Báo điện tử với vấn đề phát triển bền vững vùng tây bắc

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-----------------------------------------------------

AN THỊ THU HIỀN

BÁO ĐIỆN TỬ VỚI VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN
BỀN VỮNG VÙNG TÂY BẮC

Luận Văn Thạc sĩ

Hà Nội - 2014


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-----------------------------------------------------

AN THỊ THU HIỀN

BÁO ĐIỆN TỬ VỚI VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN
BỀN VỮNG VÙNG TÂY BẮC

Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành: Báo chí học
Mã số 60 32 01 01

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS Đặng Thị Thu Hƣơng

Hà Nội - 2014
XÁC NHẬN ĐÃ CHỈNH SỬA THEO YÊU CẦU CỦA HỘI ĐỒNG

LỜI CAM ĐOAN


Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ
công trình nào khác.

Hà Nội ngày 30 tháng 11 năm 2014
Người thực hiện luận văn
An Thị Thu Hiền

LỜI CẢM ƠN


Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy cô giáo đã trang bị kiến thức,
tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt thời gian học tập và thực hiện luận văn
này.
Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc nhất, tôi xin gửi lời cảm ơn tới PGS.
TS Đặng Thị Thu Hương người đã khuyến khích, tận tình chỉ dẫn cho tôi trong suốt
thời gian thực hiện luận văn này.
Tôi xin gửi lời cảm ơn tới các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp đã hợp tác,
chia sẻ thông tin, cung cấp cho tôi nhiều nguồn tư liệu quan trọng phục vụ cho đề
tài nghiên cứu.
Tôi xin gửi lời cảm ơn tới gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, tạo
điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập và hoàn thành luận văn này.

Hà Nội ngày 30 tháng 11 năm 2014
Người thực hiện luận văn
An Thị Thu Hiền

MỤC LỤC


PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................4
1. Lý do lựa chọn đề tài ...........................................................................................4
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề...................................................................................6
3. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài .........................................................................8
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu .........................................................................9
5. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................10
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài .............................................................11
7. Cấu trúc luận văn ...............................................................................................12
CHƢƠNG 1: QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG, NHÀ NƢỚC VỀ VẤN ĐỀ PHÁT
TRIỂN BỀN VỮNG VÙNG TÂY BẮC VÀ VAI TRÒ CỦA BÁO CHÍ ĐỐI
VỚI VẤN ĐỀ NÀY .................................................................................................13
1.1 Các khái niệm ..............................................................................................183
1.2 Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội và con ngƣời Tây Bắc ................. Error!
Bookmark not defined.7
1.3 Chủ trƣơng, chính sách của Đảng, Nhà nƣớc về phát triển bền vững vùng
Tây Bắc ............................................................... Error! Bookmark not defined.9
1.4 Đặc trƣng, thế mạnh của báo điện tử trong việc truyền thông về phát
triển bền vững .................................................... Error! Bookmark not defined.2
Chƣơng 2: NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC THÔNG TIN VỀ VẤN ĐỀ PHÁT
TRIỂN BỀN VỮNG VÙNG TÂY BẮC .............. Error! Bookmark not defined.7
2.1 Giới thiệu các tờ báo điện tử và trang thông tin điện tử tổng hợp ... Error!
Bookmark not defined.7
2.2 Kết quả khảo sát các tác phẩm báo điện tử thông tin về vấn đề phát triển
bền vững vùng Tây Bắc ......................................................................................31
2.3 Nội dung thông tin chính về vấn đề phát triển bền vững vùng Tây Bắc....... Error!
Bookmark not defined.7

2.4 Hình thức thông tin về vấn đề phát triển bền vững vùng Tây Bắc......... Error!
Bookmark not defined.


CHƢƠNG 3: NHỮNG ƢU ĐIỂM, HẠN CHẾ VÀ CÁC GIẢI PHÁP NHẰM
NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG THÔNG TIN VỀ VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN BỀN
VỮNG VÙNG TÂY BẮC TRÊN CÁC BÁO ĐIỆN TỬError! Bookmark not
defined.6
3.1 Những ƣu điểm của báo điện tử trong việc thông tin về vấn đề phát triển
bền vững vùng Tây Bắc ..................................... Error! Bookmark not defined.6
3.2 Những hạn chế của báo điện tử trong việc thông tin về vấn đề phát triển
bền vững vùng Tây Bắc ..................................... Error! Bookmark not defined.1
3.3 Nguyên nhân thành công, hạn chế của báo điện tử trong việc thông tin
phát triển bền vững vùng Tây Bắc.....................................................................77
3.4 Giải pháp nâng cao chất lƣợng thông tin phát triển bền vững vùng Tây
Bắc trên báo điện tử .......................................... Error! Bookmark not defined.0
PHẦN KẾT LUẬN ................................................ Error! Bookmark not defined.1
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................... 94Error! Bookmark not defined.


