Bai 13 1 bai toan kim loai tac dung voi dung dich muoi p1

Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)

Bài toán kim lo i + mu i

BÀI TOÁN KIM LO I TÁC D NG V I DUNG D CH MU I (PH N 1)
(TÀI LI U BÀI GI NG)

Giáo viên: V KH C NG C
ây là tài li u tóm l c các ki n th c đi kèm v i bài gi ng “Bài toán kim lo i tác d ng v i dung d ch mu i-” thu c
Khóa h c luy n thi THPT qu c gia PEN-M: Môn Hóa h c (Th y V Kh c Ng c) t i website Hocmai.vn.
có th
n m v ng ki n th c ph n “Bài toán kim lo i tác d ng v i dung d ch mu i ”, B n c n k t h p xem tài li u cùng v i
bài gi ng này.

I. C s lý thuy t
- T Mg tr đi, kim lo i m nh có th đ y kim lo i y u ra kh i mu i.
- Kim lo i tr
tr

c Mg (Na, K, Ba, Ca) tác d ng v i dung d ch mu i thì kim lo i tác d ng n

c

c.
Ví d :

 Na  H 2O  NaOH  H 2

 NaOH  CuSO 4  Cu(OH ) 2   Na 2 SO4

Na + dd CuSO4

- H n h p kim lo i + dung d ch h n h p mu i thì :
Oxh m nh nh t + kh m nh nh t
Ví d :
Fe + CuSO4

Oxh y u nh t + kh y u nh t.
Cu + FeSO4

Trên dãy đi n hóa :
thu tu tao muoi trong dung dich



Mg 2 Al 3 Zn 2 Fe 2 Ni 2 Pb 2 H  Cu 2 Fe3 Ag 
Mg
Al
Zn Fe
Ni
Pb H 2 Cu Fe 2 Ag



thu tu tao kim loai trong chat ran

Ví d : H n h p Mg, Al tác d ng v i dung d ch h n h p Cu(NO3)2, AgNO3.
- Ch t r n g m 2 kim lo i
- Ch t r n g m 3 kim lo i
- Dung d ch ch a 3 mu i

Cu và Ag.
Cu và Ag và Al d .
Mg(NO3)2

Al(NO3)3

Cu(NO3)2 d

II. V gi i toán
1. Bài toán 1 kim lo i tác d ng v i 1 dung d ch mu i
* Quan h v kh i l ng

 mAn   nB
Ph n ng : mA  nBn  


m
Kim lo i có s thay đ i kh i l ng 

m

kim loai tan g

kim loai giam


m
Dung d ch có s thay đ i kh i l ng 


m
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

 mB  mA

d d tan g

 mA  mB

 mKL giam

d d giam

 mKL tan g
- Trang | 1 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)

Ph

Bài toán kim lo i + mu i

PP tan g giam khoi luong
ng pháp gi i toán 
 PP bao toan khoi luong

Ví d : Fe + CuSO4

Cu + FeSO4

C 1 mol Fe ph n ng
m t ng = 64-56=8 gam.
Al + 3Ag(NO3)3
3Ag + Al(NO3)3
C 3 mol Ag(NO3)3 ph n ng
m t ng = 3.108-27= 297gam.
Ví d 1 : Nhúng m t lá nhôm vào 200ml dung d ch CuSO4, đ n khi dung d ch m t màu xanh, l y
lá nhôm ra cân th y n ng h n so v i ban đ u là 1,38 gam. N ng đ c a dung d ch CuSO 4 đã dùng
là.
A. 0,1 M
H ng d n
2Al + 3CuSO4

B. 0,2 M

C.0,15 M

D. 0,5M

3Cu + Al2(SO4)3

C 3 mol CuSO4 ph n ng

m t ng = 3.64 - 2.27=138 gam.

