Hoàn thiện kế toán tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả tiêu thụ thành phẩm tai công ty TNHH lục nam hưng

B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:

HOÀN THI N K TOÁN TIÊU TH THÀNH PH M
VẨăXÁCă NH K T QU TIÊU TH THÀNH
PH M T I CÔNG TY TNHH L CăNAMăH NG

SINH VIÊN TH C HI N : TR NH TH BệCHăPH
MÃ SINH VIÊN

: A21104

NGÀNH

: K TOÁN

HÀ N I – 2016

NG


B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:

HOÀN THI N K TOÁN TIÊU TH THÀNH PH M
VẨăXÁCă NH K T QU TIÊU TH THÀNH
PH M T I CÔNG TY TNHH L CăNAMăH NG

Giáoăviênăh

ng d n

: Th.s oƠnăTh H ng Nhung

Sinh viên th c hi n

: Tr nh Th BíchăPh

Mã sinh viên

: A21104

Ngành

: K Toán

ng

HÀ N I – 2016

Thang Long University Library


L IC M
đ

N

Trong su t quãng th i gian h c t p t i tr ng đ i h c Th ng Long, em đư h c
c nhi u ki n th c, h c h i đ c nhi u k n ng đ có th chu n b hành trang b c

vào công vi c sau này c a mình.
có đ c đi u đó, em không th quên công n c a
các th y cô giáo tr ng i h c Th ng Long đư gi ng d y t n tình, nh ng ng i b n
luôn quan tâm và gia đình luôn bên đ ng viên, giúp đ trên con đ ng h ng t i
thành công c a em.
Em xin g i l i c m n chân thành nh t t i quý th y cô tr ng
i h c Th ng
Long đư dùng tâm huy t và tri th c đ truy n đ t v n ki n th c cho chúng em, t o đi u
ki n t t nh t đ em có th h c t p và rèn luy n, ph c v cho công vi c t

ng lai. Em

xin g i l i c m n t i Ths. oàn Th H ng Nhung, ng i gi ng viên đư h ng d n và
giúp đ nhi t tình đ em có th hoàn thành bài khóa lu n này. N u không có s h ng

d n, ch b o t n tình c a cô thì bài khóa lu n t t nghi p c a em khó có th hoàn thi n
đ c.
Em c ng xin g i l i c m n t i các anh ch phòng K toán và toàn b nhân viên
công ty đư ch d n và truy n đ t cho em nh ng kinh nghi m làm vi c. Trên c s
nh ng s li u thu đ c, cùng v i s h ng d n c a giáo viên trong tr ng đ i h c
Th ng Long và các nhân viên Công ty đư giúp em hoàn thàn bài khóa lu n này.
Sau cùng em xin kính chúc quý th y cô tr

ng

i h c Th ng long và toàn th

các cô chú, anh ch trong Công ty d i dào s c kh e và luôn thành công trên con đ
s nghi p c a mình.

ng


L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có s h
tr t giáo viên h ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u c a ng i
khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và đ
trích d n rõ ràng.

c

Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Sinh viên

Tr nh Th Bích Ph

ng

Thang Long University Library


M CL C
L IM

U ..................................................................................................................

CH
NGă1. C ăS LÝ LU N CHUNG V K TOÁN TIÊU TH THÀNH
PH Mă VẨă XÁCă
NH K T QU TIÊU TH THÀNH PH M TRONG
DOANH NGHI P S N XU T ....................................................................................1
1.1.Khái quát chung v k toán tiêu th thành ph măvƠăxácăđ nh k t qu tiêu
th thành ph m..........................................................................................................1
1.1.1.Khái ni m k toán tiêu th và xác đ nh k t qu tiêu th thành ph m........1
1.1.2.Nhi m v c a k toán tiêu th và xác đ nh k t qu tiêu th thành ph m..3
1.1.3.Ph

ng th c tiêu th ....................................................................................4

1.1.4.Ph

ng pháp xác đ nh giá v n .....................................................................6

1.2.Ph

ngăphápăk toán tiêu th thành ph m ......................................................7

1.2.1.Tài kho n s d ng .........................................................................................8
1.2.2.Ph

ng pháp k toán ..................................................................................11

1.2.2.1.K toán tiêu th thành ph m theo ph

ng pháp kê khai th

1.2.3.2.K toán tiêu th thành ph m theo ph

ng pháp ki m kê đ nh k .........15

1.3.Ph

ng xuyên 11

ngăphápăk toánăxácăđ nh k t qu tiêu th thành ph m .......................16

1.3.1.Ch ng t s d ng ........................................................................................16
1.3.2.Tài kho n s d ng .......................................................................................17
1.3.3.Ph

ng pháp k toán ..................................................................................19

1.4.Các hình th c s k toán s d ng trong k toán tiêu th thành ph m và xác
đ nh k t qu tiêu th thành ph m .........................................................................21
CH

NGă2.

TH C TR NG K

TOÁN TIÊU TH

VẨă XÁCă

NH K T

QU TIÊU TH THÀNH PH M T I CÔNG TY TNHH L CăNAMăH NG ...23
2.1.T ng quan v Công ty TNHH L căNamăH ng ...............................................23
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty TNHH L c Nam H ng
............................................................................................................................... 23
2.1.2. C c u t ch c b máy qu n lý c a Công ty TNHH L c Nam H ng .....24
2.1.3.

c đi m t ch c công tác k toán c a Công ty TNHH L c Nam H ng28

2.2.Th c tr ng k toán tiêu th vƠăxácăđ nh k t qu tiêu th t i công ty TNHH
L căNamăH ng.........................................................................................................30


2.2.1.Ph

ng th c tiêu th thành ph m t i Công ty TNHH L c Nam H ng ..30

2.2.2.Th c tr ng k toán tiêu th thành ph m Công ty TNHH L c Nam H ng
............................................................................................................................... 30

2.2.2.1.Ph

ng pháp xác đ nh giá v n .............................................................. 30

2.2.2.2. K toán các ph

ng th c tiêu th thành ph m .....................................32

2.2.3.Th c tr ng k toán xác đ nh k t qu tiêu th thành ph m Công ty TNHH
L c Nam H ng .....................................................................................................46
2.2.3.1.K toán chi phí bán hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p ..................46
2.2.3.2.K toán xác đ nh k t qu tiêu th .......................................................... 57
CH

NGă3.

