SINHNC.T2 - T22

S ở GD & ĐT Ninh Thuận Tr ường THPT Tôn Đức Thắng
Soạn Dạy
Ngày …. Tháng ….. năm ........ Ngày ………Tháng……..Năm ........
TIẾT 21
CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG
I/Mục tiêu :
1/Kiến thức:
-Trình bày được khái niệm năng lượng và các dạng năng lượngtrong tế bào là thế năng và động
năng. Phân biệt thế nưng và động năng bằng cách đưa ra các ví dụ.
- xác địng được quá trình chuyển hóa năng lượng. Cho ví dụ các dạng chuiyển hóa năng lượng
2/ Kĩ năng:
Rèn luyện kĩ năng Phân tích hình ảnh và thông tin nhận biết kiến thức. Rèn luyện kĩ năng so sánh
phân tích vấn đề, hình thành và củng cố khả năng hoạt động độc lập và hoạt động nhóm.
II/ Đồ dùng dạy học:
Giáo Viên: Chuẩn bị hình phóng to các hình 21.1; 21.2; 21.3 trong sách giáo khoa.
Học sinh: Đọc sách giáo khoa soạn câu hỏi, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi do giáo viên giao đặt
ra:.
III/ Hoạt động dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ:
2/ Trọng tâm:
Các dam\ngj tồn tại năng lượng và sự chuyển hóa năng lượng trong tế bào. học sinh thấy rỏ hai quá
trình đi song song với nhau.
3/ Bài mới:
a. Mở bài: Như chúng ta được biết, tế bào luôn luôn trao đổi chất và năng lượng với môi
trường, vậy năng lượng là gì? Năng lượng tồn tại ở những dạng nào, chúng chuyển hóa như thế nào?
để hiểu hơn về vấn đề này, hôm nay chúng ta nghiên cứu bài”CHUYỂN HÓA NĂNG LUỢNG”
b. Tiến trình bài học:
H Đ của giáo viên và học sinh Nội dung
HS: quan sát hình 21.1, đọc sách giáo khoa,
thảo luận hày cho biết:
Năng lượng là gì?

Nội dung định luật bảo toàn và chuyển hóa
năng lượng.
Năng lượng tồn tại dưới những dạng nào?
Thế năng là gì? Đông năng là gì?
Thế năng và động năng có mối quan hệ với
nhau như thế nào?
Cho ví dụ minh họa.
Trong cơ thể sống, năng lượng được dự trữ ở
đâu?
HS thảo luận và cho biết:
Chuyển hóa năng lượng là gì?
HS tìm cho ví dụ về sự chuyển hóa năng
lượng trong cơ thể sinh vật.
Từ đó thấy được năng lượng ự trữ trong cơ
thể sinh vật được dự trữ ở đâu?
GV Bổ sung và kết luận.
Dòng năng lượng sinh học là gì?
Để tạo một liên kết phốt phát cần sử dụng bao
nhieu năng lượng?
Khi bẻ gãy một liên kết phất phát thì giải
phóng bao nhiêu năg lượng? Hiệu quả sử
dụng năng lượng trong sinh giới đạt bao nhiêu
I/ Khái niệm về năng lượng và các dạng tồn tại của
năng lượng.
Năng lượng là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh
công. Năng lượng có khả năng tồn tại ở nhiều dạng
khác nhau:
+ Thế năng: là dạng năng lượng tiềm ẩn
+ Động năng là năng lượng bộc lộ.
Khi cần thiết thế năng có thể chuyển hóa thành hoạt

