TIỂU LUẬN CAO HỌC môn đảng lãnh đạo và quản lý lĩnh vực văn hóa Đổi mới và nâng cao trình độ lãnh đạo của đảng về văn hóa

MỞ ĐẦU
Từ khi Đảng ta ra đời và lãnh đạo cách mạng Việt Nam, nhất là sau khi Cách
mạng tháng Tám thành công, văn hoá, văn nghệ Việt Nam đã trở thành một bộ
phận khăng khít của cách mạng, tham gia tích cực vào cuộc đấu tranh giành độc
lập, tự do Tổ quốc, xây dựng cuộc sống mới cho nhân dân. Văn hoá, văn nghệ đã
phát triển mạnh mẽ. Các văn nghệ sỹ, các nhà hoạt động văn hoá trở thành những
chiến sỹ của Đảng trên mặt trận văn hoá, văn nghệ, sáng tạo được nhiều tác phẩm
có giá trị, có sức động viên, cổ vũ to lớn đối với nhân dân ta trong hai cuộc kháng
chiến chống Pháp, chống Mỹ, cũng như trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã
hội hiện nay
Theo dòng chảy lịch sử, trong hoàn cảnh mới có nhiều thuận lợi nhưng cũng
có nhiều khó khăn, thử thách, hoạt động văn hoá, văn nghệ đã thu được những
thành tựu và những kinh nghiệm quý, đồng thời cũng bộc lộ không ít nhược điểm,
khuyết điểm: Chúng ta đã nhanh chóng xóa bỏ các tổ chức, thể chế phản động của
chế độ cũ trong lĩnh vực văn hoá, văn nghệ, đấu tranh chống âm mưu và hành động
phá hoại của địch, chống những quan điểm, khuynh hướng, tàn dư của văn hoá,
văn nghệ phản động và đồi truỵ; xây dựng và phát triển rộng khắp nền văn hoá,
văn nghệ cách mạng theo đường lối, quan điểm của Đảng. Đã xuất hiện một số tác
phẩm văn học, nghệ thuật có chất lượng tốt, đề cập một cách chân thật và mạnh
dạn những vấn đề nóng bỏng của cuộc sống hiện nay, thu hút được sự chú ý của
công chúng...Tuy nhiên, với thái độ nhìn thẳng vào sự thật, cần nhận rõ chất lượng
và hiệu quả các hoạt động văn hoá, văn nghệ nói chung còn thấp, tác phẩm văn
học, nghệ thuật có giá trị còn ít, tiềm năng sáng tạo chưa được phát huy đầy đủ,
bệnh phô trương hình thức, công thức, sơ lược còn nặng. Nhiều hiện tượng tiêu cực
như chạy theo tiền và tình trạng hỗn loạn kéo dài về dùng băng ghi hình có nội
dung xấu chưa được ngăn chặn kịp thời. Cuộc đấu tranh chống sự xâm nhập của


văn hóa phản động, đồi trụy chưa tốt... Những thành tựu và những thiếu sót trên
gắn liền với những ưu điểm và khuyết điểm trong công tác lãnh đạo, công tác quản
lý, công tác xây dựng đội ngũ và cả những nhận thức lý luận trong điều kiện mới

Xuất phát từ những lý do trên, nên em mạnh dạn xin chọn đề tài: “Đổi mới
và nâng cao trình độ lãnh đạo của Đảng về văn hóa, văn nghệ hiện nay” làm tiểu
luận kết thúc môn Lãnh đạo và quản lý lĩnh vực văn hóa.


NỘI DUNG
I.