M T S

XU T NH M HOÀN THI N K

TOÁN TIÊU

TH THÀNH PH Mă VẨă XÁCă NH K T QU TIÊU TH THÀNH PH M
T I CÔNG TY TNHH L CăNAMăH NG .............................................................. 62
3.1. ánhă giáă th c tr ng v k toán tiêu th thành ph mă vƠă xácă đ nh k t qu
tiêu th thành ph m t i Công ty TNHH L căNamăH ng ....................................62
3.1.1. u đi m ........................................................................................................62
3.1.2.Nh

c đi m..................................................................................................63

3.2. S c n thi t và nh ng yêu c uăc ăb n c a vi c hoàn thi n k toán tiêu th
thành ph măvƠăxácăđ nh k t qu tiêu th thành ph m ........................................64
3.3. M t s đ xu t góp ph n hoàn thi n k toán tiêu th thành ph m và xác
đ nh k t qu tiêu th thành ph m t i Công ty TNHH L c NamăH ng .............64
K T LU N ......................................................................................................................
DANH M C TÀI LI U THAM KH O .......................................................................

Thang Long University Library


DANH M C VI T T T
Ký hi u vi t t t

Tênăđ yăđ

TK

Tài kho n

SD K

S d đ uk

SDCK

S d cu i k

TNHH

Trách nhi m h u h n

GTGT

Giá tr gia t ng

KK K

Ki m kê đ nh k

KKTX

Kê khai th

TSC

Tài s n c đ nh

NVL

Nguyên v t li u

CCDC

Công c d ng c

QLDN

Qu n lý doanh nghi p

BH

Bán hàng

PXK

Phi u xu t kho

GVHB

Giá v n hàng bán

NL

Ng

NVKD

Nhân viên kinh doanh

NVBH

Nhân viên bán hàng

KH

Kh u hao

LK

L yk

ng xuyên

i lao đ ng


DANH M C B NG BI U, HÌNH V ,

TH , CÔNG TH C

S đ 1.1. K toán bán buôn qua kho ............................................................................12
S đ 1.2. K toán bán buôn tr c ti p t phân x

ng s n xu t không qua kho ...........12

thành ph m ....................................................................................................................12
S đ 1.3. K toán bán l thành ph m ...........................................................................13
S đ 1.4. K toán toán bán hàng qua đ i lỦ (Bên giao đ i lý) .....................................13
S đ 1.5. S đ k toán bán hàng qua đ i lý (Bên nh n đ i lý) ..................................14
S đ 1.6. S đ k toán bán hàng theo ph
S đ 1.7. K toán t ng h p tiêu th theo ph

ng th c bán tr góp ................................ 14
ng pháp ki m kê đ nh k ....................16

S đ 1.8. K toán chi phí bán hàng ..............................................................................19
S đ 1.9. K toán chi phí qu n lý doanh nghi p.......................................................... 20
S đ 1.10. K toán xác đ nh k t qu tiêu th thành ph m ...........................................21
S đ 1.11. Trình t ghi s k toán c a hình th c k toán nh t ký chung ....................22

S đ 2.1.T ch c b máy qu n lý c a Công ty TNHH L c Nam H ng .....................25
S đ 2.2. T ch c b máy k toán c a Công ty TNHH L c Nam H ng ....................27
S đ 2.3. S đ trình t ghi s k toán ........................................................................29
M u 2.1.S chi ti t thành ph m .....................................................................................31
M u 2.2. Phi u xu t kho ................................................................................................ 33
M u 2.3. Hóa đ n GTGT .............................................................................................. 34
M u 2.4. Gi y báo có ....................................................................................................35
M u 2.5. Hóa đ n GTGT .............................................................................................. 37
M u 2.6. Phi u xu t .......................................................................................................38
M u 2.7. Phi u thu.........................................................................................................39
M u 2.8. S chi ti t giá v n bán hàng ...........................................................................40
M u 2.9. S chi ti t doanh thu bán hàng .......................................................................41
M u 2.10. S nh t ký chung .......................................................................................... 42
M u 2.11. S cái tài kho n 632 .....................................................................................44

Thang Long University Library


M u 2.12. S cái tài kho n 511 .....................................................................................45
M u 2.13. B ng ch m công ........................................................................................... 47
M u 2.14. B ng thanh toán ti n l

ng ..........................................................................49

M u 2.15. B ng t ng h p công c d ng c ...................................................................51
M u 2.16. B ng t ng h p tài s n c đ nh ......................................................................53
M u 2.17. Hóa đ n ti n đi n ......................................................................................... 54
M u 2.18. Phi u chi .......................................................................................................55
M u 2.19. S chi phí qu n lý doanh nghi p ..................................................................56
M u 2.20. Xác đ nh k t qu bán hàng ...........................................................................57

M u 2.21. S nh t kí chung ........................................................................................... 58
M u 2.22. S cái TK 911............................................................................................... 60
M u 2.23. S cái TK 642............................................................................................... 61
M u 3.1.B ng t l trích theo l

ng ..............................................................................65

M u 3.2.B ng thanh toán ti n l

ng nhân viên qu n lý................................................67

M u 3.3.B ng thanh toán ti n l

ng .............................................................................68

