Một số thông tin vè Nam Đàn

Nam Đàn
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nam Đàn hiện nay là một trong 17 huyện của tỉnh Nghệ An, Việt Nam.
Mục lục
• 1 Địa lý
• 2 Hành chính
• 3 Khí hậu
• 4 Thắng cảnh
• 5 Danh nhân và Khoa bảng
• 6 Làng nghề
• 7 Văn hóa truyền thống
• 8 Liên kết ngoài
Địa lý
Nam Đàn
[[Image:[|không|250px]]
Nam Đàn
Địa lý
Huyện lỵ
Thị trấn Nam
Đàn
Vị trí:
Phía Tây Bắc
của thành phố
Vinh
Diện tích: 293,90 km²
Số xã, thị trấn:
23 xã, 01 Thị
trấn
Dân số
Số dân: 159.433
Mật độ:

542
người/km²
Thành phần dân tộc: Kinh
Hành chính
Chủ tịch
Hội đồng nhân dân :
Chủ tịch
Ủy ban nhân dân :
Bí thư Huyện ủy :
Nguyễn Văn
Bé
Thông tin khác
Điện thoại trụ sở:
Số fax trụ sở:
Địa chỉ mạng:
Huyện nằm ở hạ lưu sông Lam. Kéo dài từ 18o 34’ đến 18o 47’ vĩ bắc và trải rộng từ 105o 24’ đến 105o
37’ kinh đông, trong đó diện tích đất nông nghiệp chiếm 48%, còn nữa là đất lâm nghiệp và đồi núi, ao hồ.
Huyện Nam Đàn, đông giáp huyện Hưng Nguyên và huyện Nghi Lộc, tây giáp huyện Thanh Chương, bắc
giáp huyện Đô Lương, nam giáp huyện Hương Sơn và huyện Đức Thọ thuộc tỉnh Hà Tĩnh. Huyện lỵ của
Nam Đàn đóng ở Thị trấn Nam Đàn, trên đường quốc lộ 46 Vinh – Đô Lương, cách Thành phố Vinh 21 km
về phía tây.
Hành chính
Toàn huyện bao gồm 24 Xã, Thị trấn:
• Thị trấn Nam Đàn
• Xã Nam Giang
• Xã Nam Cát
• Xã Kim Liên
• Xã Xuân Lâm
• Xã Hồng Long
• Xã Nam Lĩnh

• Xã Xuân Hòa
• Xã Vân Diên
• Xã Nam Kim
• Xã Khánh Sơn
• Xã Nam Thái
• Xã Nam Anh
• Xã Nam Thanh
• Xã Nam Lộc
• Xã Nam Thượng
• Xã Nam Hưng
• Xã Nam Trung
• Xã Nam Phúc
• Xã Nam Nghĩa
• Xã Nam Xuân
• Xã Nam Cường
• Xã Nam Tân
• Xã Hùng Tiến
Khí hậu
Thời tiết và khí hậu của huyện Nam Đàn tương đối khắc nghiệt. Hằng năm mùa hanh khô kéo dài từ
tháng 1 đến tháng 3 dương lịch, mùa nóng từ tháng 4 đến tháng 8, mùa mưa từ tháng 9 đến tháng 12. Lượng
mưa hàng năm cao nhất là 2,228 mm, thấp nhất là 1,402 mm, trung bình là 1,428 mm. Bão lụt thường xảy
ra vào tháng 9 và tháng 10 dương lịch, gây úng lụt trên diện tích rộng, có lúc kéo dài trong một thời gian
dài.
Thời tiết và khí hậu của huyện Nam Đàn đã được miêu tả tóm tắt và khá đúng trong 4 câu thơ chữ Hán
sau đây của Hoàng giáp Bùi Huy Bích (1744 – 1818) ghi trong Nghệ An thi tập của ông khi ông làm Đốc
đồng trấn Nghệ An (1777 – 1781) dưới thời vua Lê Hiển Tông:
Hạ lai phong tự hỏa
Thu khứ vũ như ma
Thập nguyệt giang hoàn lạo
Trùng cửu cúc vị hoa

Dịch thơ:
Hè đến gió Lào như lửa đốt
Thu qua mưa phùn lấm tấm sa
Tháng mười sông còn tràn nước lũ
Mồng 9 tháng 9 cúc chưa nở hoa
Thắng cảnh
Trong các thắng cảnh ở Nam Đàn có núi Đại Huệ. Phong cảnh ở đây đã được Bùi Huy Bích ghi lại khi
thăm chùa Đại Tuệ trên núi :
Đá nhỏ xếp vòng tới đỉnh cao
Đất trời vời vợi dạ nao nao
Trời dăng rặng núi như xoè cánh
Đất nắn dòng sông giống uốn câu
Đường núi xuyên cây, sư khinh hổ
Roi tre gánh cỏ, trẻ lùa trâu
Rất yêu Giếng đá luôn đầy nước
Sâu chỉ bằng lu múc hết đâu
Một thắng cảnh khác là núi Thiên Nhẫn, nơi còn lưu lại bài thơ của La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp:
Chiu chít liền những núi,
Trông như ngựa chạy vòng
Miền nam mờ ngọn núi,
Cõi bắc uốn khúc sông.
Bóng chùa Thiên Nhẫn ánh
Suối vọt Lục Niên kề
Tùng cúc nay còn đó
Phong trần vẫn chưa về...
Ở Nam Đàn cũng có nhiều chùa. Kiến trúc chùa Nam Đàn đã lưu lại trong câu ca:
Thứ nhất Nghi môn Tam Tanh
Thứ nhì là cảnh Yên Quỳnh
Thứ ba là đình Nam Hoa
Nghi môn Tam Tanh nay là đền vua Bà ở xã Hùng Tiến đã bị thời gian tàn huỷ, nhưng vẫn giữ một số giá

