pp quan sát xã hội học

Xã hội học đại cương
Nhóm 2


Phương pháp quan sát


i. Khái niệm

Phương pháp quan sát là phương pháp
thu thập thông tin xã hội thông qua
những tri giác như thị giác, thính giác
theo những cách thức nhất định, là
phương pháp thu thập thông tin có liên
hệ trực tiếp với đối tượng điều tra.


Quan sát trong điều tra xã hội học thực nghiệm

- Là quan sát có chủ định có ý thức và có
kế hoạch đã định sẵn
+ Quy định rõ ràng các đơn vị và
các chỉ báo cần quan sát
+ Quan sát số lớn, khác các dạng
quan sát cá biệt của nhà thơ, nhà
văn hay các luật gia


Những trường hợp sử dụng phương pháp quan sát

- Các thông tin cho nhà nghiên cứu không thể

thu được từ các phương pháp khác.
- Khi tiến hành độc lập, quan sát mang lại hiệu
quả hơn so với phương pháp chuyên khảo
- Phục vụ những nghiên cứu dự định thăm dò.
- Có ý nghĩa bổ sung khi trình bày hay kiểm tra
các giả thuyết
- Kiểm tra hay xác nhận kết quả thu được từ
các phương pháp khác.


ii. Các bước tiến hành quan sát
- Bước 1: Lập kế hoạch quan sát: Gắn
kế hoạch quan sát với đề cương
nghiên cứu cơ bản

+ Xác định rõ mục đích, đối
tượng, phương pháp quan sát,
công cụ, thời gian, môi trường
quan sát
+ Xác định rõ chức năng, nhiệm
vụ của các nhà nghiên cứu, chuẩn
bị giấy phép, phương tiện đi lại.


- Bước 2: Tiến hành quan sát
+ Làm việc với chính quyền địa phương, với người dân để nắm tình
hình kinh tế xã hội, phong tục tập quán, thói quen của người dân địa
phương
+ Tiến hành quan sát thử, rút kinh nghiệm, hoàn thiện bản kế hoạch
quan sát, quan sát chính thức

+ Trong quá trình quan sát chính thức có ghi chép đầy đủ, có thể chụp
ảnh quay phim


Bước 3: Phân tích và xử lí thông tin
+ Làm sạch các biên bản quan sát,
sắp xếp lại theo nội dung thống
nhất, sửa lại câu chữ
+ Đưa vào máy tính xử lí
+ Phân tích một cách sơ bộ, đánh
giá nhanh về các nội dung quan sát,
hệ thống lại các phát hiện chính
+ Phân tích chuyên sâu về nội dung,
tổ chức các buổi tọa đàm hội thảo


Các phương pháp

Khái niệm

Phương pháp quan
-Phương pháp thu thập thông tin theo một hệ thống chỉ báo đã
sát định lượng
định sẵn, không thêm bớt, thay thế thông tin cần cho nghiên cứu
(quan sát tiêu
- Được tiến hành theo những thể thức và cách thức định sẵn
chuẩn hóa)
Phương pháp quan sát
định tính (không theo
tiêu chuẩn hóa)

Phương
pháp
quan sát
tham dự

Là quan sát không theo một kế hoạch có sẵn nào cả mà hoàn toàn
theo diễn biến thực tế
-Người quan sát tùy theo tình hình mà quan sát, lựa chọn lấy thông tin
cần thiết

Công khai

Nói cho đối tượng quan sát biết mình đang bị quan sát, nói rõ chức
năng, nhiệm vụ của việc thu thập thông tin

Bí mật

Không nói rõ cho các đối tượng quan sát biết được mình đang bị quan
sát

Phương pháp quan sát
không tham dự

Phương pháp mà điều tra viên đứng ngoài cuộc và điều hành quan sát,
không tham gia trực tiếp cùng nhóm đối tượng cần quan sát.

Phương pháp quan sát
ngẫu nhiên

Là phương pháp quan sát một lần, không lặp lại.

Phương pháp quan sát
hệ thống

Là phương pháp quan sát một cách tỉ mỉ, kiên trì, nhiều lần xung
quanh đối tượng được nghiên cứu.


iv. Ưu – nhượ c điểm của phươ ng
pháp quan sát
Ưu điểm
Nhà nghiên cứu có thể thu thập thông tin
một cách trực tiếp nên phản ánh được hiện
tượng cụ thể trong hoàn cảnh cụ thể, loại bỏ
được những sai số trung gian (nếu có).
Đảm bảo tính khách quan, do đó giúp cho
việc đánh giá được chính xác hơn
Điều tra viên còn có thể quan sát được
nhiều tiêu chí khác.
Có thể điều tra được diện đối tượng tương
đối lớn, đồng thời có thể ghi nhận được quá
trình hành động theo thời gian.


Nhược điểm
Người quan sát đóng vai trò thụ động,
phải chờ đợi các hiện tượng diễn ra, không
chủ động làm chúng diễn ra được
- Chỉ thu thập được những thông tin mang

tính chất bề nổi
- Tâm trạng của người quan sát có ảnh
hưởng đáng kể đến kết quả nghiên cứu , nhất
là trong trường hợp sử dụng phương pháp
quan sát có thâm nhập, điều tra viên dễ bị
chai lỳ, thiếu nhạy cảm, vì thế khó kiểm tra
được mức độ chính xác của thông tin.
- Dễ gây mệt mỏi, đơn điệu ở cán bộ quan
sát.
- Khó xây dựng được thang đo và kết quả
điều tra, nghiên cứu


Thanks for watching!!!

Click icon to add picture


End show