Tem giấy ma túy kiểu mới hủy hoại giới trẻ ra sao

Tem giấy - ma túy kiểu mới hủy hoại giới trẻ ra sao
Tem giấy còn được gọi là bùa lưỡi, thực chất là miếng giấy được tẩm chất gây ảo giác LSD,
gây ra ảo giác, hoang tưởng, kích động hành vi người dùng.

Mập không đều, nhiều nguy cơ bệnh tật
Không ít người có cân nặng bình thường hoặc dưới ngưỡng thừa cân béo phì về BMI (chỉ số
khối cơ thể), nhưng tại một số vùng trên cơ thể như bụng, đùi, mông… lại dư mỡ.

Massage vòng bụng cho các chị "béo không đều" tại một cơ sở ở Hà Nội

Hành trình để có hình thể chuẩn, săn chắc ở họ cũng không hề kém nan giải so với những người béo
phì toàn thân.
Chỗ cần không có,có lại không cần
Mới đây, chị L.T.H. (30 tuổi, ở Ba Đình, Hà Nội) đã phải tham gia một khóa tập gym đặc biệt khi mà
vừa phải tăng cân vừa phải giảm mỡ.
Chị H. có một thân hình không cân đối, nặng 46kg, cao 163cm (tính theo chuẩn BMI, chị H. được
xem là gầy độ 1), chân tay gầy nhưng bụng lại lớn. Có thời điểm vòng eo lên tới 75cm nên chị H.
thường không dám mặc đồ bó sát vì sợ lộ vòng eo ngấn mỡ của mình.
Tại trung tâm gym, chị H. được xác định là dạng gầy mà nhiều mỡ, cơ thiếu từ 7-8kg, do đó vừa phải
ăn tăng cường trứng, thịt để tăng cân và tăng cơ, đồng thời phải tập các bài tập bụng để loại bỏ mỡ
thừa và làm cơ săn chắc.
Tuy nhiên, do không có sự kiên trì nên kết quả sau 2 tháng tập luyện của chị H. không được khả
quan như mong đợi, trọng lượng cơ thể có tăng hơn nhưng mỡ thì vẫn cứ thừa như cũ.
PGS-TS Nguyễn Thị Lâm, phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia, cho biết hiện tượng tích mỡ
tại một số vùng trong cơ thể, thường thấy nhất là ở vùng bắp tay, đùi, bụng, mông, còn được gọi là
dạng béo từng phần, nguyên nhân chủ yếu là do lười vận động gây nên.
Có hai dạng béo từng phần, phổ biến là dạng “béo trung tâm”, “béo phần trên” hay “béo đàn ông”, là
hiện tượng vùng mỡ tập trung ở phần eo lưng và bụng. Kiểu béo này ẩn chứa nhiều nguy cơ bệnh
tật như: tim mạch, cao huyết áp, mỡ máu...

