đề cương ôn tập môn vật lý lớp 8 (29)

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HK 2 NĂM HỌC 2012-2013
TRƯỜNG THCS TAM QUAN BẮC
MÔN: VẬT LÝ LỚP 8
A. LÝ THUYẾT – CÔNG THỨC
1. Định luật về công:
Không một MCĐG nào cho ta lợi về công, được lợi bao nhiêu lần về lực thì thiệt
bấy nhiêu lần về đường đi (và ngược lại).
2. Công suất
g Công suất được xác định bằng công thực hiện trong một đơn vị thời gian.
g Công thức tính công suất : P =

A
t

Trong đó : P là công suất, đơn vị W
(1W = 1 J/s, 1kW = 1000W , 1MW = 1000 000W ).
A là công thực hiện, đơn vị J.
t là thời gian thực hiện công đó, đơn vị (s) (giây).
3. Cơ năng
g Khi vật có khả năng sinh công, ta nói vật có cơ năng.
g Cơ năng của vật phụ thuộc vào độ cao của vật so với mặt đất, hoặc so với một vị
trí khác được chọn làm mốc để tính độ cao gọi là thế năng hấp dẫn.

Vật có khối lượng càng lớn và càng cao thì thế năng hấp dẫn của vật càng
lớn.
g Cơ năng của vật phụ thuộc vào độ biến dạng của vật gọi là thế năng đàn hồi.
g Cơ năng của vật do chuyển động mà có gọi là động năng.

Vật có khối lượng càng lớn và chuyển động càng nhanh thì động năng càng
lớn.
g Động năng và thế năng là hai dạng của cơ năng.

g Cơ năng của một vật bằng tổng thế năng và động năng của nó.


4. Các chất được cấu tạo như thế nào?
gCác chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
g Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.

5. Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên?
g Các nguyên tử, phân tử chuyển động hỗn độn không ngừng.
g Nhiệt độ của vật càng cao thì các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động
càng nhanh.

6. Hiện tượng khuếch tán
g Khi đổ hai chất lỏng khác nhau vào cùng một bình chứa, sau một thời gian hai
chất lỏng tự hòa lẫn vào nhau. Hiện tượng này gọi là hiện tượng khuếch tán.
g Có hiện tượng khuếch tán là do các nguyên tử, phân tử có khoảng cách và chúng
luôn chuyển động hỗn độn không ngừng.
g Hiện tượng khuếch tán xảy ra càng nhanh khi nhiệt độ càng tăng.
7. Nhiệt năng
◊ Nhiệt năng của một vật là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
◊ Nhiệt năng của vật có thể thay đổi bằng hai cách:
g Thực hiện công.
g Truyền nhiệt.

8. Nhiệt lượng
- Nhiệt lượng là phần nhiệt năng mà vật nhận được hay mất bớt đi trong quá trinh
truyền nhiệt.
- Đơn vị của nhiệt năng là Jun (kí hiệu J).
9. Dẫn nhiệt
g Nhiệt năng có thể truyển từ phần này sang phần khác của một vật, từ vật này sang

vật khác bằng hình thức dẫn nhiệt.
g Chất rắn dẫn nhiệt tốt. Trong chất rắn, kim loại dẫn nhiệt tốt nhất.
g Chất lỏng và chất khí dẫn nhiệt kém.

10. Đối lưu


Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng và chất khí, đó là hình thức
truyền nhiệt chủ yếu của chất lỏng và chất khí.
11. Bức xạ nhiệt
g Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi theo đường thẳng.
g Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân không.

12. Công thức tính nhiệt lượng
a) Nhiệt lượng của một vật thu vào phụ thuộc vào những yếu tố nào?
- Nhiệt lượng là phần nhiệt năng mà vật nhận được hay mất bớt đi.
- Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc vào khối lượng, độ tăng nhiệt
độ của vật và nhiệt dung riêng của chất làm vật.
b) Công thức tính nhiệt lượng
Công thức tính nhiệt lượng thu vào : Q = m.c.∆t hay Q = m.c.(t2 − t1 )
Q : Nhiệt lượng vật thu vào, đơn vị J.
m : Khối lượng của vật, đơn vị kg.
∆t : Độ tăng nhiệt độ, đơn vị 0 C hoặc 0 K (Chú ý: ∆t = t 2 − t1 ).

