Click icon to add picture
KHẢ
NĂNG
VÀ HIỆN
THỰC
NHỮNG
NGUYÊN
LÝ CƠ
BẢN CỦA
CN MÁCLENIN
NHÓM 10
NỘI DUNG
I.
Khái niệm
II. Mối quan hệ biện chứng
III. Nhận thức trong cuộc
sống
IV.
Ý nghĩa phương pháp
luận
I. Khái niệm
Khả năng và hiện
thực là phạm trù cơ
bản của phép biện
chứng duy vật.
Khả năng là cái hiện chưa
có, hiện chưa tới nhưng
sẽ có và sẽ tới khi có điều
kiện thích hợp.
VÍ DỤ 1
ều
i
Đ
n
ệ
i
k
h
c
í
th
p
ợ
h
Cây lúa
hạt thóc tươi
tốt
I. Khái niệm
Khả năng và hiện
thực là phạm trù cơ
bản của phép biện
chứng duy vật.
Khả năng là cái hiện chưa
có, hiện chưa tới nhưng sẽ
có và sẽ tới khi có điều
kiện thích hợp.
Hiện thực dùng để chỉ tất cả
những gì hiện có, hiện đang tồn
tại trong thực tế
VÍ DỤ
i
ả
i
G ch
tí
t
ậ
V
lý
Hóa đại
cương
Nợ tùm lum !
Cơ lưu
chất…
II. MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG
Khả năng và hiện thực
không thể
tách rời nhau
chuyển hóa
lẫn nhau
Khả năng và hiện thực không thể tách rời nhau
Khả năng là cái tồn tại ngay
trong hiện thực, không phải do
con người nghĩ ra rồi gán cho
hiện thực.
Khả năng do hiện thực
sinh ra.
Khả năng và hiện thực không thể tách rời nhau
Có nhiều khả năng khác nhau trong cùng một sự vật hiện tượng thực
tế bao gồm:
Khả năng ngẫu nhiên
Khả năng
Khả năng tất nhiên
Khả năng xa
Khả năng gần
Khả năng thực tế
(do hiện thực sinh ra)
Khả năng ngẫu nhiên
Khả năng tất nhiên
(được gây nên bởi các tương
tác ngẫu nhiên quy định)
(được gây nên bởi các tương
tác tất nhiên quy định)
VÍ DỤ
Tung một đồng tiền kim loại lên cao
Xuất hiện một trong hai mặt của đồng
tiền
KHẢ NĂNG TẤT NHIÊN
Nếu xuất hiện mặt xấp hay mặt ngửa
KHẢ NĂNG NGẪU NHIÊN
Khả năng thực tế
(do hiện thực sinh ra)
Khả năng ngẫu nhiên
Khả năng tất nhiên
(được gây nên bởi các tương
tác ngẫu nhiên quy định)
(được gây nên bởi các tương
tác tất nhiên quy định)
Khả năng xa
Khả năng gần
(còn phải trải qua nhiều
giai đoạn phát triển nữa
mới đủ điều kiện để biến
thành hiện thực)
(có đủ hoặc gần đủ
những điều kiện cần
thiết để biến thành hiện
thực)
VÍ DỤ
Hiện thực, tất cả chúng ta còn nợ
một ít môn học
Chúng ta có thể trả hết nợ nếu học
chăm chỉ.
KHẢ NĂNG GẦN.
Chúng ta có thể giành học bổng.
KHẢ NĂNG XA.
NỢ MÔN
TRẢ NỢ
Hiện thực và khả năng tồn tại trong mối
quan hệ chuyển hoá lẫn nhau
Chuyển hóa
Khả năng
Hiện thực
Chứa đựng khả năng mới
VÍ DỤ: Câu chuyện về cách dạy con của mẹ Mạnh Tử.
Ban đầu, mẹ con Mạnh Tử sống
gần bãi tha ma.
hình thành khả năng mới, học tập
từ những người khóc lóc…
Mạnh Tử diễn lại những
cảnh ông nhìn thấy ở bãi tha
ma
hiện thực
Mẹ Mạnh Tử chuyển nhà sang
một khu phố mua bán sầm uất.
Có khả năng hình thành những
thói xấu của những người buôn
bán.
Mạnh Tử học cách cân, đong, đo,
đếm của những kẻ mua bán, hay khoe
khoang đồ của mình.
Hiện thực xảy ra.
Sau đó, Mạnh Mẫu chuyển nhà
đến gần một ngôi trường.
Có khả năng hình thành thói
chăm chỉ, thích tới trường
Mạnh Tử sống gần đây nên học
những khuôn mẫu lễ giáo, học hành
chăm chỉ.
Hiện thực.
III. Nhận thức trong cuộc sống
Điều kiện khách quan: là các mối quan
hệ về hoàn cảnh, không gian, thời gian
để tạo ra sự chuyển hóa
Khả năng
Điều kiện khách quan
Nhân tố chủ quan
Nhân tố chủ quan: là tính tích cực của xã
hội, của ý thức chủ thể con người để
chuyển hóa khả năng thành hiện thực
Hiện thực
IV. Ý nghĩa của phương pháp luận
Do hiện thực tồn tại thực sự mà khả năng là cái chưa có
Việc xác lập nhận thức và hành động phải căn cứ trên cơ sở
của hiện thực .
Do khả năng biểu hiện tính của sự vật trong tương lai
Xét đến mọi khả năng có thể xảy ra để có được phương pháp hoạt
động thực tiễn phù hợp với sự phát triển
Do mối quan hệ giữa khả năng và hiện thực .
Tránh sự tồn tại giữa cái tồn tại giữa dạng khả năng và hiện thực
Tích cực phát huy nhân tố chủ quan trong việc nhận thức và thực
tiễn để biến cái khả năng thành hiện thực.
BYE BYE