toàn tập giáo án dạy thêm lớp 9

Trờng THCS Quảng Tâm
BUI 1.

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

ễN TP VN BN NHT DNG
Vn bn: PHONG CCH H CH MINH

CM BI VN BN NHT DNG.
1. Cho bit tỏc gi ca vn bn Phong cỏch H Chớ Minh? Qua vn bn, hóy cho bit v
p phong cỏch H Chớ Minh l gỡ?
- Tỏc gi Lờ Anh Tr.
- V p phong cỏch H Chớ Minh l s kt hp hi hũa gia truyn thng vn húa
dõn tc v tinh hoa vn húa nhõn loi, gia thanh cao v gin d.
2. Qua vn bn Phong cỏch H Chớ Minh, tỏc gi Lờ Anh Tr ó cho bit s tip thu
tinh hoa vn húa nc ngoi ca H Chớ Minh nh th no?
Qua vn bn Phong cỏch H Chớ Minh, H Chớ Minh ó tip thu tinh hoa vn húa
nc ngoi mt cỏch cú chn lc.
+ Khụng chu nh hng mt cỏch th ng;
+ Tip thu mi cỏi p, cỏi hay ng thi vi vic phờ phỏn nhng hn ch, tiờu cc;
+ Trờn nn tng vn húa dõn tc m tip thu nhng nh hng quc t (tt c nhng
nh hng quc t ó c nho nn vi cỏi gc vn húa dõn tc khụng gỡ lay chuyn
c.
3. Trong vn bn Phong cỏch H Chớ Minh, tỏc gi ó a nhng dn chng no v
li sng gin d ca Bỏc?
Trong vn bn Phong cỏch H Chớ Minh, tỏc gi ó a nhng dn chng v li sng
gin d ca Bỏc.
+ Ni v ni lm vic n s: nh sn nh, ch cú vn vn vi phũng.
+ Trang phc ht sc gin d: b qun ỏo b ba nõu, chic ỏo trn th, ụi dộp lp, t
trang ớt i.
+ n ung m bc: cỏ kho, rau luc, da mui,

4. Qua vn bn Phong cỏch H Chớ Minh, em cú suy ngh gỡ v cỏch sng gin d,
m bc ca Ch tch H Chớ Minh?
Cỏch sng gin d, m bc ca Ch tch H Chớ Minh nhng vụ cựng thanh cao v
gin d.
+ Cỏch sng nh cõu chuyn thn thoi, nh mt v tiờn ht mc gin d v tit ch.
+ õy khụng l li sng khc kh ca nhng con ngi t tỡm cỏi vui trong cuc i
nghốo kh;
+ õy cng khụng phi l cỏch t thn thỏnh húa, t lm cho khỏc i, hn i.
+ õy l cỏch sng cú vn húa ó tr thnh quan nim thm m: cỏi p l s gin d,
t nhiờn.

Nguyễn Thị Phơng

1


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

5. Ga-bri-en Gc-xi-a Mac-kột l nh vn nc no? Hon cnh ra i vn bn u
tranh cho mt th gii hũa bỡnh?
- Ga-bri-en Gc-xi-a Mac-kột l nh vn nc Cụ-lụm-bi-a.
- Hon cnh ra i vn bn u tranh cho mt th gii hũa bỡnh: thỏnh 8 nm
1986, nguyờn th sỏu nc n , Mờ-hi-cụ, Thy in, c-hen-ti-na, Hi Lp, Tan-da-ni-a
hp ln th hai ti Mờ-hi-cụ, ó ra mt bn tuyờn b kờu gi chm dt chy ua v trang,
th tiờu v khớ ht nhõn m bo an ninh v hũa bỡnh cho th gii.
6. Vỡ sao chin tranh ht nhõn l mt him ha khng khip ang e da ton th loi
ngi v mi s sng trờn trỏi t?
Chin tranh ht nhõn l mt him ha khng khip ang e da ton th loi ngi

v mi s sng trờn trỏi t vỡ:
+ Kho v khớ ht nhõn ang c tng tr cú kh nng hy dit c trỏi t v cỏc hnh
tinh khỏc trong h mt tri.
+ Chi phớ cuc chy ua v trang ó lm mt i kh nng ci thin i sng cho hng
t ngi; cho thy tớnh cht phi lớ ca nú.
+ Chin tranh ht nhõn khụng ch i ngc li lớ trớ ca loi ngi m cũn ngc li
vi lớ trớ t nhiờn, phn li s tin húa.
+ Vỡ vy, tt c chỳng ta phi cú nhim v ngn chn cuc chin tranh ht nhõn, u
tranh cho mt th gii hũa bỡnh.
7. Qua vn bn Tuyờn b th gii v s sng cũn , quyn c bo v v phỏt trin ca
tr em , hóy nờu tỡnh trng tr em trờn th gii.
Tỡnh trng tr em trờn th gii.
- B tr thnh nn nhõn chin tranh v bo lc, ca s phõn bit chng tc, s xõm
lc, s chim úng ca nc ngoi.
- Chu ng thm ha ca úi nghốo, khng hong kinh t, tỡnh trng vụ gia c, bnh
dch, mự ch, mụi trng xung cp.
- Tr em cht do suy dinh dng, bnh tt.
8. Ni dung chớnh ca vn bn Tuyờn b th gii v s sng cũn , quyn c bo v
v phỏt trin ca tr em?
Ni dung:
Bo v quyn li, chm lo n s phỏt trin ca tr em l mt trong nhng nhim v
quan trng, cp bỏch cú ý ngha ton cu. V cam kt thc hin nhng nhim v cú tớnh
ton din vỡ s sng cũn, phỏt trin ca tr em, vỡ tng lai ca nhõn loi.

Nguyễn Thị Phơng

2


Trờng THCS Quảng Tâm

:

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

BUI 2.
KHI QUT VN HC VIT NAM THI K TRUNG I .
CHUYN NGI CON GI NAM XNG.
Nguyn D

Tit 1, 2 : KHI QUT VN HC VIT NAM THI K TRUNG I
I. Mục tiêu cần đạt.
1. Kiến thức:
- Hs hiểu đợc : Khỏi nim v vn hc trung i. V trớ, vai trũ ca vn hc trung i. Ni
dung vn hc trung i.Tỡm hiu truyn chuyn ngi con gỏi Nam Xng
2. Kỹ năng: Hs có kỹ năng cảm nhận truyện thơ nôm trung đại, có kỹ năng phân tích
nhân vật.
3. Thái độ: Hs có thái độ trân trọng ngợi ca ngời phụ nữ, thông cảm với những nỗi đau mà
họ phải gánh chịu, đồng thời có thái độ phê phán, tố cáo những bất công trong xã hội pk xa.
II. Chuẩn bị.
Thầy : Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án
Trò : Đọc kỹ tác phẩm, tìm hiểu tác giả và những giá trị nội dung nghệ thuật của
TPVH trung đại.
III. Lên lớp
1.Kiểm tra: Kết hợp khi ôn tập
2.Bài mới
I/ Túm tt kin thc c bn.
1. Khỏi nim v vn hc trung i.
Vn hc trung i l mt cỏch gi tờn mang tớnh qui c, ú l mt giai on m vn hc
hỡnh thnh v phỏt trin trong khuụn kh ca nh nc phong kin Vit Nam(Vn hc thi
phong kin, vn hc c) c xỏc nh t th k X (du mc cho s ra i ca nh nc

phong kin Vit Nam u tiờn) n ht th k XIX.
2. V trớ, vai trũ ca vn hc trung i.
- Cú vai trũ, v trớ rt quan trng bi õy l mc u tiờn, chng ng u tiờn ca
vn hc.
- Ni dung t tng ca vn hc trung i cú tớnh cht bao trựm lờn nn vn hc dõn
tc.
3. Cỏc giai on ca vn hc trung i.
c chia lm 3 giai on:
+ T th k X --> th k XV.
+ T th k XVI--> na u th k XVIII
+ T na cui th k XVIII n ht th k XIX.
4. Ni dung vn hc trung i.
- Phn ỏnh khớ phỏch ho hựng, lũng t ho, t tụn dõn tc
- Phn ỏnh lũng yờu nc, lũng cm thự gic, ũi quyn sng quyn lm ngi...
- T cỏo ch phong kin...
II/Cỏc dng .
1. Dng t 2- 3 im.
1: Nờu vai trũ v trớ ca vn hc trung i trong nn vn hc Vit Nam.
* Gi ý:

Nguyễn Thị Phơng

3


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

- Vn hc trung i cú vai trũ v trớ rt quan trng bi õy l mc u tiờn, chng

ng u tiờn ca vn hc. V sau ny cỏc c tớnh ca vn hc hin i u bt ngun t
vn hc trung i
- Ni dung t tng ca vn hc trung i cú tớnh cht bao trựm nờn nn vn hc
dõn tc nh phn ỏnh lũng yờu nc, lũng cm thự gic, ũi quyn sng quyn lm
ngi...Sau ny vn hc hin i u phn ỏnh rt sõu sc nhng nụi dung trờn, tuy nhiờn
do t duy ca hai thi k khỏc nhau, nhu cu phn ỏnh khỏc nhau nờn phng thc biu
t cng khỏc nhau.
2. Dng t 5- 7 im.
2: Vn hc trung i cú my giai on? K tờn tỏc phm tiờu biu cho tng giai
on qua ú a ra nhn xột v s phỏt trin ca tng giai on vn hc.
*Gi ý:
Vn hc trung i cú 3 giai on:
a. Giai on 1: T th k X --> th k XV.
- Tỏc phm tiờu biu: Nam Quc Sn H, Chiu di ụ, Hch tng s, Bỡnh
ngụ i cỏo.- Vn hc thi k ny phn ln hng v t tng trung quõn ỏi quc, phc v
cho cỏc cuc khỏng nhin v xõy dng t nc vỡ vy mang m tỡnh yờu nc, khớ phỏch
ho hựng v lũng t ho dõn tc.
b. Giai on 2: T th k XVI--> na u th k XVIII
- Tỏc phm tiờu biu: Truyn k mn lc( Nguyn D), Lun phỏp hc ( Nguyn
Thip)
- Cỏc tỏc phm vn chu nh hng ca vn hc Trung Quc, tuy cha cú li i
riờng nhng cng ó cao c ý thc dõn tc, bt u ca ngi cuc sng, o lý
con ngi.
c. Giai on 3: T na cui th k XVIII n ht th k XIX.
- Tỏc phm tiờu biu:Truyn Kiu(Nguyn Du), Lc Võn Tiờn( Nguyn ỡnh
Chiu), th H Xuõn Hng...
- VH phỏt trin mnh m, cú nhiu s chuyn bn ln nhm thoỏt ra khi s nh
hng ca vn hcTrung Quc to nờn c trng riờng ca vn hc dõn tc. Hu ht
cỏc tỏc phm thi k ny c vit bng ch Nụm v phong phỳ hn v th loi.
III. Bi tp v nh.

