chủ đề hiện tượng quang điện

Tiết 52 - 54 . CHỦ ĐỀ: HIỆN TƯỢNG QUANG ĐIỆN
Ngày soạn

Ngày dạy

Dạy lớp 12
A4

I. MỤC TIÊU
a) Về kiến thức:
- Trình bày được thí nghiệm Héc về hiện tượng quang điện và nêu được định nghĩa hiện
tượng quang điện.
- Phát biểu được định luật về giới hạn quang điện.
- Phát biểu được giả thuyết Plăng và viết được biểu thức về lượng tử năng lượng.
- Phát biểu được thuyết lượng tử ánh sáng và nêu được những đặc điểm của phơtơn.
- Nêu được lưỡng tính sóng - hạt của ánh sáng.
- Trả lời được các Câu hỏi: Tính quang dẫn là gì?
- Nêu được định nghĩa về hiện tượng quang điện trong và vận dụng để giải thích được hiện
tượng quang dẫn.
- Trình bày được định nghĩa, cấu tạo và chuyển vận của các quang điện trở và pin quang
điện.
- Trình bày và nêu được ví dụ về hiện tượng quang – phát quang.
- Phân biệt được huỳnh quang và lân quang.
- Nêu được đặc điểm của ánh sáng huỳnh quang.
b) Về kỹ năng:
- Vận dụng được thuyết phơtơn để giải thích định luật về giới hạn quang điện.
- Vận dụng được kiến thức trả lời được các câu hỏi trong SGK.
- Vận dụng được thuyết động học phân tử kết hợp thuyết lượng tử giải thích được đặc điểm
bước sóng ánh sáng huỳnh quang.
- Trả lời được các câu hỏi trong SGK và SBT.
c) Về thái độ:

- Có thái độ nghiêm túc hợp tác trong học tập.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
- Bộ thí nghiệm về hiện tượng quang điện (nếu có).
- Một số mẫu chuyện vui về sự ra đời của thuyết lượng tử như thái độ của các nhà khoa học
thời bấy giờ trước ý kiến có tính chất táo bạo của Plăng về sự gián đoạn của năng lượng.
- Thí nghiệm về dùng pin quang điện để chạy một động cơ nhỏ (nếu có).
- Máy tính bỏ túi chạy bằng pin quang điện.
- Một ống nghiệm nhỏ đựng dung dịch fluorexêin; hoặc một vật bằng chất lân quang (núm
bật tắt ở một số cơng tắc điện, các con giáp màu xanh bằng đá ép sản xuất ở Đà Nẵng…).
- Đèn phát tia tử ngoại hoặc một chiếc bút thử tiền.
- Hộp cactơng nhỏ dùng để che tối cục bộ.
2. Học sinh:
- Ơn lại thuyết điện từ macxoen.
- Ơn lại thuyết lượng tử, hiện tượng quang điện ngồi.
- Ơn lại thuyết động học phân tử và thuyết lượng tử.

III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC


Giáo án Vật Lý 12 CB
GV: Vũ Xn Tuấn
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Câu hỏi định hướng:
1. Em hãy tìm hiểu xem có các cách nào làm cho các êlectron bật ra khỏi mặt một tấm
kim loại?
2. Em hãy xem lại chất bán dẫn là gì, hạt tải điện trong chất bán dẫn ?
3. Khi tắt cơng tắc đèn trong phòng ta thấy nút bấm của cơng tắc phát ra ánh sáng màu
xanh. Đó là hiện tượng gì?

