bài dự thi về đoàn thanh niên CSHCM

Câu 1:
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh do ai sáng lập? Từ khi thành lập đến nay Đoàn
đã đổi tên bao nhiêu lần? Liệt kê số lần đổi tên? Bạn hãy cho biết ý nghĩa của
huy hiệu Đoàn?
Trả lời:
a. Đoàn Thanh Niên Công SHCM do ai sáng lập?
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị - xã hội của
thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh
sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, phấn
đấu vì mục tiêu, lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã
hội, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Được xây dựng, rèn luyện và trưởng thành qua các thời kỳ đấu tranh cách
mạng, Đoàn đã tập hợp đông đảo thanh niên phát huy chủ nghĩa anh hùng cách
mạng, cống hiến xuất sắc cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước,
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bước vào thời kỳ mới, Đoàn tiếp tục phát huy
những truyền thống quý báu của dân tộc và bản chất tốt đẹp của mình, kế tục
trung thành, xuất sắc sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và Chủ tịch Hồ
Chí Minh; thường xuyên bổ sung lực lượng trẻ cho Đảng; tổ chức động viên
đoàn viên, thanh niên cả nước đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng
Cộng sản Việt Nam, là lực lượng xung kích cách mạng, là trường học xã hội chủ
nghĩa của thanh niên, đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính
đáng của tuổi trẻ; phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; là lực
lượng nòng cốt chính trị trong phong trào thanh niên và trong các tổ chức thanh
niên Việt Nam.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là thành viên của hệ thống chính
trị, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và Pháp luật của nước Cộng hoà Xã
hội chủ nghĩa Việt Nam. Đoàn phối hợp với các cơ quan nhà nước, các đoàn thể
1

và tổ chức xã hội, các tập thể lao động và gia đình chăm lo giáo dục, đào tạo và
bảo vệ thanh thiếu nhi; tổ chức cho đoàn viên, thanh niên tích cực tham gia vào
việc quản lý nhà nước và xã hội.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đoàn kết, phát triển quan hệ hữu
nghị, hợp tác bình đẳng với các tổ chức thanh niên tiến bộ, thanh niên và nhân
dân các nước trong cộng đồng quốc tế phấn đấu vì hoà bình, độc lập dân tộc,
dân chủ và tiến bộ xã hội, vì tương lai và hạnh phúc của tuổi trẻ.

Sinh thời Bác Hồ đã dạy : “Khi nói đến lịch sử Đoàn chúng ta nên đi
ngược lên đến năm 1925”. Và cũng chính vì vậy khi nói đến quá trình thành lập
Đoàn cũng như người sáng lập ra Đoàn chúng ta nên tìm về nguồn cội...
Mùa hè năm 1923, Nguyễn Ái Quốc từ Pháp sang Nga dự Đại hội Quốc tế
cộng sản lần thứ V. Những người lãnh đạo Quốc tế thanh niên cộng sản (tổ chức
này do V.I.Lênin trực tiếp sáng lập từ năm 1919) tha thiết mời Nguyễn Ái Quốc
tham gia ban trù bị Đại hội Quốc tế Thanh niên cộng sản lần thứ IV. Giữa bộn
bề công việc đang đến với mình nhưng Nguyễn không thể từ chối. Người yêu
cầu lập ngay một nhóm làm việc trong đó có các đồng chí như Đa Lin, Phó
trưởng Ban quốc tế của Quốc tế thanh niên cộng sản, Trương Thái Lôi, người
anh hùng của Công xã Quảng Châu (Trung Quốc) sau này v.v...
Điều làm cho Nguyễn Ái Quốc hết sức trăn trở nhiều năm nay là tình
trạng “Thiếu tổ chức và người tổ chức” ở các thuộc địa tuy “luồng gió mới” của
2


Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại đã làm dấy lên tinh thần đấu tranh ở những
nơi còn phải chìm đắm trong đêm đen nô lệ; nhưng chỉ với tinh thần thôi mà
“thiếu tổ chức, thiếu người tổ chức” thì liệu những người đang bị đọa đày ấy sẽ
làm được điều gì ? Ngày 15/7/1924, Đại hội Quốc tế Thanh niên cộng sản lần
thứ IV diễn ra trọng thể tại hội trường Công Đoàn ở Matxcơva. Nguyễn Ái Quốc

với tư cách là ủy viên Đoàn chủ tịch lãnh đạo Đại hội mang thẻ đại biểu số 94,
đại biểu duy nhất của thanh niên Đông Dương và cũng là đại biểu duy nhất của
toàn thể thanh niên các nước thuộc địa từ Á sang Phi đã phát biểu nhiều lần tại
các phiên họp chung ở hội trường. Song, giờ phút đáng nhớ và gây xúc động
nhất chính là lúc Nguyễn Ái Quốc trình bày bản dự thảo “Luận cương về thanh
niên thuộc địa” do chính Người chủ trì soạn thảo. Chỉ một năm sau, tác giả
chính của “Luận cương về thanh niên thuộc địa” nổi tiếng ấy có mặt ở Quảng
Châu. Tại “Thủ đô cách mạng của châu Á” này, Nguyễn Ái Quốc đã mở trường,
cho xuất bản báo để bồi dưỡng, đào tạo các lớp thanh niên yêu nước Việt Nam
từ tổ quốc mình dũng cảm vượt qua vòng vây của kẻ thù đi tìm chân lý cứu
nước.

Thẻ đại biểu của lãnh tụ Nguyễn Ái
Quốc dự Đại hội Quốc tế Thanh niên
cộng sản lần thứ IV (15/7/1924) tại Mátxcơ-va (Liên Xô

3


Từ giờ phút này (giữa năm 1925) Nguyễn Ái Quốc bắt đầu quá trình
chuẩn bị sáng lập một Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân và nhân dân lao
động Việt Nam cùng một tổ chức thanh niên cộng sản Việt Nam làm đội hậu bị
cho Đảng, làm lực lượng nòng cốt cho phong trào thanh niên yêu nước Việt
Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Từ những năm 1924 đến 1926, phong trào yêu nước của nhân dân ta, đặc
biệt là của tuổi trẻ có sự phát triển gây cho bọn thực dân và phong kiến không ít
hoang mang, lo sợ. Tiếng bom Sa Diện mưu sát toàn quyền Đông Dương Méc
Lanh (Merlin) của người thanh niên yêu nước Phạm Hồng Thái tuy không thành
nhưng như Trần Dân Tiên nhận định: “Nó báo hiệu bắt đầu thời đại đấu tranh
dân tộc như chim én nhỏ báo hiệu mùa xuân”.

Tháng 6 năm 1925, Nguyễn Ái Quốc sáng lập ra Hội Cách mạng thanh
niên Việt Nam (trước đây gọi là “Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí
Hội”), tổ chức tiền thân của Đảng ta. Đây là sự kiện quan trọng trong lịch sử của
Đảng và dân tộc. Trường Huấn luyện chính trị do chính Người chủ trì cùng các
đồng chí cộng sự Hồ Tùng Mậu, Lê Hồng Phong, Lê Hồng Sơn… ra đời thu hút
nhiều lớp thanh niên yêu nước vượt biên giới đến học rồi trở về nước hoạt động,
xây dựng tổ chức.

