văn

thạc sỹ của mình.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu về công tác đánh giá ứng viên
trong tuyển dụng tại Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex.
Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài:
- Làm rõ n hững vấn đề cơ sở lý luâ ̣n về khái niê ̣m , quy trình, phương pháp
đánh giá ứng viên trong tuyển dụng nhân lực của doanh nghiệp. Trích dẫn các
nghiên cứu quan trọng mà tác giả dựa vào đó để tiếp tực nghiên cứu, qua đó giúp
người đọc hiểu được bối cảnh và ý nghĩa nghiên cứu của tác giả.
- Tìm hiểu và phân tích thực trạng công tác đánh giá ứng viên trong tuyển
dụng của đơn vị thông qua quy trình thực tế và thu thập số liệu tuyển dụng trong
doanh nghiệp, tìm ra những bất hợp lý còn tồn tại và nguyên nhân của những tồn tại
đó.
- Đưa ra những giải pháp nhằm hoàn thiện đánh giá ứng viên trong tuyển
dụng của đơn vị.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác đánh giá ứng viên trong tuyển
dụng tại Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex.
Phạm vi nghiên cứu:
- Về nội dung: Đề tài nghiên cứu công tác đánh giá ứng viên trong tuyển
dụng tại Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex ở các khía cạnh: cơ sở đánh giá,
phương pháp đánh giá, các yếu tố ảnh hưởng đến đánh giá ứng viên trong tuyển
dụng.

2


- Về không gian: Đề tài nghiên cứu ta ̣i Ngân hàng TMCP Xăng dầu
Petrolimex – Hội sở chính tại Hà Nội.
- Về thời gian: Luận văn nghiên cứu công tác đánh giá ứng viên trong tuyển

dụng tại Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex giai đoạn 2010-2014, các giải
pháp đến năm 2020.
4. Những đóng góp về lý luận và thực tiễn
- Về mặt lý luận: Đánh giá ứng viên không phải là vấn đề mới, nhưng lại là
vấn đề được quan tâm và thảo luận nhiều. Nghiên cứu về đánh giá ứng viên đã
thành hệ thống và có nhiều phương pháp đánh giá ứng viên mới trong tuyển dụng
được nghiên cứu và áp dụng hợp lý. Bài luận văn của tác giả mới dừng ở việc hệ
thống lại một phần lý luận về đánh giá ứng viên trong tuyển dụng, nhằm mục đích
cuối cùng là áp dụng lý thuyết về đánh giá ứng viên vào thực tiễn doanh nghiệp sao
cho xây dựng được công tác đánh giá ứng viên khoa học và hợp lý nhất.
- Về mặt thực tiễn:
Quy trình tuyển dụng của PG Bank trong đó có quy trình đánh giá ứng viên
của PG Bank đã được xây dựng lại và ban hành áp dụng từ năm 2013. Tuy nhiên,
một số nội dung chưa thực sự phù hợp và rõ ràng, cần điều chỉnh lại cho phù hợp
hơn với điều kiện thực tế. Nội dung nghiên cứu của tác giả tập trung vào công tác
đánh giá ứng viên đang áp dụng tại PG Bank, đưa ra hạn chế cần khắc phục và
những giải pháp nhằm hoàn thiện hơn công tác đánh giá ứng viên tại Ngân hàng; vì
vậy, sẽ rất có ý nghĩa trong vấn đề tuyển dụng, tạo nguồn lao động đầu vào có chất
lượng, phù hợp với công việc cho Ngân hàng.
Đây sẽ là bảng tham chiếu để nhà quản lý căn cứ xem xét thay đổi công tác
đánh giá ứng viên trong tuyển dụng tại đơn vị.
Mặt khác, tác giả cũng tìm hiểu công tác đánh giá ứng viên trong tuyển dụng
đang áp dụng tại một số Ngân hàng khác. Công tác này có thể phù hợp/chưa phù
hợp với từng Ngân hàng trong tình hình hiện nay. Nghiên cứu này cũng có thể sử

3


dụng như một tài liệu tham khảo cho các Ngân hàng này trong việc đánh giá ứng
viên của mình, từ đó có những thay đổi thích hợp.

Những nhà nghiên cứu khác quan tâm đến vấn đề đánh giá ứng viên, đặc biệt
là đánh giá ứng viên khi tuyển dụng trong lĩnh vực ngân hàng có thể sử dụng nghiên
cứu của tác giả như một tài liệu tham khảo phục vụ đề tài của mình.
5. Kết cấu của luận văn
Phần mở đầu
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu công tác đánh giá ứng viên trong tuyển
dụng tại Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex.
Chương 3: Phân tích thực trạng công tác đánh giá ứng viên trong tuyển dụng
tại Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex.
Chương 4: Một số giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác đánh giá
ứng viên trong tuyển dụng tại Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex.
Kết luận
Tài liệu tham khảo