M u 3.4.B ng phân b s 1 ........................................................................................... 69
M u 3.5.S chi phí bán hàng ......................................................................................... 71
M u 3.6.S chi phí qu n lý doanh nghi p .....................................................................72
M u 3.7.S chi ti t thành ph m .....................................................................................74
M u 3.8.S chi ti t giá v n ............................................................................................ 75
M u 3.9.S chi ti t doanh thu ........................................................................................76
M u 3.10.B ng t ng h p doanh thu ..............................................................................78


L IM

U

Tiêu th thành ph m và xác đ nh k t tiêu th thành ph m đóng vai trò r t quan
tr ng không ch đ i v i b n thân m i doanh nghi p s n xu t mà còn v i c s phát

tri n chung c a toàn b n n kinh t xã h i.

i v i doanh nghi p, đ y m nh ho t đ ng

tiêu th s góp ph n làm t ng doanh thu chính là đi u ki n tiên quy t qua đó làm t ng
l i nhu n c a doanh nghi p có th tích lu , m r ng quy mô s n xu t kinh doanh. ây
là m c tiêu ho t đ ng c a doanh nghi p giúp doanh nghi p t n t i và phát tri n. Ho t
đ ng tiêu th và xác đ nh k t qu t t còn giúp doanh nghi p hoàn thành ngh a v v i
Nhà n

c và xã h i, đ ng th i c i thi n đ i s ng c a ng

i lao đ ng.

Trong th i gian th c t p t i Công ty TNHH L c Nam H ng, em th y k toán
tiêu th thành ph m và xác đ nh k t qu tiêu th thành ph m là ph n hành quan tr ng
đ xác đ nh doanh thu, chi phí, l i nhu n trong kinh doanh.
th y đ c vai trò quan
tr ng c a công tác k toán tiêu th thành ph m và xác đ nh k t qu tiêu th thành
ph m t i Công ty và đ nâng cao ki n th c c a mình em đư ch n đ tài “Hoàn thi n k
toán tiêu th thành ph m và xác đ nh k t qu tiêu th thành ph m t i Công ty TNHH
L c Nam H ng”
M căđíchănghiênăc u: T c s tìm hi u lý thuy t k toán tiêu th và xác đ nh
k t qu tiêu th thành ph m cùng v i th c tr ng công tác k toán tiêu th và xác đ nh
k t qu tiêu th thành ph m t i Công ty TNHH L c Nam H ng, hoàn thi n ki n th c
cho b n thân và tìm ra đ c nh ng m t u đi m, h n ch trong công tác k toán tiêu
th c a Công ty. Cu i cùng đ a ra m t s gi i pháp nh m hoàn thi n công tác k toán
nói chung và hoàn thi n k toán tiêu th thành ph m và xác đ nh k t qu tiêu th thành
ph m nói riêng.
iăt ng nghiên c u: k toán tiêu th thành ph m và xác đ nh k t qu tiêu th

thành ph m t i Công ty TNHH L c Nam H ng.
Ph m vi nghiên c u: k toán tiêu th thành ph m và xác đ nh k t qu tiêu th
thành ph m d i góc đ k toán tài chính t i Công ty TNHH L c Nam H ng trong
tháng 5 n m 2015.
K t c u khóa lu n t t nghi p g m 3 ch

ng:

Ch ngă1:ăC ăs lý lu n chung v k toán tiêu th thành ph m vƠăxácăđ nh
k t qu tiêu th thành ph m trong doanh nghi p s n xu t.
Ch ngă2:ăTh c tr ng k toán tiêu th thành ph m vƠăxácăđ nh k t qu tiêu
th thành ph m t i Công ty TNHH L căNamăH ng.
Ch ngă3:ăM t s đ xu t nh m hoàn thi n k toán tiêu th thành ph m và
xácăđ nh k t qu tiêu th thành ph m t i Công ty TNHH L căNamăH ng.

Thang Long University Library


CH

NGă1. C S LÝ LU N CHUNG V K TOÁN TIÊU TH THÀNH
PH M VÀ XÁC
NH K T QU TIÊU TH THÀNH PH M
TRONG DOANH NGHI P S N XU T

1.1.Khái quát chung v k toán tiêu th thành ph m và xácăđ nh k t qu tiêu th
thành ph m
1.1.1.Khái ni m k toán tiêu th và xác đ nh k t qu tiêu th thành ph m
Tiêu th thành ph m:
Là giai đo n cu i cùng c a quá trình s n xu t kinh doanh, tiêu th s n ph m là

quá trình đ a các lo i s n ph m đư s n xu t ra vào l u thông b ng các hình th c bán
hàng. Trong quá trình tiêu th s n ph m phát sinh các quan h v chuy n giao s n
ph m hàng hoá và thanh toán gi a đ n v kinh t v i khách hàng, trong quá trình đó
phát sinh các nghi p v kinh t v chi phí bán hàng nh qu ng cáo, v n chuy n b c
d , các nghi p v v thanh toán. Quá trình tiêu th đ c coi là hoàn thành khi hàng
hoá th c s đư tiêu th t c là khi quy n s h u v hàng hoá đư chuy n t ng i bán
sang ng i mua.
i v i doanh nghi p s n xu t, đ đ t đ
quan tr ng nh t là s n xu t và tiêu th thành ph m.

c m c tiêu kinh t thì đi u

K t qu tiêu th :
Là ph n chênh l ch gi a doanh thu thu n c a ho t đ ng tiêu th v i các chi phí
c a ho t đ ng đó. ây là ch tiêu kinh t t ng h p quan tr ng đ đánh giá hi u qu
kinh doanh c a doanh nghi p.
M i quan h gi a tiêu th và xác đ nh k t qu tiêu th : Tiêu th là khâu cu i
cùng trong quá trình kinh doanh c a doanh nghi p còn xác đ nh k t qu tiêu th thành
ph m là c n c quan tr ng đ đ n v quy t đ nh s n xu t m t hàng đó n a hay không.
Do đó có th nói gi a tiêu th và xác đ nh k t qu tiêu th có m i quan h m t thi t.
K t qu tiêu th thành ph m là m c đích cu i cùng c a doanh nghi p còn tiêu th là
ph

ng ti n tr c ti p đ đ t đ

c m c đích đó.