Tầm quan trọng của văn hóa, văn nghệ trong quá trình phát triển của đất nước
Thứ nhất, Văn hóa là mục tiêu của sự phát triển bởi lẽ, văn hóa do con người
sáng tạo ra, chi phối toàn bộ hoạt động của con người, là hoạt động sản xuất nhằm
cung cấp năng lượng tinh thần cho con người, làm cho con người ngày càng hoàn
thiện, xa rời trạng thái nguyên sơ ban đầu khi từ con vật phát triển thành con
người. Con người tồn tại, không chỉ cần những sản phẩm vật chất mà còn có nhu
cầu hưởng thụ sản phẩm văn hóa tinh thần, con người và xã hội loài người càng
phát triển thì nhu cầu văn hóa tinh thần đòi hỏi ngày càng cao. Đáp ứng nhu cầu
văn hóa tinh thần đó chính là đảm bảo sự phát triển ngày càng nhiều của cải vật
chất cho con người và xã hội.
Trên ý nghĩa đó, văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, đồng thời là mục
tiêu của sự phát triển. Vì xét cho cùng, mọi sự phát triển đều do con người quyết
định mà văn hóa thể hiện trình độ vun trồng ngày càng cao, càng toàn diện con
người và xã hội, làm cho con người và xã hội ngày càng phát triển, tiến bộ; điều đó
nghĩa là ngày một xa rời trạng thái nguyên sơ, mông muội để tiến tới một cuộc
sống ấm no, tự do, hạnh phúc và văn minh. Trong đó, bản chất nhân văn, nhân đạo
của mỗi cá nhân cũng như của cả cộng đồng được bồi dưỡng; phát huy trở thành
giá trị cao quý và chuẩn mực tốt đẹp của toàn xã hội. Mục tiêu này phù hợp với
khát vọng lâu đời của nhân loại và là mục đích phát triển bền vững, tiến bộ của các
quốc gia, dân tộc. Đây là một nội dung quan trọng của Chủ nghĩa xã hội mà chúng
ta đang xây dựng
Văn hóa là động lực của sự phát triển, bởi lẽ mọi sự phát triển đều do con

người quyết định chi phối. Văn hóa khơi dậy và nhân lên mọi tiềm năng sáng tạo
của con người, huy động sức mạnh nội sinh to lớn trong con người đóng góp vào
sự phát triển xã hội.


văn hoá là nhu cầu thiết yếu trong đời sống tinh thần của xã hội, thể hiện
trình độ phát triển chung của một đất nước, một thời đại, là lĩnh vực sản xuất tinh
thần tạo ra những giá trị văn hoá, những công trình nghệ thuật được lưu truyền từ
đời này sang đời khác, làm giàu đẹp thêm cuộc sống con người. Văn hoá Việt Nam
kết tinh tâm hồn, trí tuệ, tài năng và đạo đức làm người của nhân dân ta, là sức
mạnh tinh thần của dân tộc ta trong lịch sử hàng nghìn năm giữ nước và dựng
nước.
Thứ hai, hiện nay văn hoá là một bộ phận trọng yếu của cách mạng tư tưởng
và văn hoá, là một động lực mạnh mẽ, đồng thời là mục tiêu lớn trong việc góp
phần thực hiện các nhiệm vụ cách mạng, giữ vai trò cực kỳ quan trọng trong việc
xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, có chức năng bồi dưỡng đạo đức, tình
cảm và năng lực thẩm mỹ cho con người, thoả mãn nhu cầu văn hoá ngày càng
tăng của nhân dân. Giai đoạn mới của cách mạng xã hội chủ nghĩa ở nước ta, đặc
biệt là công cuộc đổi mới sâu sắc và toàn diện hiện nay đòi hỏi văn hoá, văn nghệ
nước ta phải vươn lên đáp ứng tốt nhất yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng
mới. Thực hiện chủ trương đổi mới của Đảng trong hoàn cảnh cách mạng khoa
học, kỹ thuật đang diễn ra với quy mô và tốc độ chưa từng có trên thế giới và việc
giao lưu giữa các nước và các nền văn hoá ngày càng mở rộng, văn hoá, văn nghệ
nước ta càng phải đổi mới tư duy, đổi mới cách nghĩ, cách làm.
Với tinh thần cách mạng và khoa học, cần nhận thức rõ sự đa dạng, phức tạp
và xu thế phát triển của của tình hình trong nước và trên thế giới ngày nay để giải
quyết một cách đúng đắn các vấn đề dân tộc và quốc tế, truyền thống và hiện đại,
tư tưởng và kỹ thuật, trước mắt và lâu dài trong công tác văn hoá, văn nghệ. Chú
trọng phát huy bản sắc của nền văn hoá dân tộc và xây dựng bản lĩnh con người
mới Việt Nam để có thể tiếp thu những yếu tố văn hoá tốt đẹp từ bên ngoài vào và

chủ động, vững vàng trước mọi thử thách.


