Phát triển làng nghề trên địa bàn tỉnh hải dương

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------o0o---------

NGUYỄN HỮU THÔNG

PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HẢI DƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG THỰC HÀNH

Hà Nội – 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------o0o---------

NGUYỄN HỮU THÔNG

PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HẢI DƯƠNG
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60340410
LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG THỰC HÀNH
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: GS. TS. PHAN HUY ĐƯỜNG

XÁC NHẬN CỦA
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CHẤM LUẬN VĂN

Hà Nội – 2015


LỜI CẢM ƠN

Trƣớc tiên, tôi xin trân trọng cảm ơn Giáo sƣ, Tiến sĩ Phan Huy Đƣờng
đã tạo mọi điều kiện, động viên, hƣớng dẫn và giúp đỡ tôi hoàn thành tốt luận
văn này. Trong suốt quá trình nghiên cứu, thầy đã kiên nhẫn hƣớng dẫn, trợ
giúp và động viên tôi rất nhiều. Sự hiểu biết sâu sắc về khoa học, cũng nhƣ
kinh nghiệm của thầy chính là tiền đề giúp tôi đạt đƣợc những thành tựu và
kinh nghiệm quý báu.
Xin đƣợc trân trọng cảm ơn các thầy, cô giáo ở Khoa Kinh tế chính trị,
Phòng Đào tạo, Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo
điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập tại nhà trƣờng và
nghiên cứu, thực hiện luận văn.
Tôi cũng xin cảm ơn bạn bè và gia đình đã luôn cổ vũ, động viên tôi
vƣợt qua những khó khăn để hoàn thành tốt luận văn này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!


LỜI CAM ĐOAN

Đề tài này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên
cứu có tính độc lập riêng, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chƣa đƣợc
công bố nội dung bất kỳ ở đâu; các số liệu, các nguồn trích dẫn trong luận văn
đƣợc chú thích nguồn gốc rõ ràng, minh bạch.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của tôi.
Hà Nội, ngày 25 tháng 12 năm 2015
Tác giả

Nguyễn Hữu Thông


MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .............................................................................. i
DANH MỤC BẢNG ..........................................................................................ii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ................................................................. iii
LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................. iii
Chƣơng 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU; CƠ SỞ LÝ LUẬN
VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ TRÊN ĐỊA BÀN CẤP
TỈNH ................................................................ Error! Bookmark not defined.
1.1. Tổng quan về tình hình nghiên cứu .......... Error! Bookmark not defined.
1.2. Làng nghề và phát triển làng nghề ............ Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Làng nghề ............................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Phát triển làng nghề................................ Error! Bookmark not defined.
1.3. Kinh nghiệm phát triển làng nghề ở một số tỉnh và bài học cho tỉnh Hải
Dƣơng ............................................................... Error! Bookmark not defined.
1.3.1. Kinh nghiệm phát triển làng nghề ở một số tỉnhError! Bookmark not defined.
1.3.2. Một số bài học rút ra từ sự phát triển làng nghề của một số tỉnhError! Bookmark
Chƣơng 2 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU... Error! Bookmark not defined.
2.1. Chọn điểm nghiên cứu .............................. Error! Bookmark not defined.
2.2. Quy trình nghiên cứu ................................ Error! Bookmark not defined.
2.3. Phƣơng pháp thu thập thông tin ................ Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Thu thập thông tin thứ cấp ..................... Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Thu thập thông tin sơ cấp ....................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Phƣơng pháp tổng hợp thông tin .............. Error! Bookmark not defined.

2.5. Phƣơng pháp phân tích thông tin ............. Error! Bookmark not defined.
2.5.1. Phƣơng pháp thống kê mô tả.................. Error! Bookmark not defined.
2.5.2. Phƣơng pháp so sánh.............................. Error! Bookmark not defined.
2.5.3. Phƣơng pháp lấy ý kiến chuyên gia ....... Error! Bookmark not defined.


2.6. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu .................... Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 3 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN LÀNG NGHỀ TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH HẢI DƢƠNG, GIAI ĐOẠN 2011- 2014Error! Bookmark not defined.
3.1. Khái quát đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội tỉnh Hải Dƣơng có ảnh
hƣởng tới phát triển làng nghề ......................... Error! Bookmark not defined.
3.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội ......... Error! Bookmark not defined.
3.1.2. Những đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của Hải Dƣơng ảnh hƣởng
đến phát triển làng nghề: .................................. Error! Bookmark not defined.
3.2. Thực trạng phát triển làng nghề ở tỉnh Hải DƣơngError! Bookmark not defined.
3.2.1.Về thực hiện các nội dung phát triển làng nghềError! Bookmark not defined.

