Nghiên cứu lễ hội truyền thống nhằm phát triển du lịch lễ hội ở an giang

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
--------------------------------------

HỒ THI ̣ ĐÀ O

NGHIÊN CƢ́U LỄ HỘI TRUYỀN THỐNG
NHẰM PHÁ T TRIỂN DU LICH
LỄ HỘI Ở AN GIANG
̣

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH

Hà Nội, 2015


Công trình được hoàn thành tại : Trường Đại học Khoa học
Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Triệu Thế Việt

Phản biện 1: PGS.TS. Lương Hồng Quang

Phản biện 2: PGS.TS. Trần Thúy Anh

Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ
họp tại: Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Lúc 11h00 ngày 16
tháng 01 năm 2015.

Cã thÓ t×m hiÓu luËn v¨n t¹i:

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU............................................................................................ 4
1. Lý do chọn đề tài .......................................................................... 4
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ............................................... 4
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................ 5
4. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ............................................................ 5
5. Phương pháp nghiên cứu .............................................................. 6
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ...................................... 6
NỘI DUNG ........................................................................................ 8
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ LỄ HỘI TRUYỀN THỐNG
VÀ DU LỊCH LỄ HỘI ..................................................................... 8
1.1. Du lich
̣ ....................................................................................... 8
1.1.1. Quan niê ̣m về du li ̣ch .............................................................. 8
1.1.2. Các loại hình du lịch .............................................................. 8
1.2. Lễ hội và lễ hô ̣i truyề n thố ng ....Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Lễ hội .....................................Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Lễ hội truyề n thố ng ................Error! Bookmark not defined.
1.3. Mố i quan hê ̣ giữa du lich
̣ và lễ hô ̣i truyề n thố ng .............. Error!
Bookmark not defined.
1.3.1. Tác động của lễ hội truyền thống đến hoạt động du lịch... Error!
Bookmark not defined.
1.3.2. Tác động của hoạt động du lịch đến lễ hội truyền thống Error!
Bookmark not defined.
1.4. Du lịch lễ hội ..............................Error! Bookmark not defined.
1.4.1. Quan niệm về du lịch lễ hội .....Error! Bookmark not defined.
1.4.2. Đặc điểm của loại hình du lịch lễ hội.... Error! Bookmark not
defined.

1


1.4.3. Điề u kiê ̣n để phát triển du li ̣ch lễ hội .... Error! Bookmark not
defined.
1.5. Khái quát về lễ hội truyền thố ng và du lich
Error!
̣ lễ hô ̣i ở Việt Nam
Bookmark not defined.
Tiểu kết chương 1 ..............................Error! Bookmark not defined.
Chương2: THỰC TRẠNG VỀ DU LỊCH LỄ HỘI Ở AN GIANG
Error! Bookmark not defined.
2.1. Tổng quan về tỉnh An Giang ......Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Lịch sử hình thành .................Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Vị trí địa lý .............................Error! Bookmark not defined.
2.1.3. Dân cư ...................................Error! Bookmark not defined.
2.1.4. Tài nguyên du lịch .................Error! Bookmark not defined.
2.2. Tiềm năng du lịch lễ hội ở An Giang............ Error! Bookmark not
defined.
2.2.1. Khái quát chung về lễ hội truyền thống ở An Giang .......... Error!
Bookmark not defined.
2.2.2. Tiềm năng phát triển du lịch lễ hội ở An Giang ............ Error!
Bookmark not defined.
2.2.3. Một số lễ hội truyền thống tiêu biể u phục vụ phát triển du li ̣ch
lễ hội ở An Giang ...............................Error! Bookmark not defined.
2.3. Thực trạng hoa ̣t đô ̣ng du lich
.. Error!
̣ lễ hội truyền thống ở An Giang
Bookmark not defined.
2.3.1. Thực trạng phát triển du lịch ở An Giang .. Error! Bookmark

not defined.
2.3.2. Thực trạng hoạt động du lịch lễ hội ở An Giang ........... Error!
Bookmark not defined.
2.4. Đánh giá chung về thực trạng phát triển du lịch lễ hội ở An Giang. Error!
Bookmark not defined.
2


Tiểu kết chương 2 ..............................Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 3: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU
LỊCH LỄ HỘI TRUYỀN THỐNG Ở AN GIANG............... Error!
Bookmark not defined.
3.1. Cơ sở xây dựng định hướng .......Error! Bookmark not defined.
3.1.1. Định hướng phát triển du lịch của tỉnh An Giang ........... Error!
Bookmark not defined.
3.1.2. Các chỉ tiêu dự báo phát triển du lịch của tỉnh An Giang ... Error!
Bookmark not defined.
3.2. Đinh
̣ hướng phát triể n du lich
̣ lễ hô ̣i truyề n thố ng ở An Giang
Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Định hướng phát triển thị trường khách du lịch lễ hội . Error!
Bookmark not defined.
3.2.3. Định hướng phát triển sản phẩm du lịch lễ hội ............. Error!
Bookmark not defined.
3.2.4. Đi ̣nh hướng công tác xúc tiế n, quảng bá du lịch lễ hội . Error!
Bookmark not defined.
3.2.5. Định hướng tổ chức không gian du lịch lễ hội .............. Error!
Bookmark not defined.
3.2.6. Định hướng đầu tư du lịch lễ hội......... Error! Bookmark not

defined.
3.3. Giải pháp phát triển du lịch lễ hội truyền thống ở An Giang .. Error!
Bookmark not defined.
3.3.1. Nâng cao hiê ̣u quả quản lý nhà nước về du li ̣ch ........... Error!
Bookmark not defined.
3.3.2. Huy động nguồn vốn đầu tư phát triển du lịch lễ hội ...... Error!
Bookmark not defined.
3