C : Nhiệt dung riêng, đơn vị J/kg.K.
g Nhiệt dung riêng của một chất cho biết nhiệt lượng cần thiết để làm cho 1kg chất
đó tăng thêm 10 C .
g Bảng nhiệt dung riêng của một số chất

Chất

Nhiệt
riêng

dung
Chất

(J/kg.K)

Nhiệt dung riêng
(J/kg.K)

Nước

4200

Đất

Rượu

2500

Thép 460

Nước đá 1800

Đồng 380

Nhôm

Chì

880

800

130


13. Nguyên lí truyền nhiệt
Khi có hai vật truyền nhiệt cho nhau thì:
- Nhiệt truyền từ vật có nhiệt độ cao hơn sang vật có nhiệt độ thấp hơn cho tới khi
nhiệt độ hai vật bằng nhau.
- Nhiệt lượng vật này tỏa ra bằng nhiệt lượng vật kia thu vào.
B. KHOANH TRÒN CHỮ CÁI ĐỨNG TRƯỚC PHƯƠNG ÁN TRẢ LỜI MÀ EM
CHỌN.
Bài 19.1; 19.2; 20.1; 20.2; 21.1; 21.2; 22.1; 22.2; 23.1; 23.2; 25.1; 25.2; 26.1 sách bài tập
vật lí 8
Câu 1; 2; 3; 4; 5 trang 102 SGK vật lý 8.
ĐÁP ÁN: 19.1: câu D;

19.2. câu C ;

20.1. Câu C;

20.2. câu D ;

21.1. Câu C;

21.2. Câu B;

22.1. Câu B;

22.2. Câu C;

23.1. Câu C;

23.2. Câu C;

25.1. Câu A;

25.2. câu B;

26.1. Câu C

( Học sinh làm vào vở soạn các bài trên rồi đối chiếu với đáp án đã cho)
C. TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI SAU:
1) Hiện tượng khuếch tán có xảy ra nhanh hơn khi tăng nhiệt độ hay không?
 Hiện tượng khuếch tán sẽ xảy ra nhanh hơn khi tăng nhiệt độ . Vì khi đó các phân tử
chuyển động nhanh hơn.
2) Nung nóng miếng đồng rồi thả vào cốc nước lạnh. Hỏi nhiệt năng của miếng đồng và
của nước thay đổi như thế nào? Đây là sự thực hiện công hay truyền nhiệt?
 Nung nóng một miếng đồng rồi thả vào một cốc nước lạnh. Nhiệt năng của miếng
đồng sẽ giảm và nhiệt năng của nước sẽ tăng. Đây là sự truyền nhiệt.
3) Xoa hai bàn tay vào nhau ta thấy nóng lên. Trong hiện tượng này đã có sự chuyển hóa
năng lượng từ dạng nào sang dạng nào? Đây là thực hiện công hay truyền nhiệt?
 Xoa hai bàn tay vào nhau ta thấy nóng lên. Trong hiện tượng này đã có sự chuyển hóa
năng lượng từ cơ năng sang nhiệt năng. Đây là sự thực hiện công.
4) Tại sao nồi, xoong thường làm bằng kim loại, còn bát, đĩa thường làm bằng sứ?

