tìm hiểu về bệnh béo phì, bệnh đái tháo đường, bệnh cao huyết áp và bệnh mỡ máu cao

Dinh Dưỡng
Người
Tìm hiểu về bệnh béo phì, bệnh đái
tháo đường, bệnh cao huyết áp
và bệnh mỡ máu cao
GVGD: Ths. Nguyễn Duy Tân
1

www.trungtamtinhoc.edu.vn


Thành viên nhóm 8
1
2
3
4
5
6


A. GIỚI THIỆU
Ăn uống là một bản năng quan
trọng của con người và các loài
động vật khác, ăn là để cung cấp
năng lượng cho cơ thể hoạt
động.

Tuệ Tĩnh và Hải Thượng Lãng Ông
cho rằng ăn uống là nguồn nuôi
sống, bồi dưỡng, tái tạo và phát triển
cơ thể người, và cũng có chức năng

phòng chống bệnh tật và chữa bệnh.


Nhờ phát hiện của dinh dưỡng học, mà ta biết
được trong thức ăn chứa các thành phần dinh
dưỡng cần thiết đối với cơ thể, như protein, lipid,
glucid, các vitamin, chất khoáng và nước.

Thiếu hoặc dư một trong các chất có thể gây ra
nhiều bệnh nếu trong thời gian dài không phát hiện
có thể gây tử vong.Vì thế cần áp dụng những kiến
thức dinh dưỡng vào chăm sóc sức khỏe nhiều bệnh
hiện nay.


Do khẩu phần ăn hằng ngày không hợp lý dẫn
đến nhiều bệnh như: bệnh béo phì, bệnh đái tháo
đường, bệnh tim mạch, bệnh cao huyết áp, bệnh
mỡ cao, bệnh động mạch vành nhưng đáng chú ý
hiện nay ở các nước phát triển là bệnh béo phì. Vì
thế cần ăn uống hợp lý cân đối


B. NỘI DUNG
Bệnh béo phì
Bệnh đái tháo đường
Bệnh cao huyết áp
Bệnh mỡ máu cao

I. BỆNH BÉO PHÌ

1 Khái niệm
2 Nguyên nhân gây bệnh và biểu hiện của bệnh

3 Các chỉ số hóa sinh theo dõi bệnh

4 Các biện pháp ngăn ngừa
7

www.trungtamtinhoc.edu.vn


I. BỆNH BÉO PHÌ
1. Khái niệm bệnh béo phì
Sự tích tụ mỡ trong cơ
thể
bất kỳniệm
ai cũng
Mộtở khái
kháccó,
cho làrằng:
béodự
phìtrữ
đây
cách Sự
cơ thể
được coi
là hiện
năng

lượng
khitượng
thiếu.
tích tụ chất béo của cơ
Nếu vượt quá mức giới
thể quá mức bình
hạn
nó sẽmà
trở người
nên bấttalợi
thường
làm
dựa vào
gọi làtăng
mứctrọng,
lý tưởng.
độ tăng cân mà người ta
đánh giá vừa phải, hơi
quá mức hoặc báo động


2.1 Nguyên nhân
Di truyền
Dược phẩm
Ít vận động cơ thể
Thói quen sai lầm

Nguyên
nhân

Ăn uống giao tế
Khí hậu
Yếu tố thực phẩm
Yếu tố tâm lý (psychological factors)

Yếu tố nội tiết


Theo thống kê, từ 25% tới 40% người có BMI cao
là do di truyền và 30% tới 60% là do môi trường.
George Bray cho rằng: “di truyền là yếu tố tạo điều
kiện và môi trường là yếu tố thúc đẩy” trong quá
trình béo phì.


Dược phẩm có thể làm tăng cân ngoài ý muốn,
như: thuốc trị bệnh tâm thần lithium, thuốc trị kinh
phong
Depakene,
Tegretol,
các
hormon
corticosteroid, estrogen, progesteron, testoteron;
thuốc insulin trị tiểu đường...



Thói quen sai lầm khi còn nhỏ chúng ta thường
được cha mẹ khuyên là không nên phung phí
bỏ thức ăn, Thay vì tiết giảm phần ăn của mình

ở mức vừa phải để có điều kiện chia sẻ với
những người khó khăn, chúng ta lại cố ăn cho
hết những gì đã dọn ra trên bàn ăn, chỉ để
“không bỏ phí thức ăn”.


kết hợp việc ăn uống với giao tế, như mời một bữa
cơm để bàn chuyện làm ăn là chuyện rất bình
thường. Nhưng khi ăn uống trong những trường hợp
này chúng ta thường không giữ được theo nhu cầu
tự nhiên, mà rất thường là “quá cỡ”. Kèm theo việc
thức ăn dồi dào đủ các món “gây mập”, còn là bia
rượu kích thích ăn nhiều hơn và cung cấp năng
lượng thừa...