3.2.1.1. Lập kế hoạch, quy hoạch phát triển làng nghề ở tỉnh Hải DƣơngError! Bookma
3.2.2. Kết quả phát triển làng nghề .................. Error! Bookmark not defined.

3.3. Đánh giá thực trạng về phát triển làng nghề trên địa bàn tỉnh Hải DƣơngError! Book
3.3.1. Những thành tựu đã đạt đƣợc ................. Error! Bookmark not defined.
3.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ............. Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 4 ĐỊNH HƢỚNG, MỤC TIÊU, GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN LÀNG
NGHỀ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HẢI DƢƠNG GIAI ĐOẠN 2016 - 2020,
TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2030 ......................... Error! Bookmark not defined.
4.1. Định hƣớng, mục tiêu và quan điểm phát triển làng nghề trên địa bàn tỉnh

Hải Dƣơng giai đoạn 2016- 2020, tầm nhìn đến năm 2030Error! Bookmark not defined
4.1.1. Định hƣớng, mục tiêu phát triển làng nghềError! Bookmark not defined.

4.1.2. Quan điểm phát triển làng nghề ............. Error! Bookmark not defined.

4.1.3. Dự báo các yếu tố tác động đến phát triển làng nghề trên địa bàn tỉnhError! Bookm
4.2. Một số giải pháp phát triển làng nghề trên địa bàn tỉnh Hải Dƣơng giai
đoạn 2015- 2020, tầm nhìn đến năm 2030 ....... Error! Bookmark not defined.

4.2.1. Nhóm giải pháp về tổ chức triển khai phát triển làng nghềError! Bookmark not d
4.2.2. Nhóm giải pháp về kinh tế ..................... Error! Bookmark not defined.


4.2.2.1. Về vốn cho phát triển làng nghề ......... Error! Bookmark not defined.
4.2.3. Nhóm giải pháp về xã hội ...................... Error! Bookmark not defined.
4.2.4. Nhóm giải pháp về nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ và bảo vệ
môi trƣờng ........................................................ Error! Bookmark not defined.
4.2.5. Một số giải pháp khác ............................ Error! Bookmark not defined.
PHẦN KẾT LUẬN ............................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................. 1
PHỤ LỤC .....................................................................................................................


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
STT

Ký hiệu

Nguyên nghĩa

1.

BVMT

Bảo vệ môi trƣờng

2.

CN-TTCN

Công nghiệp- Tiểu thủ công nghiệp

3.

CNH-HĐH

Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá

4.

GTNT

Giao thông nông thôn

5.

HĐND

Hội đồng nhân dân

6.

HTX

Hợp tác xã

7.

KBNN

Kho bạc nhà nƣớc

8.

KT-XH

Kinh tế - Xã hội

9.

NSNN

Ngân sách nhà nƣớc

10.

PTLN

Phát triển làng nghề

11.

SXKD

Sản xuất kinh doanh

12.

TTLT

Thông tƣ liên tịch

13.

UBND

Ủy ban nhân dân

i


DANH MỤC BẢNG
Bảng 3.1: Quy mô đầu tƣ vốn tại làng nghề trên địa bàn tỉnh Hải DƣơngError! Bookmark
Bảng 3.2: Mức độ sử dụng công nghệ tại các làng nghề trên địa bàn tỉnh
Hải Dƣơng ............................................................. Error! Bookmark not defined.

Bảng 3.3: Tổng hợp các chƣơng trình, đề án, dự án ƣu tiên đầu tƣError! Bookmark not de

Bảng 3.4: Đầu tƣ cho đào tạo nguồn nhân lực trên địa bàn tỉnh Hải DƣơngError! Bookmar
Bảng 3.5: Đánh giá của cán bộ về công tác phát triển làng nghề trên địa bàn tỉnh
Hải Dƣơng .............................................................. Error! Bookmark not defined.

Bảng 3.6: Giá trị sản xuất của các làng nghề trên địa bàn tỉnh Hải DƣơngError! Bookmark

Bảng 3.7: Thu nhập từ hoạt động sản xuất kinh doanh làng nghề tỉnh Hải
Dƣơng ...........................................................Error! Bookmark not defined.
Bảng 3.8: Thu nhập bình quân lao động và năng suất lao động bình quân tại các
làng nghề................................................................. Error! Bookmark not defined.

Bảng 3.9: Số lƣợng lao động các làng nghề trên địa bàn tỉnhError! Bookmark not defined
Bảng 3.10: Đào tạo nguồn nhân lực tại các làng nghề trên địa bàn tỉnh Hải
Dƣơng năm 2014 ................................................... Error! Bookmark not defined.