1. Dng t 2-3 im.
1: H thng cỏc tỏc phm vn hc trung i ó c hc trong chng trỡnh Ng
vn 9 (tp mt) theo mu sau:
STT Tỏc phm

Tỏc gi

Ni dung chớnh

Ngh thut

Gi ý: HS da vo SGK v nhng kin thc ó hc lm bi tp ny.
2. Dng t 5-7 im.
2: Nờu ni dung chớnh ca vn hc trung i.
*Gi ý:

Nguyễn Thị Phơng

4


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

-VHT c hỡnh thnh v phỏt trin trong khuụn kh ca nh nc phong kin vỡ
vy chu s chi phi ln ca o Nho vi nhng Tam cng, Ng thng nờn giai on
u ni dung vn hc ó hon ton th tiờu cỏi tụi cỏ nhõn, ũi hi bn phn trỏch nhim
ca con ngi, c bit l bn phn ca ngi n ụng i vi Quõn- S -Ph ng thi
phi quờn i bn thõn.

- Sang n giai on 2 ni dung vn hc vn cao chun mc ca Tam cng,
Ng thng song ó bt u phn ỏnh cuc sng i thng, cao cỏi tụi
- Giai on 3 ni dung vn hc ó phỏt huy v phn ỏnh cựng mt lỳc nhiu ti
khỏc nhau:
+ Cỏc bin c lch s xó hi.
+T cỏo vch trn b mt thi nỏt ca ch phong kin.
+Phn ỏnh s phn con ngi, c bit l thõn phn ca ngi ph n trong xó hi
phong kin.
+ By t kớn ỏo tõm s yờu nc, cao o lý lm ngi, ca ngi cuc sng...

BUI 3.

CHUYN NGI CON GI NAM XNG
(Trích Truyền kì mạn lục - Nguyễn Dữ)
A. TểM TT KIN THC C BN
1. Tỏc gi:
- Nguyn D sng th k XVI, giai on ch xó hi phong kin ang t nh
cao ca s phỏt trin, bt u ri vo tỡnh trng suy yu.
- Nguyn D ch lm quan mt nm ri v n, gi cỏch sng thanh cao n trn
i, dự vy qua tỏc phm, ụng vn t ra quan tõm n xó hi v con ngi.
2. Tỏc phm:
V trớ on trớch: "Chuyn ngi con gỏi Nam Xng" l truyn th 16 trong s 20
truyn ca Truyn k mn lc.
a. Ni dung:
- Chuyn k v cuc i v cỏi cht thng tõm ca V Nng.
- Chuyn th hin nim cm thng i vi s phn oan nghit ca ngi ph n
Vit Nam di ch phong kin, ng thi khng nh v p truyn thng ca h.
b. Ngh thut:
- Ngh thut dng truyn.
- Miờu t nhn vt.

- S dng yu t t s kt hp vi tr tỡnh.
c. Ch .
- S phn oan nghit ca ngi ph n cú nhan sc, c hnh di ch phong
kin.
B. CC DNG :
1. Dng 2 hoc 3 im
1:
í ngha ca cỏc yu t k o trong "Chuyn ngi con gỏi Nam Xng".
Gi ý:
a. M on:

Nguyễn Thị Phơng

5


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

- Gii thiu khỏi quỏt v on trớch.
b. Thõn on:
- Cỏc yu t k o trong truyn:
+ Phan Lang nm mng ri th rựa.
+ Phan Lang gp nn, lc vo ng rựa, gp Linh Phi, c cu giỳp, gp li
V Nng, c x gi ca Linh Phi r ng nc a v dng th.
+ V Nng hin v trong l gii oan trờn bn Hong Giang gia lung linh,
huyn o ri li bin i mt.
- í ngha ca cỏc chi tit k o.
+ Lm hon chnh thờm nột p vn cú ca nhõn vt V Nng: Nng tỡnh,

nng ngha, quan tõm n chng con, phn m t tiờn, khao khỏt c phc hi
danh d.
+ To nờn mt kt thỳc phn no cú hu cho cõu chuyn.
+ Th hin c m v l cụng bng i ca nhõn dõn ta.
c. Kt on:
- Khng nh ý ngha ca yu t k o i vi truyn.
2. Dng 5 hoc 7 im
1 : Cm nhn ca em v vn bn "Chuyn ngi con gỏi Nam Xng"
ca Nguyn D.
*Gi ý
a. M bi
- Gii thiu khỏi quỏt v tỏc gi, tỏc phm.
- Nờu giỏ tr nhõn o, hin thc v ngh thut c sc ca truyn.
b. Thõn bi:
1. Giỏ tr hin thc:
- T cỏo xó hi phong kin bt cụng, thi nỏt ...
+ Chng Trng ang sng bờn gia ỡnh hnh phỳc phi i lớnh.
+ M gi nh thng, su nóo, lõm bnh qua i.
+ Ngi v phi gỏnh vỏc cụng vic gia ỡnh.
- Ngi ph n l nn nhõn ca l giỏo phong kin bt cụng.
+ V Th Thit l mt ngi thu chung, yờu thng chng con, cú hiu vi
m ...
+ Trng Sinh l ngi a nghi, h , c oỏn -> y V Nng n cỏi
cht thm thng.
+ Hiu ra s tht Trng Sinh õn hn thỡ ó mun.
2. Giỏ tr nhõn o
- cao, ca ngi phm hnh cao quý ca ngi ph n qua hỡnh nh V Nng.
+ m ang: Thay chng gỏnh vỏc vic nh...
+ Hiu tho, tụn kớnh m chng ...
+ Chung thu: Mt lũng, mt d ch chng ...

3. Giỏ tr ngh thut:
- Ngụn ng, nhõn vt.
- Kch tớnh trong truyn bt ng.
- Yu t hoang ng k o.
c. Kt bi:

Nguyễn Thị Phơng

6


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

- Khng nh li giỏ tr ni dung ca truyn.
- Truyn l bi hc nhõn sinh sõu sc v hnh phỳc gia ỡnh.
C. BI TP V NH:
1. Dng 2 hoc 3 im:
1: Vit mt on vn ngn (8 n 10 dũng) túm tt li "Chuyn ngi con gỏi
Nam Xng" ca Nguyn D.
* Gi ý:
- V Nng l ngi con gỏi thu m, nt na. Chng Trng l con gia ỡnh ho phỳ
vỡ cm mn ó ci nng lm v. Cuc sng gia ỡnh ang xum hp m m, xy ra binh
ao, Trng Sinh phi ng lớnh, nng nh phng dng m gi, nuụi con. Khi Trng
Sinh v thỡ con ó bit núi, a tr ngõy th k vi Trng Sinh v ngi ờm ờm n vi
m nú. Chng ni mỏu ghen, mng nhic v thm t, ri ỏnh ui i, khin nng phn ut,
chy ra bn Hong Giang t vn. Khi hiu ra ni oan ca v, Trng Sinh ó lp n gii
oan cho nng.
2. Dng 5 hoc 7 im

1: Cm nhn ca em v nhõn vt V Nng trong tỏc phm "Chuyn ngi
con gỏi Nam Xng" ca Nguyn D.
* Gi ý:
a. M bi:
- Gii thiu khỏi quỏt v tỏc gi, tỏc phm.
- V p, c hnh v s phn ca V Nng.
b. Thõn bi:
- V Nng l ngi ph n p.
- Phm hnh ca V Nng:
+ Thu chung, yờu thng chng (khi xa chng ...)
+ M hin (mt mỡnh nuụi con nh ...)
+ Dõu tho (tn tỡnh chm súc m gi lỳc yu au, lo thuc thang ...)
- Nhng nguyờn nhõn dn n bi kch ca V Nng.
+ Cuc hụn nhõn bt bỡnh ng.
+ Tớnh cỏch v cỏch c s h , c oỏn ca Trng Sinh.
+ Tỡnh hung bt ng (li ca a tr th ...)
- Kt cc ca bi kch l cỏi cht oan nghit ca V Nng.
- í ngha ca bi kch: T cỏo xó hi phong kin.
- Giỏ tr nhõn o ca tỏc phm.
b. Kt bi:- Khng nh li giỏ tr ni dung, ngh thut ca tỏc phm.
4. Củng cố: GV hệ thống kiến thức .
5. Hớng dẫn t hc:
-Học bài , nắm vững những kiến thức cơ bản.
-Hoàn thiện các bài tập. nắm vững giá trị nội dung và nghệ thuật tác phẩm

TRUYN LC VN TIấN
(Nguyn ỡnh Chiu )
A -TểM TT KIN THC C BN
1-Tỏc gi :