Hoạt động 1.Chia nhóm và giao nhiệm vụ cụ thể
Hoạt động của giáo viên
Chia 3 nhóm
Giao nhiệm vụ cho các nhóm:
Nhóm 1. Nghiên cứu về hiện tượng quang điện
ngồi:
Câu 1. Tìm hiểu thí nghiệm của Héc từ đó đưa ra
định nghĩa về hiện tượng quang điện?
Câu 2. Nêu định luật về giới hạn quang điện?
Câu 3. Thuyết lượng tử ánh sáng?
Câu 4. Giải thích định luật giới hạn quang điện?
Nhóm 2. Nghiên cứu về hiện tượng quang điện
trong:
Câu 1. Chất quang dẫn và hiện tượng quang điện
trong?
Câu 2. Quang điện trở?
Câu 3. Pin quang điện?
Nhóm 3. Nghiên cứu về hiện tượng quang – phát
quang:
Câu 1. Sự phát quang là gì?
Câu 2. Huỳnh quang và lân quang là gì?
Câu 3. Nêu đặc điểm của ánh sáng huỳnh quang?

Hoạt động 2. Sinh hoạt nhóm.
Hoạt động của giáo viên
Hướng dẫn thí nghiệm.
Gợi ý giải quyết những vấn đề khó.
Hướng dẫn h/s làm PowerPoint nếu có.

Hoạt động của học sinh

Cử Nhóm trưởng.
Ghi nhận nhiệm vụ.
Nhóm trưởng phân cơng nhiệm vụ cho các
thành viên trong nhóm.

Hoạt động của học sinh
Sử dụng SGK và các kênh thơng tin có liên
quan, nghiên cứu vấn đề mình được giao.
Nhóm trưởng tập hợp, viết báo cáo.

Hoạt động 2. Duyệt, góp ý, chỉnh sửa, bổ sung báo cáo nghiên cứu của các nhóm.
Thuyết trình.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- GV đánh giá bằng các mặt
- Các nhóm trưởng trình bày báo cáo
+ Hình thức chuẩn bị, sử dụng cơng nghệ thơng tin - Sau báo cáo có giao lưu câu hỏi
+ Nội dung
+ Ứng dụng thực tiễn
2


Giáo án Vật Lý 12 CB
GV: Vũ Xn Tuấn
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

- Giáo viên gọi nhóm trưởng nhóm 1 lên trình bày
báo cáo.
- Giáo viên quan sát và lắng nghe
- Nhóm trưởng nhóm 1 báo cáo

- Giáo viên nhận xét phần trình bày của nhóm 1.
- Học sinh lắng nghe.
- Giáo viên gọi nhóm trưởng nhóm 2 lên trình bày
báo cáo.
- Giáo viên quan sát và lắng nghe
- Nhóm trưởng nhóm 2 báo cáo
- Giáo viên nhận xét phần trình bày của nhóm 2.
- Học sinh lắng nghe.
- Giáo viên kết luận về các phần trình bày của các - Học sinh lắng nghe.
nhóm.
- Giáo viên giao phiếu bài tập cho học sinh.
- Học sinh ở nhà nghiên cứu, làm bài tập
trong phiếu bài tập giáo viên giao để tiết 3
tiếp tục báo cáo.
Hoạt động 3.Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà.
Hoạt động của giáo viên
- Giáo viên giới thiệu về tiết học.
- Giáo viên gọi nhóm trưởng nhóm 1 lên trình bày
phần bài tập của mình

Hoạt động của học sinh
- Hs lắng nghe.

- Giáo viên quan sát và lắng nghe nhóm trưởng - Nhóm trưởng nhóm 1 và các thành viên lên
trình bày.
trình bày. Các thành viên khác và nhóm
khác lắng nghe.
- Giáo viên nhận xét về phần trình bày của nhóm - Học sinh lắng nghe.
1, nhận xét về phần giải bài tập của nhóm 1
- Giáo viên gọi nhóm trưởng nhóm 2 lên trình bày

phần bài tập của mình
- Giáo viên quan sát và lắng nghe nhóm trưởng - Nhóm trưởng nhóm 2 và các thành viên lên
trình bày.
trình bày. Các thành viên khác và nhóm
khác lắng nghe.
- Giáo viên nhận xét về phần trình bày của nhóm - Học sinh lắng nghe.
2, nhận xét về phần giải bài tập của nhóm 2
- Giáo viên gọi nhóm trưởng nhóm 3 lên trình bày
phần bài tập của mình

- Nhóm trưởng nhóm 3 và các thành viên lên
trình bày. Các thành viên khác và nhóm
khác lắng nghe.

