Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Bài t p hay v este
BÀI T P HAY V ESTE
( ÁP ÁN BÀI T P T LUY N)
Giáo viên: V KH C NG C
Các bài t p trong tài li u này đ c biên so n kèm theo các bài gi ng “Bài t p hay v este” thu c Khóa h c Luy n
thi THPT qu c gia PEN-M : Môn Hóa h c (Th y V Kh c Ng c) t i website Hocmai.vn đ giúp các B n ki m tra,
c ng c l i các ki n th c đ c giáo viên truy n đ t trong bài gi ng t ng ng.
s d ng hi u qu , B n c n h c
tr c bài g i ng “Bài t p hay v este” sau đó làm đ y đ các bài t p trong tài li u này.
Câu 1:
MEste = 16*6,25 = 100 => neste = 0,2 (mol)
RCOOR’+ KOH
RCOOK + R’OH
0,2
0,2
0,2
0,2 mol
Kh i l
ng mu i axit là: mmu i = 28 – 0,1*56 = 22,4 (gam)
22, 4
MRCOOK =
112 C2 H 5COOK CH 3CH 2COOCH CH 2
0, 2
áp án: A
Câu 2:
Este no đ n ch c m ch h : Cn H2nO2
3n 2
nCO 2 + nH2 O
Cn H2n O2 +
O 2
2
0,1775
0,145
3n 2
0,145 = 0,1775*n => n = 3,625 => neste = 0,04 mol
=>
2
C3 H 6O2 : x x y 0, 04
x 0, 015
C4 H 8O2 : y 3x 4 y 0,145 y 0, 025
%mC3 H 6O2
0, 015*74
*100 33,53(%)
0, 015*74 0, 025*88
áp án: B
Câu 3:
nCO 2 = 0,24 (mol), nH2 O = 0,192 (mol)
Ta th y s mol CO 2 > H2 O => este không no
neste = 0,24 – 0,192 = 0,048 (mol)
4,8
Meste =
100 C5 H 8O2
0, 048
RCOONa + R’OH
RCOOR’+ NaOH
0,15
0,15
0,15
0,15 (mol)
S mol nNaOH d = 0,195 – 0,15 = 0,045 (mol) => mNaOH d = 0,045*40 = 1,8 (gam)
Kh i l
ng mu i axit là: mmu i = 14,1 – 1,8 = 12,3
12,3
82 CH 3COONa Este là: CH3 COOCH2-CH=CH2
MRCOONa =
0,15
áp án: D
Câu 4:
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 1 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Bài t p hay v este
RCOOR’+ NaOH
RCOONa + R’OH
0,05
0,05
0,05 0,05 mol
S mol CO 2 = 0,2 mol
HCOOCH 2CH 2CH 3
0, 2
4 C4 H 8O2
C=
0, 05
HCOOCH (CH 3 ) 2
Bài này cho th a d ki n th tích khí O 2 n u nhìn đáp án là ta có th th y các este no đ n ch c
áp án: D
Câu 5:
S mol nx = 0,025 mol
S mol nNaOH = 0,04 mol
RCOOR’+ NaOH
RCOONa + R’OH
0,025
0,025
0,025 0,025 mol
S mol nNaOH d = 0,04 – 0,025 = 0,015 (mol) => mNaOH d = 0,015*40 = 0,6 (gam)
Kh i l ng mu i axit là: mmu i = 3 – 0,6 = 2,4 (gam)
2, 4
MRCOONa =
96 CH 3CH 2COONa Este là: CH3 CH2 COOCH3
0, 025
áp án: D
Câu 6:
Th y phân m t este mà thu đ
c 1 axit cacboxylic A và hai ancol B đ n ch c
NaOOC-R-COONa + R’OH + R’’OH
R’OOC-R-COOR’’ + 2NaOH
0,025
0,05
0,025
3,65
M Este =
146 => CH3 OOC-CH2-COOC2 H5
0, 025
0,025 0,025 mol
L u ý ta l p lu n vì ancol đ ng đ ng k ti p thì ch chó th là CH3 OH và C2 H5 OH là phù h p
Kh i l
ng ancol B thu đ
c là: mB = 0,025*(32 + 46) = 1,95 (gam)
áp án: A
Câu 7:
S mol nCO 2 = nH2 O = 0,05 (mol)=> Este no đ n ch c m ch h có công th c là C n H2nO2
Meste = 2,75*32 = 88 => C4 H8O2
nE = 1,1/2,75*32 = 0,0125 (mol)
RCOONa + R’OH
RCOOR’+ NaOH
0,05
MRCOONa =
0,05
0,05
0,05 (mol)
4,8
96 CH 3CH 2COONa CH 3CH 2COOCH3
0, 05
áp án: C
Câu 8:
phenyl axetat : CH3 COOC6 H5
neste = 0,1 (mol)
CH3 COONa + C6 H5 ONa + H2 O
CH3 COOC6 H5 + 2NaOH
0,1
0,2
0,1
0,1
0,1 mol
S mol NaOH d : nNaOH d = 0,25 – 0,2 = 0,05 (mol)
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 2 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Bài t p hay v este
NaOH + HCl
NaCl + H2 O
0,05 0,05
0,05 0,05 mol
CH3 COONa + HCl
CH3 OOH + NaCl
0,1
0,1
0,1
0,1 mol
C6 H5ONa + HCl
C6 H5OH + NaCl
0,1
0,1
0,1
0,1 mol
HCl
CM = 0,25/1 = 0,25 (lít)
Kh i l ng C6 H5 OH là : m = 94*0,1 = 9,4 (gam)
áp án: D
Câu 9:
S mol nAg = 0,1 mol mà th y phân este thu đ
c s n ph n ph n ng v i AgNO 3 /NH3 thì t o t l
neste : nAg = 1 : 4 => neste = 0,025 (mol)
1,8
Meste =
72 HCOOCH CH 2
0, 025
HCOOCH=CH2 + NaOH
HCOONa + CH3CHO
HCOONa + CH3CHO đ u ph n ng đ c v i AgNO 3 /NH3
áp án: A
Câu 10:
Câu này thì ta nhìn đáp án là bi t este có d ng: RCOOC6 H5
RCOONa + C6 H5 ONa + H2 O
RCOOC6 H5 + 2NaOH
0,01
0,02
0,01
Và d ki n MX < 140 thì ta lo i ngay đ
0,01
0,01 mol
c đáp án C và D
Ta l t kh i l ng este chia cho M l n c a chúng
nHCOOC6 H5 = 1,7 /122 = 0,0139 l nên lo i
nCH3 COOC6 H5 = 1,7/136 = 0,0125 (nh n)
Nhi u khi trong phòng thi ta gi i sao ra k t qu nhanh nh t nên các em ph i t duy cách gi i sao cho nhanh
nh t và không c n ph i cách gi i truy n th ng mà v n ra đáp án đúng chúng các em thành công!
