Báo cáo thực tập quản lý thư viện tại Thư viện hà nội 3

Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC........................................................................................................1
LỜI CẢM ƠN..................................................................................................3
LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................1
CHƯƠNG 1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ THƯ VIỆN HÀ NỘI.................3
1.1.Thư viện Hà Nội ..................................................................................................................3
1.1.1. Quá trình hình thành và phát triển..................................................................................3
1.1.2.Chức năng nhiệm vụ.........................................................................................................5
1.1.3.Cơ cấu tổ chức..................................................................................................................7
1.1.4. Cơ sở vật chất kỹ thuật....................................................................................................7
1.1.5.Cơ cấu vốn tài liệu............................................................................................................8
1.1.6.Nguồn Nhân lực của Thư viện..........................................................................................9
1.2.Những vấn đề chung về công tác phục vụ bạn đọc.............................................................9
1.2.1. Khái niêm.........................................................................................................................9
1.2.2.Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác phục vụ bạn đọc....................................................10
1.2.3.Ý nghĩa, vai trò của công tác phục vụ bạn đọc................................................................11

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHỤC VỤ BẠN ĐỌC TẠI
THƯ VIỆN HÀ NỘI ....................................................................................13
2.1.Đặc điểm bạn đọc và nhu cầu đọc tại Thư viện Hà Nội......................................................13
2.1.1.Đặc điểm bạn đọc tại Thư viện Hà Nội ...........................................................................13
2.1.2.Nhu cầu đọc....................................................................................................................13
2.2.Phục vụ bạn đọc trong Thư viện Hà Nội............................................................................13
2.2.1.Hệ thống các phòng phục vụ..........................................................................................13
2.2.2.Các hình thức phục vụ....................................................................................................22
2.2.3.Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác lưu thông và phục vụ bạn đọc..................22
2.2.4.Hợp tác quốc tế phát triển công tác phục vụ bạn đọc....................................................23
2.2.5. Các sản phẩm và dịch vụ thông tin................................................................................24

2.3. Phục vụ bạn đọc ngoài thư viện........................................................................................28
2.3.1. Luân chuyển tài liệu.......................................................................................................28
2.3.1.Phục vụ lưu động............................................................................................................28

Nguyễn Thị Huyền
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
2.4.Tuyên truyền giới thiệu sách báo......................................................................................29
2.4.1. Triển lãm sách – báo......................................................................................................29
2.4.2.Trưng bày sách, báo, ảnh................................................................................................30
2.4.3. Nói chuyện chuyên đề sách báo tại Thư viện Hà Nội.....................................................31
2.4.4. Thi tìm hiểu sách, kể chuyện sách, giới thiệu sách.........................................................32
2.5. Đánh giá hiệu quả công tác phục vụ bạn đọc tại Thư viện Hà Nội....................................33
Mức độ đáp ứng nhu cầu thông tin.........................................................................................33
2.6. Nhận xét về công tác phục vụ bạn đọc tại Thư viện Hà Nội..............................................34

CHƯƠNG 3. MỘT VÀI GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG
CAO CÔNG TÁC CÔNG TÁC PHỤC VỤ BẠN ĐỌC TẠI THƯ VIỆN
HÀ NỘI..........................................................................................................36
3.1 Giải pháp nâng cao công tác phục vụ bạn đọc tại Thư viện Hà Nội....................................36
3.2 Kiến nghị............................................................................................................................39

KẾT LUẬN....................................................................................................41
PHỤ LỤC.......................................................................................................42

Nguyễn Thị Huyền
ĐH Khoa học Thư viện K1A

Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
LỜI CẢM ƠN
Trên thực tế không có sự thành công nào mà không gắn liền với nhưng
sự hỗ trợ, giúp đỡ của người khác dù ít hay nhiều dù gián tiếp hay trực tiếp.
Trong suốt quá trình học tập ở giảng đường đại học đến nay, em nhận được
rất nhiều sự quan tâm giúp đỡ của khoa Văn hóa thông tin và Xã hội trường
Đại học Nội Vụ Hà Nội. Đặc biệt đó là khoa đã giúp đỡ tạo điều kiện cho em
có cơ hội làm quen, tiếp xúc với công việc liên quan đến ngành nghề của
mình tại Thư viện Hà Nội.
Em cũng xin cảm ơn các cô, chú, anh chị cán bộ trong Thư viện Hà Nội
đã tận tình chỉ bảo, giúp đỡ em trong suốt thời gian thực tập tại thư viện, giúp
em có thể tiếp xúc và làm quen với những công việc chuyên môn, ứng dụng
kiến thức vào trong thực tế
Bên cạnh đó em cũng xin được cảm ơn thầy Lê Ngọc Diệp đã rất nhiệt
tình chia sẻ kinh nghiệm, chỉ bảo chúng em về thái độ ứng xử cũng như biết
cách vận dụng kiến thức chuyên môn vào công việc tại nơi kiến tập.
Với sự cố gắng cao nhất của bản thân em đã hoàn thành bài báo thực
tập, song do trình độ còn hạn chế cũng như lần đầu tiên làm báo cáo thực tập
theo chuyên đề nên không thể tránh khỏi nhưng thiếu sót. Do vậy em rất
mong nhận được sự đóng góp ý kiến của thầy, cô và các bạn đề bài báo cáo
hoàn thiện hơn.
Em xin trân thành cảm ơn!
Hà Nội, Ngày 19 tháng 03 năm 2016
Sinh viên
Nguyễn Thị Huyền

Nguyễn Thị Huyền

ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
LỜI MỞ ĐẦU
Đất nước ta đang trên đà hội nhập theo hướng công nghiệp hóa hiện đại
hóa, Với vai trò là một thiết chế văn hóa thư viện đóng vai trò không nhỏ
trong việc đưa tri thức đến với mọi tầng lớp nhân dân, giúp nâng cao dân trí
để đáp ứng với yêu cầu công nghiệp hóa hiện đại hóa.
Thư viện Hà Nội nằm trong thiết chế đó, giữ một vị trí quan trọng
trong đời sống kinh tế- văn hoá - xã hội của thành phố, có trách nhiệm gìn giữ
sách báo, tuyên truyền đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước phục vụ
nhân dân, có chức năng giải trí, giáo dục, thông tin đến toàn nhân dân góp
phần phát huy
truyền thống tốt đẹp và phát triển kinh tế văn hoá góp phần đẩy mạnh
sự ngiệp CNH - HĐH và xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Thư viện Góp phần xây dựng con người Việt Nam cả về trí tuệ, đạo
đức, tâm hồn, tình cảm, lối sống và nhân cách cao đẹp, có bản lĩnh vững vàng,
ngang tầm với sự nghiệp đổi mới vì dân giàu nước mạnh, xã hội dân chủ,
công bằng, văn minh.
Để nâng cao chất lượng hoạt động của thư viện thì nhiệm vụ đề ra đó
là nâng cao công tác phục vụ bạn đọc. Thư viện Hà Nội luôn lấy việc phục
vụ sách báo, tài liệu cho các tầng lớp nhân dân làm mục tiêu hoạt động cuả
mình. Bằng những việc làm dưới nhiều hình thức khác nhau thư viện đã đạt
hiệu quả trong việc tuyên truyền đường lối chính sách của Đảng và nhà nước,
góp phần nâng cao dân trí cho mọi tầnng lớp nhân dân.
Trong suốt quá trình học tập của sinh viên khoảng thời gian kiến tập,
thực tập ngành nghề là khoảng thời gian vô cùng quý báu và quan trọng đối
với mỗi sinh viên.

