slide thuyết trình tổng luận thương phẩm học

TỔNG LUẬN THƯƠNG
PHẨM HỌC

Bộ môn QTTN TM Quốc tế


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. TLTK bắt buộc:

[1] Bài giảng Tổng luận thương phẩm học, Bộ
môn QTTNTMQT
[2] PGS.TS. Doãn Kế Bôn, PGS. TS. Nguyễn Thị
Thương Huyền, 2009, Khoa học hàng hóa,
NXB Tài chính.
[3] Cơ sở tiêu chuẩn hoá, Tổng cục TC-ĐL-CL-Hà
nội- 2000
[4] Pháp lệnh ghi nhãn hàng hoá
[5] Luật tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật


2. TLTK khuyến khích (Websites):
• www.tbtvn.org
• www.tcvn.gov.vn


TỔNG QUAN VỀ TỔNG LUẬN
THƯƠNG PHẨM HỌC

1.1. Sự cần thiết phải nghiên cứu tổng
luận thương phẩm học

• Sản phẩm ?
• Hàng hóa ?


Sản phẩm
• Là kết quả của sản xuất, tổng hợp các thuộc tính về cơ
học, lý học, hóa học và các thuộc tính có ích khác làm cho
sản phẩm có khả năng thỏa mãn những nhu cầu của con
người
• Là kết quả của các hoạt động, các quá trình (tập hợp các
nguồn lực và hoạt động có liên quan với nhau để biến đầu
vào thành đầu ra). Nguồn lực ở đây bao gồm: nhân lực,
trang thiết bị, vật liệu, thông tin và phương pháp. (Theo
TCVN ISO 8420 )
• Là kết quả của các hoạt động các quá trình bao gồm dịch
vụ, phần mềm, phần cứng và vật liệu để chế biến hoặc đã
được chế biến. (NĐ 179/2004/NĐ-CP)


HÀNG HÓA


HÀNG HÓA
• Hàng hóa là sản phẩm lao động của xã
hội, được sản xuất ra nhằm mục đích thỏa
mãn nhu cầu của con người và phải được
trao đổi thông qua mua bán trên thị trường.
(Theo NĐ 179/2004/NĐ-CP)
• Hàng hoá là sản phẩm được đưa vào thị
trường, tiêu dùng thông qua trao đổi, mua

bán, tiếp thị (Luật chất lượng sản phẩm
2007)


TẠI SAO PHẢI NGHIÊN CỨU
TLTPH?
• Đối với người tiêu dùng?
• Đối với các nhà kinh doanh?
• Đối với nhà quản lý?


ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
HÀNG HÓA

GIÁ TRỊ
Là hao phí sức
lao động để SX
ra HH

GIÁ TRỊ SỬ
DỤNG
- Thuộc tính tự
nhiên vốn có
của hàng hóa
- Những tính
chất, thuộc tính
do con người
tạo ra

ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

• Tổng luận thương phẩm học là khoa học
nghiên cứu giá trị sử dụng và mối quan hệ
giữa giá trị sử dụng và giá trị của hàng
hóa.


Nội dung nghiên cứu
Phân loại hàng hóa

A

Mặt hàng, cơ cấu mặt hàng

B

Chất lượng hàng hóa

Hàng rào kỹ thuật trong TM và tiêu
chuẩn hóa hàng hóa

C

D


Chương I - PHÂN LOẠI
HÀNG HOÁ VÀ MẶT HÀNG
1.1. Phân loại hàng hoá

1.1.1. Khái niệm và ý nghĩa của phân loại
hàng hóa


Phân loại hàng hóa
• Phân loại hàng hóa là việc phân chia một tập hợp
hàng hóa nào đó thành các tập hợp hàng hóa nhỏ
hơn dựa trên các tiêu thức hoặc các căn cứ phân loại
nhất định.
• Phân loại hàng hóa XNK là việc phân chia hàng hóa
xuất khẩu, nhập khẩu thành các tập hợp nhỏ hơn
theo nhóm, phân nhóm, mặt hàng … căn cứ vào tên
gọi, tính chất, thành phần cấu tạo, công dụng, thông
số kỹ thuật, qui cách đóng gói các thuộc tính khác của
hàng hóa, và mã hóa để phục vụ cho hoạt động quản
lý xuất nhập khẩu và kinh doanh của các doanh
nghiệp


Phân loại hàng hóa
PLHH

Phân loại 1 bậc
(Phân loại giản đơn)
phân chia một tập hợp
hàng hóa ban đầu
thành những tập hợp
hàng hóa nhỏ hơn theo
một dấu hiệu đặc trưng
duy nhất và tạo thành

một hệ thống phân loại
một bậc.

