Tuan11 luyen tap thao tac lap luan so sanh 75

LUYỆN TẬP THAO TÁC LẬP
LUẬN SO SÁNH


I) Ôn tập lý thuyết:

•
•

Thế nào là thao tác lập luận so sánh:

•

Khi so sánh cần chú ý lựa chọn và duy trì một tiêu chí, một bình diện so
sánh nhất định.

•

TTLLSS: Đối chiếu hai hay nhiều sự vật, hoặc là các mặt trong cùng một
sự vật nhằm chỉ ra những nét tương đồng hay khác biệt, từ đó thấy rõ
đặc điểm và giá trị của từng sự vật.

Có 2 cách so sánh: tương đồng, tương phản.


II) Luyện tập:

•

Bài tập 1: Phân tích tâm trạng của nhân vật trữ tình (khi về thăm quê) trong
hai bài dưới đây:

Khi đi trẻ, lúc về già,

Trở lại An Nhơn, tuổi lớn rồi,

Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao.

Bạn chơi ngày nhỏ chẳng còn ai

Trẻ con nhìn lạ không chào,

Nền nhà nay dựng cơ quan mới

Hỏi rằng : Khách ở chốn nào lại chơi?

Chẳng lẽ thăm quê lại hỏi người

( Hạ Tri Chương)

( Chế Lan Viên)


II) Luyện tập:

•

•

Bài tập 2: Phân tích việc học giống việc trồng cây như thế nào?

Học cũng có ích như trồng cây, mùa xuân được hoa, mùa thu được quả.


II) Luyện tập:

•

Bài tập 3: So sánh ngôn ngữ thơ của Hồ Xuân Hương và Bà Huyện Thanh
Quan:

TỰ TÌNH ( BÀI I)

CHIỀU HÔM NHỚ NHÀ

Tiếng gà văng vẳng gáy trên bom,

Chiều trời bảng lảng bóng hoàng hôn,

Oán hận trông ra khắp mọi chòm.

Tiếng ốc xa đưa vắng trống dồn.

Mõ thảm không khua mà cũng cốc,

Gác mái, ngư ông về viễn phố,

Chuông sầu chẳng đánh cớ sao om?

Gõ sừng, mục tử lại cô thôn.

Trước nghe những tiếng thêm rên rĩ,

Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi,

Sau giận vì duyên để mõm mòm.

Dặm liễu sương sa khách bước dồn.

Tài tử văn nhân ai đó tá?

Kẻ chốn Chương Đài, người lữ thứ,

Thân này đâu đã chịu già tom!

Lấy ai mà kể nỗi hàn ôn?

( Hồ Xuân Hương)

(Bà Huyện Thanh Quan)


II) Bài tập về nhà:

•
•
•
•
•
•
•

Bài tập 4: Tự chọn đề tài (một danh ngôn hoặc thành ngữ, tục ngữ có nội
dung so sánh…)để viết đoạn văn so sánh:
Một kho vàng không bằng một nang chữ.
Một nghề cho chín còn hơn chín nghề.
Học thầy không tày học bạn.
Một giọt máu đào hơn ao nước lã.
Lời chào cao hơn mâm cỗ.
Bà con xa không bằng láng giềng gần.


ĐOẠN VĂN THAM KHẢO

•

Các cụ ưa màu đỏ choét, ta lại ưa màu xanh nhạt…. Các cụ bâng khuâng vì
những tiếng trùng đêm khuya, ta nao nao tiếng gà lúc ngọ. Nhìn một cô gái
ngây thơ trong xinh xắn, các cụ coi như đã làm một việc tội lỗi, ta thì cho
mát mẻ như đứng trước một cánh đồng xanh. Cái ái tình của các cụ thì chỉ
là sự hôn nhân. Nhưng đối với ta thì trăm hình muôn trạng: cái tình say
đắm , cái tình gần gũi, cái tình xa xôi…. Cái tình trong giây phút, cái tình
ngàn thu.
(Lưu Trọng Lư)


III) Bài tập về nhà:

•
•
•

•
•

Tìm những điểm gi giống nhau và khác nhau giữa việc miêu tả nhân vật
Từ Hải của Thanh Tâm Tài Nhân trong “Kim Vân Kiều truyện” và của
Nguyễn Du trong “ Truyện Kiều”.
Gợi ý:
Giống: Cái mộng biến Từ Hải thành vị anh hùng.
Khác: Cách miêu tả ( Từ Hải lúc ra đi, tức giận, thể hiện thao lược, phân
vân về việc đầu hàng)
Các biện pháp (bớt, thêm, giữ ý)  Một cách sáng tạo


IV) Củng cố và dặn dò.

•
•
•
•

Thế nào là thao tác lập luận so sánh?.
Có mấy cách so sánh?
Thao tác lập luận so sánh có tác dụng gì trong bài văn nghị luận?
Về nhà:

- Hoàn thiện các bài tập đã cho.
- Đọc các bài tập và trả lời những câu hỏi trong bài “ Luyện tập vận dụng kết
hợp các thao tác lập luận phân tích và so sánh.