Thực tập, kiến tập ngành nghề giúp sinh viên có thể ứng dụng những
kiến thức học tập trên sách vở vào thực tế, hình thành ý thức trách nhiệm của
bản thân với công việc, hình thành kỹ năng nghề nghiệp trong tương lai.
Nguyễn Thị Huyền

1
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
Là một sinh viên chuyên ngành khoa học thư viện em cũng luôn ý thức
được điều này. Được sự phân công, giúp đỡ của khoa Văn hóa Thông tin xã
hội, em và một vài bạn được giúp đỡ, tạo điều kiện thực tập tại Thư viên Hà
Nội.
Trong suốt quá trình thực tập được sự giúp đỡ, chỉ bảo tận tình của các
cô, chú, anh, chị Thư viện Hà Nội em đã cố gắng hết sức có thể để hoàn
thành tốt kỳ thực tập và báo cáo kết quả thực tập tại Thư Viện Hà Nội. Thời
gian thực tập: ( từ 11/1 đến 19/3).
Nội dung bài báo cáo gồm: Ngoài phần mở đầu, kết luận và phụ lục bài
báo cáo gồm 3 chương.
Chương 1. Khái quát chung về Thư viện Hà Nội.
Chương 2.Thực trạng công tác phục vụ bạn đọc tại thư viện Hà Nội.
Chương 3. Giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao công tác phục vụ bạn
đọc tại Thư viện Hà Nội
Do đây là lần đầu tiên làm báo cáo thực tập theo chuyên đề, bản báo
cáo lại được làm trong thời gian gấp rút nên chắc chắn còn nhiều thiếu xót.
Em rất mong nhận được sự góp ý của thầy, cô giáo để bài báo cáo được hoàn
thiện hơn, cũng như giúp em có được những bài học kinh nghiệm hữu ích khi
sẽ là một cán bộ Thư viện trong một thời gian tới.

Nguyễn Thị Huyền

2
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
CHƯƠNG 1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ THƯ VIỆN HÀ NỘI
1.1.Thư viện Hà Nội
1.1.1 . Quá trình hình thành và phát triển
Ngày 15/10/1956 tại nhà Thủy Tạ bên hồ Hoàn Kiếm, Thư viện Hà Nội
ra đời với tên gọi ban đầu là Phòng đọc sách nhân dân. Từ xuất phát điểm đó,
ba năm sau, Thư viện nhân dân Hà Nội chính thức được thành lập vào tháng
1/1959 và chuyển về trụ sở 47 phố Bà Triệu, quận Hoàn Kiếm cho đến ngày
nay.
Tháng 8/2008, Thư viện Hà Nội khánh thành trụ sở xây mới với kiến
trúc bề thế, ấn tượng của hai khối nhà cao 9 tầng có tổng diện tích sàn 6178
m2 mô phỏng hình ảnh trang sách mở như ôm lấy dòng chảy vô tận của tri
thức nhân loại. Đây cũng là một trong những công trình văn hóa chào mừng
kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội.
Đến tháng 2/2009, sau khi hợp nhất với Thư viện tỉnh Hà Tây, Thư
viện Hà Nội có thêm một trụ sở tại số 2B đường Quang Trung, quận Hà Đông
với tòa nhà 3 tầng thiết kế theo hình dải lụa có tổng diện tích sàn 2029 m2.
Hiện nay, với 7 phòng chức năng: Hành chính - Tổng hợp, Bổ sung và
Xử lý kỹ thuật, Phục vụ bạn đọc, Địa chí và Thông tin tra cứu, Phòng Nghiệp
vụ và Phong trào cơ sở, Tin học, Phục vụ Thiếu nhi, Thư viện Hà Nội cung
cấp cho độc giả hơn 48 vạn tài liệu; trong đó có 402 đầu báo, tạp chí và
khoảng 2 vạn tài liệu địa chí Hà Nội với nhiều loại hình (bản đồ, văn bia, thần

tích, thần sắc, hương ước…), cùng 5 CSDL thư mục và CSDL dữ kiện với
hàng trăm nghìn biểu ghi.
Để đáp ứng nhu cầu thông tin của bạn đọc Thủ đô, Thư viện đã không
ngừng đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng phục vụ: đơn giản thủ tục
làm thẻ; mở rộng hệ thống các phòng phục vụ: phòng thiếu nhi, phòng đọc
báo tạp chí, phòng mượn, phòng đọc, phòng sách ngoại văn, phòng đọc dành
cho người khiếm thị, phòng đọc tài liệu về Hà Nội, phòng đọc đa phương
Nguyễn Thị Huyền

3
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
tiện… Thời gian mở cửa phục vụ bạn đọc từ 8h - 20h hàng ngày (không nghỉ
trưa).
Bên cạnh nâng cao chất lượng phục vụ, Thư viện Hà Nội còn đẩy mạnh
các hoạt động tuyên truyền triển lãm, nói chuyện giới thiệu sách cùng nhiều
các hoạt động khác nhằm thu hút bạn đọc đến sử dụng thư viện, đồng thời
giúp bạn đọc lựa chọn những cuốn sách bổ ích và phù hợp.
Với định hướng phát triển thư viện trở thành thư viện hiện đại, bằng
kinh phí nhà nước và nguồn xã hội hóa, Thư viện Hà Nội đã đầu tư trang bị
phần mềm quản lý thư viện LIBOL 6.0; phần mềm sản xuất sách nói cho
người khiếm thị Daisy; cùng hệ thống máy tính, máy scan, máy in laze, máy
photo… Toàn bộ phòng đọc được trang bị máy điều hòa, kho sách có máy hút
bụi, chống ẩm. Đặc biệt, Thư viện Hà Nội còn đầu tư xây dựng một Studio
chuyên dụng sản xuất sách nói cho người khiếm thị.
Góp phần thực hiện tốt chủ trương xây dựng “xã hội học tập suốt đời”,
đưa văn hóa về cơ sở của Đảng, Nhà nước và Thành phố, Thư viện Hà Nội