Với cương vị là người theo dõi phong trào cách mạng các nước châu Á, Nguyễn
Ái Quốc biết được lúc này ở vùng Đông Bắc Thái Lan đang có nhiều đồng bào
ta do bị thực dân Pháp khủng bố phải lánh sang nước bạn. Họ là những người
4


yêu nước từng tham gia hoặc ủng hộ cuộc kháng chiến chống Pháp do các sĩ phu
lãnh đạo. Họ luôn canh cánh trong lòng tinh thần phục quốc, họ mở trường học
cho con em, mời các thanh niên từng “Đông Du” ở Nhật về dạy.
Mùa hè năm 1926, Nguyễn Ái Quốc, lúc này mang bí danh là Lý Thụy cử
Hồ Tùng Mậu, người đồng chí thân thiết của mình trở lại Thái Lan chọn một số
thiếu niên con em các gia đình yêu nước đưa sang Quảng Châu đào tạo nhằm
chuẩn bị cho việc xây dựng Thanh niên Cộng sản Đoàn. Đến Thái Lan, Hồ Tùng
Mậu liên lạc được với cụ Tú Đặng tức Đặng Thúc Hứa, một sĩ phu chủ chốt
trong “Quang phục Hội” truyền đạt ý kiến của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc.

Đồng chí Hồ Tùng Mậu (thứ 4 hàng 2 từ phải sang)
người thực hiện chỉ thị của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc
trở lại Thái Lan (năm 1926) chọn một số thiếu niên
sang Quảng Châu đào tạo.

Việc lựa chọn được thực hiện rất thận trọng, duy có một học sinh làm mọi

người băn khoăn vì còn nhỏ tuổi quá (mới 12). Song cuối cùng, xét về cả tư chất
và thân nhân, Hồ Tùng Mậu quyết định đưa vào danh sách. Đó chính là Lê Hữu
Trọng.
Nhóm thiếu niên học sinh đầu tiên người Việt từ Đông Bắc Thái Lan đến
Quảng Châu rất sung sướng, vui mừng được gặp ngay đồng chí Lý Thụy. Đúng
hơn, đây có thể coi là một cuộc “đoàn tụ” giữa những người thân trong gia đình.
5


Để bảo đảm tính hợp pháp và nguyên tắc bí mật, cả nhóm có bí danh và đều
mang họ Lý.
Đó là: Lê Hữu Trọng mang bí danh Lý Tự Trọng; Đinh Chương Long
mang bí danh Lý Văn Minh; Vương Thúc Thoại mang bí danh Lý Thúc Chất;
Hoàng Tự mang bí danh Lý Anh Tự (có lúc đọc lệch là Tợ); Ngô Trí Thông
mang bí danh Lý Trí Thông; Ngô Hậu Đức mang bí danh Lý Phương Đức (nữ);
Nguyễn Thị Tích mang bí danh Lý Phương Thuận (nữ); Nguyễn Sinh Thản
mang bí danh Lý Nam Thanh.
Tại tầng hai ngôi nhà 13A phố Văn
Minh (Quảng Châu, Trung Quốc), đồng
Trung Sơn (Quảng Châu) trong

chí Lý Thụy yêu cầu Tổng bộ Hội Cách

lúc chờ đợi việc tiếp tục học tập

mạng thanh niên mà cụ thể là đồng chí Lê

tại Liên Xô.

Hồng Sơn tổ chức một lớp học chính trị

Ngày 22/7/1926, đồng chí

ngắn ngày…

Lý Thụy gửi một bức thư cho Ủy

Sau khi thành lập, hầu như tuần nào đồng

ban Trung ương Đội Thiếu niên

chí Lý Thụy cũng đến thăm lớp. Người

tiền phong thuộc Trung ương

thường kể về các tấm gương anh hùng

Đoàn Thanh niên Cộng sản Lênin:

của dân tộc như: Hai Bà Trưng, Bà Triệu,

“Chúng tôi có tại đây (Quảng

Lý Thường Kiệt, Lê Lợi, Quang Trung và

Châu, Trung Quốc) một nhóm

cả Phan Đình Phùng, Hoàng Hoa Thám

Ngôi nhà 13A đường Văn Minh, Quảng Châu,

cho học sinh nghe. Người còn yêu cầu tổ

Trung Quốc, nơi lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và

chức cho học sinh tham quan cảnh đẹp,

các đồng chí của Người đã tổ chức các lớp

thăm mộ Phạm Hồng Thái… và sinh hoạt

huấn luyện chính trị cho thanh niên và 8 thiếu
niên (từ năm 1925 - 1927).

văn nghệ.

thiếu Những tháng hè và thời gian học chính trị qua nhanh. Thực hiện chủ
trương đào tạo có hệ thống của đồng chí Lý Thụy, các đồng chí trong Tổng bộ
đã liên hệ đưa 8 học sinh vào học tại trường Trung học Quảng Châu – Trung

6


Quôc trong lúc chờ học lại. Các em còn nhỏ nhưng đã đau khổ nhiều, các em đã
để cha mẹ ở nhà hàng ngàn cây số để bí mật đến Trung Quốc…”.
Thư đề nghị bạn nhận đào tạo những “Thiếu niên cộng sản đầu tiên của
Việt Nam” này thành những “chiến sỹ Lêninnít trẻ tuổi” và đề xuất kế hoạch
tiếp nhận rất cụ thể, chi tiết. Dưới thư ký tên: Nguyễn Ái Quốc và ghi địa chỉ
của Người: “Nilốpxki – Hãng thông tấn Rôxta Quảng Châu, Trung Quốc”.
Cùng ngày, đồng chí Lý Thụy còn gửi cho đồng chí đại diện Đoàn Thanh niên

Cộng sản Pháp tại Quốc tế Thanh niên Cộng sản về việc Người đã gửi thư cho
Ủy ban Trung ương Đội Thiếu niên thuộc Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng
sản Lênin đề nghị tiếp nhận một số thiếu niên Việt Nam để đào tạo cùng lời yêu
cầu đại diện Đoàn Thanh niên Cộng sản Pháp liên hệ với Trung ương Đoàn
Thanh niên Cộng sản Lênin ủng hộ chủ trương của Người.
Dưới thư ký tên: Nguyễn Ái Quốc, nhưng ghi địa chỉ với tên là Lưu
(không phải là Nilốpxki) cùng cơ quan là Thông tấn xã Rôxta- Quảng Châu,
Trung Quốc.
Qua hai bức thư này chúng ta càng thấy rõ lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã
quan tâm và kiên trì chủ trương đào tạo, bồi dưỡng, lớp thiếu niên học sinh Việt
Nam đầu tiên nhằm chuẩn bị tiến tới xây dựng tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng
sản ở nước ta đến mức nào.
Lời đề nghị của Người đã được Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản
Lênin đáp ứng thuận lợi. Tuy nhiên, khi kế hoạch đưa các học sinh Việt Nam
sang Liên Xô đang được chuẩn bị triển khai thì ngày 15/4/1927, sau khi Tôn
Trung Sơn mất, phái hữu (phản động) trong Quốc dân đảng Trung Quốc phá vỡ
sự hợp tác Quốc – Cộng, làm đảo chính ở Quảng Châu.
Không chịu khuất phục trước sự phản bội hèn hạ của bọn phản động Quốc
dân đảng, ngày 11/12/1927, một cuộc khởi nghĩa làm chấn động thế giới đã nổ
ra ở Quảng Châu.
Theo lời kêu gọi của Ban Chấp hành Tỉnh ủy Đảng Cộng sản Trung Quốc
tỉnh Quảng Đông và chủ trương của Tổng bộ Hội Cách mạng Thanh niên, 8 học
sinh Việt Nam tại Trường Trung Sơn cùng với hầu hết học viên Việt Nam
7