Còn dạng thứ hai là mỡ tích tụ nhiều ở vùng mông, háng, đùi - còn được gọi là “béo quả lê”, “béo
phần thấp”, “béo kiểu đàn bà” - so với dạng béo kể trên thì kiểu béo này ít nguy cơ bệnh tật hơn.
Bà Lâm cũng cho biết đã gặp nhiều trường hợp người có thể trạng gầy nhưng lại béo phần bụng và
bị bệnh mỡ máu cao. “Chính việc lười vận động đã dẫn đến hiện tượng tích mỡ từng phần và dẫn
đến nhiều nguy cơ về bệnh tật” - bà Lâm nói.
Luyện tập thế nào là đủ?
Tình trạng cơ thể gầy gò nhưng eo bánh mì, ngực phẳng là nỗi lo lắng của nhiều chị em, kể cả các
cô gái chưa lập gia đình và sinh con.
Trên một diễn đàn mạng xã hội, nhiều bạn gái cùng lứa tuổi 20-22 than thở cơ thể họ thuộc loại ốm,
xanh xao vì không dám ăn nhiều do cứ ăn nhiều là mập, mà mập lại không đều, ăn vào thì eo lại to
đùng lên, người ốm mà eo gần 70cm, cổ tay ốm mà bắp tay lại rất to.
Theo các chuyên gia, ngoài yếu tố “trời sinh”, những người ngồi nhiều, ít vận động cũng thường để
lại hậu quả là bụng lớn và kém săn chắc, kể cả các cô gái trẻ.
Cũng theo bà Lâm, không có dinh dưỡng riêng biệt dành cho những người béo từng phần so với
những người béo toàn thân. Bữa ăn vẫn phải đảm bảo đủ dinh dưỡng, lành mạnh, hạn chế rượu bia,
chất béo, đạm, thực phẩm ăn sẵn... - những thứ dễ gây tăng cân, béo phì.
Quan trọng nhất là phải tập luyện như massage các vùng mỡ thừa, tập gập bụng, gập lưng... nhằm
loại bỏ mỡ và làm cơ săn chắc.
Theo một điều tra tiến hành năm 2015 mới công bố đầu tháng 9 vừa qua tại Hà Nội, có đến gần 1/3
dân số (28,1% người Việt) không đạt mức hoạt động thể lực theo khuyến cáo.
Theo ông Nguyễn Tuấn Lâm (chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới tại VN), mức khuyến cáo là tối
thiểu 150 phút/tuần với các hoạt động thể lực dạng vừa như đi bộ, tập dưỡng sinh, khiêu vũ, hoặc 75
phút/tuần nếu tập các môn tốn sức hơn như đá bóng, chạy nhanh hoặc chơi tennis.
Tuy nhiên hoạt động thể lực phải tiến hành đều đặn giữa các ngày, chứ không phải dồn cục vào cuối
tuần, còn các ngày trong tuần chỉ làm công việc thông thường xong lại ngồi và nằm, vì cứ nghỉ quá 2
ngày thì hiệu quả của buổi tập lại về không.
Riêng những người béo từng phần thì cần áp dụng các bài tập chuyên biệt để giúp các vùng đang
quá khổ thon thả lại, như bắp tay, bắp đùi, bắp chân, eo, hông, mặt, nhưng nguyên tắc là phải tập
đúng bài, đủ thời gian, kết hợp với dinh dưỡng hợp lý thì mới đạt hiệu quả.
Mức khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới là tối thiểu 150 phút/tuần với các hoạt động thể lực dạng

vừa như đi bộ, tập dưỡng sinh, khiêu vũ, hoặc 75 phút/tuần nếu tập các môn tốn sức hơn như đá
bóng, chạy nhanh hoặc chơi tennis.
Về chế độ ăn, hiện người Việt ăn trung bình trên 200 gam rau, trái cây/ngày/người, trong khi khuyến
cáo của Tổ chức Y tế thế giới là 400 gam/ngày.

Bác sĩ chuyên

Ai dễ bị ung thư tuyến giáp?
Ung thư tuyến giáp là loại bệnh lý ung thư tiến triển thầm lặng. Tỉ lệ ung thư giáp gia tăng tại
các vùng bướu cổ địa phương.


Tại Việt Nam, tỉ lệ ung thư giáp chiếm 2% tổng số trường hợp ung thư tại Hà Nội và tần suất khoảng
3 trường hợp/ triệu dân/năm. Bệnh gặp ở người trẻ hơn là người lớn tuổi, trong đó 2/3 trường hợp
dưới 55 tuổi và 25% gặp ở trẻ em.
Yếu tố nguy cơ
Có hai nguy cơ thường gặp đối với ung thư biểu mô giáp là:
- Tiền sử chiếu xạ ở vùng đầu - cổ để điều trị u thanh quản, tuyến hạnh nhân quá phát, hạch cổ, u
vòm họng v.v...; Tần suất ung thư giáp tăng rõ rệt sau nhiễm phóng xạ.
- Tiền sử gia đình có thân nhân bị ung thư giáp, nhất là ung thư tủy giáp trạng. Khoảng 6% người
bệnh bị ung thư giáp dạng nhú có yếu tố gia đình và loại ung thư này cũng thường xảy ra ở người
bệnh mắc bệnh polip gia đình, bệnh đa nội tiết, hội chứng Pendred...