 Nồi xoong dùng để nấu chín thức ăn. làm nồi xoong bằng kim loại vì kim loại dẫn
nhiệt tốt làm cho thức ăn mau chín. Bát đĩa dùng để đựng thức ăn, muốn có thức ăn lâu bị
nguội và bưng đỡ nóng tay thì bát đĩa làm bằng sứ là tốt nhất vì sứ là chất dẫn nhiệt kém.
5) Tại sao về mùa đông mặc nhiều áo mỏng lại ấm hơn mặc một áo dày?
 Tác dụng của áo trong mùa lạnh là giữ nhiệt cho cơ thể. Nếu mặc cùng một lúc nhiều
áo mỏng sẽ tạo ra được các lớp không khí khác nhau giữa các lớp áo, các lớp không khí
này dẫn nhiệt rất kém nên có thể giữ ấm cho cơ thể tốt hơn.
6) Tại sao khi rót nước sôi vào cốc thủy tinh dày lại dễ vỡ hơn rót vào cốc thủy tinh
mỏng?
 Thủy tinh là chất dẫn nhiệt kém. Khi rót nước vào cốc thủy tinh dày thì lớp thủy tinh
ở thành trong cốc nóng lên nhanh và nở ra, trong khi đó lớp thủy tinh ở thành bên ngoài
cốc chưa kịp nóng lên và chưa nở ra. Kết quả là sự dãn nở không đều của thủy tinh làm
cho cốc vỡ.
Để cốc không bị vỡ khi rót nước sôi thi trước khi rót ta tráng trên cốc ( cả trong lẫn
ngoài) bằng nước nóng để cốc dãn nở đều.
7) Tại sao về mùa lạnh sờ vào miếng đồng ta cảm thấy lạnh hơn khi sờ vào miếng gỗ? Có
phải nhiệt độ của đồng thấp hơn của gỗ hay không?
 Đồng là chất dẫn nhiệt tốt hơn gỗ. Vào những ngày trời lạnh, nhiệt độ bên ngoài thấp
hơn nhiệt độ của cơ thể nên khi sờ vào miếng đồng, nhiệt truyền từ cơ thể sang miếng
đồng và bị phân tán nhanh, làm cho ta có cảm giác bị lạnh đi một cách nhanh chóng,
trong khi đó khi sờ vào miếng gỗ, nhiệt truyền từ cơ thể ít bị phân tán nên ta có cảm giác
ít lạnh hơn. Thực chất trong điều kiện như nhau, nhiệt độ của miếng đồng và gỗ như
nhau.
8) Tại sao về mùa hè ta thường mặc áo có màu sáng mà không mặc áo màu sẫm tối ?
 Về mùa hè ta thường mặc áo có màu sáng mà không mặc áo màu sẫm tối vì để giảm
sự hấp thụ các tia nhiệt.
9) Một viên đạn đang bay trên cao có những dạng năng lượng nào mà em đã được học?
 Viên đạn đang bay trên cao sẽ có động năng ( vì viên đạn có vận tốc so với mặt đất),
thế năng ( vì viên đạn có độ cao so với mặt đất ), nhiệt năng( vì các phân tử cấu tạo nên

viên đạn luôn chuyển động hỗn độn không ngừng) .
10) Nếu đun nước bằng ấm nhôm và bằng ấm đất trên cùng một bếp lửa thì nước trong
ấm nào sẽ chóng sôi hơn ? vì sao ?


 Nếu đun như vậy thì nước trong ấm nhôm sẽ chóng sôi hơn. vì âm có tác dụng dẫn
nhiệt từ lửa sang nước. Ấm làm bằng nhôm dẫn nhiệt tốt hơn ấm làm bằng đất nên ấm
nhôm sẽ nhanh sôi hơn.
D. GHÉP NỘI DUNG CỘT A VỚI NỘI DUNG CỘT B CHO THÍCH HỢP
CỘT A

CỘT B

TRẢ LỜI

1. Các chất được cấu tạo

a. dẫn nhiệt tốt.

1 + ………

2. các nguyên tử, phân tử

b. nhờ dòng đối lưu trong không khí.

2 + ………

3. thực hiện công

c. chuyển động không ngừng.

3 + ………

4. Đèn kéo quân quay được là

d. bức xạ nhiệt.

4 + ………

5. Chất rắn

e. Có thể làm thay đổi nhiệt năng của 5 + ………
vật.
6 + ………
g. những hạt riêng biệt rất nhỏ.

