Tư duy giải pt – bpt - hpt
Nguyễn Tiến Chinh – Nguyễn Đại Dương – Hứa Lâm Phong
x 3
Giải phương trình log2
32.
x 7
x 1 log
x 1
2
2
x
2
x 16 6 x
x 1
x
4
Lời giải
ĐK : x 0
Phân tích ý tưởng , với các bài toán về logarit khi đã có cùng cơ số , ngoài các biểu thức về logarit
còn có các đại lượng chứa biến thì ta luôn có xu hwongs tư duy hàm trong bài toán
- Trước tiên ta tìm nghiệm của phương trình bằng máy tính casio ta thu được 2 nghiệm x 1; x 9
- Kế tiếp ta phân tích các loga
log x 3 2 ,khi : x 1; 2.2075..khi : x 9
2 x 7
thay.vao.bieu.thuc.log a
Đem x 1
4 x
log
1khi : x 1; 1; 2075..khi : x 9
2
x
1
Như vậy 2 loga này không có quan hệ với nhau , đồng thời
4
x3
x
, lúc này ta tìm hướng
x7
x 1
viết lại các logarit.
Phương trình đã cho được viết lại như sau
x 3
32.
log2
x 7
log2
x 1 log
x 1
2
x 3 log2 x 7 32
2
x
2
x 16 6 x
x 1
x
4
x 1
x 1
2
log2 4 x log 2
2
x 1 x 16 6 x
x
Trước hết ta đặt ẩn phụ để giảm căn , đặt t x ,t 0
Ta có
t 1
2
log2 t 2 3 log2 t 2 7 32
log2 t log2 t 1 t 2 16 6 t
2
t
t 1
Ghép các log với nhau
t 2 3
2
32 t 1 log t 7 t 2 16 6 t 2
Ta được log2
2
2
t 1
t
t
t 1
Kiểm tra hàm
t2 3
t2 3
2
2
t2 7
t2 3
ta.co
ta.co
t
t
Thay t 1
;t 3
2
t2 7
t2 7
t 1
t
t 1 4
t 1 4
Như vậy ta đã tìm được liên hệ của các hàm với nhau, ta viết lại
Tư duy giải pt – bpt - hpt
Nguyễn Tiến Chinh – Nguyễn Đại Dương – Hứa Lâm Phong
t 2 3
2
32 t 1 1 log t 7 t 2 16 6 t 2
log2 2
2
2
t 1
t
t
t 1
Ta dự đoán hàm có dạng f u log2 u ??? ta cần tìm dấu hỏi chấm ? là gì
Để ý trong bài có đại lượng 32
t 1
t 1
2
dự đoán sẽ có lượng t 2 trong dấu ?
Viết lại
2
t 2 3 t 2 3
t 2 7 t 2 7
log2 2
2
log2
t 1 t 1
t
t
2
Kiểm tra lượng dư như sau
t 2 3
2
32 t 1 log t 7 t 2 16 6 t 2 Calc:
Đặt A log2
2
2
t 1
t
t
t 1
t 100 A 9419.877808
2
t 2 3 t 2 3
t 2 7 t 2 7
B 9419.877808 A
Đặt B log2 2
2
log2
t
t
t 1 t 1
2
Vậy lượng dư bằng 0, ta xác định được f t log2 t t 2 , t 0 , f ' t
Vậy 2
1
2t 0 ; t 0
t ln 2
t2 3 t2 7
t2 3 t2 7
phần còn lại dành cho các em !
t
t 1
t
2t 2
Nguyễn Tiến Chinh