M t s khái ni m có liên quan:
 Doanh thu bán hàng:
Doanh thu bán hàng là t ng giá tr các l i ích kinh t thu đ

c ho c s thu đ

trong k k toán, phát sinh t các ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p.
Doanh thu bán hàng đ

c ghi nh n khi đ ng th i th a mưn các đi u ki n sau:

1

c


-

Doanh nghi p đư chuy n giao ph n l n r i ro và l i ích g n li n v i quy n
s h u thành ph m cho ng

-

i mua

Doanh nghi p không còn n m gi quy n qu n lý thành ph m nh ng

i

s h u thành ph m ho c ki m soát thành ph m
-

Doanh thu đ

c xác đ nh t

ng đ i ch c ch n

-

Doanh nghi p đư thu ho c s thu đ

c l i ích kinh t t giao d ch bán

hàng
-

Xác đ nh đ

 Chi t kh u th
Chi t kh u th

c chi phí liên quan đ n giao d ch bán hàng
ng m i:

ng m i là s ti n mà doanh nghi p đư gi m tr ho c thanh toán

cho ng

i mua do mua hàng hóa, d ch v v i s l

kh u th

ng m i đư ghi trên h p đ ng kinh t mua bán ho c cam k t mua, tiêu th .

ng l n theo th a thu n v chi t

 Gi m giá hàng bán:
Là kho n gi m tr trên giá đư th a thu n vì lý do hàng kém ch t l

ng, không

đúng quy cách theo h p đ ng, không đúng th i h n ghi trên h p đ ng nh ng ch a đ n
m c đ b tr l i do bên mua đ ng ý ch p nh n gi m giá.
 Hàng bán b tr l i:
Là s hàng hóa, thành ph m, d ch v đư tiêu th b khách hàng tr l i do không
phù h p v i yêu c u đư th a thu n, vi ph m h p đ ng, ph m ch t kém, không đúng
ch ng lo i quy cách.
 Doanh thu thu n:
Là ch tiêu ph n ánh s doanh thu bán thành ph m và cung c p d ch v đư tr các
kho n gi m tr doanh thu (chi t kh u th

ng m i, gi m giá hàng bán, hàng bán b tr

l i, thu tiêu th đ c bi t, thu xu t kh u) trong k báo cáo, làm c n c tính k t qu
ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p.
 Giá v n hàng bán:
Là tr giá v n tính theo giá g c c a thành ph m đ

c bán ho c d ch v cung c p

cho khách hàng c a doanh nghi p g m tr giá c a thành ph m, d ch v đư cung c p
theo t ng hóa đ n; chi phí s n xu t chung c đ nh không phân b ph i tính vào giá

v n hàng bán; s chênh l ch l n h n kho n d phòng gi m giá hàng t n kho cu i k
k toán đ

c l p thêm.
2

Thang Long University Library


 L i nhu n g p:
Là ch tiêu ph n ánh s chênh l ch gi a doanh thu thu n và giá v n hàng bán
phát sinh trong k .
L i nhu n g p

=

Doanh thu thu n

-

Giá v n hàng bán

 Chi phí bán hàng:
Là nh ng kho n chi phí mà doanh nghi p b ra có liên quan đ n ho t đ ng tiêu
th thành ph m, s n ph m lao v , d ch v trong k nh chi phí nhân viên bán hàng,
chi phí d ng c bán hàng, qu ng cáo...
 Chi phí qu n lý doanh nghi p:
Là m t kho n chi phí th i k đ

c tính khi h ch toán l i nhu n thu n. Chi phí

qu n lý doanh nghi p ph n ánh các kho n chi chung cho qu n lỦ v n phòng và các
kho n kinh doanh không g n v i các đ a ch c th trong c c u t ch c kinh doanh
c a doanh nghi p c ng nh chi l ng nhân viên qu n lỦ, đ dùng v n phòng , công tác
phí,....
1.1.2.Nhi m v c a k toán tiêu th và xác đ nh k t qu tiêu th thành ph m
Trong b t k xã h i nào thì m c đích s n xu t là s n ph m hoàn thành, s n ph m
s n xu t ngày càng nhi u, giá thành h thì ngày càng đáp ng nhu c u tiêu dùng c a xã
h i.
Trong doanh nghi p, k toán là công c quan tr ng đ qu n lý s n xu t và tiêu
th . Thông qua s li u c a k toán nói chung, k toán thành ph m và tiêu th thành
ph m nói riêng s giúp cho giám đ c doanh nghi p và các c quan c p trên đánh giá
đ c m c đ hoàn thành k ho ch c a doanh nghi p v s n xu t, giá thành, tiêu th l i
nhu n. T đó phát hi n đ c nh ng thi u sót t ng khâu l p c ng nh th c hi n k
ho ch, có đ c các bi n phát đ m b o duy trì s cân đ i th ng xuyên gi a các y u t
đ u vào s n xu t đ u ra.
- T ch c theo dõi, ph n ánh chính xác, đ y đ k p th i và giám đ c ch t ch
v tình hình hi n có và s bi n đ ng c a t ng lo i s n ph m hàng hoá trên các
m t hi n v t c ng nh giá tr .
- Theo dõi, ph n ánh và giám đ c ch t ch quá trình tiêu th , ghi chép đ y đ ,
k p th i các kho n chi phí bán hàng, chi phí qu n lý doanh nghi p, doanh
nghi p bán hàng c ng nh chi phí và thu nh p ho t đ ng khác.