6. Ở chân không cũng xảy ra

f. đối lưu.
E. BÀI TẬP.
Bài 1: Một cái máy khi hoạt động với công suất P = 850W thì nâng được một vật nặng
m = 75kg lên độ cao 14m trong 20 giây.
a) Tính công mà máy đã thực hiện trong thời gian nâng vật.
b) Tìm hiệu suất của máy.
Bài 2: Dùng một ấm nhôm khối lượng 500g để đun nóng 2 kg nước từ 20 0C đến 800C .
Biết nhiệt dung riêng của ấm 880J/kg.K, của nước 4200J/kg.K. Tính nhiệt lượng cần đun
nóng ấm nước.
Bài 3: Dùng bếp than gỗ.để đun sôi 1,5 lít nước ở 20 0C chứa trong ấm nhôm có khối
lượng 0,5kg.
a)

Tính nhiệt lượng cần đun sôi ấm nước, biết nhiệt dung riêng của ấm là 880J/kg.K,
của nước 4200J/kg.K.

b)

Tính lượng than gỗ cần đốt. Biết chỉ có 40% nhiệt lượng do than gỗ cháy tỏa ra là
làm nóng ấm và nước, biết năng suất tỏa nhiệt của than gỗ là 34.10 6J/kg


Bài 4: Người ta đốt 0,3kg củi khô để đun sôi 2kg nước ở 200C.
a) Tính nhiệt lượng cần để đun sôi nước. Biết nhiệt dung riêng của nước là 4200/kg.K
b) Tính hiệu suất của bếp. Biết năng suất tỏa nhiệt của củi là 10.10 6J/kg
Bài 5: Trong khi làm thí nghiệm để xác định nhiệt dung riêng của chì, một học sinh thả
một miếng chì có khối lượng 0,31kg ở 100 0C vào 0,25kg nước ở 58,50C. Khi bắt đầu có
sự cân bằng nhiệt thì nhiệt độ của nước và chì là 600C.
a) Tính nhiệt lượng nước thu vào, biết nhiệt dung riêng của nước là 4200J/kg.K
b) Tính nhiệt dung riêng của chì.
c) Tại sao kết quả tính được chỉ gần đúng với giá trị ở bảng nhiệt dung rêng?
Bài 6) Dùng một ấm nhôm nặng 0,4kg chứa 2 kg nước ở 200C.
a) Muốn đun sôi ấm nước này thì cần một nhiệt lượng bao nhiêu? Biết nhiệt dung
riêng của nhôm là 880J/kg.K, của nước 4200J/kg.K.
b) Người ta chỉ cần 30% nhiệt lượng cung cấp cho nước dùng để nung một quả cầu
nhôm nóng thêm 1140C. Hỏi quả cầu nặng bao nhiêu kg?
Bài tập:

24.4; 24.5 SBT ; C9; C10 SGK;
25.3; 25.5 SBT – C2 SGK
26.3; 26.4; 26.5; 26.6 SBT;
Bài 29: Bài 1, 2 trang 103 SGK

Trường THCS Tam Quan Bắc
ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ II
Năm học 2009 – 2010
Môn : Vật lý 8
Thời gian : 45phút
I. Khoanh tròn chữ cái đứng trước phương án trả lời mà em chọn (3đ)
Câu 1: Một vật được ném lên cao theo phương thẳng đứng. Khi nào vật vừa có động
năng, vừa có thế năng?
A. Khi vật đang đi lên và đang rơi xuống.
B. Chỉ khi vật đang đi lên.
C.
D.

Chỉ khi vật đang rơi xuống.
Chỉ khi vật lên đến điểm cao nhất.

Câu 2: Trong các cách sắp xếp vật liệu dẫn nhiệt từ tốt hơn đến kém hơn sau đây cách
nào là đúng?
A. Nhôm, đồng, thủy tinh

B. Đồng, nhôm, thủy tinh.

C. Thủy tinh, nhôm, đồng.

D. Thủy tinh, nhôm, đồng.

Câu 3: Đặt một thìa nhôm vào một cốc nước nóng thì nhiệt năng của thìa nhôm và của
cốc thay đổi như thế nào?