Trường Võ bị Hoàng Phố đã sát cánh với các chiến sỹ cộng sản Trung Quốc
cùng đội ngũ công nhân và quần chúng cách mạng chiến đấu quyết liệt với quân
đội của bọn phản động.
8 học sinh Việt Nam Trường Trung Sơn chia thành từng nhóm gia nhập

các đội tuyên truyền, liên lạc, tiếp vận … phục vụ quân khởi nghĩa. Đây là cuộc
thử thách quyết liệt đầu tiên đối với họ. Lúc đầu Lý Phương Đức và Lý Tự
Trọng tham gia vào Đội Liên lạc, nhưng sau đó Trọng xin cấp vũ khí và tham
gia Đội Tự vệ công nhân trực tiếp chiến đấu trên các chiến lũy dựng lên khắp
các đường phố.
Song, khởi nghĩa Quảng Châu sớm bị dìm trong bể máu do lực lượng và
trang bị chênh lệch. Quân khởi nghĩa rút ra khỏi thành phố. Rất nhiều chiến sỹ
cách mạng Trung Quốc và Việt Nam có mặt ở Quảng Châu, trong đó có các học
sinh Việt Nam tại Trường Trung Sơn bị bọn phản động bắt giam, tra tấn… Lý
Tự Trọng, Lý Phương Đức và các anh chị khác đều khảng khái hỏi lại chúng:
“Chúng tôi chỉ là học sinh, các ông bắt chúng tôi về tội gì?”. Không một ai hé ra
nửa lời, kiên cường chịu đựng đòn roi.

Lý Tự Trọng cùng các học viên Trường Võ bị Hoàng Phố viếng mộ liệt
sỹ Phạm Hồng Thái tại Hoàng Hoa Cương (Trung Quốc)

8


Các cán bộ, đảng viên của Đảng Cộng sản Trung Quốc chưa bị lộ đã lãnh
đạo quần chúng đấu tranh chống khủng bố đòi trả tự do cho những người bị bắt.
Với tinh thần quốc tế, các đồng chí đã tìm các luật sư có tiếng lúc ấy bảo vệ cho
các đồng chí Trung Quốc và Việt Nam.
Không có bằng chứng nên cuối cùng bọn phản động phải trả tự do cho các
đồng chí ta trong đó có hầu hết học viên Trường Võ bị Hoàng Phố và học sinh
Việt Nam tại Trường Trung Sơn do trong hồ sơ đều ghi rõ là quê ở Quảng Đông.
Một bộ phận các đồng chí cách mạng Việt Nam đã học ở Hoàng Phố chuyển về
căn cứ địa Đông Giang tham gia xây dựng Hồng quân công nông Trung Quốc
như Phùng Chí Kiên, Nguyễn Sơn …
Bộ phận khác phân tán đi vào quần chúng làm công tác vận động cách

mạng. 8 học sinh Trường Trung Sơn buộc phải thôi học và cũng thực hiện việc
phân tán theo các chiến sỹ cách mạng Việt Nam.
Qua thử thách trong đấu tranh thực tiễn, 8 học sinh Việt Nam đều lần lượt
được kết nạp vào Đoàn. Lý Tự Trọng là người đoàn viên thứ tám do đến năm
1929, Trọng mới đủ 15 tuổi.
Trước yêu cầu mới, Trọng rời Quảng Châu sang Hương Cảng làm công
nhân ở bến tàu giúp các đồng chí ta nối đường dây liên lạc về trong nước và đi
các nước. Một số đoàn viên khác trong lớp 8 đồng chí đầu tiên về sau tìm được
cách sang Liên Xô tiếp tục học tập theo chủ trương của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc
trước đây.
Một thời gian sau đó lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trở lại Hương Cảng để
chuẩn bị chủ trì Hội nghị hợp nhất thành lập Đảng. Lý Tự Trọng được đồng chí
Ung Văn Khiêm đưa về Sài Gòn hoạt động. Số đoàn viên còn lại (trong 8 đồng
chí nêu trên) tiếp tục công tác ở Quảng Châu và tại tỉnh Quảng Đông cùng các
đồng chí cách mạng Việt Nam trong số đó có nữ đoàn viên Lý Phương Thuận
lúc này lấy tên là Lý Tam
hay còn gọi là cô Ba.

9


Sau Hội nghị hợp nhất

Ban Bí thư Trung ương Đoàn gặp mặt thân mật 2 nữ đoàn

thành lập Đảng thành công

viên trong số 8 đoàn viên thuộc lớp đầu tiên nhân kỷ niệm

tốt đẹp, Đảng Cộng sản Việt

45 năm Ngày thành lập Đoàn: Lý Phương Thuận (thứ 2

Nam ra đời do Nguyễn Ái

hàng 2 từ phải sang), Lý Phương Đức (thứ 2 hàng 3 từ phải
sang)

Quốc sáng lập, rèn luyện với chính cương, sách lược, điều lệ … mở ra thời kỳ
mới cho cách mạng nước ta.
Do một sơ suất từ bên ngoài, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc lúc này lấy tên là
Tống Văn Sơ bị mật thám Anh bắt giữ và đứng trước nguy cơ bị chúng trao cho
mật thám Pháp theo sự dàn xếp, đeo bám của thực dân Pháp.
Cùng bị bắt với Tống Văn Sơ có đoàn viên Lý Phương Thuận (Lý Tam).
Mặc dù bị tra hỏi và đe doạ gắt gao kể cả đòn roi, Lý Phương Thuận nhất mực
không khai báo nửa lời, giữ tròn khí tiết của người đoàn viên thanh niên cộng
sản.
Ông bà Lô-dơ-bai đã hết lòng

Gia đình Luật sư Phrăng-xít Hăng-ry Lô-dơ-bai (Francis

giúp Nguyễn Ái Quốc – Tống

Henry Loseby) cùng Bác Hồ

Văn Sơ trở lại Liên Xô … Lý
Tam vô tội trở lại với đội ngũ
chiến đấu của mình và sau
Cách mạng Tháng Tám năm
1945 về nước công tác.

Ngày 17/4/1931, Lý Tự
Trọng bị thực dân Pháp kết án
tử hình do trước đó (ngày
8/2/1931), anh đã bắn chết tên
mật thám Pháp cáo già khét tiếng tàn bạo Lơ-gơ-răng trên đường phố Sài Gòn
nơi có sân bóng đá La-ray-nie.
Trước bọn quan toà thực dân, Lý Tự Trọng ngẩng cao đầu dõng dạc tuyên
bố: “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không có con
đường nào khác”.