Nguyễn Thị Phơng

7


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

- Nguyn ỡnh Chiu (1822-1888), tc gi Chiu ,sinh ti quờ m lng Tõn Thi,
tnh Gia nh (nay thuc thnh ph H Chớ Minh ),quờ cha xó B in -Phong in
-Tha Thiờn Hu .
- L nh th ln ca dõn tc, ụng li cho i nhiu tỏc phm vn chng cú giỏ tr
nhm truyn bỏ o lý v c v lũng yờu nc, ý chớ cu nc .
2-Tỏc phm
a -Ni dung:
Truyn lc võn tiờn l truyn th nụm c sỏng tỏc vo khong u nhng nm
50 ca th k XI X. Truyn gm 2082 cõu th lc bỏt c vit ra nhm mc ớch truyn
dy o lý lm ngi . o lý ú l :
- Xem trng tỡnh ngha gia con ngi vi con ngi trong xó hi, tỡnh cha con, m con,
ngha v chng, tỡnh bố bn, tỡnh yờu thng cu mang nhng ngi hon nn.
- cao tinh thn ngha hip, sn sng cu khn phũ nguy...
- Th hin khỏt vng ca nhõn dõn, hng ti l cụng bng v nhng iu tt p trong
cuc i .
b-Ngh thut:
Lc Võn Tiờn l mt trong nhng tỏc phm xut sc nht ca Nguyn ỡnh Chiu,
truyn th nụm mang tớnh cht l truyn k nhiu hn l c, xem .Truyn cú kt
cu c l gn nh ó thnh khuụn mu .Tỏc phm khc ho thnh cụng nhng phm cht
p ca hai nhõn vt Lc Võn Tiờn v Kiu Nguyt Nga .
c-Ch : Tỏc phm th hin khỏt vng cu ngi, giỳp i ca tỏc gi, phm cht

ca hai nhõn vt, thỏi v nim tin ca tỏc gi i vi nhõn dõn lao ng.
B- CC DNG
1. Dng 2-3 im
1 : Cho hai cõu th sau :
"Nh cõu kin ngói bt vi
Lm ngi th y cng phi anh hựng ".
Em hóy vit on vn gii thiu v tỏc gi v cho bit ý ngha ca hai cõu th trờn?
* Gi ý :
a- M on: gii thiu khỏi quỏt v Nguyn ỡnh Chiu , v hai cõu th.
b - Thõn on:
*Nguyn ỡnh Chiu l nh th ln cu dõn tc, mói mói xng ỏng l ngụi sao
sỏng trờn bu tri vn ngh Vit Nam th k XI X , li cho i nhiu tỏc phm vn
chng cú giỏ tr, nht l truyn Lc Võn Tiờn ...
- Lc Võn Tiờn l ngi anh hựng lý tng ca nh th mự yờu nc. Chin cụng
ỏnh cp ca chng mói l bi ca hựng trỏng ca ngi anh hựng trong xó hi lon lc
.Võn Tiờn ó th hin mt cỏch ng x vụ cựng cao thng v ho hip. Ngi p bn
khon v chuyn" bỏo c thự cụng " thỡ Võn Tiờn 'lin ci " ri nh c núi :
"Nh cõu kin ngói bt vi,
Lm ngi th y cng phi anh hựng ".
* í ngha ca hai cõu th :
Hai cõu th tỏc gi th hin mt quan nim o lý ngi anh hựng l ngi sn sng lm
vic ngha mt cỏch vụ t, khụng tớnh toỏn lm vic ngha l bn phn, l l t nhiờn. ú l
cỏch c x mang tinh thn ngha hip ca cỏc bc anh hựng ho hỏn .

Nguyễn Thị Phơng

8


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

c-Kt on: Nguyn ỡnh Chiu ó cao tinh thn nhõn ngha , ca ngi lý tng
anh hựng v ngha cao p. Quan nim ú gn vi o lý lm ngi, hng v nhõn dõn.
ú l bi hc sõu sc nht m ta cm nhn c...
2 . Dng 5-7 im
2 : Cm nhn ca em v lũng nhõn ngha trong on trớch "Lc Võn Tiờn
gp nn".
* Gi ý :
a-M bi : Gii thiu v tỏc gi , tỏc phm ,nhõn vt
- Khỏi quỏt ch ca on trớch
Nguyn ỡnh Chiu ó sut i dựng th vn lm v khớ bo v o co lý ca
ngi chớnh ngha ,nhõn ngha, ca ngi nhng ngi anh hựng ngha hip, trng ngha khinh
ti, lm vic nhõn ngha khụng my may v li ...Mt trong nhng on trớch th hin
thnh cụng ch lũng nhõn ngha l on trớch"Lc Võn Tiờn gp nn "...
b-Thõn bi: Cm nhn v lũng nhõn ngha trong on trớch:
- Th hin nhõn vt ễng Ng qua :
+ Hnh ng,vic lm
+ Li núi ...
Hỡnh nh ụng ng v gia ỡnh ụng l mt hỡnh nh p ,i lp vi hỡnh nh trnh hõm
nh cỏi thin i lp vi cỏi ỏc, cỏi cao c i lp vi nhng toan tớnh thp hốn, ỏnh sỏng
i lp vi búng ti .Hiỡnh nh ú hin lờn cao p trong sỏng qua nhng vic lm, li núi
v cuc sng ca ụng Ng:
- Vic lm :
...vt ngay lờn b .
Hi con vy la mt gi
ễng h bng d ,m h mt my .
Vic lm khn trng v rt õn cn ,chu ỏo ,c nh xỳm vo ht lũng chy cha cho Võn
Tiờn nhng cỏch thc rt dõn dó .ú l nhng tỡnh cm chõn thc v lũng yờu thng con

ngi ca gia ỡnh ụng Ng .
- Li núi :
...ngi cựng ta ,
Hụm mai hm hỳt mt nh cho vui .
Nhng li núi y õn tỡnh v rt mc khng khỏi, trng ngha, khinh ti . Gia ỡnh ụng
Ng cng chng giu cú gỡ, ch rau chỏo qua ngy, vy m tm lũng rng m, sn sng cu
mang Võn Tiờn . Tm lũng ú õu cn n mt s tr n !
...lũng lóo chng m
Dc lũng nhõn ngha ,hỏ ch tr n.
Cõu núi ca ụng bc l mt thỏi khng khỏi, vụ t ca con ngi khụng v li, ớch k,
mt lũng lm vic ngha khụng bao gi cn s bỏo ỏp ca ngi chu n, ú l c tớnh
khiờm nhng, thy vic ngha thỡ lm, khụng coi ú l cụng trng ...
- Cuc sng ca gia ỡnh ụng Ng :
Nc trong ra rut ...Hn Giang .
+ Cuc sng ngoi vũng danh li, ngoi s bon chen ca th tc nờn nú rt trong sch
khụng gn vn c .
+ Cuc sng t do gia thiờn nhiờn cao rng, ho nhp, bu bn vi thiờn nhiờn.

Nguyễn Thị Phơng

9


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

+ Cuc sng lc quan, ung dung, thanh thn bi con ngi t lm ch mỡnh, tỡm thy
nim vui trong lao ng t do ...
c- Kt bi: hỡnh nh ụng Ng bao hm c nim tin v m c ca tỏc gi v cuc

i , v con ngi . iu ỏng quý l nim tin v c m ú ó c Nguyn ỡnh Chiu
gi gm vo nhõn dõn v nhng ngi lao ng bỡnh thng ...
C- BI TP
1 : Vit on vn túm tt ngn gn tỏc phm "Lc Võn Tiờn " ca NC
* Gi ý :
- Lc Võn Tiờn khụi ngụ tun tỳ, ti kiờm vn vừ .nghe tin triu ỡnh m khoa thi lin t
gió thy xung nỳi ua ti ,trờn ng v thn cha m gp bn cp Phong Lai honh
hnh, chng ó mt mỡnh ỏnh tan bn cp cu Kiu Nguyt Nga ...
Sau khi v thm cha m,Võn Tiờn lờn ng i thi, ghộ thm Vừ Cụng ngi ó ha g
con gỏi cho chng.Võn Tiờn cú thờm bn ng hnh l Vng T Trc,...Lỳc sp vo thi
Võn Tiờn c tin m mt lin b thi v chu tang. Dc ng v Võn Tiờn au mt nng
v b mự c hai mt, li b Trnh Hõm hóm hi, c gia ỡnh ụng Ng cu mang ....
2 : "Lc Võn Tiờn l mt chng trai ti ba, dng cm, trng ngha khinh ti ".
Hóy lm sỏng t nhn nh trờn qua on trớch "Lc Võn Tiờn cu Kiu Nguyt Nga ".
(Trớch Lc Võn Tiờn -Nguyn ỡnh Chiu)
*Gi ý :
a - M bi: gii thiu chung v tỏc gi, on trớch, nhõn vt
Nguyn ỡnh Chiu l mt nh th yờu nc ni ting, l tm gng chúi sỏng trong lch
s v vn hc Vit Nam . ễng ó cng hin cho i nhiu tỏc phm ni ting. Truyn th
Lc Võn Tiờn l tỏc phm c nhõn dõn ta vụ cựng yờu thớch v truyn tng, bi nú l bi
hc ln v o lý lm ngi . on trớch l mt s kin c bit lm ni bt phm cht cao
quý ca Lc Võn Tiờn...
b- Thõn bi: Phõn tớch -chng minh lm sỏng t nhng lun im sau:
- Lc Võn Tiờn l chng trai ti ba, dng cm : (hnh ng ỏnh cp cu dõn , mt
mỡnh t xung hu t, khụng s nguy him n tớnh mng ...n cn hi han Nguyt Nga v
n tỡ , thng cm v lo lng cho hai ngi mt cỏch chõn tỡnh ....
- Lc Võn Tiờn l chng trai trng ngha khinh ti:(khi Kiu Nguyt Nga k u uụi
s vic mỡnh mc nn v xin c n n thỡ Lc Võn Tiờn lin ci v cho rng ú l
vic lm tt yu, chuyn thng tỡnh ....
c - Kt bi: khng nh ....ú l nhng phm cht tt p ca nhõn vt -mu ngi

anh hựng lý tng ca ụng v qun chỳng ...
4. Củng cố:
- Bức tranh XHPK Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế Kỷ XX.
- Nghệ thuật tả ngời của tác giả
5. Hớng dẫn: Về nhà tiếp tục tóm tắt TP, học thuộc lòng các đoạn trích
BUI 4

CC PHNG CHM HI THOI

I. Mc tiờu cn t
- H thng li cho hc sinh kin thc v cỏc phng chõm hi thoi. Cỏc trng hp khụng
tuõn th phng chõm hụ thoi.cho hs lm bi tp cng c lớ thuyt.