áp án: B
Câu 11:
Meste = 6,25*16 = 100 theo kinh nghi m thì este X có công th c là C5 H8 O2
neste = 25/100 = 0,25 mol
RCOOK + R’OH
RCOOR’+ KOH
0,25
0,25
0,25
0, 25*32
*100 20,51(%)
%mO trong Z =
39
áp án: A
0,25 mol
Câu 12:
RCOONa + R’OH
RCOOR’+ NaOH
0,2
0,2
20, 4
102 C5 H10O2
MEste =
0, 2
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
0,2
0,2 (mol)
- Trang | 3 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Bài t p hay v este
Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i l ng : mmu i = meste + mNaOH – mancol = 20,4 + 8 – 7,1 = 21,3 (gam)
CH 3CH 2COONa : 0, 05(mol )
21,3
106,5
Mmu i =
0, 2
CH 3CH 2CH 2COONa : 0,15(mol )
CH3 CH2 COONa + NaOH
Na2 CO3 + C2 H6
0,05
0,05
0,05 0,05 mol
CH3 CH2 CH2COONa + NaOH
Na2 CO 3 + C3 H8
0,15
0,15
0,15
0,15 mol
30*0, 05 44*0,15
T kh i Y so v i N 2 là: d Y
1, 446
N2
0, 2*28
áp án: B
Câu 13:
S mol neste = 0,1 mol
RCOOR’ + NaOH
RCOONa + R’OH
0,06
MRCOONa = 5, 64
0, 06
0,06
0,06
0,06 mol
94 CH 2 CH COONa CH 2 CH COOC2 H 5
áp án: C
Câu 14:
Este đ n ch c cho ph n ng tráng g
ng => este H-COO-R có s mol este = 0,5 mol Ag = 0,5*43,2/108 =
0,2 => s mol este còn l i là 0,3 hay t l mol hai este là 2 : 3
14,08 gam h n h p X g m hai este là: H-COO-R1 : 2a mol và CH3 -COO-R2 : 3a mol
S mol KOH = s mol este = s mol r u = 5a
Hai mu i g m : H-COOK 2a mol và CH3 -COOK 3a mol
Áp d ng đ nh lu t b o toàn: kh i l ng este + kh i l ng KOH = kh l
14,08 + 56*5a = 84*2a + 98*3a + 8,256 => a = 0,032
s mol r u = 5a = 0,16
Phân t l ng trung bình c a r
u: = 8,256/0,16 = 51,6 => công th c 2 r
ng mu i + kh i l
ng r
u
u là C2 H6 O và C3 H8 O
áp án : C
Câu 15:
S mol nCO 2 = nH2 O = 0,1 (mol)=> Este no đ n ch c m ch h có công th c là C n H2nO2
Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i l
ng kh i l
ng
mO 2 = mCO 2 + mH2 O – mX = 0,1*44 + 1,8 – 2,2 = 4 (gam) => nO 2 = 0,125 (mol)
3n 2
nCO 2 + nH2 O
Cn H2n O2 +
O2
2
0,125
0,1
0,1
3n 2
=>
*0,1 = 0,125*n => n = 4 => C 4 H8 O2
2
RCOONa + R’OH
RCOOR’+ NaOH
0,025
MRCOONa =
0,025
0,025 0,025 (mol)
2, 4
96 CH 3CH 2COONa CH 3CH 2COOCH 3
0, 025
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 4 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Bài t p hay v este
áp án: C
Câu 16:
Este no đ n ch c m ch h : Cn H2nO2
3n 2
Cn H2n O2 +
O 2
nCO 2 + nH2 O
2
0,1775
0,145
3n 2
=>
0,145 = 0,1775*n => n = 3,625 => C 3 H6 O 2 và C4 H8 O2
2
áp án: A
Câu 17:
S mol nCO 2 = 0,08 (mol) , nH2 O = 0,064 (mol)
S mol CO 2 > H2 O => este không no đ n ch c
neste = nCO 2 – nH2 O = 0,08 – 0,064 = 0,016 (mol)
1,6
Meste =
100 C5 H10O2
0, 016
RCOOR’ + NaOH
RCOONa + R’OH
0,1
0,1
0,1
0,1
S mol nNaOH d = 0,15 – 0,1 = 0,05 (mol) => mNaOH = 0,05*40 = 2 (gam)
Kh i l ng mu i axit là: mRCOONa = 16 – 2 = 14 (gam)
MRCOONa =
Bài này cho s li u mu i sai nêu cho đúng thì các em c tính bình th
ng
Câu 18:
Este no đ n ch c m ch h có công th c là: Cn H2nO 2
meste + mKOH = mmu i + mancol => mKOH = mmu i + mancol - meste = 30,8 + 16,1 – 27,3 = 19,6 (gam)
RCOOK + R’OH
RCOOR’ + KOH
0,35
0,35
0,35 0,35 mol
HCOOK : 0, 25
30,8
88
MRCOOK =
0,35
CH 3COOK : 0,1(mol )
Mancol =
16,1
46 C2 H 5OH
0,35
Kh i l
ng este nh h n là: mHCOOC2 H5 = 0,25*74 = 18,5 (gam)
áp án: D
Câu 19:
RCOONa + R’OH
RCOOR’ + NaOH
thu đ c T
R’OH
T ph n ng tráng b c theo t l 1 : 4 => HCHO => ancol là CH3 OH
CH3 OOH + Na2 SO4
2RCOONa + H2 SO4
=>Este X là CH3 COOCH3
áp án: A
Câu 20:
etyl axetat : CH3 COOC2 H5 => neste = 0,1 (mol)
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 5 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Bài t p hay v este
CH3 COOC2 H5 + NaOH
CH3 COONa + C2 H5 OH
0,04
0,04
0,04 0,04 mol
Kh i l
ng mu i thu đ
c là: mmu i = 82*0,04 =3,28 (gam)
áp án: D
Câu 21:
MEste = 16*6,25 = 100 => C 5 H8O2
nx = 0,2 mol
RCOOR’ + KOH
RCOOK + R’OH
0,2
0,2
0,2
0,2 mol
S mol nKOH d = 0,3 – 0,2 = 0,1 mol
Kh i l ng mu i : mRCOOK = 28 – 0,1*56 = 22,4 (gam)
22, 4
MRCOOK =
112 CH 3CH 2COOK CH 3CH 2COOCH CH 2
0, 2
áp án : C
Câu 22:
S mol Br2 ph n
Vì 1 liêt k t
ng là nBr2 = 0,11 (mol)
trong nhóm –COO- v y con m t liên k t pi n a => este không no s mol Br2 ph n ng c ng
chính là s mol este
RCOONa + R’OH
RCOOR’ + NaOH
0,11
0,11
0,11 0,11 mol
9, 46
MEste =
86 C4 H6O2
0,11
10,34
MRCOONa =
94 CH 2 CH COOH CH 2 CH COOCH 3
0,11
áp án: D
Câu 23:
Este ph n ng v i NaOH theo t lêh mol 1 : 2 là R’OOC-R-COOR’’
NaOOC-R-COONa + R’OH + R’’OH
R’OOC-R-COOR’’ + 2NaOH
0,1
0,2
11,6
Meste =
116
0,1
6, 2
Mancol =
62 HOCH 2 CH 2OH
0,1
=>Este đ
0,1
0,1
0,1 mol
c t o ra t anco; CH2 OH-CH2 OH và axit HOOC-COOH => C4 H4O4 => axit Y là : HOOC-
COOH
áp án: D
Câu 24:
Este ph n ng v i NaOH theo t lêh mol 1 : 2 là R’OOC-R-COOR’’
NaOOC-R-COONa + R’OH + R’’OH
R’OOC-R-COOR’’ + 2NaOH
0,1
11,6
116
Meste =
0,1
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
0,2
0,1
0,1
0,1 mol
- Trang | 6 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Mancol =
Bài t p hay v este
6, 2
62 HOCH 2 CH 2OH
0,1
=>Este đ
c t o ra t anco; CH2 OH-CH2 OH và axit HOOC-COOH =>C4 H4O4
áp án: C
Câu 25:
S mol nancol = 0,2 mol
9, 2
Mancol =
46 C2 H5 OH
0, 2
13, 4
Mmu i =
134 NaOOC-COONa
0,1
=>Este X là: C 2 H5 OOC-COONa
áp án: C
Câu 26:
Nhìn đáp án là ta có th th y là este 2 ch c m ch h nên ph n ng v i NaOH theo t l 1 : 2
mancol = meste + mKOH - mmu i = 2,58 + 0,03*56 – 3,33 = 0,93 (gam)
Tr
ng h p 1: Mu i 2 ch c
3,33
MMu i =
222 => KOOC-(CH2 )4-COOK
0, 015
0,93
Mancol =
62 CH2 OH-CH2 OH
0, 015
2,58
MEste =
172 => C4 H8 (COO)2 C2 H4
0, 015
áp án: B
Câu 27:
nNaOH = 0,3 mol
Th y phân 0,1 mol este A c n 0,3 mol NaOH ch c t a este 3 ch c
M t khác M t khác đ thu phân 6,35 gam A c n dùng 3 gam NaOH và thu đ
nNaOH = 0,075 (mol)
c 7,05 gam mu i.