Ai dễ bị bệnh
Ung thư giáp hay gặp ở phụ nữ, tuổi từ 40 - 60, tuy nhiên cũng có thể gặp ở mọi lứa tuổi tùy thể
bệnh. Bệnh thường xảy ra trên người bệnh có bướu giáp nhân đơn độc, tiền sử bướu giáp (bướu
giáp địa phương), giảm tiết hormon giáp có thể làm bộc phát ung thư giáp, đặc biệt sau khi phẫu
thuật cắt tuyến giáp toàn phần...
Dấu hiệu nhận biết

Trên lâm sàng ung thư tuyến giáp biểu hiện có u tuyến giáp, hạch cổ và di căn.
U tuyến giáp
Nhân giáp: Một nhân đơn độc ở tuyến giáp, xạ hình cho thấy nhân lạnh( nhân không bắt i-ốt), giảm
tập trung. Nhân to nhanh, mật độ cứng, không đau, phần còn lại của nhu mô giáp không bị phì đại,
không có dấu hiệu rối loạn chức năng giáp và liệt dây thần kinh quặt ngược.
Thoái hóa ác tính của bướu giáp: Thường là các bướu giáp nhiều nhân, nhất là các bướu giáp đa
nhân không đồng nhất. Các dấu hiệu ác tính là: bướu to nhanh, mật độ trở nên cứng như gỗ, nhất là
khi có dấu hiệu chèn ép hoặc có hạch cổ.
Ung thư toàn khối: Phần lớn tương ứng với ung thư không biệt hóa, có thể xảy ra trên một bướu giáp
có đã lâu, nhất là ở người lớn tuổi. Diễn tiến thường qua hai giai đoạn kế tiếp: Giai đoạn trong vỏ
bọc: tuyến giáp tăng khối lượng nhanh ở một thùy hoặc toàn bộ tuyến, mật độ trở nên cứng; Giai
đoạn ngoài vỏ bọc: làm thành một khối u lớn, cứng, không đồng nhất, không di động. Có thể có dấu
hiệu chèn ép, có hạch cổ ở một hoặc cả hai bên.
Hạch cổ
Hạch cổ có khi là triệu chứng phát hiện, có thể xuất hiện đồng thời với một nhân giáp sờ thấy mà
trước đó không để ý và thường cùng ở một bên với nhân giáp. Hạch lớn nhưng không đau. Tuy
nhiên hạch cổ là biểu hiện đầu tiên, đơn độc của ung thư giáp, đặc biệt là ở trẻ em và người trẻ tuổi.
Các hạch, hoặc chỉ có một hạch, có thể ở các vị trí vùng động-tĩnh mạch cảnh, cơ thanh quản (cơ nhị
thân, cơ trâm) mặt trước, hoặc cơ trên đòn. Khi sờ nắn kỹ tuyến giáp vẫn không có gì bất thường”.
Di căn
Hay gặp nhất là xương và phổi. Di căn xương với tính chất tiêu hủy gây ra đau xương hoặc gãy
xương tự nhiên; ở cột sống gây gãy lún đốt sống, có khi ép tủy. Di căn phổi thường âm thầm, kiểu
hạt kê nhiều hơn là dạng nốt lớn hoặc nhỏ. Di căn não, gan, buồng trứng ít gặp hơn, hầu như chỉ gặp
ở loại ung thư biểu mô tủy giáp trạng.
Chẩn đoán bằng cách nào?
Hiện nay để chẩn đoán bệnh tuyến giáp cũng như ung thư giáp y học dùng siêu âm và chọc hút tế
bào bằng kim nhỏ. Đây là phương pháp an toàn không độc hại, độ nhạy cao.
Siêu âm giáp giúp đánh giá chính xác kích thước, vị trí của nhân giáp và phát hiện các nhân giáp
không sờ thấy trên lâm sàng... Các dấu hiệu của một nhân giáp ác tính nghi ngờ trên siêu âm bao
gồm tăng sinh mạch máu ở trung tâm, u giáp giảm hồi âm, bờ không đều, vôi hoá bên trong. Ngoài ra