năng. Nói chung các dạng năng lượng có thể chuyển
hóa tương hổ và cuối cùng chuyển hóa thành nhiệt
năng.
II/ Chuyển hóa năng lượng
Sự biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác
trong các hoạt động sống của sinh vật gọi là chuyển
hóa năng lượng VD:
Quang hợp là chuyển hóa năng lượng từ dạng quang
năng sang năng lượng hóa học dự trữ trong các liên
kết hóa học.
Dòng năng lượng sinh học là dòng năng lượng trong
tế bào, dòng năng lượng từ tế bào này truyền sang tế
bào khác hoặc từ cơ thể này sang cơ thể khác.
Trong các hệ sống năng lượng dự trữ trong các liên
kết hóa học.
III/ ATP đồng tiền năng lượng của tế bào.
Ađênôzin triphốtphát (ATP) là tiền tệ năng lượng của
Giáo án sinh học khối 10 Nâng cao Giáo viên: Nguyễn Đức Tài
S ở GD & ĐT Ninh Thuận Tr ường THPT Tôn Đức Thắng
phần trăm?
ATP có tên gọi đầy đủ là gì? Vì sao nói ATP
là đồng tiền năng lượng?
HS Quan sát hình 21.2 hãy cho biết:
ATP được cấu tạo như thế nào?
Trong mỗi phân tử ATP chứa bao nhiêu gốc
phốt phát? Thực chất năng lượng tồn tại chủ
yếu trong phân tử ATP là ở chổ nào?
Hãy cho biết ATTP truyền năng lượng cho
các hợp chất khác bằng cách nào?
ATP và ADP có mối quan hệ với nhau như

thế nào?
mọi tế bào, bởi vì ATP được dùng cho tất cả mọi quá
trình cần năng lượng.
Đường 5C làm bộ khung gắn ađênin với 3 gốc phốt
phát tạo nên phân tử ATP. Trong 3 liên kết phất phát,
chỉ có 2 liên kết ngoài cùng là liên kết cao năng chứa
nhiều năng lượng. ATP trtuyền năng lượng cho các
hợp chất khác thông qua chuyển nhóm phất phát cuối
ùng để trở thành ADP, rồi gần như ngay lập tức ADP
gắn với phốt phát để trở thành ATP.
ATP có khả năng cung cấp đủ năng lượng cho mọi
hoạt động sống của tế bào.
c. Củng cố: Năng lượng là gì? Có những dạng năng lượng nào? chúng chuyển hóa như thế nào?Tại
sao nói ATP là đồng tiền năng lượng của tế bào?
Học sinh đọc kết luận trong sách giáo khoa.
d. Dặn dò: Trả lời câu hỏi sách giáo khoa, Chuẩn bị bài “ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM
TRONG CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT”
Soạn Dạy
Giáo án sinh học khối 10 Nâng cao Giáo viên: Nguyễn Đức Tài
S ở GD & ĐT Ninh Thuận Tr ường THPT Tôn Đức Thắng
Ngày …. Tháng ….. năm ........ Ngày ………Tháng……..Năm ........
TIẾT 22
VAI TRÒ CỦA ENZIM
TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT
I/Mục tiêu :
1/Kiến thức:
-Trình bày khái niệm, cấu tạo và cơ chế tác dụng của enzim
- Xác định được các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim
2/ Kĩ năng:
Rèn luyện kĩ năng Pt hình ảnh và thông tin nhận biết kiến thức. Rèn luyện kĩ năng so sánh phân tích