trị kiến trúc và nghệ thuật. Đình Nam Hoa là 4 ngôi đình nổi tiếng của 4 làng phía hữu ngạn sông Lam gồm:
đình Dương Liễu, đình Đông Sơn, đình Hoành Sơn, đình Trung Cần; trong đó đình Hoành Sơn (thuộc xã
Khánh Sơn) và đình Trung Cần (thuộc xã Nam Trung) đã được Bộ Văn hóa Thông tin Việt Nam cấp bằng
Di tích Lịch sử Văn hoá Quốc gia Việt Nam. Hai đình này đều bằng gỗ, được giới chuyên môn liệt vào bậc
nhất trong hệ thống chùa chiền còn ở miền Trung. Tại xã Hồng Long còn lưu giữ phế tích Tháp Nhãn có từ
thế kỷ thứ VII, xây toàn bằng đất nung với kỹ thuật lắp ghép độc đáo.
Danh nhân và Khoa bảng
Đại Nam nhất thống chí ghi: Nam Đàn có núi cao sông sâu nên xuất hiện nhiều người văn võ kiêm toàn.
Bùi Dương Lịch, nhà "Nghệ học" thế kỷ 18, viết: Huyện Đông Thành và huyện Nam Đường vĩ nhân đã
nhiều, mà khí tiết cũng thiên về mặt Cương Cường Quả Cảm. Hippolyte Le Breton, nguyên Hiệu trưởng
Quốc học Vinh đầu thế kỷ 20 viết về Nghệ Tĩnh nói chung: Nghệ Tĩnh trong tất cả mọi thời đại, từ cổ đại
cho đến ngày nay là một cái lò phản kháng và là một cái lò trí thức về truyền thống văn hoá (Le Nghe Tinh
fut de tous temps – de l’antiquité à nos jours – un foyer de rebellion et un foyer intellectuel en ce qui
concerne la tradition culturelle).
Huyện Nam Đàn là quê hương của các danh nhân Việt Nam như Mai Thúc Loan, Phan Bội Châu, Hồ Chí
Minh. Nam Đàn cũng là quê hương của 38 vị đại khoa Việt Nam như: Đình nguyên, Thám hoa Nguyễn
Đức Đạt; Thám hoa Nguyễn Văn Giao đời Nguyễn; Đình nguyên Tiến sĩ Vương Hữu Phu (khoa Canh
Tuất- 1910)..
Những người nổi tiếng ngày nay có: Danh họa Nguyễn Tư Nghiêm, Nhà khoa học Tạ Quang Bửu, Bộ
trưởng Trần Quốc Hoàn, Bộ trưởng Tạ Quang Ngọc, phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng,Thứ Trưởng Bành
Tiến Long, giáo sư hóa học Nguyễn Thạc Cát, Giáo sư Nguyễn Văn Trương (Anh hùng Lao động), Giáo sư
Phạm Như Cương, Giáo sư Nguyễn Thúc Hào, Giáo sư Nguyễn Văn Hường, Giáo sư Nguyễn Thúc Hải,
Trưởng đoàn đàm phát Thương Mại Việt Mỹ Nguyễn Đình Lương, Phó Viện Trưởng VKSND tối cao
Dương Thanh Biểu;Giáo sư Nguyễn Xuân Quỳnh...
Làng nghề
Nam Đàn có các làng nghề như Làng mộc nề Nam Hoa, làng rèn Quy Chính, làng tương Tự Trì, làng
nón Đông Liệt, các làng dệt Xuân Hồ, Xuân Liễu, Tầm Tang, làng nồi đồng Bố Ân, Bố Đức, làng gạch ngói
Hữu Biệt, làng dầu bông, dầu lạc Đan Nhiệm.
Vùng Đại Huệ có sản phẩm chè xanh thơm ngon.

Văn hóa truyền thống
Ở Nam Đàn tồn tại những làn điệu ví phường vải, ví dặm đò đưa.
Con ơi mẹ dặn câu này
Chăm lo đèn sách cho tày áo cơm
Làm người đói sạch rách thơm
Công danh là nợ nước non phải đền...
Các tập tục văn hóa ở Nam Đàn có thể quan sát tại các lễ hội như lễ hội đình Hoành Sơn, lễ hội đền Mai
Hắc Đế, lễ rước hến Thanh Đàm và lễ hội Làng Sen trước và trong dịp kỷ niệm ngày sinh Hồ Chí Minh.
Liên kết ngoài
• Trang mạng chính thức của huyện Nam Đàn
• Diễn đàn Nghệ An - Hà Tĩnh - Nghệ Tĩnh
Các đơn vị hành chính cấp huyện thị trực thuộc tỉnh Nghệ An,
Việt Nam
Thành phố (1) : Thành phố Vinh (tỉnh lị)
Thị xã (2) :Cửa Lò | Thái Hòa
Huyện (17) :Anh Sơn | Con Cuông | Diễn Châu | Đô Lương | Hưng Nguyên | Quỳ Châu | Kỳ
Sơn | Nam Đàn | Nghi Lộc | Nghĩa Đàn | Quế Phong | Quỳ Hợp | Quỳnh Lưu |
Tân Kỳ | Thanh Chương | Tương Dương | Yên Thành
Lấy từ “ />Thể loại: Nghệ An | Huyện Việt Nam