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

TN&MT

Tài nguyên và Môi trường

CNH

Công nghiệp hóa

HĐH

Hiện đại hóa


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Phát triển là vấn đề lớn và không dễ đối với các quốc gia, các dân tộc ở mọi
thời đại. Trong suốt thế kỷ XX và những thập kỷ đầu thế kỷ XXI, chúng ta đã
chứng kiến sự thành công và những thất bại từ phạm vi quốc gia đến toàn cầu trong
việc đi tìm lời giải bài toán mang tên phát triển này. Trong thời gian dài, tư duy về
phát triển không chỉ ở Việt Nam mà cả thế giới bị chi phối bởi khuynh hướng duy
kinh tế. Đúng là không thể nói đến phát triển nếu không giải quyết được vấn đề nền
tảng là phát triển kinh tế nhưng thực tiễn thế kỷ XX đã cho thấy, bên cạnh bước tiến
vượt bậc về kinh tế thì những hậu quả xấu, ngoài dự tính của chính quá trình phát
triển ấy ngày càng lộ rõ và trở thành yếu tố đe dọa chính sự tồn tại và phát triển của
mỗi xã hội và toàn nhân loại. Do đó, bài học rút ra là trong quá trình phát triển, con
người cần phải giải quyết mối quan hệ giữa con người, xã hội và thiên nhiên mà bản
chất của nó là phát triển bền vững.
Ở Việt Nam, trong hơn 20 năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã chủ trương
thực hiện đường lối đổi mới. Trong đó, phát triển bền vững là yêu cầu đối với sự
phát triển của cả nước nói chung và từng vùng nói riêng trong đó có Tây Bắc.
Tây Bắc là vùng có vị trí chiến lược quan trọng, có nhiều tiềm năng phát
triển kinh tế - xã hội nhưng thực trạng tình hình kinh tế - xã hội ở đây còn rất nhiều
khó khăn: tỷ lệ hộ nghèo cao nhất cả nước (25,6% hộ nghèo); di cư tự do, đặc biệt
trong vùng đồng bào dân tộc Mông vẫn tiếp diễn phức tạp; hoạt động của các loại
tội phạm, nhất là tội phạm ma túy còn tiềm ẩn những nhân tố gây mất ổn định an
ninh, trật tự...
Nhận thức rõ vai trò quan trọng và thực trạng vùng Tây Bắc, trong thời gian
qua, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chính sách nhằm hỗ trợ, thúc đẩy vùng Tây

Bắc phát triển bền vững nhưng kết quả bước đầu đặt được còn khá khiêm tốn. Muốn
Tây Bắc tận dụng tối đa tiềm năng, thế mạnh để có thể phát triển mạnh mẽ, hòa nhập,
tiến tới góp phần thúc đẩy sự phát triển chung của cả nước thì các cơ quan ban ngành
cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp trong đó có việc đẩy mạnh, tối ưu hóa mạng


lưới thông tin, đảm bảo thông tin liền mạch, thông suốt, liên tục từ trung ương đến địa
phương, giữa các tỉnh trong khu vực Tây Bắc với các địa phương trong cả nước, giữa
các cấp quản lý, các nhà hoạch định chính sách tới người dân, giữa các nhà đầu tư với
người sản xuất và ngược lại.
Báo chí có vai trò hết sức quan trọng trong việc truyền tải thông tin nhanh
chóng, rộng khắp tới đông đảo công chúng, tạo nên dòng chảy tương tác, liên thông
giữa các ngành, các lĩnh vực, tác động và chi phối đến mọi lĩnh vực khác nhau trong
tiến trình phát triển kinh tế - xã hội. Báo chí thực hiện chức năng chính trị, tư tưởng,
tác động vào ý thức xã hội để hình thành và củng cố một hệ tư tưởng, chính trị lãnh
đạo đối với xã hội thông qua những định hướng cụ thể của hệ thống đó. Đồng thời,
báo chí có khả năng truyền bá giáo dục, nâng cao dân trí để chính người dân tham
gia quản lý xã hội, môi trường, kinh tế, văn hóa… nhằm đảm bảo sự phát triển bền
vững của chính địa phương, quốc gia đó. Trong hệ thống báo chí, báo điện tử đang
là loại hình tỏ rõ sức mạnh, vị trí của mình. Với những ưu điểm vượt trội, hội tụ
những thế mạnh của báo in, báo phát thanh, báo hình cùng với việc ứng dụng những
tiến bộ mới của khoa học công nghệ, báo điện tử đang chứng tỏ hiệu quả trong việc
thông tin về vấn đề phát triển bền vững vô cùng hiệu quả.
Tuy vậy, tại Hội nghị các Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ, Tây Bắc và Tây Nguyên
ngày 16/3/2013, tổ chức tại Cần Thơ, các đại biểu đã chỉ rõ các tuyến thông tin
tuyên truyền về 3 vùng đặc biệt là Tây Bắc còn yếu, hạn chế và thiếu toàn diện. Đây
là vấn đề cần được nghiên cứu một cách nghiêm túc, có hệ thống, khoa học và bài
bản để đánh giá đúng thực trạng mạng lưới thông tin báo chí về vấn đề phát triển
bền vững vùng Tây Bắc. Từ đó đưa ra những kiến nghị giải pháp kịp thời, khả thi
nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả truyền thông, hỗ trợ và thúc đẩy phát triển