vấn đề, hình thành và củng cố khả năng hoạt động độc lập và hoạt động nhóm.
II/ Đồ dùng dạy học:
Giáo Viên: Chuẩn bị hình phóng to các hình 22.1; 22.2; 22.3 trong sách giáo khoa.
Học sinh: Đọc sách giáo khoa soạn câu hỏi, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi do gv giao đặt ra:.
III/ Hoạt động dạy học:
1/ Kiểm tra bài cũ: Các dạng tồn tại năng lượng và sự chuyển hóa năng lượng trong tế bào xảy ra
như thế nào? vì sao người ta nói ATP là đồng tiền năng lượng?
2/ Trọng tâm:Cơ chế xúc tác của enzim, các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động cuả enzim.
3/ Bài mới:
a. Mở bài: Vật chất được chuyển hóa như thế nào? để hiểu hơn về vấn đề này, hôm nay chúng
ta nghiên cứu bài”CHUYỂN HÓA NĂNG LUỢNG”
b. Tiến trình bài học:
H Đ của giáo viên và học sinh Nội dung
HS: quan sát hình 21.1, đọc sách giáo khoa,
thảo luận hày cho biết:
Năng lượng là gì?
Nội dung định luật bảo toàn và chuyển hóa
năng lượng.
Năng lượng tồn tại dưới những dạng nào?
Thế năng là gì? Đông năng là gì?
Thế năng và động năng có mối quan hệ với
nhau như thế nào?
Cho ví dụ minh họa.
Trong cơ thể sống, năng lượng được dự trữ ở
đâu?
HS thảo luận và cho biết:
Chuyển hóa năng lượng là gì?
HS tìm cho ví dụ về sự chuyển hóa năng lượng
trong cơ thể sinh vật.
Từ đó thấy được năng lượng ự trữ trong cơ thể

sinh vật được dự trữ ở đâu?
GV Bổ sung và kết luận.
Dòng năng lượng sinh học là gì?
Để tạo một liên kết phốt phát cần sử dụng bao
nhieu năng lượng?
Khi bẻ gãy một liên kết phất phát thì giải
phóng bao nhiêu năg lượng? Hiệu quả sử dụng
năng lượng trong sinh giới đạt bao nhiêu phần
trăm?
ATP có tên gọi đầy đủ là gì? Vì sao nói ATP là
đồng tiền năng lượng?
HS Quan sát hình 21.2 hãy cho biết:
I/ Enzim và cơ chế hoạt động của enzim
1/ Cấu trúc của enzim
Là chất xúc tác sinh học được tạo ra từ cơ thể sống,
enzim có bản chất là prôtêin, ngoài ra một số enzim
còn có thêm một phần tử hữu cơ nhỏ gọi là côenzim.
Trong phân tử enzim có vùng cấu trúc không gian đặc
biệt chuyên liên kết với cơ chất(Chất chịu sự xúc tqác
của enzim) gọi là trung tâmhoạt động. Cấu hình này
tương thích với cấu hình không gian của cơ chất, nhờ
vậy cơ chất liên kết tạm thời với enzim và bị biến đổi
tạo thành sản phẩm.
Dạng tồn tại: hòa tan trong cơ chất, hoặc liên kết chặt
chẽ với một số bào quan
2/ Cơ chế tác động của enzim:
Bằng nhiều phản ứng trung gian, thoạt tiên enzim liên
kết với cơ chất  hợp chất trung gian (enzim – Cơ
chất). Cuối phản ứng, hợp chất đó sẽ phân giải để cho
sản phẩm của phản ứng và giải phóng enzim nguyên

vẹn, enzim được giải phóng có thể tiếp tục tham gia
phản ứng với các cơ chất mới. Nhờ đó enzim có thể
làm giảm năng lượng hoạt hóa cho các phản ứng sinh
hóa trong tế bào.
3/ Đặc tính của enzim:
Hoạt tính mạnh: Bình thường ở nhiệt độ cơ thể, trong
1 phút, 1 phân tử enzim catalaza có thể phân hủy được
5 triệu phâ tử cơ chất perô xi hđrô (H
2
O
2
).
Tính chuyên hóa cao: U rêza chỉ phân hủy u rê trong
nước tiểu, không  lên bất cứ cơ chất nào.
4/ Nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động của enzim:
Giáo án sinh học khối 10 Nâng cao Giáo viên: Nguyễn Đức Tài
S ở GD & ĐT Ninh Thuận Tr ường THPT Tôn Đức Thắng
ATP được cấu tạo như thế nào?
Trong mỗi phân tử ATP chứa bao nhiêu gốc
phốt phát? Thực chất năng lượng tồn tại chủ
yếu trong phân tử ATP là ở chổ nào?
Hãy cho biết ATTP truyền năng lượng cho các
hợp chất khác bằng cách nào?
ATP và ADP có mối quan hệ với nhau như thế
nào?
Hoạt động của enzim chịu sự ảnh hưởng của
nhân tố nào?
Vì sao người ta nói” Nóng mất ngon, dận mất
khôn”? đứng về góc độ sinh học em hãy giải
thích vì sao nóng mất ngon?

