CO2 PHAN UNG VOI DUNG DICH BAZO

GV. NGUYỄN TẤN TRUNG
(Trung Tâm Luyện Thi Chất Lượng Cao VĨNH VIỄN)



CO2 phaûn öùng
Vôùi dung dòch
bazô


CO 2 phản ứng với dd Ca(OH) 2

Giáo khoa

CO 2 + Ca(OH) 2 → CaCO 3 ↓ + H 2 O
Sau (1) còn CO2 thì:
(1)
CaCO 3 + H 2 O + CO 2 → Ca(HCO) 3
Tóm lại:
(2)

CO2 + Ca(OH)2

?

CaCO 3 ↓ TH
Ca(HCO3)21
CaCO 3 ↓ TH
Ca(HCO3)22

?

Trong đònh lượng:

 Phản ứng: (1), (2) nên viết lại

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO 3 ↓ + H2O
2CO2 + Ca(OH)2 → Ca(HCO 3 ) 2
 Bảng tóm tắt sản phẩm:
(1’), (2’) ⇒ bảng TTSP:

nCO2
nCa(OH)2
Sản
phẩm

1

(1’)
(2’)

2

Ca(HCO 3 ) 2
CaCO 3 ↓
Ca(HCO 3 ) 2
Ca(OH) 2CaCO 3 ↓ CaCO 3 ↓ Ca(HCO 3 ) 2 CO 2 dư
dư

 CO 2 phản ứng với dd Ca(OH) 2

 Giáo khoa

CO 2 + Ca(OH) 2 → CaCO 3 ↓ + H 2 O
Sau (1) còn CO2 thì:
(1)
CaCO 3 + H 2 O + CO 2 → Ca(HCO) 3
Tóm lại:
(2)

CO2 + Ca(OH)2

?

CaCO 3 ↓ TH
Ca(HCO3)21
CaCO 3 ↓ TH
Ca(HCO3)22

?


Trong đònh lượng:

 Phản ứng: (1), (2) nên viết lại

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO 3 ↓ + H2O
2CO2 + Ca(OH)2 → Ca(HCO 3 ) 2
 Bảng tóm tắt sản phẩm:

(1’), (2’) ⇒ bảng TTSP:

nCO2
nCa(OH)2
Sản
phẩm

TH
1

1

TH
2
Ca(HCO
3) 2

(1’)
(2’)

2

CaCO 3 ↓
Ca(HCO 3 ) 2
Ca(OH) 2CaCO 3 ↓ CaCO 3 ↓ Ca(HCO 3 ) 2 CO 2 dư
dư


 Đường biểu diễn lượng kết
tủa lượng↓

n↓max = nCO2 hđ

m↓=đề
2

1
TH
1

TH
2

nCO2
nCa(OH)2


Khi cho CO 2 vào dd Ca(OH) 2 thấy có ↓,
suy ra bài toán có hai trường hợp:

TH1: Bài toán chỉ có phản ứng

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O
TH2: Bài toán gồm các phản ứng

{
{

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O (1)
CaCO3+ CO2 + H2O → Ca(HCO3)2 (2)

Hoặc:
CO 2 + Ca(OH) 2 → CaCO 3 ↓ + H 2 O
2CO
(1’)2 + Ca(OH) 2 → Ca(HCO 3 ) 2
(2’)


 p dụng 1:

Cho 1,12
1,12 lít
lít CO
CO22 (ĐKC)
(ĐKC) vào bình
0,1M
chứa 300 ml dd Ca(OH)22 0,1M.
Tính khối lượng kết tủa thu được
CO2
1,12lit
(đkc)

2 cách giải
300ml
ddCa(OH)2 0,1M

Khối lượng Kết tủa:?


Giaỷi:

n
nCO

300. 0,1
Ca(OH)2 bủ = 1000 = 0,03 (mol)
2

1,12
= 0,05 mol
bủ =
22,4

Caựch 1:
1 Giaỷi baống phửụng phaựp 3 doứng


- Theo ñeà ta coù pöù:
Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3↓+ H2O
(mol)
Bñ: 0,03
0,05
0
Pöù: 0,03

O,03

0,03

(mol)

Sau: 0

0,02

0,03

(mol)

Bñ:

(1)

CO2 + CaCO3 + H2O → Ca(HCO3)2 (2)
0,02
0,03

Pöù: 0,02

O,02

(mol)

Sau:

0,01

(mol)

