BÀI tập PHẢN ỨNG ESTE hóa
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (306.64 KB, 18 trang )
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
2
I. MỘT SỐ PHẢN ỨNG ESTE HÓA CẦN NHỚ:
1. CH3COOH + C2H5OH
Axit axetic
ancol etylic
2. 2CH3COOH + C2H4(OH)2
Axit axetic
Etylen glicol
2. 3CH3COOH + C3H5(OH)3
Axit axetic
glixerol
H2SO4 đặc
t0
H2SO4 đặc
t0
H2SO4 đặc
t0
CH3COOC2H5 + H2O
etyl axetat
(CH3COO)2C2H4 + 2H2O
etylen diaxetat
(CH3COO)3C3H5 + 3H2O
glixerol triaxetat
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
3
I. MỘT SỐ PHẢN ỨNG ESTE HÓA CẦN NHỚ:
II. MỘT SỐ BÀI TOÁN LIÊN QUAN ĐẾN PƯ
ESTE HÓA:
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
4
BÀI TOÁN 1:
HIỆU SUẤT PHẢN ỨNG ESTE HÓA
Câu 1: Đun nóng hỗn hợp X gồm 6(g) CH3COOH và 9,2 (g)
C2H5OH sau 1 thời gian thu được m(g) este. Tìm m? (biết H =
80%)
9,2
6
Giải:
n CH COOH =
3
60
n C H OH =
= 0,1(mol)
2
5
46
= 0,2(mol)
H+
→CH 3COOC 2 H 5 + H 2O
CH 3COOH + C 2 H 5OH ¬
t
0
0,1
0,2
C1: m CH COOC H
3
2
5
0,1
0,1
0,1.88.80
=
= 7,04(g)
100
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
5
H+
→CH 3COOC 2 H 5 + H 2O
Giải: CH 3COOH + C 2 H 5OH ¬
t0
0,1
0,2
C1: m CH COOC H =
3
2
5
0,1
0,1
0,1.88.80
= 7,04(g)
100
C2 : BTKL : m CH COOH pu + m C H OH pu = m este + m H O
3
2
5
2
<=> 0,08.60 + 0,08.46 = m este +18.0,08
<=> m este = 7, 04(g)
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
6
H+
→CH 3COOC 2 H 5 + H 2O
Giải: CH 3COOH + C 2 H 5OH ¬
t0
0,1
0,2
0,1
0,1
Cách 3: tăng giảm khối lượng
m CH COOC H = m CH COOH + m ↑
3
2
5
3
(6 + 28.0,1)
=
80 = 7,04g
100
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7
Câu 2: Đun nóng hỗn hợp X gồm 12(g) CH3COOH (axit
axetic) với 13,8 (g) ancol etylic (C2H5OH) với H2SO4đặc . Sau 1
thời gian thu được 8,8 (g) este. Tính Hiệu suất phản ứng este
hóa.
Giải:
13,8
12
n CH COOH =
3
60
= 0,2(mol)
n C H OH =
2
5
46
= 0,3(mol)
H+
→CH 3COOC 2 H 5 + H 2O
CH 3COOH + C 2 H 5OH ¬
t
0
0,2
0,3
0,2
0,2
=> meste = 0,2.88 = 17,6g
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
8
BÀI TOÁN 2:
HAI AXIT PHẢN ỨNG VỚI MỘT ANCOL
Câu 3: Cho 10,6g hỗn hợp X gồm CH3COOH và HCOOH tỉ lệ
mol 1:1 tác dụng với 13,8g C2H5OH đun nóng với H2SO4 đặc.
Sau 1 thời gian thu được m(g) hỗn hợp este. Tính m? Biết hiệu
suất phản ứng H = 80%.
Giải: Gọi
x = nCH COOH = nHCOOH
3
13,8
= 0,3(mol)
46
H
→RCOOC 2 H 5 + H 2O
RCOOH + C 2 H 5OH ¬
t
0,2
0,3
0,2
0,2
=> 60x + 46x = 10,6 x = 0,1 mol n
=
C H OH
2
5
+
0
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
9
Giải:
Gọi
x = nCH 3COOH = nHCOOH
13,8
= 0,3(mol)
46
H
→RCOOC 2 H 5 + H 2O
RCOOH + C 2 H 5OH ¬
t
0,2
0,3
0,2
0,2
=> 60x + 46x = 10,6 x = 0,1 mol n
=
C H OH
2
5
+
0
Tăng, giảm khối lượng:
meste = maxit + mtăng
(10,6 + 28.0,2)
=
.80 = 12,96g
100
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
10
BÀI TOÁN 3:
HAI AXIT PHẢN ỨNG VỚI HAI ANCOL
PP GIẢI:
B1: Tính số mol 2 axit và 2 ancol
B2: tính Mtb của 2 axit RCOOH => Mtb của R và Mtb của R’
trong 2 ancol
B3: viết phương trình este
RCOOH + R’OH ⇆ RCOOR’ + H2O
B4: Tính m este theo các cách
C1: meste = n.M
C2: meste = maxit + mtăng
C3: BTKL: meste = maxit + mancol – mH2O
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
11
Câu 4: Cho X chứa 10,6g gồm HCOOH và CH3COOH (tỉ lệ mol
1: 1). Cho Y chứa 15,6g gồm CH3OH; C2H5OH (tỉ lệ mol 1:1).
Đun nóng hỗn hợp X và Y với xúc tác H2SO4đ đến khi hiệu
suất H = 90% thì thu được mg hỗn hợp este. Tính m ?