còn thực hiện chức năng hướng dẫn nghiệp vụ và xây dựng mạng lưới thư
viện cơ sở cho 29 thư viện quận – huyện; 107 thư viện cấp xã - phường; 1.138
thư viện, tủ sách tại các cụm dân cư, thôn, làng.
Là thành viên của Liên hiệp Thư viện Đồng bằng sông Hồng, Thư viện
Hà Nội luôn phát huy tinh thần hợp tác, chia sẻ trao đổi thông tin, kinh
nghiệm để cùng nhau phát triển, góp phần vào sự phát triển chung của hệ
thống thư viện công cộng.
Trong suốt hơn nửa thế kỷ qua, sự phát triển của Thư viện Hà Nội luôn
gắn liền với sự phát triển của văn hóa, chính trị, kinh tế Thủ đô. Thư viện đã
trở thành một địa chỉ văn hóa quen thuộc và để lại dấu ấn tốt đẹp trong ký ức
của nhiều thế hệ người Hà Nội.
Ghi nhận kết quả hoạt động đối với sự phát triển chung của Thủ đô, Bộ
Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng như UBND Tp. Hà Nội đã trao cờ, bằng
khen cho Thư viện Hà Nội trong nhiều năm liền. Năm 2006, Thư viện Hà Nội
Nguyễn Thị Huyền

4
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
vinh dự được nhận Huân chương Độc lập Hạng 3 do Chủ tịch nước trao tặng.
Cùng với sự yêu mến, tin tưởng của độc giả, những phần thưởng này có ý
nghĩa khích lệ hết sức to lớn, giúp tập thể cán bộ, nhân viên Thư viện Hà Nội
luôn có động lực vượt qua mọi khó khăn để đưa Thư viện phát triển ngày
càng vững mạnh, xứng tầm là Thư viện trung tâm của mảnh đất Rồng thiêng
ngàn năm văn hiến.
1.1.2 .Chức năng nhiệm vụ
Chức năng:

Thư viện Hà Nội là đơn vị sự nghiệp có thu, có chức năng thu thập,
bảo quản, tổ chức khai thác và sử dụng chung các tài liệu được xuất bản tại
Hà Nội và nói về Hà Nội, các tài liệu trong nước và nước ngoài, phù hợp với
đặc điểm, yêu cầu xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội về chính trị, kinh tế,
văn hoá, xã hội, an ninh, quốc phòng trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước.
Nhiệm Vụ :
1. Xây dựng và trình Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao & Du lịch thành
phố Hà Nội quy hoạch phát triển, kế hoạch hoạt động dài hạn, hàng năm của
Thư viện và tổ chức thực hiện sau khi được phê duyệt.
2. Tổ chức phục vụ và tạo mọi điều khiện thuận lợi cho người đọc
được sử dụng vốn tài liệu thư viện thông qua các hình thức đọc tại chỗ, mượn
về nhà hoặc phục vụ ngoài thư viện phù hợp với nội quy thư viện.
Phục vụ miễn phí tài liệu thư viện tại nhà cho người đọc cao tuổi, tàn
tật bằng hình thức gửi qua bưu điện hoặc thư viện lưu động theo quy định của
Pháp lệnh Thư viện.
3. Xây dựng và phát triển vốn tài liệu phù hợp với đặc điểm tự nhiênkinh tế- văn hoá của Hà Nội và đối tượng phục vụ của thư viện như:
Thu thập, tàng trữ và bảo quản lâu dài các tài liệu được xuất bản tại
Hà Nội và viết về Hà Nội.
Bổ sung, trao đổi, nhận biếu tặng tài liệu của cá nhân, tổ chức trong
nước và ngoài nước theo quy định của pháp luật.
Nhận các xuất bản phẩm lưu chiểu tại Hà Nội; các bản sao khoá luận,
Nguyễn Thị Huyền

5
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

luận văn, luận án của sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh các trường
đại học tại Hà Nội, các công trình nghiên cứu khoa học của Hà Nội và nghiên
cứu về Hà Nội.
Xây dựng bộ phận tài liệu dành cho trẻ em, người khiếm thị, tài liệu
bằng tiếng dân tộc phù hợp với đặc điểm dân cư trên địa bàn Thành phố.
Tăng cường nguồn lực thông tin thông qua việc mở rộng sự liên thông
giữa thư viện với các thư viện trong nước và ngoài nước bằng hình thức cho
mượn, trao đổi tài liệu và kết nối mạng máy tính.
Lưu trữ các tài liệu có nội dung quy định tại Khoản 1 Điều 5 Pháp lệnh
Thư viện và phục vụ người đọc theo quy định của Pháp luật.
Thực hiện việc thanh lọc ra khỏi kho các tài liệu không còn giá trị sử
dụng theo quy định.
4. Tổ chức và thực hiện công tác tuyên truyền giới thiệu kịp thời, rộng
rãi vốn tài liệu thư viện đến mọi người, đặc biệt là các tài liệu phục vụ công
cuộc phát triển kinh tế- văn hoá- xã hội Thủ đô; xây dựng phong trào đọc
sách, báo sâu rộng trong nhân dân.
5. Biên soạn và xuất bản các ấn phẩm thông tin- thư mục, thông tin có
chọn lọc phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và đối tượng phục vụ của thư viện.
6. Thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động thư viện
; tham gia xây dựng và phát triển mạng thông tin- thư viện của hệ thống thư
viện công cộng.
7. Hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ cho các thư viện quận huyện và
cơ sở trên địa bàn thành phố bằng các phương thức: biên soạn tài liệu, đào
tạo, bồi dưỡng, tổ chức hội nghị, hội thảo về nghiệp vụ thư viện theo sự phân
công của Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch thành phố Hà Nội.
8. Hợp tác quốc tế về lĩnh vực Thư viện: tham gia các tổ chức quốc tế
về thư viện; xây dựng và tiếp nhận các dự án tài trợ tài liệu, trang thiết bị và
dự án bồi dưỡng cán bộ thư viện do các thư viện , tổ chức nước ngoài tài trợ
hoặc tổ chức; tổ chức hội thảo, chia sẻ kinh nghiệm hoạt động; triển lãm tài
liệu theo quy định của pháp luật.