3


- Xác đ nh chính xác k t qu c a t ng lo i ho t đ ng trong doanh nghi p, ph n
ánh, giám đ c tình hình phân ph i k t qu , đôn đ c vi c th c hi n ngh a v
v i Nhà N

c.

- Cung c p nh ng thông tin kinh t c n thi t cho các b ph n liên quan.

nh

k ti n hành phân tích kinh t đ i v i ho t đ ng bán hàng, thu nh p và phân
ph i k t qu .
Nhi m v k toán tiêu th thành ph m và xác đ nh k t qu tiêu th thành ph m
ph i luôn g n li n v i nhau, th c hi n t t nhi m v này s là ti n đ cho nhi m v kia
th c hi n và ng c l i .
1.1.3.Ph

ng th c tiêu th

 Bán buôn
Là vi c bán thành ph m c a doanh nghi p cho các doanh nghi p khác, c a hàng,
đ i lỦ…v i s l ng l n đ các đ n v ti p t c bán cho các t ch c khác hay ph c v
trong n i b công ty nh m đáp ng nhu c u kinh t .
c đi m c a thành ph m bán
buôn là v n n m trong l nh v c l u thông, ch a đi vào l nh v c tiêu dùng, do v y, giá
tr và giá tr s d ng c a thành ph m ch a đ c th c hi n. Giá bán bi n đ ng tu
thu c vào s l ng thành ph m và ph ng th c thanh toán.
-

Bán buôn qua kho:

Là hình th c tiêu th mà hàng đ c xu t ra t kho b o qu n c a doanh nghi p.
Bán buôn qua kho bao g m hình th c giao hàng tr c ti p ho c bán buôn qua kho theo
hình th c chuy n hàng.

Bán buôn qua kho theo hình th c giao hàng tr c ti p: Theo hình th c này, bên
mua c đ i di n đ n kho c a doanh nghi p s n xu t đ nh n hàng. Doanh nghi p xu t
kho s n ph m giao tr c ti p cho đ i di n bên mua. Sau khi đ i di n bên mua nh n đ
hàng, thanh toán ti n ho c ch p nh n n , s n ph m đ

c xác đ nh là tiêu th .

Bán buôn theo hình th c chuy n hàng: Theo hình th c này c n c

vào h p

đ ng kinh t đư ký k t ho c theo đ n đ t hàng, doanh nghi p xu t kho s n ph m,
dùng ph

ng ti n v n t i c a mình ho c đi thuê ngoài chuy n hàng đ n kho c a bên

mua ho c m t đ a đi m nào đó bên mua quy đ nh trong h p đ ng. S n ph m chuy n
bán v n thu c quy n s

h u c a doanh nghi p. Ch khi nào đ

c bên mua ki m

nh n, thanh toán ho c ch p nh n thanh toán thì s hàng chuy n giao m i đ
tiêu th , ng

i bán m t quy n s h u v s

c coi là

hàng đư giao. Chi phí v n chuy n do

4

Thang Long University Library


doanh nghi p ch u hay bên mua ch u là do s th a thu n t tr
doanh nghi p ch u chi phí v n chuy n, s đ

c ghi vào chi phí bán hàng.

Bán buôn v n chuy n xu t tr c ti p t phân x

-

c gi a hai bên. N u

ng s n xu t không qua kho

thành ph m:
Là hình th c bán hàng mà doanh nghi p s n xu t sau khi đư s n xu t thành
ph m không đ a v nh p kho mà v n chuy n th ng t phân x

ng s n xu t cho bên

mua
 Bán l
Bán l là bán s n ph m tr c ti p cho ng

i tiêu dùng ho c các t ch c kinh

t mua v mang tính ch t tiêu dùng n i b . Trong ph

ng th c bán l này, thành ph m

đư ra kh i l nh v c l u thông và đi vào l nh v c tiêu dùng, giá tr s d ng c a s n
ph m đư đ
bán l th

c th c hi n. Bán l th

ng bán đ n chi c ho c bán v i s l

ng cao h n giá bán buôn và n đ nh. Bán l đ

c th c hi n d

ng nh , giá
i các hình

th c sau:
-

Bán l thu ti n tr c ti p:
Theo hình th c này nhân viên bán hàng tr c ti p bán hàng và thu ti n c a

khách. Cu i ca, cu i ngày nhân viên bán hàng ki m tra hàng t n đ xác đ nh l

ng

hàng đư bán, l p báo cáo bán hàng n p cho k toán và n p ti n cho th qu .
-

Bán l thu ti n t p trung:
Theo hình th c này, bán hàng tách r i vi c thu ti n và giao hàng cho khách

hàng nh m chuyên môn hóa quá trình bán hàng. T i m t khu riêng có qu y thu ngân,
m i qu y có m t nhân viên thu ngân, chuyên thu ti n, xu t hóa đ n, kê hàng mua cho
khách hàng đ khách đ n nh n hàng do nhân viên bán hàng giao. Cu i ca, cu i ngày,
nhân viên bán hàng ki m kê hàng t n kho đ xác đ nh s l

ng bán ra trong ngày và

l p báo cáo bán hàng n p cho k toán. Nhân viên thu ngân ki m ti n, n p ti n hàng
cho th qu và làm gi y n p ti n.
- Bán tr góp:
Bán hàng tr góp là ph
đ

c coi là tiêu th . Ng

hàng, doanh nghi p còn đ

ng th c mà khi giao hàng cho bên mua thì s n ph m

i mua tr ti n mua hàng làm nhi u l n. Ngoài s ti n bán
ch

ng thêm t ng

i mua m t kho n lãi do tr ch m.