Môi trườmg trong dạ dày là môi trường gì?
Vậy các enzim trong dạ dày hoạt đọng trong
môi trường nào? nếu thay đổi môi trường thì
liệu enzim này có còn khả năng hoạt động như
trứoc nữa không? Vì sao?
Nồng độ enzim và cơ chất có ảnh hưởng gì đến
hoạt động của enzim?
Những chất nào có thể ức chế hoạt động của
enzim?
Enzim có vai trò gì trong cơ thể sống?
Trong phòng thí nghiệm, người ta cps thể
chuyển hóa tinh bột chín thành đường dưới sự
xúc tác của HCl trong nhiệt độ rất cao, vậy khi
ta nhai cơm nhạt có cảm giác vị ngọt là do đâu?
Như vậy nhờ đâu con người có khả năng đó?
Như vậy enzim có vai trò gì?
Nếu trong tế bào, trong cơ thể không có enzim
thì sao?
a. Nhiệt độ: Khả năng xúc tác của enzim phụ thuộc
vào nhiệt độ. Mỗi enzim có một nhiệt độ tối ưu (Tại
nhiệt độ này enzim có hoạt tính mạnh nhất).
Khi chưa đến nhiệt độ tối ưu thì tốc độ phản ứng của
enzim tỷ lệ thuận với chiều tăng nhiệt độ nhưng nếu
đã qua nhiệt độ tối ưu thì ngược lại và thậm chí enzim
còn có thể mất hoạt tính
b. Độ pH: Mỗi enzim có một độ pH tối ưu, đa số
các enzim có độ pH tối ưu từ 6 đến 8.
c. Nồng độ cơ chất: với một lượng enzim xác
định , thoạt đầu nếu tăng nồng độ cơ chất thì tốc độ
phản ứng tăng, nhưng đến một lúc nào đó thì sự gia

tăng về nồng độ cơ chất cũng không làm gia tăng tốc
độ phản ứng.
d. Nồng độ enzim: với một lượng cơ chất xác định,
nồng độ enzim càng cao thì tốc độ phản ứng càng
nhanh.
e. Chất ức chế enzim: tế bào có khả năng tiết ra
một chất đặc hiệu có tác dụng ức chế hoạt động của
enzim, hoặc một số chất độc hóa học của môi trường
cũng có khả năng gây ức chế hoạt động của enzim.
II/ Vai trò của enzim trong sự chuyển hóa vật chất
 Quá trình sinh hóa trong cơ thể sống xảy ra rất
nhạy với tốc độ lớn trong điều kiện sinh lý bình
thường.
 Tốc độ phản ứng có thể tăng hàng triệu lần. Nếu tế
bào không có enzim xúc tác thì hoạt động sống không
thể duy trì được, vì tốc độ phản ứng sinh hóa xảy ra
quá chậm.
c. Củng cố: Thực chất enzim là gì? Enzim có bản chất là gì?enzim có cấu tạo như thế nào? enzim xúc
tác các phản ứng theo cơ chế nào? trong quá trình xúc tác enzim chịu sự ảnh hưpửng của những nhân
tố nào? hãy nêu tóm tắt các vai trò của enzim.
Học sinh đọc kết luận trong sách giáo khoa.
d. Dặn dò: Trả lời câu hỏi sách giáo khoa, Chuẩn bị bài “HÔ HẤP TẾ BÀO”
Giáo án sinh học khối 10 Nâng cao Giáo viên: Nguyễn Đức Tài