Thủ thuật làm bài thi môn Vật lý đạt điểm cao

Thủ thuật làm bài thi môn Vật lý đạt điểm cao
Trước đây môn Vật lý thi tự luận còn tập trung vào kiến thức trọng tâm, các thầy còn đoán tủ
được. Với thi trắc nghiệm, nguyên tắc của đề thi bao quát toàn bộ chương trình lớp 12. Vì vậy các
em phải ôn toàn bộ chương trình, không bỏ trống phần nào.
Trao đổi với Dân trí, thầy giáo Đỗ Lệnh Điện - Giáo viên Vật lý trường THPT Hà Nội -
Amsterdam cho biết, thi trắc nghiệm cần có thủ thuật riêng. Nếu các em không nắm chắc được
toàn diện chương trình thì các em phải lưu ý các điểm sau:
Thứ nhất: Khi làm bài các em phải đọc lướt qua toàn bộ câu hỏi, để nhận biết câu khó và câu dễ.
Các câu dễ thì làm ngay, để đỡ mất thời giờ vòng lại, còn thời gian tập trung thời gian cho các câu
hỏi khó.
Thứ hai: Các em nên hiểu 1 vài chi tiết quan trọng trong từng phần một để các em đỡ mất thời
gian trong việc phán đoán.
Chẳng hạn trong bài toán Dao động điều hoà, con lắc ở toạ độ xác định thì bao giờ vận tốc của nó
cũng có hai giá trị chạy theo chiều dương hoặc chạy theo chiều âm. Vậy trong 4 đáp án đề đưa ra
thì đáp án nào có 1 dấu đáp án dương hoặc âm là đáp án sai thì các em không cần tập trung vào đó.
Vì ở một vị trí xác định, con lắc có thể chạy sang trái hoặc sang phải, vận tốc của nó là 2 giá trị
cộng trừ. Vậy các em chỉ cần xem đáp án nào có 2 giá trị cộng và trừ thì một trong 2 đáp án này là
đáp án đúng.
Thứ ba: Có một số đề ra thử sự phán đoán của các em tức là có những đáp án đề đưa ra con số lạc
hẳn đi. Ví dụ: Khi nghiên cứu về Quang điện thì ánh sáng dùng cho hiện tượng Quang điện chỉ ở
vùng ánh sáng tử ngoại hoặc ánh sáng nhìn thấy thì bức sóng của nó chỉ trên dưới 0,1 - 0,5 µm (Mi
cờ rô mét). Vậy đề cho đáp án 1,4 µm thì là đáp án sai. Các em cần chú ý để đỡ mất thời gian.
Bên cạnh đó, có một số đề bài các em cần chú ý là đề cho 2 giá trị khác nhau trong một đáp án. Ví
dụ: Tìm giải bức sóng không dao động bắt được trong khi thu sóng điện từ thì có giá trị đầu, giá trị
cuối. Nhìn tinh thì các em sẽ thấy điện dung biến thiên từ giá trị thấp nhất đến giá trị cao nhất,
chênh nhau bao nhiêu lần. Bước sóng thu được sẽ tỷ lệ căn với điện dung C đó.
Chẳng hạn, tụ C giá trị nhỏ nhất so với giá trị lớn nhất của nó chênh 25 lần thì căn của nó là 25
lần, giá trị đầu của bước sóng với giá trị cuối bước sóng ấy chênh nhau 5 lần là đáp án đúng. Còn
đáp án nào không đúng với 5 lần đó chắc chắn là sai, không cần thử.
Thí sinh có 2 cách để tìm đáp án đúng
Cách thứ nhất: Giải bài toán đầu bài đưa ra tìm đáp số xem có đúng với đáp án thì đáp án đó dùng

được.
Cách thứ hai: Ta dùng đáp án đó đưa vào công thức mà các em biết thì đáp án nào đưa vào công
thức có kết quả hợp lý là đáp án đúng.
Khi loại trừ được 2 kết quả. Các kết quả còn lại các em đưa vào công thức thì việc tìm kết quả
đúng sẽ nhanh hơn.
Với kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy và chấm thi, theo thầy nhược điểm lớn nhất của học sinh
khi làm bài là gì?
Nhược điểm lớn nhất của các học sinh khi làm bài Vật lý là các em thường hiểu sai hiện tượng,
nên kết quả phán đoán sai.
Vật lý khác với Toán học và chỉ có mối liên hệ với toán học bằng các phương thức của phương
trình nhưng có những đề thuộc bản chất của Vật lý không nằm trong phương trình toán học. Đôi
khi các thí sinh không để ý.
Ví dụ: Năm trước có đề mà dư luận đã tranh cãi như trong đại lượng, bước sóng, vận tốc truyền
sóng, chu kỳ, tần số... những đại lượng nào phụ thuộc vào nhau? Thực ra cách hỏi sai lầm ở chỗ là
dùng từ phụ thuộc vào nhau, thực ra nó chỉ liên quan tới nhau về công thức toán học.
Bước sóng, tần số và chu kỳ có liên quan tới nhau trong công thức toán học nhưng vận tốc truyền
sóng thực ra bản chất Vật lý nó là hằng số phụ thuộc vào môi trường chứ không phụ thuộc vào đại
lượng kia.
Trong công thức liên quan tới nhau nhưng trong thực tế vận tốc truyền sóng lại đại lượng cố định
phụ thuộc vào cấu trúc của môi trường. Khi học sinh không hiểu vấn đề nên thấy công thức nó
giống nhau lại đi tuyên bố đại lượng này phụ thuộc vào đại lượng kia là không đúng.
Khắc phục được điều này các em phải chịu khó nghe giảng vận dụng kiến thức hiểu bản chất của
vấn đề thì các em làm được.
Thầy có lời khuyên gì cho học sinh trước kỳ thi tốt nghiệp sắp tới?
Để làm bài thi trắc nghiệm không có gì khó vì câu hỏi của thi trắc nghiệm ngắn, không đi vào tình
huống phức tạp, các tình huống trong thi trắc nghiệm rất rõ ràng nên trong thi tốt nghiệp đề hỏi
cũng không lắt léo.
Thi trắc nghiệm không có học tủ mà phải có kiến thức đầy đủ, sâu rộng. Các em không phải làm
bài quá khó, quá dài mà chỉ cần nắm được kiến thức cơ bản là các em làm được bài.
Kiến thức là sự hiểu biết của con người. Các em học phải quan tâm tới việc hiểu kiến thức chứ

không thể nắm bắt cho qua. Khi các em học không những kỳ thi trước mắt mà cả sau này trong
làm việc và trong cuộc sống.
Xin cảm ơn thầy!
Hồng Hạnh