04 he sinh thai TLBG p2

Khoá h c LTQG PE N-C: Môn Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh)

H sinh thái (Ph n 2)

H SINH THÁI (PH N 2)
(TÀI LI U BÀI GI NG)

Giáo viên: NGUY N QUANG ANH
ây là tài li u tó m l

c các ki n th c đ i kèm v i bài gi ng H sinh thái (Ph n 2) thu c khóa h c LTQG PEN-C: Môn

Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh) t i website Hocmai.vn.

có th n m v ng ki n th c ph n H sinh thái, B n

c n k t h p xem tài li u cùng v i bài g i ng này.

IV. Tháp sinh thái
xem xét m c đ dinh d

ng

t ng b c dinh d

ng và toàn b qu n xã sinh v t, ng

i ta xây d ng

các tháp sinh thái.
Tháp sinh thái g m nhi u hình ch nh t x p ch ng lên nhau. Các hình ch nh t có chi u cao b ng

nhau, còn chi u dài thì khác nhau bi u th đ l n c a m i b c dinh d
tháp s l ng, tháp sinh kh i, tháp n ng l
1. Tháp s l ng

ng. Có 3 lo i hình tháp sinh thái:

ng.

Tháp s l ng đ c xây d ng d a trên s l ng cá th sinh v t
Trong tháp s l ng, nh ng b c dinh d ng cao th ng có s l
là do đ ng v t có kích th

c c th nh th

m i b c dinh d ng.
ng cá th ít h n b c dinh d

ng có m c sinh cao h n đ ng v t có kích th

ng th p

c cao h n.

Tháp sinh thái s l ng tuy d th c hi n nh ng ít có giá tr , vì kích th c c th , lo i ch t s ng và
th i gian tích l y ch t s ng c a các loài tùy thu c vào các b c dinh d ng là khác nhau, nên khi so sánh
v i nhau s không có m y giá tr .
2. Tháp sinh kh i
Tháp sinh kh i xây d ng d a trên kh i l
hay th tích,

m i b c dinh d

ng t ng s c a t t c các sinh v t trên m t đ n v di n tích

ng.

Tháp sinh kh i ph n ánh m i quan h dinh d ng trong m t h sinh thái b ng kh i l ng ch t s ng
tích l y trong c th sinh v t m t th i đi m nh t đ nh, gi a các b c dinh d ng trong h sinh thái.
Nhìn chung, tháp sinh thái th

ng có đ nh tháp h

ng lên trên và có đáy tháp r ng vì sinh kh i c a

sinh v t s n xu t th ng l n h n nhi u so v i sinh kh i c a sinh v t tiêu th .
Tuy nhiên có m t s tr ng h p ngo i l , m t h sinh thái th y sinh, sinh v t n i (ví d vi khu n,
t o) có sinh kh i th p nh t, sau khi sinh kh i c a sinh v t tiêu th l i l n h n nhi u, làm cho tháp sinh
kh i có hình tháp ng c.
Tháp sinh kh i có giá tr cao h n tháp s l

ng, vì m i b c dinh d

ch t s ng, do đó ph n nào so sánh đ c các b c dinh d
Tháp sinh kh i c ng có h n ch là:
+ Thành ph n hóa h c và giá tr n ng l

ng đ

c bi u th b ng s l

ng

ng v i nhau.

ng c a ch t s ng

các b c dinh d

ng là khác nhau;

+ Tháp sinh kh i không đ c p đ n y u t th i gian tích l y sinh kh i m i b c dinh d ng.
Ví d sinh kh i c a nhi u loài sinh v t (th c v t n i) có th tích l y đ c trong vài ngày, trong khi
sinh kh i c a m t khu r ng đ
Hay sinh v t l

ng

c tích l y hàng ch c n m.

vi khu n th

ng r t nh th

ng không đ

song th c ch t kh n ng trao đ i ch t và chuy n hóa n ng l

c th hi n trong hình tháp sinh kh i,

ng c a vi khu n l i r t cao mà chúng ta

không th b qua.
Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 1 -


Khoá h c LTQG PE N-C: Môn Sinh h c (Th y Nguy n Quang Anh)

3. Tháp n ng l

H sinh thái (Ph n 2)

ng

Tháp n ng l ng là hoàn thi n nh t, đ c xây d ng d a trên n ng l ng đ
di n tích hay th tích, trong m t đ n v th i gian, m i b c dinh d ng.
Tháp n ng l

ng luôn có d ng chu n, đ nh nh n h

c tích l y trên m t đ n v

ng lên trên, ngh a là n ng l

ng th c n c a b c

dinh d ng d i đ đ n d th a đ nuôi v t tiêu th b c dinh d ng cao h n.
Trong tháp n ng l ng, s n ng l ng mà các loài trong b c dinh d ng s n sinh ra không ph thu c
vào kích th c và s l ng cá th c a chúng.
c bi t v i các sinh v t phân gi i, tuy kích th
l n. Do đó, nghiên c u hình tháp n ng l

c c th và sinh kh i nh nh ng giá tr n ng l

ng r t

ng không nh ng cho phép so sánh các h sinh thái khác nhau,

mà còn có th đánh giá vai trò c a các loài trong h sinh thái.
4. M t s nh n xét khi nghiên c u tháp sinh thái
- Các h sinh thái trên c n và các v c n

c nông, n i có sinh v t s n xu t phong phú và có quá trình

phát tri n lâu dài thì tháp th ng có đáy r ng, đ nh tháp h p bi u hi n c a m t qu n xã n đ nh.
- V i h sinh thái là nh ng vùng n c tr ng tr i và sâu, n i mà có sinh v t s n xu t có sinh kh i nh
và có chu kì s ng ng n (ví d t o đ n bào) thì tháp sinh kh i có đáy h p và nhi u khi là tháp ng c.
Ví d : Các h n c sâu và bi n, vào mùa xuân khi có hi n t ng t o n hoa (hi n t ng n c ra hoa) thì
sinh kh i c a sinh v t n i cao h n sinh kh i c a sinh v t tiêu th c p 1, nh ng sang mùa đông sinh kh i
c a sinh v t s n xu t nh h n sinh kh i c a sinh v tiêu th c p 1, tháp sinh thái quay ng
quay xu ng d i.
- V i nh ng h sinh thái m i hình thành thì sinh v t l
th nhi u l n, tháp sinh thái có đ nh r t h p, và ít b c dinh d

c l i, đình tháp

ng c a sinh v t s n xu t l n h n sinh v t tiêu
ng.
Giáo viên : Nguy n Quang Anh
Ngu n :

Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

Hocmai.vn

- Trang | 2 -