bền vững cho khu vực này.
Phát triển bền vững là một bức tranh chung. Việc phát triển bền vững đòi hỏi
phải tiến hành trên tất cả các lĩnh vực như kinh tế, văn hóa, khoa học, công nghệ…
Cũng cần khẳng định rằng, không phải chỉ có báo điện tử mới tham gia vào việc
thông tin phát triển bền vững mà các loại hình truyền thông khác cũng tham gia.


Tuy vậy với những ưu điểm vượt trội của mình, báo điện tử đang là loại hình lý
tưởng và tỏ rõ thế mạnh của mình trong việc truyền tải thông tin nói chung và thông
tin về vấn đề phát triển bền vững vùng Tây Bắc nói riêng. Với những lý do trên
chúng tôi đã lựa chọn, nghiên cứu đề tài Báo điện tử với vấn đề phát triển bền vững
vùng Tây Bắc.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Tây Bắc là nơi có vị trí địa lý chiến lược, giàu tài nguyên thiên nhiên và có
truyền thống lịch sử hào hùng. Chính vì vậy, khu vực này là đối tượng của rất nhiều
các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước. Tuy nhiên, các nghiên cứu về Tây Bắc cho
đến hiện tại chủ yếu là nghiên cứu về điều kiện tự nhiên, đặc điểm địa lý, dân tộc,
tôn giáo, lịch sử vùng Tây Bắc. Trong đó, nghiên cứu về lịch sử, các học giả trong
và ngoài nước chủ yếu nghiên cứu về Điện Biên Phủ lịch sử, với một loạt các công
trình như “The battle of Dien Bien Phu” (1963), “Hell in a very small place: The
Seige of Dien Bien Phu” (2002), Dien Bien Phu: The Epic Battle America Forgot
(2005),…hay “Tây Bắc – lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước 1954- 1975‟
(1994), “Quân và dân Tây Bắc với chiến thắng Điện Biên Phủ” (1999), „Chiến dịch
tiến công Tây Bắc: thu đông 1952 (1992), “Tây Bắc – lịch sử kháng chiến chống
Mỹ cứu nước 1954 -1975” (1994), “Chiến thắng Điện Biên Phủ - mốc vàng lịch sử
chân lý thời đại” (2004), …
Ngoại trừ những nghiên cứu về lịch sử mà đặt biệt là chiến dịch Điện Biên
Phủ, vùng Tây Bắc cũng được nghiên cứu, tìm hiểu trong chỉnh thể các công trình
nghiên cứu về Việt Nam. Ví dụ, các học giả nước ngoài có các công trình cuốn
„Vietnam” (2010) của nhóm tác giả Nick Ray và Yu-Mei Balasingamchow hay

cuốn “Economic Growth, Poverty and Household Welfare in Vietnam”… Các học
giả trong nước có các công trình nghiên cứu như: “Thiên nhiên Việt Nam” (2008),
“Người Thái ở Tây Bắc Việt Nam” (1978), “Âm nhạc dân gian Thái Tây Bắc”
(1998), “Truyện cổ và dân ca Thái vùng Tây Bắc” (2001), “Văn hóa bản làng truyền
thống các dân tộc Thái, Mông vùng Tây Bắc” (2002), “Văn hóa các dân tộc vùng
Tây Bắc: thực trạng và những vấn đề đặt ra” (2004)….