Doanh thu bán hàng ghi nh n v i giá bán tr ngay m t l n, chênh l ch gi a giá tr m t
5


l n và tr góp đ

c ghi nh n vào doanh thu ch a th c hi n và đ

c phân b vào doanh

thu tài chính khi khách hàng thanh toán.
 Bán hàng qua đ i lý
Là ph

ng th c mà doanh nghi p giao hàng cho bên nh n đ i lý đ h bán h .

S hàng này v n thu c quy n s h u c a doanh nghi p cho đ n khi hàng đ

c thông

báo là đư tiêu th . Khi bán hàng qua đ i lý, doanh nghi p s tr cho đ i lý m t kho n
g i là hoa h ng đ i lỦ đ

ch

ng tính theo t l ph n tr m trên giá th c t giao cho

đ i lý.
 Bán hàng đ i hàng
Theo ph ng th c này, doanh nghi p dùng s n ph m c a mình đ đ i l y s n
ph m hàng hóa c a doanh nghi p khác. S n ph m c a doanh nghi p đi tiêu th nh ng
doanh thu tính b ng giá tr hàng hóa nh n đ c. Ph ng th c này thu n ti n cho c hai
bên mua và bán, gi m b t chi phí l u thông. Tuy nhiên ph ng th c này không đ c
s d ng r ng rãi do tính ch t nhu c u v s n ph m, hàng hóa c a doanh nghi p (vì c
hai bên đ u có th s có nhu c u trao đ i khác nhau).
ng pháp xác đ nh giá v n

1.1.4.Ph
 Ph

ng pháp giá th c t đích danh

Ph ng pháp này đ c s d ng trong tr ng h p doanh nghi p qu n lý s n
ph m theo t ng lô hàng nh p. Hàng xu t kho thu c lô hàng nào thì l y đ n giá c a lô
hàng đó đ tính.
u đi m: Công tác tính giá hàng t n kho th c hi n k p th i và có th theo dõi
đ

c th i h n b o qu n c a t ng lô hàng
Nh

c đi m: T n nhi u chi phí đ b o qu n riêng t ng lô hàng. Ph

ng pháp

này ch phù h p v i doanh nghi p có đi u ki n b o qu n riêng t ng lô hàng có giá tr
cao và ch ng lo i m t hàng ít.

 Ph
Theo ph

ng pháp bình quân c kì d tr
ng pháp này, doanh nghi p tính tr giá v n c a hàng xu t kho trong k

vào cu i k . K toán hàng t n kho c n c vào giá mua hàng t n kho đ u k , hàng hóa
nh p trong k đ xác đ nh giá đ n v bình quân.
u đi m: Gi m nh vi c tính giá cho t ng lo i thành ph m, không ph thu c vào
s l n xu t nh p c a chúng.
Nh c đi m:
chính xác không cao, công vi c tính toán b d n vào cu i k
gây nh h ng đ n ti n đ c a các khâu k toán khác.
6

Thang Long University Library


n giá bình quân c kì d tr đ
giá bình quân c k d tr
 Ph

l

c tính theo công th c:
tr hàng t n đ u k

Giá tr hàng nh p trong k

ng hàng t n đ u k

S l

ng hàng nh p trong k

ng pháp bình quân sau m i l n nh p

Sau m i l n nh p s n ph m, k toán ph i xác nh n l i giá tr th c c a hàng t n
kho và giá đ n v bình quân
Công th c:

u đi m: Ph

ng pháp này kh c ph c đ

c nh

c đi m c a ph

ng pháp bình

quân c kì d tr , k toán tính giá hàng xu t k p th i, đ m b o tính chính xác
Nh

c đi m: Kh i l

ng công vi c tính nhi u, ph c t p do ph i tính toán l i sau

m i l n nh p. Vì v y, ch có th áp d ng ph

ng pháp này cho các doanh nghi p có ít

m t hàng và s l n nh p không quá nhi u.
 Ph
Ph

ng pháp FIFO

ng pháp này áp d ng d a trên gi đ nh là hàng đ

xu t tr

c thì đ

c xu t tr

nh p tr

c ho c s n xu t tr

c. Giá tr hàng xu t kho đ

c mua tr

c ho c s n

c tính theo giá c a lô hàng

c và th c hi n tu n t cho đ n khi chúng đ

c xu t ra

h t.
u đi m: Có th tính đ

c ngay tr giá v n thành ph m xu t kho t ng l n xu t

hàng, do v y đ m b o cung c p s li u k p th i cho k toán ghi chép các khâu ti p
theo c ng nh cho qu n lý. Tr giá v n c a thành ph m t n kho s t

ng đ i sát v i

giá thành s n xu t hi n t i . Vì v y ch tiêu thành ph m t n kho trên báo cáo k toán có
Ủ ngh a th c t h n.
Nh

c đi m: Theo ph

ng pháp này, làm cho doanh thu hi n t i không phù h p

v i nh ng kho n chi phí hi n t i. Doanh thu hi n t i đ
đư có đ

c t r t lâu.