mancol = meste + mNaOH - mmu i = 6,35 + 3 – 7,05 = 2,3 (gam)
Tr
ng h p 1: Ancol 1 ch c
2,3
Mancol =
30, 667 => lo i
0, 075
Tr
ng h p 2: Ancol 3 ch c
2,3
Mancol =
92 C3 H5 (OH)3
0, 025
6,35
Meste =
254 => (C2 H3 COO)3C3 H5
0, 025
áp án: C
Câu 28:
Este t o b i m t axit cacboxylic ch a 2 nhóm -COOH và ancol đ n ch c Y => Este 2 ch c
13,8
46 => C2 H5 OH
Mancol =
0,3
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 7 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Bài t p hay v este
Kh i l ng mu i ít h n kh i l ng X là 7,5 %
Ch ng t a r ng m t đi là 2C 2 H5 = 58 thêm vào 2Na = 46
Kh i l
ng este => meste = 24 (gam) => CH2 (COOC2 H5 )2
áp án: C
Câu 29:
nNaOH = 0,15 (mol)
Nhìn đáp án ta đoán ngay đ
c 1 là este 2 ch c hay este 3 ch c
Tr
ng h p 1: Este 2 ch c
4,6
Mancol =
61,33 nhìn đáp án không có mu i nào phù h p
0,075
Tr
ng h p 2: Este 3 ch c
4, 6
Mancol =
92 => C3 H5 (OH)3
0, 05
10, 2
Mmu i =
68 HCOONa
0,15
=>Este X là : (HCOO)3 C3 H5
áp án: B
Câu 30:
Th y phân 0,1 mol Este c n 0,3 mol NaOH ch c t a este 3 ch c
Gi s mu i 1 ch
24, 6
Mmu i =
82 CH3 COONa
0,3
=>V y ancol 3 ch c
9, 2
Mancol =
92 C3 H5 (OH)3
0,1
=>Este là (CH3 COO)3C3 H5
áp án: C
Câu 31:
Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i l
ng ta có:
mNaOH = mmu i + mancol – meste = 4,56 + 0,46 – 4,42 = 0,6 (gam) => nNaOH = 0,015 (mol)
Nhìn đáp án là ta th y este 2 ch c ho c 3 ch c => ancol 2 ch c ho c 3 ch c
Tr
ng h p 1: ancol 2 ch c
0, 46
Mancol =
61,33 => lo i
0,0075
Tr
ng h p 2: ancol 3 ch c
0, 46
Mancol =
92 =>C3 H5 (OH)3
0, 005
4,56
Mmu i =
304 =>C17 H33 COONa
0, 015
=>Este là (C17 H33 COO)3C3 H5
áp án: C
Câu 32:
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 8 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
Bi t p hay v este
NaOH + HCl
NaCl + H2 O
0,4
0,4
0,4
0,4 mol
S mol NaOH ph n ng v i este l: nNaOH = 0,6 mol
mancol = meste + mNaOH - mmu i = 43,6 + 0,6*40 49,2 = 18,4 (gam)
18, 4
Mancol =
92 C3 H5 (OH)3
0, 2
49, 2
Mmu i =
82 CH3 COONa
0, 6
=>Este l: (CH3 COO)3 C3 H5
ỏp ỏn: D
Cõu 33:
Gi s m = 100 gam
=>nC2 H5 OH = 2,17 (mol) , nCH2 =CH-COOH =1,39 mol
xt , H 2 SO4
C2 H5OH + CH2 =CH-COOH
CH2 =CH-COOC2 H5
0,1
0,1
0,1 (mol)
0,1
Hi u xu t ph n ng H =
*100 72(%)
1,39
ỏp ỏn: B
Cõu 34:
nC3 H5 (OH)3 = 0,1 (mol) , nCH3 COOH = 0,15 (mol)
Hi u xu t ph n ng 60%
xt , H 2 SO4
C3 H5 (OOCCH3 )3
C3 H5 (OH)3 + 3CH3COOH
0,03
0,09
0,03 (mol)
Kh i l ng este thu c l : meste = 0,03*218 = 6,54 (gam)
ỏp ỏn: D
Cõu 35:
R(COOK)2 O2 K 2 CO3 : 0,24 mol
Rắn
KOH dư
H 2 O : 0,16 mol
to
R(C OOR')2 + KOH
Ete : 6,39 gam
H2SO4 đặc; 140o C
H%75%
R' OH
H 2 O
p d ng b o ton nguyờn t K, ta cú:
lấy dư gấp 2,4 lần
nKOH phản ứng 0,2 mol
n KOH ban đầu 2n K2CO3 0,48 mol
n Este 0,1 mol
nancol n KOH 0,2 mol
+ X lý s li u thớ nghi m tỏch H2 O c a h n h p ancol
mancol 6,39 18n H2O
m ancol 7,74 gam
p d ng b o ton kh i l ng v t l s mol, ta cú:
75
2n H2O
n H2O 0,075 mol
nancol pứ 0,2.
100
7,74
Mancol
51,6 .
0,2.0,75
T ng i t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 9 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
+ M t khác, ancol đ n ch c, không no có kh i l
Bài t p hay v este
ng phân t nh nh t là 56 (CH C CH2 OH)
C H OH (46)
2 5
ancol ®ång ®¼ng kÕ tiÕp
Do đó
0,2 mol
C 3 H7 OH (60)
øng víi
8,4 0,12 mol
M 51,6
øng víi
5,6 0,08 mol
Áp d ng b o toàn nguyên t H, ta có:
n H trong muèi RCOOK n KOH d 2n H2O 0,32 mol n H trong muèi RCOOK n H trong gèc R 0,04 mol
0,28 mol
Sè H trong R = 0,04 0,4 . Suy ra trong E có este ch a g c R không ch c H (s H = 0)
0,1
+ M t khác do KOH dùng d nên h n h p F g m KOH d và 2 mu i c a axit có 2 este cùng t o b i 1
axit hai ch c v y khi đó E g m X là 1 este không no, ch c 1 m t liên k t C=C (x mol, k = 3) và Y; Z là 2
este no hai ch c t o b i axit oxalic và các ancol đ n no (y mol; z mol đ u có k = 2).
Áp d ng b o toàn nguyên t C, ta có:
nC trong E n K2CO3 nC trong ancol 0,24 (0,12.2 0,08.3) 0,72 mol
n H trong E 2n H2O n H trong ancol n KOH 0,32 (0,12.6 0,08.8) 0,48 1,2 mol
+ Gi s khi đó đ t cháy h n h p E thì ta s thu đ c n CO2 0,72 mol và n H2O 0,6 mol
x y z 0,1 mol
x = 0,02
Theo gi thuy t và m i liên h c a đ b t bão hòa k :
2x
y
z
n
n
0,12
mol
CO
H
O
2
2
mol.
n
0,04
BTNT H
S H trong g c c a X = H trong R
Do g c axit c a Y; Z không ch a H
2.
nX
0,02
X: OOC CH CH COO : 0,02 mol
V y khi đó E g m Y:R OOC COO R': y mol
Z:R' OOC COO R'
: z mol
C 2 H 5 OH : 0,12 mol
KOH
C 3 H 7 OH : 0,08 mol
Trong đó X có th có có 2 g c R’ ho c 1R’+1R (v i R và R’ là g c ancol C2 H5 – ho c C3 H7 –).
Khi đó các tr ng h p có th có là
Tr ng h p 1:
C 3 H7 OOC CH CH COO C 3 H 7 : 0,02 mol
%mEste cã ph©n tö lín 24,63%
E C 3 H7 OOC COO C 2 H5 : 0,04 mol
C H OOC COO C H : 0,04 mol
2 5
2 5
Tr
ng h p 2:
C 3 H7 OOC CH CH COO C 3 H 7 : 0,02 mol
%mEste cã ph©n tö lín 24,63%
E C 3 H7 OOC COO C 3 H 7 : 0,02 mol
C H OOC COO C H : 0,06 mol
2 5
2 5
Tr
ng h p 3:
C 2 H5 OOC CH CH COO C 2 H 5 : 0,02 mol
%mEste cã ph©n tö lín 42,86%
E C 3 H7 OOC COO C 3H 7 : 0,04 mol
C H OOC COO C H : 0,04 mol
2 5
2 5
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 10 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
Bi t p hay v este
Tr
ng h p 4:
C 3 H7 OOC CH CH COO C 2 H 5 : 0,02 mol
%mEste có phân tử lớn 22,91%
E C 3 H7 OOC COO C 3H 7 : 0,03 mol
C H OOC COO C H : 0,05 mol
2 5
2 5
Tr
ng h p 5:
C 3 H7 OOC CH CH COO C 2 H 5 : 0,02 mol
%mEste có phân tử lớn 22,91%
E C 3 H7 OOC COO C 2 H5 : 0,06 mol
C H OOC COO C H : 0,02 mol
2 5
2 5
Cõu 36:
+ Do E ch a 3 este u no, m ch h khụng phõn nhỏnh s ch c c a cỏc este u < 3.