A. Nhiệt năng của thìa nhôm và của nước trong cốc giảm.
B. Nhiệt năng của thìa nhôm và của nước trong cốc tăng.
C. Nhiệt năng của thìa nhôm tăng, của nước trong cốc giảm.
D. Nhiệt năng của thìa nhôm giảm, của nước trong cốc tăng.
Câu 4: Đối lưu là sự truyền nhiệt xảy ra ở:
A. Chất rắn và chất lỏng.

B. Chất rắn và chất khí.

C. Chất lỏng và chất khí.

D. Cả ba chất: Khí, lỏng, rắn.

Câu 5: Tính chất nào sau đây không phải của nguyên tử, phân tử?


A. Chuyển động không ngừng.
B. Chỉ có thế năng, không có động năng.
C. Chuyển động càng nhanh thì nhiệt độ của vật càng cao.
D. Giữa các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật có khoảng cách.
Câu 6: Khi đổ 50cm3 rượu vào 50cm3 nước, ta thu được một hỗn hợp rượu – nước có thể
tích:
A. nhỏ hơn 100cm3

B. lớn hơn 100cm3

C. bằng 100cm3

D. có thể bằng hoặc nhỏ hơn 100cm3

II. Chọn từ hay cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống trong các câu sau (1đ)
1) Nhiệt năng của một vật là ..................................................................cấu tạo nên vật
2) Có ……… cách làm thay đổi nhiệt năng của vật đó là: ..............................................
Có ba hình thức truyền nhiệt: ......................................................................................
III. Ghép nội dung ở cột A với nội dung ở cột B để thành câu có nội dung đúng (1đ)
Cột A

Cột B

Trả lời

1. Chất rắn

a. chuyển động không ngừng

1 + ……

2. Nguyên tử cấu tạo nên vật

b. có thể làm thay đổi nhiệt năng của 2 + ……
vật.
3 + ……
c. bức xạ nhiệt
4 + ……

3. Thực hiện công
4. Ở chân không cũng xảy ra

d. dẫn nhiệt tốt.
e. Đối lưu.

IV. TỰ LUẬN. (5đ)
1) (2đ) Các chất được cấu tạo như thế nào? Nêu hai đặc điểm của các nguyên tử, phân
tử cấu tạo nên vật.
2) (3đ) Một ấm nhôm nặng 0,5 kg chứa 2kg nước ở 200C.
a) Tính nhiệt lượng cần đun sôi ấm nước. (Biết nhiệt dung riêng của nhôm là
880J/kg.K; của
nước là 4200 J/kg.K)


b) Người ta dùng một bếp dầu để đun sôi ấm nước trên. Biết chỉ có 40% nhiệt lượng
do dầu
đốt cháy tỏa ra là cung cấp cho ấm nước. Tính lượng dầu cần đốt.(Với q = 44.10 6J/kg)


Trường THCS Tam Quan Bắc
ĐỀ KIỂM TRA LẠI
Năm học 2009 – 2010
Môn : Vật lý 8
Thời gian : 45phút
I. Khoanh tròn chữ cái đứng trước phương án trả lời mà em chọn (3đ)
Câu 1: Một vật được ném lên cao theo phương thẳng đứng. Khi nào vật vừa có động
năng, vừa có thế năng?
A. Khi vật đang đi lên và đang rơi xuống.
B. Chỉ khi vật đang đi lên.
C. Chỉ khi vật đang rơi xuống.
D. Chỉ khi vật lên đến điểm cao nhất.
Câu 2: Trong các cách sắp xếp vật liệu dẫn nhiệt từ tốt hơn đến kém hơn sau đây cách
nào là đúng?
A. Nhôm, đồng, thủy tinh

B. Đồng, nhôm, thủy tinh.

C. Thủy tinh, nhôm, đồng.

D. Thủy tinh, nhôm, đồng.

Câu 3: Đặt một thìa nhôm vào một cốc nước nóng thì nhiệt năng của thìa nhôm và của
cốc thay đổi như thế nào?
A. Nhiệt năng của thìa nhôm và của nước trong cốc giảm.
B. Nhiệt năng của thìa nhôm và của nước trong cốc tăng.
C. Nhiệt năng của thìa nhôm tăng, của nước trong cốc giảm.
D. Nhiệt năng của thìa nhôm giảm, của nước trong cốc tăng.
Câu 4: Đối lưu là sự truyền nhiệt xảy ra ở:
A. Chất rắn và chất lỏng.