1.2.Ph

ngăphápăk toán tiêu th thành ph m

c t o ra b i giá tr thành ph m

Ch ng t k toán s d ng
 Phi u xu t kho, phi u xu t kho hàng g i bán đ i lý
 Biên b n ki m kê s n ph m
7


 Hóa đ n bán hàng, hóa đ n GTGT
 B ng kê bán l hàng hóa, b ng thanh toán hàng đ i lý
 Các ch ng t thanh toán: báo có c a ngân hàng, phi u thu,...
 Các ch ng t k toán liên quan khác nh h p đ ng kinh t , đ n đ t hàng,.....
1.2.1.Tài kho n s d ng
- Tài kho n thành ph m – Tài kho n 155
Tài kho n này dùng đ ph n ánh giá tr hi n có và tình hình bi n đ ng c a các
lo i thành ph m c a doanh nghi p
TK 155 ậ Thành ph m
SD K: Tr giá thành ph m t n kho đ u
k
- Tr giá th c t c a thành ph m xu t
- Tr giá thành ph m nh p kho
kho
- Tr giá thành ph m th a khi ki m kê

- Tr giá c a thành ph m thi u h t khi
ki m kê

- K t chuy n tr giá th c t c a thành
ph m t n kho cu i k

(tr

ng h p - K t chuy n tr giá th c t c a thành

doanh nghi p h ch toán hàng t n kho

ph m t n kho đ u k

theo ph

doanh nghi p h ch toán hàng t n kho

ng pháp ki m kê đ nh k ).

theo ph

(tr

ng h p

ng pháp ki m kê đ nh k ).

SDCK: Tr giá thành ph m t n kho cu i
k
- Tài kho n hàng g i bán – TK157
Hàng g i đi bán ph n ánh trên tài kho n 157 đ

c th c hi n theo nguyên t c giá

g c quy đ nh trong Chu n m c k toán Hàng t n kho. Tài kho n này ph n ánh tr giá
c a hàng hóa, thành ph m đư g i đi cho khách hàng, g i bán đ i lý, ký g i, d ch v đư

hoàn thành bàn giao cho khách hàng theo h p đ ng kinh t ho c đ n đ t hàng, nh ng
ch a tính là doanh thu bán hàng trong k đ i v i s hàng hóa, thành ph m đư g i đi,
d ch v đư cung c p cho khách hàng.

8

Thang Long University Library


TK 157 ậ Hàng g i bán
SD K: Tr giá v n th c t c a hàng hóa,
thành ph m g i đi bán đ u k
- Tr giá hàng hóa, thành ph m đư g i - Tr giá hàng hóa, thành ph m g i đi
cho khách hàng, ho c g i bán đ i lý, ký

bán, dich v đư cung c p đ

g i; g i cho các đ n v c p d

là đư bán

i h ch

toán ph thu c

- Tr giá hàng hóa, thành ph m, d ch v

- Tr giá d ch v đư cung c p cho khách
hàng, nh ng ch a đ

đư g i đi b khách hàng tr l i

c xác đ nh là đư -

bán

u k k t chuy n tr giá hàng hóa,
thành ph m đư g i đi bán, d ch v đư
cung c p ch a đ

- Cu i k k t chuy n tr giá hàng hóa,
thành ph m đư g i đi bán ch a đ
xác đ nh là đư bán cu i k (tr
doanh nghi p k
theo ph

c xác đ nh

đ u k (tr

c

c xác đ nh là đư bán

ng h p doanh nghi p k

toán hàng t n kho theo ph

ng h p

ng pháp

ki m kê đ nh k ).

toán hàng t n kho

ng pháp ki m kê đ nh k ).

SDCK: Tr giá hàng hóa, thành ph m đư
g i đi, d ch v đư cung c p ch a đ c xác
đ nh là đư bán trong k .

- Tài kho n doanh thu bán hàng và cung c p d ch v - TK 511
Tài kho n này dùng đ ph n ánh doanh thu bán hàng và cung c p d ch v c a
doanh nghi p trong m t k k toán.

9


TK 511 ậ Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
- Doanh thu hàng bán b tr

l i k t - Doanh thu bán s n ph m, hàng hoá, b t
đ ng s n đ u t và cung c p d ch v

chuy n cu i k
- Kho n gi m giá hàng bán k t chuy n

c a doanh nghi p th c hi n trong k k
toán.

cu i k
- Kho n chi t kh u th

ng m i k t

chuy n cu i k
- K t chuy n doanh thu thu n vào tài
kho n 911 "Xác đ nh k t qu

kinh

doanh".

Tài kho n gi m tr doanh thu – TK 521
Tài kho n này dùng đ ph n ánh các kho n đ

c đi u ch nh gi m tr vào doanh

thu bán hàng, cung c p d ch v phát sinh trong k , g m: Chi t kh u th
5211), gi m giá hàng bán (TK 5213) và hàng bán b tr l i (TK 5212).

ng m i (TK

TK 521 ậ Các kho n gi m tr doanh thu
- S chi t kh u th

ng m i đư ch p nh n - Cu i k k toán, k t chuy n toàn b s
chi t kh u th

thanh toán cho khách hàng
- S gi m giá hàng bán đư ch p thu n
cho ng

bán, doanh thu c a hàng bán b tr l i
sang tài kho n 511 “Doanh thu bán

i mua hàng

- Doanh thu c a hàng bán b tr l i, đư
tr l i ti n cho ng

ng m i, gi m giá hàng

hàng và cung c p d ch v ” đ xác đ nh
doanh thu thu n c a k báo cáo.

i mua ho c tính tr

vào kho n ph i thu khách hàng v s
s n ph m, hàng hóa đư bán

10

Thang Long University Library


- Tài kho n giá v n hàng bán – TK 632
Tài kho n này dùng đ ph n ánh tr giá v n c a s n ph m, hàng hóa, d ch v bán
trong k .

