TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
GIÁO TRÌNH
TH C T P TR C Đ
Những người biên soạn:
TS. Nguyễn Xuân Bắc
TS. Vy Qu c Hải
TS. Bùi Thị Hồng Thắm
S. Đo n Xuân Hùng
H Nội 2014
C
SỞ
MỤC LỤC
MỞ Đ U ...................................................................................................................... 5
Chương 1. IỂM NGHIỆM MÁY VÀ CÁC CÔNG TÁC ĐO ĐẠC C BẢN
TRONG TR C Đ ................................................................................................... 6
1.1. Máy kinh vĩ ............................................................................................................ 6
1.1.1. Sơ đồ cấu tạo của máy kinh vĩ ............................................................................ 6
1.1.2. Các bộ phận chính máy kinh vĩ ........................................................................... 7
1.1.3. Đọc số trong máy kinh vĩ .................................................................................... 9
1.1.4. Phương pháp dọi tâm và cân bằng máy kinh vĩ ................................................. 10
1.1.5. Phương pháp ngắm chuẩn mục tiêu ................................................................... 11
1.1.6. Kiểm nghiệm và hiệu chỉnh máy kinh vĩ ............................................................. 12
1.1.7. Đo góc bằng, góc đứng và khoảng cách ............................................................. 14
1.2. Máy và mia thủy chuẩn .......................................................................................... 24
1.2.1. Bộ phận cơ bản của máy và mia thuỷ chuẩn ...................................................... 25
1.2.2. Kiểm nghiệm máy và mia thuỷ chuẩn ................................................................. 27
1.2.3. Đo thuỷ chuẩn ..................................................................................................... 31
1.3. Máy toàn đạc điện tử.............................................................................................. 34
1.3.1. Cấu tạo của máy toàn đạc SET-2120 ................................................................. 34
1.3.2. Đ nh tâm, cân bằng máy toàn đạc điện t .......................................................... 38
1.3.3. Đo đạc bằng máy toàn đạc điện t ..................................................................... 39
1.3.4. r t số iệu .......................................................................................................... 42
1.4. Máy thu GNSS ....................................................................................................... 43
1.4.1. Các bộ phận cơ bản của máy thu
SS ............................................................. 43
1.4.2. Kiểm nghiệm máy thu
SS ............................................................................... 45
1.4.3. Đo
SS ............................................................................................................. 46
1.4.4. r t số iệu từ máy thu vào máy tính .................................................................. 48
Chương 2. CÔNG TÁC THIẾT Ế VÀ ĐO ĐẠC LƯỚI HỐNG CHẾ TR C
Đ ............................................................................................................................... 50
2.1. Mật độ điểm khống chế và độ chính xác cần thiết của các cấp khống chế mặt bằng
....................................................................................................................................... 51
2.1.1. Mật độ điểm khống chế trắc đ a ......................................................................... 51
2.2. Thiết kế lưới khống chế trắc địa ............................................................................ 52
2.2.1. hiết kế ưới khống chế mặt bằng ....................................................................... 53
2.2.2. hiết kế ưới khống chế độ cao ........................................................................... 57
2.3. Bố trí và đo đạc lưới khống chế trắc địa ................................................................ 59
2.3.1. Bố trí ưới khống chế ngoài thực đ a .................................................................. 59
2.3.2 Các yêu cầu về đo đạc ưới khống chế trắc đ a ................................................... 60
Chương 3. XỬ LÝ SỐ LIỆU LƯỚI HỐNG CHẾ TR C Đ ........................... 66
3.1. Xử lý số liệu lưới đường chuyền ........................................................................... 66
3.1.1. Tính khái lược ưới đường chuyền ...................................................................... 66
3.1.2. Bình sai lưới đường chuyền ................................................................................ 69
3.2. Xử lý số liệu lưới độ cao ........................................................................................ 97
3.1.1. Tính khái lược ưới độ cao .................................................................................. 97
3.2.2. Bình sai lưới độ cao ............................................................................................ 98
3.3. Xử lý số liệu lưới GNSS ........................................................................................ 110
TÀI LIỆU TH M HẢO .......................................................................................... 122
PHỤ LỤC ..................................................................................................................... 123
CÁC NỘI QUY QUY Đ NH TH C T P ............................................................... 123
1. Mục đích của thực tập Trắc địa cơ sở ....................................................................... 123
2. Tổ chức thực hiện ..................................................................................................... 123
3. Nôi dung thực tập ...................................................................................................... 123
4. Đánh giá kết quả thực tập ......................................................................................... 125
CÁC BIỂU M U......................................................................................................... 126
1. M u sổ kiểm nghiệm ................................................................................................. 126
2. M u thành quả b nh sai lưới mặt bằng và lưới độ cao .............................................. 129
MỞ Đ U
Thực tập trắc địa cơ sở là môn h c cụ thể h a các kiến thức lý thuyết về đo đạc
thông qua quá tr nh đo đạc thực tế và xử lý số liệu thực địa. Đ y là môn h c không thể
thiếu của sinh vi n các ngành Trắc địa - Bản đ .
Để người h c thực hiện đư c các nội dung môn h c Thực tập trắc địa cơ sở, trước
khi h c môn h c này, sinh vi n phải c kiến thức về đo đạc đại cương, đư c trang bị
một số kiến thức về môn h c Trắc địa cơ sở và ý thuyết sai số.
Cuốn giáo tr nh này đư c bi n soạn dựa tr n đề cương chi tiết của môn h c trong
Chương tr nh khung đ đư c ph duyệt. Trong quá tr nh bi n soạn, b n cạnh việc tham
khảo một số tài liệu li n quan đến môn h c, giáo tr nh đ bổ sung th m nội dung từ kinh
nghiệm giảng dạy và hướng d n thực tập trong nhiều năm của một số tác giả tham gia
bi n soạn giáo tr nh.
Giáo trình Thực tập trắc địa cơ sở do TS. Nguy n Xu n Bắc Trường Đại h c Tài
nguy n và Môi trường à Nội chủ bi n và bi n soạn chương 1, TS. Vy Quốc ải
Viện địa chất đ ng chủ bi n soạn chương 2, TS. B i Thị ng Thắm Trường Đại h c
Tài nguy n và Môi trường à Nội bi n soạn chương 3 và S. Đoàn Xu n
ng
Trường Đại h c Tài nguy n và Môi trường à Nội bi n soạn phần phụ lục và biên
tập hoàn thiện giáo tr nh.
Các tác giả xin ch n thành cảm ơn TS Trần
ng Quang và TS hạm Công hải
đ đ c và g p nhiều ý kiến quý báu cho nội dung và h nh thức của cuốn giáo tr nh này.
Do tr nh độ c hạn, cuốn giáo tr nh chắc chắn còn nhiều khiếm khuyết, rất mong
các bạn đ c g p ý để chúng tôi c th m kinh nghiệm nhằm hoàn chỉnh cuốn tài liệu này
vào các lần tái bản tiếp theo.
Chúng tôi xin tr n tr ng cảm ơn bạn đ c.
Hà ội, tháng 11 năm 2014
Các tác giả