10


Các thế hệ trẻ Việt Nam tiếp bước theo anh và các đồng chí của anh coi
đó là bản Tuyên ngôn bất diệt trên con đường đấu tranh vì độc lập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội.
10 năm sau, kể từ ngày 17/4/1931, quân đội của phát xít Đức tiến sát Thủ
đô Mát-xcơ-va trong đại chiến thế giới lần thứ 2.
Lý Nam Thanh, Lý Thúc Chất, Lý Anh Tự (tức Tợ), ba trong số 8 đoàn viên đầu
tiên cùng các đồng chí Việt Nam khác đang học tập và làm việc tại Liên Xô tình
nguyện tham gia sư đoàn quốc tế bảo vệ Liên Xô.
Cả ba đồng chí đã hy sinh anh dũng tại mặt trận phía Nam Mát-xcơ-va và
đều được Nhà nước Liên Xô tặng thưởng Huân chương Vệ quốc cao quý.
Trong các cuốn biên niên sử của Đoàn ta, Đội ta, 8 đoàn viên ấy – “tám cháu
hiếm hoi từ bước đầu” do Bác Hồ kính yêu bồi dưỡng, đào tạo mãi mãi là 8 đoá
hoa ngát hương trong rừng hoa rực rỡ của triệu, triệu chiến sỹ cách mạng trẻ tuổi
nguyện hiến dâng tuổi thanh xuân vì lý tưởng của Đảng, của Bác. Hãy nhận lấy
và nhân lên niềm tự hào và sự vinh quang không dễ gì có được này.
Tại Hội nghị hợp nhất thành lập Đảng tháng 2/1930 do Nguyễn Ái Quốc
chủ trì, Người và các đại biểu đặc biệt quan tâm đến công tác vận động thanh

niên. Cùng với việc thông qua Chính cương, Sách lược vắn tắt, Điều lệ
Đảng,Hội nghị đã thông qua Điều lệ Thanh niên Cộng sản Đoàn.
Trong Điều lệ của Đảng ghi một điều quan trọng: “Người dưới 21 tuổi
phải vào Thanh niên Cộng sản Đoàn”. Hội nghị còn nêu rõ trách nhiệm của Ban
Chấp hành Trung ương đối với công tác xây dựng Đoàn.
Quán triệt tư tưởng của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và của Hội nghị hợp nhất
thành lập Đảng, tháng 10/1930, Hội nghị toàn thể Ban Chấp hành Trung ương
Đảng lần thứ nhất đã thảo luận và thông qua một văn kiện mang ý nghĩa lịch sử
mở ra thời kỳ mới trong quá trình xây dựng tổ chức Đoàn.
Đó là “Án nghị quyết về cộng sản thanh niên vận động”. “Án nghị quyết”
đã chỉ rõ nhiệm vụ cần kíp của tất cả các đảng viên cộng sản bằng một câu
khẳng định như sau: “… Phải làm cho hết thảy đảng viên hiểu rằng công việc

11


thanh niên cộng sản Đoàn là một việc cần kíp, quan trọng như việc Đảng
vậy…”.
Ngày 20/4/1931, Ban Chấp hành Trung ương Đảng ta nhận được một bức
thư quan trọng của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đang hoạt động ở nước ngoài gửi về
trong đó Người nhắc nhở Trung ương về việc phải khẩn trương xây dựng, củng
cố tổ chức Đoàn.
Đặc biệt, trong thư Người đã thông báo cho Trung ương biết số lượng
đoàn viên trong cả nước đến lúc ấy là 942 đồng chí (trừ hai tỉnh Nghệ An, Hà
Tĩnh đang bị địch khủng bố ác liệt sau khi bùng nổ phong trào Xô Viết Nghệ
Tĩnh – chú thích của người viết).
Cuối thư Người chỉ thị: “Tôi đề nghị cần kíp nhất là thống nhất Thanh
niên Cộng sản Đoàn… làm cho họ có sinh hoạt độc lập”. Ý kiến chỉ đạo của
lãnh tụ rất phù hợp và thống nhất với chủ trương của Trung ương về quá trình
xây dựng, củng cố tổ chức Đoàn, làm tăng thêm tầm quan trọng, tính khẩn

trương của vấn đề.
Mùa xuân năm 1931, từ ngày 20 đến ngày 26/3, tại Hội nghị Ban chấp
hành Trung ương Đảng lần thứ 2, Trung ương Đảng đã giành một phần quan
trọng trong chương trình làm việc để bàn về công tác thanh niên và đi đến những
quyết định có ý nghĩa đặc biệt, như các cấp ủy Đảng từ Trung ương đến địa
phương phải cử ngay các ủy viên của Đảng phụ trách công tác Đoàn. Trước sự
phát triển lớn mạnh của Đoàn trên cả 3 miền Bắc, Trung, Nam, ở nước ta xuất
hiện nhiều tổ chức Đoàn cơ sở với khoảng 1.500 đoàn viên và một số địa
phương đã hình thành tổ chức Đoàn từ xã, huyện đến cơ sở.
Nghị quyết hội nghị Trung ương lần thứ hai vạch rõ: “…lập tức các Đảng
bộ địa phương phải mau mau tổ chức ra Đoàn, đốc xuất chi bộ tổ chức cơ quan
báo chí. Trước đây, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ nhất (2/1950) quyết định lấy
ngày 20/4 hàng năm làm ngày kỷ niệm Ngày thành lập Đoàn. Đó là ngày ra đời
của Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam.
Tuy nhiên, trong quá trình chuẩn bị tiến tới Đại hội Đoàn toàn quốc lần
thứ ba (1961), Ban Bí thư Trung ương Đoàn (khóa II) quyết định thành lập Ban
12


Nghiên cứu và Biên soạn lịch sử Đoàn trực thuộc Trung ương Đoàn nhằm từng
bước làm sáng rõ những vấn đề quan trọng trong lịch sử Đoàn và phong trào
thanh niên nước ta trong đó có việc xác định một cách khách quan, khoa học
thời điểm ra đời của Đoàn phù hợp với thực tiễn lịch sử.
ương về việc vận động của Đoàn…”.
Sự phát triển lớn mạnh của Đoàn đã đáp ứng kịp thời những đòi hỏi cấp
bách của phong trào thanh niên nước ta. Đó là sự vận động khách quan phù hợp
với cách mạng nước ta; đồng thời, phản ánh công lao trời biển của Đảng, của
Chủ tịch Hồ Chí Minh vô cùng kính yêu - Người đã sáng lập và rèn luyện tổ
chức Đoàn. Được Bộ Chính trị Ban chấp hành Trung ương Đảng và Bác Hồ cho
phép, theo đề nghị của Trung ương Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam, Đại

hội toàn quốc lần thứ 3 họp từ ngày 22 - 25/3/1961 đã quyết định lấy ngày
26/3/1931 (một ngày trong thời gian cuối của Hội nghị Trung ương Đảng lần
thứ 2, dành để bàn bạc và quyết định những vấn đề rất quan trọng đối với công
tác thanh niên) làm ngày thành lập Đoàn hàng năm. Như vậy ngày 26/3 trở
thành ngày vẻ vang của tuổi trẻ Việt Nam, của Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ
Chí Minh quang vinh.
b. Từ khi thành lập đến nay Đoàn đã đổi tên bao nhiêu lần? Liệt kê số lần
đổi tên?
Để phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của từng thời kỳ cách mạng, từ ngày
26/3/1931 đến nay Đoàn đã đổi tên nhiều lần. Đó là:
Từ 1931 - 1936: Đoàn TNCS Việt Nam, Đoàn TNCS Đông Dương
Từ 1937 - 1939: Đoàn Thanh niên Dân chủ Đông Dương
Từ 11/1939 - 1941: Đoàn Thanh niên phản đế Đông Dương
Từ 5/1941 - 1956: Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam
Từ 25/10/1956 - 1970: Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam
Từ 2/1970 - 11/1976: Đoàn Thanh niên lao động Hồ Chí Minh
Từ 12/1976 đến nay: Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh

13


Có thể nói từ khi thành lập tới nay, những thế hệ thanh niên kế tiếp nhau
đã chiến đấu anh dũng vì độc lập tự do của Tổ Quốc, vì chủ nghĩa xã hội đã liên
tiếp lập nên những chiến công xuất sắc và trưởng thành vượt bậc.
Mỗi chặng đường lịch sử của dân tộc, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh có
những hình thức đấu tranh và những nhiệm vụ đặt lên hàng đầu khác nhau. Với
mỗi giai đoạn, tên gọi của Đoàn đã được thay đổi, tương ứng với mỗi lần đổi tên
ấy, nhiều sự kiện lịch sử quan trọng, mang ý nghĩa cao đã diện ra tốt đẹp. Cụ thể
như sau:
1. Đoàn Thanh niên Dân chủ Đông Dương

Tháng 5/1935, Mặt trận Nhân dân Pháp được thành lập và sau đó giành
được đa số phiếu trong cuộc bầu cử Quốc hội tháng 6/1936. Chính phủ phái tả
lên cầm quyền ở Pháp. Căn cứ diễn biến tình hình thế giới và trong nước, tháng
7/1936, Hội nghị T.Ư Đảng đã định ra đường lối, phương pháp tổ chức và đấu
tranh cách mạng trong thời kỳ mới.
Nhiệm vụ của Đảng và nhân dân ta lúc này là tập trung mũi nhọn đấu
tranh chống bọn phản động thuộc địa và tay sai, đòi các quyền tự do, dân chủ,
cải thiện đời sống. Vì vậy, Đảng chủ trương lập Mặt trận Nhân dân Phản đế sau
đổi thành mặt trận Thống nhất Dân chủ. Hội nghị BCH T.Ư Đảng họp tháng
7/1936 đã ra những quyết định quan trọng nhằm tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng đối với công tác vận động TN. Theo đó, trong thời kỳ cách mạng từ giữa
năm 1936 đến mùa thu năm 1939, Đoàn Thanh niên Cộng sản Đông Dương
mang tên Đoàn Thanh niên Dân chủ Đông Dương phù hợp với nhiệm vụ chính
trị qua các nghị quyết của Đảng như trên đã nêu. Đoàn Thanh niên Dân chủ hoạt
động công khai, có cơ quan báo chí riêng, đó là các tờ “Bạn dân”, “Thế giới”,
“Mới” phát hành ở cả ba miền đất nước. Đoàn đã xây dựng đội ngũ của mình
gồm hàng vạn đoàn viên, đấu tranh kiên cường dưới ngọn cờ của Đảng, tiếp nối
truyền thống vẻ vang của Đoàn Thanh niên Cộng sản Đông Dương (1931 –
1935).
Ngoài việc phát hành báo, tổ chức Đoàn còn lập các Hội đọc sách, Hội
văn nghệ, Hội thể thao, đặc biệt là hình thành các nhóm nghiên cứu chủ nghĩa
14


Mác. Nhiều tác phẩm chính trị, văn học của C.Mác. F.Angghen, V.I.Lênin,
Goocki… như: “Tuyên ngôn Đảng cộng sản”, “Tư bản”, “Nhà nước là gì?”,
“Người mẹ”… cũng như các cuốn sách do các chiến sĩ cộng sản Việt Nam viết
như: “Vấn đề dân cầy” của Qua Ninh và Vân Đình, “Mác xít phổ thông” của Hải
Triều và Thơ Tố Hữu được đông đảo đoàn viên, thanh niên hân hoan đón đọc.
Được sự quan tâm của các Xứ ủy Đảng, phong trào TN và tổ chức Đoàn được

củng cố, phát triển sâu rộng, có hệ thống từ cơ sở lên đến tỉnh, thành và xứ.
Tuy nhiên, đến tháng 9/1939, đại chiến thế giới lần thứ 2 bùng nổ. Thực dân
Pháp thẳng tay thi hành chính sách đàn áp, khủng bố phong trào đấu tranh của
các tầng lớp nhân dân và TN ta. Tổ chức Đoàn phải trở lại hoạt động bí mật.
2. Đoàn Thanh niên Phản đế Đông Dương
Tháng 11/1939, T.Ư Đảng họp Hội nghị lần thứ 6 tại Bà Điểm (Hóc Môn,
Gia Định). NQ Hội nghị nhấn mạnh giải phóng dân tộc là nhiệm vụ hàng đầu
của CMGP dân tộc, là nhiệm vụ hàng đầu của CM Đông Dương. Hội nghị chủ
trương lập Mặt trận Thống nhất Dân tộc Phản đế Đông Dương nhằm đoàn kết
rộng rãi các tầng lớp nhân dân, các giai cấp và dân tộc ở Đông Dương để đánh
đổ đế quốc Pháp và tay sai của chúng.
Theo chủ trương của Đảng, Đoàn Thanh niên Dân chủ Đông Dương mang
tên mới là Đoàn Thanh niên Phản đế Đông Dương tiếp nối sự nghiệp vẻ vang
của các tổ chức TNCS và TNDC trước đây. Đoàn đã xây dựng được cơ sở ở
nông thôn, trong nhà máy và các trường học. Trong tình hình mới, tổ chức Đoàn
hoạt động bí mật và được tổ chức chặt chẽ. Những ĐVTN Dân chủ được thử
thách, lựa chọn và chuyển thành ĐVTN Phản đế, các hội viên TN trong các tổ
chức TN phổ thông được giao những công tác thích hợp để thử thách bồi dưỡng.
Tháng 9/1940, Phát xít Nhật xâm lược Đông Dương. Từ đây nhân dân Việt Nam
một cổ hai tròng, bị hai kẻ thù là phát xít Nhật và thực dân Pháp cùng thống trị.
Nhưng nhân dân Việt Nam và thế hệ thanh niên nước ta thời kỳ này không chịu
khuất phục: Tháng 9/1940, khởi nghĩa Bắc Sơn nổ ra; tháng 11/1940, khởi nghĩa
Nam Kỳ bùng nổ với sự xuất hiện lần đầu tiên lá Cờ đỏ Sao Vàng; tháng 1/1941,
nổ ra cuộc binh biến ở đồn Chợ Rạng và đồn Đô Lương.
15