TK 632 ậ Giá v n hàng bán
- Tr giá v n c a s n ph m, hàng hóa, - K t chuy n giá v n c a s n ph m, hàng
d ch v đư bán trong k .

hóa, d ch v đư bán trong k sang tài
kho n 911

- Chi phí nguyên li u, v t li u, chi phí
nhân công v

t trên m c bình th

và chi phí s n xu t chung c
không phân b đ

ng - Kho n hoàn nh p d
đ nh

phòng gi m giá

hàng t n kho cu i n m tài chính

c tính vào giá v n - Tr giá hàng bán b tr l i nh p kho

hàng bán trong k

- Kho n chi t kh u th
hàng bán nh n đ

- Các kho n hao h t, m t mát c a hàng

t n kho sau khi tr ph n b i th

ng m i, gi m giá

c sau khi hàng mua

đư tiêu th

ng do

trách nhi m cá nhân gây ra
- S trích l p d phòng gi m giá hàng
t n kho

1.2.2.Ph

ng pháp k toán

1.2.2.1.K toán tiêu th thành ph m theo ph
- T i đ n v tính thu GTGT theo ph

11

ng pháp kê khai th
ng pháp kh u tr

ng xuyên


S đ 1.1. K toán bán buôn qua kho

TK 155

TK 911

TK 632

Xu t kho bán tr c ti p

K t chuy n

TK 157
Giá v n

g i bán

hàng

TK 111,112, 131
Doanh thu

K t chuy n

bán hàng

doanh thu

giá v n

Xu t kho

TK 511

thu n

TK 521

TK 3331

g i bán

Gi m
tr

Thu
GTGT
ph i

doanh

n p

thu

Gi m thu GTGT ph i
n p
K t chuy n gi m tr doanh thu
S đ 1.2. K toán bán buôn tr c ti p t phân x

ng s n xu t không qua kho

thành ph m
TK 632

TK 154

Giá v n hàng tiêu th
TK 157
Hàng
g i bán

TK 911

K t chuy n
giá v n

TK 511

K t chuy n

Doanh thu

doanh thu

bán hàng

thu n

Giá v n

TK 111,112, 131

TK 521

TK 3331

hàng g i

Thu
GTGT
ph i

bán

n p

Gi m
tr
doanh
thu

Gi m thu GTGT ph i n p

K t chuy n gi m tr doanh thu

12

Thang Long University Library


S đ 1.3. K toán bán l thành ph m

TK 155

TK 911

TK 632
K t chuy n
giá v n

Xu t kho

TK 511

TK 111,112, 131

K t chuy n

Doanh thu

doanh thu

bán hàng

thu n
TK 3331
Thu GTGT

đ u ra

S đ 1.4. K toán toán bán hàng qua đ i lý (Bên giao đ i lý)
TK 155

TK 157

Xu t kho
g i đ i lý

TK 632

Ghi nh n
giá v n

TK 911

K t chuy n
giá v n

TK 511

K chuy n
doanh thu
thu n

TK 131

Ghi nh n
doanh thu

TK 3331
Thu GTGT
đ u ra

13

TK 641

Hoa h ng
đ i lý

TK 133
Thu GTGT
đ u vào


S đ 1.5. S đ k toán bán hàng qua đ i lý (Bên nh n đ i lý)
TK 911

TK 111, 112, 131

TK 511
K t chuy n

Doanh thu t hoa h ng đ i lý

doanh thu thu n

TK 3331
Thu GTGT
đ u ra
TK 331
Ti n hàng

ph i tr
Thanh toán

S đ 1.6. S đ k toán bán hàng thỀo ph

TK 155

TK 632
Ghi nh n
giá v n

TK 911

K t chuy n
giá v n

ng th c bán tr góp

TK 511

TK 111, 112, 131

K t chuy n

Ghi nh n

doanh thu thu n

doanh thu theo
giá bán 1 l n

K t chuy n
doanh thu
tài chính

TK 3331

TK 515

TK 3387

Thu GTGT
đ u ra

Phân b ti n
lưi đ nh k

 T i đ n v tính thu GTGT theo ph

Doanh thu ch a
th c hi n

ng pháp tr c ti p:

Theo thông t 200/2014/TT-BTC, t i đ n v tính thu GTGT theo ph
tr c ti p x y ra hai tr ng h p nh sau:

ng pháp

14

Thang Long University Library


 Tr

ng h p 1: Không tách đ

c thu GTGT ngay t i th i đi m phát sinh

giao d ch, đ thu n l i cho công tác k toán có th ghi nh n doanh thu bao g m c thu
GTGT theo ph ng pháp tr c ti p nh ng đ nh kì k toán ph i ghi gi m doanh thu đ i
v i s thu GTGT ph i n p:
N TK 111, 112,... (T ng s ti n nh n đ

c)

Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
Cu i m i k k toán, k toán s ghi nh n thu GTGT.
N TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
Có TK 3331 – Thu GTGT ph i n p
Khi n p thu GTGT
N TK 3331 – Thu GTGT ph i n p
Có TK 1111, 1112
 Tr

ng h p 2: Tách đ

c ngay s thu GTGT ph i n p khi xu t hóa đ n

N TK 111, 112, 131 ,.... (T ng tr giá thanh toán)
Có TK 511 (Giá ch a có thu GTGT)
Có TK 3331 – Thu GTGT ph i n p
Khi n p thu GTGT
N 3331- Thu GTGT ph i n p
Có TK 111, 112
1.2.3.2.K toán tiêu th thành ph m theo ph

ng pháp ki m kê đ nh k

Ph ng pháp KK K là ph ng pháp không theo dõi m t cách th ng xuyên tình
hình nh p xu t t n các lo i thành ph m trên tài kho n thành ph m nh ph ng pháp
kê khai th

ng xuyên. Trong k , các kho n xu t kho thành ph m không đ c ph n
ánh vào các tài kho n t n kho t ng ng mà cu i k ph i ti n hành ki m kê th c t
s l ng t n kho t ng ch ng lo i, xác đ nh giá tr th c t c a chúng đ ghi vào các tài
kho n hàng t n kho.
T i các doanh nghi p h ch toán hàng t n kho theo ph ng pháp KK K, k toán
ghi nh n doanh thu bán hàng và cung c p d ch v gi ng v i đ n v h ch toán hàng t n
kho theo ph ng pháp KKTX, tuy nhiên vi c h ch toán tr giá v n hàng xu t kho l i
có s khác bi t

15