Thứ ba, nền văn hoá mới Việt Nam xây dựng trên cơ sở những nguyên tắc
của chủ nghĩa Mác-Lê-nin là một nền văn hoá xã hội chủ nghĩa đậm đà bản sắc dân
tộc. Nó kế thừa và phát huy những truyền thống tốt đẹp như tinh thần yêu nước,
lòng nhân ái, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, đồng thời có ý thức tự bồi đắp thêm
những phẩm chất đã có tiền đề trong lịch sử và đang hình thành trong quá trình
cách mạng xã hội chủ nghĩa của nhân dân ta như ý thức dân chủ, tinh thần quốc tế
và tinh thần khoa học. Cần kết hợp hài hoà và nâng cao tinh hoa văn hoá đặc sắc
của các dân tộc anh em trên đất nước ta, tiếp thu có chọn lọc những thành tựu văn
hoá, khoa học, kỹ thuật hiện đại của thế giới. Có như thế văn hoá xã hội chủ nghĩa
Việt Nam mới phát triển rực rỡ và đóng góp xứng đáng vào nền văn hoá chung của
nhân loại.
Thứ tư, văn học, nghệ thuật là bộ phận đặc biệt nhạy cảm của văn hoá thể
hiện khát vọng của con người về chân, thiện, mỹ, có tác dụng bồi dưỡng tình cảm,
tâm hồn, nhân cách, bản lĩnh của các thế hệ công dân, xây dựng môi trường đạo
đức trong xã hội, xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa. Văn học nghệ thuật
góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh để mở rộng và làm sâu sắc quá trình dân chủ
hoá mọi mặt của đời sống đất nước, cổ vũ nhiệt tình cho công cuộc đổi mới, tích
cực tham gia giải quyết những nhiệm vụ kinh tế, xã hội do nghị quyết Đại hội VI
của Đảng đề ra. Văn học, nghệ thuật phải không ngừng nâng cao tính đảng và tính
nhân dân, góp phần thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
xã hội chủ nghĩa, phát huy chức năng hiểu biết, khám phá, dự báo, sáng tạo, nắm
bắt nhạy bén hiện thực đang diễn biến, phát hiện và biểu dương cái mới, khẳng
định những mầm non đang nảy sinh trong cuộc sống, phê phán không khoan
nhượng những hiện tượng tiêu cực, bảo thủ trì trệ, tạo nên những điển hình sống
động về những con người mới trung thực, dũng cảm, năng động, sáng tạo trong
chiến đấu và xây dựng, những chiến sỹ của công cuộc đổi mới; xây dựng được
những tác phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, tác động sâu sắc đến việc đổi

mới nếp nghĩ, nếp sống, nâng cao giác ngộ xã hội chủ nghĩa và trình độ thẩm mỹ
của nhân dân, góp phần làm cho đời sống văn hoá của nhân dân ngày càng lành
mạnh và phong phú. Tiếng nói của văn nghệ hiện thực xã hội chủ nghĩa Việt Nam
phải là tiếng nói đầy trách nhiệm, trung thực, tự do, tiếng nói của sự thật, của
lương tri, của tinh thần nhân đạo cộng sản chủ nghĩa, phản ánh được nguyện vọng
sâu xa của nhân dân và quyết tâm của Đảng đưa công cuộc đổi mới đến thắng lợi.
Như vậy, để văn hoá, văn nghệ có thể làm tròn được chức năng cao cả của
mình, các nhà hoạt động văn học và nghệ thuật phải là những chiến sỹ của Đảng
trên mặt trận văn hoá, văn nghệ, chăm lo bồi dưỡng thế giới quan Mác - Lê-nin và
nhân sinh quan cách mạng, đề cao tinh thần trách nhiệm đối với đất nước, với nhân
dân, xây dựng tinh thần hợp tác xã hội chủ nghĩa, đoàn kết với nhau chân thành,
sâu sắc và tôn trọng tài năng và sự cống hiến của nhau, lên án và khắc phục những
biểu hiện cơ hội, bè phái, lối sống buông thả, đi sâu vào cuộc sống, không ngừng
nâng cao trình độ văn hoá và nghề nghiệp, mạnh dạn đổi mới trong tư duy và hoạt
động sáng tạo. Cần phải đổi mới nội dung, hình thức cũng như phương pháp lãnh
đạo quản lý để đạt hiệu quả cao nhất
II.