Các tổ chức Đoàn TN Dân chủ sau đó là Đoàn Thanh niên Phản đế đã vận
động thanh niên đi đầu trong các cuộc đấu tranh và khởi nghĩa vũ trang từng
phần, báo hiệu một thời kỳ mới: chuẩn bị tiến tới tổng khởi nghĩa giành chính

quyền về tay nhân dân.
3. Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam
Tháng 11/1940, Hội nghị TƯ Đảng lần thứ 7 họp tại Đình Bảng (Bắc
Ninh) trong đó có phần nói về: “Vấn đề tổ chức các đoàn thể quần chúng”. Nghị
quyết hội nghị ghi: “Vì chính sách của Đảng ta hiện tại là chính sách cứu quốc
cho nên mục đích các hội quần chúng cũng xoay về việc cứu quốc là cốt
yếu…… Việt Nam thanh niên Cứu quốc từ nay là đoàn thể của tất thảy thanh
niên từ 18 đến 22 tuổi muốn tranh đấu đánh Pháp, đuổi Nhật”.
Ngày 28/1/1941, lãnh tụ Nguyễn ái Quốc bí mật về nước để cùng Ban
chấp hành TW Đảng trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam. Đây là
sự kiện hết sức quan trọng trong tiến trình phát triển của cách mạng nước ta…
Tháng 5/1941, Hội nghị lần thứ 8 của TƯ Đảng họp tại Pắc Bó (Cao
Bằng) do Nguyễn ái Quốc, đại diện của Quốc tế cộng sản triệu tập và chủ trì.
Hội nghị đã nêu một quyết tâm sắt đá: “Trong lúc này, nếu không giải quyết
được vấn đề dân tộc giải phóng, không đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân
tộc, thì chẳng những toàn thể quốc gia dân tộc còn chịu mãi kiếp trâu ngựa, mà
quyền lợi của bộ phận giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được”.
Để tập hợp động viên các tầng lớp nhân dân đứng lên đánh đuổi phát xít
Pháp - Nhật, Hội nghị quyết định thành lập Việt Nam Độc lập đồng minh (Gọi
16


tắt là Việt Minh) và các Hội cứu quốc, trong đó có: Đoàn Thanh niên Cứu quốc
- Việt Nam - một tổ chức của những thanh niên yêu nước tiếp nối sự nghiệp của
các tổ chức thanh niên do Đảng ta và lãnh tụ Nguyễn ái Quốc sáng lập và lãnh
đạo trước đó.
Hội nghị TƯ Đảng lần thứ 8 có ý nghĩa lịch sử to lớn. Hội nghị đã hoàn
thành việc chuyển hướng chỉ đạo chiến lược trong thời kỳ mới. Hội nghị đã nêu
rõ vai trò, trách nhiệm của Đoàn TN Cứu quốc trong cao trào đấu tranh của giải
phóng dân tộc. Trong suốt chặng đường dài từ 1941 – 1956, Đoàn TNCQ Việt

Nam đã đóng góp to lớn, kể cả hy sinh xương máu, cùng dân tộc vùng dậy trong
Cách mạng Tháng Tám, lập nên Nhà nước Dân chủ, cộng hòa - Nhà nước Dân
chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam á. Tháng 2/1950, Đại hội Đoàn Thanh niên
Cứu quốc Việt Nam được triệu tập tại căn cứ địa kháng chiến Việt Bắc. Đây là
Đại hội đại biểu toàn quốc đầu tiên của Đoàn, gồm trên 400 đại biểu của ba
miền đất nước. Sau đó, Đoàn đã vận động đoàn viên, TN đi tiếp chặng đường
hơn 9 năm kháng chiến đầy gian khổ, hy sinh góp phần xứng đáng làm nên một
Điện Biên chấn động địa cầu, giải phóng hoàn toàn miền Bắc (7/1954), bắt tay
xây dựng hậu phương lớn XHCN ở miền Bắc, chi viện cho cách mạng giải
phóng miền Nam.
4 - Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam
Tháng 7/1954, hòa bình được lập lại trên miền Bắc, căn cứ vào tình hình
và nhiệm vụ mới, Bộ Chính trị T.Ư Đảng trong phiên họp tháng 9/1954 đã chủ
trơng đổi tên Đoàn TNCQ Việt Nam thành Đoàn TNLĐ Việt Nam và xây dựng
Đoàn TNLĐ Việt Nam thành một tổ chức thực sự có tác dụng là lực lợng dự trữ
và cánh tay của Đảng.
Quyết nghị có đoạn viết: “Đảng ta là Đảng Lao động Việt Nam. Việc
Đoàn TNCQ Việt Nam đổi tên thành Đoàn TNLĐ Việt Nam sẽ làm cho thanh
niên thêm phấn khởi, thêm gắn bó với Đảng và do đó càng quyết tâm phấn đấu
đến cùng dới ngọn cờ của Đảng”.
Trong “Quyết nghị về đổi tên Đoàn TNCQ Việt Nam thành Đoàn TNLĐ
Việt Nam và kế hoạch xây dựng Đoàn TNLĐ Việt Nam” (Ban Bí th T.Ư - ngày
17


19/10/1955) đã nêu rõ tính chất, nhiệm vụ, vấn đề tổ chức và kế hoạch xây dựng
Đoàn TNLĐ Việt Nam.

Về tính chất của Đoàn TNLĐ Việt Nam, Quyết nghị nêu: “Đoàn TNLĐ
Việt Nam là một tổ chức quần chúng tiên tiến của TN Việt Nam, chịu sự lãnh

đạo trực tiếp của Đảng. Đoàn TNLĐ Việt Nam là trờng học của chủ nghĩa MácLênin của thanh niên, là nơi bồi dỡng lực lợng dự trữ của Đảng, là cánh tay thực
hiện mọi chính sách của Đảng”. Quyết nghị của Đảng đã vạch rõ nhiệm vụ của
Đoàn trong thời kỳ mới và đề ra kế hoạch xây dựng Đoàn là:
1. Đảm bảo tính chất tiên tiến của Đoàn… Không kết nạp ồ ạt và tập thể.
Nơi nào chưa có đủ điều kiện đổi tên Đoàn thì chưa đổi.
2. Làm cho ĐVTN có một nhận thức đúng đắn về Đoàn TNLĐ Việt Nam.
Việc kết nạp đoàn viên hoặc đổi tên Đoàn phải trên cơ sở tự nguyện, tự giác của
TN.
3. Kết hợp chặt chẽ với việc thực hiện những nhiệm vụ công tác chính
trớc mắt do Đảng đề ra… Việc xây dựng Đoàn TNLĐ Việt Nam cần làm một
cách có lãnh đạo và có kế hoạch cụ thể cho từng vùng…”.