Nguyễn Thị Phơng

10


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

- Nm v hiu c t ng xng hụ, cỏch s dng t ng xng hụ trong hi thoi.
- Phõn bit c cỏch dn trc tip v cỏch dn giỏn tip
- Hs cú k nng s dng Ting Vit trong giao tip, to lp vn bn. Cú ý thc gi gỡn s
trong sỏng ca Ting Vit.
II. Chun b: Gv: Nghiờn c ti liu, son giỏo ỏn
Hs: ễn tp nh, sỏch giỏo khoa, v ghi.
III. Tin trỡnh t chc cỏc hot ng dy hc:
1. n nh t chc.

2. Kim tra bi c
? Ln lt Hs lờn bng tr li cỏc khỏi nim v cỏc PCHT, cỏch dn trc tip, giỏn tip.
Cho vớ d minh ho.
3. Ni dung ụn tp.
Gv hng dn hc sinh lp bng h thng li cỏc PCHT ó hc
Hot ng I: Cỏc ph ng chõm hi thoi
1. Lp bng ụn tp cỏc phng chõm hi thoi:
Cỏc
Khỏi nim
Vớ d
PCHT
- Khi giao tip An: -Cu cú biột bi khụng?
cn núi cú ni Ba: -Bit ch, thm chớ cũn bi gii na.
dung; ni dung An: -Cu hc bi õu vy?
Lng
ca li núi phi Ba: -D nhiờn l di nc ch cũn õu.
ỏp ng nhu cu * Phõn tớch: Khi An hi cõu Hc bi õu? m Ba tr li
ca cuc giao di nc thỡ cõu tr li ca Ba khụng mang y ni
tip, khụng tha dung m An cn bit, vỡ vy ngay trong ngha ca bi ó
khụng thiu.
cú di nc.Tr li nh th l va tha, va thiu, ni
dung li núi khụng ỳng yờu cu giao tip.
- Khi giao tip - n m, núi t: vu khng, t iu, ba chuyn cho ngi
ng núi iu khỏc.
m mỡnh khụng - n c, núi mũ: vu khng, ba t.
tin l ỳng hay - Cói chy, cói ci: c tranh cói nhng khụng cú lớ l gỡ c.
Cht
khụng cú bng - Khua mụi mỳa mộp: khoỏc lỏc, ba hoa, phụ trng.
chng xỏc thc. - Núi di, núi chut: núi lng nhnng, linh tinh, khụng xỏc
thc.

- Ha hu, ha vn: ha c lũng ri khụng thc
hin li ha,
- Khi giao tip, - ễng núi g b núi vt: mi ngi núi mt ng khụng n
cn núi ỳng khp nhau, khụng hiu nhau.
vo ti giao - Khỏch: Núng quỏ!
Quan h tip, trỏnh núi Ch nh: Mt in ri.
lc .
Ch nh hiu ú khụng phi mt thụng bỏo m l mt yờu
cu: Lm n bt qut lờn!. Nờn mi ỏp: Mt in ri.
- Khi giao tip Cõu tc ng:
cn chỳ ý núi + n lờn i, núi lờn li
ngn gn, rnh Khuyờn ngi ta núi nng phi rừ rng, rnh mch.

Nguyễn Thị Phơng

11


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

mch, trỏnh núi + Dõy c ra dõy mung:
m h.
Ch cỏch núi dai` dũng, rm r.
Cỏch thc
+ Lung bung nh ngm ht th:
Ch cỏch núi p ỳng, khụng thnh li, khụng rnh mch.
Lch s - Khi giao tip, - Do ny my li lm.
cn chỳ ý n Con do ny khụng c chm ch lm!

s t nh, khiờm - Trong kho tng tc ng ca dao VN cú nhiu cõu khng
tn v tụn trng nh vai trũ ca ngụn ng trong cuc sng v khuyờn ngi
ngi khỏc.
ta nờn dựng nhng li l lch s, nhó nhn trong giao tip.
- Ting cho cao mõm c.
Hoc: Li cho cao hn mõm c.
- Li núi chng mt tin mua
La li m núi cho va lũng nhau.
- Kim vng ai n un cõu
Ngi khụn ai n núi nhau nng li.
Hot ng ca gv v hs
Hot ng II: Quan h gia phng chõm hi thoi
v tỡnh hung giao tip:
? Em hóy ly mt tỡnh hung giao tip.
? Phõn tớch mi quan h gia phng chõm hi thoi v
tỡnh hung giao tip.
- Trong chuyn Cho hi. Cõu hi ca chng r Bỏc
lm vic vt v lm phi khụng?. Trong tỡnh hung
khỏc cú th coi l lch s th hin s quan tõm n
ngi khỏc. nhng trong tỡnh hung ny, ngi ta ang
lm vic trờn cõy cao m chng r gi tt xung hi.
Tc l ó quy ri, ó lm phin h cho ngi ú. Cõu
hi cú v lch s hoỏ ra khụng lch s.
Hot ng III: Cỏc trng hp khụng tuõn th PCHT
? Vic khụng tuõn th cỏc phng chõm hi thoi bt
ngun t õu
- Phng chõm hi thoi ch l nhng yờu cu chung
trong giao tip ch khụng phi l nhng quy nh cú
tớnh bt buc.
- Nhng trng hp khụng tuõn th phng chõm hi

thoi thng l do nhng nguyờn nhõn sau:
+ Ngi núi vụ ý, vng v, thiu vn hoỏ giao tip.
+ Ngi núi phi u tiờn cho mt phng chõm hi
thoi hoc mt yờu cu khỏc quan trng hn.
Vớ d:
An: -Cu cú bit chic mỏy bay u tiờn c ch to
vo nm no khụng?-An hi.
Ba: - õu! Khong th k XX.
Cõu tr li ca Ba khụng ỏp ng ỳng yờu cu nh

Nguyễn Thị Phơng

12

Ni dung
2. Quan h gia phng chõm
hi thoi v tỡnh hung giao
tip:
- tuõn th cỏc phng chõm
hi thoi, ngi núi phi c cỏc
c im ca tỡnh hung giao tip
(Núi vi ai? Núi khi no? Núi
lm gỡ? Núi õu?)

3. Cỏc trng hp khụng tuõn
th PCHT
+ Ngi núi vụ ý, vng v, thiu
vn hoỏ giao tip.
+ Ngi núi phi u tiờn cho mt
phng chõm hi

+ Ngi núi mun gõy s chỳ ý
ngi nghe hiu cõu núi theo
mt hm ý no ú.


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

An mong mun tc l ó khụng tuõn th phng chõm
v lng. Trong trng hp ny Ba khụng bit chớnh
xỏc nm ch to chic mỏy bay u tiờn trờn th gii.
tuõn th phng chõm v cht (thỡ Ba ó khụng núi
nhng iu m mỡnh khụng cú bng chng xỏc thc).
Ba phi tr li chung chung.
- Ngi núi mun gõy s chỳ ý ngi nghe hiu cõu
núi theo mt hm ý no ú.
Gv -Khi núi Tin bc ch l tin bc, khụng phi
ngi núi ó khụng tuõn th phng chõm v lng.
Xột v ngha tng minh thỡ cõu ny khụng tuõn th
phng chõm v lng bi vỡ nú dng nh khụng cho
ngi nghe thờm mt thụng tin no. Xột v ngha hm ý
thỡ cõu ny mun núi: Tin bc ch l phng tin
sng ch khụng phi l mc ớch cui cựng ca con
ngi; con ngi khụng nờn chy theo ng tin m
quờn i nhng th quan trng hn, thiờng liờng hn
trong cuc sng. Tc l nh vy vn m bo tuõn th
phng chõm v lng.
Hot ng VI: Xng hụ trong hi thoi
? K tờn cỏc t ng dựng xng hụ trong Ting Vit

? So sỏnh vi cỏc ngụn ng khỏc v rỳt ra nhn xột v t
ng xng hụ trong Ting Vit
- Ting vit cú mt h thng xng hụ rt phong phỳ,
tinh t v giu sc thỏi biu cm.
Gv: Ngi núi cn cn c vo i tng v cỏc c
im khỏcca tỡnh hung giao tip xng hụ cho thớch
hp.
? c li vớ d phn ng liu SGK v cuc i thoi
gia Mốn v Chot
-Hs: c li,
a)on i thoi th nht gia D Chot v D Mốn:
+ D Chot xng hụ vi D Mốn: anh.
+ D Mốn xng hụ vi D Chot: chỳ mỏy.
b) on i thoi th hai gia D Chot v D Mốn:
+ Trong cuc i thoi ny, gia D Chot v D Mốn
u xng hụ vi nhau l: Anh - tụi. ú l s xng hụ
bỡnh ng.
Hot ng V: Luyn Tp
? Vn dng phng chõm v lng phõn tớch nhng
cõu th sau:
a. Trõu l mt loi gia sỳc nuụi trong nh.
b. ẫn l mt loi chim cú hai cỏnh.