Sự tác động của xu thế toàn cầu hóa kinh tế đối với văn hóa, văn nghệ hiện
nay
Như chúng ta đã biết, một chính sách phát triển đúng đắn là chính sách làm
cho các yếu tố cấu thành văn hóa thấm sâu vào tất cả các lĩnh vực sáng tạo của con
người: văn hóa trong sản xuất, văn hóa trong quản lý, văn hóa trong lối sống, văn
hóa trong giao tiếp, văn hóa trong sinh hoạt gia đình, ngoài xã hội, văn hóa trong
giao lưu và hợp tác quốc tế… Nói cách khác, hàm lượng trí tuệ, hàm lượng văn
hóa trong các lĩnh vực của đời sống con người càng cao bao nhiêu thì khả năng
phát triển kinh tế - xã hội càng trở nên hiện thực bấy nhiêu.
Văn hóa là hệ điều tiết của sự phát triển. Bởi lẽ, văn hóa phát huy mặt tích

cực, hạn chế mặt tiêu cực của các nhân tố khách quan và chủ quan, của các điều


kiện bên trong và bên ngoài, bảo đảm cho sự phát triển được hài hòa, cân đối, lâu
bền.
Trong nền kinh tế thị trường, một mặt văn hóa dựa vào chuẩn mực của nó là
chân, thiện, mỹ (cái đúng, cái tốt, cái đẹp) để hướng dẫn và thúc đẩy người lao
động không ngừng phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, nâng cao tay nghề, sản
xuất hàng hóa với số lượng ngày càng nhiều với chất lượng ngày càng cao, đáp
ứng nhu cầu không ngừng tăng lên của xã hội; mặt khác, văn hóa sử dụng sức
mạnh của các giá trị truyền thống, của đạo lý, dân tộc để hạn chế xu hướng sùng
bái hàng hóa, sùng bái tiền tệ, nghĩa là hạn chế xu hướng tiêu cực của hàng hóa và
đồng tiền “xuất hiện với tính cách là lực lượng có khả năng xuyên tạc bản chất con
người, cũng như những mối liên hệ khác”. Hạn chế những tiêu cực này chỉ có thể
là văn hóa và chủ yếu bằng văn hóa.
Toàn cầu hóa kinh tế quốc tế là một xu thế, đòi hỏi chúng ta phải chủ động
và tích cực hội nhâp. Đây là cơ hội để chúng ta phát triển nhanh có hiệu quả,
nhưng cũng là thách thức rất lớn với nước ta trên nhiều mặt, trong đó có cả văn
hóa. Sự thâm nhập của văn hóa độc hại, của sự lai căng văn hóa, của lối sống thực
dụng và những tiêu cực khác của kinh tế thị trường…, đã và đang ảnh hưởng, làm
băng hoại những giá trị văn hóa truyền thống, ảnh hưởng tới sự phát triển bền vững
của đất nước…
Cần phải hiểu rằng về mặt kinh tế, việc thực hiện chính sách hội nhập để
tăng cường liên kết, liên doanh với nước ngoài là rất cần thiết. Song, mọi yếu tố
ngoại sinh như vốn, kỹ thuật, công nghệ, kinh nghiệm quản lý và thị trường của
nước ngoài chỉ có thể biến thành động lực bên trong của sự phát triển, nếu chúng
được vận dụng phù hợp và trở thành các yếu tố nội sinh của con người Việt Nam
với truyền thống văn hóa, đạo đức, tâm hồn, lối sống của dân tộc Việt Nam. Trên
cơ sở kiến thức khoa học, kinh nghiệm và sự tỉnh táo, khôn ngoan, chúng ta cần
giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong quá trình hội nhập, phát triển.