0

=
1
g
CaCO ↓

⇒m

3


Cách 2:
2 Dựa vào bảng tóm tắt sản phẩm

 Ta có bảng tóm tắt sản phẩm:

nCO2
nCa(OH)2

1

2

Ca(HCO 3 ) 2
CaCO 3 ↓
Ca(HCO 3 ) 2
Ca(OH) 2CaCO 3 ↓ CaCO 3 ↓ Ca(HCO 3 ) 2 CO 2 dư
dư
Theo đề ta có:

Sản

phẩm

nCa(OH) =0,03
nCO = 0,05
2

2

⇒

nCO2 =
nCa(OH)2

Nên bài toán có 2 phản ứng sau:

0,05 = 1,67
0,03


CO 2 + Ca(OH) 2 →CaCO 3 ↓+ H 2 O
(1’)
2CO 2 + Ca(OH) 2 →
Ca(HCO 3 ) 2
(2’)

Deã daøng tính ñöôïc: m

=
1
g

CaCO ↓
3


CO 2 phản ứng với dd NaOH (hay
KOH)

Giáo khoa
CO 2 + NaOH → NaHCO 3
Sau (1) còn NaOH thì:

(1)

NaHCO 3 + NaOH → Na 2 CO 3 + H 2 O
Tóm lại:
(2)

CO2 + NaOH

?

NaHCO 3
Na2CO3
NaHCO 3
Na2CO3

?


Trong đònh lượng:

 Phản ứng: (1), (2) nên viết lại

CO 2 + NaOH → NaHCO 3 (1’)

CO 2 + 2NaOH → Na 2 CO 3 + H 2 O (2’)
 Bảng tóm tắt sản phẩm:
(1’), (2’) ⇒ bảng TTSP:

nNaOH
nCO2
Sản
phẩm

1

2

NaHCO 3
NaHCO 3
Na 2 CO 3
CO 2 dư NaHCO 3
Na 2 CO 3 Na 2 CO 3 NaOH
(dư)


 p dụng 2:

Cho 1,12
1,12 lít

lít CO
CO22 (ĐKC)
(ĐKC) vào bình
0,2M Tính
chứa 300 ml dd NaOH 0,2M.
khối lượng muối thu được
CO2
1,12lit
(đkc)

2 cách giải
300ml
ddNaOH 0,2M

Khối lượng muối:?


Giaỷi:

nNaOH bủ =
1,12
nCO bủ = 22,4
2

300. 0,2
= 0,06 (mol)
1000

= 0,05 mol

Caựch 1:
1 Giaỷi baống phửụng phaựp 3 doứng


- Theo ñeà ta coù pöù:
CO 2 + NaOH
Bñ:(1) 0,05
0,06
O,05
Pöù: 0,05
Sau: 0

0,01

→ NaHCO 3
(mol)
0
0,05

(mol)

0,05

(mol)

NaOH + NaHCO 3 → Na 2 CO 3 + H 2 O
0,05
Bñ: 0,01
(2)
O,01

O,01
Pöù: 0,01
(mol)
0,04
0,01
Sau: 0
(mol)
(1),(2) ⇒ m

Muoái

=0,04.84 +0,01.106 =4,42 gam


Cách 2:
2 Dựa vào bảng tóm tắt sản phẩm

 Ta có bảng tóm tắt sản phẩm:

nNaOH

nCO2

1

Sản
phẩm

2

NaHCO 3
NaHCO 3
Na 2 CO 3
CO 2 dư NaHCO
NaOHdư
3 Na CO
Na
CO
2
3
2
3

Theo đề ta có:

nNaOH=0,06
nCO = 0,05
2

⇒

nNaOH=
nCO2

Nên bài toán có 2 phản ứng sau:

0,06 = 1,2
0,05

Các phản ứng:

CO 2 + NaOH → NaHCO 3 (1’)
x

x

x

CO 2 + 2NaOH → Na 2 CO 3 + H 2 O (2’)
y

2y

y

Theo (1’), (2’) ,đề có:

nNaOH=x+2y =0,06
nCO =x +y = 0,05

⇒ x = 0,04; y = 0,01

2

⇒ m Muối= 0,04.84 +0,01.106 =4,42 gam


 p dụngï 3:
(Trích đề ĐH Sư phạm TP HCM-2001)

Cho V lít khí CO
CO22 đo
đo ởở 54,6
54,6oocc và
và 2,4
2,4 atm
atm
hấp thụ hoàn toàn vào 200 ml dd hh KOH
1M và
và Ba(OH)
Ba(OH)22 0,75M
0,75M thu đựơc 23,64 g
1M
kết tủa. Tìm V lít?

V = 1,344 (l) ; 4,256 (l)
GV. NGUYỄN TẤN TRUNG
(Trung Tâm Luyện Thi Chất Lượng Cao VĨNH VIỄN)