9. Tổ chức các hoạt động, dịch vụ có thu phù hợp với chức năng,
nhiệm vụ được giao và phù hợp với quy định của pháp luật.
10. Quản lý và tổ chức bộ máy, biên chế, hồ sơ tài liệu; thực hiện
chính sách, chế độ đối với cán bộ, viên chức và người lao động thuộc phạm vị
Nguyễn Thị Huyền

6
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
quản lý theo quy định của pháp luật và phân cấp quản lý của Giám đốc Sở
Văn hoá, Thể thao và Du lịch thành phố Hà Nội.
11. Quản lý, sử dụng tài chính, tài sản được giao và các nguồn thu
khác theo quy định của pháp luật.
12. Thực hiện các nhiệm vụ khác được Giám đốc Sở Văn hoá, Thể
thao và Du lịch thành phố Hà Nội giao.
1.1.3 .Cơ cấu tổ chức
HỘI ĐỒNG KHOA
HỌC

BAN GIÁM ĐỐC

Phòng
bổ
sung
và xử
lý kỹ
thuật

Phòng
hành
chínhTổng
hợp

Phòng
làm thẻ

Phòng
Ngoại
văn

Phòng
Phục
vụ bạn
đọc

Phòng
mượn

Phòng
Tin
học

Phòng
đọc

Phòng
báo,

tạp chí

Phòng
địa chí
và
Thông
tin tra
cứu

Phòng
nghiệp
vụ và
phong
trào cơ
sở

Phòng
thiếu
nhi

Phòng
Khiếm
thị

1.1.4 . Cơ sở vật chất kỹ thuật
Cơ sở vật chất:
Thư viện Hà Nội có một hệ thống trang thiết bị tương đối hiện đại và
đồng bộ nhằm mục đích đáp ứng nhu cầu xã hội như: Các phòng phục vụ bạn
đọc, phòng làm việc cán bộ, cảnh quan, kho tàng khang trang sạch, đẹp…
Nguyễn Thị Huyền

7
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
hiện nay hạ tầng cơ sở của thư viện đang được khai thác khá hiệu quả.
* Hệ thống kho tàng.
* Hệ thống các phòng đọc, mượn cho người lớn, thiếu nhi, người khiếm
thị.
* Hệ thống phòng làm việc cán bộ.
* Hệ thống thiết bị bảo vệ, kiểm soát: Camera.
* Hệ thống máy móc phục vụ công tác bảo quản, phục chế tài liệu.
* Hệ thống máy móc phục vụ số hóa tài liệu.
Hạ tầng Công nghệ Thông tin:
Hệ thống trang thiết bị của Thư viện Hà Nội không ngừng được đầu tư,
bao gồm:
-

02 máy chủ cấu hình cao, được cài đặt các phần mềm thực hiện các

chức năng: Quản trị thư viện điện tử LIBOL6.0, lưu trữ thông tin, quản trị
website, quản lý thư điện tử, quản lý truy cập Internet/Intranet.
- 124 chiếc máy trạm hiện đại, được cài đặt các phần mềm ứng dụng
thư viện và văn phòng, được nối mạng Internet băng thông rộng, phục vụ cho
công tác xử lý tài liệu của đơn vị. Trong đó có: 32 máy phục vụ cho phòng Đa
phương tiện tại 02 cơ sở (47 Bà Triệu, Hoàn Kiếm và 2B Quang Trung, Hà
Đông), 06 máy cho bạn đọc tra cứu tài liệu thư viện, số lượng máy còn lại đều
được phục vụ cho các phòng ban trong thư viện xử lý tài liệu và các mục đích

quản lý khác.
1.1.5.Cơ cấu vốn tài liệu
Thư viện Hà Nội lưu trữ một số lượng tài liệu khá lớn, cụ thể là :
- Sách
+ Tiếng việt: Hơn 400.000 cuốn
+ Ngoại văn: Hơn 40.000 cuốn
- Tài liệu dành cho người khiếm thị :
+ Sách chữ nổi: Khoảng hơn 3.000 cuốn
+ Băng đĩa: Hơn 2000 tài liệu
Nguyễn Thị Huyền

8
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
- Báo, tạp chí:
+ Có 191 tên báo, tạp chí, trong đó có 14 tên báo ngoại văn
+ Báo đóng bìa: Hơn 6000 quyển
- Tài liệu địa chí: 14.152 đầu tài liệu
+ Tài liệu (Tiếng việt + Ngoại Văn): 9550 cuốn
+ Tài liệu Hán- Nôm, hương ước, thần tích, thần sắc 2967 cuốn
+ Bản đồ 55 bản
+ Băng đĩa 45 loại tài liệu
+ Báo,tạp chí đóng bìa: 1535 quyển
- Tài liệu điện tử: Hơn 220.000 biêu ghi.
1.1.6.Nguồn Nhân lực của Thư viện
Với vốn tài liệu phong phú, dồi dào. Đặc biệt thư viện Hà Nội có 2 cơ
sở nên về nguồn nhân lực của thư viện rất được chú trọng. Hiện nay Thư viện

Hà nội có 75 cán bộ, trong đo có và 14 cán bộ hợp đồng còn lại là cán bộ biên
chế. Một trăm phần trăm cán bộ có chuyên môn có trình độ cử nhân, 7 thạc sỹ
khoa học thư viện, 7 cán bộ có văn bằng: ngoại ngữ, báo chí, hành chính. Có
thể khẳng định hiện nay đội ngũ cán bộ của Thư viện Hà Nội luôn vững vàng
về chuyên môn nghiệp vụ thư viện, kinh nghiệm công tác, hoàn toàn có khả
năng thúc đẩy hoạt động thư viện được tối ưu.
1.2.Những vấn đề chung về công tác phục vụ bạn đọc
1.2.1. Khái niêm.
Trước tiên chúng ta đi tìm hiểu 2 khái niệm “Bạn đọc” Và “Công tác
phục vụ bạn đọc”
Thứ nhất, Bạn đọc là người sử dụng các sản phẩm và dịch vụ thông tin
thư viện. Điều đó cũng có nghĩa là hoạt động thông tin thư viện muốn tồn tại
và phát triển phải quan tâm tới nhu cầu của bạn đọc trong từng thời điểm cũng
như địa bàn cụ thể. Nhu cầu đọc của bạn đọc là nguồn gốc nảy sinh hoạt động
thông tin thư viện. Không có bạn đọc sẽ không tồn tại hoạt động thông tin thư
viện. Bạn đọc là nhân tố điều chỉnh, định hướng cho hoạt động thông tin thư
Nguyễn Thị Huyền

