Đề thi cuối năm môn ngữ văn lớp 12

SỞ GD & ĐT NINH BÌNH
TRƯỜNG THPT HOA LƯ A

ĐỀ KIỂM TRA CUỐI NĂM – LỚP 12

Năm học: 2013– 2014
MÔN: Ngữ văn
Thời gian làm bài: 120 phút

Câu 1: (4 điểm)
Anh/ chị hãy đọc đoạn trích dưới đây:
“ Trong rừng ít có loại cây sinh sôi nảy nở khỏe như vậy.Cạnh một cây xà nu mới ngã gục, đã có bốn năm cây con
mọc lên, ngọn xanh rờn, hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu trời. Cũng có ít loại cây ham ánh sáng mặt trời đến
thế. Nó phóng lên rất nhanh để tiếp lấy ánh nắng, thứ ánh nắng trong rừng rọi từ trên cao xuống từng luồng lớn
thẳng tắp, lóng lánh vô số hạt bụi vàng từ nhựa cây bay ra, thơm mỡ màng. Có những cây con vừa lớn ngang tầm
ngực người lại bị đại bác chặt đứt làm đôi. Ở những cây đó, nhựa còn trong, chất dầu còn loãng, vết thương không
lành được, cứ loét mãi ra, năm mười hôm thì cây chết. Nhưng cũng có những cây vượt lên được cao hơn đầu
người, cành lá sum sê như những con chim đã đủ lông mao, lông vũ. Đạn đại bác không giết nổi chúng, những vết
thương của chúng chóng lành như trên một thân thể cường tráng. Chúng vượt lên rất nhanh, thay thế những cây đã
ngã… Cứ thế hai ba năm nay rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn của mình ra che chở cho làng…
Đứng trên đồi xà nu ấy trông ra xa, đến hết tầm mắt cũng không thấy gì khác ngoài những đồi xà nu nối tiếp
tới chân trời.
( Rừng xà nu- Nguyễn Trung Thành)
a.Nêu chủ đề đoạn văn trên.
b. Hình tượng cây xà nu được tác giả miêu tả bằng bút pháp nghệ thuật gì? Anh/ chị hãy phân tích một cách ngắn
gọn nghệ thuật miêu tả cây xà nu trong đoạn trích trên.
Câu 2: (6 điểm)
những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt
li la li la li la
đi lang thang về miền đơn độc

với vầng trăng chếnh choáng
trên yên ngựa mỏi mòn
Tây Ban Nha
hát ngêu ngao
bỗng kinh hoàng
áo choàng bê bết đỏ
Lorca bị điệu về bãi bắn
chàng đi như người mộng du
(Trích “Đàn ghi ta của Lor ca”- Thanh Thảo)
Anh/ chị hãy phân tích đoạn thơ trên. Qua thân phận của người nghệ sĩ tài hoa mà bất hạnh Lor ca, anh/ chị suy
nghĩ gì về sự tôn vinh của Đảng và nhà nước ta ngày nay đối với các nghệ sĩ.

Họ và tên thí sinh…………………………….

Số báo danh…………………………………….


SỞ GD & ĐT NINH BÌNH

HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA CUỐI NĂM – LỚP 12

TRƯỜNG THPT HOA LƯ A

Năm học: 2013– 2014
MÔN: Ngữ văn

Câu

Đáp án

1.a

Chủ đề đoạn văn: Miêu tả đặc tính, vẻ đẹp, sức sống mãnh liệt và những thương tích
mà rừng xà nu phải gánh chịu do bom đạn của kẻ thù. Qua đây tác giả cũng thể hiện
những đau thương, mất mát và sự bất khuất, kiên cường của đồng bào Tây Nguyên
trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
Hình tượng rừng xà nu được tác giả Nguyễn Trung Thành dùng đặt tên cho tác
phẩm. Đây là hình ảnh khơi nguồn cảm xúc để nhà văn sáng tạo suy ngẫm, là đối
tượng thẩm mĩ để nhà văn miêu tả, kể chuyện. Hình tượng cây xà nu được tác gả
miêu tả bằng bút pháp tả thực và tượng trưng.
• Ý nghĩa tả thực của hình tượng cây xà nu:
-Xà nu là loại cây đặc trưng cho mảnh đất Tây Nguyên, gắn bó sâu sắc với người
dân Tây Nguyên.
- Xà nu là loại cây có sức sống kiên cường, bất khuất, đó là sức sống tiềm tàng kì
diệu mà bom đạn kẻ thù không thể tiêu diệt.
-Xà nu là loại cây ham ánh sáng mặt trời. Mỗi cây xà nu, cả rừng xà nu, cả cánh
rừng xà nu được gia tăng sức sống, phô ra tất cả vẻ đẹp của tầm vóc, của sắc màu và
hương thơm.
- Những đồi xà nu nối tiếp tới chân trời gợi sự đông đảo, rộng lớn, hùng vĩ của rừng
xà nu.
• Ý nghĩa tượng trưng của hình tượng cây xà nu:
-Những thương tích mà rừng xà nu phải gánh chịu tượng trưng cho những mất mát
đau thương vô bờ mà đồng bào ta phải trải qua trong thời kì cách mạng miền Nam bị
khủng bố ác liệt.
-Sự tồn tại kì diệu của rừng xà nu qua những hành động hủy diệt thể hiện sự bất
khuất, kiên cường, sự vươn lên mạnh mẽ của đồng bào miền Nam trong cuộc chiến
đấu một mất một còn với kẻ thù.
-Đặc tính ham ánh sáng của cây xà nu tượng trưng cho niềm khao khát tự do, lòng
tin vào lí tưởng cách mạng của người dân Tây Nguyên.
- Khả năng sinh sôi mãnh liệt của cây xà nu, các thế hệ cây xà nu, số lượng đông