Nguyễn Thị Phơng

4. Xng hụ trong hi thoi:

- Ting vit cú mt h thng xng
hụ rt phong phỳ, tinh t v giu
sc thỏi biu cm.

a. ú l cỏch xng hụ bt bỡnh
ng, ca mt k th yu cm
thy mỡnh thp hốn cn nh v
ngi khỏc v th mnh, kiờu
cng, hỏch dich.
b. ú l s xng hụ bỡnh ng.
* Luyn tp

13


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9
Bi tp 1:

? Trờn c s phng chõm v cht, em hóy ch ra nhng
trng hp no l cn trỏnh trong giao tip:
a.Núi cú cn c chc chn l
b.Núi sai s tht mt cỏch c ý, nhm che du iu gỡ ú
l
c.Núi mt cỏch hỳ ho, khụng cú cn c l
d.Núi nhm nhớ, vu v l
e. Núi khoỏc lỏc, lm ra v taif gii hoc núi nhng
chuyn bụng ựa, khoỏc lỏc cho vui l

BUI 5

a. Tha nuụi trong nh vỡ

gia sỳc ó mang ngha thỳ nuụi
trong nh.
b. Tha cú hai cỏnh vỡ tt c
cỏc loi chim u cú hai cỏnh.
Bi tp 2:
a. Núi cú sỏch, mỏch cú chng.
b. Núi di.
c. Núi mũ.
d. Núi nhng núi cui.
e. Núi trng.

LUYN TP
CC PHNG CHM HI THOI (Tip theo)

I/ Lí thuyết:( ễn li)
Câu 1: Thế nào là PC về lợng ? Cho VD minh hoạ?
1/ KN:
- Khi giao tiếp cần nói có nội dung.
- Nội dung của lời nói phải đáp ứng đúng yêu cầu của cuộc giao tiếp, không thiếu, không
thừa.
2/VD:Không có gì quí hơn độc lập tự do
(Các khẩu hiệu, câu nói nổi tiếng)
Câu 2: Thế nào là PC về chất? Cho VD minh hoạ?
1/ KN:
- Trong giao tiếp đừng nói những điều mà mình không tin là đúng hay không có bằng
chứng xác thực.
2/ VD:
Đất nớc 4000 năm
Vất vả và gian lao
Đất nớc nh vì sao

Cứ đi lên phía trớc
Câu 3: Thế nào là PC Quan hệ ? Cho VD minh hoạ?
1/ KN: Khi giao tiếp cần nói đúng vào đề tài giao tiếp tránh nói lạc đề
2/ VD:
Ông nói gà, bà nói vịt
Câu 4: Thế nào là PC cách thức ? Cho VD minh hoạ?
1/ KN: Khi GT cần chú y nói ngắn gọn, rành mạch; tránh cách nói mơ hồ
2/ VD: Tôi đồng y với những nhận định của ông ấy về truyện ngắn
Câu 5: Thế nào là PC lịch sự ? Cho VD minh hoạ?
1/ KN: Khi GT cần tế nhị, tôn trọng ngời khác
2/ VD:
Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau
VD2: Mĩ: Về phơng tiện chiến tranh các ông chỉ xứng làm con chúng tôi
BH: nớc chúng tôi đã có 4000 năm lịch sử. Nớc Mĩ các ông mới ra đời cách
đâý 200 năm

Nguyễn Thị Phơng

14


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

II. Luyện tập
Bài1: Nhận xét về việc tuân thủ phơng châm về lợng trong truyện "Trí khôn của tao đây"
Gợi ý
Trong chuyện "Trí khôn của tao đây" có 3 nhân vật Hổ, con Trâu, Ngời nông dân. Điều mà

Hổ muốn biết là "cái trí khôn" của Ngời. Mọi điều hỏi đáp đều xoay quanh việc đó:
- Này anh trâu! Sao anh to lớn thế kia mà để ngời bé điều khiển?
- Ngời nhỏ bé nhng có trí khôn.
- Trí khôn là cái gì?
- Anh đến hỏi ngời thì sẽ biết.
- Anh có thể cho tôi xem cái trí khôn của anh đợc không?
- Trí khôn tôi để ở nhà.
-Anh có thể về lấy cho tôi xem một lát đợc không?
Bài 2: Câu chuyện sau ngời nhân viên đã vi phạm phơng châm hội thoại nào ? vì sao?
"Hết bao lâu" (truyện cời Tây Ban Nha)
Một bà già tới phòng bán vé máy bay hỏi:
- Xin làm ơn cho biết từ Madrid tới Mêhicô bay hết bao lâu?
Nhân viên đang bận đáp: - 1 phút nhé.
- Xin cảm ơn! - Bà già đáp và đi ra.
Bài 3. Tác dụng của phơng châm về chất trong các đoạn trích
"Vậy nên Lu Cung tham công nên thất bại
Triệu Tiết thích lớn phải tiêu vong
Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô
Sông Bạch Đằng giết tơi Ô Mã
Việc xa xem xét
Chứng cứ còn ghi"
Gợi ý: Nguyễn Trãi nêu những chứng cứ lịch sử, ngôn ngữ đanh thép hùng hồn, khẳng định
sức mạnh, nhân nghĩa Đại Việt với tất cả niềm tự hào.
Bài 4:
Trong truyện Đặc sản Tây Ban Nha
Hai ngời ngoại quốc tới thăm Tây Ban Nha nhng không biết tiếng. Họ vào khách sạn và
muốn ăn món bít tết. Ra hiệu, chỉ trỏ, lấy giấy bút vẽ con bò và đề một số 2 to tớng bên
cạnh.
Ngời phục vụ A một tiếng vui vẻ và mang ra 2 chiếc vé đi xem đấu bò tót.
Bài 5: Đọc những câu ca dao ,tục ngữ thể hiện phơng châm lịch sự

VD: Chim khôn kêu tiếng rảnh rang
Ngời khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe
4. Củng cố: Gv hệ thống bài
HS đọc những chuyện cời châm biếm những kẻ ăn nói khoác lác ở đời:

Nguyễn Thị Phơng

15


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

"Con rắn vuông" ,"Đi mây về gió" ,"Một tấc lên giời".
5.Hớng dẫn : - Nắm nội dung bài .
- Ôn tập mối quan hệ chặt chẽ giữa phơng châm hội thoại và tình huống
giao tiếp.Hiểu đợc phơng châm hội thoại không phải là những quy định bắt buộc trong mọi
tình huống giao tiếp. Vì nhiều lí do khác nhau, các phơng châm hội thoại có khi không đợc
tuân thủ

BUI 6

- NGUYN DU V TRUYN KIU
- CCH DN TRC TIP, CCH DN GIN TIP
I. Mục tiêu cần đạt.
1. Kiến thức:
- Hs hiểu đợc tiểu sử, cuộc đời và thân thế sự nghiệp của tác giả Nguyễn Du.Túm tt tỏc
phm Truyn Kiu.Giá trị của tác phẩm Truyện Kiều
- Hs cảm nhận đợc những phẩm chất của ngời phụ nữ Việt Nam và số phân của họ qua nhân

vật Thuý Kiều.
2. Kỹ năng: Hs có kỹ năng cảm nhận truyện thơ nôm trung đại.
3. Thái độ: Hs có thái độ trân trọng ngợi ca ngời phụ nữ, thông cảm với những nỗi đau mà
họ phải gánh chịu, đồng thời có thái độ phê phán, tố cáo những bất công trong xã hội pk xa.
II. Chuẩn bị.
Thầy : Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án
Trò : Đọc kỹ tác phẩm, tìm hiểu tác giả và những giá trị nội dung nghệ thuật của
TPVH trung đại.
III. Lên lớp
1.Tổ chức:
2.Kiểm tra: Kết hợp khi ôn tập
3.Bài mới
TIT 1,2: A. TểM TT KIN THC C BN:
Hoạt động của thầy và trò
* Hoạt động I: Tác phẩm Truyện Kiều.
Hoạt động 1: Tìm hiểu về tác giả.
? Em hãy giới thiệu những nét chính về tiểu sử, cuộc
đời của tác giả Nguyễn Du.
- Hs: - ND sinh trởng trong một gia đình đại quý
tộc,
nhiều đời làm quan dới triều Lê.
- Nguyễn Du có năng khiếu văn học bẩm sinh,
thông minh, ham học lại đợc hun đúc từ một gia
đình
có truyền thống hiếu học.
- Tuy xuất thân trong một gia đình đại quý tộc
phong kiến nhng về sau gia đình sa sút (do sự sụp
đổ của triều Lê). Bản thân ND mồ côi sớm: năm 11
tuổi cha mất, 13 tuổi mẹ cũng qua đời, anh chị em li
tán mỗi ngời một nơi.

- Suốt 10 năm trời sống phiêu bạt trôi nổi
không nơi đâu là bén rễ.
- Ông luôn buồn rầu trớc sự diệt vong của vơng triều Lê. Cuối cùng về quê ở dới chân núi Hồng
Lĩnh ông thích đi săn, đi câu uống rợu, làm thơ, đi
nghe hát phờng vải.

Nguyễn Thị Phơng

16

Nội dung
I. Truyện Kiều- Nguyễn Du
1. Tác giả Nguyễn Du.
- ND sinh trởng trong một gia đình đại
quý tộc,
nhiều đời làm quan dới triều Lê.
- Nguyễn Du có năng khiếu văn học
bẩm sinh, thông minh, ham học lại đợc
hun đúc từ một gia đình có truyền
thống hiếu học.
- Tuy xuất thân trong một gia đình đại
quý tộc phong kiến nhng về sau gia
đình sa sút (do sự sụp đổ của triều Lê).
Bản thân ND mồ côi sớm: năm 11 tuổi
cha mất, 13 tuổi mẹ cũng qua đời, anh
chị em li tán mỗi ngời một nơi.
- Suốt 10 năm trời sống phiêu bạt trôi
nổi không nơi đâu là bén rễ.