9
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
viện.
Thứ hai,Công tác Phục vụ bạn đọc là hoạt động của thư viện nhằm
tuyên truyền và đưa ra phục vụ những dạng tài liệu hoặc bản sao của chúng,
giúp đỡ người tới thư viện trong việc lựa chọn sử dụng tài liệu đó. Công tác
phục vụ bạn đọc luôn là điểm mở đầu và là đích đến của bất kỳ một thư viện
nào, cho dù đó là thư viện truyền thống hay thư viện hiện đại. Chỉ thông qua

hoạt động này thư viện mới khẳng định được tầm quan trọng cũng như hiệu
quả, sự đóng góp vai trò, vị trí của mình cho xã hội.
1.2.2.Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác phục vụ bạn đọc.
Bạn đọc là một trong 4 yếu tố cấu thành thư viện:
Vốn tài liệu
Cán bộ Thư viện
Cơ sở vật chất kỹ thuật
Bạn đọc
Bốn yếu tố này có mỗi quan hệ khăng khít, hỗ trợ và ảnh hưởng lẫn
nhau. Các yếu tố này có ảnh hưởng rất lớn đến Công tác phục vụ bạn đọc và
ngược lại Công tác phục vụ bạn đọc cũng ảnh hưởng rất lớn đến 4 yếu tổ trên.
Trước tiên chúng ta đề cập đến sự tác động theo chiều thuận
• Vốn tài liệu:
Đây là yếu tố đầu tiên ảnh hưởng đến công tác phục vụ bạn đọc bởi vì:
Một thư viện có vốn tài liệu phong phú thì khả năng đáp ứng nhu cầu đọc
ngày càng lớn và càng có sức lôi cuốn đối với bạn đọc.Vốn tài liệu là nhân tố
cực kỳ quan trọng trong công tác phục vụ bạn đọc. Nhờ có vốn tài liệu mà
bạn đọc được thỏa mãn nhu cầu thông tin, chính vì vậy mà khi thành lập thư
viện điều đầu tiên cần quan tâm đó là xây dựng vốn tài liệu để phục vụ bạn
đọc được tốt hơn. Ngược lại, Phục vụ bạn đọc cũng có tác động trở lại đến
Vốn tài liệu: Nếu công tác phục vụ bạn đọc đạt chất lượng cao thì trong công
tác phục vụ bạn đọc giúp thư viện theo dõi được vòng quay của tài liệu , biết
tài liệu nào được mượn nhiều nhất, ít nhất, tài liệu thuộc lĩnh vực nào được
Nguyễn Thị Huyền

10
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập

Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
quan tâm nhiều nhất. Qua đó có thể bổ sung tài liệu kịp thời và bổ sung phù
hợp về chất lượng và cả số lượng
• Cán bộ thư viện:
Cán bộ thư viện là linh hồn của thư viện, là một trong những yếu tố
cấu thành thư viện và cũng là yếu tố ảnh hưởng đến công tác phục vụ bạn đọc.
Cán bộ thư viện là cầu nối trung gian giữa vốn tài liệu và bạn đọc. Cán bộ thư
viện đảm nhận nhiệm vụ hết sức quan trọng: Trong mối quan hệ với tài liệu,
cán bộ thư viện chọn lựa, bảo quản, sắp xếp có chuyên môn theo một trật tự
nhất định, trong mối quan hệ với bạn đọc không chỉ tuyên truyền tích cực cho
tài liệu hợp với nhu cầu của họ, hướng dẫn đọc ,nghiên cứu nhu cầu đọc mà
còn tạo ra dịch vụ đáp ứng yêu cầu đó.
Nhờ cán bộ thư viện mà vốn tài liệu được luân chuyển, công tác phục
vụ bạn đọc được chú trọng, quan tâm. Công tác phục vụ bạn đọc cũng tác
động trở lại đối với cán bộ thư viện vì thông qua công tác phuc vụ bạn đọc
biết được khả năng phục vụ của cán bộ thư viện như thế nào?
• Cơ sở vật chất – kỹ thuật:
Cơ sở vật chất càng hiện đại thì công tác phục vụ bạn đọc càng được
nâng cao. Cơ sở vậ chất có vai trò hết sức to lớn, nó được thể hiện ở các khía
cạnh sau:
Đối với tài liệu: Là nơi chứa và bảo quản tài liệu
Đối với bạn đọc : Nó là nơi họ làm việc với tài liệu, tiếp xúc với các
nguồn tin.
Một thư viện hiện đại sẽ cung cấp cho người dùng tin những dịch vụ
chất lượng cao, đáp ứng tối đa các yêu cầu và nhu cầu của họ.Từ đó công tác
phục vụ bạn đọc được đánh giá cao.
1.2.3.Ý nghĩa, vai trò của công tác phục vụ bạn đọc
Đối với bạn đọc của thư viện, công tác phục vụ bạn đọc có ý nghĩa hết
sức quan trọng.
Tài liệu có phát huy được tác dụng hay không là nhờ vào công tác phục

Nguyễn Thị Huyền

11
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
vụ bạn đọc của thư viện. Có thể nói phục vụ bạn đọc là một chức năng chính
của thư viện,do đó hiệu quả phục vụ cũng chính là thước đo để đánh giá khả
năng hoạt động và sự phát triển của một thư viện. Như Lê nin nói : “ Đánh
giá thư viện không phải thư viện đó có bao nhiêu tài liệu quý hiếm, có trụ
sở khang trang hiện đại, mà chính là thư viện đó thu hút và phục vụ bao
nhiêu dân đến học và đọc sách báo”. Câu nói của Lê nin một lần nữa cho
chúng ta thấy vai trò quan trọng của công tác phục vụ ban đọc.
Nói tóm lại, trong hoạt động thư viện, công tác phục vụ bạn đọc có một
vị trí rất quan trọng, có thể coi đây là khâu trọng tâm trong quá trình hoạt
động của thư viện. Đó là khâu làm việc trực tiếp với bạn đọc, khâu cuối cùng
của chu trình chuyên môn khép kín của hoạt động thông tin thư viện, trực tiếp
quyết định kết quả hoạt động của công tác thư viện.