+ M t khỏc th y phõn E trong NaOH ch thu c 1 mu i duy nh t 3 este cú cựng s nhúm ch c (cựng
n ch c ho c cựng hai ch c). Do ch thu c h n h p F ch ch a 2 ancol n ch c E g m 3 este hai
ch c (do n u l cỏc este n ch c t o b i 1 axit n v 2 ancol n thỡ ch t o
RCOOR).
c 2 este: RCOOR,
0,85 mol O
Khi ú : 25 gam R(COOR)2 (k = 2)
2 CO H O
2
2
NaOH
R(C OONa)2 R' OH
x mol
p d ng b o ton kh i l ng, b o ton nguyờn t O v m i liờn h b t bóo hũa k, ta cú:
44n CO 18n H O (25 0,85.32) gam
n CO2 0,9 mol
2
2
n H2O 0,7 mol
2n CO2 n H2O (0,85.2 4x) mol
n
n
x
mol
x 0,2 mol
CO
H
O
2
2
n CO2 0,9
Số C
4,5 trong E cú ch a (COOCH3 )2 .
nE
0,2
+ M t khỏc, th y phõn 3 este ch thu c 1 mu i v 2 ancol ng ng k ti p
(C OOCH3 )2
NaOH
0, 2 mol E (C OOC 2 H5 )2
CH OOC COOC H
2 5
3
(C OOK)2
6, 28 gam Ete
CH3OH (H1 %)
H2SO4 đặc
0,1 mol
o
0, 4 mol C H OH (H %)
140 C
2 5
2
H O
2
H2SO4 đặc
2R ' OH
Ete H2 O
140o C
+ Theo quy lu t ph n ng ete húa
0,1 0,1
mol : 0,2
8,08
mAncol 6,28 0,1.18 8,08 gam
Mancol
p d ng b o ton kh i l ng, ta cú:
40,4
0,2
nancol phản ứng 0,2 mol
ứng với
CH3OH (32)
0,16 mol
5,6
M = 40, 4
S ng chộo, ta cú: 0, 4 mol
ứng với
0, 24 mol
8,4
C 2 H5OH (46)
T ng i t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 11 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
Bi t p hay v este
0,16H1 0,24H2 nancol phản ứng 0,2 mol
H 50%
Khi ú k t h p cỏc gi thuy t ta cú:
1
32.0,16H1 46.0,24.H2 nancol phản ứng 8,08 gam
H2 50%
Cõu 37:
+ X lý d ki n h n h p ancol, ta cú:
2,688
m bình tăng m hh ancol m H2
m hh ancol 8,28
.2 8,52 gam
22,4
n
2n
0,24
mol
hh
ancol
H
2
8,52
đồng đẳng kế tiếp CH 3OH : x mol
M hh ancol
35,5
0,24
C 2 H 5OH : y mol
32x 46y 8,52 gam
x 0,18 mol
+ Khi ú ta cú:
x y 0,24 mol
y = 0,06 mol
+ Do X, Y u m ch h v cỏc m ch C khụng phõn nhỏnh S ch c X, Y u < 3.
M t khỏc, do 2 ancol thu c u n ch c nO trong X, Y 2nhỗn hợp ancol 0,48 mol .
p d ng b o ton kh i l ng v b o ton nguyờn t C, ta cú:
44nCO2 18n H2O (15,9 0,615.32) gam
nCO 0,6 mol
2
2nCO2 n H2O (0,48 0,615.2) mol
n H2O 0,51 mol
Tr
ng h p 1: X, Y u n ch c.
nX, Y nhỗn hợp ancol 0,24 mol C X C Y
n CO2
n X, Y
0,6
2,5 N* Loại.
0,24
ancol đơn chức
Tr ng h p 2: X, Y u hai ch c
X, Y l este 2 ch c t o b i axit 2 ch c v ancol
n.
n CO2
n hỗn hợp ancol
0,6
5.
n X, Y
0,12 mol C X C Y
n X, Y 0,12
2
R' no và R' 1
E khụng no thỡ C E 5 .
+ Do h n h p E l R(C OOR')2
X, Y hai chức
CX = CY = 5 thỡ X, Y ph i no
n E nCO2 n H2O 0,09 mol 0,12 mol (mõu
0,6 mol
0,51 mol
thu n)
Tr
ng h p 3: H n h p E ch a 1 este n v 1 este hai ch c t o b i axit hai ch c v ancol n.
CH3OH : 0,18 mol
hỗn hợp F
R(COOR')2 : x mol NaOH
C 2 H 5OH : 0,06 mol
15,9 gam E
R1COOR'' : y mol
hỗn hợp muối R(COONa)2
R1COONa
2x y
x y 2x y
+ Theo ú, ta cú: nhỗn hợp ancol 2x y 0,24 mol
2
n
0,12 mol
X, Y
0,24 mol
p d ng b o ton nguyờn t C, ta cú:
T ng i t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 12 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
Bi t p hay v este
0,6
0,6
Số C X, Y > 3
CX CY 4
CX CY
2,5 C X C Y 5
(có
Este
2
chức
của axit 2 chức và ancol đơn)
0,24
0,12
E g m 1 este n v este 2 ch c u cú s C b ng 4 th y phõn sinh
c h n h p CH 3 OH v C2 H5 OH
BT gốc CH3
0,09 mol
(COOCH3 )2
NaOH A : (COONa)2 : 0,09 mol
ph i l
BT gốc C 2 H5
B : CH3COONa : 0,06 mol
CH
COOC
H
0,06
mol
2 5
3
201 gần nhất
2,5
V y a : b 0,09.134 : 0,06.82
82
ỏp ỏn: B
Cõu 38:
CO
0,335 mol O2
X : RCOOR' : x mol (k 1)
19,74 gam 2
o
t
a gam E Y : R''C OOH : y mol (k = 2)
H 2 O
Z : (R''COO) C H : y mol (k = 4)
0,14 mol Br2
2 2 4
mất màu tối đa.
+ Do núi E lm m t mu t i a 0,14 mol dung d ch Br2 thụng tin quý giỏ ny c hi u nh sau :
Tr ng h p 1: X khụng ph n ng v i dung d ch Br2 .
7
mol
p d ng b o ton mol C C , ta cú: y 2y n Br2 phản ứng 0,14 mol y
150
Khi ú, ỏp theo gi thuy t v m i liờn h b t bóo hũa, ta cú:
44n CO2 18n H2O 19,74 gam
bấm máy
s li u r t x u, khụng th ch p nh n ( i v i Toỏn Húa
14
n
n
(y
3y)
mol
CO2
H 2O
75
H c).
Comment: cũn cỏc b n lm ti p s tỡm ra
c x mol thụng qua BTNT O mõu thu n.
Tr ng h p 2: X ph n ng v i dung d ch Br2 X cú d ng HCOOR.
p d ng b o ton mol C C , ta cú: x y 2y n Br2 phản ứng 0,14 mol 2x 2y 4y 2n Br2 0,28 mol .
Khi ú,theo gi thuy t v ỏp d ng b o ton nguyờn t O, ta cú:
44n CO2 18n H2O 19,74 gam
nCO2 0,33 mol
2n CO n H O 0,335.2 (2x 2y 4y)
2
2
n H2O 0,29 mol
0,28 mol
y = 0,01 mol
y 3y nCO2 n H2O 0,04 mol
p d ng m i liờn h c a b t bóo hũa, ta cú:
x = 0,11 mol
x y 2y 0,14 mol
n CO2 0,33
X có dạng HCOOR X : HCOOCH
3
p d ng b o ton nguyờn t C, ta cú: C X
3
nX
0,11
V y : m X 0,11.60 6,6 gam
ỏp ỏn: B
Cõu 93:
0,5 mol O2
X : RCOOH
CO2 H 2 O
13,12 gam E Y : R'C OOH
muối A : RCOOK : a gam
0,2 mol KOH
Z : RCOOC H OCOR' F
2 4
muối B : R'C OOK : b gam
0,1 mol Br2
mất màu vừa đủ
0,36 mol E
T ng i t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 13 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
Bi t p hay v este
Do cỏc ch t trong E u ch a nhúm COO nờn theo quy lu t ph n ng, ta cú:
n COO n KOH 0,2 mol nO trong E 2nCOO 0,4 mol
Khi ú, ỏp d ng b o ton kh i l ng vo b o ton nguyờn t O, ta cú:
n CO 0,49 mol
12nCO2 2n H2O (13,12 0,4.16) gam
2
n H2O 0,42 mol
2n CO2 n H2O 0,5.2 0,4 mol
+ M t khỏc thớ nghi m ph n ng v i dung d ch Br2 theo b o ton mol liờn k t C C ta cú :
0,1
0,36.Số C C n Br2 0,1 mol Số C C
0,278 trong E cú ch a ch t cú C C = 0 (axit no
0,36
n).