siêu âm để hướng dẫn chọc hút tế bào nhân giáp bằng kim nhỏ.
Chọc hút tế bào bằng kim nhỏ(FNA) là phương tiện được lựa chọn hàng đầu để đánh giá nhân giáp.
Phương tiện này có độ nhạy và độ đặc hiệu cao trên 90%. Chọc hút tại u giáp hoặc tại hạch qua
hướng dẫn của siêu âm nếu khối u nhỏ.
Các phương pháp khác như: Chụp cắt lớp điện toán (CT) và chụp cộng hưởng từ (MRI) tuyến giáp là
phương tiện để đánh giá sự lan rộng ung thư tuyến giáp vào cấu trúc lân cận và di căn hạch. Ngoài
ra, xạ hình tuyến giáp, định lượng hoóc môn giáp cũng có thể được chỉ định để chẩn đoán.
Nguyên tắc điều trị
Khi kết quả siêu âm và chọc hút nghi ngờ ác tính thì các khuyến cáo của các hiệp hội về tuyến giáp


trên thế giới khuyên bệnh nhân nên phẫu thuật. Sau phẫu thuật bác sĩ sẽ gửi nhân giáp đi làm giải
phẫu bệnh lại.
Có hai tình huống có thể gặp: Nếu nhân giáp lành tính, thì tiếp tục điều trị nội khoa sau mổ để bù
hormon giáp. Nếu nhân giáp ác tính thì sẽ có kế hoạch điều trị xạ trị bổ sung trong một số trường
hợp và uống bù hormon giáp suốt đời.
khoa 2 Huỳnh Thanh Hiển, Bệnh viện tâm thần TP HCM, cho biết từng điều trị cho một bệnh nhân 15
tuổi bị nghiện tem giấy. Em này là học sinh cấp 3 có triệu chứng ảo thị và rối loạn giấc ngủ sau một
thời gian "chơi tem". Bác sĩ đã cho bệnh nhân dùng thuốc và áp dụng các liệu pháp cai nghiện ma túy.
Sau 2 lần điều trị, chất gây nghiện LSD được đào thải dần khỏi cơ thể em, triệu chứng ảo giác và rối
loạn giấc ngủ đã thuyên giảm. Bác sĩ dặn dò người nhà theo dõi sát bệnh nhân để tránh nguy cơ tái
nghiện sẽ rất khó điều trị.
Bác sĩ Hiển giải thích tem giấy là một loại ma túy mới nổi. Nó còn có tên tiếng lóng khác là “bùa lưỡi”
bởi được sử dụng bằng cách le lưỡi liếm như dán tem. Hiện nay tem giấy được bán dưới hình thức
những miếng giấy nhỏ như con tem, xuất hiện ở nhiều trường học trên cả nước, đặc biệt là các thành
phố lớn và được học trò "chơi".
Tem giấy thực chất là miếng giấy được tẩm chất gây ảo giác LSD (Lysergic Axit Diethylamide), là chất
bán tổng hợp được chiết xuất từ nấm cựa gà. Chất gây nghiện này tái xuất hiện trong thời gian gần
đây sau một thời gian dài (từ cuối thập niên 1970) thế giới ngầm đã ngưng sản xuất. Đây là chất gây
ảo giác mạnh nhất cho đến nay, chỉ vài chục mcg là có thể gây ảo giác nên được xem chất ma túy

nguy hiểm nhất.