3.3.3. Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật phục
vụ du lịch lễ hội .................................Error! Bookmark not defined.
3.3.4. Xúc tiến quảng bá, tiếp thị mở rộng thị trường ............... Error!
Bookmark not defined.
3.3.5. Hợp tác liên kết với khu vực và quốc tế . Error! Bookmark not
defined.
3.3.6. Phát triển nguồn nhân lực du lịch lễ hội Error! Bookmark not
defined.
3.3.7. Phát triển du lịch lễ hội gắn với lợi ích cộng đồng ......... Error!
Bookmark not defined.
3.3.8. Quản lý tốt vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm, an ninh trật tự
trong mùa lễ hội.................................Error! Bookmark not defined.
3.3.9. Xây dựng và khai thác hiệu quả các tuyến du lịch lễ hội mới
Error! Bookmark not defined.
3.4. Kiế n nghi ....................................
Error! Bookmark not defined.
̣
Tiểu kết chương 3 ..............................Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ......................................Error! Bookmark not defined.

4


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Lễ hội là nguồn tài nguyên du lịch nhân văn có vai trò quan trọng
trong sự phát triển của ngành du lịch.
Hiê ̣n nay viê ̣c khai thác lễ hô ̣i truyề n thố ng phu ̣c vu ̣ du lich
̣ ở An
Giang vẫn chưa thâ ̣t sự hi ệu quả và chưa thu hút được lượng khách
du lịch như mong muốn. Sự phát triển loa ̣i hiǹ h du lịch lễ hội nơi đây
vẫn còn nhiều vấn đề bất cập và chưa tương xứng với tiềm năng vốn
có của tỉnh.
Viê ̣c đánh giá đúng ti ềm năng, hiện trạng khai thác các lễ hội
truyền thống trên địa bàn tỉnh vào phục vụ du lịch, đưa ra những định
hướng và đề xuất các giải pháp nhằm góp phần phát triển du lịch lễ
hội ở An Giang trong thời gian tới là rất cần thiết.
Từ thực tế vừa nêu , tác giả ch ọn đề tài “Nghiên cứu lễ hội
truyền thống nhằm phát triển du lịch lễ hội ở An Giang” làm luận
văn tốt nghiệp của mình.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích nghiên cứu
Hê ̣ thố ng hóa những lý luâ ̣n chung về lễ hô ̣i truyề n thố ng và du
lịch lễ hội, nghiên cứu viê ̣c khai thác l ễ hội truyền thống ở An Giang
vào phát triển du lịch đ ể thấy rõ tiề m năng và th ực trạng khai thác
loại hình du lịch lễ hội c ủa tỉnh. Từ đó có những định hướng và đề
xuấ t những giải pháp nhằm phát triển du lịch lễ hội ở An Giang.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
5

- Tổng quan một số vấn đề lý luận và thực tiễn về du lich,
̣ lễ hội,
lễ hội truyền thống và du lịch lễ hội.
- Khảo sát, phân tích, đánh giá tiềm năng và hiện trạng phát triển du
lịch lễ hô ̣i truyề n thố ngở An Giang. Qua đó, làm rõ những thành tựu đa ̣t
đươ ̣c và những hạn chế của tỉnh trong phát triển du lịch lễ hội.
- Đưa ra những định hướng và đề xuất những giải pháp thúc đẩy
phát triển loa ̣i hin
̀ h du lịch lễ hội ở An Giang trong thời gian tới.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu
Mô ̣t số lễ hội truyền thống tiêu biểu có thể khai thác để phát triể n
du lich
̣ lễ hô ̣i ở An Giang.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về n ội dung: Nghiên cứu những vấn đề về tiề m năng, hiê ̣n tra ̣ng
phát triển du lịch lễ hội truyền thố
ng ở An Giang và nêu lên đinh
,
̣ hướng
đề xuất một số giải pháp phát triển loại hình du lịch lễ hội của tỉnh
.
Về không gian và thời gian
- Không gian : Mô ̣t số lễ hô ̣i truyề n thố ng tiêu biể u trên điạ bàn
tỉnh An Giang có khả năng khai thác phát triển du lịch.
- Thời gian: giai đoạn 2009 – 2013.
4. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Nghiên cứu lễ hội nói chung và lễ hội truyền thống nói riêng đã có
một số tác giả với các công trình đã xuất bản như sau:

Hồ Hoàng Hoa, Lễ hội – một nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa
cộng đồng, Nxb Khoa học kỹ thuật, 1998. Lê Trung Vũ và Lê Hồng
6


Lý, Lễ hội Việt Nam, Nxb Văn hóa thông tin, 2005. Nguyễn Quang
Lê, Nhận diện bản sắc văn hóa qua lễ hội truyền thống người Việt,
Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội, 2011.
Nghiên cứu về lễ hội và du lịch, có các công trình sau:
Dương Văn Sáu, Lễ hội Việt Nam trong sự phát triển du lịch,
Nxb Đại học Văn hóa Hà Nội, 2004. Lê Thị Tuyết Mai, Du lịch lễ hội
Việt Nam, Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, 2006. Trần Mạnh Tường,
Việt Nam văn hóa và du lịch, Nxb Thông Tấn, Hà Nội, 2005. Đoàn
Huyền Trang, Lễ hội văn hóa du lịch Việt Nam, Nxb Lao động, 2011.
Bên ca ̣nh đó còn có nhiề u bài viế t , nhiề u hô ̣i thảo liên quan đế n
các lễ hội truyền thống và du lịch lễ hội. Tuy nhiên, chưa có công trình
nào nghiên cứu riêng về lễ hội truyền thống ở An Giang, về vai trò của
nó trong việc phát triển du lịch của mảnh đất giàu tiềm năng này.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Phương pháp thu thập và xử lý thông tin, tài liệu; Phương pháp
khảo sát thực địa; Phương pháp tổng hợp, phân tích, so sánh; Phương
pháp bản đồ; Phương pháp thống kê.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Góp phần củng cố cơ sở lý luận về du lịch nói chung và du
lịch lễ hội nói riêng.
- Cho thấ y thực tiễn hoa ̣t đô ṇ g du lich
̣ lễ hô ̣i ở An Giang trong
thời gian qua, trên cơ sở đó đưa ra đinh
̣ hướng và đề xuấ t những giải
pháp nhằm nâng cao hiệu quả du lịch lễ hội ở An Giang, góp phần vào

công cuô ̣c phát triể n chung của ngành du lich
̣ An Giang.
7


- Giúp các doanh nghiệp, các nhà quản lý du lịch địa phương nhận
biế t tiề m năng, phát huy lợi thế và khắc phục những hạn chế của mình để
khai thác, phát triển loại hình du lịch lễ hội theo hướng bền vững
.
7. Cấu trúc của đề tài
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, tài liệu tham khảo và phụ
lục, phần nội dung chính của luận văn gồm 3 chương:
- Chương 1: Cơ sở lý luận về lễ hội truyền thống và du lịch lễ hội
- Chương 2: Thực trạng về du lịch lễ hội ở An Giang
- Chương 3: Định hướng và giải pháp phát triển du lịch lễ hội
truyền thống ở An Giang

8


NỘI DUNG
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ LỄ HỘI TRUYỀN THỐNG
VÀ DU LỊCH LỄ HỘI
1.1. Du lich
̣
1.1.1. Quan niê ̣m về du lich
̣
1.1.1.1. Du li ̣ch là một dạng hoạt động của con người
Từ đinh
̣ nghiã trongđiề u 4, chương I, Luâ ̣t Du lich

̣ Viê ̣t Nam(2005)
và của I.I.Pirojnic (1985), có thể thấy rằng: du li ̣ch chính là một dạng
hoạt động của con người liên quan đến việc rời khỏi chỗ ở thường
xuyên của mình đế n một nơi khác để thoả mãn một nhu cầ u nào đó, có
thể là tham quan, tìm hiểu, vui chơi giải trí hay nghỉ dưỡn.g
1.1.1.2. Du li ̣ch là một ngành kinh tế
Từ quan niê ̣m của Khoa Du lich
̣ và Khách sa ̣n

(Trường Đa ̣i ho ̣c

Kinh tế quố c dân Hà Nô ̣i ) và của Michael Coltman (Mỹ) ta thấ y có 4
chủ thể tham gia vào hoạt động du lịch , 4 chủ thể này có mối liên hệ
mâ ̣t thiế t với nhau. Đó là: khách du lịch, nhà cung ứng dịch vụ, chính
quyề n sở ta ̣i và cư dân điạ phương.
Từ đó có thể kế t luâ ̣ n: du li ̣ch là một hiê ̣n tượng liên quan đế n
hoạt động của con người với mục đích nghỉ ngơi

, tham quan , tìm

hiểu, vui chơi giải trí , chữa bê ̣nh,…cũng như các hoạt động kinh tế
phục vụ mục đích đó.
1.1.2. Các loại hình du lịch
Người ta thường phân chia các loa ̣i hình du lich
̣ theo mu ̣c đích
chuyế n đi , theo tài nguyên du lịch , theo lañ h thổ hoa ̣t đô ̣ng , theo vi ̣
trí địa lý, theo thời gian của cuô ̣c hành trình, theo viê ̣c sử du ̣ng các
9