+ Do X, Y u ch a khụng quỏ 2 liờn k t axit cũn l i khụng no ch c 1 C C . (G i a l h s t
axit no đơn : ax mol (C C 0)
ax ay az 0,36 mol
l ng) 0,36 mol axit không no 1C C : ay mol (C C 1)
ay az 0,1 mol
este tạo bởi 2 axit và etilen glicol : az mol (
C C 1)
ax 0,26 mol
+ T thớ nghi m t chỏy v th y phõn h n h p E ta l i cú :
axit no đơn : x mol (k 1)
axit không no 1C C : y mol (k 2)
este tạo bởi 2 axit và etilen glicol : z mol (k 3)
0,5 mol O2 CO2 : 0, 49 mol
H 2 O : 0,42 mol
0,2 mol KOH F muối A : RCOOK : a gam
muối B : R 'C OOK : b gam
Theo gi thuy t v s mol KOH ph n ng v m i liờn h c a b t bóo hũa k, ta cú:
x y 2z n KOH phản ứng 0,2 mol
ayaz0,1 mol
ax0,26 mol
x 0,13 mol
a = 2
y + z = 0,05
y
2z
n
n
0,07
mol
CO2
H2 O
mol.
x y 2z 0,2 mol
x 0,13 mol
n CO2
0,49
2,72
Theo ú ta cú: y 2z 0,07 mol y 0,03 mol Số C E
n
0,13
0,03
0,02
E
y z 0,05 mol
z = 0,02 mol
V y trong E ph i cú axit 1C ho c 2C. M t khỏc do 50 < MX< MY X ph i l CH3 COOH (0,13 mol)
BTNT C
SHIFT SOLVE
0,13.2 C Y .0,03 (C Y 2 2).0,02 nCO2 0,49 mol
C Y 3 (CH2 CH COOH)
V y khi ú:
X : CH3COOH : 0,13 mol
CH3COOK : (0,13 + 0,02) mol
BT CH3 - và CH2 CH
F
E Y : CH2 CH C OOH : 0,03 mol
CH2 CH C OOK : (0,03 0,02) mol
Z : CH COOC H OCOCH=CH : 0,02 mol
3
2 4
2
a:b=
0,15.98
gần nhất
2,7
= 2,6727
0,05.110
ỏp ỏn: B
Cõu 40:
+ Trong h n h p ch ch a ch c este v m ch khụng phõn nhỏnh s ch c c a cỏc este trong E u < 3.
T ng i t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 14 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Bài t p hay v este
2NaOH
+ Theo quy lu t ph n ng nung mu i v i vôi tôi xút ta có: R(COONa)n
RHn Na 2 CO3
CaO, t o
V y hiđrocacbon đ n gi n nh t là CH4 (0,25 mol)
n
R(COONa)n
0,25 mol
Do các este ch ch a nhóm ch c este nên ta có n COO n NaOH 0,28 mol nO trong E 2.0,28 0,56 mol.
Áp d ng b o toàn kh i l ng và b o toàn nguyên t O, ta có:
44n CO2 18n H2O (20,62 0,955.32) gam
n CO2 0,84 mol
2n CO2 n H2O (0,56 0,955.2) mol
n H2O 0,79 mol
+ Không m t tính t ng quát, g i s mol c a 3 este l n l t là x mol, y mol và z mol.
n NaOH
0,28
Theo đó Sè COO
1,12 E g m este đ n ch c và este 2 ch c.
n R(COONa)n 0,25
Tr
ng h p 1: trong E ch a 2 este đ n ch c x + y + z = 0,25 mol Sè C =
n CO2
xyz
0,84
3,36
0,25
trong E có ch a X: CH3COOCH3 (x mol; k = 1) và Y: R OOC CH2 COO R' (y mol; k = 2).
Este còn l i đ n ch c, suy ra Z là CH3 COOR’’ (z mol; k = 1).
M t khác, 3 ancol đ u no nên khi đó theo gi thuy t, s mol NaOH và m i liên h đ b t bão hòa k, ta có:
x y z 0,25 mol
y 0,03 mol
MÂU THU N.
x 2y z n NaOH 0,28 mol
y n n
CO2
H2 O 0,84 0,79 0,05 mol
Tr
ng h p 2: trong E ch a 2 este hai ch c và đ ng th i ph i thu đ c 3 ancol no nên
R OOC CH 2 COO R'
trong E có ch a X: CH3 COOR (x mol; k = 1) và Y
: (y mol; k = 2)
R' OOC CH 2 COO R'
Este còn l i hai ch c, suy ra Z là CH3 COO–R’’–OCOCH3 (z mol; k = 2).
Theo gi thuy t, s mol NaOH và m i liên h đ b t bão hòa k, ta có:
x y 2z n CH4 0,25 mol
x 0,18 mol
n CO2
0,84
y 0,03 mol Sè C =
3,652
x 2y 2z n NaOH 0,28 mol
x y z 0,23
y z n n
z 0,02 mol
CO2
H2 O 0,84 0,79 0,05 mol
X là CH3COOCH3 (0,18 mol).
BTNT C
Do C R '' 2
0,18.3 0,02.( 6) C Y .0,03 n CO 0,84 mol C Y 6 . N u trong Y ch a 2
2
g c ancol gi ng nhau thì 2C R' 3 C R ' 1,5 khi đó R’ = CH3 – ch thu đ
thu đ
c 3 ancol thì trong Y ph i ch a 1 g c R = CH3 –
c 2 ancol.
g c ancol và R’ CH3 –.
Khi đó, ta có:
CH COOCH
3
3
0,18 mol
0,28 mol NaOH
20,62 gam CH 3 OOC CH 2 COO R'
0,03 mol
CH3 COO R'' OCOCH 3
0,02 mol
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 15 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
Bi t p hay v este
CH3 COONa : (0,18 + 0,02.2) mol
muối
CH 2 (C OONa)2 : 0,03 mol
CH3 OH : (0,18+0,03) mol
ancol R'OH : 0,03 mol
R''(OH) : 0,02 mol
2
p d ng b o ton kh i l ng ta cú: 20,62 0,28.40 mancol (0,22.82 0,03.148) m ancol 9,34 gam
(0,18 0,03).32
V y: %m CH3OH
.100 71,95%
9,34
Cõu 41:
+ X lý d ki n v h n h p ancol:
Ta cú: nCOO nNaOH phản ứng 0,165 mol
p d ng b o ton kh i l
+ Na
n H2
nancol 0,165 mol
0,165
mol
2
mancol m H2 m bình tăng
6,165 0,165
0,615 gam
ng, ta cú:
38,36
6,165 gam Mancol
0,165
n
ancol 0,165 mol
a b 0,165 mol
a 0,09 mol
ancol đồng đẳng kế tiếp 0,165 mol CH3OH : a mol
b 0,075 mol
C 2 H 5OH : b mol 32a 46b 6,33 gam
Khi ú: do n Y n X v n C2H5OH nCH3OH 2n C2H5OH Y ch ch a 1 g c C2 H5 v 1 g c CH3
V y:
X : R1COOCH3
0,015 mol
COO CH3
14,94 gam
Y : R 2
COO C 2 H 5
0,075 mol
0,81 mol O
2 CO H O
2
2
2 muối
0,165 mol
NaOH
2 ancol
R1COONa
R H
V lít
NaOH
1
o
1M
Br
CaO,
t
2
R
(COONa)
R
H
2
2 2
2
CH3OH : 0,09 mol
C 2 H 5OH : 0,075 mol
p d ng b o ton kh i l ng v b o ton nguyờn t O, ta cú:
44n CO2 18n H2O (14,94 0,81.32) gam
nCO 0,72 mol
2
2nCO2 n H2O (0,165.2 0,81.2) mol
n H2O 0,51 mol
BTNT C
Do X, Y cú cựng s nguyờn t C
C X,Y .(0,015 + 0,075) = nCO2 = 0,72 mol C X,Y 8.
Cỏch 1:
H X 8 H Y 12
BTNT H
H X .0,015 H Y .0,075 2n H2O 1,02 mol H X 5H Y 68
H 2 13 H Y 11 (L)
Do h p ch t h u c ch a C, H, O thỡ s H ph i l s ch n
C 6 H6 : 0,015 mol
R C 6 H 5 : 0,015 mol
1
CH 2 CH CH3 : 0,075 mol
R 2 CH CH CH 2 : 0,075 mol
0,3
0,36
0,3 lít
Do
4 khi dựng 0,36 mol T thỡ n Br2 đã dùng 0,075.4 0,3 mol V
1
0,075 0,015
Cỏch 2: S d ng m i liờn h c a b t bóo hũa k.