Trờng THCS Quảng Tâm

- 1802 Nguyễn ánh lập ra nhà Nguyễn:
Nguyễn Du đợc mời ra làm quan.
Gv: Năm 1813 đợc làm trởng phái đoàn đi tuế
cống nhà Thanh lúc về đợc thăng chức Tham chi bộ
lễ và giữ chức đó cho đến 1820 đợc lệnh đi xứ lần
nữa nhng cha kịp đi thì bị bệnh qua đời. 10-8 ông
mắc bệnh và qua đời. ND là một đại thi hào vĩ đại
của dân tộc. Danh nhân văn hoá thế giới, ông có
nhiều tác phẩm đặc sắc.
? Cuộc đời và thời đại Nguyễn Du có ảnh hởng ntn
đến sự nghiệp sáng tác của ông.
Hoạt động 2: Sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Du
? Sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Du
- Hs: + Tác phẩm chữ Hán: Thanh Hiên thi tập, Nam
trung tạp ngâm, Bắc hành tạp lục (243 bài).
+ Tác phẩm chữ Nôm: Văn tế thập loại chúng
sinh, Truyện Kiều.
1. Ngun gc:
- Da theo ct truyn Kim Võn Kiu truyn ca
Thanh Tõm Ti Nhõn (Trung quc) nhng phn
sỏng to ca Nguyn Du l rt ln.
- Lỳc u cú tờn: on trng Tõn Thanh, sau i
thnh Truyn Kiu.
Kt lun: L tỏc phm vn xuụi vit bng ch Nụm.
+ Tc b yu t dung tc, gi li ct truyn v
nhõn vt.
+ Sỏng to v ngh thut: Ngh thut t s, k
chuyn bng th.

+ Ngh thut xõy dng nhõn vt c sc.
+ T cnh thiờn nhiờn.
* Thi im sỏng tỏc:
- Vit vo u th k XIX (1805-1809)
- Gm 3254 cõu th lc bỏt.
- Xut bn 23 ln bng ch Nụm, gn 80 ln bng
ch quc ng.
- Bn Nụm u tiờn do Phm Quý Thớch khc trờn
vỏn, in H Ni.
- Nm 1871 bn c nht cũn c lu tr ti th
vin Trng Sinh ng ụng - Phỏp.
- Dch ra 20 th ting, xut bn 19 nc trờn ton
th gii.
- Nm 1965: k nim 200 nm ngy sinh Nguyn
Du, Truyn Kiu c xut bn bng ch Tip,
Nht, Liờn Xụ, Trung Quc, c, Ba Lan,
Hunggari, Rumani, CuBa, Anbani, Bungari,
Campuchia, Min in, í, Angieri, rp,
* i ý:
Truyn Kiu l mt bc tranh hin thc v mt xó

Nguyễn Thị Phơng

17

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

2. Sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Du

3. Tác phẩm Truyện Kiều.

+ Gặp gỡ và đính ớc.
+ Gia biến và lu lạc
+ Đoàn tụ.

.

2. Túm tt tỏc phm:
Phn 1:
+ Gp g v ớnh c
+ Gia th - ti sn
+ Gp g Kim Trng
+ ớnh c th nguyn.
Phn 2:
+ Gia bin lu lc


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

hi bt cụng, tn bo; l ting núi thng cm trc
s phn bi kch ca con ngi, ting núi lờn ỏn
nhng th lc xu xa v khng nh ti nng, phm
cht, th hin khỏt vng chõn chớnh ca con ngi.
Hoạt động 3: Tóm tắt Truyện Kiều.
? Em hãy giới thiệu những nét chính về TPTK
- Hs: + Thể loại: Truyện thơ nôm gồm 3254 câu thơ
lục bát.
+ Lấy cốt truyện từ TP:"Kim Vân Kiều
Truyện" của TTTN- TQ để sáng tác ra TK(ĐTTT).

? Em hãy tóm tắt nội dung tác phẩm Truyên Kiều.
- Hs: Tóm tắt theo bố cục của tác phẩm:
+ Gặp gỡ và đính ớc.
+ Gia biến và lu lạc
+ Đoàn tụ.
* Hoạt động II: Giá trị của Truyện Kiều.
Hoạt động 1: Nghệ thuật.
? Em hãy khái quát lại những giá trị về nghệ thuật
của tác phẩm Truyện Kiều.
- Hs: + Tác phẩm là sự kết tinh thành tựu nghệ thuật
văn học dân tộc trên các phơng diện: Ngôn ngữ, thể
loại.
+ Nghệ thuật ngôn từ có bớc phát triển vợt
bậc: Dẫn chuyện, miêu tả hiên nhiên, khắc hoạ tính
cách và miêu tả tâm lí.
Gv:Tác phẩm đợc dịch ra nhiều thứ tiếng và đợc
giới thiệu ở nhiều nớc trên thế giới
Hoạt động 2: Nội dung.
? Giá trị hiện thực của tác phẩm Truyện Kiều đợc
thể hiện nh thế nào.
- Hs: Tp là bức tranh hiện thực về một XH bất công
tàn bạo.
? Sự bất công thối nát của XHPK đợc ND tái hiện
với những bộ mặt nào.
- Hs: Trả lời, Gv khái quát lại.
+ Tố cáo XHPK thối nát với những kẻ bất tài:
H.T.Hiến.
+ Những kể đầu trâu mặt ngựa, buôn thịt bán ngời,
làm giàu trên thân xác ngời phụ nữ: Tú Bà, MGS
+ Những kẻ mu mô sảo quyệt, nham hiểm: Hoạn

Th.
? Giá trị nhân đạo của tác phẩm là gì
- Hs: TP là tiếng nói khẳng định, đề cao tài năng
nhân phẩm và những khá vọng chân chính của con
ngời: Quyền sống, tự do, tình yêu, hạnh phúc
TIT 3,4 :

+ Bỏn mỡnh cu cha
+ Vo tay h Mó
+ Mc mu S Khanh, vo lu xanh
ln 1
+ Gp g lm v Thỳc Sinh b Hon
Th y o
+ Vo lu xanh ln 2, gp g T Hi
+ Mc la H Tụn Hin
+Nng nh ca Pht.
Phn 3:
on t gia ỡnh, gp li ngi xa.
II. Giá trị của tác phẩm Truyện Kiều

1. Giá trị ngệ thuật
Tác phẩm là sự kết tinh thành tựu
nghệ thuật văn học dân tộc trên các phơng diện: Ngôn ngữ, thể loại.
2. Giá trị nội dung
- Giá trị hiện thực.
Tp là bức tranh hiện thực về một XH
bất công tàn bạo: Quan lại bất tài, XH
đồng tiền
- Giá trị nhân đạo: Đề cao tài năng
nhân phẩm và những khá vọng chân

chính của con ngời: Quyền sống, tự do,
tình yêu, hạnh phúc

B. CC DNG :

1. Dng 2 hoc 3 im:
1: Túm tt ngn gn tỏc phm Truyn Kiu trong 20 dũng.
* Gi ý:Túm tt truyn.
Phn 1. Gp g v ớnh c
- Ch em Thỳy Kiu i chi xuõn, Kiu gp Kim Trng ( bn Vng Quan ) quyn luyn.

Nguyễn Thị Phơng

18


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

- Kim Trng tỡm cỏch dn n gn nh, bt c cnh thoa ri, trũ chuyn cựng Thuý
Kiu, Kiu- Kim c hn nguyn th.
Phn 2. Gia bin v lu lc
- Kim v h tang chỳ, gia ỡnh Kiu gp nn. Kiu bỏn mỡnh chuc cha.
- Gp Thỳc Sinh, Chuc khi lu xanh . B v c Hon Th ỏnh ghen, bt Kiu v hnh
h trc mt Thỳc Sinh.
- Kiu xin ra Quan m Cỏc, Thỳc Sinh n thm, b Hon Th bt, Kiu s b trn n
nỏu chựa Giỏc Duyờn. Kiu ri vo tay Bc B, ri li ri vo lu xanh ln hai.
- Kiu gp T Hi, c chuc khi lu xanh. Kiu bỏo õn bỏo oỏn. B mc la HTụn
Hin. T Hi cht. Kiu b gỏn cho viờn Th quan. Kiu nhy xung dũng Tin ng t

vn. S b Giỏc Duyờn cu thoỏt v tu chựa.
Phn 3. on t
- Sau khi h tang tr v c g Thỳy Võn, Kim vn khụn nguụi nh Kiu, tỡm kim Kiu.
Kim lp n l, gp Kiu, gia ỡnh sum hp. Kiu khụng mun ni li duyờn xa. Ch coi
nhau l bn.
2: Nờu giỏ tr ni dung v ngh thut Tỏc phm Truyn Kiu - Nguyn Du.
* Gi ý:
1. Ni dung:
- Giỏ tr nhõn o: cao t do, c m p v tỡnh yờu; khỏt vng cụng lớ, khỏt vng v
quyn sng... Ca ngi phm cht con ngi (Kiu: p, ti, trớ, hiu tho, trung hu, v
tha)
- Giỏ tr hin thc: Bc tranh hin thc v mt xó hi bt cụng. Ting núi lờn ỏn, t cỏo cỏc
th lc tn bo ch p lờn quyn sng ca con ngi.
2. Ngh thut:
- Truyn Kiu l s kt tinh tthnh tu ngh thut vn hc dõn tc trờn cỏc phng din
ngụn ng th loi (Vn hc dõn tc; th th lc bỏt; ngh thut t s ; Ngh thut miờu t
thiờn nhiờn ; khc ho tớnh cỏch , tõm lý con ngi).
2. Dng 5 hoc 7 im:
1: Gii thiu nhng nột c bn v tỏc gi Nguyn Du.
* Gi ý:
1. Bn thõn.
- Sinh 3.1.1766 (Nm t Du niờn hiu Cnh Hng) Mt 16.9.1820. Tờn ch T Nh
hiu Thanh Hiờn.
- Quờ Tiờn in, Nghi Xuõn , Trn Ngh An. 10 tui m cụi m.
- L mt trong nm ngi ni ting ng thi.
2. Gia ỡnh.
- i quý tc, nhiu i lm quan v cú truyn thng khoa bng. Cú th lc bc nht lỳc
by gi.
- Cha l Nguyn Nghim - nh vn - nh nghiờn cu s hc- nh th v tng lm t tng.
- M l Trn Th Tn xut thõn dũng dừi bỡnh dõn, ngi x Kinh Bc, l v th ba v ớt

hn chng 32 tui.
-Thu niờn thiu Nguyn Du chu nhiu nh hng ca m.
3. Thi i.