Nguyễn Thị Huyền

12
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHỤC VỤ BẠN ĐỌC TẠI

THƯ VIỆN HÀ NỘI
2.1.Đặc điểm bạn đọc và nhu cầu đọc tại Thư viện Hà Nội
2.1.1.Đặc điểm bạn đọc tại Thư viện Hà Nội
Thư viện Hà Nội là một thư viện công cộng lớn có lịch sử hình thành
và phát triển lâu đời. Có sứ mệnh to lớn và là trung tâm văn hóa giáo dục và
khoa học giải trí phục vụ một khối lượng bạn đọc tương đối lớn.
Bao gồm mọi tầng lớp nhân dân, cán bộ các ngành, các giới của địa
phương, vì vậy thành phần bạn đọc của Thư viện cũng rất đa dạng. Nhưng
chủ yếu được chia làm các nhóm chính như: Cán bộ, viên chức; học sinh, sinh
viên; công nhân; người cao tuổi, hưu trí; người làm nghề tự do.
2.1.2.Nhu cầu đọc
Thành phần bạn đọc của Thư viện Hà Nội rất đa dạng nên nhu cầu đọc
cũng khác nhau. Mức độ đáp ứng nhu cầu đọc chính là tiêu chuẩn quan trọng
để đánh giá chất lượng phục vụ của thư viện, việc thỏa mãn tối đa nhu cầu
đọc cho bạn đọc là mục đích chính của hoạt động thư viện. Muốn thỏa mãn
được nhu cầu đọc ngày càng cao và đa dạng đó ngoài các yếu tố ảnh hưởng
như các hình thức phục vụ, bộ máy tra cứu thì mức độ đáp ứng tài liệu là yếu
tố quan trọng quyết định việc thỏa mãn nhu cầu đọc.
Nhận thức được điều đó, với lượng ngân sách nhất định cấp cho việc bổ
sung sách báo mỗi năm, Thư viện luôn cố gắng lựa chọn, bổ sung kịp thời
vào những cuốn sách báo, tạp chí có nội dung tư tưởng tốt, có giá trị khoa học
cao và nghệ thuật phù hợp với tính chất, đặc điểm và đối tượng bạn đọc của
thư viện.
2.2.Phục vụ bạn đọc trong Thư viện Hà Nội
2.2.1.Hệ thống các phòng phục vụ
Chức năng, nhiệm vụ phòng phục vụ
Phòng phục vụ bạn đọc có chức năng phục vụ bạn đọc, bảo quản tài
liệu, tổ chức khai thác sử dụng tài liệu phù hợp với đặc điểm, yêu cầu xây
Nguyễn Thị Huyền

13
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
dựng và phát triển Thủ đô.
Tổ chức phục vụ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người đọc sử dụng
vốn tài liệu thư viện thông qua các hình thức đọc tại chỗ, mượn về nhà hoặc
phục vụ ngoài thư viện phù hợp với nội quy thư viện.
Phục vụ miễn phí tài liệu thư viện cho người cao tuổi, tàn tật bằng các
gửi qua bưu điện hoặc thư viện lưu động theo quy định của Pháp lệnh thư
viện.
Cung cấp các sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện đáp ứng yêu cầu
về sử dụng vốn tài liệu.
Bảo quản vốn tài liệu, chuyển dạng tài liệu, tu sửa phục chế tài liệu bị
hư hỏng rách nát trong quá trình sử dụng hoặc do nguyên nhân khác.
Hướng dẫn tra cứu và trả lời các thông tin về Vốn tài liệu.
Tổ chức kho sách khoa học theo đúng nghiệp vụ thư viện, để thuận lợi
cho việc phục vụ bạn đọc
Nghiên cứu nhu cầu đọc mượn tài liệu của bạn đọc để đề xuất với
phòng nghiệp vụ kịp thời bổ sung vốn tài liệu.
Tổ chức hội nghị bạn đọc để trưng cầu ý kiến góp ý công tác thư viện
Cấp thẻ cho bạn đọc.
• Phòng cấp thẻ.
Bạn đọc muốn được sử dụng thư viện thì trước tiên sẽ phải vào phòng
cấp thẻ, làm thẻ theo quy định của Thư viện. Cán bộ thư viện có nhiệm vụ
làm thẻ, cấp thẻ cho người dùng tin theo thể lệ của Thư viện. Có các loại thẻ:
thẻ Đọc, Đọc- Mượn, thẻ thiếu nhi
Thư viện thực hiện đơn giản hóa hình thức cấp thẻ, giúp bạn đọc có thể

làm thẻ được thuận tiễn, dễ dàng và nhanh chóng.
• .Phòng Đọc
Phòng đọcbạn đọc được tự do tả tìm tài liệu trên giá, lựa chọn tài liệu
đọc tại chỗ. Tài liệu được sắp xếp theo ký hiệu phân loại ( theo bảng phân loại
DDC), thuận tiện cho bạn đọc trong việc tìm kiếm tài liệu mình cần, bạn đọc
Nguyễn Thị Huyền

14
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
có thể tìm tài liệu tương đương và có thể nảy sinh nhu cầu thông tin mới.
Ngoài ra bạn đọc có thể tra cứu rồi gửi yêu cầu để cán bộ thư viện lấy sách.
Chức năng, nhiệm vụ của phòng:
Tổ chức phục vụ bạn đọc trên 16 tuổi sử dụng vốn tài liệu thư viện
thông qua hình thức đọc tại chỗ; bảo quản vốn tài liệu; chuyển dạng tài liệu;
hướng dẫn tra cứu và trả lời các thông tin về vốn tài liệu.
Cơ sở vật chất
- Kho sách:
Sách được chia theo khổ lớn (VL), vừa (VV) và nhỏ (VN), sắp xếp theo
môn loại và theo quy ước sắp xếp từ trên xuống dưới, từ trái qua phải.
- Không gian phục vụ:
Rộng rãi, thoáng mát, sáng sủa với hệ thống quạt, điều hòa và máy hút
ẩm hiện đại; không gian yên tĩnh, khu vực đọc ở chính giữa phòng, thuận tiện
cho bạn đọc tìm kiếm và lấy tài liệu.
Quầy cán bộ thư viện với những công việc khác nhau, được trang bị
máy tính tra cứu và máy quét mã vạch, hỗ trợ đáp ứng nhu cầu thông tin của
bạn đọc.

Hệ thống camera, phòng cháy chữa cháy tân tiến, an toàn, đảm bảo tài
liệu luôn trong tình trạng tốt nhất.

Bạn đọc tại phòng đọc mở cơ sở Hà Đông
Nguyễn Thị Huyền
15
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
• .Phòng mượn
Bên cạnh việc tổ chức phục vụ tại chỗ, Thư viện còn tiến hành tổ chức
phục vụ cho mượn tài liệu về nhà thông qua phòng mượn của Thư viện.
Phòng mượn được tổ chức dưới dạng kho mở. Bạn đọc tự lựa chọn tài liệu
trên giá, khi tìm được tài liệu mình cần mang tới quầy cán bộ thư vện, Cán bộ
thư viện sẽ ghi mượn trên máy bằng phần mềm libol 6.0 và ghi mã và tên tài
liệu vào hồ sơ theo dõi bạn đọc và ghi số lượng tài liệu, ngày mượn lên một tớ
giấy nhỏ ghi lượt mượn, việc này sẽ thuận tiện chô việc tìm hồ sơ khi bạn đọc
đến trả sách. Mỗi lần bạn đọc được mượn 2 tài liệu với thời hạn là 20 ngày,
khi cần kéo dài thời gian sử dụng tài liệu bạn đọc có thể gọi điện, hoặc đến
nơi xin ra hạn và được phép ra hạn 2 lần như vậy. Chính sự linh hoạt này
phòng mượn đã thu hút được đông đảo người đọc và đáp ứng phần lớn nhu
cầu của bạn đọc. Ngoài ra, Thư viện còn tiến hành cho một số trường phổ
thông ở Hà Nội và ngoại thành Hà Nội, câu lạc bộ bạn đọc…mượn tài liệu
theo hình thức mượn tập thể. Hoạt động này đã giúp rất nhiều bạn đọc được
sử dụng vốn tài liệu của thư viện nhằm nâng cao đời sống văn hóa tinh thần
của nhân dân
Chức năng, nhiệm vụ:
Tổ chức phục vụ bạn đọc trên 16 tuổi, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho

người đọc sử dụng vốn tài liệu thư viện thông qua hình thức mượn về nhà.
Bảo quản vốn tài liệu, chuyển dạng tài liệu, tu sửa, phục chế tài liệu bị
hư hỏng, rách nát trong quá trình sử dụng hoặc do nguyên nhân khác.
Nhận hồ sơ bạn đọc, quan sát kho, quản lý bạn đọc trong kho, xếp
sách lên giá, hướng dẫn tra cứu và trả lời các câu hỏi về vốn tài liệu.
• Phòng Báo, tạp chí
Thư viện Hà Nội phục vụ rất nhiệu lượt bạn đọc mỗi ngày. Với rất
nhiều loại báo tạp chí nội, ngoại văn, bạn đọc của Thư viện thường xuyên
được sử dụng báo, tạp chí mới cập nhật hàng ngày, hàng giờ thông tin ở đây
mang tính thời sự cao, đáp ứng tốt nhu cầu bạn đọc. Bạn đọc có thể sử dụng
Nguyễn Thị Huyền

16
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
thẻ đọc, thẻ mượn để ra vào phòng báo
Chức năng, nhiệm vụ:
Cung cấp các sản phẩm và dịch vụ thông tin, phục vụ bạn đọc sử dụng
vốn tài liệu thông qua hình thức đọc tại chỗ.
Bảo quản vốn tài liệu, tu sửa, phục chế tài liệu bị hư hỏng trong quá
trình sử dụng hoặc do nguyên nhân khác.
Kết hợp với các phòng ban khác trưng bày triển lãm sách, báo, tạp chí
theo các ngày lễ trong năm.
Hàng ngày, thư viện viên nhận báo mới, sau quá trình xử lý nghiệp vụ
(dập ghim, đóng dấu, nhập máy, đánh số), tiến hành xếp báo lên giá. Giá tài
liệu được chia thành 2 loại: báo và tạp chí, mỗi loại được xếp theo vần
alphabet theo tên và được đánh số thứ tự vào từng ô.

• Phòng Ngoại Văn
Phòng ngoại văn tập hợp tài liệu với nhiều ngôn ngữ khác nhau: Anh,
Nga, Pháp, Trung, Nhật. Phần lớn tài liệu ở đây có được là do Quỹ Châu Á,
Hội đồng Anh, các Đại sứ quán, các tổ chức quốc tế… ở Hà Nội gửi tặng cho
thư viện. Bạn đọc có thể tìm tài liệu đọc tại chỗ, thông qua hệ thống mục lục
đặt tại phòng ngoại văn hoặc tra cứu trên CSDL ngoại văn để tìm tài liệu.
Hoặc có thể tìm kiếm trực tiếp trên giá.
Chức năng, nhiệm vụ :
Cung cấp các sản phẩm và dịch vụ thông tin về sách, sách ngoại văn
phục vụ bạn đọc sử dụng vốn tài liệu thông qua hình thức đọc tại chỗ và
mượn về nhà.
Bảo quản vốn tài liệu, tu sửa, phục chế tài liệu bị hư hỏng trong quá
trình sử dụng hoặc do nguyên nhân khác.
Kết hợp với các phòng ban khác trưng bày triển lãm sách, báo, tạp chí
theo các ngày lễ trong năm.
• Phòng dành cho người khiếm thị :
Thư viện dành cho người khiếm thị ở Hà Nội được thành lập từ năm
Nguyễn Thị Huyền

17
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
1998 theo hướng thư viện truyền thống, hiện có khoảng 2.200 đầu sách chữ
nổi và 17.00 băng catssette, số tài liệu là đĩa CD còn rất khiêm tốn.
Có thể nói, Thư viện Hà Nội trở thành đơn vị đầu tiên trong hệ thống
thư viện công cộng phía Bắc có Studio sản xuất sách nói dành cho người
khiếm thị. Trong những năm tới, Thư viện Hà Nội sẽ phấn đấu trở thành trung

tâm cung cấp vốn tài liệu CD cho các thư viện tỉnh, thành phố khác trên toàn
miền Bắc nhằm phục vụ đối tượng bạn đọc là những người khiếm thị.
Tại đây Bạn đọc khiếm thị có thể đọc mượn sách nổi, băng đĩa về nhà.
Khi có lý do không tới được thư viện, Thư viện Hà Nội có tạo điều kiện để họ
có thể nhờ người thân đến trả và mượn sách mới, nhờ lực lượng thanh niên
tình nguyện giúp đỡ. Chính điều này đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong công tác
phục vụ bạn đọc khiếm thi. Họ luôn đánh giá cao thái độ tận tình phục vụ của
các cán bộ thư viện tại Thư viện Hà Nội, Nhờ đó đã giúp họ xóa đi mặc cảm
bản thân để hòa mình vào cuộc sống chung của cộng đồng
Chức năng, nhiệm vụ :
Cung cấp các sản phẩm thông tin dành cho người khiếm thị như các tài
liệu chữ nổi, thư viện sách nói..
Nhằm giúp người khiếm thị có thể sử dụng, tiếp cận các sản phẩm tài
nguyên sách của thư viện. giúp họ có thể hòa nhập với cộng đồng.
• Phòng Thiếu nhi
Nói về công tác phục vụ bạn đọc, thì không thể không nhắc đến công
tác phục vụ bạn đọc thiếu nhi.
Phòng thiếu nhi được thiết kế rộng rãi thoáng mát, nhiều tranh ảnh,
màu sắc tạo môi trường đọc sách lý tưởng cho các em,.
Tại phòng thiếu nhi có báo, tạp chí, sách, tranh ảnh, bản đồ…tiếng
Việt, tiếng Anh, tiếng Pháp. Những tài liệu này đã giúp ích rất nhiều trong
công việc học tập, giải trí của các em.
Chức năng, Nhiệm vụ:
Chức năng:
Nguyễn Thị Huyền