Mol CuSO4 = 0,03 mol  theo gi thi t m t ng = 1,38 gam.
N ng đ mol CuSO4 =

0,03
 0,15 M
0, 2

áp án C.
Ví d 2 : Cho lá s t có kh i l ng 5 gam vào 50 ml dung d ch CuSO4 15% có kh i l ng riêng là
1,12 g/ml. Sau m t th i gian ph n ng, ng i ta l y lá s t ra kh i dung d ch, r a nh , làm khô thì
cân n ng 5,16g. T ng n ng đ % c a các ch t tan trong dung d ch sau ph n ng là
A. 9,31%

B. 5,44%

H ng d n
Fe + CuSO4
Cu + FeSO4
C 1 mol CuSO4 ph n ng

C.15,04%

D. 14,75%

m kim lo i t ng = 64-56=8g.

n CuSO4= 0,02  theo gi thi t m t ng = 0,16 gam.
m dung d ch tr c ph n ng = 50.1,12=56 gam
m dung d ch sau ph n ng = 56 – 0,16 = 55,84
gam.
mol CuSO4 =

56.0,15

 0,0525 mol
160

 C %( FeSO , CuSO du) 
4

4

n CuSO4 d = 0,0325 mol.

0, 02.152  0, 032.160
.100%  14, 75%
55,84

áp án D.
Ví d 3 : Nhúng m gam thanh kim lo i M (hóa tr II) vào dung d ch CuSO4. Sau 1 th i gian l y
thanh kim lo i ra th y kh i l ng gi m 0,05%. M t khác khi nhúng m gam thanh kim lo i trên
vào dung d ch Pb(NO3)2, sau 1 th i gian l y thanh kim lo i ra th y kh i l ng thanh kim lo i t ng
7,1% ( bi t s mol c a CuSO4 và Pb(NO3)2 tham gia 2 tr ng h p trên nh nhau). M là
A. Mg

B. Al

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

C.Zn

D. Cd

- Trang | 2 -

Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)

Bài toán kim lo i + mu i

H ng d n
M + Cu2+
M2+ + Cu
xx
M + Pb2+

x
M + Pb
2+

xx
mgiam(1)
mtan g (2)

x


( M  64) x 0, 05

(207  M ) x 7,1

M = 65

áp án C.
Ví d 4 : Nhúng m t thanh Fe và m t thanh Zn vào cùng 1 c c ch a 500 ml dung d ch CuSO4.
Sau m t th i gian l y hai thanh kim lo i ra kh i c c thì m i thanh có thêm Cu bám vào, kh i
l

ng dung d ch trong c c b gi m m t 0,22 gam. Trong dung d ch sau ph n ng, n ng đ mol

c a ZnSO4 g p 2,5 l n n ng đ mol c a FeSO4. Thêm dung d ch NaOH d vào c c, l c l y k t
t a r i nung ngoài không khí đ n kh i l
c a dung d ch CuSO4 ban đ u là ?
H ng d n
Fe + Cu2+
Fe2+ + Cu
x
Zn

x

ng không đ i, thu đ

c 14,5 gam ch t r n. N ng đ mol

x
+ Cu

2+

Zn + Cu
2+

2,5x
2,5 x
2,5 x
m dung d ch gi m = 0,22 gam = m kim lo i t ng = 64.3,5x – 56x-65.2,5x
=> x= 0,04 mol = mol Fe2+ => mol Zn2+ = 0,1 mol => mol CuSO4 ph n ng = 0,14.

0, 04 Fe2

 Fe(OH )2  O2  Fe2O3 0, 02
 NaOH
2





Dung d ch sau ph n ng 0,1 Zn
t0
Cu
(
OH
)
CuO y
2

 y Cu 2 du

M

0,14.0,14125

 0,5625M  y  0,14125  160.0, 02  80 y  14,5
0,5

Ví d 5 : Cho hai thanh kim lo i M cùng ch t và đ u có kh i l

ng a gam :