18


Quyết nghị nêu kết luận: “Việc đổi tên Đoàn Thanh Niên Cứu Quốc" Việt
Nam thành Đoàn TNLĐ Việt Nam là một việc rất quan trọng có ảnh hởng đến
việc xây dựng một phong trào thanh niên lớn mạnh trong toàn quốc, đến việc
phát triển cơ sở Đảng trong quần chúng lao động và việc hoàn thành những
nhiệm vụ cách mạng hiện nay. Các cấp ủy Đảng cần nắm vững đờng lối vận
động thanh niên của Đảng, trực tiếp lãnh đạo thực hiện nghị quyết này”.
5 - Đoàn Thanh niên Lao động Hồ Chí Minh
Ngày 2-9-1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của Đảng và nhân
dân Việt Nam, Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới, người
sáng lập rèn luyện Đoàn ta qua đời. Toàn thể cán bộ, ĐVTN và đội viên thiếu
niên, nhi đồng nước ta vĩnh biệt Người với nỗi xót thương vô hạn. Bác Hồ và
Đảng đã coi sự trưởng thành của lớp thanh niên nước ta là một trong những
thành quả vĩ đại của cách mạng, có quan hệ trực tiếp đến sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc hiện nay và mai sau.
Thực hiện Di chúc thiêng liêng của Bác, đáp ứng nguyện vọng của thế hệ

trẻ và theo đề nghị của Đoàn TNLĐ Việt Nam, nhân dịp kỉ niệm lần thứ 40 ngày
thành lập Đảng (3/2/1930 – 3/2/1970), BCH T.Ư Đảng đã ra Nghị quyết cho
Đoàn Thanh niên và đội thiếu niên, Đội Nhi đồng được mang tên Bác.

19


Nghị quyết nêu rõ: “… Thể theo nguyện vọng của thế hệ trẻ nước ta và đề
nghị của Đoàn TNLĐ Việt Nam”. BCH T.Ư Đảng Lao động Việt Nam Quyết
định:
- Đoàn TNLĐ Việt Nam nay là Đoàn TNLĐ Hồ Chí Minh
- Đội TNTP Việt Nam nay là Đội TNTP Hồ Chí Minh
- Đội Nhi đồng Việt Nam nay là Đội Nhi đồng Hồ Chí Minh
Tổ chức Đoàn và tổ chức đội được mang tên Bác là vinh dự lớn lao, đồng
thời là trách nhiệm nặng nề trước Tổ quốc và nhân dân. Đoàn ta được mang tên
Bác Hồ càng làm rõ mục đích và tính chất của Đoàn là đội tiên phong chiến đấu
của TN, đi đầu phấn đấu cho lý tưởng cách mạng cao cả của Đảng và Bác Hồ là
độc lập, dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
6. Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh
Tháng 4-1975, chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã kết thúc thắng lợi, giải
phóng hoàn toàn miền Nam.
Ngày 26/3/1976, Lễ kỷ niệm lần thứ 45 ngày thành lập Đoàn đã được tổ
chức trọng thể tại Hà Nội. Tại Lễ kỷ niệm này, tổ chức Đoàn trong cả nước đã
thống nhất mang tên chung là Đoàn Thanh Niên Lao động Hồ Chí Minh.
Đại hội lần thứ IV của Đảng họp từ ngày 14 đến 20/12/1976 tại Thủ đô Hà Nội
đã quyết định đổi tên đảng Lao động Việt Nam (2-1951) thành Đảng Cộng Sản
Việt Nam và thể theo nguyện vọng của cán bộ, ĐVTN cả nước, Đại hội Đảng
lần thứ IV đã quyết định đổi tên Đoàn TNLĐ Hồ Chí Minh (1970) thành: Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.
Đại hội Đảng chỉ rõ nhiệm vụ của Đoàn và phong trào thanh niên trong

giai đoạn mới là: “Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phải được xây dựng và củng cố
vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, xứng đáng là trường học CSCN
của lớp người trẻ tuổi, là cánh tay đắc lực và đội hậu bị tin cậy của Đảng”.
Được mang tên Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là vinh dự và tự hào lớn của
toàn thể cán bộ đoàn viên nước ta.
Như vậy kể từ năm 1976 cái tên Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
đã tực sự trở nên quen thuộc và in sâu trong trái tim thế hệ trẻ Việt Nam. Trải
20


qua 85 năm hình thành và phát triển, Đoàn THCS Hồ Chí Minh ngày càng
khẳng định rõ vai trò xung kích, đi đầu của mình.
Mỗi khi nhắc đến tên tổ chức Đoàn Thanh niên, chúng ta đều biết rằng
Đoàn Thanh niên chính là lực lượng xung kích, năng động, sáng tạo. Đoàn viên
thanh niên được thừa hưởng nhiều giá trị tốt đẹp của các thế hệ cha anh đi trước,
đó là truyền thống yêu nước nồng nàn, cần cù, anh hùng, sáng tạo, lạc quan,
thương người, vì nghĩa, …Chính vì lẽ đó, ngày nay, bản thân đoàn viên thanh
niên ý thức rõ hơn ai hết vai trò và trách nhiệm của mình trong công cuộc xây
dựng và bảo vệ tổ quốc. Đoàn viên thanh niên phải là những người trẻ dám nghĩ,
dám làm, dám chịu trách nhiệm. Trước mọi âm mưu của các thế lực thù địch,
đoàn viên thanh niên phải thật sự tỉnh táo, bằng cách này hay cách khác, chúng
ta phải chiến thắng tất cả. Mặt khác, chúng ta cần xác định cho mình những giá
trị sống đích thực. Bởi, một khi đoàn viên thanh niên có định hướng đúng, đoàn
viên thanh niên sẽ sống đúng và làm đúng. Tuổi trẻ phải ra sức “phấn đấu trở
thành những thanh niên thời đại mới có tâm trong, trí sáng, hoài bão
lớn” (Thông điệp của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh gửi tuổi trẻ cả nước).
Trong thời kỳ đổi mới đất nước, vai trò và trách nhiệm của đoàn viên
thanh niên trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc càng nặng nề hơn. Chúng ta
phải tích cực học tập và rèn luyện, nâng cao tinh thần cảnh giác, ý thức bảo vệ

Tổ quốc, tham gia xung kích, đi đầu trong mọi lĩnh vực. Tham gia công tác giáo
dục thanh niên phải thông qua những phong trào, những hành động Cách mạng
cụ thể. Đoàn không thể chỉ nói suông, giáo dục mang tính kinh viện, giáo điều
mà phải tổ chức, đưa thanh niên vào các phong trào hành động cách mạng, qua
các công việc và phong trào thiết thực đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của tuổi
trẻ. Kết hợp chặt chẽ nguyên lý giáo dục: Học đi đôi với hành, lý luận gắn liền
với thực tiễn...
Trong suốt 85 năm qua Đoàn thanh niên đã thực sự là lực lượng nòng cốt
có nhiều đóng gớp trong công cuộc bảo vệ Tổ quốc, xây dựng đất nước. Đoàn
Thanh niên đã phấn đấu không ngừng để thực hiện lý tưởng của mình phấn đấu
21


vì mục tiêu, lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội,
dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh.
Ngày nay Đoàn Thanh niên đã, đang và sẽ khẳng định vai trò to lớn trong
việc tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng, tích cực hưởng ứng cuộc vận động, xây
dựng chỉnh đốn Đảng và là lực lượng tiên phong trong quá trình đi lên công
nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước....
c. Ý nghĩa của Huy hiệu Đoàn