Trong khoảng một thập kỷ trở lại đây, vùng Tây Bắc được quan tâm nghiên
cứu nhiều dưới góc nhìn kinh tế học, nhân học và hoạch định chính sách. Một số tổ
chức quốc tế như UNDP, UNESCO, WHO, WB… đã có các công trình nghiên cứu
như „Những trở ngại về cơ sở hạ tầng của Việt Nam” (UNDP, 2010). Công trình
này đã chỉ ra những yếu kém về cơ sở hạ tầng ở vùng Tây Bắc đã hạn chế việc xóa
đói giảm nghèo ở đây, hay dự án „Phòng ngừa buôn bán phụ nữ và trẻ em” của Tổ
chức Lao động Quốc tế (ILO) đề cập đến vấn đề buôn bán phụ nữ, trẻ em xuyên
biên giới trong đó có biên giới Việt – Trung giai đoạn 2006-2008…Các nhà nghiên
cứu trong nước có các công trình nghiên cứu như: “Vấn đề quản lý, sử dụng, bảo vệ
môi trường và tài nguyên thiên nhiên ở các dân tộc thiểu số Việt Nam” (2003), hay
cuốn „Phát triển con người vùng Tây Bắc nước ta‟ (2010), “Cơ chế chính sách đặc
thù phát triển các tỉnh thuộc vùng Tây Bắc (2010)…
Về vấn đề vai trò, chức năng, nguyên tắc hoạt động và hiệu quả của báo chí
cũng đã xuất hiện khá nhiều các nghiên cứu. Ví dụ như “Cơ sở lý luận báo chí truyền
thông” (của các tác giả Dương Xuân Sơn, Đinh Văn Hường và Trần Quang, đã tái
bản nhiều lần), “Truyền thông đại chúng và phát triển xã hội” (2008), “Báo chí truyền
thông và kinh tế văn hóa xã hội” (2005), “Tác động của những phương tiện truyền
thông mới đối với đời sống văn hóa của cư dân đô thị ở Việt Nam” (2006), bộ sách 8
tập „Báo chí – Những vấn đề lý luận và thực tiễn” do khoa Báo chí và Truyền thông
(ĐH KHXH và NV) xuất bản…
Xét về góc độ nghiên cứu phát triển, các học giả nước ngoài cũng có một số
nghiên cứu về vai trò của báo chí đối với phát triển bền vững. Tuy vậy, đa phần các

nghiên cứu này được thực hiện ở các nước đang phát triển. Ví dụ công trình „Vai trò
của báo chí trong việc hỗ trợ xã hội phát triển bền vững” của Tim Bolt (2008)
nghiên cứu trường hợp của Bhutan hay hệ thống bài viết về „Vai trò của báo chí
trong phát triển bền vững” đăng trên tạp chí Tropical Coasts (12.2003) trong đó
nhấn mạnh vai trò của báo chí truyền thông trong việc tuyên truyền, giáo dục công
chúng đẩy mạnh phát triển kinh tế cần quan tâm đến môi trường và các yếu tố văn
hóa, xã hội…


Những công trình nghiên cứu về báo chí học trên địa bàn Tây Bắc cho đến
nay, chỉ có một số công trình nghiên cứu ở bậc khóa luận hay luận văn Thạc sỹ là
đề cập đến các địa phương trong khu vực này. Ví dụ khóa luận „Hiệu quả phát thanh
bằng tiếng dân tộc của đài PT-TH Lai Châu” (Nguyễn Văn An, 2002), Bản sắc văn
hóa dân tộc Mường (một số loại hình sinh hoạt văn hóa truyền thống của dân tộc
Mường được phản ánh trên báo Hòa Bình) (Nguyễn Thị Phượng 2004), hay luận
văn Cao học „Hệ thống phát thanh truyền hình Sơn La – thực trạng và giải pháp
nâng cao chất lượng” (Lê Bá Quyên, 2010)…
Theo tìm hiểu của chúng tôi cho đến nay, chưa có công trình nào nghiên cứu
về Tây Bắc dưới góc nhìn báo chí học, đặc biệt là nghiên cứu về vai trò, thành công
và hạn chế của báo điện tử trong việc phát triển bền vững vùng Tây Bắc, từ đó đề
xuất giải pháp kiến nghị nâng cao chất lượng và hiệu quả của báo điện tử đối với
việc phát triển bền vững vùng Tây Bắc. Do vậy, “Báo điện tử với vấn đề phát triển
bền vững vùng Tây Bắc” là một đề tài thú vị, sẽ đem lại thông tin mới mẻ trong lĩnh
vực nghiên cứu báo chí truyền thông nói chung và báo điện tử nói riêng, đồng thời
có nhiều đóng góp về lý luận và thực tiễn đối với việc phát triển bền vững vùng Tây
Bắc.
3. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài
Mục đích của đề tài
- Khẳng định vai trò quan trọng của báo chí, đặc biệt là báo điện tử đối với
việc phát triển bền vững vùng Tây Bắc. Đánh giá thực trạng, thành công và hạn chế

của báo điện tử hiện nay với vấn đề phát triển bền vững vùng Tây Bắc. Từ đó, đề
xuất các giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả của báo điện tử đối với vấn đề này.
Nhiệm vụ của đề tài
- Hệ thống hóa lý luận về truyền thông phát triển, về định hướng của Đảng,
Nhà nước đối với phát triển bền vững vùng Tây Bắc và vai trò của báo điện tử đối
với vấn đề này.


- Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng các báo điện tử của Trung Ương,
báo ngành và địa phương về các mặt nội dung, hình thức thông tin phát triển bền
vững vùng Tây Bắc.
- Đánh giá ưu, nhược điểm của báo điện tử đối với vấn đề thông tin phát
triển bền vững vùng Tây Bắc và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng báo chí về
vấn đề này.
4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các báo điện tử trong việc thông tin về
vấn đề phát triển bền vững vùng Tây Bắc.
Phạm vi nghiên cứu
Để nghiên cứu đề tài “Báo điện tử với vấn đề phát triển bền vững vùng Tây
Bắc”, chúng tôi chọn và tập trung nghiên cứu các tờ báo điện tử điển hình là: Nhân
dân điện tử, Báo Đầu tư điện tử, Văn hóa điện tử, Sơn La điện tử và Lai Châu điện
tử. Trong đó, Nhân dân điện tử là cơ quan Trung ương của Đảng cộng sản Việt
Nam, tiếng nói của Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam. Báo Đầu tư điện tử là
diễn đàn đầu tư và kinh doanh, cơ quan của Bộ kế hoạch và đầu tư. Báo Văn hóa
điện tử là cơ quan của bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Báo Sơn La điện tử là Cơ
quan của Đảng bộ Đảng cộng sản Việt Nam tỉnh Sơn La, tiếng nói của Đảng bộ,
chính quyền và nhân dân các dân tộc Sơn La. Báo Lai Châu điện tử là Cơ quan của
Đảng bộ Đảng cộng sản Việt Nam tỉnh Lai Châu, tiếng nói của Đảng bộ, chính
quyền và nhân dân tỉnh Lai Châu. Đặc biệt, để đảm bảo nghiên cứu thông tin vấn đề
phát triển bền vững vùng Tây Bắc được toàn diện, chúng tôi đã quan tâm đến vấn

đề môi trường vùng Tây Bắc. Tuy vậy, cho đến thời điểm hiện tại, nước ta chưa có
tờ báo điện tử nào chuyên về Môi trường. Do đó, chúng tôi lựa chọn và bổ sung
trang thông tin điện tử tổng hợp Tài nguyên và Môi trường vào phạm vi nghiên cứu.
Đây là ấn phẩm của báo Tài nguyên và Môi trường – Cơ quan của Bộ Tài nguyên
và Môi trường.


Về thời gian, chúng tôi tiến hành nghiên cứu 05 trang báo điện tử và 01 trang
thông tin tổng hợp kể trên thông tin về vấn đề phát triển bền vững vùng Tây Bắc từ
tháng 1/2013 đến hết tháng 6/2014.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Để thực hiê ̣n đề tài này , chúng tôi áp dụng một số phương pháp nghiên cứu
sau đây:
Phương pháp nghiên cứu li ̣ch sử và sử dụng các tài liê ̣u th

ứ cấp. Để thực

hiện đề tài, chúng tôi tiến hành sưu tầ m các văn kiê ̣n , chỉ thị, tư liê ̣u của Đảng và
Nhà nước liên quan đến việc xã hội hóa thông tin báo chí nhằm tìm hiểu chủ
trương, đường lố i , đinh
̣ hướng của Đảng và Nhà nước về vấ n đề này

. Đồng thời

chúng tôi tâ ̣p hơ ̣p , hê ̣ thố ng tài liê ̣u lý luâ ̣n từ các sách , tạp chí, các công trình khoa
học (trong và ngoài nước) có liên quan đến đề tài.
Phương pháp nghiên cứu trường hợp . Đề tài nghiên cứu trường hợp báo điện
tử Sơn La và Lai Châu là các cơ quan báo chí địa phương, đại diện cho báo chí các
tỉnh vùng Tây Bắc thông tin về vấn đề phát triển bền vững ở địa phương. Đồng thời,
đề tài khảo sát, nghiên cứu trường hợp một số tờ báo điện tử trung ương như Nhân

dân điện tử và báo ngành, lĩnh vực như Đầu tư điện tử, Văn hóa điện tử và trang
thông tin điện tử tổng hợp Tài nguyên và Môi trường để nghiên cứu về vấn đề hỗ
trợ, thúc đẩy, thực trạng phát triển trong từng ngành, từng lĩnh vực liên quan đến
vấn đề phát triển bền vững vùng Tây Bắc.
Phương pháp phân tích nội dung: Đề tài sử dụng phương pháp này để khảo
sát, phân tích nội dung và hình thức tin, bài của một số báo điện tử tiêu biểu cho
vùng Tây Bắc (Sơn La điện tử, Lai Châu điện tử) và đại diện cơ quan báo trung
ương (Nhân dân điện tử), báo ngành, lĩnh vực (Đầu tư điện tử, Văn hóa điện tử,
trang thông tin điện tử tổng hợp Tài Nguyên và Môi trường) để đánh giá thực trạng,
thành công và hạn chế của báo điện tử trong việc hỗ trợ, thúc đẩy phát triển bền
vững vùng Tây Bắc.
Phương pháp phỏng vấn sâu: Đề tài phỏng vấn các phóng viên, chuyên gia
về báo chí, về kinh tế, văn hóa, môi trường… để tổng hợp ý kiến đóng góp của các