Bảng 3.11: Thống kê hoạt động giao lƣu văn hoá làng nghề tỉnh Hải DƣơngError! Bookma

ii


DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ

Hình 3.1: Cơ cấu dân số tại làng nghề trên địa bàn tỉnh Hải DƣơngError! Bookmark not d

Hình 3.2: Trình độ lao động tại các làng nghề trên địa bàn tỉnh Hải DƣơngError! Bookmark n

Hình 3.3: Đánh giá của ngƣời dân về ô nhiễm môi trƣờng tại làng nghềError! Bookmark n
Hình 3.4 : Xử lý ô nhiễm môi trƣờng tại làng nghề trên địa bàn tỉnh Hải
Dƣơng..................................................................... Error! Bookmark not defined.

iii


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.

Bạch Thị Lan Anh, 2010. Phát triển bền vững làng nghề truyền thống
vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, Luận án tiến sỹ kinh tế. Trƣờng Đại
học Kinh tế quốc dân Hà nội.

2.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2006. Thông tƣ 116/2006/TTBNN ngày 18/12/2006 về Hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị
định số 66/2006/NĐ-CP ngày 07/7/2006 của Chính phủ về phát triển
ngành nghề nông thôn Hà Nội, tháng 12 năm 2006.

3.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2007. Chỉ thị 28/2007/CTBNN ngày 18/4/2007 về đẩy mạnh thực hiện quy hoạch ngành nghề
nông thôn và phòng chống ô nhiêm môi trường làng nghề. Hà Nội,
tháng 04 năm 2007.

4.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2007. Một số chính sách về
phát triển ngành nghề nông thôn, Hà nội: NXB Nông nghiệp.

5.

TS. Nguyễn Thị Phƣơng Châm và cộng sự, 2009. Tiềm năng, thực
trạng và những giải pháp cho sự phát triển nghề thủ công ở Huế trong
bối cảnh thành phố di sản. Kỷ yếu Hội thảo “Nghề và làng nghề thủ
công truyền thống- Tiềm năng và định hướng phát triển”. BTC Hội chợ
triển lãm làng nghề Việt Nam 2009 và BTC Festival nghề truyền thống
Huế, tháng 6 năm 2009.

6.

GS.TS. Hoàng Văn Châu, 2006. Xây dựng và phát triển mô hình làng
nghề du lịch sinh thái tại một số tỉnh đồng bằng Bắc Bộ. Đề tài khoa
học cấp Bộ, Bộ Giáo dục và Đào tạo.

7.

Chính phủ, 2006. Nghị định 66/2006/NĐ-CP ngày 07/7/2006 về Phát
triển ngành nghề nông thôn. Hà Nội, tháng 7 năm 2006.


8.

Chính phủ, 2010. Nghị định số 41/2010/NĐ-CP ngày 12/4/2010 về
chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Hà
Nội, tháng 4 năm 2010.

9.

Chính phủ, 2010. Nghị định số 61/2010/NĐ-CP ngày 04/6/2010 về
chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông
thôn. Hà Nội, tháng 6 năm 2010.

10.

Lê Tự Dũng, 2007. Một số giải pháp phục hồi, phát triển nghề và làng
nghề truyền thống Thừa Thiên Huế.

11.

Đảng cộng sản Việt Nam, 2006. Văn kiện Đại hội Đảng Cộng sản Việt
Nam. Hà Nội, tháng 01 năm 2006.

12.

Đảng cộng sản Việt Nam, 2011. Văn kiện Đại hội Đảng Cộng sản Việt
Nam. Hà Nội, tháng 01 năm 2011.

13.

ThS. Vũ Văn Đông, 2010. Mỗi làng một sản phẩm “One tambon, one
product” là giải pháp để phát triển du lịch bền vững – kinh nghiệm từ
các nước và Việt Nam. Phát triển & Hội nhập, số 3.

14.

ThS. Nguyễn Trinh Hƣơng, 2014. Môi trƣờng và Sức khỏe cộng đồng
tại các làng nghề ở Việt Nam. Viện Nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao
động.

15.

Liên Minh BTC Hội chợ triển lãm làng nghề Việt Nam và BTC
Festival nghề truyền thống Huế, 2009. Một số vấn đề về bảo tồn và
phát triển làng nghề. Kỷ yếu Hội thảo “Nghề và làng nghề thủ công
truyền thống- Tiềm năng và định hướng phát triển”.

16.