Phân loại nhiều bậc
(phân loại hệ thống): là
việc phân chia tập hợp
hàng hóa ban đầu thành
những tập hợp hàng hóa
nhỏ hơn theo một trình tự
kế tiếp lôgic từ cao xuống
thấp theo những dấu hiệu
đặc trưng riêng và tạo
thành một hệ thống phân
loại gồm nhiều bậc theo
kiểu cành cây


Ý nghĩa của việc phân
loại hàng hóa
Cung ứng NVL phù hợp

Doanh
nghiệp

Phương tiện vận chuyển, bảo quản HH phù hợp

Hoạt động lưu kho, lưu bãi

DV sau bán, bảo trì, bảo dưỡng sản phẩm

Ý nghĩa của việc phân
loại hàng hóa
Hoạch định các chính sách phục vụ công tác quản lý nền kinh tế

Nhà
nước

Điều hành hoạt động xuất nhập khẩu ở tầm vi mô và vĩ mô

Quản lý thu thuế XNK của ngành thuế và hải quan
Chính sách tạo điều kiện cho các ngành kinh tế mũi nhọn
phát triển.
Hoạt động thương mại quốc tế thống nhất và dễ dàng hơn


1.1.2. Cơ sở phân loại
hàng hoá
Yêu cầu phân loại hàng hoá
• Đảm bảo tính khoa học: hệ thống phân
loại phải đảm bảo bao quát được toàn bộ
thế giới hàng hóa, không bỏ sót, trùng lắp,
chồng chéo trong quá trình phân loại,
đồng thời đảm bảo áp dụng các công cụ
kỹ thuật hiện đại như máy tính trong tập
hợp, tính toán và xử lý thông tin.


Yêu cầu phân loại hàng hoá
• Phù hợp với thực tiễn điều kiện kinh tế xã hội, phù hợp với trình độ phát triển kinh

tế, trình độ quản lý.
• Việc phân loại phải dễ dàng và thuận tiện
áp dụng trong thực tế


Nguyên tắc phân loại
• Khi tiến hành phân loại, phải tuân theo
một trình tự kế tiếp lôgic từ cao xuống
thấp, từ sử dụng các dấu hiệu phân loại
chung nhất đến các dấu hiệu phân loại ít
chung hơn
• Khi tiến hành phân loại ở mỗi một bậc chỉ
được dùng một tiêu thức phân loại duy
nhất, nếu dùng nhiều dấu hiệu phân loại
hệ thống phân loại sẽ bị trùng lặp và rối
loạn.


Tiêu thức phân loại
•
•
•
•
•

Công dụng của sản phẩm
Nguyên vật liệu
Công nghệ sản xuất và trang trí sản phẩm
Đối tượng sử dụng hàng hoá
Các thông số và kích thước cơ bản

Bậc phân loại hàng hoá
• Bậc phân loại là điểm dừng trong hệ thống
phân loại khi chuyển từ dấu hiệu này sang
dấu hiệu phân loại khác kế tiếp.
• Số bậc nhiều hay ít phụ thuộc vào 2 yếu tố
cơ bản:
- Mức độ phức tạp của tập hợp cần phân loại
- Yêu cầu về mức độ chi tiết của hệ thống cần
phân loại


• Bậc phân loại cơ sở: Tại bậc phân loại này
đối tượng phân loại đã được nhận diện
tương đối cụ thể, thể hiện được những
đặc trưng cơ bản nhất của mình, có tên
gọi riêng để phân biệt với các sản phẩm
tương tự cùng bậc. Trên bậc cơ sở hàng
hoá sẽ nằm ở dạng tập hợp nhỏ và dưới
bậc cơ sở hàng hoá được mô tả chi tiết
hơn qua những dấu hiệu cá biệt.


Mã hóa hàng hoá
• Mã hóa hàng hóa là bước tiếp theo trong quá trình phân
loại làm cho hệ thống phân loại trở thành trực quan hơn
dễ kiểm soát hơn.
• Về mặt nguyên tắc người ta có thể sử dụng các phương
pháp mã hóa:

 Mã hóa bằng số: sử dụng các chữ số từ 0 đến 9. Đây là
phương pháp mã hóa phổ biến nhất.
 Mã hóa bằng chữ cái: sử dụng các chữ cái từ A đến Z.
Tuy nhiên trên thực tế việc mã hóa bằng chữ cái ít được
sử dụng.
 Mã hóa kết hợp giữa hệ thống chữ và số


Mã hóa hàng hóa phải đảm
bảo các yêu cầu
• Phải bao quát được thế giới hàng hóa,
đồng thời phải có chỗ dự trữ để bổ sung
các hàng hóa mới trong tương lai.
• Hệ thống mã phải đơn giản để mọi người
tuân theo.
• Mỗi hàng hóa chỉ được phép mã một lần
hay còn gọi là tính duy nhất của hệ thống
mã.
• Hệ thống mã phải có cấu trúc, cơ sở giống
nhau.


1.1.3 Một số hệ thống phân loại được áp dụng
trong thực tế kinh doanh

• Hệ thống phân loại tổng quát
Hệ thống phân loại tổng quát, chia toàn bộ
thế giới hàng hóa thành 21 phần, trong mỗi
phần lại được chia thành các nhóm, tổng
cộng có 99 nhóm