Bởilẽ, nền văn hóa dân tộc sẽ đóng vai trò định hướng và điều tiết để hội nhập và
phát triển bền vững, hội nhập để phát triển nhưng vẫn giữ vững được độc lập, tự
chủ. Hợp tác kinh tế với nước ngoài mà không bị người ta lợi dụng, biến mình
thành kẻ đi vay nặng lãi, thành nơi cung cấp nguyên liệu và nhân công giá rẻ,
thành nơi tiêu thụ hàng hóa ế thừa và tiếp nhận chuyển giao những công nghệ lạc
hậu, tiếp nhận lối sống không lành mạnh với những ảnh hưởng văn hóa độc hại…
Vì sự phát triển bền vững, văn hóa phê phán lối sống thực dụng, chụp giật,
chạy theo ham muốn quá mức của “xã hội tiêu thụ”, dẫn đến chỗ làm cạn kiệt tài
nguyên, ô nhiễm môi trường sinh thái. Như vậy, văn hóa đã góp phần quan trọng
vào vấn đề bảo vệ môi trường và sự phát triển bền vững...
Văn hóa truyền thống Việt Nam hướng dẫn và cổ vũ một lối sống hòa hợp,
hài hòa với thiên nhiên. Nó đưa ra mô hình ứng xử có văn hóa của con người đối
với thiên nhiên, vì sự phát triển bền vững của thế hệ hiện nay và các thế hệ con
cháu mai sau.
Phát triển tách khỏi cội nguồn dân tộc thì nhất định sẽ lâm vào nguy cơ tha
hóa. Thực hiện kinh tế thị trường định hướng XHCN, công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước mà xa rời những giá trị văn hóa truyền thống sẽ làm mất đi bản sắc
dân tộc, đánh mất bản thân mình, trở thành cái bóng mờ của người khác, của dân
tộc khác.
Nhận thức sâu sắc giá trị của văn hóa trong quá trình phát triển, Đảng ta xác
định tiến hành đồng bộ và gắn kết chặt chẽ ba lĩnh vực: Phát triển kinh tế là nhiệm
vụ trọng tâm, xây dựng, chỉnh đốn Đảng là nhiệm vụ then chốt cùng với việc xây
dựng văn hóa, nền tảng tinh thần của xã hội nhằm tạo nên sự phát triển nhanh, hiệu
quả và bền vững của đất nước. Trong đó, nội dung xây dựng văn hóa được xác
định: “Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”, một
định hướng quan trọng để đất nước phát triển bền vững.

III.