-Thanh th nh t : Nhúng vào 100ml dung d ch AgNO3 (1)
-Thanh th hai : Nhúng vào 1,51 lit dung d ch Cu(NO3)2 (2)
Sau m t th i gian l y hai thanh kim lo i ra thì th y thanh 1 t ng kh i l ng, thanh 2 gi m kh i
l ng nh ng t ng kh i l ng hai thanh v n là 2a gam. Trong dung d ch sau ph n ng, n ng đ
mol c a M(NO3)2 (2)=10.n ng đ mol c a mol c a M(NO3)2 (1). M là
A. Cd
H ng d n
M + 2Ag+
0,1x

B. Sn

C.Zn

D. Fe

M2+ + 2Ag

 0,1x

0,2x

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 3 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)

Bài toán kim lo i + mu i

M2+ + Cu

M + Cu2+

15,1x  1,51.10
15,1x
m t ng (1) = m gi m (2)
108.0,2x – 0,1Mx = 15,1Mx-64.15,1x
=> M = 65
áp án C.
2. Bài toán h n h p kim lo i + dung d ch h n h p mu i
a. D ng 1.
Cách gi i :
-N us l
-N us l
ph n ng

bài cho s mol các ch t ban đ u
ng ph n ng không quá nhi u
tính l n l t theo th t ph n ng.
ng ph n ng quá nhi u

so sánh mol electron cho v i mol electron nh n
xác đ nh đ c s n ph m.

m cđ

Ví d 1 : Cho h n h p g m 2,7 gam Al và 5,6 gam Fe vào 550 ml dung d ch AgNO 3 1M thu đ
m gam r n. Giá tr c a m là
A. 64,8
H ng d n

B. 54

C.32,4

c

D. 59,4

Cách 1 :
Al  2 Ag   Al 3  3 Ag
0,1 0,3
Fe  2 Ag   Fe2  2Ag
0,1 0, 2  0,1  0, 2
Fe2  Ag   Fe3  Ag
0,1 0, 05
 0, 05

m = 108.0,55=59,4 gam.
Cách 2 : So sánh
n e nh n = 0,55

0,5 < n e cho  0,6

Ph n ng ch t o Ag k t t a

m = 108.0,55=59,4 gam.

Ví d 2 : Tr n hai dung d ch AgNO3 0,42M và Pb(NO3) 0,36M v i th tích b ng nhau thu đ c
dung d ch X. Cho 0,81 gam Al vào 100 ml dung d ch X thu đ c m gam ch t r n Y. Giá tr c a m
là :
A. 4,851
H ng d n
Cách 1 :

B. 4,554

C.6,525

D. 6,291

Al  2 Ag   Al 3  3 Ag
0, 007  0, 021
2 Al  3Pb 2  2Al 3  3Pb
0, 012  0, 018
 0, 018
T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 4 -


Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam

Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)

Bài toán kim lo i + mu i

Al d 0,11 mol
m=108.0,021+207.0,018+27.0,011=6,291 g.
Cách 2 :
n e cho t i đa = 0,03.3=0,09
n e nh n t i đa = 0,021 + 0,018.2=0,057 < 0,09

mol Al d =

0, 09  0, 057
 0,11
3

m=108.0,021+207.0,018+27.0,011=6,291 g.
Ví d 3 : Hòa tan h n h p (0,1 mol Mg và 0,1 mol Al) vào dung d ch h n h p ch a 0,1 mol
Cu(NO3)2 và 0,35 mol AgNO3. Kh i l
A. 21,6g

B. 37,8g

ng ch t r n thu đ
C.42,6g

c sau ph n ng là
D. 44,2g

H ng d n

n e cho t i đa = 0,1.2+0,1.3=0,5
n e nh n t i đa = 0,1.2+0,35=0,55
=> mu i d => mol Cu2+ d =

0,55  0,5
 0, 025 mol
2

=> m=0,35.108+64.0,075=42,6 g.
áp án C.

Giáo viên: V Kh c Ng c
Ngu n:

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

Hocmai.vn

- Trang | 5 -