Nguyễn Thị Phơng

19


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

- Cui Lờ u Nguyn - thi kỡ phong kin Vit Nam suy tn , giai cp thng tr thi nỏt,
i sng xó hi en ti, nhõn dõn ni dy khi ngha. Khi ngha Tõy Sn.
4. Cuc i.
- Tng lm quan cho nh Lờ, chng li Tõy Sn nhng tht bi, nh trn vo Nam theo
Nguyn nh nhng khụng thnh, b bt ri c th.
- Sng lu lc min Bc, v quờ n, nm tri cay ng
- Nm 1802 lm quan cho triu Nguyn, ti gii c c i x sang Trung Quc hai ln.
5. S nghip th vn.
- ễng li mt di sn vn húa ln cho dõn tc:
+ Th ch Hỏn: Thanh Hiờn Thi Tp, Bc hnh tp lc, Nam Trung tp ngõm.
+ Th ch Nụm: on Trng Tõn Thanh (Truyn Kiu),Vn chiờu hn,Vn t
sng hai cụ gỏi trng lu.
6. T tng tỡnh cm
- i vi nhng k thuc tng lp trờn, tng lnh hay quan li cao cp Nguyn Du vch
trn ti ỏc ca chỳng.
- i vi nhng con ngi bt hnh... ụng dnh ht tỡnh thng c bit l ph n v tr
em.

* Túm li:
- Si ch xuyờn sut ton b tỏc phm ca Nguyn Du t ch Hỏn n truyn Kiu, vn
chiờu hn u sỏng ngi Ch ngha nhõn o. Mc dự sinh ra trong gia ỡnh quý tc,
Nguyn Du ln ln nhiu trong cuc sng, yờu thng qun chỳng, lng nghe tõm hn,
nguyn vng ca qun chỳng nờn ụng ý thc c nhng vn trng i ca cuc
i.Vi ti nng ngh thut tuyt vi ụng ó lm cho vn trng i cng tr nờn bc
thit hn, da dit hn, núng bng hn.Th Nguyn Du dự ch Hỏn hay Nụm u t ti
trỡnh iờu luyn. Riờng truyn Kiu l mt cụng hin to ln ca ụng i vi s phỏt
trin ca vn hc dõn tc.
- Nguyn Du - i thi ho dõn tc- ngi t nn múng cho ngụn ng vn hc dõn tc- mt
danh nhõn vn húa th gii.
- Th Nguyn Du l nim t ho dõn tc Nim t ho ca vn hc Vit Nam.
- T Hu ca ngi:
Ting th ai ng t tri
Nghe nh non nc vng li ngn thu
Nghỡn nm sau nh Nguyn Du
Ting thng nh ting m ru nhng ngy.
4. Củng cố: GV hệ thống kiến thức .
5. Hớng dẫn t hc:
-Học bài , nắm vững những kiến thức cơ bản.
-Hoàn thiện các bài tập. nắm vững giá trị nội dung và nghệ thuật tác phẩm Truyện Kiều

ễN TP
- Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp

NI DUNG TING VIT

Lu ý:

Nguyễn Thị Phơng

20


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

Khi chuyển đổi lời dẫn trực tiếp thành lời dẫn gián tiếp cần chú ý:
- Bỏ dấu hai chấm và thay đổi từ xng hô cho thích hợp. Lợc bỏ các tình thái
Luyn tp
? Em hóy phõn bit cỏch dn trc tip v cỏch n giỏn tip.
Dn trc tip
Dn giỏn tip
L nhc li nguyờn vn li núi L thut li li núi hay ý ngh ca
hay ý ngh ca ngi hoc nhõn ngi hoc nhõn vt, cú iu chnh
vt (khụng sa i); s dng du cho thich hp; khụng dựng du hai
hai chm (:) ngn cỏch phn chm; li dn giỏn tip khụng t
thng kốm theo du ngoc kộp. trong du ngoc kộp.
VD: Chỏu núi: y, bỏc cng
chng thốm ngi l gỡ?
VD:
Lu ý:
Khi chuyển đổi lời dẫn trực tiếp thành lời dẫn gián tiếp cần chú ý:
- Bỏ dấu hai chấm và thay đổi từ xng hô cho thích hợp. Lợc bỏ các tình thái
- Dn trc tip
VD : Một hôm, cô tôi gọi tôi đến bên cời hỏi:
- Hồng! Mày có muốn vào Thanh Hoá chơi với mẹ mày không?
- Dn giỏn tip
VD: - Một hôm, cô tôi gọi tôi đến bên cời hỏi tôi rằng có muốn vào Thanh Hoá

chơi với mẹ tôi không?
BUI 7

NGUYN DU V TRUYN KIU
VN BN: CH EM THUí KIU, CNH NGY XUN
Trớch Truyn Kiu - Nguyn Du
A: Mục tiêu
H/s ôn tập, củng cố kiến thức về tác giả Nguyễn Du và tác phẩm truyện kiều. Nắm
đợc gái trị nội dung và nghệ thuật đặc sắc trong 2 đoạn trích chị em Thuý Kiều và Cảnh
ngày xuân.
Rèn kỹ năng đọc và phân tích tác phẩm thơ
Giáo dục ý thức học tập tự giác, tích cực
B: Chuẩn bị : Câu hỏi và bài tập
C: Lên lớp:
1: Tổ chức :
2: Kiểm tra: Lồng ghép khi ôn
3: Bài mới
TIT 1, 2
A/ TểM TT KIN THC C BN:
1. Ni dung:
- Khc ho nhng nột riờng v nhan sc ti nng, tớnh cỏch s phnThuý Võn, Thuý
Kiu.
- Trõn trng, ca ngi v p ca con ngi.
- Gi t bc ho mựa xuõn vi nhng c im riờng bit.

Nguyễn Thị Phơng

21

Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

- Th hin tõm trng ca nhõn vt trong bui du xuõn.
2. Ngh thut:
- Bỳt phỏp ngh thut c l, ly v p thiờn nhiờn gi t v p con ngi.
- T cnh thiờn nhiờn c sc.
- T ng giu cht to hỡnh.
B/ CC DNG :
1. Dng 3 im
1: Cm nhn ca em v v p chung ca ch em Thuý Kiu qua on trớch
Ch em Thuý Kiu ca Nguyn Du.
* Gi ý:
- M on: Gii thiu chung v v p ca ch em Thuý Kiu.
- Thõn on: V p chung ca hai ch emThuý Võn, Thuý Kiu.
- Kt on: Khng nh v p cao quý ca ch em Thuý Kiu qua ngh thut t ngi ti
tỡnh ca tỏc gi Nguyn Du.
2: Vit on vn ngn 10 -15 dũng nờu cm nhn ca em v hai cõu th:
Dp dỡu ti t giai nhõn
Nga xe nh nc ỏo qun nh nờm
Cnh ngy xuõn (Trớch Truyn Kiu - Nguyn Du)
* Gi ý:
- Cnh l hi trong tit thanh minh c miờu t tht sinh ng, mang m nột vn
hoỏ dõn gian vit nam:
Dp dỡu ti t giai nhõn
Nga xe nh nc ỏo qun nh nờm
- Tt thanh minh, mi ngi tp trung i to m, h l nhng nam thanh n tỳ i sa
sang li phn m ca ngi thõn . Khụng khớ tht ụng vui, rn rng c th hin qua mt
lot cỏc t ghộp, t lỏy giu cht to hỡnh (Dp dỡu, Nga xe, giai nhõn- ti t, ỏo qun)

Cõu th nhp nhng , uyn chuyn .
- Tt c u gúp phn th hin cỏi khụng khớ l hi ụng vui, nỏo nhit. Mt truyn
thng tt p ca nhng nc ụng.
2. Dng 5 n7 im
1: Cm nhn ca em v on trớch "Ch em Thỳy Kiu" (Trớch "Truyn Kiu"
Nguyn Du).
a. M bi.
- Gii thiu chung v tỏc gi, tỏc phm, v trớ on trớch;
- Cm nhn chung v on trớch.
b. Thõn bi.
* Bn cõu u.- V p chung ca hai ch em.
- Nhp iu, hỡnh nh c la chn theo bỳt phỏp c l c in Mai ct cỏch.... mi
phõn vn mi hoa, tuyt c l cho ngi ph n, ngi p.
Hỡnh mnh mai, sc rc r, hng quý phỏi. Tinh thn trng trong, tinh khit, thanh sch.
Hai v i nhau, cõu th tr nờn tao nhó gi cm. m iu nhp nhng nhn mnh s i
xng lm ni bt v p cõn i hon ho ca hai ch em.
* 16 cõu tip theo: - V p ca Thỳy Võn v ti sc ca Thỳy Kiu.

Nguyễn Thị Phơng

22


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

- Bn cõu t Thỳy Võn.
+ Hỡnh nh: Khuụn mt y n, cõn i phỳc hu, sui túc úng nh mõy, iu ci, ging
núi oan trang, ln da sỏng hn tuyt.