Đổi mới và nâng cao trình độ lãnh đạo của Đảng về văn hóa, văn nghệ hiện
nay
Đổi mới và nâng cao trình độ lãnh đạo, quản lý văn hoá, văn nghệ là yếu tố
có ý nghĩa quyết định để khai thác mọi tiểm năng sáng tạo, phát triển sự nghiệp
văn hoá, văn nghệ một cách thuận lợi. Thông qua nghiên cứu khoa học và tổng kết
thực tiễn, cần khẩn trương nâng cao nhận thức lý luận về văn hoá, văn nghệ, hoàn
thiện và cụ thể hoá đường lối xây dựng nền văn hoá xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Xây dựng một cơ chế lãnh đạo và quản lý phù hợp. Lập các hội đồng nghệ
thuật quốc gia, hội đồng nghệ thuật địa phương và hội đồng nghệ thuật cơ sở theo
kiểu các hội đồng khoa học ở các ngành khoa học. Các hội đồng nghệ thuật do cấp
uỷ Đảng và chính quyền thành lập bao gồm những người có uy tín và am hiểu nhất
về một ngành nghệ thuật hoặc một số ngành nghệ thuật gần nhau. Các hội đồng có
nhiệm vụ và quyền hạn đầy đủ để quyết định những vấn đề nghệ thuật thuộc phạm
vi xem xét của minh, và chịu trách nhiệm về những quyết định đó. Trường hợp cần
thiết có thể thành lập hội đồng tư vấn, hội đồng lâm thời để giúp các cơ quan lãnh
đạo, quản lý xử lý các vấn đề văn hoá, văn nghệ trên cơ sở đường lối, chính sách
của Đảng và những hiểu biết khoa học đáng tin cậy. Tổ chức tốt và tạo điều kiện
hoạt động thuận lợi cho các hội đồng nghệ thuật là phương thức lãnh đạo rất quan
trọng để nâng cao sự lãnh đạo của các cấp uỷ đảng đối với văn hoá, văn nghệ, khắc
phục và ngăn ngừa những hiện tượng cấp uỷ đảng và chính quyền can thiệp thô
bạo vào các vấn đề văn học, nghệ thuật, và từng cá nhân tự tiện quyết định số phận
một tác phẩm hoặc một tiết mục, trừ trường hợp những vấn đề nghệ thuật trở thành
vấn đề chính trị có phương hại chung đến quyền lợi của Tổ quốc, của nhân dân.
Cải tiến phương thức lãnh đạo, quản lý văn hoá, văn nghệ phải quán triệt quan
điểm của Đảng đối với trí thức xã hội chủ nghĩa và phù hợp với tính đặc thù của
văn hoá, văn nghệ. "Đối với trí thức, điều quan trọng nhất là bảo đảm quyền tự do

sáng tạo, đánh giá đúng năng lực và tạo điều kiện cho năng lực được sử dụng đúng
và phát triển. Phá bỏ những quan niệm hẹp hòi, không thấy tầng lớp trí thức ngày
nay là những người lao động xã hội chủ nghĩa, được Đảng giáo dục và lãnh đạo,
ngày càng gắn bó chặt chẽ với công nhân nông dân" (báo cáo chính trị tại Đại hội
lần thứ VI của Đảng).
Trân trọng nhân cách, tài năng và sự độc đáo của văn nghệ sĩ, chu đáo, tế
nhị, chân tình trong quan hệ, đối xử, có cách làm thích hợp với từng cá tính sáng
tạo.
Các nhà hoạt động văn học và nghệ thuật có tài năng, được nhân dân quý
trọng và có uy tín quốc tế là vốn quý của đất nước, của nhân dân, là lực lượng chủ
yếu để xây dựng một nền văn hoá, văn nghệ xứng đáng của dân tộc.
Nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học, tăng cường công tác đào tạo và
bồi dưỡng cán bộ văn hoá, văn nghệ, chú ý cán bộ lãnh đạo và quản lý, văn nghệ
sĩ, cán bộ chuyên trách quan hệ quốc tế về văn hoá. Kết hợp nghiên cứu cơ bản và
tổng kết thực tiễn, kết hợp nghiên cứu và đào tạo, bồi dưỡng.
Các trường Đảng cần xây dựng khoa văn hoá xã hội chủ nghĩa và có chương
trình giảng dạy cơ bản về văn hoá, văn nghệ. Các trường đại học và cao đẳng, các
trường quản lý cần có môn văn hoá xã hội chủ nghĩa với chương trình phù hợp.
Ban Văn hoá-Văn nghệ Trung ương phối hợp với học viện Nguyễn áiQuốc cùng
với các cơ quan đơn vị nghiên cứu văn hoá, văn nghệ xây dựng chương trình và
biên soạn giáo trình môn học này, có kế hoạch bồi dưỡng lý luận và đường lối văn
hoá, văn nghệ cho cán bộ lãnh đạo chủ chốt và cán bộ phụ trách văn hoá, văn nghệ
các cấp.
Các ngành văn hoá, văn nghệ, giáo dục, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí
Minh và các ngành liên quan cần phối hợp chặt chẽ để đẩy mạnh vấn đề giáo dục
thẩm mỹ, giáo dục văn hoá, nghệ thuật cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng và học
sinh trong các trường học.