T ng i t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 16 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
(k X 1).0,015 (k Y 1).0,075 n CO2 n H2O
Bi t p hay v este
k R 514
k 5
1
R1 C 6H5
X
0,21 mol
k R 32 1
2
R2 CH CH CH2
k X 3
Cõu 42:
X : R '(COOH)2 (k = 2)
x mol
21,58 gam E Y : R(COOH)2 (k = 3)
2y mol
Z : Este tạo bởi X, Y và ancol T
y mol
0,275 mol
CO2 H2 O
O
2
R '(COONa)2
Muối F
R(COONa)2
0,44 mol
NaOH
m bình tăng 1,76 gam
Ancol T
+ Na
H2 : 0,03 mol
+ X lý d ki n v ancol no T l R(OH)n
mancol T 1,76 0,03.2 1,82 gam
1,82.n 91n
Mancol T
Theo gi thuy t, ta cú:
n
2n
0,06
mol
0,06
3
OH
H
2
V i Mancol T , n ph i nguyờn v do T no (CTPT d ng C x H2x 2 On ) Mancol T ph i ch n v n chia h t cho
3.
n 3 M ancol T 91 (Loại)
Khi ú :
T l C 6 H8 (OH)6 : 0,01 mol (Sorbitol)
n 6 M ancol T 182
V y khi ú Z l este 6 ch c t o b i X, Y v C 6 H8 (OH)6 y = 0,01 mol.
Khi ú theo gi thuy t 2x 2.0,02 6.0,01 n NaOH phản ứng 0, 44 mol x = 0,17 mol.
2y
y
Theo quy lu t ph n ng ta cú: nCOO nNaOH phản ứng 0,44 mol nO trong E 2.0,44 0,88 mol
p d ng b o ton kh i l ng v b o ton nguyờn t O, ta cú:
44nCO2 18n H2O (21,58 0,275.32) gam
nCO2 0,58 mol
2nCO2 n H2O (0,88 2.0,275) mol
n H2O 0,27 mol
nCO2
0,58
Số C =
2,9 X l HOOCCOOH (0,17 mol).
n X n Y n Z 0,17 0,02 0,01
p d ng m i liờn h c a b t bóo hũa k, ta cú:
(2 1).0,17 (3 1).0,02 (k Z 1).0,01 n CO2 n H2O 0,31 mol k Z 11
Do ú số C C trong gốc R = 11 6COO 3Vòng 2 Z ch a 2 g c R c a axit khụng no hai ch c,
1 C C
T ng i t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 17 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
Z l
Bi t p hay v este
BTNT C
0,17.2 (C R 2).0,02 (2 C R 12).0,01 n CO2 0,58 mol
R chức 1
C C R là CH CH
C R 2
BT gốc OOC COO
0,17 0,01 0,18 mol
NaOOC COONa
F g m
BT gốc CH=CH
NaOOC CH CH COONa
0,02 2.0,01 0,04 mol
a 0,18.134
gần nhất
3,8
V y
3,76875
b 0,04.160
ỏp ỏn: D
Cõu 43:
Theo quy lu t ph n ng, ta cú : nCOO nOH trong ancol nNaOH phản ứng 0,39 mol
Gi thuy t v kh i l ng bỡnh t ng cho ta :
m Z 16, 41 0,39 16,8 gam mC , H trong anccol 16, 8 0, 39.16 10, 56 gam
M t khỏc do E ch a cỏc este cú s nhúm ch c khụng quỏ 2 nờn ancol t o este t i a 2 ch c. V y h n
Ancol no đơn : C n H 2n 2 O (a mol)
BTNT O
h p 2 ancol no cú cựng s C g m
a + 2b = 0,39
Ancol no, hai chức : C n H 2n 2 O 2 (b mol)
mol
0, 5a b a b < a 2b
0,195 mol
nZ
0,39 mol
10, 56
n 3
ancol
mC, H trong ancol (14n + 2).(a + b) = 10,56 gam 14n 2 0,195 n 3, 725
2 chức
n2
nZ
M t khỏc vỡ Z khụng ph n ng v i Cu(OH)2 i u ki n th ng n = 3.
C 3 H 7 OH : a mol
a 2b 0,39 mol
a 0,09 mol
V y 16,8 gam Z
60a 76b 16,8 gam
b 0,15 mol
C 3 H6 (OH)2 : b mol
Do c 3 este u cú s C 7 nờn este 2 ch c khụng th t o b i axit 2 ch c v C 3 H7 OH.
n CO2
RCOOC 3 H 7 : 0,09 mol
1,59
BTNT C
Eg m
6,625 cú este 7C.
Số C =
nE
0,09 0,15
(R'COO)2 C 3 H 6 : 0,15 mol
2 este đồng phân của nhau C nguyên
0,09.7 0,15.C Este 2 chức 1,59 mol C Este 2 chức 6, 4 N (Loại)
0,09.C Este đơn chức 0,15.7 1,59 mol C Este đơn chức 6
Khụng m t tớnh t ng quỏt g i k1 , k2 l n l
0,09.(k1 1) 0,15.(k 2 1) n CO2 n H2O
T ng i t v n: 1900 58-58-12
t l b t bóo hũa c a este n v este 2 ch c. Khi ú, ta cú :
k1 2
k1, k 2 nguyên
0,39 mol
k 2 3
- Trang | 18 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Bài t p hay v este
V y Este đ n ch c có k = 2, s C = 6 CH2 CH COO C 3 H 7 : 0,09 mol (1)
M t khác, do thu đ
c 2 ancol nên khi đó 2 este đ ng phân c a nhau ph i là 2 este hai ch c. V i este 2
ch c có k = 3 và s C = 7 thì có th có các tr
ng h p sau :
CH2 =CH-COOCH2
|
COOậCH2
|
|
CH2
(CH2 )2 CH2
|
HCOOCH2
|
|
COOậCH2
|
|
COOậCH2
b mol (3)
b mol (4)
a mol (2)
COOậCH2
|
|
CH3 CH
CH2
V y khi đó 3 este có th có g m (1), (2), (3) ho c (1), (2), (4).
L u ý: không có tr ng h p (1), (3), (4) vì khi đó s ch sinh 2 khí và k hông có khí nào có M < 19,5.
V i 2 tr ng h p trên
BTKL
m E 1,59.12 1,2.2 0,78.16 33,96 gam m Y 33,96 0,39.40 16,8 32,76 gam
mZ
V i h n h p Y có công th c t ng quát là : R(C OONa)n :
32,76 gam
0,39
32,76
0,39
mol
n
R 67n
n
R = 17n.
13
M RHn R n 17n n 18n n 12
R(C OONa)n
RHn
n R(C OONa) 0,39 0,36 mol
MT 19,5
n
13 / 12
n Este hai chøc a b 0,15 mol
a 0,12 mol
Khi đó, ta có :
b 0,03 mol
n Y 0,09 2a b 0,36 mol
0,12.68
V i mu i có phân t kh i nh trong Y là HCOONa (0,12 mol) %m HCOONa
.100 24,9%
32,76
NaOH, CaO, t o
áp án: B
Câu 44:
0,36 mol NaOH 2 muèi cã sè C 4
X : 2x mol
23,16 gam E Y : y mol
2 ancol cïng sè C
Z : x mol
0,79 mol O2
CO2 H2 O
+ Do X, Y, Z đ u 2 ch c do đó theo quy lu t ph n ng, ta có: nCOO nNaOH ph¶n øng 0,36 mol.
Áp d ng b o toàn kh i l ng và b o toàn nguyên t O, ta có:
n CO 0,88 mol
44n CO2 18n H2O (23,16 0,79.32) gam
2
n H2O 0,54 mol
2nCO2 n H2O (2.0,36 2.0,79) mol
+ M t khác,
nNaOH ph¶n øng 2.(2x y x) 6x 2y 0,36 mol 3x y n X, Y, Z
Áp d ng b o toàn nguyên t C: Sè C X, Y, Z
n CO2
n X, Y, Z
0,36
0,18 mol (*)
2
0,88
Sè C Este 2 chøc 4
4,89
E có ch a este có
0,18
4C.
+ X lý, d ki n tìm
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 19 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Bài t p hay v este
(COOC 2 H 5 )2
m X 17,52 gam
CH OOC COOC 3 H 7
17, 52
146 3
X
MX
3,36
CH3OOC (CH 2 )2 COOCH3
0,12
n X 28 0,12 mol
CH3OOC CH 2 COOC 2 H 5
+ Do sau ph n ng th y phân ch thu đ
c 2 ancol có cùng s C 1 ancol đ n ch c, 1 ancol 2 ch c có
cùng C.