Phòng kinh tế thành phố Huế, 2007. Điều tra, khảo sát đánh giá thực
trạng nghề và làng nghề truyền thống hiện nay - Đề xuất giải pháp bảo
tồn, phát triển và tháo gỡ bế tắc. Thành phố Huế, tháng 12 năm 2007.

17.

Nguyễn Hữu Phƣớc, 2010. Vấn đề đẩy mạnh du lịch - làng nghề và xu
hƣớng phát triển du lịch - làng nghề lĩnh vực gốm sứ. Hội thảo khoa


học: “Gốm sứ Việt Nam trong bối cảnh hội nhập”. Tỉnh Bình Dƣơng,
tháng 9 năm 2010.
18.

TS. Nguyễn Vĩnh Thanh, 2006. Xây dựng thương hiệu sản phẩm làng
nghề truyền thống ở đồng bằng sông Hồng hiện nay. Đề tài khoa học
cấp Bộ, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

19.

Thủ tƣớng Chính phủ, 2000. Quyết định số 132/2000/QĐ-TTg ngày
24/11/2000 về một số chính sách khuyến khích phát triển ngành nghề
nông thôn. Hà Nội, tháng 11 năm 2000.

20.

Thủ tƣớng Chính phủ, 2009. Quyết định 13/2009 QĐ-TTg ngày
21/01/2009 về việc sử dụng vốn tín dụng đầu tư phát triển của nhà
nước để tiếp tục thực hiện các chương trình kiên cố hóa kênh mương,

phát triển đường giao thông nông thôn, cơ sở hạ tầng nuôi trồng thủy
sản, cơ sở hạ tầng làng nghề nông thôn giai đoạn 2009-2015. Hà Nội,
tháng 01 năm 2009.

21.

Thủ tƣớng Chính phủ, 2009. Quyết định số 1956/QĐ-TTg ngày
27/11/2009 về phê duyệt Đề án “Đào tạo nghề cho lao động nông thôn
đến năm 2020”. Hà Nội, tháng 11 năm 2009.

22.

Thủ tƣớng Chính phủ, 2010. Quyết định số 72/2010/QĐ-TTg ngày
15/11/2010 về việc ban hành Quy chế xây dựng, quản lý và thực hiện
Chương trình xúc tiến thương mại quốc gia. Hà Nội, tháng 11 năm
2010.

23.

Tỉnh ủy Hải Dƣơng, 2005. Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Hải Dương.
Hải Dƣơng, tháng 11 năm 2005.

24.

Tỉnh ủy Hải Dƣơng, 2010. Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Hải Dương.
Hải Dƣơng, tháng 11 năm 2010.

25.

Tỉnh ủy Hải Dƣơng, 2015. Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Hải Dương.

Hải Dƣơng, tháng 10 năm 2015.


26.

UBND TP Hà Nội, 2004. Quy hoạch phát triển nghề và làng nghề
thành phố Hà Nội đến năm 2010 và định hướng đến năm 2015. Hà nội,
tháng 5 năm 2004.

27.

UBND TP Hà Nội, 2011. Đề án Bảo tồn và phát triển nghề, làng nghề
Hà Nội giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2020. Hà nội, tháng 5 năm
2011.

28.

Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dƣơng, 2011. Báo cáo Kinh tế - xã hội. Hải
Dƣơng, tháng 12 năm 2011.

29.

Uỷ ban nhân dân tỉnh Hải Dƣơng, 2012. Quyết định 1569/QĐ-UBND
ngày 11/7/2012 về việc phê duyệt đề án phát triển tiểu thủ công nghiệp
và làng nghề gắn với bảo vệ môi trường tỉnh Hải Dương giai đoạn
2011 - 2015. Hải Dƣơng, tháng 7 năm 2012.

30.

Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dƣơng, 2012. Báo cáo Kinh tế - xã hội. Hải

Dƣơng, tháng 12 năm 2012.

31.

Uỷ ban nhân dân tỉnh Hải Dƣơng, 2013. Quyết định số 820/QĐ-UBND
ngày 25/4/2013 về Quy hoạch phát triển hệ thống làng nghề tiểu thủ
công nghiệp trên địa bàn tỉnh Hải Dương đến năm 2020, định hướng
đến năm 2025. Hải Dƣơng, tháng 7 năm 2012.

32.

Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dƣơng, 2013. Báo cáo Kinh tế - xã hội. Hải
Dƣơng, tháng 12 năm 2013.

33.

Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dƣơng, 2014. Báo cáo Kinh tế - xã hội. Hải
Dƣơng, tháng 12 năm 2014.