chuyên gia đối với vấn đề phát triển bền vững vùng Tây Bắc và quan trọng hơn là
vai trò, trách nhiệm, nhiệm vụ của báo chí đối với vấn đề phát triển bền vững khu
vực này.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
Ý nghĩa lý luận
Đề tài góp phần làm sáng rõ, và phong phú hơn lý luận về vai trò của báo
chí, ảnh hưởng, tác động của báo chí tới việc phát triển bền vững ở địa phương.
Đồng thời, đề tài cung cấp những luận điểm khoa học, hệ thống hóa cơ sở lý luận và
phương pháp nghiên cứu về vai trò của báo điện tử đối với sự phát triển bền vững
một địa phương, một khu vực. Bên cạnh đó, đề tài sẽ tổng kết, nêu rõ thực trạng,
thành công và hạn chế của báo điện tử trong việc hỗ trợ và thúc đẩy phát triển bền
vững một địa phương, cụ thể là Tây Bắc.
Ý nghĩa thực tiễn
Đề tài khảo sát, đánh giá thành công và hạn chế của báo điện tử trong việc
thông tin hỗ trợ, thúc đẩy phát triển kinh tế của vùng Tây Bắc, từ đó, đề xuất các

giải pháp kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả của báo chí trong lĩnh vực
này. Đây là một trong những yếu tố tạo điều kiện cho khu vực Tây Bắc phát triển
bền vững trong tương lai.
Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là tài liệu tham khảo cho các địa phương
cũng như các ngành khác trong việc khai thác, sử dụng báo chí trong việc hỗ trợ,
thúc đẩy phát triển bền vững ở địa phương, ở ngành mình.
Những đánh giá về thành công và hạn chế của báo điện tử và những đề xuất
cụ thể của đề tài về việc nâng cao chất lượng nội dung và hình thức của các sản
phẩm báo chí hỗ trợ, thúc đẩy phát triển bền vững, sẽ tạo điều kiện để các cơ quan
báo chí nâng cao được chất lượng và hiệu quả trong truyền thông.
Đề tài là tài liệu tham khảo có ích trong các cơ sở đào tạo báo chí, để định
hướng trách nhiệm cho những nhà báo tương lai trong việc hỗ trợ, thúc đẩy phát
triển bền vững ở địa phương mình.
7. Cấu trúc luận văn


Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, luận văn được chia thành ba chương
như sau:
Chương 1: Quan điểm của Đảng, Nhà nước về phát triển bền vững vùng Tây
Bắc và vai trò, nhiệm vụ của báo chí đối với vấn đề này
Chương 2: Nội dung và hình thức thông tin về vấn đề phát triển bền vững
vùng Tây Bắc
Chương 3: Những thành công, hạn chế và một số giải pháp nhằm nâng cao
chất lượng thông tin về vấn đề phát triển bền vững vùng Tây Bắc trên các báo điện
tử


CHƢƠNG 1
QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG, NHÀ NƢỚC VỀ VẤN ĐỀ
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG VÙNG TÂY BẮC VÀ VAI TRÒ CỦA

BÁO CHÍ ĐỐI VỚI VẤN ĐỀ NÀY
1.1 Các khái niệm
1.1.1 Báo điện tử
Hiện nay, việc sử dụng thuật ngữ định danh loại hình báo chí mà thông tin
được truyền tải và tiếp nhận qua mạng internet vẫn là vấn đề đang được tranh cãi. Ở
Việt Nam và trên thế giới, đang tồn tại nhiều cách gọi khác nhau đối với loại hình
báo chí này như: Báo trực tuyến (Online Newpaper), Báo điện tử (Electronic
Journal), báo mạng (Cyber Newspaper), báo chí Internet (Internet Newspaper), báo
mạng điện tử.…
Tuy vậy, báo điện tử là khái niệm thông dụng nhất ở nước ta. Nó gắn liền với
tên gọi của nhiều tờ báo điện tử thuộc cơ quan Đảng và Nhà nước. Mặt khác trong
điều 3, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật báo chí năm 1999, loại hình này
được gọi là báo điện tử và được quy định: Báo điện tử là loại hình báo chí được
thực hiện trên mạng thông tin máy tính bằng tiếng Việt, tiếng các dân tộc thiểu số
Việt Nam, tiếng nước ngoài.
Cùng với việc quy định tên gọi và khái niệm báo điện tử, Chính phủ cũng
ban hành nghị định số 97/2008/NĐ – CP ngày 28/8/2008 về quản lý, cung cấp, sử
dụng dịch vụ Internet và thông tin điện tử trên Internet. Trong đó, Chính phủ quy
định về một số khái niệm khác như sau:
Thông tin điện tử trên Internet là thông tin được cung cấp, truyền đưa, thu
thập, xử lý, lưu trữ và trao đổi thông qua mạng lưới thiết bị internet.
Trang thông tin điện tử trên Internet là trang thông tin điện tử hoặc tổng hợp
trang thông tin phục vụ cho việc cung cấp và trao đổi thông tin trên môi trường
Internet bao gồm trang thông tin điện tử (website), trang thông tin điện tử cá nhân
(blog), cổng thông tin điện tử (portal) và các hình thức tương tự khác.