18
ĐH Khoa học Thư viện K1A

Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
Nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc, đặc biệt là đối với các em thiếu
nhi.
Tổ chức và quản lý một cách khoa học nhằm đáp ứng nhu cầu đọc
sách ngày càng cao của các em thiếu nhi.
Tạo lập một địa chỉ văn hóa hấp dẫn, môi trường đọc sách báo thân
thiện thu hút các em thiếu nhi trên địa bàn Thủ đô Hà Nội.
Nhiệm vụ:
Phòng Phục vụ Thiếu nhi có nhiệm vụ phục vụ bạn đọc lứa tuổi thiếu
niên nhi đồng (dưới 16 tuổi) theo 2 hình thức đọc sách tại chỗ và cho mượn
về nhà; bảo quản vốn tài liệu; tổ chức khai thác và sử dụng vốn tài liệu phù
hợp với đặc điểm, yêu cầu vun đắp và phát triển văn hóa đọc cho thiếu niên
nhi đồng Thủ đô.
Tổ chức phục vụ và tạo điều kiện thuận lợi cho bạn đọc sử dụng vốn tài
liệu thư viện thông qua các hình thức đọc tại chỗ và mượn về nhà hoặc qua
luân chuyển sách phù hợp với nội quy của thư viện.
Cung cấp các sản phẩm và dịch vụ đáp ứng yêu cầu sử dụng vốn tài
liệu. Hướng dẫn tra cứu, trả lời thông tin theo yêu cầu bạn đọc. Nghiên cứu
nắm bắt nhu cầu bạn đọc, từ đó đề xuất với phòng nghiệp vụ kịp thời bổ sung
vốn tài liệu.
Tổ chức các hoạt động bổ trợ tạo hứng thú đọc sách cho trẻ em như:
các trò chơi dân gian vào các dịp lễ tết.Trong dịp hè Thư viện tổ chức chiếu
phim vào thứ năm hàng tuần, vẽ tranh theo sách vào thứ ba hàng tuần,, viết
bản thu hoạch sau khi đọc sách. Tổ chức giới thiệu sách theo chuyên đề phù
hợp với chương trình giáo dục trong nhà trường.

Nguyễn Thị Huyền

19

ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội

Tổ chức tết trung thu cho các em thiếu nhi
Ngoài ra Thư viện Hà Nội còn có góc mẹ và bé, góc mẹ và bé được
thiết kế rất hợp lý bắt mắt thích hợp với các bé.

Góc mẹ và bé Cơ sở Hà Đông

Nguyễn Thị Huyền

20
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
• Phòng địa chí và thông tin tra cứu
Phòng địa chí phục vụ bạn đọc đọc tài liệu tại chỗ, tra cứu thông qua
các sản phẩm thông tin, hệ thống mục lục cơ sở dữ liệu thư mục. Phòng địa
chí đáp ứng phần lớn cho nhu cầu nghiên cứu, giảng dạy và học tập của độc
giả. Phòng đã cung cấp rất nhiều thông tin, tư liệu cho các cấp quản lý, lãnh
đạo, các cơ quan thông tấn báo chí…phục vụ kịp thời các nhiệm vụ kinh tế,
chính trị, văn hóa xã hội của Thủ đô. Phòng lưu trữ tất cả các loại tài liệu viết
về Hà Nội từ ngày thành lập cho đến nay.
Chức năng, nhiệm vụ
Chức năng:

Phòng Địa chí và Thông tin tra cứu có chức năng thu thập, bảo quản, tổ
chức khai thác và sử dụng các tài liệu trong và ngoài nước có nội dung liên
quan đến Hà Nội
Nhiệm vụ:
Biên soạn các ấn phẩm thông tin địa chí, thông tin chọn lọc, các loại
thư mục có nội dung về Hà Nội.
Hướng dẫn tra cứu và trả lời các thông tin cho người đọc về vốn tài
liệu thư viện và các nhu cầu nghiên cứu, tìm hiểu về Hà Nội.
Tổ chức các hoạt động thông tin tuyên truyền giới thiệu sách, báo
Tham mưu cho Giám đốc Thư viện Hà Nội về mặt chuyên môn nghiệp
vụ trong công tác địa chí, tuyên truyền.
Thống kê tổng hợp báo cáo về công tác địa chí, tuyên truyền.
• Phòng Đa phương tiện
Phòng đa phương tiện được nối mạng nội bộ (LAN) và mạng Internet
tốc độ cao phục vụ việc truy cập thông tin của bạn đọc, được trang bị các thiết
bị hiện đại như: Máy chiếu, Ti vi, đầu đọc đa năng, máy in, máy scanner
chuyên dụng và một số thiết bị ngoại vi khác giúp bạn đọc khai thác tốt vốn
tài liệu điện tử: CD – ROM, DVD và các phần mềm học tập, giải trí.
Nguyễn Thị Huyền

21
ĐH Khoa học Thư viện K1A


Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
Chức năng, nhiệm vụ của phòng đa phương tiện
Cán bộ Thư viện bố trí sắp xếp bạn đọc người lớn, thiếu nhi ngồi riêng
các khu vực để dễ quản lý.
Bạn đọc xuất trình thẻ với cán bộ được phân công .

Bạn đọc ngồi đúng số máy do cán bộ quản lý trên Máy tính (theo dõi
vị trí máy, thời gian truy cập Internet, ...)
Đối với bạn đọc thiếu nhi: cán bộ phục vụ sẽ hướng dẫn bạn đọc sử
dụng các chương trình được Thư viện chọn lựa phù hợp với lứa tuổi, Thư viện
mua bản quyền và cài đặt trên máy tính (Bộ sách điện tử tiếng Anh
LANGMASTER, các phần mềm trò chơi trí tuệ Quả táo màu nhiệm, các đĩa
chương trình về giáo dục: Sắc màu toán học, Thiên nhiên xung quanh, Vòng
quanh thế giới), vào các trang WEB hữu ích, phù hợp với lứa tuổi (Có Danh
mục các trang WEB dán ngay tại các máy phục vụ thiếu nhi).
2.2.2.Các hình thức phục vụ
Để đáp ứng nhu cầu sử dụng hết sức đa dạng của bạn đọc Thư viện
đưa ra nhiều các hình thức phục vụ khác nhau đó là:
Phục vụ tại chỗ
Phục vụ lưu động
Trưng bày, triển lãm,
Phục vụ qua hệ thống thư viện điện tử...
2.2.3.Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác lưu thông và phục
vụ bạn đọc.
Thư viện Hà Nội ban đầu ứng dụng công nghệ thông tin vào nghiệp
vụ thư viện với phần mềm quản lý thư viện CDS/ISIS.
Năm 2010 Phòng tin học chính thức được thành lập.
Năm 2013 sử dụng phần mềm LIBOL 6.0 với chuẩn MACR21.
Từ đó đến nay thư viện vẫn đang sử dụng phân libol 6.0. Được biết
phân mềm libol có nhiều phân hệ .
Phân hệ tra cứu: Là cổng thông tin chung cho mọi đối tượng để khai
Nguyễn Thị Huyền

22
ĐH Khoa học Thư viện K1A