Bai 3 4 san xuat giong cay trong

Bài 3 + 4: Sản xuất giống cây trồng


Bài 3: Sản xuất giống cây trồng
I - MỤC ĐÍCH CỦA CÔNG TÁC SẢN XUẤT
GIỐNG CÂY TRỒNG
II - HỆ THỐNG SẢN XUẤT GIỐNG CÂY
TRỒNG
III - QUY TRÌNH SẢN XUẤT GIỐNG CÂY
TRỒNG


I - MỤC ĐÍCH CỦA CÔNG TÁC SẢN
XUẤT GIỐNG CÂY TRỒNG
Duy trì, củng cố độ thuần chủng, sức sống và
tính trạng vốn có của giống.
Tạo ra số lượng giống cần thiết để cung cấp
cho sản xuất đại trà.
Đưa giống tốt phổ biến nhanh vào sản xuất.


II - HỆ THỐNG SẢN XUẤT GIỐNG
CÂY TRỒNG
Bắt đầu từ khi nhận giống do các cơ sở chọn
tạo giống nhà nước cung cấp đến khi nhận được
số lượng lớn hạt giống phục vụ cho sản xuất đại
trà.


Hạt giống SNC

NC

XN

Đại trà


II - HỆ THỐNG SẢN XUẤT GIỐNG
CÂY TRỒNG
Hệ thống sản xuất hạt giống gồm 3 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Sản xuất hạt giống siêu nguyên
chủng.
+ Hạt giống siêu nguyên chủng là hạt giống
có chất lượng và độ thuần khiết rất cao.
+ Nhiệm vụ: duy trì, phục tráng và sản xuất.
Do các xí nghiệp, các trung tâm sản xuất giống
chuyên trách.


II - HỆ THỐNG SẢN XUẤT GIỐNG
CÂY TRỒNG
Hệ thống sản xuất hạt giống gồm 3 giai đoạn:
- Giai đoạn 2: Sản xuất hạt giống nguyên
chủng từ siêu nguyên chủng.
+ Hạt giống nguyên chủng là hạt giống chất
lượng cao được nhân ra từ hạt giống siêu
nguyên chủng.
+ Giai đoạn này được tiến hành ở các công ti
hoặc các trung tâm giống cây trồng.

II - HỆ THỐNG SẢN XUẤT GIỐNG
CÂY TRỒNG
Hệ thống sản xuất hạt giống gồm 3 giai đoạn:
- Giai đoạn 3: Sản xuất hạt giống xác nhận.
+ Hạt giống xác nhận là hạt giống nguyên
chủng để cung cấp cho sản xuất đại trà.
+ Giai đoạn này được tiến hành ở các cơ sở
nhân giống liên kết giữa các công ti, trung tâm
và cơ sở sản xuất.


III - QUY TRÌNH SẢN XUẤT GIỐNG
CÂY TRỒNG
1. Sản xuất giống cây trồng nông nghiệp
2. Sản xuất giống cây rừng


1. Sản xuất giống cây trồng nông
nghiệp
a) Sản xuất giống ở cây trồng tự thụ phấn
b) Sản xuất giống ở cây trồng thụ phấn
chéo
c) Sản xuất giống ở cây trồng nhân giống vô
tính


a) Sản xuất giống ở cây trồng tự thụ
phấn
* Sản xuất theo sơ đồ duy trì

* Sản xuất giống theo sơ đồ phục tráng


* Sản xuất theo sơ đồ duy trì
Đối với giống cây trồng do tác giả cung cấp
giống hoặc có hạt giống siêu nguyên chủng.


Hạt SNC, hạt tác giả

SNC
NC
XN


* Sản xuất theo sơ đồ duy trì
Quy trình:
- Năm thứ nhất: Gieo hạt tác giả, chọn cây ưu tú.
- Năm thứ hai: Hạt của cây ưu tú gieo thành từng
dòng. Chọn các dòng đúng giống, thu hoạch hỗn hợp
hạt.
- Năm thứ ba: Nhân giống nguyên chủng từ giống
siêu nguyên chủng.
- Năm thứ tư: Sản xuất hạt giống xác nhận từ giống
nguyên chủng.