- Giáo viên quan sát và lắng nghe nhóm trưởng
trình bày.

3


Giáo án Vật Lý 12 CB
GV: Vũ Xuân Tuấn
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

- Giáo viên nhận xét về phần trình bày của nhóm - Học sinh lắng nghe.
3, nhận xét về phần giải bài tập của nhóm 3
- Giáo viên kết luận về các phần trình bày của các - Học sinh lắng nghe.
nhóm.
- Giáo viên dặn dò chuẩn bị bài mới cho tiết sau.

- Học sinh lắng nghe.

* RÚT KINH NGHIỆM

Phân bố thời gian toàn bài:................................................................................................................
Thời gian cho tường phần:................................................................................................................
Nội dung kiến thức, kỹ năng:............................................................................................................
Phương pháp giảng dạy:....................................................................................................................

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
4


Giáo án Vật Lý 12 CB
GV: Vũ Xuân Tuấn
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Sở GD-ĐT Thái Bình
Trường THPT Thái Phúc

Nhóm Vật lý

CHỦ ĐỀ: HIỆN TƯỢNG QUANG ĐIỆN

Nhóm 1. Nghiên cứu về hiện tượng quang điện ngoài:
Câu 1. Tìm hiểu thí nghiệm của Héc từ đó đưa ra định nghĩa về hiện tượng quang điện?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..……………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..………………………………………………………………………………
Câu 2. Nêu định luật về giới hạn quang điện?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
5


Giáo án Vật Lý 12 CB
GV: Vũ Xuân Tuấn
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

………………………………………………………………………………………………
………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
Câu 3. Thuyết lượng tử ánh sáng?
………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..……………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..………………………………………………………………………………
Câu 4. Giải thích định luật giới hạn quang điện?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………..
6


Giáo án Vật Lý 12 CB
GV: Vũ Xuân Tuấn

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
….………………………………………………………………………………

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
Sở GD-ĐT Thái Bình
Trường THPT Thái Phúc

Nhóm Vật lý

CHỦ ĐỀ: HIỆN TƯỢNG QUANG ĐIỆN

Nhóm 2. Nghiên cứu về hiện tượng quang điện trong:
Câu 1. Chất quang dẫn và hiện tượng quang điện trong?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
7


Giáo án Vật Lý 12 CB
GV: Vũ Xuân Tuấn
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

………………………………………………………………………………………………
……..……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..……………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..……..…………………………………………………
Câu 2. Quang điện trở?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………..

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
8


Giáo án Vật Lý 12 CB
GV: Vũ Xuân Tuấn
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Câu 3. Pin quang điện?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..……………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
….……………………………………………………………………………………

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

9


Giáo án Vật Lý 12 CB
GV: Vũ Xuân Tuấn
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Sở GD-ĐT Thái Bình
Trường THPT Thái Phúc

Nhóm Vật lý

CHỦ ĐỀ: HIỆN TƯỢNG QUANG ĐIỆN

Nhóm 3. Nghiên cứu về hiện tượng quang – phát quang:
Câu 1. Sự phát quang là gì?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

……..……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..……………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..……..…………………………………………………
Câu 2. Huỳnh quang và lân quang là gì?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
10


Giáo án Vật Lý 12 CB
GV: Vũ Xuân Tuấn
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………..

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..……………………………………
Câu 3. Nêu đặc điểm của ánh sáng huỳnh quang?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
11


Giáo án Vật Lý 12 CB
GV: Vũ Xuân Tuấn
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………

……..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..……………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……..
………………………………………………………………………………………………
….…………………………………………………………………………………

12