Giải:
10,6
+)n CH COOH = n HCOOH =
= 0,1(mol)
60 + 46
3
M RCOOH
10,6
=
= 53 ⇒ M R = 53 − 45 = 8
0,2
+)n CH OH = n C H OH
3
M ancol
2
5
15,6
=
= 0,2(mol)
32 + 46
15,6
=
= 39 <=> R'+ OH = 39
0,4
⇒R' = 39 - 17 = 22
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
12
RCOOH
+
0,2
R’OH
0,4
⇆
RCOOR’
>
0,2 mol
+
H2O
Cách 2: ⇅ khối lượng
meste = maxit + mtăng = [10,6 + 0,2(221)].90% = 13,32g
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
13
BÀI TOÁN 4:
MỘT AXIT ĐƠN CHỨC TÁC DỤNG VỚI
MỘT ANCOL 2 CHỨC TẠO SẢN PHẨM
GỒM 5 CHẤT.
Câu 5: Tiến hành este hóa hỗn hợp axit axetic và etilenglycol
(tỉ lệ mol 3 : 2) thì thu được hỗn hợp X gồm 5 chất (trong đó
có 2 este E1 và E2, ). Lượng axit và ancol đã phản ứng lần lượt
là 50% và 60% so với ban đầu. Tính % về khối lượng của E1
trong hỗn hợp X?
A. 69,21%
B. 23,934%
C. 28,519%
D. 30,79%
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
14
Giải: Gọi số mol axit CH3COOH ban đầu = 3 mol
=> nCH3COOH pứ = 3.50% = 1,5 mol
Gọi số mol etilen glicol ban đầu = 2 mol
=> nC2H4(OH)2 pứ = 2.60% = 1,2 mol
CH3COOH + CH2 – CH2
Ta có hệ pt:
|
|
OH
OH
⇄
CH3COOCH2CH2OH x mol(E1)
(CH3COO)2C2H4 y mol(E2)
x + 2y = nCH3COOH pư = 1,5 mol
CH3COOH dư
C2H4(OH)2 dư
+ H 2O
x + y = nC2H4(OH)2 pư = 1,2 mol
x = 0,9 mol
y = 0,3 mol
BTKL : m5 chất = maxit ban đầu+ mancol banđầu
= 3.60 + 2.62 = 304g
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
15
BÀI TOÁN 5:
HẰNG SỐ CÂN BẰNG KC TRONG PỨ ESTE HÓA
PP GIẢI: RCOOH
Bđ:
Pứ :
TTCB:
+
R’OH
xM
yM
aM
aM
x–a
y–a
⇆
RCOOR’
0M
aM
aM
+
H 2O
0M
aM
aM
Suy ra:
7/6/2016
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
16
Câu 5: Đun nóng hỗn hợp X gồm CH3COOH 1M và C2H5OH
1M với H2SO4 đặc. Sau 1 thời gian phản ứng đạt tới trạng thái
cân bằng thu được este có nồng độ 1/3M. Tính hằng số cân
H 2 SO4d
bằảng
Gi
i: Kc. CH COOH + C H OH →
CH 3COOC2 H 5 + H 2O
¬
3
2 5
t0
Bđ
Phản ứng
Cb
Suy ra:
1M
1/3M
2/3M
1M
0
1/3M
2/3M
0
1/3M
1/3M
1/3M
1/3M
1 1
.
k C = 3 3 =0,25
2 2
.
3 3
7/6/2016
Câu 6: Đun nóng hỗn hợp X gồm HCOOH 1M và C2H5OH 1M với
xt H2SO4đ. Sau 1 thời gian đạt tới trạng thái cân bằng thu được este,
nước, axit và ancol với H = 50%. Để thực hiện phản ứng este hóa
HCOOH 1M và C2H5OH aM cùng t0 và hiệu suất phản ứng 90% tính
theo axit thì khi phản ứng đạt tới trạng thái cân bằng lượng aM bằng
bao nhiêu ?
Giải:
TN 1:
Bđ
Pứ H=50%
Cb
Suy ra:
H 2 SO4 d
→
HCOOH + C2 H 5OH ¬
HCOOC2 H 5 + H 2O
t0
1M
1M
0,5M →
0,5M
0,5M
0,5M
0
→
0
0,5M
0,5M
0,5M
0,5M
0,5.0,5
kC =
=1
0,5.0,5
17
7/6/2016
Câu 6: Đun nóng hỗn hợp X gồm HCOOH 1M và C2H5OH 1M với
xt H2SO4đ. Sau 1 thời gian đạt tới trạng thái cân bằng thu được este,
nước, axit và ancol với H = 50%. Để thực hiện phản ứng este hóa
HCOOH 1M và C2H5OH aM cùng t0 và hiệu suất phản ứng 90% tính
theo axit thì khi phản ứng đạt tới trạng thái cân bằng lượng aM bằng
bao nhiêu ?
Giải:
TN 2:
Bđ
Pứ H=90%
Cb
Suy ra:
H 2 SO4 d
→
HCOOH + C2 H 5OH ¬
HCOOC2 H 5 + H 2O
t0
1M
aM
0,9M →
0,9M
0,1M
0
(a – 0,9)M
→
0
0,9M
0,9M
0,9M
0,9M
0,9.0,9
kC =
=1 ⇔ 0,1( a − 0,9 ) = 0, 81 ⇒ a = 9M
0,1. ( a −0,9 )
18
7/6/2016