* Sản xuất giống theo sơ đồ phục tráng
Đối với các giống nhập nội, các giống bị thoái
hoá.

Vật liệu khởi đầu

Nhân giống sơ bộ

Thí nghiệm so sánh

SNC

SNC

NC

XN


* Sản xuất giống theo sơ đồ phục tráng
Quy trình:
- Năm thứ nhất: Gieo hạt của vật liệu khởi đầu, chọn
cây ưu tú.
- Năm thứ hai: Đánh giá dòng lần 1. Gieo hạt cây ưu
tú thành dòng, chọ hạt của 4 - 5 dòng tốt nhất để gieo
ở năm thứ ba.
- Năm thứ ba: Đánh giá dòng lần hai. Hat của dòng
tốt nhất chia làm hai để nhân sơ bộ va so sánh giống.
Hạt thu được là hạt siêu nguyên chủng đã phục tráng.
- Năm thứ tư: Nhận hạt giống nguyên chủng từ hạt
siêu nguyên chủng.
- Năm thứ năm: Sản xuất hạt giống xác nhận từ hạt

giống nguyên chủng.


b) Sản xuất giống ở cây trồng thụ phấn
chéo


VẬT LIỆU DUY TRÌ HẠT SIÊU NGUYÊN CHỦNG

LÔ HẠT SIÊU NGYÊN CHỦNG

NGUYÊN CHỦNG
XÁC NHẬN


b) Sản xuất giống ở cây trồng thụ phấn
chéo
Vụ thứ nhất: Lựa chọn ruộng sản xuất giống ở khu cách li và
thành 500 ô. Gieo hạt của ít nhất 3000 cây của giống siêu
nguyên chủng vào các ô. Mỗi ô chọn một cây đúng giống, thu lấy
hạt và gieo thành một hàng ở vụ tiếp theo trong khu cách li.
Vụ thứ hai: Đánh giá thế hệ chọn - Loại bỏ tất cả các hàng
không đạt yêu cầu và những cây xấu trên hàng cây đạt yêu cầu
trước khi tung phấn. Thu hạt của cây còn lại, trộn lẫn với nhau,
ta có lô hạt siêu nguyên chủng.
Vụ thứ ba: Nhân hạt giống siêu nguyên chủng ở khu cách li.
Loại bỏ các cây không đạt yêu cầu trước khi tung phấn. Thu hạt
của các cây còn lại, ta được lô hạt nguyên chủng.
Vụ thứ tư: Nhân hạt giống nguyên chủng ở khu cách li. Loại
bỏ cây xấu trước khi tung phấn. Hạt của các cây còn lại là hạt

xác nhận.


c) Sản xuất giống ở cây trồng nhân
giống vô tính
Chọn lọc duy trì thế hệ vô tính đạt tiêu chuẩn
cấp siêu nguyên chủng (chọn lọc hệ củ ở cây lấy
củ; hệ vô tính ưu tú ở cây nhân hom, thân
ngầm; chọn cây mẹ ưu tú ở cây ghép và cành
giâm).
Tổ chức sản xuất củ giống hoặc vật liệu giống
cấp nguyên chủng từ giống siêu nguyên chủng
từ giống siêu nguyên chủng.
Sản xuất củ giống hoặc vật liệu giống đạt tiêu
chuẩn thương phẩm từ giống nguyên chủng.


2. Sản xuất giống cây rừng
* Khó khăn
* Quy trình sản xuất


* Khó khăn
Cây rừng có đời sống dài ngày.
Sinh trưởng phát triển chậm (10 - 15 năm).


* Quy trình sản xuất
Chọn những cây trội, khảo nghiệm và chọn lấy
các cây đạt tiêu chuẩn để xây dựng rừng giống

hoặc vườn giống.
Lấy hạt giống từ rừng giống hoặc vườn giống
sản xuất cây con để cung cấp cho sản xuất.