Thanh niên là lớp người tinh hoa nhất của mỗi dân tộc, ở họ là sự hòa
quyện của nhiệt huyết tuổi trẻ – lòng chính nghĩa và tinh thần xung kích đến cao
độ.
Nước ta đi theo con đường chủ nghĩa xã hội để giành độc lập hoàn toàn và
triệt để, trong công cuộc đấu tranh giải phóng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đã
khắc họa sâu sắc công lao của lớp lớp thanh niên nhiều thế hệ. Chính vì những
cống hiến lớn lao ấy, năm 1951, chiếc huy hiệu Đoàn đã ra đời làm biểu tượng
chung cho đoàn viên của tổ chức Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh.
Huy hiệu Đoàn là biểu tượng cho thế hệ trẻ Việt Nam, trải qua bao thăng

trầm của đất nước, chiếc huy hiệu đoàn thanh niên và ý nghĩa của nó vẫn luôn
được gìn giữ đến tận bây giờ và mãi mãi ở trong tâm tâm trí của người dân Việt
Nam. Với thiết kế nhỏ gọn, màu sắc nổi bật, có in hình đặc trưng riêng của tổ
22


chức đoàn thanh niên bạn có thể cài lên áo dễ dàng và mang đi bất cứ nơi đâu có
thể .
Vậy huy hiệu Đoàn là gì?
Huy hiệu đoàn thanh niên là vật phầm được dùng cho thế hệ trẻ sinh
hoạt trong một tập thể. Đây là biểu trưng của tổ chức Đoàn thanh niên Cộng sản
Việt Nam, nó biểu hiện cho tinh thần đoàn kết, hợp nhất một thế hệ thanh niên
trẻ đi lên, gắn kết các mối quan hệ với nhau cùng chung một mục tiêu xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc
Nguồn gốc của huy hiệu Đoàn:
Trong quá trình hoạt động cách mạng những năm đầu Đảng mới được
thành lập còn nhiều khó khăn, thanh niên cần có một tổ chức của mình để thống
nhất lực lượng và có hành động đúng đắn hỗ trợ quá trình đấu tranh của toàn
Đảng, toàn quân và toàn dân. Trước tình hình cấp thiết đó ngày 26/3/1931, tổ
chức Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh chính thức được thành lập, từ đó
dù qua nhiều lần đổi tên cho thích hợp với hoàn cảnh lịch sử nhưng tổ chức
Đoàn vẫn đứng vững và liên tục lớn mạnh.
Và 20 năm sau, trong cuộc kháng chiến chống Pháp xâm lược nước ta lần
thứ 2, chiếc huy hiệu Đoàn được ra đời nhằm biểu dương tinh thần đoàn kết –
sáng tạo – xung kích của toàn thể thanh niên Việt Nam.
Tại Đại hội thanh niên tổ chức ở Việt Bắc năm 1951, họa sĩ Huỳnh Văn
Thuận cùng họa sĩ Tôn Đức Lượng được Trung ương Đoàn giao nhiệm vụ thiết
kế huy hiệu Đoàn. Cuối cùng mẫu huy hiệu bàn tay thanh niên cầm ngọn cờ bay
phần phật trước gió được chọn làm huy hiệu của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh
trong suốt 85 năm qua.

Về hình dáng
Hình dáng của chiếc huy hiệu đoàn thanh niên gồm 2 phần chính là:
* Quốc kỳ:
Là hình của lá cờ đỏ sao vàng quốc kỳ của Việt Nam.

23


Diện tích của lá cờ là hình chữ nhật có chiều rộng bằng 2/3 chiều dài của
lá cờ đoàn. Và ở giữa là hình ngôi sao vàng 5 cánh được đặt chính giữa lá cờ sao
cho cân đối và tương xứng với diện tích của lá cờ.
* Phần chính của chiếc huy hiệu Đoàn gồm :
Cách tay cầm chặt chiếc cờ đỏ sao vàng hướng về phía trước, và được bao
bởi một đường tròn có kẻ sọc chéo màu xanh lá đậm. Phần viền là dòng chữ:
“Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh” chạy men theo đường vòng cung
ôm lấy đường tròn xanh trung tâm của chiếc huy hiệu Đoàn thanh niên.
Ý nghĩa của huy hiệu Đoàn:
Thể hiện tinh thần xung kích, tiên phong, sẵn sàng chiến đấu hi sinh vì
độc lập tự do của Tổ quốc chính là ý nghĩa vô cùng thiêng liêng của chiếc huy
hiệu Đoàn.

Huy hiệu Đoàn thể hiện tinh thần xung kích của Thanh niên Việt Nam

Huy hiệu đoàn thanh nhiên có ý nghĩa to lớn trong mỗi suy nghĩ, niềm tin
của mỗi thành viên khi đã vào đoàn, đặc biệt là thế hệ trẻ. Chiếc huy hiệu đoàn
này biểu thị sức mạnh, một ý chí, sức mạnh của thanh niên Việt Nam, khi đã kết
nạp vào đoàn có nghĩa là bạn phải chung ý chí xây dựng, cống hiến hết mình
trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Xin được trích nguyên lời Bác Hồ
nói về ý nghĩa của huy hiệu Đoàn:“Huy hiệu Đoàn thanh niên là tay cầm cờ đỏ
sao vàng tiến lên, ý nghĩa của nó là thanh niên phải xung phong gương mẫu

24


trong mọi lĩnh vực công tác, trong học tập, lao động và rèn luyện đạo đức cách
mạng. Thanh niên phải thành một lực lượng to lớn và vững chắc trong công
cuộc kháng chiến kiến quốc, đồng thời phải vui vẻ, hoạt bát”.
Nhìn lại một chặng đường khá dài mà Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh đã trưởng thành và phát triển lên từng ngày. Tuy đã trải qua bao nhiêu lần
đổi tên nhưng cho đến cuối cùng thì chiếc huy hiệu đoàn vẫn được gìn giữ và kế
tục lại truyền thống yêu nước. Huy hiệu đoàn là biểu trưng cho biết bao thế hệ
trẻ luôn học hỏi và phấn đấu không ngừng để xây dựng đất nước ngày một phát
triển hơn...
Câu 2:
Bạn hãy cho biết chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Tổ chức Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh? Điều kiện để kết nạp Đoàn viên như thế nào?
Trả lời:
Điều lệ Đoàn khẳng định: “Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là
tổ chức chính trị-xã hội của thanh niên Việt Nam, do Đảng Cộng sản Việt Nam
và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện”. Điều này phản ánh
đầy đủ Đoàn là một tổ chức thanh niên Cộng sản mang tính tiên tiến của giai cấp
công nhân và tính quần chúng rộng rãi của thanh niên Việt Nam thông qua việc
mở rộng các hoạt động có tính chất xã hội, mỗi đoàn viên và tổ chức cơ sở Đoàn
thể hiện tính tiên tiến, vai trò nòng cốt của mình trong phong trào thanh niên và
các hội của thanh niên.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là một tổ chức chính trị - xã hội
bởi vậy chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức Đoàn được quy định chặt
chẽ và rõ ràng trong Điều lệ.
1. Về chức năng
Chức năng thứ nhất: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của
Đảng Cộng sản Việt Nam.

Đoàn TNCS là tổ chức do Đảng trực tiếp sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện.
Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến tự nguyện phấn đấu thực hiện mục
25