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phạm Thu An (2001), Ngôn ngữ báo chí Internet, Luận văn thạc sĩ truyền thông
đại chúng, Đại học khoa học xã hội và Nhân văn.

2. Ban Tuyên giáo Trung ương (2007), Tăng cường lãnh đạo, quản lý tạo điều
kiện để báo chí nước ta phát triển mạnh mẽ, vững chắc trong thời gian tới, Nxb
Lý luận chính trị, Hà Nội.
3. Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương, Bộ Văn hóa - Thông tin (1997), Tiếp tục
đổi mới và tăng cường lãnh đạo quản lý công tác báo chí xuất bản, Hà Nội
4. Lê Thanh Bình, 2005. Báo chí truyền thông và kinh tế văn hóa xã hội, Nxb Văn
hóa – Thông tin.
5. Lê Thanh Bình, 2008 Truyền thông đại chúng và phát triển xã hội, Nxb. Chính
trị quốc gia, Hà Nội
6. Hoàng Hữu Bình (1998), Các tộc người ở miền núi phía Bắc Việt Nam và môi
trường. NXB Khoa học xã hội
7. Hoàng Hữu Bình, 2003. Vấn đề quản lý, sử dụng, bảo vệ môi trường và tài
nguyên thiên nhiên ở các dân tộc thiểu số Việt Nam. NXB Khoa học Xã hội
8. Lê Thanh Bình, Phí Thị Thanh Tâm, 2009. Quản lý Nhà nước và pháp luật về
báo chí, Nxb. Văn hóa thông tin, Hà Nội.
9. Trần Văn Bính (chủ biên) (2004), Văn hóa các dân tộc Tây Bắc – Thực trạng
và những vấn đề đặt ra. NXB Chính trị Quốc gia, HN.
10. Chỉ thị số 36-CT/TW ngày 25-6-1998 về tăng cường công tác bảo vệ môi
trường trong thời kỳ CNH, HĐH đất nước
11. Chỉ thị số 36-CT/TW ngày 25/6/1998 của Bộ Chính trị về tăng cường công tác
bảo vệ môi trường trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước
12. Nguyễn Văn Dững (chủ biên) 2006, Truyền thông, lý thuyết và kỹ năng cơ bản,
Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội
13. Hà Minh Đức (Chủ biên) (1994), Báo chí những vấn đề lý luận và thực tiễn,
Nxb Giáo dục, Hà Nội.
14. Nguyễn Thị Trường Giang (2014), Báo mạng điện tử những vấn đề cơ bản, Nxb
chính trị quốc gia – Sự thật Hà Nội.


15. Vũ Quang Hào (2001), Ngôn ngữ báo chí, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội

16. Nguyễn Hiền, Hơn 20.000 tỷ đồng và 35 triệu USD sẽ „rót‟ vào Tây Bắc. Dân
trí, 26.3.2013
17. Hoàng Văn Hoan và Nguyễn Chí Thành, 2010. Cơ chế chính sách đặc thù phát
triển các tỉnh thuộc vùng Tây Bắc. NXB Khoa học và Kỹ thuật.
18. Nguyễn Văn Hoa (2001), Truyện cổ và dân ca Thái vùng Tây Bắc, Nxb Văn
hóa Dân tộc
19. Đặng Thị Thu Hương (2001), Quản lý và kinh doanh báo chí trong cơ chế thị
trường. Tạp chí Người làm báo số 1.
20. Đinh Văn Hường (2004), Tổ chức và hoạt động của tòa soạn, Nxb Đại học
Quốc gia Hà Nội.
21. Đinh Văn Hường (2006), Các thể loại báo chí thông tấn, Nxb Đại học Quốc gia,
Hà Nội.
22. Đoàn Đức Lân, nỗ lực vì sự phát triển vùng Tây Bắc, Website Trường Đại
họcTây Bắc, 2013
23. Nguyễn Lân, 2000, Từ điển từ và ngữ tiếng Việt, Nxb thành phố Hồ Chí Minh
24. Đoàn Mạnh Lập và Đỗ Quốc Xiêm, 1994. Tây Bắc – lịch sử kháng chiến chống
Mỹ cứu nước 1954 -1975. NXB Quân đội nhân dân
25. Nguyễn Đình Liêm, 2012. Quan hệ biên mậu giữa Tây Bắc – Việt Nam với Vân
Nam – Trung Quốc. NXB Từ điển Bách khoa
26. Thùy Linh, Gỡ khó thu hút đầu tư vào “ba tây”, báo công thương,
25/1/2014
27. Luật sửa đổi bổ sung một số điều của luật báo chí, 1999, Nxb Chính trị quốc
gia, Hà Nội.
28. Minhlq, Nguyên tắc viết bài cho báo điện tử, Vietnamjournalism.com,
26/12/2004.
29. Nghị quyết số 37-NQ/TW về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và đảm