Ancol 2 chøc sè C 2
X ph i là (COOC 2 H5 )2 .
+ M t khác do MY< MZ và trong E ph i có este có 4C, t o b i ancol có 2C Y là
Tr
ng h p 1: V i kZ = 2.
Khi đó theo (*) và m i liên h c a đ b t bão hòa k, ta có:
3x y 0,18 mol
2x 2y x 3x 2y n
CO2 n H2O 0,34 mol
1
mol
x
BTNT C 6.2. 1 4.0,16 C . 1 n
150
Z
CO2 0,88 mol C Z 24 .
150
150
y 0,16 mol
+ Th y phân Z sinh đ c ancol có 2C do đó Z ph i ch a 2 g c C 2 H5 – ho c 1 g c –CH2 –CH2 – .
C gèc axit 24 2. 2 20 4 . (LO I do các mu i đ u có s C không quá 4).
C2H5
Tr
ng h p 2: V i kZ = 3.
Khi đó theo (*) và m i liên h c a đ b t bão hòa k, ta có:
3x y 0,18 mol
2x 2y 2x 4x 2y n
CO2 n H2O 0,34 mol
x 0,01 mol BTNT C
6.0,02 4.0,15 C Z .0,01 n CO2 0,88 mol C Z 16 .
y 0,15 mol
+ Th y phân Z sinh đ c ancol có 2C do đó Z ph i ch a 2 g c C 2 H5 – ho c 1 g c –CH2 –CH2 – .
C gèc axit 16 2. 2 12 4 . (LO I do các mu i đ u có s C không quá 4).
C2H5
Tr
ng h p 3: V i kZ = 4.
Khi đó theo (*) và m i liên h c a đ b t bão hòa k, ta có:
3x y 0,18 mol
2x 2y 3x 5x 2y n
CO2 n H2O 0,34 mol
x 0,02 mol BTNT C
6.0,04 4.0,12 C Z .0,02 n CO2 0,88 mol C Z 8 .
y 0,12 mol
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 20 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
Bi t p hay v este
+ Th y phõn Z sinh c ancol cú 2C do ú Z ph i ch a 2 g c C 2 H5 ho c 1 g c CH2 CH2 .
C gốc axit 8 2. 2 4 . Khi ú Z l C 2 H5OOC C C COOC 2 H 5 (0,02 mol).
C2H5
V y %m Z
0,02.(29 44 13).2
.100 14,68%
23,16
Cõu 45:
+Ta cú x = y + 5a 5n X n CO2 n H2O k X 6 .
+ M t khỏc theo b o ton nguyờn t Na, ta cú: n NaOH phản ứng 2n Na2CO3 2.
23,85
0,45 mol
106
k X 6
NaOH
+ Y
h n h p mu i c a axit; ancol Z v n NaOH phản ứng 0,45
3
n
0,15
X
X l este thu n ch c 3 ch c t o b i ancol 3 ch c v cỏc axit cú cựng s C.
X là este 3 chức
1 mu i c a axit n ch c v 1 mu i c a axit hai ch c.
Do 2 mu i c a axit cú cựng s C
M t khỏc, hiro húa hon ton X thnh Y.
C n H 2n 1O2 Na : 0,15 mol
Y phải no
NaOH
V y
mu i
n X n Y 0,15 mol
C n H 2n 4 O 4 Na 2 : 0,15 mol
p d ng b o ton nguyờn t H, ta cú: 0,15.(2n 1 2n 4) 2n H2O 1,05 mol n = 3 .
C 2 H 5COONa : 0,15 mol
m muối 0,15.96 0,15.148 36,6 gam.
NaOOC CH 2 COONa : 0,15 mol
Do X cú ph n ng hiro húa nờn X l este khụng no, 3 ch c :
Khi ú, ỏp d ng b o ton kh i l ng, ta cú: mancol Z 32,4 0,45.40 36,6 13,8 gam.
13,8
nZ nY
Mancol Z
92 (C 3 H8O3 ) ancol Z no . V y R ph i khụng no.
0,15
k X 6
kR = 2 ( CH C )
Khi ú, ó cú 3 COO + 1 vũng = 4
CTPT l C9H8O6 . V y t ng s nguyờn t l 9 + 8 + 6 = 23 .
V y X l
ỏp ỏn: A
Cõu 46:
RCOOR'
21,2 gam E
(RCOO)2 R''
CO2 : x y 0,52 mol
O2
o
t
H 2 O : y mol
R'OH
0,24 mol KOH
Na
RCOOK
m bình tăng 8,48 gam
R''(OH)
2
L u ý: Do bi khụng núi l
ng khớ bay ra khụng ỏng k nờn m bình tăng m ancol m H2 8,48 gam .
0,24
.2 0,24 gam
2
ng cho ph n ng th y phõn v b o ton nguyờn t K, ta cú:
B o ton mol H linh ng, ta cú: n OH trong ancol n KOH 2n H2 0,24 mol m H2
p d ng b o ton kh i l
T ng i t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 21 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
Bi t p hay v este
m RCOOK 21, 2 0, 24.56 (8, 48 0, 24) 25, 92 gam
26,16
M RCOOK
108 R là CH C
0,
24
n
n
0,
24
mol
KOH
RCOOK
X
: CH C COOR' : a mol k X 3
Khi ú: E
v n O trong E 2a 4b 2.(a 2b) 0,48 mol
Y : (CH C COO)2 R'' : b mol k Y 6
n
KOH
2a 4b 0,48 mol
a 0,16 mol
BTNT O
(k 1)nE nCO2 nH2O
2a 5b n CO n H O 0,52 mol b 0,04 mol
2
2
x y 0,52 mol
x 1,04 mol
ng, ta cú:
12x 2y (21,2 0,48.16) gam y 0,52 mol
p d ng b o ton nguyờn t C, ta cú: C X .0,16 C Y .0,04 n CO2 1,04 mol 4C X C Y 26
Theo gi thuy t v b o ton kh i l
C 4
X
C X 4 CH C COOCH3
C nguyên
Do
26 8
4,5
C Y (6 2) C X
C Y 10 (CH C COO)C 4 H8 H Y 10
4
ỏp ỏn: C
Cõu 47:
X : R'(COOH)2
CO
0,48 mol O2
2
Y : R''(COOH)2
17,28 gam E
H 2 O
Z, T là este thuần chức
0,3 mol NaOH
4,2 gam 3 ancol có cùng số mol
C X C Y C Z C T
+ nNaOH phản ứng nCOO trong E 0,3 mol nO trong E 2n COO 0,6 mol
+ Do Y v Z l ng phõn c a nhau nờn Y c ng ph i mang 2 nhúm COO v T h n Z 1 nhúm CH2 nờn
T c ng mang 2 nhúm COO h n h p E g m cỏc ch t u cú 4 oxi.