đảo, hùng vĩ của rừng xà nu gợi nghĩ đến sự nối tiếp của nhiều thế hệ người dân Tây
Nguyên đoàn kết bên nhau kháng chiến.
Nguyễn Trung Thành đã khắc họa khá thành công hình tượng cây xà nu. Nhà văn
luôn miêu tả cây xà nu trong sự so sánh, đối chiếu thường xuyên với con người. Các
hình thức nhân hóa, tượng trưng đều được vận dụng nhằm thể hiện vẻ hùng vĩ,
khoáng đạt của thiên nhiên đồng thời gợi liên tưởng sâu xa về con người và đời
sống. Trong nghệ thuật miêu tả cây xà nu, chất thơ và chất sử thi hòa quyện thể hiện
rõ một phong cách văn xuôi vừa say mê, vừa trầm tư, vừa giỏi tạo hình vừa giàu sức
khái quát.
Thanh Thảo là một trong những cây bút tiêu biểu của lớp thơ trẻ thời chống Mĩ. Ông
cũng là người có đóng góp lớn cho sự cách tân thơ Việt. “Đàn ghi ta của Lor ca” rút
trong tập “Khối vuông ru-bic thể hiện rõ đặc trưng tư duy thơ Thanh Thảo: giàu suy
tư, nhuốm màu sắc tượng trưng, siêu thực…
Giới thiệu về hình tượng Lor ca: Lor ca là một tài năng chói sáng của văn học hiện
đại Tây Ban Nha thế kỉ XX; là người cổ vũ nồng nhiệt nhân dân Tây Ban Nha đấu
tranh với mọi thế lực áp chế đòi quyền sống chính đáng cho con người và thúc đẩy

1.b

2.

Điểm
1.0

0.5

1.0

1.0

0.5

0.5

0.5


mạnh mẽ những cách tân nghệ thuật…Lor ca đã bị bọn phát xít Phrăng cô sát hại khi
mới 38 tuổi. “Đàn ghi ta của Lor ca” được khơi nguồn cảm hứng từ cuộc đời và
những giây phút bi tráng của nhà thơ Lor ca. Ở bài thơ này tác giả tập trung xây
dựng hai hình tượng nghệ thuật: hình tượng Lor ca và hình tượng tiếng đàn.
Trong đoạn thơ trên, Lor ca xuất hiện trong một không gian văn hóa đậm chất Tây
Ban Nha với những hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng: Tiếng đàn, áo choàng đỏ gắt,
vầng trăng, yên ngựa.
+ “Tiếng đàn bọt nước” gợi liên tưởng tới cây đàn ghi ta- niềm tự hào của xứ sở Tây
Ban cầm. Hình ảnh này vừa biểu tượng cho nền nghệ thuật, nền văn hóa của đất
nước Tây Ban Nha vừa gợi tài năng nghệ thuật của người nghệ sĩ Lor ca cùng với
khát vọng cách tân nghệ thuật đồng thời gợi sự mong manh, dễ vỡ của nghệ thuật
trong thời kì cái ác ngự trị.
+ Hình ảnh “Áo choàng đỏ gắt” gợi đến các đấu sĩ bò tót-một biểu tượng của Tây
Ban Nha, gợi bản sắc văn hóa Tây Ban Nha. Hình ảnh này còn biểu tượng cho
khung cảnh chính trị Tây Ban Nha dưới chế độ độc tài( màu đỏ gắt là màu máu, cả
Tây Ban Nha là một đấu trường…)
Giữa khung cảnh chính trị Tây Ban Nha, Lor ca xuất hiện là một nghệ sĩ tự do và cô
đơn: Đi lang thang về miền đơn độc.=> Lor ca hoàn toàn cô đơn khi đi tìm cái đẹp
trong thế giới bạo tàn.
Khắc họa hình tượng Lor ca, Thanh Thảo tập trung tái hiện lại cái chết oan khuất của
Lor ca:
Tây Ban Nha
Hát ngêu ngao

Bỗng kinh hoàng
Áo choàng bê bết đỏ
Lorca bị điệu về bãi bắn
Chàng đi như người mộng du
Áo choàng bê bết đỏ -> gợi cái chết của Lor ca
- > Biểu tượng cho Tây Ban Nha bị khủng bố.
=>Lor ca là một chiến sĩ, một nghệ sĩ có lí tưởng cao đẹp. Tên tuổi của Lor ca đã trở
thành biểu tượng cho cái đẹp, cái cao cả.
Thái độ của nhà thơ: Bộc lộ niềm xót thương sâu sắc đối với một thiên tài, sự nuối
tiếc những cách tân nghệ thuật dang dở của Lor ca, sự tôn vinh, lòng thành kính của
nhà thơ dành cho Lor ca( Phân tích chuỗi âm li la li la li la)
Số phận Lor ca là số phận của người nghệ sĩ tài hoa mà bất hạnh dưới chế độ độc tài
Tây Ban Nha. Qua đây ta càng trân trọng sự tôn vinh của Đảng và nhà nước ta đối
với các văn nghệ sĩ. Đó là sự tôn vinh cái tài, cái đẹp, khẳng định vai trò to lớn của
người nghệ sĩ trong một xã hội mới.

1.5

1.0

1.0

0.5
0.5
1.0