Ma túy ngụy trang trong những tờ tem giấy nhiều màu sắc được bán trước một số trường học
Theo bác sĩ Hiển, về cơ bản có 4 tiêu chí chính để xác định một chất ma túy. Đó là một chất có thể
gây nghiện; Có thể gây tác hại trên tâm thần, thần kinh và thể chất; Sử dụng có xu hướng tăng
liều; Là chất bị cấm bởi luật pháp nước sở tại.
Ma túy chia làm 2 nhóm:
Nhóm thứ nhất gây ức chế trầm dịu bao gồm nhựa thuốc phiện/morphin (là thành phần chính và gây
hoạt tính trong nhựa thuốc phiện), heroin (diacetyl morphine), các thuốc giảm đau được dùng hạn chế
với mục đích y học như pethidine (dolargan), fentanyl (durogesic)…
Nhóm thứ hai gây kích thích thần kinh, gồm tất cả các nhóm còn lại như amphetamine và các dẫn
xuất của methamphetamine (MDMA, MDEA, MMDA, DOM, có trong thuốc lắc), cocain chiết xuất từ lá
cây erythroxylon coca, các thuốc gây ảo giác như LSD, Mescaline, PCP, cần sa và cần sa mới (cỏ
Mỹ), muối tắm (mephedrone, cathinone) chiết xuất từ lá cây khat.
Do tác động trên hệ thần kinh nên ma túy có thể khiến người sử dụng bị mất ngủ sau khi dùng đối với
nhóm kích thích thần kinh và gây ngủ bù sau thời gian mất ngủ. Bên cạnh đó là các triệu chứng loạn
thần như ảo giác, hoang tưởng, kích động hành vi. Sử dụng lâu ngày có thể làm biến đổi nhân cách,
tiêu tốn nhiều tiền và mất khả năng học tập, làm việc, trộm cướp để có tiền thỏa mãn cơn nghiện.
Hiện nay việc cai nghiện các loại ma túy này chủ yếu dừng lại ở điều trị triệu chứng (như ảo giác) chứ
không có thuốc điều trị đặc hiệu. Các trường hợp nghiện nhẹ, tuân thủ điều trị và không tái nghiện thì


sau một thời gian, chất LSD sẽ đào thải hết khỏi cơ thể. Với các bệnh nhân nặng hơn thì cần phải có
liệu trình dài hơn.
Bác sĩ Hiển nhìn nhận, trong lịch sử phát triển của các chất ma túy, thế giới ngầm luôn đi trước luật
pháp và các nhà quản lý một bước, luôn tìm cách lách luật một cách khôn ngoan. Khi luật pháp cấm
chất này họ sẽ tìm ra chất khác thay thế chưa bị ngăn cấm. "Các loại ma túy mới nổi như tem giấy,
muối tắm, cỏ Mỹ... được ngụy trang trong các món đồ chơi trẻ em hoặc thảo dược khô với diện mạo
rất hiền lành nên khó bị cơ quan chức năng phát hiện", bác sĩ Hiển cho biết.

Điều đáng lo ngại là các loại ma túy mới trên không cho kết quả dương tính với các test nhanh phát
hiện chất ma túy hiện có tại Việt Nam nên trở thành thách thức đối với công tác phòng chống ma túy.
Theo bác sĩ Hiển, trong bối cảnh hiểm họa ma túy mới, cuộc chiến với ma túy còn dài và không có hồi
kết. Trong khi chờ các cơ quan chức năng đề ra những phương án chế tài xử phạt đối với tội phạm
sản xuất và vận chuyển ma túy thì phụ huynh và thầy cô cần chủ động giáo dục cho thế hệ trẻ nhận
biết để tránh. "Hầu hết tình trạng nghiện ngập đều bắt đầu từ những cuộc chơi và sự rủ rê, cộng với
bản tính tò mò thử cho biết của tuổi mới lớn", bác sĩ nhấn mạnh.