Củng cố các tổ chức đảng trong lĩnh vực văn hoá, văn nghệ, xây dựng và

kiện toàn các cơ quan chuyên môn làm tham mưu giúp cấp uỷ lãnh đạo văn hoá,
văn nghệ từ Trung ương đến địa phương.
Bộ văn hoá cần đổi mới tổ chức và cán bộ, phong cách công tác cho phù hợp
với yêu cầu phát triển của văn hoá, văn nghệ, làm tròn chức năng một cơ quan
quản lý Nhà nước trên lĩnh vực văn hoá, văn nghệ.
Đảng và Nhà nước coi trọng vai trò và vị trí chính trị, xã hội của các hội
sáng tác, với tính chất là những tổ chức xã hội nghề nghiệp độc lập, hoạt động dưới
sự lãnh đạo của Đảng. Cần kiện toàn tổ chức và nâng cao chất lượng của Hội Nhà
văn Việt Nam, Hội nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, Hội nhạc sĩ Việt Nam, Hội nghệ sĩ
điện ảnh Việt Nam, Hội Nghệ sĩ tạo hình Việt Nam, Hội kiến trúc sư Việt Nam,
Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam và các hội văn nghệ địa phương. Xác định hệ
thống, cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của các hội sáng tác chuyên ngành và
các hội văn nghệ địa phương. Nói chung, ở địa phương nên tổ chức hội văn nghệ
có tính chất tổng hợp, tuỳ trình độ phát triển của từng nơi mà có sự phân ngành
hợp lý. Chi hội là đơn vị cơ sở của các hội chuyên ngành Trung ương được thành
lập ở địa phương hoặc các cơ sở có đông hội viên, có quan hệ tốt về tổ chức và
hoạt động với hội ở Trung ương và hội văn nghệ địa phương, bảo đảm tính thống
nhất chung cả nước và bảo đảm điều kiện hoạt động thuận lợi ở các địa phương.
Đặc biệt về công tác lãnh đạo của Đảng cần chú trọng thực hiện:
Tiếp tục thực hiện nghiêm túc những giải pháp mà Nghị quyết Trung ương 5
khóa VIII về văn hóa. Cụ thể là:
+ Nâng cao nhận thức cho cán bộ, Đảng viên và nhân dân về vai trò đặc biệt
quan trọng của văn hóa trong việc bồi dưỡng và phát huy nhân tố con người, xây
dựng môi trường văn hóa, xây dựng chế độ xã hội mới - xã hội chủ nghĩa.
+ Thường xuyên chăm lo việc nâng cao nhận thức, hiểu biết về lý tưởng
cách mạng, chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chính sách


của Đảng và tình hình đất nước cho đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, cán bộ văn hóa,
làm tốt công tác kết nạp Đảng trong bộ phận trí thức, văn nghệ sĩ ưu tú.

+ Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng theo hướng vừa đảm bảo cho văn
hóa, văn học nghệ thuật, báo chí phát triển đúng định hướng chính trị tư tưởng của
Đảng, vừa đảm bảo thực hiện quyền tự do, dân chủ cá nhân trong sáng tạo văn học,
nghệ thuật, khoa học và công nghệ trên cơ sở phát huy tính tự giác cao với mục
đích đúng đắn.
+ Phát huy vai trò của các đoàn thể quần chúng, các tổ chức sáng tạo văn
hóa, văn nghệ trong việc vận động, tổ chức quần chúng, giới trí thức thực hiện
nhiện vụ văn hóa.
+ Đi sát, nắm chắc tình hình hoạt động trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, lãnh
đạo, chỉ đạo kịp thời, sắc bén, giúp các cơ quan nhà nước thể chể hóa các chủ
trương, chính sách của Đảng. Hỗ trợ, giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng
mắc đối với ngành văn hóa trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ quản lý
Nhà nước.
+ Tổ chức triển khai tốt Nghị quyết 23 của Bộ Chính trị về Tiếp tục xây
dựng và phát triển văn học nghệ thuật trong thời kỳ mới.
+ Nâng cao tính gương mẫu của cán bộ, Đảng viên trước nhân dân. Xây
dựng môi trường văn hóa trong Đảng, trong các cơ quan Nhà nước, các đoàn thể
chính trị xã hội lành mạnh, làm gương sáng cho xã hội.
+ Tăng cường công tác kiểm tra việc thực hiện các nghị quyết của Đảng về
văn hóa, khắc phục kịp thời những biểu hiện lệch lạc, yếu kém.
+ Nhà nước hoàn thiện thể chế quản lý văn hóa bằng pháp luật, rà soát, bổ
sung và ban hành các văn bản pháp qui tạo hành lang pháp lý cho văn hóa phát
triển lành mạnh.


+ Sắp xếp, tổ chức lại các cơ quan quản lý văn hóa - thể thao - du lịch theo
hướng đa ngành đa lĩnh vực. Tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp và các doanh nghiệp
văn hóa cho phù hợp với cơ chế thị trừơng và hội nhập quốc tế.
+ Xây dựng và quản lý các chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa có
hiệu quả cao. Chú trọng phát triển một số lĩnh vực của ngành công nghiệp văn hóa

như điện ảnh, truyền thông đại chúng, trình diễn nghệ thuật, giải trí công cộng.
+ Quản lý tốt thị trường văn hóa, nâng cao khả năng cạnh tranh và hợp tác
của văn hóa Việt Nam với các nước trong khu vực và quốc tế.
+ Đẩy mạnh công tác đào tạo và bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn nhân
lực cho hoạt động văn hóa.
+ Nâng cao nguồn vốn đầu tư của Nhà nước và của xã hội cho hoạt động
văn hóa, nhất là cho khu vực sáng tạo văn hóa nghệ thuật.
+ Thường xuyên củng cố và nâng cấp, bổ sung xây dựng và sử dụng có hiệu
quả các thiết chế văn hóa từ Trung ương đến cơ sở.
+ Tổ chức thực hiện và nâng cao chất lượng của cuộc vận động toàn dân
đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa…
Kết Luận:
Văn hóa văn nghệ là một lĩnh vực rất quan trọng và luôn được Đảng ta quan
tâm, định hướng phát triển. Chỉ có sự lãnh đạo của Đảng, lấy các quan điểm,
đường lối của Đảng làm cơ sở thì văn hóa, văn nghệ mới có thể phát triển một cách
đúng đắn, không bị chệch hướng khỏi mục tiêu phát triển. Vì vậy sự phát triển và
nâng cao các quan điểm của Đảng là rất cấp bách, cần thiết và chủ yếu. Không có
những yếu tố phủ định thì không có sự phát triển. Vì vậy ta phải rời bỏ những gì là
quen thuộc chính là biểu hiện của sự phát triển. Đổi mới và nâng cao trình độ lãnh
đạo của Đảng về văn hóa, văn nghệ hiện nay là việc làm vô cùng cần thiết./.


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Vũ Ngọc Hoàng (2014), “Tiếp tục xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm

đà bản sắc dân tộc trong thời kỳ mới”, Tạp chí Cộng sản, số 855
2. Nguyễn Như Ý (Chủ biên) (1999), Đại Từ điển Tiếng Việt, Nxb Văn hóa - Thông

tin, Hà Nội.
3. TS. Nguyễn Danh Tiến, (2014), Đảng lãnh đạo xây dựng và phát triển văn hóa

trong thời kỳ đổi mới, Nxb Chính trị Quốc gia – sự thật, Hà Nội
4. Đề cương môn học: Lãnh đạo và quản lý lĩnh vực văn hóa
5. Tập bài giảng: Hệ thống quan điểm đổi mới của Đảng cộng sản Việt Nam