XÁC ĐỊNH hàm LƯỢNG các CHẤT TRONG XI MĂNG NGHI sơn

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÀI TIỂU LUẬN
ĐỀ TÀI: XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG CÁC CHẤT TRONG XI MĂNG NGHI SƠN

MÔN: CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH HÓA LÝ
GIÁO VIÊN: NGUYỄN THỊ THẮM
NHÓM 3: LÊ THỊ NHƯ QUỲNH
NGUYỄN THỊ PHƯƠNG


3

1

• THỰC NGHIỆM

2

• KẾT LUẬN


1. XI MĂNG LÀ GÌ

•

•

•

Xi măng (từ tiếng Pháp: ciment)  là  chất  kết 

dính  thủy  lực  được  tạo  thành  bằng  cách 
nghiền  mịn clinker,  thạch  cao  thiên  nhiên  và 
phụ gia. (Clinker là sản phẩm nung thiêu kết ở 
1450 độ C của đá vôi)
Khi  tiếp  xúc  với nước thì  xảy  ra  các 
phản ứng thủy hóa và tạo thành một dạng hồ 
gọi  là hồ xi măng.  Tiếp  đó,  do  sự  hình  thành 
của  các sản phẩm thủy hóa,  hồ  xi  măng  bắt 
đầu quá trình ninh kết sau 
đó 
là 
quá trình hóa cứng để  cuối  cùng  nhận  được 
một  dạng  vật  liệu  có cường độ và  độ  ổn  định 
nhất định.
Không  nên  lầm  lẫn  bê  tông  với  xi  măng,  vì  xi 
măng là vật liệu được dùng để kết dính các vật 
liệu  kết  tập  của  xi  măng,  còn  bê  tông  là  sản 
phẩm của việc trộn xi măng với các vật liệu kết 
tập đó


THÀNH PHẦN

•
•

4 oxit chính trong phối liệu khi nung đến 1450 độ C sẽ phản ứng với nhau
tạo thành 4 khoáng chính trong clinker C3S (3CaO. SiO2);
C2S(2Cao.SiO2); C3A (3CaO.Al2O3); C4AF (4CaO. Al2O3. Fe2O3)
Thành phần tổng quát của clinker:

CaO = 62 - 68 %
SiO2 = 21 - 24 %
Al2O3 = 4 - 8 %
Fe2O3 = 2 - 5%

Ngoài ra còn có một số các oxit khác ở hàm lượng nhỏ: MgO, Na2O, K2O (Hàm 
lượng MgO <=5%, tổng hàm lượng kiềm không vượt quá 2%


NGÀNH SẢN XUẤT XI MĂNG TRÊN THẾ GIỚI

•

Vào năm 2010, sản lượng xi măng của thế giới là 3.3 tỉ tấn. 3 nước sản xuất xi măng nhiều nhất thế giới 
cũng  chính  là  3  quốc  gia  đông  dân  nhất  hành  tinh: CHND Trung Hoa (1,8  tỉ), Ấn Độ (220  triệu)  và Hoa Kỳ
 (63,5 triệu), chiếm hơn một nửa tổng sản lượng xi măng thế giới. Đối với trữ lượng xi măng, 3 nước này 
cũng đứng đầu thế giới với tổng trữ lượng gần bằng một nửa tổng trữ lượng trên thế giới.


NGÀNH SẢN XUẤT XI MĂNG TRÊN THẾ GIỚI

SẢN LƯỢNG

TRỮ LƯỢNG


Việt Nam

Ở Việt Nam, xi măng là ngành công nghiệp phát triển sớm nhất (để phục vụ cho quá trình cai trị của người Pháp), từ năm 
1899 tại Hải Phòng. Hải Phòng cũng là cái nôi của ngành xi măng Việt Nam hiện nay.

Hiện nay năng lực sản xuất xi măng trong nước của Việt Nam vào khoảng trên 60 triệu tấn. Một số nhà máy lớn:
- Xi măng The Vissai: 10 triệu tấn/năm
- Xi măng Vicem Hà Tiên: 8 triệu tấn/năm
- Xi măng Nghi Sơn: 4,3 triệu tấn/năm (Tĩnh Gia, Thanh Hóa)
- Xi măng Bỉm Sơn: 3,8 triệu tấn/năm (Thanh Hóa)
- Xi măng Vinaconex Yên Bình: 3,5 triệu tấn/năm (Yên Bình, Tỉnh Yên Bái)
- Xi măng Cẩm Phả: 2,3 triệu tấn/năm
- Xi măng Tam Điêp: 1,4 triệu tấn


Hiện tượng dị ứng xi măng

•

Trong công nhân xây dựng và công nhân nhà máy sản xuất xi măng do tiếp xúc 
với xi măng nhiều xuất hiện viêm da tiếp xúc, thường được gọi là dị ứng xi măng


HÀM LƯỢNG CÁC CHẤT TRONG XI MĂNG

XRD

HÀM LƯỢNG

•

Đơn giản, dễ thực hiện

•

AAS

UV-VIS

Phức tạp, phải thực hiện phá
mẫu


2. THỰC NGHIỆM

•
•

Mẫu thử nghiệm: Xi măng Nghi Sơn
Tiến hành:
B1: xác định thành phần các chất trong mẫu
B2: xác định hàm lượng các chất trên


B1: XÁC ĐỊNH THÀNH PHẦN

Mẫu được dàn phẳng, mịn 
trong khay

Mẫu xi
măng Nghi
Sơn

Chiếu tia X vào mẫu ở 
những góc quay khác nhau 

o
10-80  

Khay chứa

Buồng

mẫu

chiếu tia X

Thành
Detector

Phổ

phần chất
trong mẫu


Kết quả


Kết quả

Kết quả các chất chủ yếu

Ngoài ra, còn có 60 peak đo được

B2: XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG

Tiến hành

Hóa chất tinh
khiết thành phần

Trộn với bột mì
theo tỉ lệ 20-1510-5%

Đo nhiễu xạ tia X

Lập đường

bằng XRD

chuẩn

Xác định hàm
lượng chất cần
tìm


3. KẾT LUẬN

•

Xi măng có thành phần chính gồm 4 oxit:
CaO = 62 - 68 %
SiO2 = 21 - 24 %
Al2O3 = 4 - 8 %
Fe2O3 = 2 - 5%