4


CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Mọi doanh nghiệp đều phải tiến hành tuyển dụng nhân sự. Công tác tuyển
dụng nhân sự có một vai trò hết sức quan trọng, nó là tiền đề của bố trí, sử dụng và
đào tạo phát triển. Tuyển dụng nhân sự là một quy trình, được tiến hành qua nhiều
bước, trong đó có một bước rất quan trọng đó là đánh giá ứng viên. Đánh giá ứng
viên không phải là vấn đề mới, nhưng lại là vấn đề được quan tâm và thảo luận
nhiều. Nghiên cứu về đánh giá ứng viên đã thành hệ thống và có nhiều phương
pháp đánh giá ứng viên mới trong tuyển dụng được nghiên cứu và áp dụng hợp lý.
Dưới đây là những nghiên cứu tiêu biểu về đánh giá ứng viên đã thực hiện
trong những năm qua, cũng như các tài liệu mà tác giả tham khảo trong quá trình

thực hiện bài khóa luận tốt nghiệp:
Nghiên cứu chung về Tuyển dụng nhân lực:
1. ThS. Nguyễn Vân Điềm – PGS. TS Nguyễn Ngọc Quân (2010), “Quản
trị nhân lực”. Giáo trình – Đại học Kinh tế quốc dân.
Tài liệu cung cấp cho người đọc các kiến thức cơ bản và có hệ thống về quản
trị nhân lực trong tổ chức, từ khi người lao động bước vào làm việc cho đến khi ra
khỏi quá trình lao động tương ứng với ba giai đoạn: Hình thành nguồn nhân lực;
Duy trì (sử dụng) nguồn nhân lực và Phát triển nguồn nhân lực trong tổ chức.
Những kiến thức này vừa mang tính lý luận, vừa mang tính thực tiễn của Việt Nam,
trong đó có nội dung về tuyển mộ, tuyển chọn nhân lực trong tổ chức, giúp người
nghiên cứu hiểu về quá trình đánh giá ứng viên theo nhiều khía cạnh khác nhau, dựa
vào các yêu cầu của công việc thể hiện qua các tài liệu như bản mô tả công việc,
bản yêu cầu đối với người thực hiện công việc…, nắm được các bước của quá trình
tuyển chọn nhân lực, trong đó có nội dung về đánh giá ứng viên trong tuyển dụng.
2. Cẩm nang kinh doanh Havard, “Tuyển dụng và đãi ngộ người tài”.
NXB Tổng hợp Tp. Hồ Chí Minh.

5


TÀI LIỆU THAM KHẢO
I. TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT
1. Cẩm nang kinh doanh Havard. Tuyển dụng và đãi ngộ người tài. Tp. Hồ Chí
Minh: NXB Tổng hợp.
2. Nguyễn Vân Điềm và Nguyễn Ngọc Quân, 2010. Giáo trình Quản trị nhân lực.
Trường Đại học Kinh tế quốc dân.
3. Luật các tổ chức tín dụng, 2010. NXB Chính trị Quốc gia.
4. Ngân hàng TMCP Bắc Á, 2014. Quy trình tuyển dụng nhân sự. Hà Nội, tháng 8
năm 2014.
5. Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex, 2013. Quy trình tuyển dụng nhân sự. Hà

Nội, tháng 5 năm 2013.
6. Nguyễn Tiệp, 2009. Giáo trình Quản trị nhân lực. Trường Đại học Lao động Xã
hội.
7. Bùi Anh Tuấn, 2003. Hành vi tổ chức. Hà Nội: Nhà xuất bản Thống kê
8. Trường doanh nhân PACE. Chương trình đào tạo Kỹ năng phỏng vấn tuyển
dụng.
9. Viện nhân lực ngân hàng tài chính BTCI. Chương trình đào tạo Kỹ năng phỏng
vấn tuyển dụng hiệu quả.
II. TÀI LIỆU TRÊN WEBSITE
1.

50

câu

hỏi

thường

gặp

trong

phỏng

vấn

xin

việc.

< [Ngày truy cập: 08
tháng 6 năm 2015]
2. KPI trong quản trị nguồn nhân lực. < [Ngày truy cập: 02 tháng 6 năm
2015]
3. Kỹ thuật đăng tuyển, sáng lọc hồ sơ và phỏng vấn ứng viên.
< [Ngày truy cập: 30
tháng 6 năm 2015]

85


4.

Làm

thế

nào

để

cải

thiện

năng

kỹ

phỏng

vấn

ứng

viên.

< [Ngày truy cập:
05 tháng 7 năm 2015]
5.

Lý

thuyết

quản

lý

theo

mô

hình

ASK.

<www.hrlink.vn/diendan/index.php?showtopic=52974>. [Ngày truy cập: 12 tháng 7
năm 2015]

6.

Phỏng

vấn

tuyển

dụng

cũng

cần

chuyên

nghiệp.

< [Ngày truy cập: 23 tháng 6 năm 2015]

86