n
0,6
+ V y n E O trongE
0,15 mol
4
4
p d ng b o ton kh i l ng v b o ton nguyờn t O, ta cú:
44n CO2 18n H2O 17,28 0,48.32 gam
n CO 0,57 mol
2
n H2O 0,42 mol
2n CO2 n H2O 0,6 2.0,48 mol
đđkt
C 2
nCO2 0,57
CY 3 CZ 3
do axit 2 chức nên C X 2
Số C E
3,8
X
đđkt
nE
0,15
CY 4 CZ 4
C X 3
+ M t khỏc, do Z l este thu n 2 ch c nờn CZ 4 V y CZ = 4
Khi ú:
X : HOOC CH 2 COOH
Y : HOOC [CH 2 ]2 COOH
C 2 H 4 (OH)2 : a mol
Z : (HCOO)2 C 2 H 4
NaOH
4,2 gam CH3OH : a mol
T : H3 C OOC COO C 2 H5
C H OH : a mol
2 5
n 0,03 mol
4,2
BT các gốc rượu
a
0,03 mol
Z
62 32 46
n T 0,03 mol
Y và Z đồng phân
Z, T tạo được 3 ancol
T ng i t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 22 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
Bi t p hay v este
n X n T (0,15 0,06) mol
n 0,06 mol
nY nT
Theo gi thuy t v b o ton nguyờn t C, ta cú:
X
3n X 4y 0, 57 0,03. 4 5
n Y 0,03 mol
ỏp ỏn: C
Cõu 48:
0,45 mol O2
CO2 H 2 O
0,36 mol
X : R1COOR' : a mol (k = 1)
10,56 gam
R COONa
NaOH
Y : R2 COOR' : b mol (k 2)
R'OH + 1
R2 COONa
p d ng b o ton kh i l
ng, ta cú:
18,48
0,42 mol
44
p d ng b o ton nguyờn t O v m i liờn h b t bóo hũa k, ta cú:
n CO2
X : HCOOCH 3
2a 2b 2.0,45 2.0,42 0,36 a 0,09
0,42
C X,Y
2,8
n X n Y 0,15
Y : R 2 COOCH 3
b nCO2 n H2O 0,06 mol
b 0,06 mol
mCO2 10,56 0,45.32 6,48 18,48 gam n CO2
BTNT C
0,09.2 0,06.C Y 0,42 mol C Y 4 (CH2 CHCOO CH3 )
HCOONa : 0,09 mol
0,09.68
gần nhất
a:b
1,085
1,0
CH
CHCOONa
:
0,06
mol
0,06.94
2
ỏp ỏn: C
Cõu 49:
Theo quy lu t ph n ng th y phõn este ta cú: nCOO nNaOH phản ứng 0,2 mol
p d ng b o ton kh i l ng v b o ton nguyờn t O, ta cú:
44nCO2 18n H2O (13,08 0,51.32) gam
nCO2 0, 48 mol
2nCO2 n H2O (2.0,2 2.0,51) mol
n H2O 0, 46 mol
n CO2
0, 48
2, 4 trong E ch a X l HCOOCH3 .
Do X, Y, Z u n Số C X, Y, Z
n X, Y, Z
0,2
Theo gi thuy t X, Y thu c cựng dóy ng ng nờn ta cú X, Y u no, n ch c. M t khỏc, sau ph n ng
th y phõn thu c 2 ancol k ti p v 2 mu i ancol cũn l i l C 2 H5 OH.
để thu được 2 muối
+ N u Y ch a cú d ng RCOO- v i R H Z ph i cú d ng HCOOR v i R lỳc ú
ch a 1 liờn k t n i ụi C=C khụng thu c ancol thu c dóy ng ng c a CH3 OH.
V y Y ph i l HCOOC 2 H5 v Z cú d ng RCOOR.
0,51 mol O
2 CO H O
2
2
X : HCOOCH 3 (k = 1, x mol)
13,08 gam E Y : HCOOC 2 H 5 (k = 1, y mol)
Z : RCOOR' (k = 2, z mol)
CH3 OH
ancol
C 2 H 5 OH
0,2 mol NaOH
muối HCOONa : a gam
RCOONa : b gam
Theo m i liờn h c a b t bóo hũa k, ta cú:
n X x mol
n Z z n CO2 n H2O 0,02 mol
n Y (0,2 0,02) x (0,18 x) mol
T ng i t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 23 -
Hocmai.vn Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khúa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Mụn Hoỏ h c (Th y V Kh c Ng c)
Bi t p hay v este
p d ng b o ton nguyờn t C, ta cú: 2x 3.(0,18 x) C Z .0,02 n CO2 0, 48 mol
C Z .0,02 x 0,06
M t khỏc do n Y n Z 0,18 x > 0,02 x < 0,16 mol C Z
0,16 0,06
5.
0,02
C 4
z
Do Z l este khụng no, n ch c cú 1 n i ụi C=C
CZ = 4 (Z l CH2 =CH-COOCH3 ).
HCOONa : (x y) 0,18 mol
BT nhóm HCOO và CH2 CH COO
CH 2 CH COONa : 0,02 mol
a 0,18.68
gần nhất
6,5
6,51
b 0,02.94
ỏp ỏn: B
Cõu 50:
15,96 gam E X, Y : R COOH : x mol (k = 2)
Z : R '(C OOH)2 : y mol (k = 2)
0,15 mol Br2
0, 45 mol E
mất màu vừa đủ
O2
CO2 H 2 O
0,3 mol
R COOK
rắn R '(C OOK)2 H 2 O
KOH dư
0,6 mol KOH
+ Do Z l axit no, hai ch c ch X, Y ph n ng v i dung d ch Br2
1
n X, Y nBr2 phản ứng 0,15 mol = n E . V y trong 15,96 gam E cú nX, Y x mol n Z y 2x mol
3
p d ng b o ton kh i l ng, b o ton nguyờn t O v m i liờn h c a b t bóo hũa k, ta cú:
15,96 32n O2 44n CO2 5, 4
n O2 0,33 mol
0,06 mol
5, 4
n
n CO2 0, 48 mol X, Y
(2x 4.2x) 2n O2 2n CO2
18
n Z 0,12 mol
x
0,06
mol
x 2x n CO2 n H2O n CO2 0,3
p d ng b o ton kh i l
ng cho ph n ng h n h p v i KOH, ta cú:
gần nhất
44 gam
m rắn 15,96 0,6.56 (0,06 0,12.2).18 44,16 gam
mH O
2
ỏp ỏn: A
Cõu 51:
X : RCOOH : x mol (k = 2)
17,84 gam E Y : R'(COOH)2 : y mol (k = 2)
Z: R'(C OOR'') : z mol (k = 2)
2
M 2 CO3 : 0,18 mol
O2
120 gam dd
CO2 : 0,26 mol
MOH 12% rắn F
to
H O
2
O , to
2
CO2 : 0, 48 mol
120.0,12
M 23 (Na)
p d ng b o ton nguyờn t M, ta cú: nM 2n M2CO3 0,36 mol =
M 17
Do ph n r n F ch ch a 2 mu i nờn NaOH ph n ng h t n NaOH n COO 0,36 mol
p d ng b o ton kh i l
T ng i t v n: 1900 58-58-12
ng cho ph n ng t chỏy E v b o ton nguyờn t O, ta cú:
- Trang | 24 -
Hocmai.vn – Website h c tr c tuy n s 1 t i Vi t Nam
Khóa h c Luy n thi THPT qu c gia PEN - M: Môn Hoá h c (Th y V Kh c Ng c)
Bài t p hay v este
17,84 32nO2 44.0, 48 18n H2O
nO 0,26 mol
2
2.0,36 2n O2 2.0, 48 n H2O
n H2O 0,28 mol
Áp d ng m i liên h c a đ b t bão hòa k, ta có: n X, Y, Z n CO2 n H2O 0, 48 0,28 0,2 mol
RCOOH : x mol
0, 48
2, 4 E g m HOOC COOH : y mol
Sè C X, Y, Z
n X, Y, Z
0,2
(COO R '') : z mol
2
x 0,04 mol
x y z n X, Y, Z 0,2 mol
Khi đó theo gi thuy t, ta có:
y z 0,16 mol
x 2y 2z n NaOH 0,36 mol
n CO2
O2
§èt muèi F
nC n CO2 n Na2CO3 0, 44 mol
M t khác
O2
§èt E
CO2 : 0, 48 mol
nC trong gèc R'' 0,48 0,44 0,04 mol
Áp d ng b o toàn nguyên t C, ta có: C X .0,04 2y 2z
0,32 mol
0,04
n C trong E 0, 48 mol
nC trong R''
CH 2 CH COONa : 0,04 mol
C X 3 (CH2 CH COOH) F g m
(COONa)2 : 0,16 mol
0,16.134
%m NaOOC COONa
.100 85,08%
0,16.134 0,04.94
áp án: A
Câu 52:
X 0,32 mol O2 CO2 1
Nh n xét
Y
H 2O 1
X là axit cacboxylic no, hai ch c và h n th nX = nY = 0,08 mol
mR(COONa)2 46,9
Z là h p ch t h u c t o b i X và Y
R 134 134 R 0
n
0,35
R(COONa)
2
X : (COOH) 2 0, 08 0,32 mol O2 CO 2 0,16 0, 08n
Y : Cn H 2n 2O x 0, 08
H 2O 0,16 0, 08n
0,32 + 0,08x + 0,64 = 0,48 + 0,24n 3n = 6 + x x = 3 ; n = 3
Y là C3 H5 (OH)3
Vì nZ : nNaOH = 1 : 4 ; Z l i m ch h nên Z có CTCT là
HOOC-COO-CH2
|
HCOO-COO-CH
|
HO-CH2
áp án: C
Câu 53:
Ta có: nZ = nNaOH = 0,4 mol nZ ph n ng = 0,3 mol nH2 O = 0,15 mol
mZ ph n ng = 12,78 + 0,15 18 = 15,48 gam M Z 51, 6
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 25 -