Tỏc ga miờu t Thỳy Võn ton vn bng nhng nột c l hỡnh nh n d thớch hp, tinh t
t khuụn mt, nột my, iu ci ging núi, mỏi túc ln da. Kỡ diu hn Nguyn Du va
miờu t nhan sc ó cho thy ngay s phn an bi hnh phỳc ca nhõn vt.
- 12 cõu t Kiu.
+S lng cõu chng t Nguyn Du dựng ht bỳt lc, lũng yờu mn vo nhõn vt ny.
ly Võn lm nn lm ni bt Kiu, Võn xinh p l th nhng Kiu cũn p hn.
Nu Võn p ti thm, hin du thỡ Thỳy Kiu li p sc so nghiờng nc, nghiờng
thnh
- Trớch dn: Th
- Nhn xột: - Kiu p tuyt i,
- Phõn tớch: bng ngh thut c l, tỏc gi im xuyt mt ụi nột dung nhan khin
Thỳy Kiu hin lờn rng r :
+ ln thu thy: ụi mt trong xanh nh nc mựa thu gi cm m huyn o.
+ nột xuõn sn: nột my thanh thn ti xanh mn mn p nh dỏng nỳi mựa xuõn
ti tr.
- Phõn tớch: phộp tu t nhõn húa, t ng chn lc th hin thỏi ca thiờn nhiờn vi
Kiu. Vi v p ca Võn thiờn nhiờn chng k m chu thua, chu nhng cũn vi
v p ca Kiu hoa ghen, liu hn th hin s k.
- T v p ly t in c nht c khuynh thnh, tỏi c khuynh quc" to s sỳc tớch,
cú sc gi ln lm bt v p cú sc hỳt mnh m
*Túm li: V p ca Kiu gõy n tng mnh, mt trang tuyt sc.
- Khụng ch l giai nhõn tuyt th m Kiu cũn rt a ti.
- Ti ỏnh n, Son nhc: khỳc bc mnh oỏn (Tõm hn a su, a cm, phong phỳ.
Khỳc nhc d oỏn cho s phn au kh, bt hnh ca Kiu sau ny).
- So vi on t Thỳy Võn, chc nng d bỏo cũn phong phỳ hn.
- Nhng cõu th miờu t nhan sc, ti nng d oỏn s phn ó th hin quan nim
thiờn mnh ca nho gia, thuyt ti mnh tng ca Nguyn Du.
- Nột ti hoa ca Nguyn Du bc l rừ nột trong ngh thut t ngi on th.
- Bỳt phỏp ngh thut cú tớnh truyn thng ca th vn c nhng ụng ó vt lờn c cỏi
gii hn ú. 16 cõu t v p ca hai ch em Kiu gn nh y v p ca ngi ph n

theo quan nim xa: Cụng - dung - ngụn - hnh. Ti y th hin c t tỡnh, tõm hn ca
nhõn vt v d bỏo s phn nhõn vt.
* c hnh v phong thỏi ca hai ch em Kiu.
- Cuc sng ờm m, phong lu khuụn phộp, c hnh mu mc.
- on cui: khộp li bc chõn dung ca hai ch em Thỳy Kiu ng thi khộp li ton
on trớch khin nú thờm cht ch vi tỏc phm, vi s phn tng nhõn vt. Võn ờm ỏi,
Kiu bc mnh.
- Cỏch miờu t - gii thiu chớnh xỏc s phn tng nhõn vt.
Cui on miờu t vn trong sỏng, m thm nh ch che bao bc cho ch em Kiu - 2
bụng hoa vn cũn trong nhy.
* Nhn xột chung v ni dung - ngh thut.
C.Kt bi:

Nguyễn Thị Phơng

23


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

Khng nh v p trong sỏng thanh cao ca ch em Thuý Kiu. Ngh thut miờu t
nhõn vt ti tỡnh, tỡnh cm yờu quý trõn trng ca tỏc gi dnh cho Võn, Kiu.
TIT 3 , 4
2: Cm nhn v khung cnh thiờn nhiờn ti p trong on trớch Cnh ngy
xuõn. (Truyn Kiu- Nguyn Du)
* Gi ý :
a. M bi : Gii thiu chung v on trớch
- Cm nhn chung v khung cnh thiờn nhiờn c miờu t trong on trớch

b. Thõn bi : Khung cnh ngy xuõn
- Bn cõu th u gi lờn khung cnh mựa xuõn . Mt bc tranh xuõn tuyt tỏc:
Ngy xuõn con ộn a thoi
Thiu quang chớn chc ó ngoi sỏu mi.
C non xanh rn chõn tri.
Cnh lờ trng im mt vi bụng hoa.
- Ngy xuõn qua i nhanh nh chic thoi dt vi trong khung ci -> khụng khớ rn
rng, ti sỏng ca cnh vt trong mựa xuõn; tõm trng nui tic ngy xuõn trụi qua nhanh
quỏ. Nh th hai cõu u va núi v thi gian m cũn gi t khụng gian mựa xuõn. Hai cõu
cũn li l mt bc tranh thiờn nhiờn tuyt p.
C non xanh tn chõn tri.
Cnh lờ trng im mt vi bụng hoa
- Bỏt ngỏt tri rng n tn chõn tri l thm c non t xanh rn -> gam mu nn ca
bc tranh ngy xuõn ti p. S phi hp mu sc ca bc tranh tht hi hũa. Mu xanh
non tng trng cho s sinh sụi ny n, cho sc sng ang lờn , cũn mu trng l biu
tng ca s trong trng tinh khit .
-> Ngy xuõn õy tht khoỏng t, mi m, thanh tõn, dt do sc sng trong mt khụng
khớ trong lnh, thanh thoỏt. T im dựng õy lm cho bc tranh thờm sinh ng, cú
hn.
- Cnh l hi trong tit thanh minh cng c miờu t tht sinh ng , nỏo nc:
Gn xa nụ nc yn oanh .
Ch em sm sa b hnh chi xuõn
Dp dỡu ti t giai nhõn
Nga xe nh nc ỏo qun nh nờm
Ngn ngang gũ ng kộo lờn .
Thoi vng vú rc tro tin giy bay"
- Khụng khớ rn rng c th hin qua mt lot cỏc t ghộp, t lỏy giu cht to
hỡnh.Tt c u gúp phn th hin cỏi khụng khớ l hi ụng vui, mt truyn thng tt p
ca nhng nc ụng.
" T t ... bc ngang".

- Cm giỏc bõng khuõng nui tic. Cnh vt, khụng khớ mựa xuõn trong sỏu cõu ny
so vi my cõu u ó cú s khỏc bit. Mi th u ó lng xung, nht dn.

Nguyễn Thị Phơng

24


Trờng THCS Quảng Tâm

Giáo án ôn tập Ngữ văn 9

- Nng xuõn m ỏp hng ti vo bui sm gi õy ó nht i, khe sui nh, nhp
cu bc ngang tuy vn gi nột thanh di ca mựa xuõn vi mi chuyn ng nh nhng,
nhng mt tri ng búng v Tõy, bc chõn ngi thn th lu luyn, tic nui, dũng nc
un quanh.
- Cnh chiu tan hi. Tõm trng mi ngi theo ú cng khỏc hn. Nhng t lỏy
nao nao, t t, thanh thanh õu ch t cnh m cũn ng tỡnh Mt cỏi gỡ ú lóng
óng, bõng khuõng, xuyn xao v tic nui
c. Kt bi : - Nhn xột chung v cnh thiờn nhiờn ti p trong on trớch
- Ngh thut t cnh ca i thi ho Nguyn Du.
4. Củng cố
-Khái quát những nét cơ bản về tác giả, tác phẩm Truyện Kiều?
-Tóm tắt Truyện Kiều ?
-Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của chị em Thuý Kiều và cảnh ngày
xuân
5: Hớng dẫn
-Học bài, học thuộc lòng các đoạn trích
-Chuẩn bị ôn tập: Đoạn trích Kiều ở lầu Ngng Bích .
********************************************

BUI 8
VN BN: KIU LU NGNG BCH
Trớch Truyn Kiu - Nguyn Du
Mục tiêu
-H/s ôn tập củng cố kiến thức về đoạn trích Kiều ở lầu Ngng Bích.
-Rèn kĩ năng tóm tắt tác phẩm tự sự, kĩ năng cảm thụ văn bản thơ trung đại
-Giáo dục ý thức học tập tự giác tích cực
TIT 1 , 2
A. KIN THC C BN
1.Ni dung:
- Cm nhn c tõm trng cụ n bun ti v tm lũng thu chung hiu tho ca
Thuý Kiu.
2.Ngh thut:
- Khc ha ni tõm nhõn vt qua ngụn ng c thoi.
- Ngh thut t cnh ng tỡnh c sc.
Tóm tắt 2 đoạn trích Kiều ở lầu Câu 1: tóm tắt đoạn trích Kiều ở lầu Ngng Bích.
Ngng Bích .
Câu 2: khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của
đoạn trích Kiều ở lầu Ngng Bích .
Nêu giá trị nội dung và nghệ
Nội dung:
thuật đặc sắc của đoạn trích Sáu câu thơ đầu miêu tả cảnh thiên nhiên rất đẹp nhKiều ở lầu Ngng Bích .
ng cũng rất buồn. Một không gian mênh mang, sầu
tủi. Có thể hình dung tâm trạng trống vắng, rợn ngợp
của Kiều. Không gian càng xa rộng thì lonmgf ngời
càng thêm trống trải. Tám câu thơ tiếp theo miêu tả
nỗi nhớ thơng của Kiều. Cùng là nỗi nhớ nhng nỗi
nhớ Kim Trọng đợc thể hiện rất khác so với nỗi nhớ
cha mẹ. Tám câu thơ cuối, dờng nh tâm trí của Kiều
lại hớng ra ngoài cảnh vật. Đây là những câu thơ đặc

sắc nhất về nỗi buồn. Tuy nhiên, nếu đọc kĩ từng cặp,
? Cảm nhận của em về 8 câu thơ chúng ta sẽ nhận ra một điều rất thú vị, thể hiện sự
cuối của đoạn trích: Kiều ở lầu am hiểu lòng ngời cũng nh nghệ thuật sử dụng từ ngữ
Ngng Bích
rất tinh tế, đặc sắc của Ng Du

Nguyễn Thị Phơng

25