bảo quốc phòng, an ninh vùng trung du và miền núi Bắc Bộ
30. Nghị định số 97/2008/NĐ-CP về quản lý,cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và

thông tin điện tử trên Internet.
31. Phạm Thành Nghị, 2010. Phát triển con người vùng Tây Bắc. NXB Chính trị
quốc gia.
32. Nguyễn Minh Nguyệt (2008), Truyền thông phát triển – một hướng đi mới cho
báo chí ở các nước đang phát triển, Tạp chí Thông tin Khoa học xã hội, 12, 39 –
45
33. Hoàng Phê (1988) Từ điển chính tả tiếng việt, Nxb Giáo dục
34. Trần Quang (2000), Các thể loại chính luận báo chí, Nxb Chính trị Quốc gia,
Hà Nội.
35. Trần Hữu Quang (2001), Xã hội học báo chí, Nxb Trẻ, Thời báo Kinh tế Sài
Gòn, Trung tâm kinh tế Châu Á Thái Bình Dương, Tp. Hồ Chí Minh
36. Dương Xuân Sơn (2008), Các thể loại báo chí chính luận – nghệ thuật, Tái bản
lần thứ tư, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội
37. Dương Xuân Sơn (2012), Giáo trình lý luận báo chí truyền thông, Nxb Giáo dục
Việt Nam, Hà Nội.
38. Dương Xuân Sơn, Ðinh Văn Hường, Trần Quang (2004). Cơ sở lý luận báo chí
truyền thông, NXB ĐHQGHN, Hà Nội
39. Tạ Ngọc Tấn (chủ biên) (2007): Cơ sở lý luận báo chí, Nxb Lý luận chính trị,
Hà Nội.
40. Tập thể tác giả, khoa báo chí truyền thông, Trường Đại học khoa học xã hội và
nhân văn, Báo chí những vấn đề lý luận và thực tiễn tập 8, Nxb thông tin và
truyền thông.
41. Tô Ngọc Thanh (1998), Âm nhạc dân gian Thái Tây Bắc, Nxb Âm nhạc
42. Ngô Ngọc Thắng, 2002. Văn hóa bản làng truyền thống các dân tộc Thái,
Mông vùng Tây Bắc. NXb Văn hóa Dân tộc
43. Bùi Quang Thắng (2006), Tác động của những phương tiện truyền thông mới
đối với đời sống văn hóa của cư dân đô thị ở Việt Nam. Đề tài nghiên cứu cấp
Bộ - Bộ Văn hóa Thông tin.

44. Lê Bá Thảo (2008), Thiên nhiên Việt Nam (tái bản lần thứ 5). Ncb Giáo dục,
HN
45. Vũ Anh Tú (2007), Tính đa phương tiện trên báo mạng điện tử Việt Nam hiện
nay, Khóa luận tốt nghiệp đại học, Phân viện báo chí và tuyên truyền Hà Nội.
46. Viện lịch sử quân sự Việt Nam (2004), Chiến thắng Điện Biên Phủ - Mốc vàng
lịch sử chân lý thời đại. Nxb Quân đội nhân dân
47. Viện nghiên cứu Môi trường và phát triển bền vững (2006), Báo cáo hội thảo
khoa học về môi trường và phát triển bền vững, Hà Nội
48. Đồng Tiến Việt (2007) Tính tương tác trong báo mạng điện tử, khóa luận tốt
nghiệp đai học, học viện báo chí và tuyên truyền Hà nội.
49. Philippe Breton, Serge Proulx (1996), Bùng nổ truyền thông. Sự ra đời một ý
thức hệ mới, Nxb Văn hóa – Thông tin, Hà Nội.
50. Paul Glewwe, Nisha Agrawal và David Dollar (2004). Economic Growth,
Poverty and Household Welfare in Vietnam, Nxb The World Bank
51. Granford Kiliau (1999), Writting for the web (Viết cho Web) Vũ Thị Minh
Nguyệt dịch, Nxb Self – Counsel.
52. Claudia Mast (2003), Truyền thông đại chúng, những kiến thức cơ bản, Nxb
Thông Tấn, Hà Nội.
53. Nick Ray và Yu-Mei Balasingamchow (2010), Vietnam, Nxb Lonely Plante