02 on tap kien thuc ve protein TLBG

Khóa h c Luy n thi đ i h c môn Sinh h c – Th y Nguy n Quang Anh

Ôn tâp kiên th c v Prôtêin

ÔN TÂP KI N TH C V PRÔTÊIN
(TÀI LI U BÀI GI NG)
GIÁO VIÊN: NGUY N QUANG ANH
ây là tài li u tóm l

c các ki n th c đi kèm v i bài gi ng Ôn t p ki n th c v Prôtêin thu c khóa h c LT H môn

Sinh h c – th y Nguy n Quang Anh t i website Hocmai.vn.
h p xem tài li u cùng v i bài gi ng này.

có th n m v ng ki n th c ph n Prôtêin, B n c n k t

I. C u trúc c a Prôtêin
1. C u trúc hóa h c
- Là h p ch t h u c g m 4 nguyên t chính: C, H, O, N, th ng có thêm S và đôi lúc có P.
- Thu c lo i đ i phân t , phân t l n nh t dài 0,1 m , phân t l ng có th đ t t i 1,5 tri u đ.v.C
- Thu c lo i đ i đa phân t , đ n phân là các axit amin.
- Có h n 20 lo i axit amin khác nhau t o nên các prôtêin, m i axit amin có 3 thành ph n: g c Cacbon (R),
nhóm amin (-NH2) và nhóm cacboxyl (-COOH), chúng khác nhau b i g c R. M i axit amin có kích th c
trung bình 3A0.
- Trên phân t các axit amin liên k t v i nhau b ng các liên k t peptit t o nên chu i pôlipeptit. Liên k t
peptit đ c t o thành do nhóm cacboxyl c a axit amin này liên k t v i nhóm amin c a axit amin ti p theo
và gi i phóng 1 phân t n c. M i phân t prôtêin có th g m 1 hay nhi u chu i pôlipeptit cùng lo i hay
khác lo i.
- T 20 lo i axit amin k t h p v i nhau theo nh ng cách khác nhau t p nên vô s lo i prôtêin khác nhau
(trong các c th đ ng v t, th c v t c tính có kho ng 1014 – 1015 lo i prôtêin). M i lo i prôtêin đ c
tr ng b i s l ng, thành ph n và trình t s p x p các axit amin trong phân t . i u đó gi i thích t i sao

trong thiên nhiên các prôtêin r t đa d ng, l i mang tính ch t đ c thù.
2. C u trúc không gian
Prôtêin có 4 b c c u trúc c b n:
- C u trúc b c 1: Do các axit amin liên k t v i nhau b ng liên k t peptit, đ ng đ u m ch pôlipeptit là
nhóm amin, cu i m ch là nhóm cacboxyl.
- C u trúc b c 2: Có d ng xo n trái, ki u chu i anpha, chi u cao m t vòng xo n 5,4 A0 v i 3,7 axit
amin/ 1 vòng xo n còn chu i bêta m i vòng xo n l i có 5,1 axit amin. Có nh ng prôtêin không có c u
trúc xo n ho c ch cu n xo n 1 ph n c a pôlipeptit.
- C u trúc b c 3: Là hình d ng c a phân t prôtêin trong không gian ba chi u, do xo n c p 2 cu n theo
ki u d c tr ng cho m i lo i prôtêin, t o thành nh ng kh i hình c u.
- C u trúc b c 4: Là nh ng prôtêin g m 2 ho c nhi u chu i pôlipeptit k t h p v i nhau. Ví d phân t
Hêmôglôbin g m 2 chu i anpha và 2 chu i bêta, m i chu i ch a 1 nhân hem v i 1 nguyên t Fe.
3. S bi n tính c a Prôtêin
nh ngh a: D i tác d ng c a các tác nhân v t lý (tia c c tím, sóng siêu âm, khu y c h c) ho c hóa h c
(axit, ki m m nh, mu i kim lo i n ng, tanin), prôtêin b bi n đ i c u hình b c hai, b c ba và b c 4, không
phá h y c u trúc b c nh t, kèm theo các tính ch t t nhiên ban đ u c a nó c ng b m t đi. Hi n t ng đó
g i là s bi n tính c a prôtêin.
Prôtêin sau khi b bi n tính th ng có nh ng tính ch t sau:
+
hòa tan gi m
+ Kh n ng gi n c b gi m
Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 1 -

Khóa h c Luy n thi đ i h c môn Sinh h c – Th y Nguy n Quang Anh

Ôn tâp kiên th c v Prôtêin

+ M t ho t tính sinh h c (tính ch t enzim hay tính ch t mi n d ch)
+ T ng đ nh y đ i v i s t n công c a enzim prôtêâz là do làm xu t hi n các liên k t peptit ng v i
vùng tác d ng đ c hi u c a enzim.
+ T ng đ nh t n i t i.
+ M t kh n ng k t dính.
II. Ch c n ng c a Prôtêin
Nhóm Prôtêin
Ho t tính và ch c n ng sinh h c
Ví d
Prôtêin v n chuy n
Các phân t di chuy n bên trong gi a các t Albumin, hemoglobulin,
bào ho c gi a m ch máu và h b ch huy t. lipoprôtêin, transferin.
Enzim
Là các ch t xúc tác h u c thúc đ y các Alcohol dehydrogenâz,
ph n ng hóa h c nh ng b n thân chúng hexokinaza, prôtêâz...
không m t đi trong quá trình ph n ng.
G – prôtêin
Truy n tín hi u t bên ngoài t bào vào bên Transductin,...
trong t bào b ng vi c kích thích s n xu t
các ch t truy n tín hi u th hai.
Prôtêin mang thông tin Bao g m các hormone và các prôtêin khác Insulin, glucagon, hormone...
(ch t ch v n, ch t đ i mà khi ho t đ ng, chúng t o ra các ho t
v n)
đ ng sinh lý, trao đ i ch t các mô, t bào
đ c thù c a chúng
Prôtêin v n đ ng

T ng tác c a actin và myosin t o nên các Actin, myosin...
ho t đ ng co, du i c .
Prôtêin b o v
Có ch c n ng b o v ch ng l i s xâm Kháng th , interferon,
nh p c a vi khu n và các h p ch t đ c.
interleukin...
Prôtêin th th
Các prôtêin xuyên màng là phân t truy n Các th th insulin và adrênalin
thông tin trung gian t các hormone ho c trên b m t t bào.
các ch t d n truy n th n kinh trong các ho t
đ ng sinh lý n i b o.
Prôtêin đi u hòa
i u hòa ho t đ ng c a gen và t bào
Các ch t kìm hãm ho c c ch
ho t đ ng phiên mã, d ch mã
trong t bào.
Giáo viên : Nguy n Quang Anh
Ngu n

Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

:

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

Hocmai.vn t ng h p

- Trang | 2 -