Những người sống ở
vùng lạnh thường ít
vận động và ăn nhiều
thực phẩm có chất
béo hơn những người
sống ở vùng có khí
hậu nóng. Do đó, họ
thường dễ tăng cân.


Béo phì một phần do ở nơi dư thừa thực phẩm, nơi
kinh tế phát triển hay dễ trong việc tìm kiếm thực
phẩm cung ứng, nơi đó người ta thường có những
bữa ăn nhỏ xen kẽ ba bữa trong ngày. Bên cạnh thói

quen ăn uống của gia đình, xã hội trong việc nấu
nướng thực phẩm hàng ngày là yếu tố khó thay đổi


Yếu tố này cũng đóng vai trò quan trọng trong
sự tiêu hóa và thu nhận dưỡng chất từ thực
phẩm. Sự an nhàn, ham thích ăn uống là một
trong vài yếu tố rất thường thấy ở người béo
phì, nhờ vậy cơ quan tiêu hóa của họ tiết ra rất
nhiều dịch tiêu hóa để gia tăng sự hấp thụ


Enzym đóng vai trò quan trọng trong hiện
tượng béo phì, các enzyme này có tác động
tách rời chất đường glucoza trong máu ra rất
nhanh để tổng hợp chất béo, sự tách glucoza
khỏi máu quá nhanh không đủ cho cơ thể đưa
ra cảm giác no nê (satiety) để chấm dứt ăn
uống, kết quả làm cho họ vẫn thích ăn và dẫn
đến trạng thái dư thừa năng lượng sinh ra béo
mập (Vũ Ngọc Ruẩn, 2005).


I. BỆNH BÉO PHÌ
2.2 Biểu hiện của bệnh béo phì
 Thường
Tăng cân
xuyên
nhanh
đói bụng, hay thèm ăn và ăn rất nhiều

19

www.trungtamtinhoc.edu.vn


I. BỆNH BÉO PHÌ
2.2 Biểu hiện của bệnh béo phì
 Lười vận động, cơ thể hay mệt mỏi, buồn ngủ (ngủ ngáy)

=> Ít nói, phản ứng chậm chạp, trí nhớ kém
20

www.trungtamtinhoc.edu.vn


I. BỆNH BÉO PHÌ
2.2 Biểu hiện của bệnh béo phì
 Thị lực
giảm,
tê chân
tay (nhất là mùa hè)
 Thường
xuyên
cảm
thấy nóng
 Đau lưng, đau các khớp

21

www.trungtamtinhoc.edu.vn


I. BỆNH BÉO PHÌ
2.2 Biểu hiện của bệnh béo phì
 Thường mắc phải một số bệnh:
• bệnh tiểu đường hoặc cao huyết áp
• Các bệnh về tim (xơ vữa động mạch)

22

www.trungtamtinhoc.edu.vn


I. BỆNH BÉO PHÌ
3. Các chỉ số hoá sinh theo dõi bệnh
Chỉ số BMI: (Body Mass Index)
Đánh giá
BMIgiá
dành
riêng
cho
người
Châu
Á WHO
(IDI & WPRO)
Bảng
đánh
BMI
theo

tiêu
chuẩn
của
(2002)
xác định mức độ gầy hay béo của cơ thể.
Phân
loại
BMI
Phân
loại
BMI (kg/m2)
(kg/m2)
Cân
nặng
thấp
(gầy)
<18.5
Cân
nặng
thấp
(gầy)
<18.5
Bình
thường
18.5
Bình
thường
18.5 -- 22.9
24.9
BMI

=
Thừa
cân
=23
Thừa
cân
=25
Tiền
béo
23
Tiền
béo
phìphì
25 –– 24.9
29.9
Béo
phì
25
Béo
phì
độđộ
I I
30 –– 29.9
34.9
Béo
phì
Béo
phì
độđộ
II II

35=30
– 39.9
Béo
phì
=40
Béo
phì
độđộ
III III
=40
23

www.trungtamtinhoc.edu.vn


I. BỆNH BÉO PHÌ
Một
chế
khi sử dụng
BMI (Waist – Hip Ratio)
Tỷsố
sốhạn
vòng
bụng/vòng
mông:
• Không
tính
được
 Dùng
thước

dây
đo: tổng lượng chất béo trong cơ
thể
• Đối
với ởvận
viên, người tập thể hình
 vòng
bụng
chỗđộng
ngang
rốn.
=> Kết quả BMI không chính xác
 vòng mông
 Theo WHO, người
có tỷ số:
 0,9 đối với nam
 0,8 đối với nữ

24

www.trungtamtinhoc.edu.vn


I. BỆNH BÉO PHÌ
4. Biện pháp ngăn ngừa
 Chế độ ăn uống:
Hạn
chếănănnhững
nhữngthực
thựcphẩm

phẩmgiàu:
giàu:
Tránh
Tinh
Chấtbột
béo

25

www.trungtamtinhoc.edu.vn