B. Chất rắn và chất khí.

C. Chất lỏng và chất khí.

D. Cả ba chất: Khí, lỏng, rắn.

Câu 5: Tính chất nào sau đây không phải của nguyên tử, phân tử?
A. Chuyển động không ngừng.


B. Chỉ có thế năng, không có động năng.
C. Chuyển động càng nhanh thì nhiệt độ của vật càng cao.
D. Giữa các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật có khoảng cách.
Câu 6: Khi đổ 50cm3 rượu vào 50cm3 nước, ta thu được một hỗn hợp rượu – nước có thể
tích:

A. nhỏ hơn 100cm3

B. lớn hơn 100cm3

C. bằng 100cm3

D. có thể bằng hoặc nhỏ hơn 100cm3

II. Chọn từ hay cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống trong các câu sau (1đ)
1) Nhiệt năng của một vật là ..................................................................cấu tạo nên vật
2) Có ……… cách làm thay đổi nhiệt năng của vật đó là: ..............................................
Có ba hình thức truyền nhiệt: ......................................................................................
III. Ghép nội dung ở cột A với nội dung ở cột B để thành câu có nội dung đúng (1đ)
Cột A

Cột B

Trả lời

1. Chất rắn

a. chuyển động không ngừng

1 + ……

2. Nguyên tử cấu tạo nên vật

b. có thể làm thay đổi nhiệt năng của 2 + ……
vật.
3 + ……

c. bức xạ nhiệt
4 + ……

3. Thực hiện công
4. Ở chân không cũng xảy ra

d. dẫn nhiệt tốt.
IV. TỰ LUẬN. (5đ)
1) (2đ) Về mùa hè ta thường mặc áo có màu sáng hay có màu sẫm tối? Vì sao?
2) (3đ) Một ấm nhôm nặng 0,5 kg chứa 1kg nước ở 300C.
c) Tính nhiệt lượng cần đun sôi ấm nước. (Biết nhiệt dung riêng của nhôm là
880J/kg.K; của
nước là 4200 J/kg.K)
d) Người ta dùng một bếp dầu để đun sôi ấm nước trên. Biết chỉ có 40% nhiệt lượng
do dầu
đốt cháy tỏa ra là cung cấp cho ấm nước. Tính lượng dầu cần đốt.(Với q = 44.10 6J/kg)


ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM
MÔN: VẬT LÝ 8
I. Lựa chọn:
1

2

3

4

5

6

A

B

C

C

B

A

(Mỗi câu điền đúng ghi được 0,5 điểm)
II. Điền từ hay cụm từ thích hợp
1. tổng động năng của các phân tử
2. hai – thực hiện công và truyền nhiệt – dẫn nhiệt, đối lưu, bức xạ nhiệt.
(Mỗi cụm từ đúng ghi được 0,25 điểm)
III. Nối ghép: (Mỗi câu điền đúng ghi được 0,25 điểm)
1–d;2–a;3–b;4-c
IV. Tự luận:
1) Trả lời đúng mỗi ý 1 điểm
2) a) Tính nhiệt lượng đun nóng ấm

(0,75điểm)

Tính nhiệt lượng đun sôi nước

(0,75điểm)

Tính nhiệt lượng đun sôi ấm nước

(0,5điểm)

b) Tính nhiệt lượng do dầu cháy tỏa ra

(0,5điểm)

Tính lượng dầu cần đốt cháy

(0,5điểm)

(Có lời giải, công thức, thế số liệu và kết quả kèm theo ghi đơn vị đúng)